VNG zeer gevoelig voor
kritiek kleine gemeenten
'Hypocriet om criminaliteit onder Marokkaanse jongens te ontkennen'
Haagse politie
ongelukkig met
reorganisatie
Randstad
>1
Nutricia al jarenlang
sponsor stier Herman
Zwaaien maar die armen
Kantoormens maakt
per jaar twee
kubieke meter afval
Grote rampoefening NS in Velsertunnel
VRIJDAG 3 JUNI 1994
Criminoloog Van Dijk wil netelig onderwerp bespreekbaar maken
Professor J. (Jan) J.M. van Dijk, hoogleraar
criminologie aan de Leidse universiteit, affi
cheert zich. wanneer het gaat over veilig
heid en criminaliteitsbestrijding, zo nu en
dan als het geweten van het volk. Van Dijk
past voor alledaagse wijsheden en neemt
geen genoegen met oppervlakkige waarhe
den als 'onveiligheidsgevoelens komen
voort uit werkloosheid'. Van Dijk: „Daar los
je geen concrete problemen mee op."
De professor haalde vorige week de pers
met nogal krasse uitspraken over criminali
teit onder allochtonen. Zijn uitspraken heb
ben inmiddels ook geleid tot kamervragen.
Van Dijk vindt het niet merkwaardig dat ie
mand bang is, als hij 's avonds bij een bus
halte een Marokkaan ziet staan. Van Dijk
vindt een dergelijke houding 'rationeel, om
dat zo iemand weet dat Marokkanen ver
antwoordelijk zijn voor veel criminaliteit'.
Juist door deze kennis te negeren, maakt de
overheid zich ongeloofwaardig, meent Van
Dijk.
Hij licht zijn standpunt nog eens toe.
„Volgens politiepsycholoog Frans Denkers
moeten we ons diep schamen, als we een
associatie maken tussen kleurlingen en cri
minaliteit. Dan word je uitgemaakt voor
een racist. Ik onderken dat onder Marok
kaanse jongens veel criminaliteit voorkomt
en wil daar geen taboe van maken. Natuur
lijk moet je de zaak niet generaliseren, zoals
de Centrumdemocraten doen, maar het is
schijnheilig om te doen, alsof er niets aan
de hand is. Het gaat erom de zaak be
spreekbaar te maken."
Gevoelig
Van Dijk erkent dat het hier een gevoelig
onderwerp betreft, waar je voorzichtig mee
om moet gaan. Anders dreigt het gevaar dat
stereotype voorbeelden de overhand krij
gen. Volgens Van Dijk, die tevens werkzaam
is als directeur criminaliteitspreventie van
het ministerie van justitie, moet je etnische
criminaliteit daarom niet uitvergroten.
„Maar het probleem van veel criminaliteit
onder jongeren van Marokkaanse afkomst,
kunnen we niet ontkennen. Het is een nieu
we vorm van hypocrisie om daaraan voorbij
te gaan. Ik zoek naar een verstandige mid
denkoers om dat bespreekbaar te maken."
Door het netelige onderwerp bespreek
baar te maken is het volgens hem mogelijk
daar iets aan te doen. Hij noemt het voor
beeld van projecten, waarin contact wordt
gezocht met geestelijke voormannen in
moskeeën, die toegang hebben tot de leef
wereld van de Marokkaanse jongeren. „Dat
is de beste ingang. Vrijblijvend jeugd- en
jongerenwerk telt niet, zo is onze ervaring.
Daar wordt misbruik van gemaakt. Via de
imams richten we ons op de opvoeding.
Daarin willen we investeren. Het tweede
traject is vervolgens het aanbieden van leer-
en werkprojecten met intensieve begelei
ding. Op gemeentelijk niveau werkt dat uit
stekend."
Culturele afkomst
Van Dijk ontkent niet dat achterstandsitua
ties bijdragen aan criminaliteit. Bij Marok
kaanse en ook Antilliaanse jongeren speelt
hun culturele afkomst volgens hem een
minstens zo belangrijke rol. Het is zaak. al
dus Van Dijk, de politici daarop te wijzen en
daar nu al iets aan te doen. In dit opzicht is
hij voorstander van de zogenoemde inbur
geringscontracten, waar professor Van der
Zwan recent voor heeft gepleit. In deze op
zet moeten immigranten verplicht lessen
volgen in de Nederlandse taal, sociale vaar
digheden leren en een beroepsopleiding
volgen. Wie niet slaagt, krijgt geen verblijfs
vergunning. „Als je dat niet doet, dan wor
den de criminele problemen in de tweede
generatie nog veel groter."
