Duitse prijs voor
stichting INLIA
Kerk Samenleving
Mandement: mislukte poging eenheid rk-kerk te bewaren
Taizé-gemeenschap houdt
massabijeenkomst in Parijs
Priesterschap 'vraagt veel, maar biedt ook veel'
DONDERDAG 5 ME11994
10
KORTWEG
Woelig water
Het bestuur van de afdeling
Leiden van het Genootschap
Nederland-Israël organiseert
op dinsdag 10 mei een lezing
over de 'schijnbare water-
schaarste in het Midden-
Oosten'. Als spreker is uitge
nodigd ir. H. Lövenstein uit
Wageningen. Eén van de
stellingen die tijdens deze
bijeenkomst zal worden ver
dedigd is dat bij een ge
meenschappelijk beheer van
waterbronnen en het indam
men van verspillingen, alle
'midden-oosterlingen' over
voldoende water kunnen be
schikken. De lezing wordt
gehouden in de bovenzaal
van de joodse synagoge aan
het Levendaal 14/hoek Kó-
revaarstraat in Leiden en be
gint om 20.00 uur.
Aandachtscentruin
In het Aandachtscentrum
aan de Schoolstraat 18 in
Den I laag is tot 30 mei werk
te bekijken van Arnold Nor-
tier. Deze in 1916 op Java ge
boren kunstenaar is autodi
dact. Zijn figuratieve goua
ches tonen een belangstel
ling voor gewone gebruiksar
tikelen, vooral ldeding en
textiel. Het Aandachtscen
trum, dat wordt beheerd
door de vereniging oecume
nisch centrum voor informa
tie en ontmoeting, is ge
opend op maandag van
13.00 tot 17.00 uur en van
dinsdag tot en met zaterdag
van 10.00 tot 17.00 uur. De
toegang is gratis.
Rommelmarkt
De zendingscommissie 'Re-
hoboth' van de hervormde
gemeente van Voorschoten
en Veur organiseert komen
de zaterdag een rommel
markt op het plein van de
hervormde kerk Rehoboth
aan de Anlh. van Leeuwen
hoekkade in Voorschoten. De
markt begint om 10.00 uur
en duurt tot 15.00 uur. De
opbrengst is bestemd voor
het zendingsproject Celendin
in Peru.
Moker
De gespreksavonden voor al
leenstaanden - georgani
seerd door het dekenaat Bol
lenstreek - staan op 11 en 15
mei centraal in de radio-uit
zendingen van Moker, het
media-overleg van kerken in
Rijnland en de Bollenstreek.
De overdenking is van zr.
M.M. van Schagen uit Lei
den. Moker is op woensdag
11 mei te beluisteren van
16.30 tot 17.00 uur op de FM
105.7 en via de kabel op de
FM 88.1: Het programma
wordt op zondag 15 mei her
haald van 19.00 tot 19.30 uur.
Psychologie
Psychotherapeute Gidia Ja
cobs onderzoekt tijdens een
bijeenkomst van de afdeling
Leiden van het Humanistisch
Verbond welke mogelijke de
I lumanistische Psychologie
biedt. Jacobs studeerde pe
dagogiek aan de Rijksuniver
siteit Leiden en was daar tot
1991 wërkzaam als onder
zoeker. Momenteel is ze ver
bonden aan het Instituut
voor Rationeel-Emotieve
Training in Haarlem en ver
richt verder advies-onder-
zoek voor het Ambulant Buro
Jeugdwelzijnszorg in Leiden.
Tijdens haar lezing zal Jacobs
in het bijzonder aandacht
besteden aan de Rationeel-
Emotieve Theorie van de
Amerikaanse humanistische
psycholoog Albert EUis. die
de mogelijkheid van de mehs
benadrukt om zijn eigen
emotionele vrijheid op te
bouwen. De bijeenkomst
wordt gehouden in de (bene-
denjzaal van Sociëteit Kunst
kring De Burcht, Burgsteeg
14 in Leiden. De toegang is
gratis.
