Economie Beurs
lil chemie duizenden C ompact-discfabrikant onderuit door overcapaciteit
arbeidsplaatsen weg
Verhoging rente VS stuwt Wall Street op
WOENSDAG 18 ME11994
ECONOMISCH KORT
OP DE K0FF1EMARKT blijven
de prijzen stijgen. Gisteren ging
op de termij nmarkt van Londen
de notering voor levering in juli
met bijna 90 dollar omhoog tot
2140 dollar per ton. De prijss-
stijging is een gevolg van een
kleiner aanbod.
DE WERKLOOSHEID in Spanje
heeft in het eerste kwartaal van
dit jaar gemiddeld 24,58 pro
cent van de beroepsbevolking
bedragen, zo heeft het Spaanse
bureau voor de statistiek bere
kend. In het laatste kwartaal van
vorig jaar stond de werkloos
heid op 23,90 procent.
DE NEDERLANDSE Participatie
Maatschappij had eind april 127
deelnemingen met een geza
menlijke kostprijs van 745 mil
joen gulden. De intrinsieke of
werkelijke waarde van de deel
nemingen steeg van 1,16 mil
jard eind december tot 1,19 mil
jard gulden eind april.
HEWLETT-PACKARD heeft in
het tweede kwartaal van het op
1 november begonnen boekjaar
een winstgroei behaald van 18
procent tot 408 miljoen dollar.
De omzet nam toe met 23 pro
cent tot 6,3 miljard dollar. Het
bedrijf haalde voor 6,4 miljard
dollar aan nieuwe opdrachten
binnen.
DE WINST VOOR belasting van
het Britse conglomeraat
Hanson is in de eerste helft van
het op 1 oktober begonnen
boekjaar gestegen van 507 mil
joen pond tot 683 miljoen pond
(ruim 1,9 miljard gulden). De
omzet groeide tot 5,64 miljard
pond (15,8 miljard gulden).
Soepeler regels voo
liteit van de bemanning en een
vrijstelling van het betalen van
vennootschapsbelasting zijn es
sentiële voorwaarden om te
voorkomen dat de zeescheep
vaart onder Nederlandse vlag
geheel verdwijnt. Als de Neder
landse overheid mee zou wer
ken, zouden de schepen die de
afgelopen jaren onder goedko
pe vlag zijn gaan varen, binnen
een jaar weer terugkeren onder
de Nederlandse vlag. Dat stellen
amsterdam
Kritiek op strenge regels scheepvaart
prof. N. Wijnolst en prof. C.
Peeters naar aanleiding van een
onderzoek naar de economi
sche positie van de Nederlandse
maritieme sector, dat zij in op
dracht van het ministerie van
verkeer en waterstaat hebben
verricht. Hun rapport is gisteren
in Delft aan de Technische Uni
versiteit gepresenteerd. In de
gehele maritieme sector
(scheepvaart, scheepsbouw,
walpersoneel rederijen en afge
leide sectoren) werken in totaal
bijna 24.000 mensen.
In de Nederlandse chemie verdwijnen in 1994 opnieuw
vier- tot vijfduizend banen. Vorig jaar verminderde de
werkgelegenheid ook al met zo'n vierduizend arbeids
plaatsen tot 85.000.
veau met eenvijfde tot een
kwart omlaag. Vervolgens moet
er dan jaarlijks nog eens drie a
vier procent van de kosten af.
De VNCI stelt verder.dat con
curreren op wereldniveau voor
de Nederlandse chemie alleen
mogelijk is wanneer de lonen
niet verder stijgen en voortdu
rend de ene na de andere mil
ieuheffing wordt ingevoerd.
Verder wordt gesteld dat het
winstherstel in 1994 waarschijn
lijk niet voldoende is om weer
op grote schaal te gaan investe
ren. In 1993 namen de investe
ringen met 26 procent af tot 2,5
miljard gulden.
Dit stelt de Vereniging van de
Nederlandse Chemische Indu
strie (VNCI). Voorzitter ir. W.J.F.
