Oriëntatiejaar ook
in 1993 weer succes
Zaligverklaring Damiaan uitgesteld
T„- >°""V
'Moslims en christenen tegenover heidenen'
Kerk Samenleving
r W
26
DINSDAG 3 MEI 1994
UIT DE KERKBLADEN
Ietsje meer (1)
Bij de slagers hoort het zin
netje tot het standaard-re
pertoire: 'Mag het ietsje meer
zijn?' Maar ook in de kerk
kan het volgens de gerefor
meerde predikant P.J. van
Midden uit Lisse geen kwaad
om die vraag af en toe te stel
len. ,,We organiseren allerlei
sprekende activiteiten en on
ze kerk als actiecentrum zou
niet misstaan. Ik ben de eer
ste om te bekennen dat ik
daar altijd volop aan heb
meegedaan en toe heb aan
gespoord. In verschillende
boekjes noem ik de kerk een
'service-instituut', een instel
ling 'tot uw dienst'. Een kerk
die in zichzelf gericht is, de
gordijnen dicht heeft, is voor
mij niet de kerk van Chris
tus", schrijft hij in het blad
'De Kruisvaan' van de Gere
formeerde Kerk in Lisse.
Ietsje meer (2)
Maar daarmee is niet alles
gezegd, meent Van Midden.
„Want de kerk is meer dan
alleen maar actie en diaco
nie, het is ook een spiritueel
centrum, een geestelijk huis
en dat begin ik gaandeweg
als een gemis te voelen. Je
wilt ook toch samen wat be
leven, wat vieren. De broe
ders in Taizé bijvoorbeeld
zijn zeer actief in de regio en
ook elders in de wereld, tot
in de sloppenwijken van Cal
cutta aan toe. Maar hun acti
viteit is gebaseerd op con
templatie, op gebed, op sa
men-vieren. En daarom hou
den ze het zo lang en diep
gaand vol."
Ietsje meer (3)
Hoe doe je dat, hoe bereik je
dat?, vraagt de dominee zich
af. „Ik heb daar geen pas
klaar antwoord op. Ik consta
teer bij mezelf een gemis en
leg dat in uw midden: ervaart
u dat ook zo? Komt u er wel
mee uit? Voor de goede orde:
ik wil echt niet terug naar
een verinnerlijkte kerk, ik
kan met godsdienstige knus
heid niets beginnen en dia
conie en service blijven on
misbare zaken.
Alleen: mag het ook ietsje
meer zijn?
Dat lijkt me in de buurt
van Pinksteren een zinnige
vraag."
Corso en kerkinterieur
Pastoor H.W.C.M. Brinkman
van de St. Martinus in Hille-
gom miste onlangs het bloe
mencorso. Hij woonde een
door het bisdom georgani
seerde informatiedag bij, met
de verhelderende titel: 'Onze
kerkruimte, wat doen we er
mee?' Brinkman doet verslag
in het mededelingenblad
'Met Martinus op weg': „Als
je veranderingen wilt gaan
aanbrengen, moet je de vol
gende uitgangspunten voor
(her)inrichting in acht ne
men. Het altaar moet cen
traal staan, en niet hoger zijn
dan voor de zichtbaarheid
nodig is. Het altaar is een
maaltijdtafel, zet er dus geen
overbodige spullen op. De
plaats waar men de commu
nie ontvangt, dan wel ter
sluiten bij het altaar. Het
doopvont moet duidelijk
aanwezig zijn. Let op sfeer,
lichtinval, opstelling van de
banken en stoelen.'Maak er
geen museum van. Zorg voor
harmonie tussen de 'kunst
werken' en de ruimte. Zorg
voor een goed evenwicht tus
sen het sacrale karakter van
de ruimte en het uitnodigen
de."
Getoetst aan die uitgangs
punten kan er aan de Marti-
nus-kerk wel het één en an
der veranderd worden,
meent Brinkman. „Wie die
mening deelt en ideeën voor
verandering heeft, hoeft ze
niet vóór zich te houden. In
tegendeel."
