steeds vol
met gif
899,-
l Regen nog Uren wachten voor een onbedwingbare roes
Natuur 'bekeert' de jonge vernieler
Politie Amsterdam
lost overvallen op
Randstad
0IGEN
BAAS
Retourtje New Delhi
'Ogen en oren op een kinderfeest'
>WT
De bomen groeien
niet meer
tot in de hemel
ZATERDAG 7 MEI 1994
Onderzoek provincie Zuid-Holland
'Het leven ziet er iets vrolijker uit'
De neerslag in de provincie Zuid-Holland bevat nog
steeds te hoge concentraties bestrijdingsmiddelen. In de
regen worden ook resten van verboden gifsoorten gevon
den. Dat blijkt uit onderzoek van de provincie Zuid-Hol
land. De aangetroffen stoffen worden gebruikt in de
land- en tuinbouw.
r uit dat dit
Het is al langer bekend dat het
regenwater in Zuid-Holland
niet schoon is. In 1989 zijn ook
al te hoge concentraties chemi
sche stoffen vastgesteld. Op ver
scheidene plaatsen voerde
Zuid-Holland daarop in 1991 en
1992 nadere studies uit. Zo be
keek ze de glastuinbouwgebie
den rond Naaldwijk en Nieu-
werkerk aan den IJssel, de bol
lenstreek bij Hillegom en de
slikken bij Korendijk.
Sporen
Vrijwel overal troffen de onder
zoekers sporen aan van verbo
den gifsoorten. Het is onduide
lijk of deze stoffen afkomstig
zijn van illegaal gebruik. Vol
gens een woordvoerder is het
ook mogelijk dat toepassing in
het verleden de oorzaak is. De
provincie zal in elk geval de
zaak verder onderzoeken. Mo
gelijk is de verontreiniging af
komstig uit het buitenland.
Kwaliteit
Voor de land- en tuinbouw zijn
overigens milieuprogramma's
opgesteld die mikken op een
halvering van het gebruik van
bestrijdingsmiddelen in het jaar
2000. Het ziet i
gaat lukken.
Eerder deelde Zuid-Holland
al mee dat de kwaliteit van het
milieu in het landelijk gebied
tussen Den Haag, Rotterdam en
Gouda onder de maat is. Het
oppervlakte- en grondwater be
vat te veel vermestende stoffen,
bestrijdingsmiddelen en pak's
(oliën en teren). Het nitraat- en
fosfaatgehalte in het oppervlak
tewater voldoet nergen aan de
Ba&Ibergen's
meubel lease service
De niet
zorgeloos inrichten.
Vraag naar de folder!
In kleine groepjes melden ze
zich in de loop van die druileri
ge ochtend bij het Cargo-centre
op de luchthaven Schiphol. Zo
onopvallend mogelijk draaien
ze hun auto's de parkeerplaats
op. Zoekend naar de plek waar
andere landgenoten wachten
op een nieuwe zending qat, een
exotische semi-drug, die twee
tot drie keer per week door de
KLM uit Kenya wordt ingevlo
gen. Zodra de blik van herken
ning er is, volgt een spontane
begroeting. Het lijkt eerder een
familiereünie dan een zakelijke
wachtbeurt.
Twee uur later hebben zich
zo'n dertig in ons land verblij
vende Somaliërs en Ethiopiërs
verspreid over het openbare
parkeerterrein. Dat is aanzien
lijk minder dan de zestig tot
tachtig immigranten, die zich
doorgaans tweemaal per week
op deze locatie met hetzelfde
doel ophouden. Het slechte
weer heeft kennelijk veel
Oostafrikanen ervan weerhou
den het gebruikelijke ritje van
hun woonplaats in Nederland
naar Schiphol te maken.
De negatieve publiciteit van
de laatste tijd zou er ook mee te
maken kunnen hebben dat de
belangstelling voor het afhalen
van de qat-bladeren is terugge
lopen. Want, ofschoon het niet
gaat om een verboden middel,
is het blazoen van de 'drug
handel' door enkele incidenten
fiks beschadigd. Het gedrang
om de beste en meest verse
blaadjes was tot voor kort zo
groot dat het vlak voor het
vrachtcentrum tot chaotische
taferelen leidde. Daarbij werden
onder meer lichte vernielingen
aangericht aan geparkeerde au
to's. Naburige bedrijven ervaar-
den de overlast als dermate sto
rend dat ze een klacht indien
den bij de directie van de lucht
haven. Om de goede reputatie
van Schiphol te waarborgen
werd de bewaking verscherpt
en de afwikkeling in de vracht
gebouwen verboden.
