Droomwens Danny gaat in vervulling Week 'Groepsgevoel rond Oranje is een kwestie van genen' Het Gesprek van de Dag Theo Bakker Strompelend protest Aan de overkant is het nog rustig ZATERDAG 11 JUNI 1994 17 Stichting stuurt patiëntje naar WK-voetbal in Amerika Danny gaat naar Amerika, Dan- ny gaat naar het WK. Daarmee ■gaat de allerliefste wens van de ze 12-jarige Alphense jongen in vervulling en dat is nu precies wat de Stichting Doe een Wens zich ten doel heeft gesteld. Om kinderen die een levensbedrei gende ziekte hebben een onver getelijke tijd te bezorgen. Nog een paar nachtjes slapen en Danny staat oog in oog met zijn idool. Want Dennis Bergkamp in levende lijve aan het werk zien - en wie weet misschien wel ontmoeten - dat is het na tuurlijk helemaal. Doe een Wens: zieke kind staat centraal De Doe een Wens Stichting Nederland vervult wensen van kinderen tot 18 jaar die een levensbedreigende ziekte hebben. De organisatie is naar Amerikaans voorbeeld waar dit idee in 1S83 gestalte kreeg. Sinds 1989 houdt de zelfstandige Nederlandse af deling kantoor in Voorhout. De groei van de Stichting Doe een Wens is explosief. Kon de kersverse instelling in 1990-en 1991 nog maar twee wensen honoreren, in de daaropvolgende jaren steeg het aantal tot respectievelijk 42 en 70. Halverwege 1994 heeft Doe een Wens reeds 40 wensen in vervulling doen gaan. De stichting streeft er naar om het kind een onvergete lijke tijd te bezorgen, weg van allerlei beslommeringen zoals het ziekenhuis, dokto ren en behandelingen. Een limiet voor de wens bestaat er eigenlijk niet. „We gaan in principe voor alles", zegt Marja van der Eijk van Doe een Wens. „Zo hebben we al eens een kind op de set van Beverly Hills 90210 gebracht en een jongen op het circuit van Zandvoort in een zeer exclusieve Ferrari F40 laten rondtoeren. Krijg overigens niet de indruk dat kinderen alleen maar vragen om verre óf dure dingen. Soms zijn het ;juist de kleine wensen die ;het 'm doen." De stichting op non-profit basis is voor wat betreft de fi nanciële kant louter afhanke lijk van donaties. „Van parti culieren, van bedrijven of van clubs als de Lions Club, de Ronde Tafel en dergelijke. Laatst hield een school in Leiden een sponsorloop en van de 8000 gulden die dat opleverde konden we weer twee wensen vervullen. Echt reclame maken voor de Stichting doen we niet. Dat ligt niet in de aard van de materie, want per slot van re kening staat het kind cen traal. Het is een beetje een paradox, want aan de andere kant heb je bekendheid no dig om fondsen te kunnen— werven", aldus woordvoerd- ster Marja van der Eijk. Het telefoonnummer van de Stichting Doe een Wens is 02522-30516; het gironum mer 25333. Danny Hillen is nog een beetje beduusd van alle commotie rond zijn persoontje. Er is wat op hem afgekomen sinds de mensen uit de buurt, de kinde ren van zijn school en de spe lers van zijn club op de hoogte zijn van de reis naar Orlando die hij gaat maken. En als er dan ook nog eens verslaggevers en fotografen aan de deur ko men, tja, dan klap je als 12-jari- ge jongen toch mooi effe dicht. Totdat natuurlijk het onderwerp voetbal ter sprake komt. Want dan komt-ie los, dat is zijn alles. Stefan Pettersson Helemaal gek is hij van het spel letje, ook al kan hij het dan zelf niet meer beoefenen. Zijn pas sieve beleving is er daarom niet minder om. Zijn hele kamer is behangen met voetbalattribu ten, Alphense Boys is zijn club, Peter Gerse en Robbert van der Laan zijn de lokale favorieten en hij gaat uit en thuis met de Boys mee. Feyenoord vindt hij maar een stel bijeen geraapte schop- pers, Ajax is ver boven alles ver heven en Stefan Pettersson kan, sinds hij bij Danny in het Aca demisch ZiekenHuis Leiden een eigen, vrije interpretatie gaf aan het begrip 'bezoekuurtje', al he lemaal geen kwaad meer doen. Dat de Zweed intussen Amster dam definitief verruilde voor Göteborg, dat heeft Danny hem allang vergeven. Danny is ongeneeslijk ziek, dat