my Reünie op slot Teylingen 'Een haring is een haring en geen vis' Een suppoost zonder salaris Lyceum wordt stukken kleiner Het Gesprek van de Dag (7) Maquette van het Rijnlands Lyceum. archieffoto dickhogewoninc De echte school staat nog niet eens. Sterker nog. verleden week maandag ging pas de eer ste paal de grond in. Maar het Rijnlands Lyce um in Sassenheim heeft alweer grote plannen met het nieuwe onderkomen. Of liever ge zegd. miniatuur-plannen. Want de school wil in Madurodam komen te staan. Het idee kwam van rector Hietbrink. Tijdens een dagje in Madurodam kon hij zijn werk niet vergeten. Tot zijn grote verbazing stond er namelijk wel een HEAO en een universiteit in de miniatuurstad, maar niet een middelba re school. Het leek de rector daarom een aar dig idee om zijn school daar neer te zetten. Madurodam was het met hem eens. Een school mag niet ontbreken, zeker nu het park in oktober gaat uitbreiden. Er is echter een probleem. De bouw van het mini-lyceum kost een hoop geld. Zo rond de halve ton. En dat moet ergens vandaan komen. Volgens Hietbrink gaat dit wel lukken. Hij is druk doende het bedrijfsleven te benaderen, dat uiteindelijk voor de kosten moet gaan op draaien. En als het lukt staat over een jaar of twee ook in Madurodam een nieuw lyceum (pjü). Maar eerst het originele gebouw nog, in Sas senheim. „Stel je voor dat er tijdens de bouw nog iets aan de school verandert. Dan zou het geen exacte kopie meer zijn. En dat kan na tuurlijk niet", legt Hietbrink uit. De bouwtekening ligt inmiddels wél al op de tafel van de maquette-bouwers in Ma durodam. Dit professionele team zal straks op een schaal van 1:25 de school nabouwen. In totaal duurt het arbeidsintensieve priegelwerk een halfjaar tot een jaar. De architect van het originele gebouw, J.M. Peeters, verleent graag zijn medewerking aan de bouwers van het mini-schooltje. „Iets dat ik heb ontworpen, staat straks in miniatuur vorm in Madurodam. Dat is natuurlijk schit terend en ik ben er dan ook heel trots op." 0 WOENSDAG 25 MEI 1994 en hoogneuzige lakei die zich pr verheven voelt boven de rommen marktgangers. Een "heepsbei met daarop de let- irs 'Titanic'. Mollige engeltjes, en kinderwagentje uit de tijd an koningin Victoria. Likeur- laasjes waaraan in het verle en tal van vrouwen hun lippen ebben gezet. Ja, Adri Cordes >0) heeft een leuk beroep. Hij eeft zich omringd met het ver sden. Met dingen die hun Dormalige eigenaar hebben verleefd. Adri is handelaar in ritiek en curiosa. Elke woens- ag staat hij op de Leidse jarkt. Of, als er weinig klanten ijn, zit hij er. let is een wat druilerige dag. Jaar Adri staat droog onder de (assieke overkapping van de brenbeursbrug. Hij leunt tegen en pilaar. Zijn gezicht staat piber. Af en toe haalt hij met en mistroostig gezicht het bekje bankbiljetten uit zijn achterzak. Dat boekje moet zo dik als een bijbel worden, maar dat zit er vandaag niet in. Er zijn vooral veel kijkers. Mensen die met een Vietnamees loem piaatje in hun hand hun blik la ten zwerven doorvroegere tij den. Wegloopstand „Ik zie het al de houding van de mensen", zegt hij. „Dan vragen ze hoeveel iets kost en hebben ze hun ene voet al in de weg loopstand. Daar heb je niks aan. Als mensen echt geïnteresseerd zijn, heb ik dat meteen in de ga ten. Dat zie ik aan hun ogen. Dan kijken ze eerst omslachtig, lopen ze weer weg, komen ze weer terug. Net alsof ze omtrek kende bewegingen maken. Maar zo'n lakei ja, die kost toch honderdvijfenzeventig gul den en dat hebben de meeste mensen niet zomaar in hun zak." Cordes heeft een tot de verbeel ding sprekende verzameling cu riosa uitgestald. Over de plek waar hij die vandaan heeft, be waart hij het stilzwijgen. „Ja, dat is nu het geheim van de smid. Mijn vader had vroeger een boerderij. Met heel veel oude landbouwwerktuigen en meubi lair erin. Hij is ermee opgehou den en in de antiek gegaan. La ter heeft hij zijn eigen spullen van de nieuwe boer terugge kocht. Voor meer geld dan hij er zelf voor had betaald. Maar ja, in de handel bracht het spul het drievoudige op." Pegels Erg romantisch is Adri niet aan