TENTENSHOW
l
("BEVER
Nu voordelig "Sleutelen'
in uw eigen dagblad
Chinezen vormen het mikpunt bij recente onlusten in Indonesië
FAMILIEBERICHTEN
AUTOHUREN?
AUTO-HOME!
Moe komt een detaMst
aan sponsors voorzf/n
rec/ame-campapne
Studenten politieschool
ageren tegen het racisme
Geduldig
wachten
op water
VRIJDAG 29 APRIL 1994
Vele mooie jaren hebben wij gehad, graag
hadden wij er nog wat aan toegevoegd, maar
helaas, na een pijnlijk, maar moedig gedragen
lijden is veel te vroeg van ons heengegaan
onze lieve man, vader en opa
JAN WILLEM KRABBE
op de leeftijd van 65 jaar
C. KRABBE-STOKKEL
Kinderen en
kleinkinderen
28 april 1994
Correspondentieadres:
Reviusdreef 19, 2353 BD Leiderdorp
De overledene is overgebracht naar het
Rouwcerrtrum Van der Lult, Willem de Zwij
gerlaan 179 te Leiden, alwaar gelegenheid is
tot afscheid nemen op maandag 2 mei van
19.00-T9.45 uur.
Liever thuis geen bezoek.
De crematieplechtigheid is bepaald op dins
dag 3 mei om 13.15 uur in de aula van het cre
matorium "Rhijnhcrf", Laan te Rhijnhof On-
gang Haagse Schouwweg) te Leiden.
Na afloop van de plechtigheid Is er gelegen
heid tot condoleren in de ontvangkamer van
het crematorium.
D. Oosterlee
Opdrachten tot plaatsing van rouwadvertenties op
dezelfde dag kunnen van maandag t/m vrijdag lot 08.00
uur telefonisch (071-356301), per fax (071-323508) of
per port aangeboden worden; voor plaatsing op zaterdag,
vrijdagmiddag tot 17.00 uur, Rooseveltstraat 82 Leiden,
Behang- en ajwerkingsbedrijf
voor het behangen en witten
binnenschilderwerk
vraag een vrijblijvende offerte
aan na 18.00 uur
telefoon 01711-12322
07111-10624
R. Broers
Vlietwei 130
2361XC Warmond
Weinig nemen en veel geven.
Altijd hartelijk en warm.
Als de mensheid zoals jij was.
was de wereld niet zo arm.
JOS REINDERS
is overleden op de leeftijd van 53 jaar
GERTIE REINDERS-
VAN MUUDEN
JEAN-PIËRRE en INGE
28 april 1994
Prinses Margrietstraat 19
2396 XC Koudekerk aan den Rijn
Liever geen bezoek s
i huis.
Jos is opgebaard in het rouwcerrtrum Schel
lingerhout, Dorpsstraat 30.
Gelegenheid tot condoleren maandag 2 mei
van 19.30 tot 20.30 uur aan het rouwcen-
trum en na de begrafenis in de aula van de be
graafplaats.
De begrafenis zal plaatshebben dinsdag 3 mei
om 13.30 uur op de Algemene begraafplaats
te Koudekerk aan den Rjjn.
Zaterdag 30 april (Koninginnedag)
Van 10-16 uur organiseren wij
een tentenshow op het
C.I.O.S. terrein te Overveen
(Duinlustweg 16). Vrijwel onze
gehele kollektie lichtgewicht
kampeer- en familietenten
zal hier tentoongesteld staan.
U bent vn harte welkom!
Voor de kinderen
GRATIS PANNEKOEKEN
i| ZWERF5PDRT
lichtgewicht kampeer-, berg-,wintersport
en expeditie-uitrusting.
Zijlweg 63, HAARLEM 023-340700.
Onze GRATIS zomercatalogus ligt klaar.