De koeriers voelen zich aller-
Wachten op een nieuwe lading qat, in een hoekje van het Schiphol-terrein.
minst op hun gemak door de
sindsdien nadrukkelijke aa
zigheid van surveillerende vei
ligheidsagenten. De bedrijven
flat, die het Cargo-centrun
zichtig markeert, is voor d
kopers ook al taboe. Net als het
eetcafé, dat door de perikelen
binnen en buiten het etablisse
ment vreest veel omzet mis te
lopen. Dus zijn de handelaren
gedoemd heen en weer te blij
ven drentelen in de aanhouden
de regen. Soms schuilen ze even
onder de luifel van het bussta
tion of in de aan de overzijde
gelegen parkeergarage. Anderen
De een droomde altijd al
van een eigen bedrijf.
Voor een ander was het
ondernemerschap de
laatste mogelijkheid om
uit de werkloosheid te
komen. Een derde zag het
gat in de markt dat
niemand anders opviel.
Allemaal hebben ze
gemeen dat ze er voor
kozen hun eigen baas te
worden en een bedrijf te
beginnen. Vandaag:
Gemma Haemers en
Tamara Petri van Kids
Catering in Leiden.
blijven met hun auto in de di
recte omgeving onrustig rond
jes rijden zonder het zicht op
het vrachtstation 1 van de KLM
te verliezen.
Een aantal van hen mag uit
eindelijk toch het zwaar be
waakte terrein van het vracht
centrum op. „Daar valt weinig
aan te doen", merkt een van de
surveillerende bewakers op.
„Dat is het privé-terrein van de
KLM. Het zijn tenslotte hun
klanten."
Ook daar wordt hun geduld
nog lang op de proef gesteld. De
pallet met qat-bladeren van
vlucht KL 595 uit Nairobi is bin
nen, maar nog niet ingeklaard.
De invoerrechten blijken ineens
verhoogd. Er dient meer geld op
tafel te komen voor een bosje,
waarvoor tussen de twintig en
dertig gulden betaald moet wor
den. Topkwaliteit, zoals die in
hun eigen land op de markt ver
krijgbaar is, zit er niet tussen.
Het kan nog wel even duren
voordat het spul beschikbaar is.
De auto's worden weer gestart.
'We komen later terug'.
Voorzichtig
Veel zin om te praten hebben ze
niet. Ze zijn voorzichtig gewor
den door de onverkwikkelijke
problemen van de laatste we
ken. Maar uiteindelijk nemen ze
heel even de tijd. „Met qat is
niks aan de hand", wil een van
hen doen geloven. „Het is niet
verslavend en je wordt er ook
niet high van. Het is niets meer
dan een opwekkend en kalme
rend middel. Net als koffie. Ie
wordt er wat vrolijker van. Het
leven ziet er even anders uit.
Maar wie heeft nu zoveel tijd,
geld en moeite over om te kun
nen kauwen op een bruin-groen
FOTO UNITED PHOTOS DE BOER
blaadje dat bitter smaakt en en
kel en alleen de gezelligheid en
het vertier zouden dienen?
„Traditie, meneer", luidt zijn
verklaring. „In ons land is het
kauwen van qat al eeuwen een
sociaal en cultureel volksge
bruik, omgeven door rituelen.
Vrouwen uit gegoede kring ge
bruiken het soms, maar in
hoofdzaak zijn het toch de
Waarom? Omdat het
vanaf
p.p.
Informeer naar onze 2750 andere bestemmingen.
Telefonisch boeken is mogelijk.
Leiden, Breestraat 46, tel. 071 - 132390
Vliegtickets. Regel het op't
postkantoor
goed is voor de potentie." De
grijns en het gebaar die hij bij
de laatste toevoeging maakt, la
ten aan duidelijkheid niets te
wensen over. En weg is ie.
