Chinees milieu dupe van economische vooruitgang
„Hoe krijg ik
nog snel wat rente
op m'n
vakantiegeld?"
Bosnische moslims in afwachting van pelgrimage naar Mekka
Ontvoering en drughandel domineren
grensgebied Colombia en Venezuela
Buitenland
(DINSDAG 17 ME11994
Vervuiling bereikt gevaarlijke grens
•ntcHONGQING DAN BIERS
nup
^IjToen er een aantal weken geleden een fikse regenbui viel
ierpp de heuvelachtige Chinese metropool Chongqing, was
nedit alles behalve verfrissend. Alsof de hemel wilde laten
)mweten dat hij niet langer de uitstoot van de zwaar vervui
lende industrie rondom de stad kon verdragen, stuurde
ent|iij zwarte azijnzure regendruppels naar beneden. Witge-
urj/vassen gebouwen kregen een troosteloze, diepgrijze
Vjdeur en de vier miljoen inwoners vroegen zich verwon
derd af welke andere vormen van vervuiling hun nog
^tonden te wachten.
doeningen aan de luchtwegen.
In Chongqing, door een samen
spel van ligging en klimaat bijna
voortdurend gehuld in smog,
klaagt eenderde van de bevol
king over ademhalingsmoeilijk
heden. Volgens cijfers van het
ministerie van volksgezondheid
stierf in 1988 een op de vier
Chinezen aan longziekten als
gevolg van fijne zwaveldeeltjes
in de lucht. Dat is vijf keer zo
veel als bijvoorbeeld in de Vere
nigde Staten.
De grootste boosdoener is
steenkool, wat nog in driekwart
van China als energiebron
wordt gebruikt. Het jaarlijks
verbruik van steenkool steeg in
de jaren tachtig van 620 miljoen
tot ruim een miljard ton per
jaar, en zal rond de eeuwwisse
ling nog verder stijgen tot 1,4
miljard ton.
De steenkool die wordt ver
bruikt in Chongqing produceert
door het hoge zwavelgehalte
zeer vervuilde, zure regen. De
bomen langs de straten zijn
sinds de jaren zestig al drie keer
vervangen, maar blijven het
loodje leggen. De vervuiling tast
ook de bruggen aan en legt een
grauwe laag over de huizen en
gebouwen in de stad. Een inwo
ner van Chongqing merkte op
dat huisschilder tegenwoordig
zo'n beetje het meest winstge
vende beroep is.
Met de kwaliteit van het water
in China is het niet veel beter
gesteld. Om te beginnen is er
per hoofd van de bevolking ver
houdingsgewijs minder water
beschikbaar. In driehonderd
steden is er zelfs een waterte
kort. Door de afwezigheid van
riolen en waterzuiveringscen
trales rondom de steden, is de
helft van de grondwaterbron
nen vervuild, alsmede de rivie
ren en meren rondom de ste
den. In Chongqing, waar de ri
vieren de Jialing en Yangtze sa-
ciNiet alleen Chongqing wordt
Uitgeteisterd door vervuiling. Heel
k iChina, kwetsbaar doordat een-
geyijfde van de wereldbevolking er
0\voont, wordt bedreigd door de
onnelle, onoverzichtelijke indus-
e ïriële revolutie waarmee wordt
elgepoogd de westerse industrie
te evenaren.
Een groot deel van het Chine-
_,5e landschap zou hierdoor niet
lljnisstaan in een boek van Char
les Dickens. Fabrieken worden
vi^veral neergezet, zowel dichtbij
ndjteden als op het platteland, en
vormen een onmiddellijke be-
ieiflreiging voor de kwaliteit van
tal de lucht, het water en de bodem
n In de omgeving.
:n d Intussen probeert de Chinese
ilatfegering een aantal milieumaat-
Vti regelen te treffen, maar een
staatskrant meldde onlangs dat
tiet milieu en de leefbaarheid in
—veel gebieden alleen maar ver-
Ij" slechtert. Er bestaan wel milieu-
wetten, maar die stellen niet
veel voor en worden nauwelijks
4hageleefd omdat deze alleen
g'maar in de weg zouden staan
3yan de economische ontwikke-
7jingen.
6: Als China een ecologische
4tamp wil voorkomen, zal er snel
10|ets moeten veranderen. De
7piinese media, die vroeger dit
Hoort berichten verzwegen, heb
ben de laatste jaren veel ge
schreven over de ecologische
gpuinhoop in hun land.