weet-ie, maar zelfs een slopen de serie van dertig bestralingen hebben hem niet van zijn stuk gebracht. Vader Martin Hillen staat er wel eens verbaasd van. „Hij heeft, sinds ze in april ont dekten dat er een tumor in de hersenen zat, toch geen prettige tijd achter de mg. Maar on danks al die behandelingen, de operatie, het ziekenhuis in, zie kenhuis uit, is zijn humeur voortreffelijk gebleven. Altijd vrolijk, altijd lachen, echt het zonnetje in huis. Een geweldig voorbeeld voor de andere huis genoten." Die het soms veel moeilijker hebben met zichzelf. Nog maar nauwelijks waren ze de klap te boven van het veel te vroege verscheiden van moeder Eva vorig jaar of gelijk een donder slag bij heldere hemel open baarden zich een paar maan den terug bij Danny gelijksoor tige ziekteverschijnselen. Zo maar, van de ene op de andere dag. Daarvoor was Danny nog nooit ziek geweest. „Tuurlijk", zegt Martin Hillen „hebben we nog hoop. Maar het is vooral Danny zélf die ons inspireert. Eerst het WK, pa, zegt-ie dan. En daarna zien we wel weer ver der." Relativeren Om zich geheel en al te kunnen wijden aan zijn zoon heeft Mar tin Hillen zijn baan opgezegd. Alleen de honden die hij opleidt voor de politie, houdt hij nog bij. „Die baan zegt me niet veel. Trouwens, ik kan me op dit mo ment nog maar over heel weinig zaken druk maken. Dat leer je wel in zulke situaties wel, hoor, relativeren. Geen kwestie van fatalisme of zo. Maar je krijgt wel een hele andere kijk op het leven. En daarbij mag ook dochter Chantal van negen niets tekort komen. Die heeft het destijds bij de ziekte van Danny en An zijn er klaar voor. Wat haar moeder al zo slecht gehad. Gelukkig hebben we veel steun aan mijn vriendin An. Die heeft binnen het gezin de rol van Eva overgenomen en ik weet niet of ik het zonder haar allemaal nog zou kunnen trekken. In deze ontegenzeggelijk moei lijke tijden voor het gezin Hillen kwam het initiatief van de Stichting Doe een Wens uit Voorhout als een geschenk uit de hemèl. „Ze hebben van alles aan me gevraagd", zegt Danny. „Wat ik leuk vind, waar ik naar toe wil, wat ik lust en wat niet, of ik van verrassingen hou en nog veel meer dingen. En nu mag Ik naar Amerika. Naar Dis ney World en Sea World. En naar Nederland - Marokko. En misschien is er nog een verras sing. Maar dat weet ik nog Hij hoeft trouwens niet bang te zijn dat hij heimwee krijgt of dat hij zich eenzaam zal voelen. „Nee", neemt vader Martin hen betreft kan het WK morgen begini er haast geen woorden voor hoe dankbaar ik de Stichting Doe een Wens ben. Zij zijn de reden dat ik dit verhaal best kwijt wil, Vvant zo kan iedereen vernemen wat een geweldig werk deze mensen verrichten. Echt gran dioos. Alles is zo ongelooflijk goed geregeld. Ze halen ons op, brengen ons weg en wachten ons op in Orlando. Daar worden we ondergebracht in het kin derdorp van Holiday Inn waar ze speciaal zijn ingericht op pa tiëntjes als Danny. Goed lopen kan hij niet meer dus er staat een rolstoel klaar. De zusteror ganisatie beschikt in Amerika nenfoto ben de bruyn reeds over al zijn medische ge gevens. Alles wordt betaald en we krijgen daarbij genoeg zak geld mee om Danny vol te han gen met WK-souvenirs. Het is te mooi om waar te zijn." Dennis Bergkamp Danny mijmert intussen wat weg over de verrassing die hem in Florida nog te wachten staat. Heimelijk hoopt hij op een ont moeting met zijn grote idool Dennis Bergkamp. Maar eigen lijk durft hij die wens niet hard op uit te spreken, bang als hij is om bij al dat moois wat hem toch al wacht, onbescheiden over te komen. Vader Martin heeft hele andere gedachten. Wat hem betreft mag dat WK morgen beginnen. „Want stel je voor dat er Wat gebeurt. Dat het ziektebeeld opeens zou vererge ren. Dat moet ik effe niet aan denken." Zeker, ik zou het kunnen heb ben over de mannen en vrou wen die gewapend met opna- me-apparatuur door mijn dorp sluipen. Ik doe mijn zol derraam open, geniet van de duif die roekoe-koe doet