Navraag leert dat qat in lan
den als Jemen. Somalië en
Ethiopië in hoofdzaak dient om
gevoelens van somberheid en
onvrede te verdrijven. „Het ver
oorzaakt een licht euforisch ge
voel en geeft tijdelijk nieuwe
energie", zegt Ineke Hurkmans,
voorlichtster van het Centrum
voor Alcohol en Drugs in Am
sterdam. Desondanks kleven er
wel degelijk negatieve bijver
schijnselen aan het middel. In
het produkt zitten amfetamine
achtige stoffen, die een stimule
rende werking hebben en op
den duur het centrale zenuw
stelsel kunnen aantasten. Ver'
minderde concentratie, het te
ruglopen van de eetlust, slape
loosheid, passiviteit, impotentie
en - in het uiterste geval - totale
gekte, is de tol die bij intensief
gebruik van het produkt betaald
moet worden.
Verboden
In Noorwegen, Frankrijk en de
Verenigde Staten is het middel
mede om die reden verboden.
In Nederland staat het qat (nog)
niet op de lijst van verdovende
middelen. Volgens Nicole Stolk
van het minsterie van WVC zul
len binnen afzienbare tijd de
stoffen in de bladeren (cathine
en cathinon) onder de Opium
wet vallen. „Zodat er geen poe
ders en pillen meer van het ex
tract gemaakt kunnen worden
aldus Stolk.
De planten zelf blijven buiten
schot. „Omdat", zegt ze, „de
bladeren zelf niet verslavend
genoeg worden geacht."
Voor Schiphol heeft die nuan
cering geen consequenties. Er
zit niet anders op dan de drug-
scene te blijven gedogen. De
KLM en de luchthaven zoeken
nog naar een afdoende oplos
sing van het probleem. Liefst
zouden beide organisaties zien
dat de verkoop wordt gecontro
leerd. Bij voorbeeld door één af
nemer alle bladeren te laten
weghalen en de handel vervol
gens in een speciale loods te
concentreren. „We kunnen de
ze mensen wel buiten onze
grenzen zettenverklaart een
woordvoerder van de luchtha
ven. „Maar dan verplaatsen we
dit culturele probleem naar de
gemeenten Haarlemmermeer
en of Amsterdam. Daar schiet
ook niemand wat mee op."
Dus blijven ze (terug)komcn.
Net als die bewuste ochtend. Na
uren van lijdzaam posten voor
de poort dient zich Het Mo
ment aan. Van enig tumult is
ditmaal geen sprake. Betalen,
inladen en snel wegwezen. De
onbedwingbare roes wacht.
Ook al is het maar voor even.
LEIDEN MONICA WESSEUNG
Kinderen veranderen in enkele dagen tijd
van natuurvernieler in natuurbeschermer
door ze een paar dagen in de natuur te la
ten bivakkeren. Dat blijkt uit een onderzoek
van de Leidse studente biologie J. Aartsen.
Aartsen heeft 160 kinderen in de leeftijd van
7 tot 11 jaar over hun 'natuurliefde' onder
vraagd vóór en na een schoolprogramma
van enkele dagen in de natuur.
Sinds vorig jaar gaan leerlingen van de
basisscholen uit Leiden en omgeving drie
weken achtereen een dagje de natuur in.
Op die dagen, onder meer in Meijendel in
Wassenaar en de Fan van Persijn (Katwijk),
wordt hun geleerd welke bomen er groeien,
welke kruiden eetbaar zijn, hoe een plant
voelt en wat er te horen en te ruiken is in de
natuur. Begin deze week is het programma,
dat de naam 'Het bewaarde land' draagt,
van start gegaan in Meijendel.
Het initiatief voor het schoolprogramma
is enkele jaren geleden genomen door een
Hilversumse miljonair die met zijn geld 'iets
voor de natuur wil doen'. Inmiddels is pro
gramma het razend populair en is meer
geld nodig. Aartsen heeft daarom bekeken
of het project de natuur dient om zodoende
sterker te staan bij subsidieaanvragen.
"Kinderen zijn makkelijk voor natuurbe
houd te winnen. Zowel de gevoelsbeleving
van de natuur als de al dan niet destructie
ve houding veranderen wezenlijk", zegt
Aartsen.
