Droomwens Danny gaat in vervulling
Week
'Groepsgevoel rond Oranje
is een kwestie van genen'
Het Gesprek van de Dag
Theo Bakker
Strompelend protest
Aan de overkant is het nog rustig
ZATERDAG 11 JUNI 1994
17
Stichting stuurt patiëntje naar WK-voetbal in Amerika
Danny gaat naar Amerika, Dan-
ny gaat naar het WK. Daarmee
■gaat de allerliefste wens van de
ze 12-jarige Alphense jongen in
vervulling en dat is nu precies
wat de Stichting Doe een Wens
zich ten doel heeft gesteld. Om
kinderen die een levensbedrei
gende ziekte hebben een onver
getelijke tijd te bezorgen. Nog
een paar nachtjes slapen en
Danny staat oog in oog met zijn
idool. Want Dennis Bergkamp
in levende lijve aan het werk
zien - en wie weet misschien
wel ontmoeten - dat is het na
tuurlijk helemaal.
Doe een Wens:
zieke kind
staat centraal
De Doe een Wens Stichting
Nederland vervult wensen
van kinderen tot 18 jaar die
een levensbedreigende ziekte
hebben. De organisatie is
naar Amerikaans voorbeeld
waar dit idee in 1S83 gestalte
kreeg. Sinds 1989 houdt de
zelfstandige Nederlandse af
deling kantoor in Voorhout.
De groei van de Stichting
Doe een Wens is explosief.
Kon de kersverse instelling in
1990-en 1991 nog maar twee
wensen honoreren, in de
daaropvolgende jaren steeg
het aantal tot respectievelijk
42 en 70. Halverwege 1994
heeft Doe een Wens reeds 40
wensen in vervulling doen
gaan.
De stichting streeft er naar
om het kind een onvergete
lijke tijd te bezorgen, weg
van allerlei beslommeringen
zoals het ziekenhuis, dokto
ren en behandelingen. Een
limiet voor de wens bestaat
er eigenlijk niet. „We gaan in
principe voor alles", zegt
Marja van der Eijk van Doe
een Wens. „Zo hebben we al
eens een kind op de set van
Beverly Hills 90210 gebracht
en een jongen op het circuit
van Zandvoort in een zeer
exclusieve Ferrari F40 laten
rondtoeren. Krijg overigens
niet de indruk dat kinderen
alleen maar vragen om verre
óf dure dingen. Soms zijn het
;juist de kleine wensen die
;het 'm doen."
De stichting op non-profit
basis is voor wat betreft de fi
nanciële kant louter afhanke
lijk van donaties. „Van parti
culieren, van bedrijven of
van clubs als de Lions Club,
de Ronde Tafel en dergelijke.
Laatst hield een school in
Leiden een sponsorloop en
van de 8000 gulden die dat
opleverde konden we weer
twee wensen vervullen. Echt
reclame maken voor de
Stichting doen we niet. Dat
ligt niet in de aard van de
materie, want per slot van re
kening staat het kind cen
traal. Het is een beetje een
paradox, want aan de andere
kant heb je bekendheid no
dig om fondsen te kunnen—
werven", aldus woordvoerd-
ster Marja van der Eijk.
Het telefoonnummer van de
Stichting Doe een Wens is
02522-30516; het gironum
mer 25333.
Danny Hillen is nog een beetje
beduusd van alle commotie
rond zijn persoontje. Er is wat
op hem afgekomen sinds de
mensen uit de buurt, de kinde
ren van zijn school en de spe
lers van zijn club op de hoogte
zijn van de reis naar Orlando
die hij gaat maken. En als er
dan ook nog eens verslaggevers
en fotografen aan de deur ko
men, tja, dan klap je als 12-jari-
ge jongen toch mooi effe dicht.
Totdat natuurlijk het onderwerp
voetbal ter sprake komt. Want
dan komt-ie los, dat is zijn alles.