gelegd. Het gaat hem vooral om de pegels. „Als ik 's morgens een goede klant heb, spuug ik altijd even op het geld. Dat brengt geluk, denk ik dan. Want je kunt er van die dagen bij heb ben, dan loop je alleen maar zo'n beetje rond te hangen. Mijn beroep bestaat toch vooral uit wachten, wachten en nog eens wachten. Daar word je wel moe van, ja. Er is erg veel con currentie op dit terrein. Dus de mensen hebben veel keus. Er komen veel toeristen. Je bent langzamerhand een toeristische attractie geworden die je zelf moet betalen. Je loopt een beetje rond als een suppoost zonder salaris." „Ach, natuurlijk hou ik van mijn handel. Maar ik doe er niet sen timenteel over. Dat antieke fon teintje daar wilde ik eerst in mijn eigen wc hangen, maar dat wilde mijn vrouw niet. Prachtig toch, zoiets. Daarmee heb je toch meteen een koninklijk we tje of niet?" Twee dames heb ben interesse in de gietijzeren fontein. Maar de prijs ervan schrikt hun af. Ze durven alleen niet te zeggen dat ze het ding te duur vinden. Ze blijven nog even naar het fonteintje kijken, met strakke blik, alsof ze willen zeggen: 'Durf je wel!' Afdingen „Er zijn nog steeds klanten die proberen af te dingen", zegt Adri. „Ik vind dat wel leuk, maar ik ga natuurlijk niet onder mijn inkoopsprijs zitten. Je hebt er wel eens van die leiperds bij die echt helemaal niet beseffen dat je er ook nog iets aan moet ver dienen. Die kwaad worden als je niet met hun prijs meegaat. Maar ach, dit is wel makkelijke handel. Ik zou bijvoorbeeld nooit in groente en fruit willen doen. Dat spul bederft en mijn handel natuurlijk niet. Die wordt alleen maar meer waard. Maar ik moet natuurlijk wel wat verkopen. Van 'mooi!' en 'prachtig!' kan ik niet eten." 'Ik ben er best een beetje trots op' Het kostte de Stichting Vrien den Slot Teylingen nog heel wat moeite om alle nazaten op te sporen. Het telefoonboek werd uitgeplozen, op zoek naar Van Teylingen, maar ook Van Teilin- gen of Van Teijlingen. Na een intensieve speurtocht kreeg ie dereen met een dergelijke ach ternaam een uitnodiging in de bus. Of ze deel wilden nemen aan een reünie op de ruïne van het Voorhoutse slot Teylingen. De moeite van de stichting werd beloond. Zij kreeg 250 brieven terug van Van Teylin- gens die graag hun verre familie wilden ontmoeten. En zo zal op zaterdag 28 mei de geschiedenis herleven. Met middeleeuwse muziek, boogschieten en na tuurlijk het slot zelf, neemt de stichting de reünisten terug naar de twaalfde eeuw. Toen wandelden immers hun voorva ders de Heren van Teylingen rond op het Voorhoutse slot. „Het leek ons een goed idee Ga een reünie de ruïne meer onder de aandacht van het publiek te brengen. Het is een uniek mo nument, dat je daar niet zomaar kan laten staan. Daar moet je iets mee doen. Voor de Van Teylingens is het natuurlijk leuk om wat meer te weten te komen over hun afkomst", vertelt Her man van Amsterdam, bestuurs lid van de stichting. Dat is voor Sassenheimer Jasper van Teylingen ook de reden dat hij aanstaande zaterdag van de partij is. Hij heeft al eerder in zijn verleden zitten spitten, maar kwam niet verder dan 1760. Hartstikke vast „Via de burgerlijke stand kom je een heel eind. Maar die gegevens houden op een gege ven moment ook op. Dan wordt het bijna onmogelijk om nog iets te vinden. Mijn neef is tot 1700 gekomen, maarzit nu ook hartstikke vast. Daarom vind ik dit initiatief heel leuk." Op de reünie vertelt een lid van de stichting meer over de stam boom van het geslacht Van Tey lingen. Natuurlijk komt ook de geschiedenis van slot Teylingen aan bod. Een hele rijke geschie denis, waar ook Jacoba van Beieren in voorkomt, die haar laatste levensjaren op het slot doorbracht. En verder zijn waarschijnlijk stukken van het nalatenschap te bezichtigen die de gemeente Voorhout kortge leden op een veiling heeft ge kocht. Kortom, informatie ge noeg voor de geïnteresseerden. Maar niet iedereen wil wat we ten over zijn of haar afkomst. Een Leidse Van Teylingen blijft gewoon thuis op 28 mei. „Ach, het interesseert me niet zo. In die brief stond ook al een hele boel uitgelegd, over het geslacht