Project voor jeugdige werklozen krijgt bredere erkenning
Van de 22 'kansarme' jongeren die vorig jaar deelnamen
aan het project Oriëntatiejaar vonden er twaalf na afloop
een baan. Drie jongeren besloten een verdere beroepop-
leiding te volgen. Dat blijkt uit het jaarverslag van dit
project, dat door de kerken uit de Leidse regio en de
overheid wordt gesteund.
leiden/regio* dickv
Het Oriëntatiejaar biedt jonge
ren van 17 tot 27 jaar de moge
lijkheid twee keer zes maanden
werkervaring op te doen bij een
zorginstelling. Tijdens deze pe
riode worden ze door experts
begeleid en geschoold. Zo leren
ze het ontwikkelen van een re
gelmaat in hun leven, het ma
ken en nakomen van afspraken,
solliciteren, voor zichzelf op te
komen en samen te werken met
anderen. Het project draait
sinds 1984 en kent een gemid
deld aantal deelnemers van 24
per jaar. Van hen vond 49 pro
cent binnen drie maanden een
betaalde baan en kon 24 pro
cent binnen zes maanden aan
de slag. Van de betrokken jon
geren besloot verder 19 procent
na afloop van het project een
onvoltooide opleiding alsnog af
te maken.
Het project Oriëntatiejaar is
een initiatief van het Sociaal
Diakonaal Jaar-West, waarin
diaconieën uit Leiden en de re
gio samenwerken. De inbreng
van de kerken is, geheel volgens
de planning, in de loop der ja
ren minder geworden. De kring
van betrokken instanties en
overheden heeft zich daarente
gen gaandeweg uitgebreid. Zo
werd het afgelopen jaar met de
uitvoerders van het Jeugdwerk
garantieplan een convenant ge
sloten. Ook kreeg het Oriënta
tiejaar in 1993 voor het eerst
een subsidie van het Europees
Sociaal Fonds, waardoor er voor
het eerst geen geldzorgen wa-
De inbreng van de kerken
blijft niettemin belangrijk. De
bijdragen van de overheid en
andere geldschieters zijn nog
steeds onvoldoende.
'Karavaan'
tegen abortus
even in Leiden
De anti-abortuskaravaan van
de stichting Schreeuw voor
Leven - geleid door voorma
lig EO-voorman drs. L.P. Do
renbos - deed gistermorgen
even Leiden aan. Een verte
genwoordiging van de stich
ting bezocht het medisch
centrum voor geboorterege
ling aan het Kort Rapenburg
en sprak enige tijd met de di
recteur. Ook werden folders
en stickers uitgedeeld.
Bij de campagne van de
stichting speelt het symbool
van het zeehondje een be
langrijke rol. De verontwaar
diging van de milieu-organi
saties over het doodknuppe
len van jonge robben wordt
door Schreeuw om Leven
doorgetrokken naar de be
scherming van ongeboren
kinderen. Als beeldmerk ge
bruikt de organisatie een
zeehondje dat een protest
bord ophoudt met de tekst:
'Red de mensen baby's, stop
abortus!'.
De karavaan van de stich
ting reist sinds 14 april door
heel Nederland. De campag
ne wordt morgen (4 mei) af
gesloten in het concentratie
kamp Westerbork. Schreeuw
om Leven roept mensen op
vandaag 'een stem voor het
leven' uit te brengen. Daarbij
wordt gewezen op het feit
dat SGP, GPV en RPF tegen
de abortus- en euthanasie
wetten zijn.
f
-Kr
Met de zaligverklaring van de
Belgische pater Damiaan zal
worden gewacht totdat de paus
is hersteld van zijn beenbreuk.
Dat heeft een woordvoerder van
het VZW Pgusonthaal-Pater Da
miaan gisteren bevestigd.
Tot op heden was nog niet
bekend of de plechtigheid rond
Damiaan zou worden opge
schort of, zoals de meeste ande
re zaligverklaringen, op het
vastgestelde tijdstip in Rome
plaats zou hebben. De geestelij
ke uit Tremelo, die door zijn
'heldhaftig' werk onder de me
laatsen op Hawaii zelf aan de
gevolgen van lepra is gestorven,
zou aanvankelijk op zondag 15
mei in het Brusselse Heizelsta-
dion worden zaligverklaard. De
paus zou voor die gelegenheid
van 13 tot 15 mei naar België
komen. Een nieuwe datum voor
het bezoek is nog niet bekend.