Stefan Pettersson
Helemaal gek is hij van het spel
letje, ook al kan hij het dan zelf
niet meer beoefenen. Zijn pas
sieve beleving is er daarom niet
minder om. Zijn hele kamer is
behangen met voetbalattribu
ten, Alphense Boys is zijn club,
Peter Gerse en Robbert van der
Laan zijn de lokale favorieten en
hij gaat uit en thuis met de Boys
mee. Feyenoord vindt hij maar
een stel bijeen geraapte schop-
pers, Ajax is ver boven alles ver
heven en Stefan Pettersson kan,
sinds hij bij Danny in het Aca
demisch ZiekenHuis Leiden een
eigen, vrije interpretatie gaf aan
het begrip 'bezoekuurtje', al he
lemaal geen kwaad meer doen.
Dat de Zweed intussen Amster
dam definitief verruilde voor
Göteborg, dat heeft Danny hem
allang vergeven.
Danny is ongeneeslijk ziek, dat
weet-ie, maar zelfs een slopen
de serie van dertig bestralingen
hebben hem niet van zijn stuk
gebracht. Vader Martin Hillen
staat er wel eens verbaasd van.
„Hij heeft, sinds ze in april ont
dekten dat er een tumor in de
hersenen zat, toch geen prettige
tijd achter de mg. Maar on
danks al die behandelingen, de
operatie, het ziekenhuis in, zie
kenhuis uit, is zijn humeur
voortreffelijk gebleven. Altijd
vrolijk, altijd lachen, echt het
zonnetje in huis. Een geweldig
voorbeeld voor de andere huis
genoten."
Die het soms veel moeilijker
hebben met zichzelf. Nog maar
nauwelijks waren ze de klap te
boven van het veel te vroege
verscheiden van moeder Eva
vorig jaar of gelijk een donder
slag bij heldere hemel open
baarden zich een paar maan
den terug bij Danny gelijksoor
tige ziekteverschijnselen. Zo
maar, van de ene op de andere
dag. Daarvoor was Danny nog
nooit ziek geweest. „Tuurlijk",
zegt Martin Hillen „hebben we
nog hoop. Maar het is vooral
Danny zélf die ons inspireert.
Eerst het WK, pa, zegt-ie dan.
En daarna zien we wel weer ver
der."
Relativeren
Om zich geheel en al te kunnen
wijden aan zijn zoon heeft Mar
tin Hillen zijn baan opgezegd.
Alleen de honden die hij opleidt
voor de politie, houdt hij nog
bij. „Die baan zegt me niet veel.
Trouwens, ik kan me op dit mo
ment nog maar over heel weinig
zaken druk maken. Dat leer je
wel in zulke situaties wel, hoor,
relativeren. Geen kwestie van
fatalisme of zo. Maar je krijgt
wel een hele andere kijk op het
leven. En daarbij mag ook
dochter Chantal van negen
niets tekort komen. Die heeft
het destijds bij de ziekte van
Danny en An zijn er klaar voor. Wat
haar moeder al zo slecht gehad.
Gelukkig hebben we veel steun
aan mijn vriendin An. Die heeft
binnen het gezin de rol van Eva
overgenomen en ik weet niet of
ik het zonder haar allemaal nog
zou kunnen trekken.
In deze ontegenzeggelijk moei
lijke tijden voor het gezin Hillen
kwam het initiatief van de
Stichting Doe een Wens uit
Voorhout als een geschenk uit
de hemèl. „Ze hebben van alles
aan me gevraagd", zegt Danny.
„Wat ik leuk vind, waar ik naar
toe wil, wat ik lust en wat niet,
of ik van verrassingen hou en
nog veel meer dingen. En nu
mag Ik naar Amerika. Naar Dis
ney World en Sea World. En
naar Nederland - Marokko. En
misschien is er nog een verras
sing. Maar dat weet ik nog
Hij hoeft trouwens niet bang te
zijn dat hij heimwee krijgt of dat
hij zich eenzaam zal voelen.
