Gepikt!
Kwijt!
Donorlanden helpen PLO Gestolen!
Verloren!
Buitenland
Herzog haalt opstanden
in Polen door elkaar
Eerste moessonregen
Atoombureau trekt hulp aan Noord-Korea in
'In het zicht van het jaar 2000 moet kerk schuld
Beschietingen in Bosnië
ondanks wapenstilstand
Jeltsin wil Rusland van
'criminele vuil' afhelpen
VS raden Amerikanen
aan Haïti te verlaten
ZATERDAG 11 JUNI 1994
Forse straffen moordenaars Boipatong
Zeventien zwarten zijn in Zuid-Afrika veroordeeld tot
celstraffen van tien tot achttien jaar wegens het bloedbad twee
jaar geleden in het woonoord Boipatong, zeventig kilometer van
Johannesburg. Daarbij kwamen 43 mensen om het leven. De be-
klaagen zijn allen aanhangers van de Inkatha Vrijheidspartij van
Zulu-leider Buthelezi. In Boipatong wonen vooral aanhangers
van het ANC, het Afrikaans Nationaal Congres, de aartsvijand
van Inkatha.
Jaar cel geëist tegen De Michelis
milaan De openbare aanklager in Milaan heeft gisteren een jaar
gevangenisstraf geëist tegen de voormalige minister van buiten
landse zaken Gianni de Michelis wegens overtreding van de wet
op de partijfinanciering. In de smeergeldaffaire gaat het om een
bedrag van ruim anderhalf miljoen gulden, dat volgens de aan
klager uit de kas van de firma Emit is uitbetaald aan medewer
kers van De Michelis. De politicus zou bovendien nog eens
80.000 gulden van Emit hebben gekregen voor zijn verkiezings
campagne.
Moordenaar Falcone verdwenen
rome» Een van de moordenaars van de Italiaanse rechter Gio
vanni Falcone is gisteren op mysterieuze wijze verdwenen uit
een fiat waar hij onder politietoeziocht verbleef. De vader van
een andere maffioso die bij de aanslag was betrokken, is dood
aangetroffen. Falcone, bekend om zijn verbeten strijd tegen de
maffia, kwam in juni 1993 om het leven tijdens een bomaanslag
toen hij op weg was naar het vliegveld van Palermo, op Sicilië.
School aangezien voor basis: 89 doden
luanda Een Angolese piloot heeft een lagere school in het mid
den van Angola gebombardeerd die hij aanzag voor een basis
van rebellen en daarbij 89 kinderen gedood. Hij was afgedwaald
van rebellengebied buiten de stad Waka Kungo, die in handen is
van de regering. Waka Kungo, waar de school stond, ligt onge-
veer driehonderd kilometer ten zuidoosten van Luanda. De
bommen troffen de school terwijl de lessen bezig waren. Het ge
bouw zat propvol kinderen in de leeftijd van 8 tot 15 jaar.
Geweld laait op in Noord-Ierland
Belfast Het geweld in Noord-Ierland is gisteren opgelaaid. Pro
testantse extremisten van de verboden Ulster Vrijwilligersmacht
(UVF) schoten een katholieke man dood en leden van het even
eens verboden Ierse Republikeinse Leger (IRA) vuurden een
mortiergranaat af op een controlepost van het Britse leger. Daar
door raakten drie militairen en een burger gewond.
Tachtig miljoen gulden voor Palestijnen
Duitse president
Herzog heeft vorige week de Po
len verbijsterd met zijn opmer
king dat hij er naar uitkijkt om 1
augustus aanwezig te zijn bij de
50ste herdenking van de op
stand in het getto van War
schau.
s waarschijnlijk op-
het hélen van de
issen de historische
ïaar hij haalt opstan
den door elkaar. Veel Polen vra
gen zich af hoe Herzog, die 1 ju
li het voorzitterschap van het
Duitse hooggerechtshof verwis
selt met het presidentschap, de
wanhopige opstand van de jo
den in het getto in 1943 kon
verwarren met de opstand van
het anti-communistische
Thuisleger tegen de Duitsers,
een jaar later.
President Walesa heeft de lei-
Herzog i
recht over
wonden ti
vijanden,
De in ernstige geldnood verkerende Palestijnse Bevrij
dingsorganisatie PLO heeft tijdens een tweedaagse inter
nationale conferentie in Parijs tachtig miljoen gulden
toegezegd gekregen. Dat geld is hard nodig voor het be
talen van de salarissen, huisvesting en uitrusting van
ambtenaren en politiemensen in de sinds kort autonome
Palestijnse gebieden Gaza en Jericho.
bestuur in Gaza en Jericho is af
komstig van een ad-hoc groep
waarvan tien donorlanden plus
de Europese Unie, de Wereld
bank en de Verenigde Naties
deel uitmaken. De groep donor
landen heeft vorig jaar al bijna
vier miljard gulden toegezegd
voor de ontwikkeling van Gaza
en Jericho in de komende vijf
jaar.
