Winnie is verrast 'Suriname moet het roer omgooien' Wat beweegt een Rus in vredesnaam om Nederlands te gaan leren? Feiten&Meningen Japanners verward over lijfstraffen DINSDAG 17 MEI 1994 152 In Japan woedt de laatste paar jaar een he- vige discussie over de voors en tegens van lijfstraffen. Sinds een veertienjarige scholier is overleden aan de gevolgen van een zware afstraffing door zijn leraar, is het thema de laatste weken weer actueel. In tegenstelling tot de stokslagen die de Amerikaanse Michael Fay onlangs in Singapore kreeg toegediend, is de afstraf fing met tragische afloop van de Japanse jongeman volkomen aan de internationale aandacht ontsnapt. De scholier moest zich wegens ongehoor zaamheid een groot aantal keren opdruk ken. De push-ups bleken een te zware be lasting voor zijn lichaam, en de jongen stierf enkele dagen later aan een hartaanval. Sindsdien zijn er vele stemmen opgegaan die pleiten voor onmiddellijke afschaffing van lijfstraffen op school. Wettelijk zijn deze vormen van straf ver boden. Maar in de praktijk worden er nog heel wat pakken slaag uitgedeeld. Vele lera ren zijn en blijven ervan overtuigd dat je zonder harde maatregelen kinderen geen gevoel voor discipline bijbrengt. Deze discussie brengt een diepliggende controverse over discipline en vrijheid aan het licht. Japanners van middelbare leeftijd zijn opgegroeid in een tijd dat individuele vrijheid een onbekend begrip was. De toen malige jeugd was gewend aan lijfstraffen, zowel thuis als op school. Ze studeerden hard en waren ook thuis strikt gehoorzaam. Hun ouders en hun lera ren doordrongen hen ervan dat deze hou ding nodig was om in de Japanse maat schappij te passen. De mensen van deze ge neratie hebben nu zelf kinderen in de pu berleeftijd, en ze constateren dat van de tra ditionele Japanse waarden nog maar bitter weinig over is. Voor de een is deze ontwikkeling reden tot blijdschap, terwijl anderen zich ernstige zorgen maken. Maar hoe het ook zij, de ver andering is grotendeels in de hand gewerkt door de ouders zelf. De kinderen worden in de watten gelegd op een wijze die in het ou de Japan ondenkbaar geweest zou zijn. Of zoals lerares Yoko Nakamura het onder woorden brengt: „De jeugd van tegenwoor dig wordt zo erg verwend dat hun eigen grootouders zich dood zouden schamen". De ouders staan ook anders tegenover lijfstraffen. Er wordt nog steeds wel een voor westerse begrippen overdreven nadruk gelegd op rapportcijfers, maar moderne op voeders realiseren zich dat slaan niet leidt tot betere schoolresultaten, en ze geloven meer in luxe cadeautjes en liefde als hulp middelen bij de opvoeding. Maar niet iedereen ziet het zo. Vele tradi tioneel ingestelde Japanners waarschuwen voor een verregaande amerikanisering. Hieronder wordt een te grote toegeeflijk heid verstaan die zal leiden tot verval van normen en waarden, totdat uiteindelijk Ja pan net zoveel criminaliteit, vandalisme en druggebruik zal kennen als de Verenigde Staten. De Japanse jeugd lijkt inderdaad enigszins losgeslagen. De helft van de mis drijven wordt de laatste jaren door minder jarigen gepleegd, en er wordt een schrikba rende stijging van druggebruik, geweldda digheid en kleine criminaliteit geconsta teerd. Sommigen schrijven deze ontwikke ling toe aan een overmaat aan westerse in vloeden. „Er is sprake van een erosie van traditio nele waarden, zonder dat daar iets nieuws voor in de plaats komt", is het oordeel van pedagoog Tamotsu Zengoku. „Vele oudere Japanners kijken met weemoed