Secretaris Daams van de Katholieke
Werkgemeenschap in de PvdA voelde
zich op 30 mei 1954 'overdonderd'. De
Nederlandse bisschoppen publiceerden
die dag het Mandement: een 'herderlijk
schrijven' waarin katholieken onder
meer werd afgeraden lid van de PvdA te
zijn. De KRO wijdt veertig jaar later, op 8
mei, een documentaire aan de gerucht
makende oproep.
Het schrijven riep de vier miljoen Ne
derlandse katholieken op actief deel te
nemen aan het maatschappelijk leven.
Maar dan wel in een katholiek verband.
Wie zich daar niet aan hield, zou met
sancties te maken krijgen.
Het Mandement scherpte het uit 1933
daterende verbod op de socialistische
vakbond NW aan. De VARA-gids en het
Vrije Volk werden verboden lectuur, het
lidmaatschap van de PvdA ontraden. Ka
tholieken die na vermaningen van de ka
pelaan aan deze 'zonden' vasthielden,
werden 'ongeschikt en onwaardig' be
vonden de sacramenten te ontvangen en
een kerkelijke begrafenis te krijgen.
De programmamakers Joost Middel-
hoff en Nicole Sprokel richtten zich
vooral op de gevolgen van het Mande
ment. Er is volgens hen een duidelijk
verband tussen de voor de Katholieke
Volkspartij in Limburg slecht verlopen
verkiezingen in 1952. en de opstelling
van hel Mandement. De initiatieven
daarvoor kwamen vooral uit het zuiden,
waar de katholieke kerk haar traditionele
aanhang onder de mijnwerkers zag af
kalven ten gunste van de PvdA.
De uitvaardiging was volgens theoloog
Weterman dan ook een laatste poging de
roomskatholieke zuil overeind te hou
den. „De bisschoppen begrepen toen
ook al dat er tendensen waren die wezen
op de verbrokkeling daarvan. Die ont
wikkeling wilden ze proberen te keren."
Het Mandement kreeg geen unaniem
positief onthaal. Een dronken inwoner
van Rhenen stak uit boosheid over de
oproep zelfs het plaatselijke godshuis in
brand. De Katholieke Volkspartij voelde
zich door het Mandement gesteund,
maar de katholieken in de Partij van de
Arbeid, verenigd in de Katholieke Werk
gemeenschap (KWG), waren volgens
voorzitter Daams 'wanhopig'. Ze kwa
men door deze 'dolkstoot in de rug van
katholieke PvdA'ers' in gewetensnood.
Het Mandement miste zijn doel: de
katholieke zuil viel in de daarop volgen
de jaren steeds verder uiteen. In 1965
werden de sancties officieel weer inge
trokken en daarmee was het Mande
ment ten einde. Vier jaar later bood het
Nederlandse episcopaat zijn excuses
aan. Dat gebeurde tijdens de opheffings
bijeenkomst van de KWG. Mgr. Bluyssen
erkende bij die gelegenheid 'het vrije
recht van politieke keuze. De kerk past
grote bescheidenheid'. Het Mandement
was daarmee van de tafel.
„Dit was de laatste keer dat de bis
schoppen zich op deze manier hebben
begeven in de strijd om de katholieke or
ganisaties", concludeerde bisschop Ernst
van Breda afgelopen zaterdag voor de
KRO-radio. Volgens hem markeerde het
Mandement de overgang van een oud
naar een nieuw rooms-katholiek bestel.
Ernst: „Het was beter geweest dat het
niet was geschreven."
Samenwerkingsverband Europese kerken zet zich in voor asielzoekers
De kerkelijke stichting INLIA, die zich inzet voor de op
vang van asielzoekers in noodsituaties, heeft gisteren in
Keulen de Duitse Georg Fritze-prijs in ontvangst geno-
hij weigerde de eed v;
aan Hitier af te leggen.
INLIA heeft volgens de prijsuit-
reikers gehandeld in de geest
van Georg Fritze, een Duitse
predikant die zich tegen de
stroom in bleef inspannen voor
gerechtigheid. Fritze werd in
1938 door de kerkelijke autori
teiten uit het ambt gezet omdat
INLIA, in 1987 in Groningen
opgericht, is een samenwer
kingsverband van zo'n 700 Eu
ropese kerkelijke gemeenten die
zich bereid hebben verklaard
asielzoekers op te nemen als
daar reden toe bestaat. In Ne
derland zijn ongeveer 200 ge
meenten aangesloten.