Van de zeven steden met het
hoogste vervuilingsgehalte ter
wereld liggen er twee in China:
TT^Peking en Sjenjang. Benxi, een
^Industriegebied in het noorden,
verdween zelfs gedurende enke
le uren uit het zicht van de sa
telliet als gevolg van de zwaar
^vervuilde lucht.
120£ Voorts is luchtvervuiling de
"^voornaamste oorzaak van aan-
Een grauwsluier omgeeft de cementfabriek in Peking.
menkomen, stond een fabriek
die jaarlijks tien miljoen ton
bubbelend afvalwater loosde.
Het verhaal gaat dat toen de
Cambodjaanse koning Noro
dom Sihanouk tijdens een
rondvaart door de stad vroeg
naar dat witte schuim in de ver
te, hij als antwoord kreeg dat
het eenden waren. De fabriek is
wegens financiële problemen
inmiddels gesloten, maar de na
burige industrieën gaan gewoon
door met lozen.
Het economisch verlies als
gevolg van de vervuiling be
draagt elk jaar het astronomi
sche bedrag van ruim 21 miljard
gulden. Ook het schoonmaken
gaat veel geld kosten. Maar aan
gezien er in China veel te weinig
fondsen beschikbaar zijn, moet
de redding voor steden als
Chongqing vanuit het buiten
land komen. Zo helpt Denemar
ken de stad met het installeren
van een rioolzuiveringssysteem,
en is bij de Wereldbank een le
ning afgesloten om oude fabrie
ken qit te rusten met filters en
de meest vervuilende industrie
ën te verplaatsen naar elders.
Xu Shubi, vice-voorzitter van
het Bureau voor de Milieube
scherming, probeert Ameri
kaanse bedrijven over te halen
milieu-investeringen te doen in
China. Voorts financiert de We
reldbank verschillende projec
ten, onder andere een project
00.661 Öicl QO.dl
van 235 miljoen gulden voor de
schoonmaak van Peking.
Belangrijker dan het werven
van fondsen is echter het wer
ken aan het milieubewustzijn
van de Chinezen. Volgens een
recent artikel in een staatskrant
zijn er nog teveel functionaris
sen die vinden dat economische
vooruitgang belangrijker is dan
het milieu. Het artikel pleitte
dan ook voor strengere milieu
wetten en meer bevoegdheden
voor milieu-organisaties. Zo
zouden zij niet alleen milieu
overtredingen kunnen aange
ven, maar ook de sancties bepa
len.
Een thuisbankier zet het dan op de Plusrekening.
U heeft zojuist vakantie
geld ontvangen en weet nog niet
direct wat u daarmee gaat doen.
In zo'n geval is het zonde
om dat geld zomaar op uw giro
rekening te laten staan.
U kunt immers ook profiteren
van een aantrekkelijke rente.
Een thuisbankie'r zonder giro
spaarrekening pakt dan zijn giroboekje,
vult een bedrag in en schrijft 'van
girorekening naar Plusrekening'.
Vanaf dat moment spaart u op
de Plusrekening. Met een prima rente
(nu 4%*j, terwijl u toch steeds vrij
over uw spaargeld kunt beschikken.
En heeft u al een Plusrekening
Sparen doe je gewoon bij de
of bijvoorbeeld een Leeuwrekening
of een Postbank Kapitaalrekening,
dan stort u uw vakantiegeld
natuurlijk daar op.
Wilt u eerst meer informatie? Bel
dan even met Klantenservice Sparen:
(020) 59182 20.
Op werkdagen bereikbaar tot
21.00 uur en
op zaterdag
tot 12.00 uur. PO STBAN K
Postbank.
CARACAS CARMEN ALICIA FERNANDEZ
De mensen in het 2050 kilometer lange
g sgebied tussen Colombia en Vene
zuela leven naar eigen zeggen in een nie
mandsland. Een ongecontroleerd gebied
waar ontvoering, drughandel en smokkel
de meest winstgevende bedrijfstakken
zijn. „Tot nu toe zijn hier dit jaar zo'n
twintig mensen ontvoerd. Dat komt over
een met twee miljoen gulden losgeld", al
dus de gepensioneerde legerkolonel Elio
Martinez.