De paus brak vorige week
donderdagavond bij een val in
de badkamer zijn rechterdij-
been en zijn heup. Daarvoor
moest hij vrijdag een zware
operatie ondergaan. De bijna
74-jarige paus zal vermoedelijk
drie weken in het ziekenhuis
moeten blijven. Hij wil daar vol
gens zijn woordvoerder Joaquin
Navarro-Valls zo snel mogelijk
weer aan het werk. De sluiting
van de Afrika-synode en de spe
ciale bijeenkomst van kardina
len ter voorbereiding van het
jaar 2000 loopt hij evenwel mis.
Het is de zesde keer sinds het
begin van zijn pontificaat in
1978 dat de paus in het zieken
huis verblijft. In 1981 werd hij
wekenlang behandeld nadat hij
was neergeschoten door de
Direct nadat hij is hersteld van zijn beenbreuk, komt paus Johannes Paulus II
verklaring van pater Damiaan.
Turk Mehmet Ali Agca. Twee
jaar geleden werd bij hem een
goedaardige tumor uit de dikke
darm verwijderd. Eind vorig jaar
blesseerde de paus zijn rechter
schouder bij een val tijdens een
audiëntie. Daarbij schobt zijn
arm uit de kom. De rechtshan-
dige paus liep vier weken met
zijn schouder in het verband en
gaf tijdens bijeenkomsten op
het Sint Pieterplein, met zijn lin
kerhand de zegen.
Het Gemelli-ziekenhuis, waar
de paus momenteel in een pri-
vé-appartement verblijft, is
sinds vrijdag overstroomd met
bloemen en de beste
voor de paus. Toekomstig pre
mier Silvio Berlusconi schreef
een telegram waarin hij mee
deelde dat hij zich aansloot 'bij
de gebeden van al de gelovigen
die zich zorgen maken om de
gezondheid van de Heilige Va
der'.
'Buitengewone'
rol kerken in
Zuid-Afrika
Frank Chikane, algemeen secre
taris van de Zuidafrikaanse
Kerken (SACC) en lid
van de Onafhankelijke Verkie
zingscommissie, heeft met ge
mengde gevoelens voor het
eerst van zijn leven gestemd.
„Er hing een bijzondere sfeer
in het stembureau waar ik die
dag als laatste mijn stem uit
bracht. Maar ik was ook kwaad.
Mijn God, dacht ik, van deze
ene handeling ben ik zo lange
tijd uitgesloten geweest", aldus
Chikane. Hij gaf tijdelijk zijn
baan bij de SACC op om deel te
kunnen uitmaken van de ver
kiezingscommissie.
De kerken speelden volgens
hem in het verkiezingsproces
een 'buitengewone' rol. Zij
brachten de strijdende partijen
nader tot elkaar. Toen het mi
nisterie van binnenlandse za
ken er niet in slaagde om vol
doende gebouwen te vinden die
als stembureau konden dienen,
werd de Zuidafrikaanse Raad
van Kerken ingeschakeld. Zij
zorgde er middels haar netwerk
van contacten voor dat een
groot aantal kerken en school
gebouwen als stembureau
dienst kon doen.
Bij het tellen van de stemmen
werd de kerk opnieuw inge
schakeld. De methodistische
bisschop Peter Storey en Johan
Heyns, vice-voorzitter van de
(blanke) Nederduitse Gerefor
meerde Kerk, kregen het ver
zoek 500 kerkelijke vrijwilligers
te vinden die wilden helpen tel
len.
Druk bezochte voorjaarsvergadering Confessionele Vereniging in Nederlandse Her\>onnde Kerk
De Nederlandse moslims zullen de islam
steeds meer als een sympathieke gods
dienst presenteren. „Moslims en christe
nen zullen, of zij willen of niet, naast el
kaar komen te staan in een samenleving
die God en gebod de rug heeft toege
keerd." Deze voorspelling deed H. Tak
ken van de stichting Evangelie en Mos
lims gisteren in Nijkerk op de voorjaars-
conferentie van de Confessionele Ver
eniging in de Nederlandse Hervormde
Kerk.