terug naar de tijd toen de kinderen nog gehoorzaam heid werd bijgebracht. Maar Zengoku deelt die nostalgie niet. Hij realiseert zich heel goed dat het samoerai tijdperk nu eenmaal over is. „De samenle ving is onherkenbaar veranderd in de laatste decennia. Het accent ligt nu op indi vidualisme. Een weg terug is er niet." TOKYO SUVENDRINI KAKUCHI WIM STEVENHAGEN 'Moeder van de natiein het kabinet Oud-rechter Waaldijk wil drugmaffia elimineren ...een cjiewesatiê Dankzij een Nederlands-Vlaamse krachtsinspanning kunnen meer jonge Russen dan voorheen zich de Neder landse taal eigen maken. Onder toeziend oog van Luc van den Bossche, minister van onderwijs in de Vlaamse deelrege- ring, werd deze week aan de Moskouse universiteit een computernetwerk geïn stalleerd, dat studenten Russisch het meest aktuele lesprogramma garandeert. Het was afgelopen woensdag een blij moedige bijeenkomst in het gloednieu we 'multi-media'-centrum van het Fi lologisch Instituut. De enige docent Ne derlands, prof. Belooesov, kon zijn geluk niet op met de hi-tech uitrusting. Het ge computeriseerde lesprogramma, be staande uit op het computerscherm af speelbare videobanden en rom-cd's, neemt hem zoveel werk uit handen, dat in september twintig studenten Neder lands aan zijn faculteit kunnen worden toegelaten. Voorheen waren dat er per studiejaar slechts zeven. Het James Boswell Instituut van de Uni versiteit van Utrecht en het Centrum voor Nederlandse Taal en Spraak van de Universiteit van Antwerpen hebben het initiatief genomen voor de modernise ring van de studie Nederlands in Mos kou. Gezamenlijk werd aangeklopt bij de Europese Commissie, die vervolgens uit een onderwijspot 50.000 gulden beschik baar stelde voor het Moskouse projekt. Dr. Kris van de Poel van het Antwerpse Centrum zegt dat het niet bij de compu ters blijft. Als 'Brussel' het goedkeurt, zal volgend jaar een Nederlandse docent naar Moskou worden gestuurd om drie jaar lang met Belooesov les te geven. In het nieuwe studiejaar wordt voorlopig volstaan met de inschakeling van net af gestudeerde Moskouse neerlandici, die onder toeziend oog van Belooesov de nieuwe studenten zullen begeleiden. Ook hiervoor is 'Europees geld' beschik baar. Wat beweegt een Rus om Nederlands te gaan leren en niet voor een wereldtaal als Engels of Spaans te kiezen? Belooesov vertelt dat studenten vroeger gemoti veerd werden door het 'exotische' van onze taal. Bovendien was er altijd en is er nog steeds vraag naar tolken en verta lers. „Er is nog veel Nederlandse litera tuur, die voor vertaling in aanmerking komt", aldus de hoogleraar. De laatste jaren neemt hij echtgr een duidelijk commerciële stimulans waar. „Men wil de taal leren om te kunnen werken bij bedrijven die op de Neder landse of Russische markt aktief zijn. Veel studenten vragen dan ook om prak tijk-gericht onderwijs. Het computerproject is dat zeker. Het programma, samengesteld door de Ant werpse universiteit, is toegankelijk en aktueel. Het lesmateriaal kan via een da ta-verbinding met de instituten in Utrecht en Antwerpen geregeld worden 'ververst'. Het computerprogramma in formeert de student(e) tevens waar vor deringen of fouten zijn gemaakt. „De zelfwerkzaamheid van de studenten neemt hierdoor enorm toe", aldus Van de Poel. Volgens drs. Adrian Beks van het Utrechtse instituut heeft ook het Neder landse en Vlaamse onderwijs belang bij het projekt in Moskou. „Van de onder wijsmethodieken hier kunnen wij nog heel wat leren", meent hij. „De studie is zeer gedegen. De