Dwangsom voor
Leidse horeca
'Leiden
Verkoop condooms stijgt
'Wie rijk wil worden kan beter papegaaien kweken'
Rechtbank wil psychologisch rapport van overvaller
Falende verkeerslichten
herstellen automatisch
'Huur op Maat' draait
1ultuur en kunst uit Leids verleden
- RIJDAG27 MEI 1994
13
'afés overtreden geluidsnonnen
e nkele Leidse horeca-ondernemers kunnen binnenkort
n dwangsom tegemoet zien omdat zij weigeren aan de
ettelijke geluidsnormen te voldoen. Het ontbreken van
ia; en akoestisch rapport, waarin de vereiste maatregelen
rli, er gelegenheid worden vastgelegd, is voor de gemeente
m inleiding om de ondernemers middels een boete dwin-
nc >n mee te werken. Hoe hoog de dwangsom uitvalt, is
et bekend.
htfie weigeraars worden nu wel
ingepakt volgens het gemeen-
lijke 1-2-3-systeem. Na twee
aarschuwingen volgt een door
:t college van B en W opgeleg-
sanctie in de vorm van een
vangsom. Het gaat ondermeer
m de cafés de Twee Spiegels,
is Antigoon en 't Brandewijn-
alsmede koffieshop Sahara,
gemeente sluit niet uit dat er
de komende maanden nog
i paar gelegenheden worden
ngeschreven.
In het Besluit Horecabedrij-
f^n Milieubeheer (voorheen
iderwet) staat precies be-
hreven hoeveel geluid een ca-
'aan de buitenkant' mag pro-
ïceren. Die landelijke normen
n zo streng dat vrijwel alle ei-
naren van cafés geluidswe-
rende aanpassingen moeten
doen, wil er nog versterkte mu
ziek kunnen worden gespeeld of
gemaakt.
De gemeente is vorig jaar be
gonnen met alle horeca-gele-
genheden te controleren op de
geproduceerde hoeveelheid de
cibellen. „Daar zijn we nu zo
goed als klaar mee. Sommige
zaken, met name restaurants,
hoeven geen akoestisch rapport
op te laten maken omdat die
sowieso onder de norm blijven.
De meesten horecazaken ko
men wel boven de norm uit en
hebben inmiddels een rapport
laten opmaken. Ook de daaruit
voortvloeiende verbouwingen
hebben inmiddels plaatsgevon
den. Een klein aantal blijft ech
ter medewerking weigeren", al
dus G. van Mourik van de afde
ling milieu.
Omwonenden zijn
de overlast beu
en gaan verhuizen
Voor sommige mensen ko
men de maatregelen van de
gemeente te laat. Een gezin
dat sinds een half jaar aan de
Nieuwstraat woont nabij café
de Twee Spiegels gaat ver
huizen omdat het de geluids
overlast beu is. Na meerdere
keren zonder resultaat bij de
politie te hebben geklaagd is
de maat voor hen vol. De po
litie liet weten niet in te grij
pen omdat de zaak in behan
deling was bij de afdeling
milieu van de gemeente.
Toen de familie daarop ver
haal ging halen bij wethou
der J. Laurier (Groen Link
s/milieu) over het weinig
doortastende optreden van
de politie, kreeg zij een per
soonlijke brief van Laurier.
Daarin stond dat de gemeen
te maatregelen zou nemen.
Omdat die tot nu toe zijn uit
gebleven verhuist het gezin
deze week naar elders.
leiden hans koenekoop
Een nieuw programma stuurt
de computer aan die negentig
procent van de verkeerslichten
in Leiden regelt. Het program
ma zorgt ervoor dat wanneer de
lichten door een storing gaan
knipperen, ze automatisch na
vijftien minuten weer werken.
De gemeente heeft het pro
gramma aangeschaft naar aan
leiding van het ongeval op za
terdag 23 april op de kruising
Willem de Zwijgerlaan/IJssel-
meerlaan. Twee zusjes van vijf
en zes jaar oud werden bij het
oversteken overreden door een
vrachtauto. Beiden raakten ern
stig gewond. De oranje lichten
knipperden op dat moment.
