Denksport VRIJDAG 6 ME11994 puzzel dammen bridge Ton Schipperheijnf Nummer 18 Horizontaal: 1. hoffelijk; 5. deel van een boom; 8. pels; 12. redenaar; 14. alleenspel; 15. metafoor; 18. duw; 19. zand heuvel; 20, uitroep van pijn; 21. Chinese deegwaar; 22. aanleg; 23. rijwiel; 25. uitbouw; 27. ge malin van Aegir; 29. droog; 30. bijwoord; 31. cultusgebruik; 33. klasse; 35. muziekteken; 37. kreet; 38. eiland van de Neder landse Antillen; 40. deel van de bijbel; 42. verharde huid; 45. bereklauw; 47. eveneens; 49. gast; 50. steenstof; 52. plaag geest; 53. stellig; 56. half vrije; 58. muzieknoot; 59. familielid; 61. alcoholische drank; 62. bak; 64. drinkbeker; 65. grof wollen weefsel; 67. barium; 68. rivier (Sp.); 70. Zwitsers kanton; '72. persoon om wie men lacht; 74. landhuis; 76. molentrechter; 78. vlasbundel; 80. voorzetsel; 81. aanwijzend vnw.; 82. roofdier; 83. grandioos; 86. hoofd van een moskee; 88. onmiddellijk; 89. nummer; 90. ik verbied!; 91. vogel. Verticaal: 1. adellijke titel; 2. plezier; 3. bovendien; 4. slagin strument; 5. mannelijk dier; 6. aansporing; 7. slee; 8. vis; 9. bij woord; 10. strijkinstrument; 11. soort eend; 13. watergeest; 14. muzieknoot; 16. hard klinkend; 17. ingang; 18. deel; 22. meta len bak; 24. godin van de dage raad; 26. voederbak; 28. tropi sche vrucht; 30. gier; 32. edel achtbare; 33. windvlaag; 34. rij zig; 36. middel; 39. navigatie middel; 41. claxon; 43. mo ment; 44. vestibule; 46. reisje; 48. hoedanigheid; 51. brilslang; 54. deel van een fuik; 55. knaag dier; 57. prijsbepaling; 60. getij de; 61. spoorstaaf; 63. dik boek; 64. bekwaam; 66. god van de oorlog; 67. kleur; 69. brandstof; 71. kwestie; 73. muze van het minnedicht; 75. deel van een schip; 77. voorwendsel; 79. in snijding; 83. voorzetsel; 84. deel van een fuik; 85. een beetje; 87. familielid; 88. persoonlijk vnw. Oplossingen, per briefkaart, dienen uiterlijk dinsdag a.s. in ons bezit te zijn. Indien per post wordt ingezonden, als volgt adresseren: Redactiesecretari aat, Uitgeversmaatschappij Leidsch Dagblad b.v., Postbus 54, 2300 AB Leiden. Oplossing nummer 17 Joker Productions Winnaars De set potloden gaat naar Francis Gorter, Swee- lincklaan 26, 2324 VR Lei den (kruiswoord) en naar Henk Franke, Franken- horst 3, 2171 VC Sassen- heim (cryptogram). Cryptogram nummer 18 Horizontaal: 3. Rijk per soon (7); 6. Ondanks haar strafbare praktijken wordt ze beter (8); 7. Heeft de kerk van zichzelf (8); 10. Ten einde raad bij het ver laten van de universiteit (13); 13. Niet verstrooid (8); 15. De omtrek van Zuid- Afrika (4); 16. Mensen die in een spelonk neerkomen. (10); 17. Verbijsteren door bevrijden (9); 19. Vliegende waterheks (7). Verticaal: 1. Vrolijke vo gel (9); 2. Leidinggevende figuur terug in de auto (4); 4. Klein overzicht van het land (10); 5. Verleid door haar (6); 8. De trek van Aagje (12); 9. Het geklets bij het energiebedrijf ver oorzaakt knoeiwerk (9); 11. Hondse moeder in de leer (5); 12. Juist geen bloed dorstige mensen! (6); 14. Privé-stoel? (8); 18. Via de kabel te zien (4). Oplossing cryptogram 17 -t— bruinbrood a-i-e-y-o-p—z- natuurkundigen -k-z-rk-e-g- ordeloos-uitweg -e-n-s-c-nk- -kudd e-h yskr aan -e-ka-t-a-r- indrukmakend toe-nor g-i- jager filatelie ALDERNEY is net als Aland 'klein, maar fijn'. Heeft Aland in de eerste tien jaar van zijn post- zegelbeslaan maar 85 zegels uitgegeven, Alderney (eigenlijk Alderney - Bailiwick of Guern sey) heeft het nog rustiger aan gedaan: in elf jaar (sedert 14 ju ni 1983) 64 zegels. Op 5 mei is Alderney na elf jaar begonnen met het vervan gen van zijn eerste permanente serie waarop karakteristieke plekjes van het eiland staan af gebeeld. Deze tweede serie is geheel gewijd aan flora en fau na. Op elke zegel een dier en één of twee planten: lp, een li bel (Ischnura elegans) en kleine waterranonkel (Ranunculus tri- chophyllus) en grote egelskop (Sparganium erectum); 2p, soort spitsmuis (Crodicura rus- sula) en lijnbladig hertshooi (Hypericum linarifolium); 3p, noordse stormvogel (Fulmaris glacialis) en een lid van de ijs- kruidfamilie (Carpobrotus edu- lis); 4p, vlinders (Colias croceus) en rode klaver (Trifolium pra- tense); 5p, hommel (bombus lucorum), brem (Cytisus scopa- rius martimus) en grote brem raap (Orobanche rapum-genis- tae); 6p, Provencaalse grasrpus (Sylvia undata) en klein warkruid (Cuscuta epithymum); 7p, dagpauwoog (Inachis io) en aarddistel (Cirsium acaule); 8p, mol (Talpa europea) en wilde hyacinth (Endymiom non- scripta); 9p, groene sabelsprink haan (Tettigonia viridissima) en gaspeldoorn (Ulex europaeus); 1 Op, st. jansvlihder (Zygaena fi- lipendulae) en slangekruid (Echium vulgare); 16p, blauwtje (Polyommmatus icarus) en een orchideesoort (AnaCamptis py- ramidalis); 20p, konijn (Orycto- lagus cuniculus); 24p, grote mantelmeeuw (Larus marinus) en krokus (Romulea columnae); 30p, papagaaiduiker (Fratercula arctica) en Engels vetkruid (Se- dum anglicum); 40p, motvlin der (Saturnia pavonia) en gewo ne braam (Rubus fruticosus); 50p, egel (Erinaceus europaeus) en klaverzuring (Oxalis articula- ta) en 1 pond, visdiefje (Sterna hirundo) en een soort helmgras (Cynodon dactylon). Voor de volledigheid züllen we ook de eerste permanente serie van Alderney, die uit 17 zegels bestaat, nog even de re vue laten passeren. Op 14 juni 1983 verschenen: lp, kaart van Alderney en wapen; 4p, Han ging Rock; 9p, bestuursgebouw in St. Anne; lOp, kerk van St. Anne; 1 lp, jachten in de Braye- bocht; 12p, Victoriastraat in St. Anne; 13p, kaart van Kanaalei landen en wapen; 14p, fort Clonque; 15p, Corblets-bocht en fort Clonque; 16p, Oude to ren van St. Anne; 17p, golfter rein en slot Essex en 18p, sche pen in de haven. Aanvullingen volgenden op 27 december 1989: 20p, Quesnard-vuurtoren; 1 april 1991, 2lp, binnenhaven van Braye; 6 februari 1992, 23p, Island Hall (voormalige be stuurszetel); 2 maart 1993, 24p, Alderney-spoorbaan met de lok 'J.T. Daly' (1931) en.28p, zee reddingsboot 'Louis Marchesi of Round Table' (1986). GROOT-BRITTANNIE-De Oostenrijkers kwamen er in 1869 voor het eerst mee, de Britten namen het in 1894 over: de prentbriefkaart. En het was meteen een overweldigend suc ces. Rond de eeuwwisseling wa ren in elke zichzelf respecteren de Britse badplaatsen humoris