„Nee", neemt vader Martin
hen betreft kan het WK morgen begini
er haast geen woorden voor hoe
dankbaar ik de Stichting Doe
een Wens ben. Zij zijn de reden
dat ik dit verhaal best kwijt wil,
Vvant zo kan iedereen vernemen
wat een geweldig werk deze
mensen verrichten. Echt gran
dioos. Alles is zo ongelooflijk
goed geregeld. Ze halen ons op,
brengen ons weg en wachten
ons op in Orlando. Daar worden
we ondergebracht in het kin
derdorp van Holiday Inn waar
ze speciaal zijn ingericht op pa
tiëntjes als Danny. Goed lopen
kan hij niet meer dus er staat
een rolstoel klaar. De zusteror
ganisatie beschikt in Amerika
nenfoto ben de bruyn
reeds over al zijn medische ge
gevens. Alles wordt betaald en
we krijgen daarbij genoeg zak
geld mee om Danny vol te han
gen met WK-souvenirs. Het is te
mooi om waar te zijn."
Dennis Bergkamp
Danny mijmert intussen wat
weg over de verrassing die hem
in Florida nog te wachten staat.
Heimelijk hoopt hij op een ont
moeting met zijn grote idool
Dennis Bergkamp. Maar eigen
lijk durft hij die wens niet hard
op uit te spreken, bang als hij is
om bij al dat moois wat hem
toch al wacht, onbescheiden
over te komen. Vader Martin
heeft hele andere gedachten.
Wat hem betreft mag dat WK
morgen beginnen. „Want stel je
voor dat er Wat gebeurt. Dat het
ziektebeeld opeens zou vererge
ren. Dat moet ik effe niet aan
denken."
Zeker, ik zou het kunnen heb
ben over de mannen en vrou
wen die gewapend met opna-
me-apparatuur door mijn
dorp sluipen. Ik doe mijn zol
derraam open, geniet van de
duif die roekoe-koe doet en
tegelijkertijd zie ik een man
met een microfoon in de aan
slag mijn boom inklimmen. Al
weken vroeg ik mij af wat dat
te beteker/had, nu weet ik het.
Hij bestudeert het geroekoe-
-koe van mijn duif. Gelezen in
de krant. Leidse biologen gaan
de taal van de Turkse tortel
duif bestuderen en Oegstgeest
schijnt een geschikt terrein te
zijn.
Met gemak zou ik daar mijn
column mee kunnen vullen.
Wat willen ze ermee, wat valt
er aan roekoe-koe te bestude
ren, dat het tot 1998 moet du
ren. En wat doen we met de
onderzoeksresultaten die stuk
je bij beetje naar buiten gaan
komen. Vormen die uiteinde
lijk de juiste basis om de gra-
maticale grondbeginselen van
het gehinnik der paarden te
ontleden? Een onderwerp dat
schreeuwt om cynische kant
tekeningen, maar mij lukt het
even niet ze te plaatsen. De re
den, ik kom slecht los van
D-day. Maandagavond, het
net is vol D-day. Na zoveel
jaar dringt ineens tot me door
wat die invasie betekend heeft.
Je kunt als vrijheidskind flirten
met gevaar, stoere stukjes
schrijven, reizen, niet bang
zijn. Een ander kan aanpap
pen met de hardrock, met de
doodshoofdenscene. Het
wordt allemaal potsierlijk, als
je de beelden van de landing
ziet. In zo'n boot zitten en
door die woeste branding naar
het strand waden, het mitrail-
leurvuur tegemoet, dat is an
dere koek.Als je dat meege
maakt hebt en je kijkt nu op
MTV naar een heavy-metal
clip, wat denk je dan? En als je
Amerikaan bent en je hebt
naast je je beste vrienden zien
lens, toen twintig jaar later de
jongens en meisjes van de ja
ren zestig in hun door jou be
vochte vrijheid riepenYan
kees go home'
Het is een beetje laat, maar ik
kijk naar die invasie-beelden
en er bekruipt me een gevoel
van dankbaarheid. Er zijn jon
gens geweest van amper twin
tig die aan flarden zijn gescho
ten om mij de vrijheid te ge
ven om massamoordenaar
Mao te omhelzen en de Ame
rikanen te kruisigen.