studenten spreken de taal al snel op een behoorlijk niveau". Dankzij de computer kunnen de studen ten nu 'live' de taal leren, bijvoorbeeld door het beluisteren van op de Antwerp se markt opgenomen gesprekken of dis cussies in de nationale parlementen. Be looesov kan nu prat gaan op het meest moderne 'gereedschap'. De andere fa culteiten aan het instituut beschikken namelijk nog niet over dit computersys- j teem en gaan het Antwerpse programma waarschijnlijkovernemen. Dat het niveau van de studie hoog is, be wees Belooesov tijdens de met cham- pagne en Antwerpse koekjes opgefleurde* j opening van zijn 'compu-centrum'. Van den Bossche, als Gentenaar kennelijk ge prikkeld door het grote aantal Antwerpsen affiches in het lokaal, doorspekte zijn fe licitatie-toespraak met grappen over de rivaliteit tussen Antwerpen en Gent. Be looesov vertaalde ze voor de Russische aanwezigen simultaan, naar letter en geest. Cultureel attaché Carstens van de Ne derlandse ambassade verhoogde de feestvreugde nog door de facuJteitsstaf te vragen of zij 'soms een koningin aan de muur wilden hebben'. Dat wilde de naar eigen zeggen 'Nederland-gekke' Be looesov wel. Rik van de Poel, alert: „Maai dan ook de Belgische koning". MOSKOU HANS GELEUNSE In de strijd tegen de Surinaamse maffia zijn alle middelen geoor loofd. „Nood breekt wetten", zegt Thomas Waaldijk (65) oud president van het bijzonder ge rechtshof in Paramaribo en ge wezen regeringsadviseur. „Het Surinaamse volk en de regering- Venetiaan staan met de rug te gen de muur." Daarom is het nu de hoogste tijd het roer om te gooien, net zoals in Italië is gebeurd. „De Italianen waren de maffia ook beu. Zo ontstond een draagvlak voor opsporings praktijken, die de Nederlandse rechter nu als onrechtmatig ver kregen bewijs van tafel zou ve gen." Waaldijk verwacht dat het vori ge week ingezette politie-offen- sief tegen de geldstromen van de Surinaamse drugmaffia resu- laten oplevert. Op een aantal plaatsen in Nederland maar ook elders in de wereld werden huiszoekingen en bedrijfsinval- len gedaan. Justitie wil de cocaï nehandel en criminele geldstro men tussen Suriname en Ne derland in kaart brengen. „Het is zaak niet te lang met vervolg acties te wachten. De maffia mag niet de kans krijgen zich te herstellen van de opgelopen schade. Steeds bressen slaan. Het zijn net insecten, die im muun worden voor insectici den." Er zou volgens Waaldijk een speciaal elitekorps moeten ko men. „Mensen met de hardheid van een drughandelaar, die im mers over lijken gaat om aan geld te komen. Een soort mari niers, keihard, ook in het nee zeggen tegen omkooppogingen, en met een soort doodsverach ting. Tegelijk zou je de juridi sche procedures zo moeten ver eenvoudigen, datje hard kunt toeslaan." Zo'n harde politiestrijd is slechts een onderdeel van Waal- dijks strategie. De georganiseer de misdaad is een van de be langrijkste struikelblokken voor Suriname, op de weg naar wel vaart en democratie. De rege ring-Venetiaan ontbeert midde len en menskracht. Waaldijk: „De maffia is veel beter toege rust." Waaldijk wil daarom een com missie van wijze mannen instel len, bestaande uit Surinaamse en Nederlandse adviseurs. Dit 'platform', zoals de bedenker het noemt, moet het Surinaam se volk helpen bewust maken dat toegeven aan de macht van de maffia de maatschappij naar de afgrond sleurt. „De mensen moeten gaan beseffen dat dit soort zaken uiteindelijk fataal is. Dat is niet niks, hoor." Het platform moet ook Neder landse Surinamers