Zo antwoordt op de vraag - Als je verdrie
tig bent, ga je naar het bos om minder ver
drietig te worden - vooraf de meerderheid
van de kinderen ontkennend. Na drie da
gen in de natuur bezig te zijn geweest met
kruiden zoeken, bomen voelen, vogels tel
len en bloemen ruiken, zegt de meerder
heid wél troost in de natuur te gaan zoe
ken.'
De biologe in spé hierover: „Dat zegt
nogal wat. De kinderen hebben enkele we
ken nadat ze in de natuur waren geweest,
deze vragen voorgelegd gekregen. Ze zeg
gen dan nog steeds van die bomen en bloe
men te houden. Dat is significant."
Ook de vernielzucht neemt af. Maakt het
de meerderheid van de kinderen aanvanke
lijk niets uit of een boom beschadigd wordt
als je erin klimt, na het natuurbezoek is dat
de minderheid.
Aartsen heeft zowel de kinderen uit groep
4 (7 jaar oud) als die van groep 6 en hoger
ondervraagd. Kinderen worden zich rond
hun negende jaar bewust van hun eigen ge
drag en dat wordt ook uit dit onderzoek
duidelijk. Het effect van Het Bewaarde Land
op jongere kinderen is vooral een grotere
liefde voor de natuur, de ouderen stellen
zich na de natuurdagen minder destructief
op. Hoewel de resultaten van de enquête
duidelijk zijn, wordt het onderzoek voortge
zet. „De herhaling maakt de betrouwbaar
heid groter. Bovendien kun je met een ver
volgonderzoek ook bekijken of er verschil is
in het effect op jongens en meisjes."
ij hebben allebei
W W kookles voor kinderen
van zes tot acht jaar
gegeven in het Leiderdorpse
jongerencentrum Sjelter. Het idee voor Kids
Catering is daar in feite uit voortgekomen.
Op een gegeven moment ga je met de
kookcursus als uitgangspunt bedenken wat
je nog meer kunt doen voor kinderen. Te
meer omdat we allebei gek zijn op
kinderen.
Dit idee ontstond doordat ouders
geregeld bij ons komen om te vragen of wij
geen leuke traktaties wisten voor hun jarige
kinderen. Want op school willen ze niet
voor elkaar onderdoen, terwijl niet alle
ouders even creatief zijn. Wij vinden het
juist heel erg leuk om dat soort dingen te
bedenken. Monsters van kaas met
komkommer, cakerupsen, dobbelstenen
van kaas met rozijnen, noem het maar op.
Dan denk je op een gegeven moment dat je
ook zelf iets kunt doen met die ideeën, in
plaats van ze alleen maar weg te geven.
Op de foto zie je overigens vooral
'gewoon' snoep, terwijl we dat nu juist
liever niet te veel gebruiken. Maar dat heeft
te maken met het feit dat we alle andere
dingen alleen maar vers maken en niets in
voorraad bewaren.
Ouders kunnen niet alleen voor traktaties
bij ons terecht. We organiseren ook
kinderfeestjes, van begin tot eind. Veel
mensen doen op verjaardagen dingen
buitenshuis. Ze doen dure dingen, gaan
bowlen, naar de film of McDonald's omdat
ze bang zijn dat thuis vazen worden
stukgegooid. Bovendien willen ze aan het
eind van de dag als ze doodmoe zijn niet
ook nog eens met de rotzooi zitten.
Als ze ons erbij halen hoeft dat niet meer.
Wij zijn tijdens het feestje de ogen en de
oren van de ouders. We houden in de gaten
dat de boel niet wordt afgebroken, we doen
spelletjes met de kinderen, zorgen -
natuurlijk in overleg - voor de traktaties en
eventueel eten. Na afloop ruimen we alles
op en we wassen ook nog af.
Wij bieden zo een goed alternatief voor
feestjes buitenshuis, want die zijn toch erg
duur. Wij zijn er van overtuigd dat we het
voor minder kunnen doen. Onze ervaring is
dat kinderen spelletjes thuis nog steeds heel
leuk vinden. Als je ziet hoeveel plezier
kinderen daaraan beleven, komt de vraag
toch op waar het ouderwetse koekhappen
toch is gebleven.
Maar wat ons betreft is alles mogelijk.