Het probleem was echter dat
het overgrote deel van dat be
drag bestemd is voor langlopen-
CORRESPONDENT
„We krijgen het geld morgen, of
in elk geval heel snel", zo zei de
duidelijk tevreden PLO-onder-
handelaar Shaath gisteren na
afloop van de conferentie. „We
hebben hier met zijn allen grote
vooruitgang geboekt en voor
waarden geschapen voor een
succesvol verloop van het vre
desproces."
Het geld voor het Palestijnse
de ontwikkelingsprojecten. Het
autonomie-proces, en daarmee
het vredesproces in het Mid
den-Oosten, dreigde door de
acute geldnood van de Pales
tijnse autoriteiten in gevaar te
komen. De Palestijnse autoritei
ten waren bang dat zij dit jaar
een gat van zo n 140 miljoen
gulden in de begroting zouden
krijgen.
Een flink deel van dat gat is
met de nu toegezegde tachtig
miljoen gulden weggewerkt.
Het nog ontbrekende geld zal
naar alle waarschijnlijkheid vol
gende maand tijdens een ver
volgconferentie op tafel komen.
Het lijkt erop dat de PLO tijdens
de tweedaagse conferentie in
Parijs het vertrouwen van de
donorlanden heeft weten te
winnen. Die aarzelden tot voor
kort geld voor de lopende tekor
ten vrij te maken uit vrees dat
het geld in een bodemloze put
terecht zou komen. De PLO
heeft de donor-landen gisteren
echter toegezegd dat het geld
'in volledige transparantie' zal
worden besteed.
Nu de acute financiële crisis
bezworen is, lijkt niets de komst
van PLO-leider Arafat naar Jeri
cho nog in de weg te staan. Een
duidelijk kribbige Arafat dreigde
onlangs zijn verhuizing van Tu
nis naar Jericho voor onbepaal
de tijd uit te stellen, omdat de
donorlanden volgens hem hun
financiële toezeggingen niet
snel genoeg nakwamen. Vol
gens de PLO-onderhandelaar in
Parijs zal Arafat nu 'binnen en
kele weken' naar Jericho gaan.
Als uw portefeuille is verdwenen, kunt u voortaan
met één telefoontje naar de Postbank Support Ser\ ice alles
laten blokkeren. Dus al uw passen en il uw creditcards.
Bel voor de folder gratis 06-0400. 3
Of haal '.ni even op het postkantoor. POSTBANK
ders van Groot-Brittannië,
Frankrijk, de VS en van de twee
voormalige Poolse vijanden
Rusland en Duitsland uitgeno
digd voor de herdenking van de
opstand van het Thuisleger.
De verwarrende opmerkingen
van Herzog hebben de aan
dacht gevestigd op de tweede
opstand, die vaak wordt verge
ten. Beide opstanden werden
met grof geweld door de Duit
sers neergeslagen. Tijdens de
opstand van het Thuisleger, dat
loyaal was aan de regering in
ballingschap in Londen, weiger
de het Sovjet-leger, dat op de
oostelijke oever van de door de
stad stromende Wisla-rivier
stond, in te grijpen. De Russen
lieten de Duitsers het Poolse
verzet vernietigen en de stad in
puin schieten. Bij de opstand
kwamen 200.000 rqensen om
het leven, negentig procent van
hen burgers.
Calcutta» Een scooterrijder probeert vooruit te komen in een van de ondergelopen straten van het Indiase Calcutta. De eerste moessonregen van
het jaar, die volgde op een hittegolf, heeft de stad in een groot openluchtzwembad veranderd. foto reuter
Eerste strafmaatregel van internationale gemeenschap
N-ISTANBUL-WASHINGTON
De internationale gemeenschap
heeft gisteren de eerste straf
maatregel genomen tegen
Noord-Korea. Het Internationa
le Bureau voor Atoomenergie
(IAEA) in Wenen heeft de tech
nische bijstand aan het land in
getrokken. De technische bij
stand van de IAEA had in 1993
een waarde van rond 270.000
dollar ofwel krap een half mil
joen gulden. Noord-Korea
wordt ervan verdacht een
atoombom te maken en weigert
inspectie van zijn kerninstalla
ties.