Deze kerken kwamen onder
meer in actie toen eind 1992
een grote groep Vietnamezen
met uitzetting werd bedreigd.
Op dit moment zijn enkele ge
meenten betrokken bij de op
vang van ongeveer dertig sy-
risch-orfhodoxe christenen uit
Syrië en Turkije.
Naast de coördinatie van het
'kerkasiel' houdt INLIA zich be
zig met de belangenbehartiging
van individuele uitgeprocedeer
de asielzoekers.
De oecumenische kloosterge
meenschap in het Franse Tai-
zé houdt haar volgende mas
sale internationale jongeren
bijeenkomst in Parijs. DeN
Franse hoofdstad is van 28 de
cember 1994 tot 1 januari 1995
de plaats waar tienduizenden
jongeren bijeen komen voor
gebed, gesprek en gezang, zo
deelde de geloofsgemeen
schap gisteren mee.
De laatste jongerenbijeen
komst, die rond de jaarwisse
ling in München werd gehou
den, trok ongeveer 80.000 jon
geren uit 17 landen. Taizé or
ganiseert sinds vijftien jaar
dergelijke ontmoetingen, die
een steeds groter publiek trek
ken.
Oprichter van de Taizé-ge-
meenschap is de 78-jarige Frè-
re Roger. Deze Zwitserse theo
loog stichtte in 1940 in het
dorp Taizé in Bourgondië een
oecumenische gemeenschap,
bedoeld als een oord van spiri
tualiteit en gebed. In de
meenschap zijn rooms-katho
lieken, protestanten en angli
can en vertegenwoordigd.
BEROEPINGSWERK
Bedankt: voor Schoonrewoerd: G. de
Greef te Oosterwold.e (Gld); voor Aal
burg (toez): C. van Duijn te Krimpen
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Doesburg i.c.m. Doetin
chem: G.J. Klapwijk, k
Kampen.
Opleidingsinstituut 'Vronesteyn' van Bisdom Rotterdam houdt oriëntatiedag
LEIDEN/VOORBURG-
Priester worden in deze tijd is
een uitdaging die veel vraagt,
maar die ook veel te geven
heeft. Met deze en andere wer
vende teksten hoopt het oplei
dingsinstituut van het Bisdom
Rotterdam - 'Vronesteyn' in
Voorburg - (hernieuwde) inte
resse voor het priesterschap op
te wekken. Het centrum houdt
op zaterdag 14 mei van 11.00
tot 14.00 uur een oriëntatiedag
voor 'jongemannen vanaf 17
jaar'.
Het Bisdom Rotterdam heeft
naast diakens en pastorale wer
kers ook gewijde priesters nodig
die 'de uitdaging aan durven
gaan zich in deze tijd enthou
siast en professioneel in te zet
ten voor de kerk in de Randstad,
in het spoor van de Goede Her
der'. De geïnteresseerden krij
gen tijdens de oriëntatiedag een
programma aangeboden waarin
de verschillende aspecten van
het priesterschap aan de orde
komen. Ook maken zij kennis
met het convict en enkele stu
denten die momenteel de oplei
ding volgen. Ook staan een
rondleiding door het huis, een
gezamenlijke viering in de kapel
van Vronesteyn en een wande
ling op het programma.
Het Voorburgse opleidings
centrum van het Bisdom Rot
terdam bestaat sinds 1988. Een
groep priester-kandidaten
vormt hier 'een gemeenschap
om de noodzakelijke vorming
op te doen om straks goed be
slagen ten ijs te komen als
priester van vandaag in het Bis
dom Rotterdam'. Vanuit het
convict volgen ze hun weten
schappelijke opleiding aan de
katholieke theologische univer-
Amsterdam of
Utrecht, of ze gaan naar 'Bo
vendonk' - de opleiding voor al
wat oudere studenten van het
Bisdom Breda - in Hoeven.