Göebels zei gisteren in een toe
lichting op het jaarverslag de
chemiesector in zijn streven
naar grotere efficiency 'een heel
eind' op streek is.
Het afgelopen jaar was voor
de chemie 'het jaar van de kos
tenbesparingen'. Die zijn vol
gens Göebels hoognodig om de
Nederlandse chemische indu
strie op de wereldmarkt te kun
nen laten concurreren. Uitgaan
de van 1992 moet het kostenni-
croningen gpd
Ondanks een lichte stijging in
de afzet is de omzet van de Gas
unie gedaald. De opbrengst
daalde door de koppeling aan
de lagere olieprijs van 16,8 naar
16,3 miljard gulden. Dat bleek
vanmorgen uit een toelichting
op het jaarverslag. Met name in
Nederland groeide de vraag,
vooral door de lage tempera-
De CD-fabriek Dynamic Laserdisc in Hilversum
heeft uitstel van betaling aangevraagd na oplo
pende verliezen. Een bewindvoerder probeert nu
een oplossing te vinden voor Nederlands grootste
fabrikant van compact discs, zo is gisteren be
kend geworden.
In Europa worden te veel CD's gemaakt, waar
door de platenmaatschappijen CD-producenten
als Dynamic Laserdisc onder druk kunnen zetten
om de prijzen verder te verlagen. In Nederland
gaan jaarlijks zo'n vijftig miljoen CD's over de
toonbank, terwijl de produktie goed is voor onge
veer 66 miljoen stuks. Ook de concurrentie uit
Oost-Europa, die veel goedkoper kan produceren,
is een belangrijk probleem.
kwam de renteverhoging niet
als een verrassing. De verwach
ting is dat in Europa de tegen
gestelde rentebeweging zich
duidelijker zal gaan aftekenen.
De nu weggenomen onzeker
heid over het Amerikaanse ren-
tebeleid kan leiden tot hogere
obligatiekoersen, een lagere
lange rente en stijgende aande
lenkoersen, zo wordt veronder
steld.
Omzet Gasunie iets gedaald
tuur in november. De exportaf-
zet steeg licht naar 41,4 miljard
kuub. De helft van het door
Gasunie geleverde gas kwam
vorig jaar uit het zogenoemde
Groningenveld. Uit velden op
zee kwam 27 procent en de klei
ne velden op het vasteland
droegen negentien procent bij.
Van het ingekochte gas was vier
procent afkomstig uit Noorwe
gen.
De financiële wereld heeft op
gelucht gereageerd op het be
sluit van Amerikaanse centrale
banken om de rente een half
procent te verhogen. De Dow
Jones-index van Wall Street
sloot na de bekendmaking 49
punten hoger. De verwachting
v in analisten is dat de Europese
beurzen inclusief Amsterdam
vandaag ook in de lift zullen zit
ten en dat de rente op de kapi
taalmarkt in Europa op termijn
verder zal dalen. Dat laatste is
belangrijk voor de obligatie-
koersen, die daardoor zouden
kunnen stijgen.
De Federal Reserve Board
(Fed), het Amerikaanse stelsel
van centrale banken, besloot
gisteravond twee belangrijke
rentetarieven een half procent
op te schroeven: de geld
marktrente (federal funds rate)
steeg 0,5 procent tot 4,25 pro
cent en het disconto ging even
veel omhoog tot 3,5 procent.
Beide tarieven zullen in de VS
de kosten voor autofinancierin
gen, hypotheken en kortlopen
de zakelijke kredieten omhoog
drijven.
De renteverhoging wordt al
een tijd noodzakelijk geacht we
gens de zwakke positie van de
Amerikaanse dollar. Vanaf eind
vorig maand kocht de Fed al op
grote schaal dollars op om de
ingezakte munt op te krikken.
Zeventien centrale banken van
andere landen deden op 4 mei
hetzelfde wereldwijd om de dol
lar weer in een opwaardse rich-
.ting te helpen.