Het nieuwe programma kan
alleen interne storingen verhel
pen. Als een verkeerslicht
moedwillig wordt vernield of
een lamp gaat kapot, dan werkt
het niet. Maar al met al zal de
verkeersveiligheid op de kruis
punten verbeteren. „En dat is
prettig voor iedereen", zegt ver-
keersambtenaar J. Kwestro.
De centrale computer die de
verkeerslichten regelt, staat in
het Stadsbouwhuis. Dat leverde
voorheen problemen op tijdens
de weekeinden, wanneer nie
mand aanwezig was in het kan
toor. Storingen moesten dan
eerst door de politie worden
ontdekt en doorgegeven. Op die
bewuste zaterdag sprongen de
lichten om 10.15 uur op knippe
ren, rond 12.00 uur vond het
ongeval plaats en om 16.00 uur
gaf de politie de storing door
aan de gemeente. Om 16.30 uur
werkte de installatie weer.
S. de Vreeze, ex-wethouder volksgezondheid, onthulde een van de eerste condoomautomaten aan de muur.
FOTO HENK BOUWMAN
Leids project met automaten succesvol
~lpEi'
Hmeelspelers die het begin van
^Ize eeuw op de planken van
Leidse schouwburg een
hurkenrol vertolkten liepen
kans om van meelevende
2S eschouwers na afloop een pak
te krijgen. Zo erg waren de
3C eschouwers in de ban van wat
39 zich op het toneel afspeelde.
Deze anecdotes is opgeno-
en in de achtste aflevering
f, Fes gram harddrugs gevonden
van 'Leiden zoals het was'. Dit
nummer is geheel gewijd aan
kunst en cultuur in de historie
van de sleutelstad. Volgens de
schrijvers was het rond de
eeuwwisseling somber gesteld
met het kunsüeven. Melodra
ma's als 'Het wedergekeerde
weesmeisje' waren daarentegen
erg populair. Ook de kunstaca
demie Ars Aemula Naturae,
waar volgens de schrijvers dilet
tanten de boventoon voerden,
leidde een kwijnend bestaan.
Leidenasfr Theo van Doesburg
richtte het tijdschrift De Stijl op,
dat wereldberoemd zou wor
den. Na zijn vertrek in 1918
keerde de provinciale rust weer
terug. Pas veel later, in de jaren
zestig en zeventig, kwam er een
opbloei van beeldende kunst en
literatuur. Maarten 't Hart,
Maarten Biesheuvel, Karei van 't
Reve, Anton Korteweg en Ben
Walenkamp gaven en geven
kleur aan het Leidse cultuurle
ven.
leiden carolien buddingh
De verkoop van condooms uit
automaten in Leiden vertoont
een stijgende lijn. Dit blijkt uit
de evaluatie van het project
corldoomautomaten. Conclusie
uit deze evaluatie is dat de ge
meente blijft streven het con
doomgebruik te stimuleren
door meer automaten te gaan
plaatsen. Binnenkort zullen nog
automaten komen in de wijken
Mors, Stevenshof en Merenwijk.
De werkgroep, die met de uit
voering en evaluatie is belast,
bestaande uit medewerkers van
de directie welzijn en van de
GGD, geeft aan dat niet kan
worden gezegd of er sprake is
van een absolute stijging van de
condoomverkoop. Cijfers over
de verkoop in winkels zijn na
melijk niet bekend. „De ver
koop van de condooms uit de
automaat bij het stadhuis, is het
hoogst. Het afgelopen jaar zijn
daar 1870 condooms verkocht",
aldus Henny Vermaas, voor
lichtster bij de GGD. Ook de
twee andere automaten in het
centrum, bij jazzcafé 'The Duke'
en het Studiehuis, hebben een
grote aftrek.
