Identificatie bij aankoop
kraslot oorzaak tweespalt
Binnenland
'Chaos incestzaak Epe te
groot voor veroordelingen'
Oorlog wasmiddelgiganten slijtageslag
Even kraspauze?
Verge kraslootjeg.
Koninklijke pret
Meerderheid VVD-aanhang
achter paarse coalitie
Vaticaan stelt euthanasiewet
op één lijn met gaskamers
Noodgreep van driejaar terug breekt NS op
MAANDAG 6 JUN11994
Giftige alg in Waddenzee
den haag In de Waddenzee is een alg gevonden die domoïzuur
produceert, een gifstof die geheugenverlies en zelfs de dood kan
veroorzaken. Het is voor het eerst dat het zogeheten kiezelwier
in Nederlandse kustwateren is aangetroffen. Het Rijksinstituut
voor Visserijonderzoek (RIVO) heeft tot op heden nog geen gifti
ge schelpdieren gevonden.
Winkeldiefstal met 'striptease'
Deventer Zeven vrouwen hebben zaterdag op ongewone wijze
hun slag geslagen bij een supermarkt in Deventer. Zij ontbloot
ten hun boven- of onderlichaam. Dit leidde tot veel commotie
onder klanten en personeel. Daarbij zou een van de vrouwen het
kantoortje zijn binnen geglipt en vijfduizend gulden hebben ge
stolen. De vrouwen zijn door de politie aangehouden alsmede
een man, maar het geld is niet gevonden. De 'striptease'-truc is
al vaker toegepast.
Ook Spanje laat Lubbers vallen
Barcelona Spanje steunt niet langer de kandidatuur van pre
mier Lubbers voor het voorzitterschap van de Europese Com
missie. Dat meldt het Spaanse dagblad El Pais. Spanje meer
voelt voor de tot nu toe volstrekte outsider Peter Sutherland, de
directeur-generaal van de GATT. Lubbers' kansen op het voor
zitterschap van de Commissie zijn nu nog kleiner geworden.
Bonn en Parijs geven de voorkeur aan de Belgische premier
Dehaene.
Gewonden bij brand in kraakpand
Amsterdam Vijf mensen zijn in de nacht van zaterdag op zon
dag gewond geraakt bij een brand in een kraakpand aan de Am
sterdamse Polderweg. Volgens de brandweer is de vermoedelijke
oorzaak kortsluiting. Toen de brand uitbrak, waren in het pand
ongeveer zestig mensen aanwezig wegens een feest.
Bibliotheken gaan Amerikaanse markt op
Amsterdam Artikelen uit wetenschappelijke tijdschriften uit Ne
derland zijn binnenkort beschikbaar voor de Amerikaanse
markt. Dat is mogelijk doordat de bibliotheken van de Techni
sche Universiteit Delft (TU) en van de Koninklijke Akademie van
Wetenschappen in Amsterdam sinds 1 juni samenwerken met
Article Express International Inc. in New York.
Grote brand in schildersbedrijf Weesp
weesp Op een industrieterrein in Weesp heeft afgalopen nacht
een grote brand gewoed in het schildersbedrijf Veerman. Enkele
tientallen brandweermannen moesten met groot materieel uit
rukken. Over eventuele gewonden, oorzaak of schade is nog
niets bekend.
Tegeltjesfabriek Makkum 400 jaar
makkum» Koninklijke Tichelaar Makkum viert deze maand haar
400-jarig bestaan. De aardewerk- en tegelfabrikant is daarmee
het oudste nog bestaande bedrijf van Nederland. Afgelopen za
terdag opende oud-president Zijlstra van De Nederlandsche
Bank een tentoonstelling waarop verleden, heden en toekomst
van het bedrijf centraal staan.