Buiten is het stil, in de kamer
brandt maar één lampje. Ik zit,
kijk en ben aangedaan. Veel
aangrijpende beelden. Maar er
is één beeld, één scene die
sinds maandagavond telkens
weer aan mijn oog voorbij
trekt. Nog steeds weet ik niet
precies v
blik me de keel dichtkneep.
Uit de hele wereld zijn oud-
-strijders naar Normandië ge
komen. Ze staan daar en
wachten op de hoogwaardig
heidsbekleders. Zoals ze in de
oorlog wachtten. Caen is inge
nomen met veel verliezen en
dan pas loopt de generaal trots
over de puinhopen om dat te
Mijn hart ligt bij de jongens in
de vuurlinie. Die zijn oud nu.
Er staat een groepje bejaarde
Engelse jongens van één regi
ment weer in het gelid. Voor
op een oud-strijder, die roept
wat en de groep zet zich in be
weging. Ik krijg het beeld niet
uit mijn hoofd. Oude mannen,
onzekere tred, scheve schou
ders, kale hoofden, maar de
kracht die hun breekbaarheid
uitstraalt, is ontroerend mooi.
Het ongebrokene. Mannen die
weten hoe de dood ruikt. Die
hem toen ontsnapt zijn en nog
steeds. Misschien raakt het me
daarom. Het zijn, zoals ze daar
wankel marcheren, weer de
jongens die niet buigen. Oude
mannen die niet van opgeven
wisten en weten. Ze marche
ren door mijn beeld als een
strompelend protest tegen de
levensmoeheid waarvan de
vrijheid vijftig jaar later door
drenkt is.
Oucl-Hillegommer merkt weinig van WK
'Do you know Dennis Burg-
cempf'Maai neen, de naam
van de spits van Inter Milan
doet louter wenkbrauwen fron
sen. De Verenigde Staten mo
gen dan de locatie zijn voor het
WK-voetbal, populair is de sport
allerminst. Vraag maar aan Mi
chael Barnhoorn, oud-Hille-
gommer die sinds 1988 in Cali-
fomië woont.
Michael (32) woont in de plaats
Mission Viejo, tussen Los Ange
les en San Diego. Op zijn acht
tiende vertrok hij uit z'n ge
boortedorp Hillegom om voor
een oliemaatschappij te gaan
werken in Saudi-Arabië. Zes
jaar geleden besloot hij zich in
Amerika te vestigen, waar de
rest van zijn familie sinds het
begin van de jaren tachtig
woont. Het gezin Barnhoorn
runt in Mission Viejo een benzi
nestation.
Michael piekert niet over een
terugkeer naar de Bollenstreek.
„Ten eerste is het weer hier bij
na altijd goed en je hebt hier in
de omgeving ook van alles te
doen. Ik woon op tien minuten
van het strand en 's winters is
het anderhalf uur rijden van een
skigebied. Mexico is maar drie
uurtjes rijden en je zit ook rede
lijk dichtbij de Colorado River,
waar je kunt waterscooteren. Ik
moest alleen een beetje Wennen
aan de mensen hier in Califor-
nië. Die zijn een beetje fake, een
beetje nagemaakt. Ze worden
ook wel de plastic Amerikanen
Michael heeft in zijn omgeving
nog nauwelijks gemerkt dat het
WK voor de deur staat. „Er
wordt weinig over gepraat.
Zoals in Nederland, waar de
bloemetjes worden buitengezet
en de straat versierd, is het hier
helemaal niet. Opvallend is ook
dat in het team waarin ik in
competitieverband een balletje
trap, amper Amerikanen spelen.
Het zijn bijna allemaal Mexica
nen en Europeanen."
Mochten Amerikanen onver
hoopt een wedstrijdje meepik
ken, dan is de kans groot dat ze
absoluut niet snappen waarom
een buitenspelgoal wordt afge
keurd. Michael: „Het grote pu
bliek kent lang niet alle regels.