motiveren hun land te helpen opbouwen. Daarvoor moet Nederland wel garanderen dat ze de zekerheid van de Nederlandse 'nationali teit niet verliezen. Waaldijk ver gelijkt het voorzichtig met een VN-vredesmissie: „Er zitten ge noeg Surinaamse politiemensen in de korpsen van Amsterdam of Den Haag. Het platform moet tegelijk het gevoel in Suri name wegnemen, dat we hen uit Nederland weer de les ko men lezen." Hij hoopt nu op een uitnodi ging uit Den Haag om over zijn plan te praten. Waaldijk is ge wend zich in regeringskringen te bewegen. Hij leidde de Suri naamse politie-opleiding, zat het bijzonder gerechtshof in Pa ramaribo voor, hij was de eerste rector-magnificus van de uni- Vreemd, dat Winnie Mandela is benoemd tot de nieuwe Zuid- afrikaanse staatssecretaris van kunst, cultuur, wetenschap en technologie. Dat vond ze zelf ook. „Winnie was totaal verrast", zei een naaste medewerker. „Toen ik het haar vertelde, dacht ze dat ik een grapje maakte. Ze vond het een rare portefeuille." Zo raar blijkbaar, dat ze afgelopen vrijdag niet eens haar opwach ting maakte bij de beëdigingsceremonie in Pretoria. versiteit daar, adviseerde ver schillende Surinaamse regerin gen en maakte deel uit van de juridische commissie van de Organisatie van Amerikaanse Staten. Eind 1982, kort voor de beruch te decembermoorden in Surina me, bleef Waaldijk in Nederland 'hangen'. Na een periode van lesgeven in strafrecht aan de Katholieke Universiteit Brabant, is hij nu met pensioen. Maar misschien kan hij nog een baan op zijn curriculum vitae bij schrijven. „Als ze mij vragen voor het platform, zeg ik ja. Al jeuken mijn handen steeds minder. Ik ben te vaak met de werkelijkheid geconfronteerd en heb te vaak gezien dat er niks van terecht komt." Het zal volgens hem niet mee vallen om het Surinaamse volk tegen de maffia te mobiliseren. „Je moet ze vooral het vertrou wen kunnen geven dat het goed komt, mits ze erin geloven en meewerken." Maar de waarheid is te koop, in de voormalige Ne derlandse kolonie. Geweld en angst onder de mensen zorgen ervoor dat de misdaad vrij spel krijgt. Dat weet Waaldijk. „Er staan niet meer dan twintig mensen aan de top van de drugmaffia. Een veelvoud daarvan is afhan kelijk van de drughandel. Als de armoede aan je knaagt, wordt het keiharde nee tegen corrup tie van vroeger steeds zachter, tot aan 'wie zwijgt stemt toe'. P En als iemand wordt gevonden met een kogel in z'n kop en je d zegt dat daar de maffia achter ,v zit, heb je een angstfactor inge- F bouwd." „Als ik hèt wapen tegen de ge- 8 organiseerde misdaad wist, was ik miljonair geweest... Of dood. De maffia deinst nergens voor terug." Vijftien jaar geleden al vertelde een Surinaamse poli tieman Waaldijk dat de drug kartels niet zijn uit te roeien. Maar Waaldijk weigert zich over te geven aan dat pessimisme, TILBURG KAREL VAN DEN BERG Heel W»i,toch? MBlKq {OUTICUS HEEFT C4RRIÊPE /vier TAH Ooit was Winnie de 'Moe der van de Natie'. Van 1986 tot 1989 omgaf ze zich met de Mandela Football Club in Soweto, een bende die meer dan twaalf moorden pleegde en weerloze jonge zwarten martelde. Ze werd veroordeeld wegens mis handeling en ontvoering en ontsnapte in hoger beroep maar ternauwernood aan zes jaar gevangenisstraf. Tweeëneenhalf jaar na de vrijlating van haar eerbied waardige echtgenoot Nelson Mandela uit de ge vangenis volhardde ze in een affaire met een advo caat. Vorig jaar stelde een interne onderzoekscommis sie van het ANC vast dat Winnie 240.000 gulden van ANC-fondsen in haar