en tegelijkertijd zie ik een man met een microfoon in de aan slag mijn boom inklimmen. Al weken vroeg ik mij af wat dat te beteker/had, nu weet ik het. Hij bestudeert het geroekoe- -koe van mijn duif. Gelezen in de krant. Leidse biologen gaan de taal van de Turkse tortel duif bestuderen en Oegstgeest schijnt een geschikt terrein te zijn. Met gemak zou ik daar mijn column mee kunnen vullen. Wat willen ze ermee, wat valt er aan roekoe-koe te bestude ren, dat het tot 1998 moet du ren. En wat doen we met de onderzoeksresultaten die stuk je bij beetje naar buiten gaan komen. Vormen die uiteinde lijk de juiste basis om de gra- maticale grondbeginselen van het gehinnik der paarden te ontleden? Een onderwerp dat schreeuwt om cynische kant tekeningen, maar mij lukt het even niet ze te plaatsen. De re den, ik kom slecht los van D-day. Maandagavond, het net is vol D-day. Na zoveel jaar dringt ineens tot me door wat die invasie betekend heeft. Je kunt als vrijheidskind flirten met gevaar, stoere stukjes schrijven, reizen, niet bang zijn. Een ander kan aanpap pen met de hardrock, met de doodshoofdenscene. Het wordt allemaal potsierlijk, als je de beelden van de landing ziet. In zo'n boot zitten en door die woeste branding naar het strand waden, het mitrail- leurvuur tegemoet, dat is an dere koek.Als je dat meege maakt hebt en je kijkt nu op MTV naar een heavy-metal clip, wat denk je dan? En als je Amerikaan bent en je hebt naast je je beste vrienden zien lens, toen twintig jaar later de jongens en meisjes van de ja ren zestig in hun door jou be vochte vrijheid riepenYan kees go home' Het is een beetje laat, maar ik kijk naar die invasie-beelden en er bekruipt me een gevoel van dankbaarheid. Er zijn jon gens geweest van amper twin tig die aan flarden zijn gescho ten om mij de vrijheid te ge ven om massamoordenaar Mao te omhelzen en de Ame rikanen te kruisigen. Buiten is het stil, in de kamer brandt maar één lampje. Ik zit, kijk en ben aangedaan. Veel aangrijpende beelden. Maar er is één beeld, één scene die sinds maandagavond telkens weer aan mijn oog voorbij trekt. Nog steeds weet ik niet precies v blik me de keel dichtkneep. Uit de hele wereld zijn oud- -strijders naar Normandië ge komen. Ze staan daar en wachten op de hoogwaardig heidsbekleders. Zoals ze in de oorlog wachtten. Caen is inge nomen met veel verliezen en dan pas loopt de generaal trots over de puinhopen om dat te Mijn hart ligt bij de jongens in de vuurlinie. Die zijn oud nu. Er staat een groepje bejaarde Engelse jongens van één regi ment weer in het gelid. Voor op een oud-strijder, die roept wat en de groep zet zich in be weging. Ik krijg het beeld niet uit mijn hoofd. Oude mannen, onzekere tred, scheve schou ders, kale hoofden, maar de kracht die hun breekbaarheid uitstraalt, is ontroerend mooi. Het ongebrokene. Mannen die weten hoe de dood ruikt. Die hem toen ontsnapt zijn en nog steeds. Misschien raakt het me daarom. Het zijn, zoals ze daar wankel marcheren, weer de jongens die niet buigen. Oude mannen die niet van opgeven wisten en weten. Ze marche ren door mijn beeld als een strompelend protest tegen de levensmoeheid waarvan de vrijheid vijftig jaar later door drenkt is. Oucl-Hillegommer merkt weinig van WK 'Do you know Dennis Burg- cempf'Maai neen, de naam van de spits van Inter Milan doet louter wenkbrauwen fron sen. De Verenigde Staten mo gen dan de locatie zijn voor het WK-voetbal, populair is de sport allerminst. Vraag maar aan Mi chael Barnhoorn, oud-Hille- gommer die sinds 1988 in Cali- fomië woont. Michael (32) woont in de plaats Mission Viejo, tussen Los Ange les en San Diego. Op zijn acht tiende vertrok hij uit z'n ge boortedorp Hillegom om voor een oliemaatschappij te gaan werken in Saudi-Arabië. Zes jaar geleden besloot hij zich in Amerika te vestigen, waar de rest van zijn familie sinds het begin van de jaren tachtig woont. Het gezin Barnhoorn runt in Mission Viejo een benzi nestation. Michael