'Ons lied is geen
goedkoop nummer'
Songfestival in het teken van de ballade
Bob de Rooy'
zet Dublin 8 J
op stelten 5 SK
De wereld van bezemstelen en mannelijkepenissen
Rtv show
VRIJDAG 29 APRIL 1994 157
Ken ding staat bijvoorbaat vast:
het Eurovisie Songfestival 1994
wordt een moeizame zit. Van de
vijfentwintig inzendingen heho-
ren er liefst twintig tot de cate
gorie ballade. De bookmakers
tippen Engeland, Ierland, Duits
land en IJsland als de kansheb
bers, maar de ervaring heeft ge
leerd dat de internationale ju
ry's hoogst eigenzinnig kunnen
reageren op de traditionele
vraag: May I have your votes,
please?
1. /weden: 'Stjarnorna' door
Maric Bergman Roger Pon-
tare. Een typische festivalballa
de, vertolkt door twee vetera
nen. Klinkt akelig bekend, maar
overtuigt door krachtige uitvoe
ring. De uitstraling van Marie
(43j en de ogen van ex-herdér
Roger (42) zorgen mogelijk voor
extra punten.
2. Finland: 'Bye bye baby*
door CatCat. De zusjes Katja en
Virpi Katka doen het goed op
het beeldscherm. Hun dis-
codreun is er één van dertien in
een dozijn. De danspasjes zijn
aangepast op advies van een
Nederlandse journalist.
3. Ierland: 'Rock 'n' roll kids'
door Paul Harrington Char
lie McGettigan. Mooie melodie,
sober gebracht met alleen pia
no, gitaar en vocalen. Straalt
door de eenvoud. Overtreft de
Ierse winnaar van vorig jaar. De
auteursrechten zijn al wereld
wijd verkocht. Menige mede
werker van de Ierse omroep
vreest voor een nieuwe aanslag
op het budget. Want Rock 'n roll
kids kon morgenavond wel eens
zo veel stemmen vergaren dat
hel Eurovisie Songfestival vol
gend jaar opnieuw in Ierland
wordt gehouden.
4. Cyprus: 'Eimai anthropos
ki ego' door Evridiki. Weinig
opvallend liedje met Griekse in
vloeden. Gaat over hoe mense
lijk Evridiki is. Twee jaar gele
den deed ze het beter
5. IJsland: 'Naetur' door Sig-
ga. Sterke melodie, mooie op
bouw en prima gebracht. Doet
denken aan de groep Mezzofor-
le. Sigga is toe aan haar derde
festival en verdient de overwin
ning meer dan ooit. Prachtige
stem en mooi koppie.
6. Engeland: 'We will be free'
door Frances Ruffellc. Slim in
elkaar geknutseld melodietje.
De baspartij is interessant.
Frances, een voormalige musi
cal-ster, maakt weinig indruk
als zangeres. Verkeerd lied voor
een matige zangeres. Gaat toch
flink scoren.
7. Kroatië: 'Nek'ti bude Iju-
bav sva' door Tony Cetinski.
Een ronduit saai plaspauze
nummer. Misschien dat de zie
lige ogen van de verder sympa
thieke Tony goed zijn voor een
paar puntjes.
8. Portugal: 'Chamar a musi-
ca' door Sara Tavares. Ze is 16
jaar, heeft een dijk van een stem
en zingt pas vier maanden pro
fessioneel. Steekt Whitney
Houston naar de kroon. Deze
zelfverzekerde autodidact be
schikt over meer kwaliteiten
dan ze in dit liedje kan laten ho-
9. Zwitserland: 'Sto pregan-
do' door Duilio. Te doorzichtig
gecomponeerd en gearran
geerd. Vooral te veel violen.
Zanger mist overtuiging en ver
zuipt in het decor.
10. Estland: 'Nagu merelaine'
door Silvi Vrait. Typisch festi
valdeuntje zonder ook maar een
verrassend element. Klinkt na
zoveel middelmatige liedjes
toch fris in de oren. De zangeres
schijnt in Scandinavië en Oost-
Europa een ster te zijn. Maar
wat zegt'dat? Hebben ze Estland
wel eens gehoord van Arie Rib-
bens?
11. Roemenië: 'Dincolo de
nori' door Dan Bittman. Leuk
dat ze er bij zijn, die Roemenen.
Maar hun liedje rammelt helaas
aan alle kanten. Een beetje
componist zou dit broddelwerk-
je in de prullenbak hebben ge
gooid.
12. Malta: 'More than love'
door Moira Chris. Begint
goed, maar komt uiteindelijk
niet helemaal uit de verf. Waar
schijnlijk te snel geschreven.
Die Moira schreeuwt te veel.
13. Nederland: 'Waar is de
zon' door Willeke AJberti. Een
van de betere melodieën dit
jaar. Een chanson volgens Fran
se traditie. Componist Edwin
Schimscheimer gokt op de een
voud. De uitstraling van Willeke
is uniek. De eerste versie van dit
lied duurde drie tellen te lang,
maar Willeke zingt morgen
avond bijtijds haar laatste noot.