eigen zak had laten verdwijnen. Nadat Nelson Mandela hal verwege 1992 de scheiding van zijn vrouw bekend maakte, werden al haar offi ciële ANC-titels haar afge nomen. Maar nu is ze lid van het parlement en als kabinetslid bevoorrecht met een goed salaris. Reden genoeg om triomfantelijk met haar nieuwe functie te flaneren, zou je denken. Maar dat doet ze niet helemaal van ganser harte. Ze beseft heel goed dat dit mes aan twee kanten snijdt. Ze had haar politieke ambities namelijk veel beter als gewoon ka merlid kunnen verwezenlij ken. In tegenstelling tot presi dent Mandela is Winnie er niet in geslaagd om de con frontatiepolitiek de rug toe te keren. Ze is een onverbe terlijke populist die handig weet in te spelen op de ge voelens binnen de radicale re gelederen van het ANC, met name onder de jeugd. Tijdens de verkiezingscam pagne bezwoer ze haar pu bliek, dat tot de armsten van de armsten behoorde: „Stem voor het ANC! Maar ik waarschuw de ANC-lei- ders dat ze zich voor mij zullen moeten verantwoor den als ze niet naar jullie ei sen luisteren". De benoeming van Winnie Mandela tot de nieuwe re gering lijkt niet te rijmen met de ANC-belofte om Zuid-Afrika met een morele bezem schoon te vegen. Maar het kan ook als een briljante zet worden gezien. Haar venijnige mond is ge snoerd. „Ze zou voor heel wat problemen kunnen hebben gezorgd als ze bui ten de regering was gelaten. Winnie Mandela in karakteristieke strijdlustige pose. FOTO'ARCHIEF Nu zal ze één lijn moeten trekken. Nu hebben we haar onder controle", aldus Ri chard Maponya, een rijke zakenman en tevens ANC- lid. De man achter de beslissing om Winnie tot staatssecre taris te benoemen, was Tha bo Mbeki, de eerste vice- president. Zijn beleid vormt de sleutel tot de opzienba rende politieke hervorming van Zuid-Affika door mid del van een regering van na tionale eenheid een coa litie die het land de komen de vijfjaar moet besturen. F.W. de Klerk en zijn minis ter van buitenlandse zaken, Pik Botha, hebben samen 23 jaar lang in apartheids kabinetten gediend. Nu is De Klerk tweede vice-presi dent en Botha minister van energie. DeZulu-leider Mangosuthu Buthelezi is door het ANC lange tijd als uitermate gevaarlijk be schouwd. Nu is hij minister van binnenlandse zaken. Generaal Georg Meiring, een legerofficier die mede verantwoordelijk is voor tal loze gruwelen, blijft hoofd van de verdedigingsmacht. Om vrede, stabiliteit en wel vaart te garanderen, heeft het ANC bewust de afwe ging gemaakt om moraliteit en gerechtigheid te offeren op het altaar van het politie ke compromis. De vraag is hoe Winnie zich van haar nieuwe taak zal kwijten. In liberale kringen wordt gevreesd dat ze zich zal ontpoppen tot een soort stalinistische cultuurcensu- rist. Maar als ze zich anders opstelt, beschikt ze over vol doende elan om de Zuid- afrikaanse kunst en cultuur nieuw leven in te blazen. Met haar bijzondere uitstra ling en haar status van su perster dwingt ze bij veel jongeren in ieder geval meer bewondering af dan Ben Ngubane, haar stugge minister van cultuur. En ook bij het verwerven van internationale fondsen zal Winnie, die met name in Amerika de nodige popula riteit geniet, haar waarde kunnen bewijzen. De recente geschiedenis leert echter dat in Zuid-Afri- ka niet alleen de deugd, maar ook het kwaad zijn be loning kent. JOHN CARLIN THE INDEPENDENT VERTALING: MARGREET HESLINGA FOTO A5' Oud-rechter Waalwijk wil elitekorps in strijd tegen maffia.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 2