In zijn functie van directeur criminali
teitspreventie noemt Van Dijk het hemel
tergend dat de rechtshandhaving tekort
schiet. Het heenzenden van daders vanwe
ge cellentekort is hem een doorn in het oog.
„Heenzendingen snijden diep in het vlees.
Mensen denken daardoor dat daders hun
terechte straf ontlopen. Dat is een afgang in
de ogen van de burgers en dan houdt het
voor hen op. De overheid maakt zich onge
loofwaardig. In die situatie is het beter een
kortere straf ten uitvoer te brengen. Dan is
er tenminste iets van straf geweest, heeft
het recht zijn loop gehad."
De tijd van leuk experimenteren met pre
ventieprojecten als stadswachten is volgens
Dijk voorbij. „Het is zaak preventie r
structureel in te v
De politiek zal daar
uittrekken. Nederland i
op een aantal gebieden wat criminaliteit
betreft nog steeds koploper. Er bestaat in
dit land echter de neiging om te zeggen, dat
het meevalt. Die neiging heb ik niet. Het is
beter daar hard tegenin te gaan."
Storing treinverkeer in tunnel
haarlem Het treinverkeer tussen Amsterdam en Zaandam en
verder was vanochtend vroeg tijdens de spits ruim een half uur
in beide richtingen gestremd door een gasalarm in de Hemtun-
nel. Om 7.16 uur kwam een storingsmelding. Daarop besloot de
verkeersleiding vanaf Sloterdijk geen treinen meer door de tun
nel te laten rijden. Van de 25 treinen werden er 22 omgeleid via
Haarlem en Beverwijk. Drie treinen moesten uit de dienst wor
den genomen omdat station Haarlem de grote drukte niet kon
verwerken.
Messetrekker van elf jaar
Rotterdam Een 8-jarig jongen is in een speeltuin in de Rotter
damse Zeilmakersstraat het slachtoffer geworden van een po
ging tot beroving. De dader, een 11-jarige jongen, hield zijn
slachtoffer vast en sloeg hem een bloedneus toen hij weigerde
zijn geld af te geven. Volgens de politie werd later het 10-jarig
broertje van het slachtoffer door dezelfde jongen bedreigd met
een mes. Het mes werd tegen zijn rug gehouden. Als hij weiger
de het adres van zijn broertje te geven zou hij worden gestoken.
Dat gebeurde uiteindelijk niet. De politie stelt een onderzoek in.
Dieven stelen 1400 m kabel
ter aar Dieven hebben gisternacht in Ter Aar bijna anderhalve
kilometer elektriciteitskabel gestolen. De kabel, eigendom van
een bedrijf aan de Hertog van Beierenstraat, vertegenwoordigt
een waarde van 75.000 gulden. De daders namen de kabel in
een auto mee, nadat ze die van twee haspels hadden afgerold.
Over voorstel van minimaal inwonertal van 18.000
kan
den haag gpd
Hollands Midden heeft onrust achter zich
Enigszins benauwd reageert het be
langrijkste lobby-orgaan van Den
Haag, de Vereniging Nederlandse
Gemeenten (VNG) op het initiatief
van de burgemeesters van Alkemade,
Liemeer, Ter Aar en Zoeterwoude.
Die hebben via een advertentie in
het weekblad Binnenlands Bestuur
een opvallend protest laten horen te
gen het voorlopige VNG-standpunt
dat alleen een gemeente met mini
maal 18.000 inwoners bestaansrecht
heeft.
den haag «jan kuys
De vereniging is overgevoelig voor kritiek
van haar leden en doet daarom haar uiter
ste best te verklaren, dat het allemaal wel
meevalt met die bestuurlijke vernieuwing.
De grens van 18.000 is natuurlijk geen har
de grens, maar een werkbare grens en als
uitgangspunt geldt vooral de bestuurlijke
wil om tot gemeentelijke schaalvergroting
te komen. Gemeenten moeten, aldus de
VNG, niet zo paniekerig reageren en vooral
niet suggereren dat als gevolg van het voor
stel 419 gemeenten van de Nederlandse bo
dem dreigen te verdwijnen. Kortom, we
moeten gewoon de discussie aangaan.