tische prentbriefkaarten te koop en in 1910 werden er al 100 mil joen kaarten per jaar verkocht. De Britten schromen niet om '100 jaar prentbriefkaarten' ook postaal te herdenken. Op 12 april verschenen vijf zegels waarop kaarten staan afgebeeld die het al honderd jaar goed doen. Op een 19p-zegel zien we een in zee badende dikke dame die met haar grote teen een krab heeft gevangen; op de ach tergrond de Blackpool Tower. Verder: 25p, een man wiens dik ke buik het uitzicht op zijn ver miste zoon blokkeert; 30p, man, zittend op klapstoel, geknoopte zakdoek op het hoofd, die kaar ten zit te schrijven met 'Wish You Were Here'; 35p, kinderen die op het strand naar Jan Klaassen en Katrijn zitten te kij ken en 4lp, man die een 'Tower Bridge'- game speelt (Tower Bridge viert' dit jaar ook zijn 100-jarig bestaan). ,li: lil m SI 111 M a 111 ill 3 a - III a - - 3 II lil Na een korte ónderbreking ver volgen we vandaag de terugblik op de nationale titelstrijd. Ik wil dan vooral nog even met u te rug naar de zevende ronde, waarin het in meer dan de helft van de partijen tot een beslis sing kwam. Toonde ik in twee weken geleden al de zege van Hans Jansen op Gérard Jansen, vandaag krijgt u die andere drie winstpartijen te zien. Allereerst de overwinning van Wieger Wesselink tegen Kos, die in dit toernooi Wat te vaak boven zijn kunnen speelde. WIT: J. KOS; ZWART: W. F. WESSELINK (KVN 94). Partij: 1. 32-28 17-22 2. 28x17 11x22 3. 37-32 12-17 4. 41-37 6- 11 5. 46-41 1-6 6. 34-29 19-23 7. 40-34 8-12 8. 35-30 20-25 9. 45- 40 3-8 10. 32-28 23x32 11. 37x28 "16-21 12. 31-26 11-16 13. 30-24 18-23 14. 29x27 21x23* 15. 36-31 12-18 16. 33-29 7-12 17. 50-45 14-19 18. 40-35 19x30 19. 35x24 9-14 20. 45-40 14-20 21. 40-35 4-9 22. 38-32 2-7 23. 41-36 17- 21 24. 26x17 12x21 25. 31-27 7- 11 (zie diagram 1) 26. 42-37 23- 28 27. 32x14 10x30 28. 35x24 21x41 29. 43-38 41-46 30. 38-33 46-10 31. 48-43 11-17 32. 36-31 17-22 33. 31-26 13-18 en wit gaf het op. Tijd: 1.59/1.55 uur. De tweede partij is weer zón snelle winst van Geert van Aal- ten, hoewel Peter Hoopman zich een wel erg dankbaar slachtoffer toont. Zo vraag ik mij bijvoorbeeld af of zwart op 33, 42-37 in plaats van 7-11 niet veel beter 21-26 kan spelen met na 37-32 7-11 32x21 11-16 met iets meer spel dan in de partij. Enfin, speelt in maar na. WIT: G. VAN AALTEN; ZWART: P. HOOPMAN (KVN 94). Partij: 1. 32-28 17-21 2. 34-29 21-26 3. 40-34 11-17 4. 45-40 17-21 5. 38-32 6-11 6. 43-38 20- 25 7. 49-43 12-17 8. 28-23 19x28 9. 32x12 7x18 10. 31-27 21x32 11. 37x28 8-12 12. 41-37 3-8 13. 38-32 14-19 14. 29-24 19x30 15. 35x24 10-14 16. 43-38 1-6 17. 37-31 26x37 18. 42x31 5-10 19. 50-45 17-22 20. 28x17 12x21 21. 32-28 21-27 22. 31x22 18x27 23. 46-41 11-17 24. 41-37 6-11 25. 28-23 16-21 26. 47-42 14-20 27. 34-29 8-12 (zie diagram 2) 28. 33-28 13-19 29. 39-33 9-13 30. 44-39 10-14 31. 40-34 2-7 32. 37-32 11-16 33. 42-37 7-11 34. 23-19 14x23 35. 28x8 12x3 36. 33-28 18-23 37. 28x19 4-9 38. 39-33 17-22 39. 