Het belangrijkste argument
voor de renteverhoging in de VS
nu is de inflatiedreiging, een ge
volg van de sterk aantrekkende
economie. De geldontwaarding
aan de overkant van de oceaan
was de laatste maand overigens
zeer gering. De rente-ingreep
van gisteren is de vierde verho
ging van de Amerikaanse geld
marktrente dit jaar.
Op de financiële markten
Bonden bezorgcËK
over dreigende
taal van China r
et.
rotterdam anp d l
>OC
De Industrie- en Voedingsbo
CNV maakt zich grote zorg^.
over het dreigement van de a'
bassadeur van China om de
plomatieke betrekkingen te v o
breken. Dit wanneer ons l%ef
de werf RDM toestaat oncÉrs
zeeboten te leveren aan Taiwan:
De CNV vindt dat de regeren
moet zorgen voor vervangen
werkgelegenheid als RDM
vier boten niet mag leveren, lil
Ambassadeur Wang Qing
uitte zijn dreigement gistel
voor de Maatschappij voor I\e x
verheid en Handel in Amej11
foort. Het lijkt allemaal op e
herhaling van de situatie bern
jaren tachtig. Toen werden P!
diplomatieke betrekkingen vrL*1
broken na de levering van
derzeeboten aan Taiwan.
Verlies Lloyd's 5,75 miljard gulden t
londen apwerd gevreesd. Het verlies oil
1990 bedroeg 2,319 milja
pond (6,54 miljard gulde^
Lloyd's maakt zijn verliezen r~
tijd pas na drie jaar beken h
Door de zware verliezen als
volg van een reeks rampen zh
tientallen investeerders in hïl
bedrijf, de zogenoemde 'Nte
mes' geruïneerd. Dit omdat
met hun persoonlijk vermogjd
aansprakelijk zijn. n
De verzekeringsbeurs Lloyd's of
London heeft over 1991 een
verlies geleden van 2,048 mil
jard pond (5,75 miljard gulden).
Over de periode 1987-1991 leed
Lloyd's in totaal een verlies van
meer dan zeven miljard pond
(ruim 19 miljard gulden). Het
verlies over 1991 was weliswaar
hoog, maar minder hoog dan
BINNENLANDSEAANDELEN
MEEST ACTIEVE FONDSEN
OPTIEBEURS
51.50 51,30
24,50 24,50
178^005 178!00
56,20 56,70
0.36 sarakreek
7000,00 7000,00
2300O!O<
opr 96.00 9600
91,00 91,00
51,00 50,00d
20,50 2030
BUITENLANDSEAANDELEN
90,20 90,20
70 91,70
30 68^00
30 60 30,80 honeywell
53.80 5330 icnphacmac
compufeftaskgr. 8.40
darts ioc. yen 500.00
dai-ichi bark yen 1770,00
flaiwa security yen 1630,00
60,40 tandycwp-
38,10 39,60
18030 a
45,00 46.50
minn min.ng&m
pacific telesis
pepsico
perk.ns foods
11.30 11.40
300,00
8230 b 83,00b
64,30 64,70
1180,00 1190,00
2350,00b 2350,00b
36,20 37,00
52,10 51,80
17/05/94 174,50
19/01/94 193.30
22/12/93 81,30
Irenta 280,30
mevcert 89,30
olswes.c. 47,20
smeert. 77,90
ordtsche p 208,00
17/05/93 181.20
25/05/93 202,70
17/05/93 100,30
15/12/93 48,50
01/06/93 217,70
17/05/93 248,90
24/06/93 74,00
13/08/93 39,70
05/08/93 66,00
19/05/93 205,10
00b 168,00b heineken I
74,00 b hoogovens
17.50 hunter dgl
202,00 mp 6
01/02/94 127.10
26/01/94 13,60