Het is de bedoeling dat de au
tomaten vanaf nu winst mogen
maken. Vermaas: „De gemeen
teraad beschouwde een jaar ge
leden het opstarten van dit pro
ject als een overheidstaak. Een
gevolg hiervan was dat preca- -
riorechten, een soort belasting,
niet werden verhaald op eige
naren van gebouwen waar con
doomautomaten hangen. Daar
stond tegenover dat de eventue
le winst uit de verkoop van de
automaten niet naar de eigena
ren van deze gebouwen gin
gen."
Nu 'de markt' de verkoop
gaat overnemen, zal de exploi
tant deze belasting gaan betalen
en de winst zal worden uitge
keerd aan houders van deze au
tomaten. Inmiddels heeft het
college van burgemeester en
wethouders besloten dat de
winst op automaten die aan
openbare gebouwen hangen,
naar het AIDS-platform in Lei
den zal gaan.
De gemeente heeft het afgelo
pen jaar veel voorlichting gege
ven om het condoomgebruik te
stimuleren. „Het is moeilijk om
het effect van voorlichting te
meten, maar volgens de exploi
tant was er sprake van een extra
stijging direct na een grote cam
pagne onder studenten", aldus
Vermaas. Deze voorlich
tingstaak zal de gemeente blij
ven uitoefenen. Vermaas: „Zo
gaan we het komende jaar op
een aantal scholen projecten
draaien".
leiden hans koenekoop
Het project Huur op Maat be
gint te lopen. Tegen de tachtig
inwoners van Leiden hebben
een contract afgesloten bij een
van de vier autoverhuurbedrij
ven, die tegen een goedkoop ta
rief een auto verhuren. Onge
veer de helft van de deelnemers
woont in de binnenstad.
Doel van 'huur op maat', de
Leidse variant van 'call a car', is
om zoveel mogelijk mensen te
bewegen hun eigen auto de
deur uit te doen. Via een con
tract bij een van de vier auto
verhuurbedrijven kunnen zij op
afroep en zo vaak als ze willen
een auto huren. De gemeente
Leiden stimuleert vooral bin
nenstadbewoners een contract
af te sluiten met het oog op de
toekomstige autoluwe binnen
stad.
„Zoveel contracten in twee
maanden tijd vind ik geen
slecht resultaatzegt H. van
Gelder van de afdeling verkeer
en vervoer. „We overwegen
trouwens opnieuw publiciteit te
geven aan het project, omdat
het de laatste weken weer wat
minder gaat."
Een onderzoeksbureau heeft
opdracht gekregen de eerste
deelnemers te ondervragen. De
'gemeente wil een nauwkeurig
beeld krijgen van de beweegre
denen en verwachtingen van de
Leidenaars die een auto huren
via het abonnement.
Deze week krijgen de binnen
stadbewoners die meedoen aan
het project een kortingskaart
voor parkeren. Die was beloofd
bij aanvang van het project,
maar de dienst parkeerbeheer
slaagde er niet in de kortingen
tijdig te berekenen. De autover
huurbedrijven zijn ook tevreden
over de resultaten. „Wij zijn
vooral positief over het functio
neren van het systeem. Ik was
even bang dat iedereen op het
zelfde moment een auto zou
opvragen, maar de spreiding is
zo goed dat de situatie heel
werkbaar is", zegt een woord
voerder van Auto Peter. Kam
steeg laat eenzelfde geluid ho
ren: „Het leuke van het project
is dat je nu vaste klanten hebt
met wie je regelmatig contact
hebt."
jiPENEen inval in een huis aan de Stuyvesanthof in de wijk
itevenshof heeft de politie gisteravond een magere vangst van
:es gram heroïne en cocaïne opgeleverd. Vier personen, 19,21,
.7 en 29 jaar oud, werden aangehouden. De politie beschikte
13 )ver aanwijzingen, dat er in het pand harddrugs verkocht wer-
13 len. De vier arrestanten worden vandaag verhoord.