Van Teylingen en zo, maar zo'n dag is gewoon niets voor ons." Graag gegaan Ook de 95-jarige A.M. Van Teij lingen gaat niet naar de reünie. Voor haar ligt dat echter niet aan desinteresse, maar aan ge zondheidsredenen. De vrouw is slecht ter been. Anders was ze graag gegaan. Vooral omdat ze zo weinig weet van haar naam. „Het is de naam van mijn man, met wie ik op 23-jarige leeftijd trouwde. Het geluk duurde he laas maar kort, want na zeven weken huwelijk is hij overleden. Na die tijd is het contact met zijn familie steeds meer verwa terd. Dus ik ben nooit echt veel van de naam te weten geko men. Maar ik heb 'm wel altijd gehouden. Want ik ben er best een beetje trots op." 1 De wijze lessen van keurmeester Taal Over meelopers en standwerkers. Van zwemmers en stille kramers. Al eeuwen lang !s de markt niet meer weg te denken uit het straatbeeld. En naar verwachting zal dat zo blijven ook. Sterker nog, in diversiteit neemt het marktwezen alleen maar toe. Op het Gesprek van Ie Dag elke woensdag een ïortret van de ambulante handel in Leiden en omgeving. Wat doen de kooplui, waar komen ze vandaan en waar gaat het met de handel naar toe. Ook de neveneffecten komen aan bod. In aflevering 9 de schijnwerper op de handelaar in antiek Ten curiosa Adri Cordes. Adri Cordes tussen zijn spulletjes onder de Korenbeursbrug. foto henk bouwman Video Wie niet actief wil spelen maar louter passief kijken, komt aan zijn trekken bij de video's die de firma Polygram recentelijk op de markt heeft gebracht. Een 'warming-up' van drie banden, getiteld WK-Koorts, De 50 mooiste WK-doelpunten en WK Voetbalhelden. Op de laatste band spreken coryfeëen als Jo- han Cruijff, Franz Beckenbauer, Gary Lineker, Pele en Lothar Matthaus u toe en van hen zijn ook actiebeelden beschikbaar. De 50 mooiste goals spreken voor zich en bij WK-koorts wordt vooral vooruitgeblikt naar het evenement in Amerika dat op 17 juni aan aanvang neemt. CD-i Voor wie in het bezit is van een CD-i speler en per ongeluk ook nog van voetballen houdt, heeft de firma Philips de uitvinder van dit nieuwste high-tech speelgoed een CD-i speciaal aan de World Cop gewijd. Zelf kiezen en zelf sturen, is het uit gangsprincipe van dit zoge naamde interactieve systeem. Dus Ga de speciale CD-i speler op de tv kijken, wagen en invul len, want de standen kunnen bijgehouden worden. De beel den krijgt u er bij. Het lijkt een beetje op de verschülende WK- schijfjes die er te koop zijn voor de PC. Beeld en geluid zijn al leen veel mooier. De disk kost 99,95. ir rwintig emmertjes op een tafel, li [wintig emmertjes gevuld met ti |ode haring. Drie mannen met ;1 ütte mutsen staan achter de ta- ?i ël. Drie mannen met gewichti- e ie gezichten. Het zijn dan ook n vijze mannen. Het zijn de keur- ii neesters van de Scheveningse li isafslag. Ze scheuren de ene s taring na de andere vakkundig »pen, terwijl de toeschouwers ii demloos toekijken op de vol- ppakte tribunes van de Gsaf- lag. Alsof De anatomische les [e <an professor Tulp' zojuist is op- ïi ehangen in het Scheveningse e )kaal. Dat fraaie schüderij van e lembrandt waarop de hoogle- r aar een arm heeft opengesne- 3| len. al 'rofessorTulp heet dit keer Aad ei 'aal, een keurmeester in hart d n nieren. En de arm is dit keer ;e en haring. Taal geeft tekst en >s litleg bij het werk van de drie eurmeesters die naast hem taan. Ze keuren de eerste la- ing haring, de nieuwe haring, laarvoor is een specifieke ken- us vereist, vertelt hij. Waarmee jj maar wil zeggen dat niet zo- laar iedereen de kwaliteit van en haring kan bepalen. „Het aat er om onder meer de voe- ingsgesteldheid van de haring jast te stellen, het vetpercenta- ~je. Je moet kijken of een haring Joldoende voedsel tot zich heeft dunnen nemen. Je moet een ^melkachtig vetlaagje zien als je >jehuid afstroopt." jjfónt alleen dan is er sprake van Jen goede haring. Hetgeen on- (Jer meer afhangt van de hoe veelheid zonlicht, zo meldt de Jrofessor zijn gehoor. „Zonlicht jeeft invloed op de hoeveelheid -Olloplankton en zoöplankton, dp haring is een planktoneter." [Jandaar. pilaar er is nog meer. Een