Dat is opgegroeid met Ameri
can Football en daar ken ik bij
voorbeeld weer niet alle regels
van. Voetbal moet hier nog wor
den ontwikkeld. Op de high-
schools wordt het wel gespeeld,
maar je ziet het bijna nooit op
televisie. Alleen op de Mexi
caanse tv. Ook toen Johan
Neeskens en Jo.han Cruijff hier
voetbalden, zag je ze zelden op
tv. Dat heeft natuurlijk allemaal
met sponsors te maken. Die zit
ten nu vooral in sporten zoals
basketbal, honkbal en ijshoc
key."
In de woonplaats van Michael is
het trainingskamp van de Ame
rikaanse ploeg gevestigd. „De
Massa-psycholoog gaat zelf ook voor de bijl
Het lijken wel indianen. Gehuld
•in fel-oranje gewaden, een
enorme schuimrubberen klomp
of frivool bosje plastic tulpen op
de schedel gemonteerd, het ge
zicht geverfd in de oorlogskleu
ren rood-wit-blauw met oranje
krijtstrepen, klinkt de strijd
kreet: 'Aanvalluuuuh'.
1 De bijbehorende attributen
worden in groten getale aange
sleept om de tegenstander te
imponeren. Toeters, vlaggen,
sjaaltjes, t-shirts maar ook dek
bedovertrekken, mayonaise en
vla in de nationale kleur ver
schijnen op het strijdtoneel. Het
triomflied van André Hazes
klinkt uit volle borst en bij het
toverwoord 'WK' lichten de
ogen van de vele Oranje-fans
even extra op. Wereldkam
pioenschap voetbal in de 'Joe-
és-ee': het is een beetje oorlog.
„Gewoon de aard van het beest
je stelt sociaal-psycholoog
Hans van de Sande nuchter
vast. Hier is geen sprake van
koorts, besmettelijke ziekte, of
een plotselinge aanval van gek
te. Landgenoten met een oranje
waas voor ogen formeren een
legioen, graven de strijdbijl op
en trekken ten strijde. En dat
doen mensen al langer dan van
daag, verklaart de Groningse
onderzoeker.
„Het heeft te maken met de in
gebouwde neiging van mensen
om zich tot een partij te reke
nen. Ja, wij zijn in principe par
tijdig. Dat zie je aan de politiek,
aan de oorlogen die daaruit
voortkomen en ook aan de
sport. Rinus Michels zei al:
'Voetbal is een beetje oorlog'."
En juist in tijden van oorlog, als
het er écht op aankomt, worden
mensen fellere partijgangers.
Als de toestand moeilijk wordt
gaan we ons méér met de eigen
partij identificeren, verklaart de
massa-psycholoog. Doel: de an
der te vuur en te zwaard bestrij
den. Niks nieuws, zegt Van de
Sande. „Dat groepsproces be
staat al zolang de mens bestaat.
Honderdduizenden jaren gele
den wisten stammen al dat het
in het eigen voordeel was om
bij onenigheid de rijen te slui
ten. Dat is de aard van het
beestje."
„Dat zie je ook bij een voetbal
wedstrijd: een georganiseerde
oorlog. Een oorlog met regels
weliswaar, maar de rijen sluiten
zich. Bij massale popfestivals
gebeurt nooit iets: mensen wor
den pas oorlogsgezind als er
een duidelijke andere partij is
met tegengestelde belangen."
De opvallende gedaantes van
het Oranjelegioen onderschei
den de fans van 'de rest' en ho
ren bij het groepsproces. Ze zijn
nodig om het saamhorigheids
gevoel te. versterken, aldus Van
de Sande. „Mensen in een
groep hebbén de behoefte om
te laten zien dat ze erbij horen,
vooral als de andere partij óók
aanwezig is. Daarom steekt ie
dereen zich in het oranje."
Van de Sande heeft zelf weinig
affiniteit met het Oranjegevoel
anno 1994. „Zo'n André Hazes:
je kunt je bijna niet voorstellen
dat het écht is, maar het ge
beurt! Die Hazes zingt pure
volksliederen die Oranjegezin-
den tweéhonderd jaar geleden
ook al zongen ten tijde van de
Franse revolutie. Wat dat betreft
is er niet veel veranderd."