'Vronesteyn' kiest voor een ei
gentijdse benadering om het
belang van het priesterschap te
onderstrepen. „Mensen houden
zich in toenemende mate bezig
met vragen rond geloof en zin
geving, naar hurf plaats in de
wereld van vandaag en morgen.
De moderne maatschappij
vraagt daarom professionele
krachten om mensen te helpen
en te begeleiden in hun zoek
proces naar een andere dimen
sie van het leven."
De kandidaat-priesters zijn
die zich met hart en
ziel willen inzetten en 'kleur
durven bekennen'. Mensen
voor wie het op een bepaald
moment duidelijk is geworden:
'die kant moet het uit' en het als
hun roeping zien Christus en
Zijn Evangelie present te stellen;
die er hun leven aan willen wij
den en daarin worden bevestigd
door medegelovigen
Wie de opleidingsdag wil be
zoeken kan zich telefonisch of
schriftelijk - uiteraard 'geheel
vrijblijvend' - aanmelden bij
John van der Laer, 'Vronesteyn',
Park Vronesteyn 14, 2271 HS
Voorburg (070-3876633) of bij
conrector dr. H.C. Flohr (070-
3873804).
HET WEER
HANS VAN ES
Middellandse Zeelucht
Sinds 15 april is er op veel plaat
sen in onze regio minder dan vijf
millimeter regen gevallen. Toch is
er geen sprake van een voorjaars
droogte. De vele regen van de win
ter en de vroege lente had de bo
dem doorweekt en die is door het
gunstige weer van de laatste weken
nu goed aan het drogen. Ook giste
ren liet Pluvius de westelijke kust
strook links liggen. Een depressie
bij Schotland veroorzaakte een
sterk oplevende buiigheid boven
West-Europa. De noordelijkeen
westelijke provincies hebben ech
ter amper iets gemerkt van die on
stabiliteit.
De satellietbeelden toonden in de
middag talloze buien boven Z-En-
geland en Belgie. Later in de mid
dag ontlaadden zich ook boven het
zuiden en oosten van Nederland
een paar felle buien, waarbij nog
onweer is gehoord. Op het mooi-
weer-eiland in onze regio kwam de
zon veelvuldig aan bod. Er waren
wat stapelwolkjes, maar de enige
tekenen van onrust waren de aam-
beeldvormige wolkenplukken, die
boven zee en in zuidelijke richting
werden gezien. Deze hoge bewol
king markeerde de restanten van
buienwolken, die op veilige afstand
al leeggeregend waren.
De lucht, die vandaag over het land
uitstroomt, is nog altijd wat fris,
maar niet meer zo onstabiel. De
talrijke evenementen in de open
lucht kunnen praktisch overal on
der droge omstandigheden worden
gehouden. Een uitloper van het
Azorenhoog zorgt zelfs enige tijd
voor flinke opklaringen. Wel neemt
de hogere bewolking in de namid
dag en avond toe. Vanuit het wes
ten nadert een warmtefront; de
voorste begrenzing van zachte en
vochtige oceaanlucht. Later op de
avond en vannacht kan daar wat
lichte regen uitvallen.
Morgen worden wolkenvelden afge-
wisseld met mooie momenten; het
kwik kruipt in de warmere lucht al
omhoog naar 18 graden. Op zater
dag krijgt ons land weer zo'n karak
teristieke eenmalige aanbieding
van mooi voorzomerweer. Aan de
oostkant van een vore van lagedruk
boven Frankrijk komt er even een
invasie van Middellandse Zeelucht
met veel zon en maxima van 20 tot
24 graden. De plotselinge warmte
leidt vrij spoedig tot onweersactivi
teit, die in de avonduren al merk
baar kan worden. Uiteindelijk win
nen de koelere luchtmassa's vanaf
de oceaan terrein. Vanaf zondag
wordt het weer beduidend frisser
en ook wisselvalliger.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
wolkt en een enkele bui.
Morgen droog en geleide
lijk perioden met zon.
Middagtemperatuur onge
veer 15 graden.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
In Ierland, Schotland en
waarschijnlijk ook Wales
veel bewolking en nu en
dan regen of een bui. El
ders af en toe zon en bijna
overal droog. Maxima on
geveer 13 graden, in het
oosten van Engeland rond
de 16 graden.