„Dat willen we ook," zegt burgemeester
N. Barendregt van Liemeer, een van de ini
tiatiefnemers van de actie. „We willen het
onderwerp opnieuw onder de aandacht
brengen en we zijn heel benieuwd naar de
reacties van anderen. Het is beslist niet de
bedoeling er een harde actie van te maken,
maar we willen eens kijken of dit geluid vol
gende week op het VNG-congres aanslaat."
Barendregt is van mening dat het VNG-
voorstel de structuur van de gemeenten in
grijpend aantast. „Vooral in landelijke ge
bieden is men daar zeer bezorgd over. Het
is zeker niet bewezen dat kleine gemeenten
slechter, minder efficiënt en minder flexibel
werken dan grotere gemeenten. Integen
deel. Er is vaak minder bureaucratie en de
contacten met de burgers zijn veel beter. In
het algemeen is er in kleine gemeenten
meer aandacht voor het kleinschalige en wij
vinden dat een goede zaak. Bij grotere ge
meenten krijg je toch een heel andere wijze
van besturen en dat zal voor veel
die nu nog in kleine gemeenten wo
heel ingrijpende verandering zijn."
De burgemeester van Liemeer
zich geen actievoerder, „maar dit is een zo
wezenlijke zaak dat we daarom onze stem
laten horen". Of andere gemeenten er ook
zo over denken, is de vraag. Volgens de
VNG hebben honderden gemeenten gerea
geerd op het voorstel over de toekomstige
positie van gemeenten en zijn de
voor het merendeel instemmend,
rendregt zal volgende week dinsdag
woensdag tijdens het VNG-congres
Nijmegen toetsen of deze uitlating klopt.
noemt
Nutricia heeft jarenlang in het
geheim het onderzoek naar de
genetisch gemanipuleerde stier
Herman gesponsord. Nutricia
heeft dit nooit eerder in de
openbaarheid gebracht omdat
„we de concurrenten niet op
ideeën wilden brengen en niet
wisten hoe de publieke opinie
zou reageren", aldus een
woordvoerder. Stier Herman
heeft een menselijk gen inge
bouwd gekregen, dat de aan
maak van het menselijk eiwit
lactoferrine verzorgt in de melk
van de nakomelingen van Her-
Nutricia heeft inmiddels een
joint venture met Gene Phar-
ming, het bedrijf dat Herman
heeft geconstrueerd. Doel van
de nieuwe onderneming is kli
nisch onderzoek te verrichten
naar de toepassingen van lacto
ferrine in klinische voeding.
Nutricia is Europees marktlei
der in klinische voeding.
Lactoferrine is mogelijk ge
schikt als ontstekingsremmer
bij mensen die maag- en darmzlJn
ontstekingen hebben. Ook zoi^06
het mogelijk toegepast kunnetïon
worden in voeding voor ongeJJ16
boren baby's die aan een infec^31
tie lijden. De woordvoerder vaiPm
Nutricia benadrukt dat het be1113
drijf nog in het stadium van tes we'
ten is. „De klinische testen kun^u'
nen jaren duren. We weten niepj
of lactoferrine commerciële toejj131
passingen heeft. Bovendien zalj^0
de eventuele introductie vaip°'
klinische voeding met dit mid "10'
del geheel afhangen van d<sPe
maatschappelijke acceptatie". j*11.
De dierenbescherming voerl*05
al jaren actie tegen stier Herf®*
man. Volgens de dierenbeschet'®®!
ming gaat Gene Ph'éririirigffiaai
boekje te buiten met de ekpëri-S111
inenten. De overheid geeft al-ee.r
leen toestemming voor proeven^"
met geneesmiddelen uit gene-^1
tisch gemanipuleerde dieren al$8®;
er geen alternatieven zijn órrjme
het geneesmiddel te verkrijgen,we
Volgens de dierenbescherming*®1"
kan lactoferrine ook op andere®*r
manieren gemaakt worden. Ge-®e
ne Pharming ontkent dit
(El
den haag/leiden
monica wesseung/gpd
Het personeel van politie Haag
landen is zwaar teleurgesteld
over de gevolgen van de reorga
nisatie. Uit een peiling van de
Algemeen Christelijke Politie
bond (ACP) blijkt dat er een bit
tere stemming heerst binnen de
politie-organisatie! De enquête
is niet in deze regio, Hollands
Midden, uitgevoerd en ACP-
voorman A. Gravekamp uit Kat
wijk verwacht dat hier heel wat
minder negatief gedacht wordt.