keur- i(ieester dient ook te proeven. JEen haring moet natuurlijk rij- jlen", zegt professor Taal. dDaarvoor moet voldoende en- JymactiGteit aanwezig zijn. Dat leeft invloed op de smaak. Op Ie malsheid. De kleur van de cpekel is daarvoor een eerste in dicatie. Daaraan kan men zien .e\\« snel de haring gekaakt is. :afenharing moet snel gekaakt IWj zijn. Hoe sneller, hoe beter." Op die manier. Ook moet de haring niet zo maar in een emmertje worden gekwakt. Dat is uit den boze. „De sortering moet homogeen zijn", oreert professor Taal, ter wijl de keurmeesters de ene ha ring na de andere scheuren. „Dus geen grote haring bij klei ne haring. Of andersom. Geen mindere haring bij goede ha ring." Taal gaat nog even door: „Als de huid gemakkelijk loslaat, is de haring meestal van goede kwali teit." Ook een leek kan op die manier toch een aardig beeld krijgen van wat een goede ha ring is. Maar dan is er de ont nuchtering. Want professor Taal blijkt helemaal geen professor te zijn. Wat zegt de beste man? „Een haring is geen Gs". Wa- blief? „Een haring is geen Gs." Dat schreeuwt om een nadere uitleg. Die zijn schare leerlingen dan ook onmiddellijk krijgt. „Een haring is een haring. Je ziet het ook vaak op uithang borden staan: haring- 'en vis handel. Haring is apart. Qua verscheidenheid van eigen schappen. Ik zeg nogmaals: een haring is een haring. Al is het biologisch gezien natuurlijk wel een Gs." O gelukkig, we dach ten al. En ons humeur klaart helemaal op als we te horen krijgen: „Ontdooit men de haring te snel, dan loopt men een grote kans dat de haring minder sma kelijk is.". Kijk, dat is informatie waar we wat aan hebben. Taal is dus toch een professor. Een echte haringkenner. Het doet hem dan ook zicht baar deugd dat de Gshandela- ren na afloop van zijn college driftig bieden op de door hem aangeprezen waar. Uiteindelijk levert het eerste vaatje zon der uitjes Gjfentwintigdui- zend gulden op. Had professor Taal toch gelijk: haring is geen Gs. Want welke Gs wordt er nu voor zo'n bedrag verkocht? HERMAN JOUSTRA» Of u dat nu prettig vindt of niet, de kleur oranje is weer te rug van weggeweest. Oranje is de modekleur van deze zomer. Er zijn T-shirts, buttons, shawls, antenneballtjes, vlag gen, broeken, pruiken, speld jes en stickers in die kleur. En nog veel meer snuisterijen. De markt wordt thans werkelijk overstroomd met allerhande attributen. Het WK-voetbal staat immers voor de deur en daar ziet de commercie wel brood in, vooral als Nederland van de partij is. Kortom, er spoelt een oranje golf over Ne derland. De gekte is weer los gebroken. Het wordt een lange zit, deze zomer, maar voor wie deson danks geen genoeg kan krijgen van het voetbal heeft de firma Parker nog twee extra spelletjes rond het thema 'bal' op de markt gebracht. Voor tussen de wedstrijden op tv door, zeg maar. Het ene is een aanvul lingssetje voor het welbekende familiespel TriGal Pursuit. Het andere meer bedoeld voor de jeugdige kijker annex beoefe naar, namelijk een voetbalspel met magneten. De speciale editie van TriGal Pursuit is niet louter gericht op het aanstaande WK of op vorige afleveringen daarvan, maar meer geënt op voetballen in het algemeen. Er zitten, zoals in alle edities van dit spel, moeilijke, gemakkelijke, en simpele vra gen tussen, alsmede de zoge- naamde 'instinkertjes'. De ad dertjes onder het gras dus. Een paar voorbeelden. Gemakkelijk: Het voetbalsta dion van KV Mechelen heet Achter de...? Eenvoudig Welk duel wordt be doeld met de Dewrby der Lage Landen? Moeilijk Marcelino Dos Santos werd tijdens het WK '90 in Na pels van zijn geld beroofd: van welk Afrikaans land is hij de premier? Addertje. Wat was de achter naam van 'Rinus de Rots'? Dit zijn vier willekeurige vragen uit een reeks van 600, verdeeld over 6 verschillende categorie- en, te weten: Spelers, Uit en Thuis, Internationaal, Hup Hol land Spel en Clubs en Ver lenging. Het spel kan gespeeld worden met twee tot twaalf spe lers en, net als bij de andere edities, uiteraard ook in team verband. De voetbaleditie kost 34,95.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 21