De volgende stap komt van
de VS en Rusland. Zij leggen de
komende dagen een ontwerp
resolutie voor aan de VN-Veilig
heidsraad. Daarin wordt Py
ongyang met sancties gedreigd.
Ook komt er misschien een in
ternationale conferentie. Dit
zeiden de Amerikaanse en Rus
sische minister van buitenland
se zaken, Christopher en Ko-
zyrev, gisteren op een gezamen
lijke persconferentie in Istanbul,
waar de NAVO vergadert.
Om de resolutie aangenomen
te krijgen, zullen de VS en Rus
land wel China moeten overtui
gen, de communistische bond-
Als uw portefeuille is verdwenen, kunt u voortaan
met één telefoontje naar de Postbank Support Service alles
laten blokkeren. Dus al uw passen en al uw creditcards.
Bel voor de folder gratis 06-0400.
Of haal 'm even op het postkantoor. POSTBANK
genoot van Noord-Korea die te
vens als permanent lid beslui
ten van de raad met een veto
kan torpederen. Peking zei don
derdag nog sancties af te wij
zen: „Die zouden de betrokken
partijen alleen maar in een con
frontatie storten en een situatie
doen ontstaan die niemand wil.
Allen moeten kalm en terug
houdend blijven. Dan is het
mogelijk een oplossing te vin
den". China poogt via contac
ten met Noord-Korea en de VN
de betrokkenen aan de onder
handelingstafel terug te krijgen.
Noord-Korea sloeg gisteren
bij de eerste strafmaatregel on
middellijk terug. Zijn gezant bij
de vergadèring van de IAEA zei
dat twee VN-inspecteurs
Noord-Korea moeten verlaten
en 'dat zijn land niet langer de
continuïteit van nucleaire waar
borgen kan garanderen'. Vóór
de stemming dreigde het, als
het besluit zou worden aange-
t de IAEA te stappen.
Paus haalt alle kardinalen naar Rome
CORRESPONDENT
Vanwege de ziekenhuisperikelen van paus Johan
nes Paulus II is een fnaand vertraging opgetre
den, maar maandag en dinsdag gaat het echt ge
beuren: de 140 kardinalen van de Rooms-Katho-
lieke Kerk zullen in het Vaticaan debatteren over
de toekomst en vooral het verleden van de kerk.
In het zicht van het jaar 2000, aldus Johannes
Paulus, moet de kerk een 'mea culpa' (schuldbe
kentenis) uitspreken en haar fouten toegeven.
Het is altijd gemakkelijk om van een historische
gebeurtenis te spreken, maar dit keer verdient het
initiatief van de bisschop van Rome zeer zeker dit
predikaat. Een expliciete uitnodiging tot schuld
bekentenis als die van de paus, komt in de hele
geschiedenis van het pausdom niet voor. Om iets
te vinden dat erop lijkt, moet worden terugge
gaan naar de laatste niet-Italiaanse paus, de Ne
derlander Hadrianus VI, die, in een uiterste po
ging om het Lutherse schisma te voorkomen, toe
gaf dat de kerk van Rome aan degeneratie ten
prooi was gevallen.
De verrassing moet groot zijn geweest bij de
kardinalen, die verwachtten dat de pauselijke
brief uitsluitend betrekking had op de wijze waar
op de kerk tweeduizend jaar christendom wil
gaan vieren. De paus gelastte echter een groot
scheeps zelfonderzoek en nam zelf al een voor
schot door een lijst te presenteren van voorbeel
den waar de kerk, haar leiders en de gelovigen in
de fout zijn gegaan.
Johannes Paulus II noemt de inquisitie, de
godsdienstoorlogen, de schending van mensen
rechten, de vervolging van wetenschappers als
Galileo Galilei. „Het is noodzakelijk", zo schrijft
hij, „dat ook de kerk, in het licht van het Tweede
Vaticaanse Concilie en van de principes van het
Evangelie, de donkere zijden van de geschiedenis
beoordeelt".
Volgens de paus zal dit niet het prestige van de
kerk aantasten. „Het zal juist een versterkend ef
fect hebben, wanneer de kerk met moed en op
rechtheid de vergissingen onderkent die haar
mensen, en in zekere zin in naam van de kerk,
hebben gemaakt."
De toon van de brief is oprecht en strijdvaardig.
Het is moeilijk voor te stellen dat de opsteller een
oude en vaak'zieke paus is, die bovendien te boek
staat als uiterst conservatief. Johannes Paulus lijkt
in wat de nadagen van zijn pontificaat moeten
zijn, de kerk een sprankelend voorjaar cadeau te
willen doen. Het 'mea culpa' van de paus begint
met Galileo Galilei. Niet zo verwonderlijk, want
het was de paus zelf die onlangs het initiatief nam
tot rehabilitatie van de geleerde, die door de kerk
in de zestiende eeuw werd verketterd omdat hij
beweerde dat de aarde om de zon draait en niet
andersom.