De resultaten van de Haagse
ondervraging liegen er niet om.
Drie op de vier ondervraagden
melden zich géén 'Haaglander'
te voelen binnen het sinds janu
ari gereorganiseerde korps. Op
alle tien vragen die de Haagse
afdeling van de ACP stelde,
kwamen zure antwoorden. Op
de vraag of wordt verwacht dat
de reorganisatie van de politie
zal leiden tot een verbetering
van de efficiency, de effectiviteit
en de kwaliteit, antwoordt bijna
tachtig procent negatief. Ruim
zestig procent antwoordt beves
tigend op de vraag of de reorga
nisatie nadelen voor de betrok
kene zelfheeft opgeleverd.
ACP-bestuurder H. Giesen
noemt de cijfers teleurstellend.
„De uitkomsten van de peiling
zijn bij ons ingeslagen als een
bom". Korpschef J. Brand van
politie Haaglanden wilde geen
commentaar geven op de resul
taten van het onderzoek, maar
wijt de negatieve stemming wel
duidelijk aan de onrust rondom
de reorganisatie.
Hollands Midden heeft de
ergste reorganisatie-perikelen al
weer eventjes achter zich. Verle
den jaar is iedereen op zijn of
haar nieuwe post begonnen.
„En in die tijd hoorde je ook bij
ons zulke ontstellend negatieve
geluiden. De organisatie zou
niet deugen, er werd over men
sen heengewalsd en meer van
dergelijke uitlatingen. Nu, een
jaar later, zijn we lang en breed
uit het dal. De top hebben we
nog niet bereikt, maar de nega
tieve stemming hebben we ver
achter ons gelaten", schetst
Gravekamp.
Er is in Hollands Midden
geen onderzoek gedaan, dus
Gravekamp moet, zoals hij het
zelf zegt, afgaan op eigen inter
pretatie. Hij heeft echter geens
zins het idee dat er nu nog
steeds negatief wordt gedacht
over de nieuwe politieregio's.
„Iedereen beseft dat de kwali
teit van het politiewerk staat of
valt met de inzet van de indivi
duele politieman. En dus zet ie
dereen de schouders eronder."
Nederlanders dagelijks voorging in de ochtendgymnastiek.
Het riedeltje op de piano van Arie Snoek en zwaaien maar die armen,
spreiden ook die benen. Gisteren kwamen ze, de personeelsleden var
een honderdtal bedrijven in Amsterdam Zuid Oost, massaal tevoor-
de radio, tienduizenden schijn om oude tijden te doen herleven. In dit geval met de bedoeling
om gezamenlijk het Guinness Book of Records te halen. De recordpo
ging ochtendgymnastiek kreeg gestalte op een groot grasland in Zuid-
Oost en geschiedde onder deskundige leiding. Op die armen, hoog die
benen. foto dijkstra
Afval-informatiebeurs
hoofddorp theo v
amsterdam
De Nederlandse Spoorwegen
regio-Noordwest houden in de
nacht van vrijdag op zaterdag
een grootscheepse rampenoefe
ning in het spoorgedeelte van
de Velsertunnel. Ze doen dat in
samenwerking met de hulp
diensten van de gemeente Vel-
sen. Doel is het testen van voor
zieningen als vluchtroutes,
communicatiemiddelen en eva
cuatiescenario's, aldus de NS
gisteren.
Volgens woordvoerder G. Jan
sen is het tien jaar geleden dat
zo'n oefening in de tunnel
plaatsvond. De NS doet mo
menteel onderzoek naar de vei
ligheid van de tunnel. De Vel
sertunnel, bij Beverwijk, heeft
één tunnelbuis voor het spoor
en is 37 jaar oud. Bij tunnels
met meerdere buizen is het
aan- en afvoeren van gewonden spoorboekje rijdt een speciaal
bijvoorbeeld gemakkelijker. NS geprepareerde oefentrein de
wil met de oefening een aantal tunnel in. Door onbekende oor-
nieuwe veiligheidsvoorzienin- zaak breekt in de reizigerstrein
gentesten. brand uit, zo wordt gesimu
leerd. Eén van de honderden
Na de laatste trein van het passagiers (gespeeld door zoge
noemde Lotus-medewerkers)
trekt in de tunnel aan de nood
rem. Door het remmen en de
paniek bij de brand loopt een
aantal reizigers 'letsel' op.