34-30 25x14 en zwart gaf het op. Tijd: 1.22/1.59 Ook Cock van Leeuwen pikte in deze ronde een graantje mee tegen debutant Keesv Thijssen, die zich net als Hoopman wat al te gemakkelijk in zijn rol schikt. schaken Het negende Aegon computer schaaktoernooi in Den Haag is nog grootser van opzet en ster ker bezet dan ooit tevoren. De computerprogramma's draaien op steeds snellere apparatuur en de verwachting dat levende wezens het steeds meer zullen moeten afleggen tegen deze re kenmonsters ligt dan ook voor de hand. Toch blijkt dit tot nu toe mee te vallen. De strijd tus sen computer en mens gaat re delijk gelijk op. De computers zijn op bepaalde onderdelen niet te kloppen, maar op som mige terreinen blijken ze nog steeds heel kwetsbaar. Deze constatering trof ik ook al aan in het aprilnummer van MegaByte. In dit blad een ver slag van een open rapidtoer- nooi, dat enige tijd geleden in het Spaanse Oviedo werd ge houden en waaraan - naast een aantal wereldtoppers, waaron der Jan Timman - werd deelge nomen door het zeer sterke programma The King van de jonge, succesvolle Nederlander, Johan de Koning. The King ver sloeg onder meer de IGM's Sa- lov en Makarichev. Uitgerekend dit programma wachtte mij in de tweede ronde van het Aegon-toemooi als te genstander. De meester (Johan de Koning) zelf achter het toet senbord... Om meer dan een re den was het goed dat ik Mega Byte had gelezen. Zo wist ik in elk geval dat The King over een avontuurlijke stijl beschikt en daarom een open strijd verkiest. THE KING AEGON - STEIJN 1. d4 e6; 2. e4 'Hij trapt er in,' zei Johan, daarmee in het mid den latend wie hij daarmee be doelde. 2.d5; 3. Pc3 Pf6. De ze klassieke variant van het Frans speelde ik twee keer eer der. In 1950 en 1966 om precies te zijn. De gebruikelijke reactie 3. Lb4 leek me minder ge schikt tegen deze beul. 4. e5 De populaire Steinitz-variant waar mee Thé King van eerder ge noemde Makarichev won. 4. Pfd7; 5. f4 c5; 6. Pf3 Pc6; 7. Le3 a6. Tot zeer scherp spel leidt 7. Db6. In het aprilnummer van MegaByte laat Jeroen Noomen zien dat de daaruit voortvloei ende verwikkelingen zeer gun stig voor wit zijn. Reden om voor een rustiger speltype te kiezen want rekenen kan The King veel beter. 8. Dd2 b5; 9. h4 b4; 10. Pa4 c4; 11. b3 c3; 12. Ddl h5; 13. Ld3 g6. De opzet van zwart om de stelling geslo ten te houden is alleszins ge slaagd. 14. a3 Dc7 Consequen ter lijkt 14.a5. 15. axb4 Pxb4; 16. Pgl. (Zie diagram 1). Een onaangename verrassing. Wit dreigt simpel pion c3 op te ha len. Maar zwart vindt een af doende verdediging. 16.Pxd3 17. Dxd3 a5; 18. Pc5 Pxc5; 19. dxc5 Lb7; 20. Pf3 Le7; 21. Pd4 La6; 22. Dxc3 Dxc5; 23. Dd2 Lb7; 24. 0-0. Zwart heeft de grootste problemen achter de rug, maar oplettendheid blijft geboden. Merk overigens op dat 24. Pxe6 faalt op 24. Dc8! 24. Dc7; 25. Pb5 Dd8; 26. Lf2 0-0; 27. Tfdl Lb4; 28. c3 Le7; 29. c4 Lb4; 30. De2 De7; 31. Tacl dxc4; 32. bxc4 Lc5; 33. Pd6. Na afloop van de partij vertelde Johan de Koning dat het programma zich te veel van deze zet had voorgesteld. 33. Lxf2+; 34. Dxf2 Lc6; 35. Tel a4. Met deze zet neemt zwart het initiatief over. Tegen een com puter bestaat dan het reële ge vaar dat je je kansen gaat over schatten. 