25/01/94 41,60
27/04/94 168,50
28/04/94 147,30
16/05/94 27,00
181,10
202,80
103,00
49,00
219,50
249,90
75,30
40,10
66,90
206,50
143,70
177,60
61,60 61,90
205,30 206,00
26/07/93 229,80
23/07/93 203,00
07/06/93 76,30
16,90 16,90 16,90 16,90
49,80 49,90 49,70 49,90
02/06/93 78,50
18/06/93 75,70
01/06/93 53,20
05/01/94 62,40
13/05/94 24,
10/02/94 27,60 24/05/93 50,50 51,50
11/02/94 162,19 19/05/93 207,60 209,00
13/05/94 29,50 17/05/93 80,60 81,00
postb.beleggf 68,4
57,60 18/04/94 26,20 19/05/93 54.20
84,50 09/02/94 45,90 01/06/93 80,30
02/02/94 105,30
19/01/94 52,30
03/02/94 104,80
18/05/93 120,40
17/05/93 59,40
18/05/93 120,70
100,50 18/01/94 86,70 17/05/93 91,80 92,40
50,30 22/04/94 28,60 04/06/93 49,00 49,30
236,00 08/02/94 184,10 09/08/93 194,10 196.00
56,50 29/04/94 31,20 21/05/93 54,80 55,40
20060 08/02/94 108,00 18/06/93 183,60 184,50
133,50 02/02/94 86,20 01/06/93 112,40 114,00
79,60
76,70
54,00
51,50
209,00
81,20
62,20
130,30
121,10
51,30 51,30
.80,20 80,20
59.30 59,50 59.30 59,50
92,40
49,30
196,00
55,40
184,50
116,00
Noteringen bijgewerkt tot 1100 uur
VERKLARING DER AFKORTINGEN
op openingskoers
hj hoogste koers in 12 mnd
Ij laagste koers in 12 mnd
vk vorige koers (slotkoers)
Ik laatste koers
b bieden
d ex dividend
f gedaan en laten
g bieden en ex dividend
h laten en ex dividend
k gedaan en laten ex dividend
I gedaan en bieden ex dividend
ho hoogste koers
la laagste koers
s stopkoers
sk slotkoers
sk2 slotkoers 2 beursdagen terug
OVERIGEOBLIGATIES
6,59 117,70 117,50
6.47 100,70 100,70
6.61 105,00 105,00
104,20 104.20
- 102,25 102,20
5,30 100,35 100,50
7,2i ïoo'.oo ïooloo
5,41 101,40 101,50
6,29 103,50 103,90
5,76 101,90 102,00
5,99 98,00 98,00
5,74 105,50 105,60
|96 52,50
o98 70!00
jul 100,00
420,00
42o!oQ
405,00
415^00
420,00
400|00
405,00
415*00
380,00
400.00
410,00
T0P-15 PAR.MARKT
17 22,60 a 23,80
15 13,50 a 12,80
10,00 a 10,10
210,00
220,00
190,00
205,00
okt 55,00 252
mei 780!00 54
me. 790,00 119
mei 800,00 41
mei 810,00 40
|un 790,00 21
195,00
205!00
115,00
125$
120$
62 10,00 i
295 ^71 i
alanheri
berghuizerpap.
dico intern
gelderse papier
grontmij
kühne+heitz
lei computer gr,
40,50
51,70
81,00
35,40
73,50
62,00
42,10
3,20
19,00
82,40
43,00
46,80
34,00
74,qei
62, lL
42-fi
3,?«
OV. PARALLELMARKT
artu biolog.
asn aandelenfonds
austriaglob osh
axa e&l aand.ned. 1
axae&lakt. beheer 2
axa e&l gulden rente
axa e&l portfolio 3
axa e&l kapit.markt
besouw holding
biogrond belegg.
comm.delosf.
commeleaf,
dedrieelectr.
delta lloyddlr
delta lloyd ecu
delta lloyd mix
delta lloyd rent
europ.dev.cap.crp
free record shop
germancity est.
gouda vuurvast c.
great west.res.
groenendijk
groothandelsgeb.
helvoet holding
inter/view europa
ipna 3 nrc
managem. share
ohraliq grfonds
ohraobl.divf.