Niet alleen ouderwetse spelletjes, maar ook
themafeestjes. Alles in zeeroverssfeer,
Dino's, batman of Barbie, wat maar 'in' is
bij de kinderen.
Met speciale wensen kunnen we ook
rekening houden als het gaat om diëten,
maar ook als het menu moet worden
aangepast. Daarbij kun je denken aan
vegetariërs, maar ook aan mensen die, zoals
moslims, om godsdienstige redenen
speciale wensen hebben. Voor ons is dat
geen enkel probleem. We hebben daar
ervaring mee opgedaan tijdens de
kookcursussen in de Sjelter.
We zijn nog maar net begonnen met Kids
Catering. De reacties zijn wel heel
enthousiast, maar veel klanten zijn er nog
niet. We beginnen heel klein en hopen dat
het daarna groeit. In principe willen we er
van leven. Ons ideaal zou zijn om
uiteindelijk vanuit een bedrijfspandje te
werken, waar we ook een lunchroom voor
kinderen kunnen beginnen.
Mocht het zo zijn dat we er niet met zijn
tweeën van kunnen leven, dan zal in eerste
instantie Gemma alleen verder gaan.
Hoewel we in alle opzichten samen zijn
begonnen, is het toch iets meer haar bedrijf.
Zelf studeer ik Nederlands, in september
ben ik klaar. Als ik in die richting werk vind,
haak ik wellicht af bij Kids Catering. Maar er
staan nu al kennissen klaar die in dat geval
mijn plaats willen innemen, of die willen
bijspringen. Dat is voor allebei een prettig
idee."
Kids Catering is te bereiken via 071 -
227706 (Gemma Haemers) of 071-132764
(Tamara Petri).
FOTO HENK BOUWMAN
Natuurlijk is dat nooit 't geval geweest, maar toch. Om erger te
voorkomen zijn intussen al heel wat bedrijven gereorganiseerd. Een
emotioneel gebeuren met de nodige juridische haken en ogen.
Gezien de specifieke know-how en de grote ervaring op dit
vakgebied wordt Teekens Advokaten daarbij veelvuldig
ingeschakeld. Omdat juist in een crisissituatie de zaken direct
helemaal goed geregeld moeten worden.
TEEKENS ADVOKATEN
al 50 jaar thuis in het recht
lid Lawspan International, een associatie van advokaten ii
Leiderdorp Korolusgulden 32-38, postbu» 118, 235Ö AC,
tel. 071 -41 30 21, fox 071 -41 06 84
Leiden Hoogse Schouwweg 8E, 2332 KG,
tel. 071 - 32 27 38, fox 071 - 32 14 21
AMSTERDAM GPD
Met de aanhouding van drie
mannen denkt de Amsterdamse
politie in totaal bijna twintig
overvallen op supermarkten te
hebben opgelost. Vorige week
werden twee mannen van 21 en
22 jaar gearresteerd die beken
den verantwoordelijk te zijn
voor elf overvallen in Noord-
Holland. Een gisteren aange
houden man heeft tenminste
acht overvallen bekend.
De politie kwam het eerste
duo op het spoor nadat op 7
april een supermarkt in Amstel
veen was overvallen. Zij beken
den ook overvallen de afgelo
pen twee maanden op super
markten in Amsterdam, Hoofd
dorp, Koog aan de Zaan, Heiloo,
Almere en Lelystad. Hun werk
wijze was steeds dezelfde. Ze
kwamen de supermarkt binnen, 1
kochten een artikel en rekenden 'n
af bij de kassa. Op het moment m
dat de geldlade openging spo- 'F
ten zij met traangas en deden )C
een greep uit de kassa. De buit
bedroeg meestal een paar hon ot
derd gulden. De gisteren opge
pakte man werd in de kraag ge-
grepen na een gewapende over- c
val op een bakkerij in Amster a;
dam. Omdat het te lang duurde Hn
voor hij het geëiste geld kreeg,
maakte de man zich zonder I'
buit uit de voeten. Aan de hand 'K
van een signalement kon hij ,d
door de verkeerspolitie worden
aangehouden. Hij bekende de
afgelopen vijf weken voorname
lijk overvallen op bakkerijen in
Amsterdam-Zuia te hebben ge
pleegd.