Snorfietser rijdt door
iden» Een 44-jarige Leidse is gisteravond op de Julianastraat
f loor een snorfietser ondersteboven gereden en met een zware
2( lersenschudding in het AZL opgenomen. De vrouw kwam uit de
ichting van de Herensingel, de snorfietser voor haar van links
11 an de Anna van Saksenstraat. De vermoedelijk jonge man op
1C le snorfiets reed door na de aanrijding. De politie zoekt getui
gen van de aanrijding, die om kwart voor negen plaatsvond.
'iParkeermeter in de Oude Vest
iden» Twee mannen, 18 en 23 jaar oud, zijn gisteravond op de
li )ude Vest aangehouden, nadat zij in de buurt de kop van een
21 mrkeermeter van de paal hadden gerukt. De politie kreeg rond
ien uur een melding, dat twee mannen een meter aan het ver-
leien waren. Zij vond het tweetal op de Oude Vest. Bij het zien
de agenten gooiden de dieven hun buit in het water.
Bejaarde vrouw door rood
tidenEen 82-jarige Leidse is gistermiddag met een hersen-
ichudding in het AZL opgenomen na een aanrijding op de Wil-
em de Zwijgerlaan. De vrouw stak vanaf de Marnixstraat over.
:en 23-jarige automobilist uit Alphen aan den Rijn kon haar niet
neer ontwijken. Getuigen wisten te vertellen, dat het voetgan-
[erslicht voor het slachtoffer op rood had gestaan.
Vlan steelt 44 paar sokken
tiDENDe Leidse politie hééft gistermiddag op de Langegracht
en oude bekende aangehouden op verdenking van wiiakeldief-
:al. De 37-jarige Voorschotenaar fietste langs het politiebureau
iet een overvolle boodschappentas. Dat wekte de argwaan van
en agent. Bij zijn aanhouding bleek de man 44 paar sokken bij
ich te hebben. Hij bekende die te hebben gestolen in een win-
el in de Stevensbloem.
Leidse afdeling van Succulenta viert 75-jarig bestaan
leiden dorith ligtvoet
De cactussen en vetplanten zijn
inmiddels uit zijn slaapkamer
verbannen, maar de tuin van de
Leidse bioloog B.J.M. Zonneveld
staat vol met duizenden potten.
Wat begon in zijn voor- en ach
tertuin breidde zich langzaam
uit. Op dit moment is hij uitge
weken naar een kas en heeft hij
ook op het dak van zijn schuur
nog eens honderden potten met
planten neergezet.
Zonneveld is tweede voorzit
ter van de Leidse afdeling van
cactus- en vetplantvereniging
Succulenta. De landelijke ver
eniging bestaat 75 jaar en dat
wordt komend weekeinde ge
vierd in de Leidse Hortus. De
Leidse afdeling verzorgt onder
meer een plantenbeurs. Tijdens
de markt kunnen belangstellen
den cactussen en vetplanten
kopen, er boeken over lezen of
zich opgeven als lid.
De Leidse afdeling telt zestig
leden, liefhebbers die graag
mooie planten met grote bloe
men kweken of allerlei variëtei
ten kruisen. Zonneveld doet
vooral dat laatste. Het bloed
kruipt waar het niet gaan kan
bij de Leidse bioloog/geneticus.
„Het blijft spannend om te zien
hoe nieuwe kruisingen bloei
en", vertelt de Leidenaar. „Ik
kijk hoe erfelijk bloemkleuren
zijn, ik probeer nieuwe, speci
fieke kleuren te kweken. Elke
keer maak ik nieuwe kruisingen.
Ik kies soorten uit en breng met
een pincet het stuifmeel over.
Op een label schrijf ik de namen
In de tuin van de Leidse bioloog Zonneveld staan duizenden potten. „Het blijft spannend om te zien hoe nieuwe kruisingen bloeien."