J AUTO-HOME"
AiU ICQ tfiCfl MQMiE
Weversbaan 27 Leiderdorp
I Zend uw advertentie-tekst r
Leidsch Dagblad
t.a.v. afd.Sleutels
Antwoordnummer 10050
2300 AB Leiden
(geen postzegel nodig)
Op de enveloppe links bovef
vermelden "SLEUTELS"
Op werkdagen van
8.30-17.00 uur kunt u bij
ons kantoor uw
"SLEUTELS"opgeven.
LEIDSCH DAGBLADi
DA
uitlijn
Rooseveltstraat 82
2321 BM Leiden
VOORWAARDEN:
Plaatsing binnen 3 weken.
Alleen in het Leidsch dagblad.
Na 1' plaatsing geen wijziging in tekst mogelijk
Na 1' plaatsing geen annulering mogelijk.
VOOR DE VOLGENDE RUBRIEKEN
IS VOORUITBETALING VEREIST:
Woonruimte gevraagd
Woningruil
De rubriek Diverse clubs/06-Nummers is van deze aktie buitengesloten.
Pak gewoon de telefoon.
Op werkdagen van
8.30 uur-17.00 uur kunt
u uw"SLEUTEL"
ook telefonisch opgeven.
Onze medewerkers kunnen
u dan eventueel helpen
met het opstellen van de
Tel. 071 -14 35 4$
i teki ii
ol per lax 071 -323508
Sluitingstijden:
Dag voorplaatsing
tot 13.00 uur
Maandagplaatsing, vrijdag:
voor 14.00 uur.
AUTO-HOME weet al
25 jaar wat service is!
UW-DICHT-BIJ-HUIS-VERHUURBEDRIJF
St Jacobsgracht 10-18
(nabij Doezastraat) Leiden
vd/
ifspra
uitkcr
'olger
ifstan
jroter
asten
letaal
>een k
VD
onen
litker
AOW
ifstar
laster
denin
geenl
166
afspr;
Bel Cebuco 020-6242318 en informeer
naar het effect van Co-adverteren
In de kantine van politie-oplei-
dingscentrum De Cloese ver
zucht een leeiling dat zij de de
monstratie voorbij moet laten
gaan. Bijna iedereen kreeg gis
teren vrij om naar Den Haag af
te reizen om minister Van Thijn
een petitie aan te bieden tegen
het opkomende racise, maar zij
moet samen met een paar an
deren een sporttoets maken.
Volgens een paar collega's
heeft zij genoeg te vertellen over
de noodzaak van een protest te
gen racisme. ,,Ik heb een Antilli
aanse vriend", zegt zij. „In de
metro kijken mensen naar hem
alsof hij een crimineel is. Maar
hij zit zelf bij de politie! Ieder
een die gekleurd is, krijgt het
stempel dat hij onverzorgd en
werkloos is".
Hen van de anderen haakt in.
„Ik krijg zelf vaak genoeg te ho
ren dat ik een stom wijf ben met
een dikke reet. Dat gaat het ene
oor in en het andere uit, want
bij de politie zitten heel veel
vrouwen. Maar als je keer op
keer als Turk wordt uitgeschol
den, komt dat harder aan".
Michiel Ilmer (22) heeft zijn
initiatief voor de demonstratie
in goede aarde zien vallen. Me
deleerlingen, politievakbonden
en de andere politie-opleidin-
gen uit Harlingen, Leusden,
Heerlen en Amsterdam. Een
voor een zijn zij achter de actie
gaan staan. Op De Cloese zijn
telefoon, fax en kopieerapparaat
beschikbaar voor de organisa
tie. Van verschillende kanten is
geld binnengekomen om de
vier bussen voor de tocht naar
Den Haag te betalen.
Toch is het niet allemaal van
zelf gegaan. Docent jan Teerds
is de afgelopen weken steun en
toeverlaat geweest van Michiel
Ilmer en zijn mede-organisato
ren. „Ze kwamen 's avonds bij
mij thuis voorzichtig vragen wat
ik ervan dacht. Dat zij zoiets
durven aan Je pakken, heb ik
aangemoedigd".