Aan de oefening doen de
brandweer van Velsen mee, de
gemeentepolitie, GGD, Rode
Kruis en diverse NS-diensten,
zoals de Organisatie reddings
Auto's (ORA) Haarlem en de
spoorwegpolitie.
Papier, karton, plastic, inkt, pa
perclips, nietjes, inktlinten,
pennen, viltstiften en wat al niet
meer. Elke kantoormens pres
teert het om jaarlijks twee volle
kubieke meters van dergelijk af
val te produceren. Nog afgezien
van bakken vol gebruikte koffie-
bekertjes, kapotte lampen, tl-
buizen en verouderde beeld
schermen, is dit kantoorafval
voer voor deskundigen in de re
cycling.
Op de gisteren in hotel Schip
hol A4 gehouden afval-informa
tiebeurs konden bedrijven zich
terdege laten informeren over
het voorkomen en het aanpak
ken van deze en andere afval
stromen. De kantoorbranche le
vert nog vrij onschadelijk afval.
De grafische industrie bijvoor
beeld levert veel gevaarlijker af
valstoffen op als chemicaliën,
verf, drukinkt en filmmateriaal.
Milieu-eisen
De ruim 60 stands op de afval-
informatiebeurs lieten zien dat
er voor elke bedrijfstak wel een
gespecialiseerde recyclingfirma
lijkt te bestaan... De overheid
stelt steeds strengere milieu-ei
sen en rekent steeds hogere
kosten yoor afvalverwijdering.
Daarom zijn de bedrijven aller
eerst geïnteresseerd in de pre
ventie, het voorkomen van af
val. Het is bepaald niet zo dat
de recyclingfirma's hun dien
sten goedkoop aanbieden, maar
zij beschikken over deskundig
heid die elk bedrijf apart niet in
huis heeft.
Simpel
Vaak is de oplossing voor een
probleem uiterst simpel. Elk
kantoor of bedrijf heeft wel.,
computerprinters, waarvan de
cassette met lint, inkt en toner
vloeistof regelmatig vervangen
moet worden. Een nieuwe cas-
toi
pa
sette kost 200 gulden, het laten ni:
hervullen van een opgebruikte fei
125 gulden. W
Maar denk nu niet dat al die ka
kantoren inmiddels |wel eenwt
abonnement op een dergelijke de
printerservice zullen hebben, kij
De vertegenwoordiger in prin-wi
tercassettes: „Bedrijven doen M
aan miereneuken door een de
kwartje uit te sparen op papier- de
kosten, maar ze kopen wel tri
steeds nieuwe cartridges van je
200 gulden. Nog maar 20 pro- al
cent wordt opnieuw gebruikt en de
wij weten uit ervaring dat dat in
nooit 100 procent zal worden." he
Pindadoppen
Een blikvanger is de stand van BI
KPO uit Voorschoten met Sorbi- oi
lite. Dat staat voor het driedi- tz
mensionaal produkten persen! sp
van houtsnippers, pindadop-l rr
pen, vlasvezel, papier of piep- di
schuim. Deze produkten liggen al
kant en klaar ter tafel en worden ze
gedurende de dag door vele k(
handen betast. Gebogen mate- d;
riaal is mogelijk zoals stoelleu- di
ningen, reliëfvorming ter deco- rr
ratie en afwerking met houtfi- w
neer of plastic. Het is idee uit h
Amerika en komt erop neer, dat n
een bedrijf een afvalproduct d
aanlevert en dat Sorbilite er een R
bruikbaar product van maakt. V
„Het systeem moest wel wor- o
den aangepast aan Nederlandse G
milieu-eisen," zegt industrieel h
ontwerper Mart ine Bakx van t(
KPO, „Er is veel belangstelling s|
voor, maar wij hadden wat aan- g
loopproblemen met een ver- K
keerde katalysator bij het pro- d
ductieproces. Het bleek dat h
daarbij kankerverwekkende n
stoffen vrijkwamen. In Amerika r
wordt daar geen probleem van s
gemaakt."