Schip op Usselmeer in problemen
lelvstad Op het IJsselmeer is gistermiddag het binnenvaart
schip Trijntje, geladen met 499 ton zout, enige tijd in problemen
geweest. Het schip was onderweg van Delfzijl naar België, toen
in bet drinkwatergebied van Noord-Holland door de harde wind
één van de dekkleden los sloeg. Een bergingsschip heeft het
schip aan het begin van de avond de haven van Enkhuizen bin
nen gesleept.
PvdA en WD tegen voorstel Nationale Sporttotalisator
De krasloterij zorgt nog geen maand na de introductie
voor tweespalt in de Nederlandse politiek. PvdA en WD
voelen er niets voor een identificatieplicht in te voeren
zodat minderjarigen effectiever kunnen worden uitgeslo
ten van deelname. CDA en D66 daarentegen steunen de
suggestie van voorzitter Van den Bergh van de Nationale
Sporttotalisator om dat wèl te doen.
18. De wet verbiedt dat.
De Tweede Kamer en maat
schappelijke organisaties ma
ken zich zorgen over het enor
me succes van deze loterij, die
vier weken geleden werd geïn
troduceerd. Gevreesd wordt dat
het spel vooral bij jongeren tot
gokverslaving leidt. De PvdA
vindt het echter onzin dat deel-
aan de krasloterij zich
gaan identificeren. De
partij pleit er voor de winkeliers
aan te pakken.
De afgelopen weken zijn 34 mil
joen krasloten verkocht. Dat ge
beurt via winkeliers, die daar
voor 15 cent per lot van een
rijksdaalder ontvangen. De lo
ten zijn nu al uitverkocht, ter
wijl organisator De Nationale
Sportotalisator had gedacht er
tot september mee toe te kun
nen. Uit onderzoek blijkt dat ze
ven procent van de loten wordt
verkocht aan mensen onder de
PvdA-woordvoerder Zijlstra
vindt dat De Nationale Sportto
talisator winkeliers, die toch
krasloten aan jongeren verko
pen, moet uitsluiten van verde
re verkoop. ,,Dat moet steek
proefsgewijs worden gecontro
leerd", aldus Zijlstra. De WD
wijst een identificatieplicht met
soortgelijke argumenten van de
hand.
Het CDA, dat na veel aarze
ling akkoord ging met de kraslo
terij, vindt dat een identificatie
plicht noodzakelijk is. Woord
voerder Smit: „We zijn ge
schrokken van de massaliteit
waarmee met name jeugdigen
zich hebben gestort op de kra
sloten. Als blijkt dat het kraslot
leidt tot verslavende effecten,
moeten er initiatieven worden
genomen om de wet aan te pas
sen of mogelijk zelfs in te trek
ken".
Ook D66 steunt de suggestie
van De Nederlandse Sporttotali
sator en heeft geen bezwaar te
gen invoering van een identifi
catieplicht. De partij was overi
gens al tegen invoering van het
kraslot. Wolffensperger: „Erger
dan die gokverslaving is de
schaamteloosheid waarmee in
Nederland een nieuw gokspel
wordt geïntroduceerd, dat mikt
op
doelgroepen. De
met de Staat
sloterij en de oude totalisator
niet kon bereiken, worden nu
met dit nieuwe spel bestookt. Ik
heb er moeite mee dat dit zo
hard en agressief gaat. De grote
belangstelling voor de kraslote
rij heeft mij verrast".
Verzekeraar wil
medicijnen van
drogist vergoeden
Het KLOZ, de organisatie van
particuliere ziektekostenverze
keraars, overweegt bepaalde
door drogisten geleverde zelf
zorgmiddelen te gaan vergoe
den. De KLOZ zal vandaag met
de organisatie van drogisten
een modelovereenkomst slui-
lgens M. Bontje van het KLOZ
gaat het om een groep zelfzorg
medicijnen die, zonder recept,
bij apotheker en drogist te koop
zijn en die niet worden vergoed
via de Algemene Wet Bijzonde
re Ziektekosten (AWBZ). Ze zit
ten bij sommige verzekeraars
wel in de aanvullende verzeke
ring, maar tot dusver alleen als
ze bij een apotheker worden ge
haald. De totale omzet aan deze
zelfzorgmedicijnen beloopt vijf
honderd miljoen gulden. Hoe
groot het aandeel van de drogis
ten is en welk deel daarvan
eventueel zal worden vergoed,
kan Bontje nog niet zeggen.