FOTO HOL VAST/MARK LAMERS
van de ouders. De gegevens bloeit misschien twee tot drie
houd ik bij in schriften. Ik heb dagen, terwijl de bloem van een
er zes, bij elkaar goed voor tien orchidee bijvoorbeeld wel twee
jaarwerk." maanden kan bloeien. Maar
Dat een cactus een saaie, on- daar staat tegenover dat cactus-
opvallende plant is, wil er bij de sen met die verscheidenheid
leden van Succulenta beslist aan doornen aardig zijn om te
niet in. „Ach, een cactusbloem zien. Een orchidee lijkt na de
bloei nergens op, het is net
dood gras." Zonneveld zegt dit
lachend. „Ik kan het weten, ik
ben ook lid van een orchideëen-
vereniging."
Tijdens de plantenbeurs kun
nen niet-leden zaterdag en zon
dag cactussen en vetplanten ko
pen. De leek kan er vragen naar
bloeiende exemplaren en loopt
er geen kans in dat opzicht be
donderd te worden. In tuincen
tra worden namelijk nogal eens
planten verkocht die zijn opge
kweekt v^n zaad dat in het wild
is verzameld. Soms gaaLhet om
grote soorten die pas tot bloei
komen als ze een hoogte berei
ken van ruim 2,5 meter. In een
normale huiskamer zal de plant
die hoogte nooit zal halen. De
cactus of vetplant zal er ook
nooit tot bloei komen en de ko
per zal wellicht teleurgesteld ra
ken.
Wie wil dat zijn cactus elk jaar
getooid is met nieuwe bloemen,
dient er op te letten dat hij een
bloeiende cactus koopt. En niet
ëen cactus waar bovenop een
zijden bloemetje prijkt. „Er zijn
best kleine soorten die buiten
de kas elk jaar mooi kunnen
bloeien", geeft Zonneveld aan.
„Enige voorwaarde is dat ze 's
winters koel staan en geen wa
ter krijgen."
Niet duur
Een dure hobby is het kweken
van cactussen en vetplanten
niet, vindt Zonneveld. „Ja, als je
een kas wilt aanschaffen wordt
het natuurlijk een duurdere
hobby. Maar dat hoeft niet,
want veel planten kunnen ge
woon buiten staan of nemen
genoegen met een zonnige ven
sterbank. Op zo'n beurs betaal
je misschien een gulden voor
een plantje."
De verkopers - de leden van
de Leidse afdeling - zullen dan
ook niet rijk worden van hun
liefhebberij. „Als je geld wilt
verdienen moet je papegaaien
gaan kweken. Ook al verkoop je
nog-zo'n mooie plant, je ver
dient er geen dubbeltje aan. Om
een flinke plant te kweken heb
je soms jaren nodig."
•(EF HENNY VAN ECMOND, 071-356414. PLV -CHEF HANS KOENEKOOP. 071-356429
I In zware straf hangt hem bo-
in het hoofd. Maar voor het
II t een uitspraak van de rechter
imt zal de 19-jarige man zon-
;r vaste woon- of verblijf-
aats, die in februari van dit
ln ar betrokken was bij twee 'ge-
pt apende' overvallen in Leiden,
ta( ch eerst aan een psycholo-
sch onderzoek moeten onder-
erpen. Een eerste poging
'di jartoe mislukte, omdat de
zei ian transport naar een psycho-
;|ll iog weigerde. Zeer tegen de zin
r e in officier van justitie D. Hes
link hield de Haagse recht-
'r ink gisteren de zaak tegen de
ni l-jarige aan.
an Met een fietspompje als pseu-
do-vuurwapen beroofden de
verdachte en een jongere mede
plichtige op 5 februari van dit
jaar een 74-jarige man in zijn
huis aan de Bachstraat. Ze sta
len 520 gulden, een bankpas,
een ring, een horloge en vijf
overhemden, bonden een zesde
overhemd om de nek van het
slachtoffer en zetten hem op de
wc, waar zij hem toevoegden
dat hij er pas vanaf mocht ko
men als hij tot honderd had ge
teld. Hun tweede slachtoffer,
een hoofd krantenbezorger, be
dreigden zij op 12 februari met
een mes. De man werd beroofd
van 900 gulden - het loon van
de bezorgers - en opgesloten in
een kelderbox.