36. Db6 Da7; 37. c5 Dd7; 38. Db4 Tfb8; 39. Dd2 a3; 40. Dc3 Tb2; 41. Tc2 Txc2; 42. Dxc2 a2; 43. Tal Da7; 44. g3 Da4?. Jammer! Met het veel krachtiger 44. Da3! had ik de gevreesde The King wellicht voor (te) grote problemen kun nen plaatsen. We bevonden ons echter al in de uitvluggerfase en daarin vinden de computers hun gelijken niet. Wegens tijd gebrek wikkelde ik af naar een zeker half punt. Er geschiedde: 45. Dxa4 Txa4; 46. Kf2 Ld5; 47. Pc8 Le4. Remise. Er is aanleiding nog even te rug te komen op de partij Bos- Vaak wordt tegen een SA-* tract min of meer automatisch^ de kleur teruggespeeld v\ mee partner is uitgekomen, ter-fj" wijl enig nadenken tot een veelr betere actie had kunnen leiden. F Een voorbeeld uit een recentef clubwedstrijd: WIT: C. VAN LEEUWEN; ZWART: K. THIJSSEN (KvN 94). Partij: 1. 32-28 17-22 2. 28x17 11x22 3. 37-32 6-11 4. 41-37 12- 17 5'. 46-41 7-12 6. 34-29 19-23 7. 40-34 14-19 8. 45-40 1-6 9. 50- 45 10-14 10. 32-28 23x32 11. 37x28 5-10 12. 41-37 19-23 13. 28x19 14x23 14. 31-27 22x31 15. 36x27 17-22 16. 37-31 10-14 17. 35-30 20-25 18. 30-24 14-20 19. 31-26 22x31 20. 26x37 16-21 21. 38-32 21-27 22. 32x21 23-29 23. 33x22 18x16 24. 43-38 11-17 25. 38-32 17-21 26. 32-28 6-11 27. 37-31 11-17 28. 42-37 13-18 29. 49-43 9-13 30. 43-38 4-9 31. 39- 33 21-26 32. 44-39 18-22 33. 47- 41 13-18 34. 41-36 16-21 35. 38- 32 (zie diagram 3) 2-7? Zwart onderschat blijkbaar het effect van de combinatie die wit nu neemt. In plaats van de tekstzet had zwart beter knnnen kiezen voor: 9-14 28-23 8-13 48-42 21- 27 32x21 14-19 23x14 20x9 42- 38 9-14 38-32 3-8 32-28 13-19 24x13 8x19. Nu gaat het mis: 36. 29-23 18x27 37. 39-33 20x29 38. 40-35 22x33 39. 31x4 12-17 40. 4-18 15-20 41. 35-30 3-8 2. 18-4 en zwart gaf het op. Tijd: 1.46/1.50 uur. Mogelijk heb ik volgende week een en ander voor u uit het kampioenschap van Wit- Rusland met onder meer winst en van Baljakin en Gantwarg. West opende ISA, door oost totr 3SA verhoogd. Dat gebeurde aan negen tafels, acht keer ge- maakt. Alle noordspelers s ten met SchB. De leider wc dummy met SchV, ging na? hand met RuA en speelde K1B?' na, zuid aan slag met K1V. Ene wat zou u als zuid nu naspelen? rü In het volgende spel kon noord p niet veel meer worden aangere- kend dan een (gezond) volgbod. D West trok daaruit niettemin de goede conclusie (W/NZ): k Oost AB75 West opende ISch, noord 2K1, oost 4Sch, rondgepast. Noord kon niet meer dan twaalf pun ten hebben, maar hij bood kwetsbaar 2K1 en had dus ken nelijk grote lengte in die kleur. West besloot daarop bij het uit- spelen rekening te houden. Hij j1 nam noords K1H met het aas en speelde schoppen naar het aas k (noord Sch6, zuid Sch3) en 1 schoppen na. Hoe verder? u man - Van Gisbergen uit de ru briek van 22 april j.l. Na de 45ste zet van wit (Bosman) was de volgende stelling ontstaan: (Zie diagram 2). Van Gisbergen gaat verder met 45. Dxb4 en moest enige hachelijke momen ten doorstaan alvorens de partij te winnen. Grootmeester Friso Nijboer, die de partij als toe schouwer aandachtig volgde, gaf na afloop direct aan dat zwart met 45. Pxg3! eenvou diger had kunnen winnen. Mijn trouwe schaakmakker Ron van den Enden liet mij zien dat deze