Moslims staan volgens hem open voor
het geloofsgesprek. Zij verwachten dat
christenen voor hun geloof in Jezus uil-
komen, maar zij hebben ook direct een
antwoord klaar. De kern van het christe
lijk belijden, dat God zich in Jezus Chris
tus heeft geopenbaard, verwerpen zij als
godslastering.
Voorzover moslims tot het christen
dom zijn overgegaan, werden ze niet
overtuigd door 'schone redenaties' maar
door bepaalde ervaringen, meestal een
bijzondere ervaring met God. Het non-
verbale ging aan het verbale vooraf, al
dus Takken, die ruim twaalf jaar bij de
stichting werkt.
Hij keerde zich tegen christenen die
een diepe aversie tegen de islam en te
gen moslims hebben. Zij spreken niet
over Ahmed of Fatima, maar over 'de
buitenlander' of 'die moslim'. Juist chris
tenen zouden moeten weten dat het gaat
om mensen met een naam, gekend en
bemind door God. Takken riep zulke
christenen op met en voor moslims te
bidden. „Dan zien ze de ander in Gods
licht."
De bijbel blijkt het boek bij uitstek te
zijn als evangelisatiemiddel. Stijl, taal en
cultuur zijn herkenbaar voor moslims,
die uit een vergelijkbare leef- en denk
wereld komen. Ook veel bijbelse namen,
zoals Adam, Abraham, David en Jezus,
komen moslims vertrouwd voor. Het
zelfde geldt voor bijbelse begrippen als
genade, vergeving, barmhartigheid, ge
rechtigheid en zonde.
Maar, zo voegde Takken eraan toe, de
ze woorden en verhalen hebben in Mek
ka een andere betekenis dan in Jeruza
lem. Als christenen iets duidelijk willen
maken van het evangelie, zullen zij zich
ervoor moeten inspannen om moslims
de geestelijke reis van Mekka naar Jeru
zalem te laten maken.
De stichting Evangelie en Moslims
werd in 1978 opgericht door de Gerefor
meerde Bondsorganen voor binnen- en
buitenlandse zending (GZB en IZB), de
Christelijke Gereformeerde Kerken en de
Morgenlandzending. Sinds 1991 partici
peren ook de Nederlands Gereformeerde
Kerken in de stichting.
HET WEER
HANS VAN ES
Later weer meer zon
Tijdens de eerste meidagen lijkt er
voortgebouwd te worden op de
gunstige weersontwikkelingen van
de tweede aprilhelft. De afgelopen
twee dagen liet een hogedrukge-
bied boven Zuid-Scandinavië volop
ruimte aan de zon. De inzinking die
we op woensdag en donderdag krij
gen te verwerken, wordt tegen het
einde van deze week door sterke
drukstijgingen afgesloten, waarbij
opnieuw enkele droge en wellicht
zonnige dagen in het verschiet lig
gen. De bloeimaand mei heeft de
laatste jaren veel lof geoogst. Vaak
kwam de zomer al vroeg op gang
met veel zonovergoten dagen en
maxima boven 25 graden. Pure
verwennerij dus, tijdens de afgelo
pen vijf warme jaren, maar wat mo
gen we nu van een normale mei
maand verwachten?
Tijdens lente en voorzomer zien we
op onze breedten minder regen-
brengende westcirculaties. Mei is
met gemiddeld 57 millimeter ook
een vrij droge maand. Er zijn wat
meer hogedrukblokkades in onze
omgeving, die meestal garant
staan voor enkele zonnige dagen.
Er mag in de eerste week van mei
op een middagtemperatuur van 16
graden worden gerekend, oplopend
naar 19 graden aan het einde van
de maand. De 'r' is uit de maand,
toch kan de kou soms voelbaar toe
slaan. Sneeuwval kan nog wel een
enkele keer voorkomen, zoals in
1957 en 1979, toen er zelfs
sneeuw bleef liggen tijdens de eer
ste week van mei. Schadelijke
nachtvorsten komen vrij regelmatig
voor; stormen zijn zeldzamer, maar
de Hemelvaartsstorm tijdens de
overigens koude en natte mei
maand van 1983 is nog niet verge
ten.