Zetten de zuidelijke voetbalfans
in het verleden de toon -
Griekse supporters zetten nadat
het nationale basketbalteam de
Europese titel behaalde Athene
nachtenlang op stelten - het
koele noorden blijft tegenwoor
dig niet achter. „En het wordt
steeds gekker want mensen
hebben de neiging om specta
culaire uitingsvormen van an
deren over te nemen."
„Daarnaast is de verkoop van al
die rommel natuurlijk pure
commercie", zegt Van de Sande
die zelf weigert mee te doen aan
de uitwassen van de collectieve straks. En als het goed gaat, zal
Oranjehysterie. „Erg overspan- ik meejuichen op de bank. Jaze-
nen vind ik dat. Maar ik kijk wel ker; ik ga ook voor de bijl. Dat is
een kwestie van hormonen, van
genen, dat groepsgevoel. Ieder
een krijgt dat, Maar die oranje
beschilderingen op mijn gezicht
stel ik zo lang mogelijk uit."
CAROLINE VAN OVERBEEKE
gemeente heeft een paar mil
joen dollar beschikbaar gesteld
en het trainingscentrum ge
bouwd, dus toen was de keuze
voor het nationale team niet
moeilijk. Of de Amerikanen een
kans maken? Misschien dat ze
de eerste ronde overleven, maar
daarna zullen ze niet verder ko-
Michael weet nog niet of hij
naar een wedstrijd van Oranje
gaat. „Als ze hier in Californië
bijvoorbeeld de kwartfinale spe
len, wil ik wel gaan. Of ik nog
aan kaarten kan komen? Mis
schien dat kennissen daarvoor
kunnen zorgen."
ARNOLD AARTS
Grent heeft naam
bij liefhebber
van voetballen
Gelukkig is hij zelf ook dol voet
ballen, eigenaar A. Balk van het
Alexander-hotel in Noordwijk.
Want de komende weken zal
hij, zeker als Nederland het een
beetje fatsoenlijk doet, niet om
het voetballen heen kunnen.
Zijn hotel ligt recht tegenover
De Grent en dit uitgangsgebied
heeft een naam bij het voetbal-
minnend volk. Twee jaar gele
den, bij de Europese kampioe
nenschappen, zorgde de feest
vierende bevolking van de ca
fe's voor versperde straten, au
to's op hun kop en een grote, zo
niet gigantische bieromzet.
Balk ziet er niet tegen op. „Kijk,
de jongelui komen hier om feest
te vieren. Dat er dan eens een
autootje op zijn kop gaat, is na
tuurlijk vervelend voor de eige
naar, maar een beetje automo
bilist weet dat hij dan niet over
De Grent moet rijden."
Ruzie of niet, lawaai is het in elk
geval wel. Dat terwijl het
Alexander-hotel toch vooral in
trek is bij de wat oudere mede
mens die op zoek is naar rust
(naast natuurlijk de altijd een
eeuwige frisse lucht danwel fri-
scheLuft). „Maar dat betekent
nog niet dat het hier een bejaar
dendorp hoeft te zijn. Onze gas
ten gaan s' avonds niet naar De
Grent, maar ergeren zich heus
niet aan zo'n voetbalfeest."
Balk had bijna het festijn op De
Grent aan zich voorbij laten
gaan. „Ik heb er over gedacht
om veertien dagën naar Ameri
ka te gaan. Maar ja, je laat je
mensen niet alleen."
Nederlanders, Belgen en Duit
sers: in het Alexander zijn van
deze voetbalnaties gezellig sa
men. Of dat gezellig blijft? Gooit
voetbal niet zelfs bij de meest
vredelievende en rustigste zon-
aanbidder alle remmen los?
Balk is opnieuw vol vertrouwen.
„Wie er wint is minder belang
rijk. Het gaat toch om het spel".
Feest is dus welkom bij hotelei
genaar. „Leuk, zo'n polonaise
over De Grent. Maar het feest
moet eindig zijn. „Een of twee
avonden is leuk. Zeven lijkt me
beduidend minder.
MONICA WESSEÜNG