België en Luxemburg:
Geleidelijk droog en flinke
zonnige perioden. Middag-
temperatuur ongeveer 14
graden, morgen enkele
graden hoger.
Noord- en Midden-Frank
rijk:
Droog en tamelijk veel zon. Langs de
Kanaalkust ook wel wolkenvelden en
mogelijk lichte regen of motregen. In de
Jura en Vogezen kans op een lokale re
gen- of onweersbui. Maxima oplopend
naar ongeveer 21 graden. Langs de Ka
naalkust veel koeler met ongeveer 14
Droog en overwegend zonnig. Maxima
van 20 graden bij Porto tot 25 in de Al-
garve. Landinwaarts warmer.
Madeira:
Geleidelijk perioden met zon. Droog.
Maxima ongeveer 22 graden.
Spanje:
Droog en zonnig. In Andalusiê eerst nog
kans op een lokale onweersbui. In het
binnenland nog iets warmer met maxi
ma ruim boven de 30 graden. Aan de
meeste costa's middagtemperaturen
tussen 20 en 25 graden, morgen war-
Canarische Eilanden:
Zonnig en warm. Maxima ongeveer 25
graden, op de zuidstranden enkele gra-
Marokko:
Westkust: Meest zonnig. Bij Tanger
eerst nog wolkenvelden. Droog. Middag-
temperatuur ongeveer 26 graden.
Zonnig en warm. Aan zee maxima tus
sen de 26 en 32 graden.
Zuid-Frankrijk:
Droog en tamelijk zonnig. In de oostelij
ke bergen kans op een lokale onweers
bui. Middagtemperatuur van 20 aan de
Atlantische kust tot ongeveer 24 graden
Mallorca en Ibiza:
Droog en tamelijk zonnig. In het binnen
land 's middags eerst nog stapelwolken.
Maxima ongeveer 25 graden.
Italië:
Enkele wolkenvelden, ook.geregeld zon
en plaatselijk een regen- of onweersbui.
Vandaag in het zuiden nog zonnig en
droog. In de loop van morgen in het
tuur ongeveer 20 graden, in het zuiden
eerst nog rond 23 graden.
Corsica en Sardinië:
Flinke perioden met zon en droog. Op
Corsica vandaag ook wolkenvelden.
Maximumtemperaturen tussen 21 en
26 graden, vandaag op Corsica ongeveer
17 graden.
Griekenland en Kreta:
Perioden met zon en droog. In de loop
van morgen aan de westelijke kust toe
nemende bewolking. Maxima aan de
stranden ruim 20 graden.
Turkije en Cyprus:
Droog en zonnige perioden. In het uiter
ste zuidoosten en op Cyprus vandaag
eerst nog een enkele regen- of onweers
bui. Middagtemperatuur ongeveer 22
21 0'22>^
Pr" H :l
(9* i
16/
-
IB*
ga
:lïi
ti 30 j 25 (S3;
er^r\ bewolkt onweer
regen :neeuw
eêk hlge|
Tlagedrut
H hogedrult
Ty zorrrrrg ,9 temperatuur
hecto pascal
Neerslagkans
Mimmumtemp.
Middagtemp.
Wind
WEERRAPPORTEN
VRIJDAG 6 MEI 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 05.59 Zon onder 21.09
Maan op 04.07 Maan onder 17.02
Waterstanden Katwijk
Hoog water 01.19 13.49
Laag water 09.05 22.06
Weerrapporten 04 mei 20 uur:
Rotterdam
Twente
Vlissingen
wzw6 15 11 0.0
Boedapest zwaar bew. zol 18 4 0.0
Bordeaux zwaar bew. wnw7 17 12 4 2
Brussel regenbui zw3 17 11 3.0
Cyprus onbew w7 22 12 0.0
Dublin regenbui wzwll 11 6 -2.8
zw3 24 2 00
zo 8 12 6 0.0
De moderne maatschappij 'vraagt professionele krachten om mensen te helpen en te begeleiden in hun zoekproces
het leven'.
andere dimensie van
FOTO LOEK ZUIJDERDUIN