piekert niet over een terugkeer naar de Bollenstreek. „Ten eerste is het weer hier bij na altijd goed en je hebt hier in de omgeving ook van alles te doen. Ik woon op tien minuten van het strand en 's winters is het anderhalf uur rijden van een skigebied. Mexico is maar drie uurtjes rijden en je zit ook rede lijk dichtbij de Colorado River, waar je kunt waterscooteren. Ik moest alleen een beetje Wennen aan de mensen hier in Califor- nië. Die zijn een beetje fake, een beetje nagemaakt. Ze worden ook wel de plastic Amerikanen Michael heeft in zijn omgeving nog nauwelijks gemerkt dat het WK voor de deur staat. „Er wordt weinig over gepraat. Zoals in Nederland, waar de bloemetjes worden buitengezet en de straat versierd, is het hier helemaal niet. Opvallend is ook dat in het team waarin ik in competitieverband een balletje trap, amper Amerikanen spelen. Het zijn bijna allemaal Mexica nen en Europeanen." Mochten Amerikanen onver hoopt een wedstrijdje meepik ken, dan is de kans groot dat ze absoluut niet snappen waarom een buitenspelgoal wordt afge keurd. Michael: „Het grote pu bliek kent lang niet alle regels. Dat is opgegroeid met Ameri can Football en daar ken ik bij voorbeeld weer niet alle regels van. Voetbal moet hier nog wor den ontwikkeld. Op de high- schools wordt het wel gespeeld, maar je ziet het bijna nooit op televisie. Alleen op de Mexi caanse tv. Ook toen Johan Neeskens en Jo.han Cruijff hier voetbalden, zag je ze zelden op tv. Dat heeft natuurlijk allemaal met sponsors te maken. Die zit ten nu vooral in sporten zoals basketbal, honkbal en ijshoc key." In de woonplaats van Michael is het trainingskamp van de Ame rikaanse ploeg gevestigd. „De Massa-psycholoog gaat zelf ook voor de bijl Het lijken wel indianen. Gehuld •in fel-oranje gewaden, een enorme schuimrubberen klomp of frivool bosje plastic tulpen op de schedel gemonteerd, het ge zicht geverfd in de oorlogskleu ren rood-wit-blauw met oranje krijtstrepen, klinkt de strijd kreet: 'Aanvalluuuuh'. 1 De bijbehorende attributen worden in groten getale aange sleept om de tegenstander te imponeren. Toeters, vlaggen, sjaaltjes, t-shirts maar ook dek bedovertrekken, mayonaise en vla in de nationale kleur ver schijnen op het strijdtoneel. Het triomflied van André Hazes klinkt uit volle borst en bij het toverwoord 'WK' lichten de ogen van de vele Oranje-fans even extra op. Wereldkam pioenschap voetbal in de 'Joe- és-ee': het is een beetje oorlog. „Gewoon de aard van het beest je stelt sociaal-psycholoog Hans van de Sande nuchter vast. Hier is geen sprake van koorts, besmettelijke ziekte, of een plotselinge aanval van gek te. Landgenoten met een oranje waas voor ogen formeren een legioen, graven de strijdbijl op en trekken ten strijde. En dat doen mensen al langer dan van daag, verklaart de Groningse onderzoeker. „Het heeft te maken met de in gebouwde neiging van mensen om zich tot een partij te reke nen. Ja, wij zijn in principe par tijdig. Dat zie je aan de politiek, aan de oorlogen die daaruit voortkomen en ook aan de sport. Rinus Michels zei al: 'Voetbal is een beetje oorlog'." En juist in tijden van oorlog, als het er écht op aankomt, worden mensen fellere partijgangers. Als de toestand moeilijk wordt gaan we ons méér met de eigen partij identificeren, verklaart de massa-psycholoog. Doel: de an der te vuur en te zwaard bestrij den. Niks nieuws, zegt Van de Sande. „Dat groepsproces be staat al zolang de mens bestaat. Honderdduizenden jaren gele den wisten stammen al dat het in het eigen voordeel was om bij onenigheid de rijen te slui ten. Dat is de aard van het beestje." „Dat zie je ook bij een voetbal wedstrijd: een georganiseerde oorlog. Een oorlog met regels weliswaar, maar de rijen sluiten zich. Bij massale popfestivals gebeurt nooit iets: mensen wor den pas oorlogsgezind als er een duidelijke andere partij is met tegengestelde belangen." De opvallende gedaantes van het Oranjelegioen onderschei den de fans van 'de