suggestie een levensgroot lek bevat. Na 45.Pxg3?; 46. £xg3 Txe3 volgt 47. Dh6! en wit wint. Om mat te voorkomen moet zwart de toren loslaten terwijl schaakjeS op g3 ook niets ople veren. Bij De Variant in Breda waren ze daar trouwens inmid dels ook achter gekomen. KORT NIEUWS Jeroen Piket versloeg in zijn derde trainingsmatch de Serviër Ljubomir Ljubojevic met de fraaie cijfers 6-2. Het leverde hem 19 ELO-punten op. De Leidse Linda Jap' Tjoen San en Sylvia de Vries uit Wor- mer plaatsten zich voor de ko mende finale van het NK voor dames. Linda won zowel van Dinie v.d. Berg als van Caroline Slingerland. Laatstgenoemden remiseerden onderling en zul len nu samen moeten uitmaken wie van hen alsnog naar de fi nale gaat. Sylvia won tweemaal van Evelien Pater. Zaterdag 28 en zondag 29 mei, telkens van 9 tot 18 uur, wordt gespeeld om het Neder lands Kampioenschap compu ter-snelschaak. De organisatie is in handen van de stichting MegaByte. Er worden ongeveer 20 programma's verwacht die vermoedelijk ongeveer 30 ron den zullen spelen in een tempo van 10 minuten per partij. Naast dit NK zullen er talloze demonstraties met schaakcom puters worden gegeven en be staat de mogelijkheid gewenste programma's met korting aan te schaffen. Plaats van hande ling: het Rekencemtrum van de Leidse Universiteit, Niels Bohr- weg 1, Leiden. De toegang is gratis. OPGAVE VORIGE WEEK (Wit: Kf3, b2, b5, h6. Zwart: Ka5, Lb6. Wit aan zet wint). Oplos sing: 1. Ke4 Ld8; 2. b6! Ka6! (2. Kxb6; 3. Kf5 en de zwarte ko ning blokkeert 'veld b6 voor de loper.) 3. Ke5! Lg5!; 4. h7 Lel!; 5. Kd6! Lxb2; 6. Kc7! Le5+; 7. Kc6! Lal; 8. b7 Ka7; 9. Kc7 en NIEUWE OPGAVE Van de eindspelcomponist W.Queckenstadt verscheen in 1914 de navolgende studie in 'Sydsvenska Dagbladet Snall- posten'. Het betreft een loper eindspel waarin wit voor de las tige taak staat een doorbraak te forceren. (Zie diagram 3). h Terug naar het eerste spel. Te- h gen 3SA van west kwam noord v uit met SchB. De leider nam in i dummy, stak over naar RuA en speelde K1B, zuid aan slag met K1V. Zuid speelde Ha3 na! F Waarom? Omdat hij, terecht, iri F de schoppenkleur geen per- j spectief zag. Noord won HaH; harten na was via Ha9 voor t HaV. Noord kwam met K1A nog een keer aan slag, waarna zuia I1 nog twee hartenslagen maakte voor één down. HB 10 HVB9875 H 10 9 43 N A B 7 5 0 A In het tweede spel sneed west op SchV door in de hand SchlO te leggen. Waarom? Met acht kaarten samen, waaronder aas, heer en boer, moet je snijden op de vrouw, maar met negen kaarten samen toch niet? Een gouden regel, gebaseerd op de kansrekening. Maar die kansen veranderen ingrijpend als een der tegenstanders een lange kleur bezit, omdat dat minder ruimte laat voor kaarten in de overige kleuren. Elf slagen waren nu zeker, maar west wilde meer. Na SchH volg den vier ronden harten (dummy klaveren weg) en klaveren na; noord aan slag in een voor hem vervelende situatie: *T> 0 Ia9 Klaveren na is in de dubbele renonce en hij speelde daarom RuB. West liet de slag doorlopen naar de Vrouw, goed voor een tweede kostbare overslag.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 24