ohra obl groeif
ohra onr goed f
53,2r
122,50 122,;
3.70 3,
53,00
1203,00- 1203,
92,70
91,30
10,60
147,10
93,00
94,70
94,30
93,70
93,40
93,40
15,30
58,80
57,40
75,20
62,00
10,70
26,60
33,70
71,00
0,34
33,10
62,0CI
10.58L
26,6C
33.8C
70.8L-
0.34
33,lik
5,50 5,5(1»
341,00a
1.55 l,5fc
2630,00e 2680,0r
10,10 10, i;
64,90
53,70
56,10
56,20
66,10
59,80
3,50 3,51
108,40 108,31
53,704
56,10C
56,2(g
45,10
4,20
10,30
15,50
53,10
10.2CT
15,50'
53,40
3,90 3,9th
126,00b 127,Oq.
54,80 54,80
53,00 54.00
STAATSLENINGEN
106,03 106,03
113,80 114,20
112.95 113,50
106,08 106,40
450,00a 490,00
63/485-95
iDlltli
63/489-99
61/286-96
61/287-94
61/288-96
61/28898
61/289-99
61/29803
6373 87-97
61/486-96
61/48895
61/487-95
61/487-97
61/4 8711-95
61/487-02
61/48898
61/493-98
i87-94
6 88-94
688-96
53/4 94p04
grb 31/2h
grb 31/2v
f.«™98h
102.97 103,15
102,95 103,20
101,02 101.02
101,30 101,90
100,65 100,65
100.65 100,65
101,93 102,10
101,10 101.10
101,05 101.05
100,20 100,20
101,75 101,75
100,70 100.90
100,00 100,00
100,00 100,00
99,00 99,00
52,20 52,20
61,00 - aegon 61/2 93
61,00 61,00 aegon 57/3 93-98
- 3egon 0 90-00
5,45 101.85 102.0C
6,35 100,70 100,70
6,35 101,50 102,00
100,50 101,00
80,20 nwb 61/2 86-06
104,00 103,70
6,08 102,95 104,95
7,28 99,95 99,00
6,02 100,50 100,60
88,00 shv 93/8 90-1-1
6,77 94,60 94,60
7,09 97,80 97,80
6,93 107,90 107,90
- 103,05 103,05
7,31 97,25 97,25
7,16 94,50 94,75
- 100,60 100.60
5,98 101,45 101,65
5,29 101,20 101,15
6,52 98.20 98,20
- 144,00 145,50
6,83 116,50 116.75
BELEGGINGSFONDSEN
EDELMETALEN
6,66 100,20
5,86 107,00
6,33 103,80
6,91 102,20
104,90
100,50
5,76 104,70
5,89 106,00
5,37 104,60
107,00
102T0
104,90
101,90
100,50
100,60
100,70
104,70
101,00 101,00
104,50
98,00
100,30
113,90 114,70
39.30 3940
105,40 105.90
fondradm
gim global cr
hooge huys hypf
indon cap.tund
interbonds
mtereifekt 500
intereff yen value
lap.ind alphayen
62,20 62,50
26,00 26,00 fgsp groei
49,20 49,30 rodamcor.
rodin prop
65,00 b 66,00b rolinco pre
65,00 - schrod int
515,00 515,00 sci/fech 1
30,00 30,20 suezliq.gr
93,00 fokyo seaboard
89,00 fokyo pac.hold
232,00
7050i0D
117.00
130!20
51,80 51,80
191,00
93.60
391,00
22,30
73,00
35,40
56,20
113,50e
103^20
63,20
110,80
62.40 vorige
137,10
WO
75,00 75.00
16,20 16,10
192,00
393$
onbewerkt 22,820-23,420
22,740-23.340
25,020
24,340
BUITENLANDS GELD
austr.dollar
belg.f rank (100)
canad.dollar
deense kroon (100)
duitse mark (100)
finse mark (100)
franse frank (100)
grieksedr. (100)
hongkong dlr.( 100)
lerse pond
ital.lire (10.000)
jap.yen (10.000)
noorse kroon (100)
oost.schill. (100)
port.escudo(lOO)
spaanse pes. (100)
turkse lira (100)
zweedse kr. (100)
zwits.fr. (100)
1,310
27,10
109,60