Volgens officiële Venezo
laanse cijfers vonden
tussen 1976 en 1993 in
het grensgebied met Co
lombia meer dan hon
derd ontvoeringen plaats
en werden veertig mili
tairen in functie ver
moord. „De onveiligheid
in het grensgebied is de achilleshiel van
het integratieproces tussen Colombia en
Venezuela", erkent de Colombiaanse am
bassadeur in Caracas, Alberto Casas.
Volgens de lokale inlichtingendienst vor
men ontvoeringen de grootste kostenpost
voor de agro-industrie in het noorden en
zuiden van de deelstaat Tachira. Hetzelfde
geldt voor het bedrijfsleven ten zuiden van
het Meer van Maracaibo in de deelstaat
Zulia.
Uit een recent onderzoek van het Venezo
laanse dagblad El National blijkt dat zo
wel Colombiaanse guerrillagroepen als ge
wone misdadigers ontvoeringen plegen.
De losprijs hangt af van de onderhande
lingen tussen de gijzelnemers en de gijze
laar en zijn familie of bedrijf. De Revoluto-
naire Strijdkrachten van Colombia (FARC)
eiste vorige week nog een losgeld van
170.000 dollar (325.000 gulden) voor de
vrijlating van de bejaarde miljonaire Mer
cedes Machado.
Een politiefunctionaris wijst erop dat
guerrillagroepen, drughandelaren en an
dere misdaadgroepen de 'ontvoerings-
markt' geografisch hebben verdeeld. Zo
opereren het Nationale Bevrijdingsleger
(ELN) en het Volksbevrijdingsleger (EPL)
in Tachira, terwijl ontvoeringen in het Pe-
rija-gebergte en de deelstaten Amazones
en Apure meestal het werk zijn van de
FARC. Ontvoeringen zijn voor de guerrilla
groepen een belangrijke
bron van inkomsten, die
goed is voor een totale
opbrengst van 1 miljard
gulden per jaar.
Volgens de veeboer Jose
Moreno, die onlangs
werd vrijgelaten na een
ontvoering van 32 da
gen, is de onveiligheid
in het gebied als een gevolg van de fouten
die de regering heeft gemaakt.Als de mi
litairen niet de bergen in komen, zal de si
tuatie almaar verslechteren", meent Mo
reno.
Andere activiteiten in het gebied dragen
nog verder bij aan de onveiligheid langs
de grens. Zo zijn er benzinesmokkelaars
actief, drughandelaren, vervalsers van do
cumenten en autodieven. In Venezuela
kost een liter benzine 9 cent, in Colombia
50 cent. Volgens de Venezolaanse politie
houden zeker drieduizend automobilisten
zich bezig met de benzinesmokkel. Jaar
lijks komt op die manier zes miljoen liter
illegaal Colombia binnen.
Alleen al binnen de driehoek San Antonio-
Urena-Cucuta worden jaarlijks negenhon
derd automobilisten gearresteerd wegens
smokkel van brandstoffen. De helft van
Door de ontelbare
'groene padenis
de grens zo lek
als een mandje
hen is al eerder opgepakt voor hetzelfde
vergrijp.
De Venezolaanse politie pakt langs de
grens ook veel drughandelaren. Soms
worden de drugs in vrachtwagens ver
voerd, verpakt in allerlei voedingsmidde
len. Maar ook 'menselijke ezels'
meestal Venezolanen die steeds grotere
hoeveelheden drugs in hun maag de grens
oversmokkelen, komen veel voor.
Duidelijk is dat de rol van Venezuela als
doorvoerland voor drugs die vanuit Co
lombia naar de afzetmarkten in de Vere
nigde Staten en Europa moeten, de laatste
jaren enorm is toegenomen. Internationa
le onderzoeken schatten dat het om 100
tot 200 ton cocaïne per jaar gaat.
Door de ontelbare zogeheten 'groene pa
den' is de grens tussen Colombia en Vene
zuela zo lek als eep mandje. Illegale immi
granten en autodieven weten langs deze
kleine weggetjes grenscontroles te omzei
len. Vervalsers van documenten doen goe
de zaken. In Venezuela gaat het om iden
titeitspapieren, in Colombia om autodo
cumenten.
Het hoofd van de Venezolaanse gerechts-
politie, Jose Lazo, zegt dat er in heel het
land zeventigduizend auto's als gestolen
staan geregistreerd. Van vijftienduizend
staat vast dat ze in Colombia zijn.