De paus vervolgt met te zeggen: „Hoe kunnen
wij zwijgen over de vele vormen van geweld die
in naam van het geloof zijn gepleegd? Ik denk aan
godsdienstoorlogen, inquisities en andere vor
men van schending van de rechten van de perso
nen". Maar de paus gaat verder en erkent in feite
de kritiek die al eeuwenlang door leken op jde
kerk van Rome wordt geuit. „De kerk als instituut
heeft zich schuldig gemaakt aan totalitair gedrag.
Het is veelzeggend dat de dwangmethoden die de
rechten van de mens schonden, later zijn toege
past door de totalitaire regimes van de twintigste
eeuw en nog steeds worden gebruikt door de isla
mitische fundamentalisten.
De kerk heeft in het verleden, zoals de paus rui
terlijk erkent, veelvuldig gezondigd. Hel is echter
nog de vraag of hij bereid is enkele 'hoofdzonden'
ter discussie te stellen, zoals het geloof dat de
kerk een 'perfecte maatschappij' is die als enige
zeggenschap heeft over de moraal en zaken die
het geweten aangaan. Ook de theologisch om
streden stelling dat de paus de plaatsvervanger
is van God op aarde, kan tot die hoofdzonden
worden gerekend. Veel van de moeilijkheden met
de moderne wereld en ook met dé andere gods
diensten, worden veroorzaakt door deze opvat
ting.
SARAJEVO-GENÈVE Rtr-I
Als uw portefeuille is verdwenen, kunt u voortaan
met één telefoontje naar de Postbank Support Service alles
laten blokkeren. Dus al uw passen en al uw creditcards.
Bel voor de folder gratis 06-0400.
Of haal 'm even op het postkantoor. POSTBANK
Nog voor het ingaan ervan zei
de commandant van het VN-le-
ger in Bosnië, sir Michael Rose,
de eerste volledige wapenstil
stand voor geheel Bosnië te zien
als 'het begin van het einde' van
de al 26 maanden durende
strijd. „De vereisten voor vrede
zijn aan beide kanten aanwezig.
Ik denk dat er een sterke vre
deswil aanwezig is onder de be
volking", aldus Rose.
Volgens de commandant
vormt de stemming in het Ame
rikaanse Huis van Afgevaardig
den een serieuze bedreiging van
de kansen op vrede. Het Huis
ging donderdag, tegen het be
leid van president Clinton in,
akkoord met opheffing van het
wapenembargo tegen de Bosni
sche moslims. Rose vreest dat
de humanitaire hulp, waarvan
miljoenen inwoners van Bosnië
afhankelijk zijn, daardoor in ge
vaar komt. De Bosnische pre
mier Haris Silajdzic prees de
Amerikanen echter en noemde
het besluit van het Huis een
'belangrijke en grote i
ning'.
De gisteren van kracht gewor
den wapenstilstand tussen de
strijdende partijen in Bosnië-
Hercegovina is voor het vallen
van de avond al op diverse fron
ten geschonden. „We hebben
veelbelovende berichten uit
sommige regio's, terwijl in an
dere delen van Bosnië de strijd
doorgaat", aldus woordvoerder
Rob Annink van de vredes
macht van de Verenigde Naties
(Unprofor) in Sarajevo.
Twee uur na het ingaan van
het staakt-het-vuren om 12.00
uur kregen de blauwhelmen uit
het noorden van Bosnië al 63
meldingen van schendingen er
van. Uit het gebied ten noorden
van de Bosnische hoofdstad Sa
rajevo werden er 31 gemeld.
Volgens dezelfde rapporten
vuurde het Bosnische leger in
de buurt van Bugojno in het
westen van Bosnië een granaat
af op stellingen van de Serviërs.
Woordvoerders van de VN
zeiden echter hoopvol te zijn
dat de voor vier weken ingestel
de wapenstilstand het houdt.
moskou Rtr het land zijn geïnfiltreerd en
ook in de politiek doordringen.
„Ik heb het ministerie van bin
nenlandse zaken en de FSK (fe
derale inlichtingendienst, red.)
opdracht gegeven het land
schoon te maken van het crimi
nele vuil", zei hij. „De hoofden
van de autoriteiten zullen per
soonlijke verantwoordelijkheid
dragen voor het succes van het
beleid", aldus de president, die
minister Jerin en FSK-chef Ste-
pasjin bij naam noemde.