Maar voor Michiel Ilmer en
zijn collega's is hel nou juist
niet de bedoeling om op te gaan
in de massa van een andere ac-
~tie tegen racisme. Zij wilden
echt als toekomstige politie
mensen, die binnenkort met
twee benen in de samenleving
staan, van zich laten horen.
Mede-organisator Hakan
Kayaturan (21) zegt dat de op
leiding ook veel doet aan de
voorbereiding op contacten met
mensen uit talloze culturen. „Zo
is het in de Turkse cultuur ge
woon om uit respect voor een
oudere, die persoon niet in de
ogen te kijken. Maar in Neder
landse ogen is het juist beleefd
om iemand aan te kijken". Op
deze school leren wij respect te
hebben voor mensen van hier
tot in China, vult Michiel Ilmer
Rohingyas, moslim-vluchte
lingen uit Myanmar, het
voormalige Burma, staan in
de rij voor water in een
vluchtelingenkamp in
Ukhia, in het zuiden van
Bangladesh. Drie jaar gele
den zijn 200.000 Rohingyas
naar het buurland gevlucht
om te ontkomen aan ver
volging door het Myanma-
rese leger. De meerderheid
van de Myanmarese bevol
king is boeddhist. De Ro
hingyas, die in het grensge
bied met Banglasdesh wo
nen, worden gediscrimi
neerd. De militaire regering
van Myanmar ontkent dat
de moslim-bevolking wordt
achtergesteld of mishan
deld. Onder druk van de
Bangladesh zijn inmiddels
54.000 vluchteligen weer
naar Myanmar terugge
keerd. FOTO EPA MUFTI MU-
/VI
36i
3L
biji
Na een week van stakingen,
rellen en etnische botsingen
heeft het Indonesische leger de
rust in Medan, de derde stad
van het land, hersteld. Maar
echt zicht op een oplossing van
de problemen is er niet. Lage
lonen en een smeulend gevoel
van onrecht vormen de uiter
lijke oorzaken van de arbeids
onrust in de hoofdstad van
Noord-Sumatra, waarbij ten
minste drie doden vielen en
bijna 200 winkels en bedrijven
werden beschadigd.
De problemen begonnen op 14
april, toen zo'n 50.000 arbeiders
zich organiseerden om een ver
hoging van het minimumloon
af te dwingen van ongeveer drie
den
officiële erkenning
van het onafhankelijke Indone
sische Verbond voor Arbeiders
welzijn (SBSI) en een onderzoek
naar de dood van een arbeider
tijdens soortgelijke demonstra
ties vorige maand. De protesten
ontaardden in rellen die, als wel
vaker in het verleden, een anti-
Chinese draai kregen. Kwok Joe
Lip (53), een Chinese fabrieksei
genaar, werd door relschoppers
uit zijn auto gesleurd en dood
geslagen.
Indonesië heeft meer dan 185
miljoen inwoners, van wie 90
procent tenminste in naam
moslim is. Sommige van hen
zijn jaloers op de rijkdom van
veel Chinezen en twijfelen aan
de vaderlandsliefde van deze et
nische minderheid. Ongeveer
drie procent van de bevolking,
zo'n 5 miljoen mensen, bestaat
uit Chinezen, die op dit mo
ment het grootste gedeelte van
de economie beheersen.
Meer dan 70 procent van de
handel is in Chinese handen.
Hoewel ze een aparte groep
vormen en de meerderheid van
de bevolking afwijzend tegen
over hen staat, vormen ze de
grootste groep binnen het
bankwezen en de rest van de fi
nanciële markt. Verder zijn ze
de grootste investeerders in het
industrialisatieprogramma van
het land.
Etnische vijandigheden gaan
terug naar de koloniale dagen,
toen de hardwerkende Chine
zen een officiële plaats innamen
tussen de Hollandse elite en de
autochtone bevolking. De Chi
nezen waren succesvol als be-
lastinginners en pandjesbazen.
Daarnaast hadden ze het mo
nopolie in de zoutindustrie en
de opiumhandel, ten gunste
van de koloniale autoriteiten.