rest' en ho ren bij het groepsproces. Ze zijn nodig om het saamhorigheids gevoel te. versterken, aldus Van de Sande. „Mensen in een groep hebbén de behoefte om te laten zien dat ze erbij horen, vooral als de andere partij óók aanwezig is. Daarom steekt ie dereen zich in het oranje." Van de Sande heeft zelf weinig affiniteit met het Oranjegevoel anno 1994. „Zo'n André Hazes: je kunt je bijna niet voorstellen dat het écht is, maar het ge beurt! Die Hazes zingt pure volksliederen die Oranjegezin- den tweéhonderd jaar geleden ook al zongen ten tijde van de Franse revolutie. Wat dat betreft is er niet veel veranderd." Zetten de zuidelijke voetbalfans in het verleden de toon - Griekse supporters zetten nadat het nationale basketbalteam de Europese titel behaalde Athene nachtenlang op stelten - het koele noorden blijft tegenwoor dig niet achter. „En het wordt steeds gekker want mensen hebben de neiging om specta culaire uitingsvormen van an deren over te nemen." „Daarnaast is de verkoop van al die rommel natuurlijk pure commercie", zegt Van de Sande die zelf weigert mee te doen aan de uitwassen van de collectieve straks. En als het goed gaat, zal Oranjehysterie. „Erg overspan- ik meejuichen op de bank. Jaze- nen vind ik dat. Maar ik kijk wel ker; ik ga ook voor de bijl. Dat is een kwestie van hormonen, van genen, dat groepsgevoel. Ieder een krijgt dat, Maar die oranje beschilderingen op mijn gezicht stel ik zo lang mogelijk uit." CAROLINE VAN OVERBEEKE gemeente heeft een paar mil joen dollar beschikbaar gesteld en het trainingscentrum ge bouwd, dus toen was de keuze voor het nationale team niet moeilijk. Of de Amerikanen een kans maken? Misschien dat ze de eerste ronde overleven, maar daarna zullen ze niet verder ko- Michael weet nog niet of hij naar een wedstrijd van Oranje gaat. „Als ze hier in Californië bijvoorbeeld de kwartfinale spe len, wil ik wel gaan. Of ik nog aan kaarten kan komen? Mis schien dat kennissen daarvoor kunnen zorgen." ARNOLD AARTS Grent heeft naam bij liefhebber van voetballen Gelukkig is hij zelf ook dol voet ballen, eigenaar A. Balk van het Alexander-hotel in Noordwijk. Want de komende weken zal hij, zeker als Nederland het een beetje fatsoenlijk doet, niet om het voetballen heen kunnen. Zijn hotel ligt recht tegenover De Grent en dit uitgangsgebied heeft een naam bij het voetbal- minnend volk. Twee jaar gele den, bij de Europese kampioe nenschappen, zorgde de feest vierende bevolking van de ca fe's voor versperde straten, au to's op hun kop en een grote, zo niet gigantische bieromzet. Balk ziet er niet tegen op. „Kijk, de jongelui komen hier om feest te vieren. Dat er dan eens een autootje op zijn kop gaat, is na tuurlijk vervelend voor de eige naar, maar een beetje automo bilist weet dat hij dan niet over De Grent moet rijden." Ruzie of niet, lawaai is het in elk geval wel. Dat terwijl het Alexander-hotel toch vooral in trek is bij de wat oudere mede mens die op zoek is naar rust (naast natuurlijk de altijd een eeuwige frisse lucht danwel fri- scheLuft). „Maar dat betekent nog niet dat het hier een bejaar dendorp hoeft te zijn. Onze gas ten gaan s' avonds niet naar De Grent, maar ergeren zich heus niet aan zo'n voetbalfeest." Balk had bijna het festijn op De Grent aan zich voorbij laten gaan. „Ik heb er over gedacht om veertien dagën naar Ameri ka te gaan. Maar ja, je laat je mensen niet alleen." Nederlanders, Belgen en Duit sers: in het Alexander zijn van deze voetbalnaties gezellig sa men. Of dat gezellig blijft? Gooit voetbal niet zelfs bij de meest vredelievende en rustigste zon- aanbidder alle remmen los? Balk is opnieuw vol vertrouwen. „Wie er wint is minder belang rijk. Het gaat toch om het spel". Feest is dus welkom bij hotelei genaar. „Leuk, zo'n polonaise over De Grent. Maar het feest moet eindig zijn. „Een of twee avonden is leuk. Zeven lijkt me beduidend minder. MONICA WESSEÜNG

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 17