Advocaten blijven bij standpunt
arnhem gpd-a
De advocaten van de zes ver
dachten in de Eper incestzaak
hebben het gerechtshof in
Arnhem afgelopen zaterdag
geprobeerd ervan te overtui
gen dat alleen vrijspraak op
zijn plaats is. Volgens hen be
vat de zaak een warwinkel
van beschuldigingen, ontken
ningen, fouten, onzorgvuldig
heden, onvolkomen bewijzen
en medische onmogelijkhe
den.
De raadslieden, die hun
krachten hebben gebundeld,
getuigden opnieuw van hun
ongeloof in de geuite beschul
digingen. De aangiften heb
ben een 'sprookjesniveau', de
politie heeft van het onder
zoek een 'enorme chaos' ge
maakt en sommige getuigen
zijn op 'vlerkerige' wijze on
dervraagd.
De verdediging meent dat
slachtoffer Yolanda, die aan
toonbare onwaarheden heeft
verteld, net zo min als haar
ouders in staat is betrouwba
re verklaringen af te leggen.
„Men is naar de aangeefster
niet confronterend genoeg
geweest", aldus de advocaten.
Er werd uitgebreid stilge
staan bij het tot stand komen
van de aangifte van Yolanda.
Er is volgens de raadslieden
gerommeld met de datum,
maar ook met de inhoud.
Het hof schortte zaterdag
de behandeling van de zaak
op tot vanmiddag. Dan gaan
de procureur-generaal en de
advocaten opnieuw in discus
sie en krijgen de verdachten
het laatste woord. Daarna
neemt het hof twee weken de
tijd om tot een uitspraak te
komen. Het hof doet alleen
eerder uitspraak als een of
meer verdachten worden vrij
gesproken.
rotterdam anp
De wasmiddel-oorlog tussen
Unilever en Proctor Gamble
gaat onverminderd door. Kon
digde Unilever afgelopen vrij
dag nog aan de samenstelling
van Omo Power te wijzigen.
Proctor Gamble (Ariel) betwij
felt openlijk dat Omo Power
dan niet meer schadelijk is voor
katoenen kleding. Unilever stelt
op zijn beurt, dat P&G alleen
maar uit is op het zaaien van
onrust rond Omo Power.
Unilever kwam onlangs op de
markt met Omo Power. Het
concern beweert dat daarmee
op lagere temperaturen kan
worden gewassen dan met an
dere produkten. Dat is goedko
per en milieubewuster. Proctor
Gamble beweert dat het pro
cédé, dat mangaan bevat, slecht
is voor katoenen produkten.
Unilever dreigde met een kort
geding, waarop onderhandelin
gen werden gestart. Vrijdag
kondigde Unilever een wijziging
'in de samenstelling aan. Het
kort geding werd ingetrokken,
nadat Proctor Gamble had
beloofd niet langer het woord
'power' te gebruiken op de ver
pakkingen van Ariel.
Topman John Pepper van P
&G zegt nu dat ook het aange
paste Omo Power waarschijnlijk
een op mangaan gebaseerde
'accelerator' zal bevatten, al zal
die in mindere mate aanwezig
zijn. Uit eigen testen van P&G
blijkt, aldus Pepper, dat zelfs als
de hoeveelheid mangaan-acce-
lerator tot eentiende wordt te
ruggebracht, er nog steeds spra
ke is van 'abnormale textielbe-
schadiging'.
P&G probeert zijn gelijk on
der meer te bewijzen aan de
hand van een rapport van on
derzoeksinstituut TNO. Vergele
ken werden Omo Power, Omo
Micro Plus en Ariel Ultra. Ka-
Het succes van De krasloterij overtreft ieders verwachtingen.