Rusland had vorig jaar te ma
ken met een sterke toename
van de georganiseerde crimina-
lieit, vooral in Moskou. Volgens
officieuze ramingen controleren
criminele groepen meer dan de
helft van de privé-sector.
Schietpartijen tussen gangsters,
huurmoorden en bomaansla
gen zijn gemeengoed geworden
in de grote steden, waardoor de
vrees voor anarchie toeneemt in
een land waar tot een paar jaar
geleden de steden gewoonlijk
veilig waren.
President Boris Jeltsin heeft zijn
veiligheidsdiensten gisteren op
dracht gegeven Rusland te ver
lossen van het 'criminele vuiL'
nis'. Hij zei dat ministers de
persoonlijke verantwoordelijk
heid krijgen voor het slagen of
mislukken van de nieuwe maat
regelen tegen de criminaliteit.
„De misdaad is de pest van
Rusland geworden", zei de pre
sident tijdens een persconferen
tie in het Kremlin die was ge
wijd aan het uitroepen van de
soevereiniteit van Rusland, vier
jaar geleden. Hij wees erop dat
de Russische regering nieuwe
wetgeving heeft voorbereid om
de georganiseerde misdaad te
bestrijden. De criminaliteit, die
vaak verband houdt met de cor
rupte bureaucratie, floreert in
Rusland sinds eind jaren tachtig
de ijzeren greep van de Sovjet
staat op het openbare leven los
ser werd.
Jeltsin zei dat criminele
krachten in
washington-den haag
Het initiatief van de paus is er wel juist op ge
richt om de betrekkingen met de andere grote
godsdiensten de islam en het jodendom als
ook met de orthodoxe en reformatorische kerken,
te verbeteren. Te bezien valt nog of de paus in de
discussies ook het antisemitisme van de Rooms-
Katholieke Kerk wil betrekken. De betrekkingen
met Israël zijn al sterk verbeterd, maar de paus
lijkt nog huiverig om de (indirecte) schuld op zich
te nemen voor tweeduizend jaar antisemitisme
en jodenvervolging.
De paus stelt in zijn brief echter wel voor om
een grote conferentie te organiseren met de
christelijke, islamitische en joodse leiders op de
berg Sinaï. Zelf wil hij een reis maken door Irak
en Egypte en ook Jeruzalem aandoen. „De nade
ring van het einde van het tweede millenium,
moet iedereen aanzetten tot een gewetensonder
zoek", aldus de paus, die hoopt op deze wijze de
oecumenische discussie op een hoger plan te til
len. Hij zegt zelfs dat er gemeenschappelijke mar
telaren zijn en vraagt aan katholieken, protestan
ten en orthodoxen gezamenlijk te bidden op de
graven van die martelaren. Volgens de paus is het
mogelijk de wereld in het derde millenium wer
kelijk een geheel ander
aangeraden zo spoedig mogelijk
Haïti te verlaten.
De VS hebben commercieel
vliegverkeer naar Haïti verbo
den, alsmede sancties gesteld
op financiële transacties. Later
besloot ook Canada het com
merciële vliegverkeer op Haïti te
verbieden.
Op het Nederlandse ministe
rie van buitenlandse zaken is
volgens een woordvoerder al
een brief van Clinton binnenge
komen waarin deze vraagt om
de Amerikaanse sancties over te
nemen. Volgens de zegsman
vliegt geen enkele Nederlandse
maatschappij op Port-au-Prin-
ce. Over het bevriezen van fi
nanciële transacties zei de
woordvoerder dat Nederland
zich gebonden acht aan een
reeks internationale verdragen
over vrij geldverkeer.
Rtr-AFP-DPA-GPD
De Verenigde Staten en Canada
hebben de druk op het militaire
regime in Haïti verder opge
voerd. President Clinton kon
digde nieuwe Amerikaanse
sancties aan. De maatregelen
zijn bedoeld om de militaire
junta in het Caribische land te
dwingen weg te gaan, zodat de
gekozen president Jean-Betrand
Aristide kan terugkeren.
Het ministerie van buiten
landse zaken in Washington
deelde mee dat familieleden
van personeelsleden van de
Amerikaanse ambassade en
sommige personeelsleden van
bedrijven in Port-au-Prince
worden teruggeroepen. Alle
Amerikaanse burgers wordt
Als uw portefeuille is verdwenen, kunt u 1
met één telefoontje naar de Postbank Support Service alles
laten blokkeren. Dus al uw passen en 51'uw creditcards.
Bel voor de folder gratis 06-0400. M)
Of haal 'm even op het postkantoor. POSTBANK