Zware vergrijpen, vond advo
caat T. Putto. Maar ook vergrij-
•pen die totaal niet pasten bij
zijn cliënt, zoals hij die had le
ren kennen, zei de raadsman.
„Hoe hij tot deze daden heeft
kunnen komen moet een psy
chologisch onderzoek uitwij
zen." Putto vindt dat de 19-jari-
ge 'onverklaarbaar en zorgwek
kend' gedrag vertoont en dat
onderzoek door een deskundige
absolute noodzaak is. Tijdens
zijn voorarrest bracht de man
zichzelf ernstige verwondingen
toe. En op de dag dat hij uit de
gevangenis op transport moest
naar de psycholoog raakte hij in
paniek, wendde een barstende
hoofdpijn voor en weigerde in
het busje te stappen.
Troosteloos
De rapporten van reclassering
en maatschappelijk werk schet
sten een troosteloze jeugd van
de man, die tot zijn veertiende
in Marokko woonde. „Altijd veel
slaag gehad van je vader. Op je
vijftiende naar Nederland geko
men 'en een jaar later weer te
ruggestuurd. Op je zeventiende
weer naar Nederland gehaald
en na een half jaar lts een tijdje
gewerkt als tomatenplukker",
somde president E. Timmer
mans van de Haagse rechtbank
op.
„Je mocht geen Nederlandse
vrienden hebben, niet roken,
niet uitgaan en bent gaan zwer
ven. In de zomer van 1993 met
je ouders op vakantie naar
Oude Vierde
A K Oude vierde'
I 3 gaat nooit verloren.
Gisteren werd in Leiden
een herdenkingsplaat voor
het 4e regiment infanterie
onthuld.
Marokko gegaan en daar ach
tergelaten. Wegens diefstal daar
vier maanden in een cel gezeten
en op eigen gelegenheid weer
hierheen gekomen. Hier staat
dat je voldoende intelligent
bent en voldoende aanpas
singsvermogen hebt om alsnog
uit te groeien tot een waardevol
burger van deze maatschappij.
Een lange celstraf wordt afgera
den. Je bent nog niet verhard
door het criminele milieu. Een
voorwaardelijke straf en stevige
begeleiding zijn hard nodig vol
gens de reclassering." En met
Teleurstelling
De Katwijkse Nan-
daden Hollander
reikte in Utrecht niet tot de
voorlees-topdrie. 'Ik ben
wel een beetje teleurge
steld'.
een somber 'tsja' besloot zij
haar opsomming.
Makke
De verdachte bevestigde zowat
elke zin van de rechtbankpresi
dent. Volgens zijn raadsman is
dat nou juist de makke. „Hij
verstaat Nederlands veel slech
ter dan hij doet voorkomen. Hij
zegt op alles: ja, ik begrijp het,
zo is het. Juist omdat hij zo be
reid is zich aan te passen, laten
ze hem stikken." Putto zei dat
nadat officier van justitie Hesse-
link de rechtbank aanhouden
Gnephoek
De Alphense raad is
I verdeeld over de
toekomst van de Gnep
hoek. Wel of geen wo
ningbouw?
van de zaak had ontraden. „Het
was meneer teveel om in een
busje te gaan zitten om naar de
psycholoog te gaan. Hij lijkt mij
niet iemand die door iets ge
kweld wordt of niet begrijpt
waar het hier over gaat. Hij
heeft zijn kans gehad", zei zij.
Maar de rechtbank oordeelde
anders. „Gezien de ernst van de
feiten vinden wij het verant
woord om een psychiatrisch
rapport te laten opstellen", zei
president Timmermans.
„Maar", voegde zij eraan toe,
„als hij voor de tweede keer
weigert is het einde oefening."
De verdachte zegde echter toe
deze keer wel mee te werken
aan een onderzoek. De zaak
wordt voortgezet op 21 juli.