Al met al leven de vijftigduizend mensen
in het grensgebied in een situatie die sterk
doet denken aan het legendarische 'wilde
westen'. Venezuela en Colombia hebben
geprobeerd de criminele activiteiten in te
dammen door de grensbewaking iets op te
voeren, maar vooralsnog lijkt die maatre
gel de gewone bevolking veeboeren en
indianen meer last te bezorgen dan de
drughandelaren en smokkelaars.
jARAJEVO MAUD BEELMAN
riet is vroeg in de morgen en de lobby van het Holi
day Inn hotel vult zich langzaam met mannen die al
koffiedrinkend wachten op het begin van hun bede
vaart naar Mekka. Veel van hen hinken of lopen met
behulp van krukken. Het zijn gewonde ex-soldaten
9ie hopen gebruik te kunnen maken van het aanbod
tan de Saudische koning Fahd om voor vijfhonderd
Bosnische moslims de pelgrimage te bekostigen. Het
(B echter zeer de vraag of zij ooit Mekka zullen berei-
cen.
„Als Unprofor (de VN-vredesmacht in Bosnië) ons
ï.'et in staat stelt de reis te maken, is het duidelijk dat
zij het kwaad steunen of in ieder geval niet bestrij
den. Het is het om zeep brengen van de identiteit,
spiritualiteit en vrijheid van een volk", aldus Rizah
Omarbasic, een inwoner van Sarajevo die zich 's
morgens bij de kandidaat-pelgrims in de hotellobby
had gevoegd. „Iedereen moet in staat worden gesteld
te bidden, wie hij ook is."
Hoge VN-functionarissen in het voormalige Joego
slavië hebben de Saudische en de Bosnische regering
beloofd al het mogelijke in het werk te stellen om de
bedevaart doorgang te laten vinden. Maar het is aan
het weinig enthousiaste VN-personeel in Sarajevo
overgelaten een methode te vinden om de pelgrims
veilig uit de stad te krijgen.
De VN kregen aanvankelijk te horen dat zij plan
nen moesten maken voor enkele honderden moslims
uit geheel Bosnië, die per bus vanuit Sarajevo door
de bergen van centraal-Bosnië moesten worden ver
voerd' naar Split, de havenstad aan de Kroatische
kust. Dat plan werd later verruild voor een eenvoudi
ger plan, waarbij de bedevaartgangers alleen maar
naar het vliegveld van Sarajevo moesten worden ge
bracht. Daar zouden chartertoestellen gereed staan
om hen naar Zagreb of Split over te vliegen. Saudi
sche vliegtuigen zouden hen vervolgens naar Mekka
brengen.
De Bosnische regering werd belast met de verant
woordelijkheid voor het verzamelen van de naar
schatting 360 pelgrims in Sarajevo. Ongeveer hon
derd Bosnische moslims die een toevluchtsoord von
den in Kroatië en Slovenië, zouden zich later bij hen
voegen.
Volgens Rob Annink, VN-woordvoerder in Saraje
vo, hebben de VN uiteindelijk op zich genomen de
pelgrims van de Holiday Inn in Sarajevo naar het
vliegveld te brengen. „Verder moeten ze het zelf
maar opknappen", aldus Annink.
De pelgrims hadden afgelopen zondag al moeten
vertrekken, maar hun vertrek werd om onbekende
redenen tot vandaag uitgesteld. Volgens Michael Wil
liams, woordvoerder van de VN-chef voor het voor
malige Joegoslavië Yasushi Akashi, zijn er problemen
gerezen over het vervoer. Volgens hem wordt over
wogen om de Saudische toestellen naar Sarajevo te
laten komen. Maar het is gezien de aanwezigheid
van de Servische sluipschutters rond het vliegveld
niet zeker of Saudi-Arabië dit aanbod zal accepteren.
De gelovigen in de hotellobby plaatsen vraagtekens
achter de rol van de VN. „Als zij (de VN) het niet kun
nen, laten ze dan uit Bosnië vertrekken", aldus
Omarbasic. De Bosnische moslims zien de aanwezig
heid van de VN in Bosnië als een beletsel om het wa
penembargo tegen hen op te heffen. Ook kunnen zij
weinig begrip opbrengen voor de weigering van de
VN om vredestroepen uit islamitische landen in het
VN-korps in Bosnië op te nemen. Iran zou 10.000
manschappen hebben aangeboden. De leider van de
Iraanse pelgrimsbeweging, hojatoleslam Mohammad
Mohammadi Reyshahri, heeft de hulp aan de Bosni
sche moslims tot 'een religieuze missie' verklaard.