14. Duitsland: 'Wir geben 'ne
party' door Mekado. Geraffi
neerd in elkaar gezet nummer.
Eeuwige aanwezige Ralph Sie-
gel heeft als componist zijn hele
trucendoos opengetrokken.
Mengeling van muziek uit de ja
ren dertig, zestig en negentig.
Hangt van pikwerk aan elkaar,
maar werkt aanstekelijk.
15. Slovakije: 'Nekonecna
piesen' door Martin Duranda
Tublantanka. Ouderwets fes
tivalliedje in een semi-rockar-
rangement. Past misschien in
de Oosteuropese muziektradi
tie, de rest van Europa haalt er
de neus voor op. Het duo mag
na Dublin op zangles.
16. Litouwen: 'Lopsine myli-
mai' door Ovidijius Vysniaus-
kas. Armoe troef. Een irritant
Schimscheimer en Van Doesburgh, een gepassioneerd duo
Edwin Schimscheimer en Coot van Doesburgh, de n
Er valt voor liedjesschrijvers nog altijd
eer te behalen op het Eurovisie Song
festival. „Hoeveel kritiek je er ook op
kunt hebben, het blijft waanzinnig als jouw liedje
wint", stelt Edwin Schimscheimer. Met Coot van
Doesburgh schreef hij Waar is de zon, waarmee
Willeke Alberti morgenavond ons land vertegen
woordigt op de 39ste editie van het Eurovisie
Songfestival in Dublin. Een welkome uitdaging,
vindt het duo. „Zo'n festival laadt je accu weer
een beetje op."
Onderhand kent Schimscheimer het liedjescir
cus van binnen en van buiten. Twee jaar geleden
zong Humphrey Campbell zijn compositie Wijs
me de teeg naar de negende plaats. En Ruth Jacott
eindigde vorig jaar met 'zijn' Vrede als zesde.
Maar die eervolle klasseringen bieden Schim
scheimer geenszins de garantie dat Waar is de
zon hoge ogen zal gooien. Want het Eurovisie
Songfestival trekt zich van de wetten der logica
nu eenmaal weinig aan.
..Ik kan me niet voorstellen dat we met dit lied
je als vijfentwintigste eindigen", filosofeert Edwin
Schimscheimer. Coot van Doesburgh: „Persoon
lijk heb ik liever dat we zwaar verliezen dan dat
we tweede worden. Dat vind ik altijd zo erg: nèt
niet kunnen winnen."
Geen kunstgrepen
Niet dat Coot haar twijfels heeft over de kwaliteit
van Waar is de zon. „Ik vond dat het mooiste
liedje van het Nationaal Songfestival", vertelt ze.
„Maar de ervaring leert dat de mooiste liedjes
meestal niet winnen. Ik vond ook dat de andere
zeven liedjes meer songfestival-achtige titels had
den. Déja vu en Champagne zijn toch titels die je
bij het festival vaak tegenkomt."
Over de liedjes die op het Nationale Songfesti
val te horen waren, doet Coot van Doesburgh
geen verdere uitspraken. Ze vindt het niet gepast
collega's af te katten. Edwin, daarentegen, maakt
van zijn hart geen moórdkuil. „Componisten
moeten wat meer lef tonen", oordeelt hij reso
luut. „In een liedje moet een zekere passie in zit
ten, een mooie lyriek. Zo'n liedje moet van nature
goed voelen. Dus geen kunstgrepen toepassen,
die afbreuk doen aan de kwaliteit en meteen ook
punten kosten."
Achteraf stelt hij dat lang niet alle composities
die tot het Nationale Songfestival waren toegela
ten, voldeden aan die eisen. Waar is de zon wèl,
naar zijn 'bescheiden1, mening. Schimscheimer:
„Er is in het verleden veel gekankerd op het Euro
visie Songfestival. En vaak ook terecht, denk ik.
Maar de verantwoordelijkheid daarvoor ligt in
eerste instantie bij componisten en tekstschrij
vers. Als zij slechte liedjes insturen, wordt hel na
tuurlijk nooit wat."
Eenvoud is de grote kracht van Waar is de zon.
Edwin en Coot beamen dat onmiddellijk. Schim
scheimer: „Het is geen goedkoop nummer, wèl
een simpele melodie met een lading die staat als
een huis."
Hoofdrol
De Nederlandse songfestivalbijdrage is Willeke
Alberti op het lijf geschreven. Tijdens de nationa
le finale van eind maart verschafte Waar is de zon
haar als enige liedje de mogelijkheid om al haar
talenten kon exploiteren. Van Doesburgh: „Het is
altijd gemakkelijker schrijven als je weet voor wie
je schrijft. Het is net als met toneelstukken verta
len: dat gaat ook beter wanneer je weet wie de
hoofdrol speeltN Je hoort in je hoofd die persoon
de teksten al zeggen."
Edwin, die in het verleden al eens als arrangeur
met de zangeres werkte, maakte een uitgebreide
studie van Willeke's vocale mogelijkheden. Hij:
„Willekt? heeft een beperkt bereik. Met een paar
goocheltrucs kun je die dingen ombuigen tot iets
krachtigs. Het leuke is dan dat het kwartje precies
goed valt."