Op korte termijn krijgen we te ma
ken met een koufront, dat komen
de nacht de vrij warme lucht boven
ons land verdrijft. Dat kan aanlei
ding geven tot een regen- of on
weersbui. Morgen ligt dat front nog
dicht genoeg in de buurt om bewol
king met wat regen of een bui af te
leveren. Het blijft met circa 15 gra
den een stuk frisser dan vandaag.
Donderdag begint het nieuwe her
stel vormen aan te nemen. Vooral
landinwaarts valt nog een bui, aan
zee overheersen de opklaringen.
Later in de week probeert het Azo-
renhoogeen brug te leggen naar
een Noord-Europees luchtdruk
maximum. Dat betekent voor ons
waarbij het kwik in de
lift zit.
Vandaag
veer 20 graden, morgen
rond 15 graden.
Noord- en Midden-Frank
rijk:
Vandaag perioden met
zon. Later meer bewolking
en vooral morgen kans op
een enkele buimogelijk
regen
cLh °pk|arin8
cff>. sneeuw
hagel
19 temperat
Tlagedruk
H hogedruk
Gemiddeld over Nederland
Flinke zonnige perioden. In het noorden
ook enkele wolkenvelden, vooral mor
gen. Droog. Temperaturen in de middag
16gba
)t 29 e
rond Porto,
1 graden I,
Neerslagkans
Minimumtemp..
Middagtemp.
Madeira:
Droog en afwisselend zon en bewolking.
Temperaturen in de middag ongeveer
21 graden.
Spanje:
Vrij veel zon en droog. Alleen langs de
Atlantische kust meer bewolking en van-
daagmiddag en -avond daar mogelijk
een bui. In het binnenland geleidelijk
iets minder warm met maximumtempe
raturen tussen 25 en 30 graden. Aan de
meeste Costa's middagtemperaturen
van 20 tot 25 graden.
Canarische Eilanden:
Flinke zonnige perioden en droog. Mid
dagtemperaturen ongeveer 25 graden;
op de zuidstranden plaatselijk nog wat
Marokko:
Westkust: 'tamelijk veel zon en droog.
Middagtemperatuur van 25 graden'in de
omgeving van Tanger tot ruim boven 30
in de buurt van Marrakech,
Vrij zonnig en droog. Aan zee middag-
temperaturen ongeveer 25 graden.
Zuid-Frankrijk:
Vandaag eerst nog zon. In de middag en
avond meer bewolking en van het wes
ten uit een toenemende kans op een re-
gen- of onweersbui. Ook morgen enkele
buien, mogelijk met onweer. Middag-
temperaturen uiteenlopend van 17 gra
den aan de Atlantische kust tot plaatse
lijk 28 graden, vandaag, in de oostelijke
departementen.
Mallorca en Ibiza:
Droog en tamelijk zonnig. Maxima om
streeks 25 graden.
Italië:
Flinke zonnige perioden maar ook enke
le wolkenvelden. Bijna overal droog.
Middagtemperaturen rond 22 graden;
morgen plaatselijk wat warmer.
Corsica en Sardinië:
Flinke perioden met zon en droog. Maxi
mumtemperaturen tussen 22 en 26 gra-
Griekenland en Kreta:
Wisselend bewolkt en vandaag nog een
enkele regen- of onweersbui. Op Kreta
en morgen ook in Griekenland meer zon
en droog. Middagtemperaturen uiteenlo
pend van 19 tot 23 graden.
Turkije en Cyprus:
Half tot zwaar bewolkt en enkele régen-
of onweersbuien. Morgen van het wes-
en geleidelijk droog.
Middagtemperaturen tussen 19 en 24
WEERRAPPORTEN
WOENSDAG 4 MEI 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 06.03 Zon onder 21.06
Maan op 03.27 Maan onder 14.49
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 11.38
Laag water 06.41 19.47
Weerrapporten 02 mei 20 uur:
io 7 12 5 0.0
l 16 2 0.0 Ar
:o 10 15 9 0.2