Raciale spanningen zijn er al
tijd geweest. Er hebben zich in
de afgelopen 29 jaar ten minste
acht grote anti-Chinese opstan
den voorgedaan, die op ver uit
een liggende plaatsen gepaard
gingen met moorden, plunde
ringen en brandstichting. Verre
weg de ergste geweldsgolf volg
de op een poging tot een staats
greep in 1965, toen bij een anti
communistische en anti-Chine-
se opstand meer dan 300.000
personen werden gedood. Velen
kwamen om het leven in Me
dan, waar de Chinese gemeen
schap .groter en minder geïnte
greerd is dan op andere plaat
sen in het land. Ongeveer twaalf
procent van de 2,2 miljoen in
woners van Medan is van Chi
nese afkomst.
Het communisme werd uit
gebannen na het bloedbad van
1965. Chinese scholen werden
gesloten en Chinese kranten
verboden. Chinezen werd ver
plicht Indonesische namen aan
te nemen, 's Lands bekendste
Chinees en bevriende zakenre
latie van president Suharto, de
magnaat Liem Sioe Liong, heet
officieel Soedomo Salim.
Intussen vliegen na de jongste
uitbarsting de verwijten over en
weer. Critici beschuldigen het
ministerie van arbeid van on
verschilligheid ten opzichte van
de klachten van arbeiders. „Ik
denk dat de oorzaak van dit al
les is, dat het ministerie van ar
beid zijn werk niet goed doet",
zegt Anni Abas Manopo, een
prominente advocaat uit Me
dan en hoogleraar in de rechten
aan de universiteit van Noord-
Sumatra. De autoriteiten geven
vooral de schuld aan de niet-er-
kende vakbond en andere te
genstanders van de regering.
Minister Latief (arbeid)
noemt de eisen van de arbei
ders belachelijk. Volgens hem
ontbreekt iedere grond voor een
loonsverhoging van meer dan
tweemaal het door de regering
vastgestelde bedrag. Hij zegt dat
het er niet om ging de lonen te
verhogen, maar chaos te ver
oorzaken en de regering in dis
krediet te brengen.
Een woordvoerder van de po
litie van Noord-Sumatra, Leo
Sukardi, zei dat waarschijnlijk
47 arrestanten in verband met
de onlusten zullen worden ver
volgd. Hij zei dat de aanklach
ten waarschijnlijk moord, van
dalisme en plundering zullen
luiden.
SBSI-leider Muchtar Pak
pahan erkent de stakingen te
hebben georganiseerd, maar
ontkent daarmee wanorde en
geweld te hebben willen stich
ten. De enige vakbond die door
de regering wordt erkend is het
Indonesische Verbond van
Werknemers.
De regering in Jakarta heeft,
onder zware druk van de Vere
nigde Staten, de afgelopen acht
maanden verschillende stappen
ondernomen tot het verbeteren
van de situatie van de arbeiders.
Een van die stappen was in ja
nuari de verhoging van het mi
nimum dagloon voor arbeiders
in Jakarta en West-Java tot 3,50
gulden. Washington had ge
dreigd Indonesische han
delsprivileges in te trekken,
wanneer de toestand niet zou
zijn verbeterd in februari. Die
termijn is later met zes maan
den uitgesteld.
„Aan de basis van de onlusten
in Medan ligt sociale afgunst",
zegt minister Edi Sudradjat (de
fensie). „Men kan deze afgunst
niet van een kant bekijken,
genen die afgunstig zijn, 2
den zichzelf moeten afvraL
Waarom zijn zij wel succes
en wij niet? Waar schieten
tekort?" Volgens Sudrat
moeten de rijken tolerant I
ven en zich niet hooghartig
stellen, terwijl de minder
deelden hun buitenproport
nele afgunst zouden
Het Chinese ministerie
buitenlandse zaken heeft
bezorgdheid geuit over het
weid in Medan. Hat antwc
van Jakarta aan Peking was
China geen reden heeft tot
gerustheid en dat de stal
niet is gericht tegen bepaa
etnische groepen.