Daardoor kan het gebeuren dat de krasloten bij uw
Lotto-winkelier tijdelijk zijn uitverkocht.
Maar maak u geen zorgen.
Over twee weken is het weer vaak raak voor 'n knaak.'
Vanaf dinsdag 21 juni zijn ze weer volop verkrijgbaar:
Ondertussen kunt u het beste knaken sparen of een kansje
wagen met een van de andere leuke spelletjes van De Lotto.
Ook daarvan gaat de opbrengst naar goede doelen.
Loterij
Een van de leuke spelletje; van Q
toenen kleding en ander huis-
houdtextiel werden gewassen
op zestig en negentig graden.
De werldng van Ariel Plus en
Omo Micro Plus bleek in orde.
Omo Power bleek na minder
dan twintig wasbeurten op zes
tig graden bij zes van de vijftien
kledingsfukken scheuren en ga
ten te veroorzaken.
De TNO-onderzoekers con
cluderen dat de oorzaak van de
slechte resultaten van Omo Po
wer verklaard 'zou kunnen wor
den' door het gebruik van man
gaan. De Unilever-woordvoer-
der is daarvan niet onder de in
druk. Volgens hem is Omo Po
wer twee jaar door consumen
ten thuis beproefd, voordat dit
wasmiddel op de markt kwam.
De consumenten bleken posi
tief en de proeven wezen niet
op schade, aldus de Unilever-
woordvoerder.
Tweede Kamer
eist rust in
IRT-kwestie
den haag gpd
middelburg Prinses Juliana en
de Dalai Lama, de geestelijk leider
van Tibet, hebben duidelijk dikke
pret. De 'godkoning' van Tibet
kreeg zaterdag in Middelburg de
internationale Four Freedoms Me
dal voor zijn onvermoeibare kruis
tocht voor de bevrijding van zijn
land en volk, dat al 44 jaar wordt
onderdrukt door de Chinezen.
Prinses Juliana was eregast op de
bijeenkomst die sinds de hon
derdste geboortedag van Franklin
Roosevelt (1882-1982) jaarlijks
afwisselend in New York en Mid
delburg wordt gehouden. De fa
milie Roosevelt komt oorspronke
lijk uit Zeeland. Behalve de Dalai
Lama werden ook Sadako Ogata,
de Hoge Commissaris voor de
vluchtelingen van de Verenigde
Naties, G. M. Riegnervan het
Joods Wereldcongres, de Duitse
journaliste en uitgeefster van Die
Zeit Marion grafin Dönhoff en
Zdravko Grebo uit Sarajevo onder
scheiden. De laatste is oprichter
van een onafhankelijk radiostation
in deze stad. foto anp paul
stolk
De Tweede Kamer wil van mi
nister Kosto van justitie de ver
zekering dat het demissionaire
kabinet geen nieuwe plannen
maakt voor de bestrijding van
de georganiseerde misdaad. Dit
naar aanleiding van een uitge
lekte notitie van procureur-ge
neraal Gonsalves van Den
Bosch.
In de notitie suggereert Gonsal
ves dat de directe zeggenschap
over alle interregionale recher
cheteams (IRT's) en een nog op
te richten landelijk recherche
team naar hem zou moeten
gaan.
De Kamer blijkt fel gekant te
gen deze plannen. Twee weken
geleden sprak een kamermeer
derheid zich ook al uit tegen
verdere stappen in de IRT-
kwestie door het demissionaire
kabinet.
Het blijkt dat procureur-ge
neraal Gonsalves na het aftre
den van de ministers via een
'intern discussiestuk' alsnog
probeert de zeggenschap over
onder meer de IRT's te reorga
niseren. Op initiatief van het
D66-kamerlid Kohnstamm,
voorzitter van de kamercomms-
sie voor politiezaken, worden
vandaag namens D66, WD en
CDA hierover schriftelijke vra
gen gesteld aan minister Kosto.
De kamerleden willen de verze
kering dat geen enkele beslis
sing wordt genomen over de
toekomst van de IRT's voordat
er een nieuw kabinet zit.
den haag gpd
Een meerderheid van de WD-
kiezers (tachtig procent) is, on
der voorwaarden, voorstander
van een paarse coalitie. Dat
blijkt uit een onderzoek van bu
reau Intomart onder 411 WD-
kiezers. Wat hen betreft moet
de WD vasthouden aan de ei
gen ideeën inzake criminali
teitsbestrijding en asielzoekers.
Bijna tachtig procent van de
WD'ers gaat akkoord met een
PvdA'er als premier als het re
geerakkoord door de beugel
kan. Voor 21 procent is Bolke-
stein het beste alternatief, ge
volgd door Van Mierlo en Wie-
gel.
De beoogde coalitiepartners
PvdA, WD en D66 zijn het on
eens over extra bezuinigingen
van zo'n zeven miljard gulden.
Het betreft hier een financieel
gat van het vorige kabinet (5
miljard gulden) alsmede een
reeds voor 1995 beloofde las
tenverlichting van twee miljard
gulden. De PvdA wil die zeven
miljard laten meetellen in het
pakket bezuinigingen en lasten
verlichting dat de paarse coali
tie nog overeen moet komen.
De WD wil dat niet.
De Vaticaanse krant Osservatore
Romano heeft zaterdag de Ne
derlandse wetgeving inzake eu
thanasie op één lijn gesteld met
de gaskamers van het Derde
Rijk. Het was niet voor het eerst
dat het Vaticaan zo fel uithaalde
naar Nederland. Vorig jaar fe
bruari trok monseigneur Sgrec-
cia, secretaris van de pauselijke
raad voor het gezin, al een ver
gelijking met Hitler-Duitsland.
Minister Kooijmans (buiten
landse zaken) ontbood daarop
de nuntius in Den Haag. Deze
zei dat de uitspraken \^an Sgrec-
cia niet het officiële standpunt
van het Vaticaan weergeven.
Kardinaal Simonis, voorzitter
van de Nederlandse bisschop
penconferentie, noemde de ver
gelijking met Hitler-Duitsland
'betwistbaar'. Hij is echter wel
van mening dat de gevolgen
van de euthanasieregeling 'bij
zonder ernstig' kunnen zijn.
In november zei bisschop
Ernst, vice-voorzitter van de
houten pi eter couwenbergh
Drie jaar geleden waren de Ne
derlandse Spoorwegen nog en
thousiast op zoek naar verster
king van het conducteurs
korps. Met spoed werden vier
honderd nieuwe mensen ge
zocht om het gevoel van veilig
heid voor NS'ers en reizigers te
vergroten. Nu, 36 maanden la
ter, wil het bedrijf met dezelfde
haast 360 conducteurs kwijt.
Desondanks garanderen de
Spoorwegen dat de service en
dienstverlening in de treinen
zal verbeteren.
Het riekt naar weinig consistent
beleid. Toch is er voldoende
veranderd om die plotselinge
ommekeer te verklaren. Het be
langrijkste is dat de NS een
commercieel en vooral renda
bel bedrijf willen worden. Der
halve wordt zeer scherp op de
kosten gelet, zeker nu de over
heid de financiële gaten niet
meer wil dichten.
'n die situatie zal het bedrijf di
rect ingrijpen als bijvoorbeeld
de verwachte groei van het rei-
zigersvervoer tegenvalt. En niet
zoals vroeger schouderopha
lend een blik richting Den Haag
werpen. In het recent gepubli
ceerde jaarverslag laten NS we
ten dat het aantal reizigerskilo
meters de komende vijf tot zes
jaar niet of nauwelijks zal groei
en. Het afgelopen jaar was in
dat opzicht al een signaal, er
was sprake van een lichte da-
ling.
Maar er is meer. In absolute
aantallen is met de nieuwe
dienstregeling het aantal trein
diensten met vierhonderd ver
minderd. De zeer vroege en late
treinen rijden niet of minder
frequent. Deze uitdunning heeft
natuurlijk ook gevolgen voor
het rijdend personeel.
Bovendien waren en zijn de NS
een weinig efficiënt bedrijf.
Conducteurs en machinisten
brachten ten minste twintig
procent van hun acht-urige
werkdag door met wachten op
hun trein, koffie drinken of wat
rondhangen. De weekroosters
waren een chaos. Daar is dit
jaar voor het eerst enige orde in
aangebracht.
Het is nog maar een eerste aan
zet. Want echt rigoureuze maat
regelen zijn nog achterwege ge
bleven. Zo liggen de plannen
voor de 'netwerk gebonden in
zet' (het beroemde rondjes-
rond-de kerk rijden) op de dis
cussietafel. Er wordt intussen
wel op kleine schaal geëxperi
menteerd met conducteurs die
van begin tot eind een trein be
geleiden, bijvoorbeeld van
Maastricht naar Zandvoort.
Voornaamste oogmerk van de
NS is daarmee de service rich
ting passagiers te verbeteren.
Daarvoor hebben de conduc
teurs op dit moment geen tijd,
omdat ze halverweg de rit al
weer overstappen naar een an
dere trein. Bijkomend voordeel
is wel dat de inzet van deze
mensen een stuk efficiënter
wordt. Zij verliezen immers
geen tijd bij het overstappen.
Kortom, als deze plannen over
een tot twee jaar worden door
gevoerd, zullen opnieuw con
ducteurs overbodig worden.
Hoeveel valt nu moeilijk in te
schatten, maar dat er een nieu
we 'efficiency-slag' zal worden
gemaakt, is nu al duidelijk. Ten
zij een nieuw kabinet de trein
plots gaat bevoordelen ten op
zichte van de auto.
Overigens ontstond het aan
trekken van vierhonderd con
ducteurs drie jaar geleden in
een crisissituatie. Na de moord
op een collega in Harlingen was
voor de conducteurs de maat
vol. Zij eisten maatregelen om
de agressie te bestrijden en zet
ten zowel de NS-directie als de
bonden voor het blok.
In spoedonderhandelingen
hebben die samen geturfd hoe
veel er nodig was om de gemoe
deren te bedaren. Vierhonderd
was in elk geval zeker niet te
weinig, maar uit de losse pols
berekend, bevestigt een vak
bondsman. Ook binnen de mu
ren van de NS wordt erkend dat
het een erg dure, politieke ma
nier is geweest om arbeidsrust
te kopen.
bisschoppenconferentie, dat de
Nederlandse bisschoppen niet
gelukkig zijn met de reactie van
het Vaticaan op de euthanasie
wet, die toen door het parle
ment was aangenomen. De Os
servatore Romano had de wet
een monsterlijke misstap ge
noemd.
Het ministerie van buiten
landse zeiken liet gisteren weten
dat eventueel pas vandaag zal
worden gereageerd op de jong
ste publicatie in de krant, als er
al een reactie komt.
Chauffeur zonder
rijbewijs op pad
met scholieren
Een slingerende bus met daar
in 24 schoolkinderen was het
afgelopen weekeinde voor de
politie reden genoeg om de bus
naar de kant te halen. Een
dronken chauffeur, zo ver
moedden de agenten, maar de
man achter het stuur bleek
geen druppel te hebben ge
dronken.
De bestuurder, een 40-jarige
Amsterdammer, had de bus
absoluut niet in zijn macht
omdat hij geen rijbewijs heeft.
Voor de man zelf en voor de
-particuliere Amsterdamse bus
onderneming die hem had in
gehuurd, was dat geen beletsel
om hem met een schoolklas op
reis te sturen.
De begeleidsters van de kin
deren verklaarden later blij te
zijn dat ze werden aangehou
den. Ze hadden onderweg
doodsangsten uitgestaan.