Schimscheimer en Van Doesburgh leerden el
kaar kennen via een televisieprogramma van
Hans van Willigenburg. Coot zat in de redactie
van die show. Edwin begeleidde Anita Meyer een
keer in dat programma. Coot: „We hebben nu
acht tot tien liedjes geschreven. En die zijn alle
maal goed gelukt. Het klinkt clichématig, maar
we voelen elkaar aan." Edwin: „Zij schrijft mooie
teksten, ik schrijf mooie muziek. Voor ons geldt
dat de som van één plus één meer dan twee is."
17. Noorwegen: 'Du
ett' door Elisabeth An-
dreasson Jan Werner
Danielsen. Ze kunnen al
lebei echt goed zingen.
Het liedje nodigt echter
uit tot schreeuwen. Wie
van de twee daarin het
beste is? Luister en huiver.
Veel bekende loopjes met
overdadige orkestratie. Let
op zijn mond: die kan heel
ver open.
18. Bosnië-Herzegovina:
'Ostani kraj mene' door Al
ma Dejan. Natuurlijk kan J
een land in oorlog het niet jf
maken met een swingend
nummer te komen. Maar of
dit nu het alternatief is? Wat &,i jj
een ellende.
19. Griekenland: 'To tre-
antiri' door Kostas Bigalis
The Sea Lovers. Dit kan dus
absoluut niet. En daarmee is
alles gezegd over dit mislukte
kinderliedje.
20. Oostenrijk: 'Für den
Frieden der Welt' door Petra
Frey. Weinig fantasievolle ko
pie van Nicole's Ein bisschen
Frieden Zangeres is 15 jaar en
daarmee de jongste deelnemer.
Moet haar stembanden hoog
nodig laten
21. Spanje: 'Ella no es ella'
door Alejandro Abad. De
Spaanse inzending heeft iets
exotisch, maar mist overtuiging.
Prachtig arrangement overi
gens. De zanger hijgt teveel.
22. Hongarije: 'Kinek mond-
jam el vetkeimet' door Frideri-
ka Bayer. Voorbeeld van hoe
het hoort: tekst en muziek vor
men een geheel. Indringende
presentatie. Kan verrassend uit
pakken als Friderika de zenu
wen de baas blijft.
23. Rusland: 'Vechni stran-
nik' door Youddiph. De Russi
sche bijdrage wordt geschraagd
door rustige coupletten en
krachtige refreinen. Misschien
iets te veel voor Westerse oren?
24. Polen: 'To nie ja!' door
Edyta Gorniak. Een typisch fes
tivallied vol passie en vuur.
Staat als een huis. En wat een
stem. Kan voor verrassingen
zorgen.
25. Frankrijk: 'Je suis un vrai
gar9on' door Nina Morato.
Lekker eigenzinnig nummer
met een Oosters tintje. Frankrijk
heeft weer het lef eens af te wij
ken van de geijkte patronen. En
doet dat niet eens zo slecht, on
danks de matige vocale kwali
teiten van Nina.
DE
Dublin weet nu ook wie Bob de Rooy is.
Willeke Alberti kent de man al langer da
vandaag, dus zij zal zich niet door hem
van de wijs laten brengen." foto ai
Met verbazing zaten ze te luis Ir
teren. Niet alleen de Nederlart n
ders, ook al die andere songfej9 H
tivaigangers in het Point Th A
atre in Dublin. Willeke Alber ri
zong haar lied Waar is de zon i H
een compleet nieuw arrangi v;
ment. Dit keer kreeg ze het en b
thousiaste applaus dat maan rr
dag op de eerste repetitie r
niet wilde klinken. Belangrijk^ Li
nog voor Willeke Alberti i
deze versie wel de toets ve
Songfestival-reglementen
doorstaan.
Ook Paul de Leeuw kreeg vei 5 V
bijval. Hij zorgde in zijn creati
als Bob de Rooy voor hilarisch
in het tot dan to
festival. v<
Het leek er in eerste instantij T
op dat Paul de Leeuw ved Ic
zou ondervinden bj vi
maken van opnames voq n
het programma Hallo Boppen rr
hier Dublin dat morgen voort o
afgaande aan het Eurovisii b
Songfestival wordt uitgezorfl R
den. Maar de Ieren warel T
vriendelijk, gastvrij en berei] te
om alle medewerking te verlq3 IV
nen. j A
De Leeuw begon de opnamei si
woensdagochtend vroeg al ii IV
het hotel. Vervolgens reed hj d
in een gehuurde auto rich si
ting Point Theatre. Tot grotj si
schrik van Myra Phelan, gei d
durende de festivalweek dj E
gids van de Nederlandse de b
legatie. „Hij reed tegen hel o
verkeer in en schreeuwde S
naar de mensen", verteld! D
Myra na aankomst bij ha si
theater opgelucht. „Miji) k
hart was in mijn mond. lil t\
wist niet wat ik serieul E
moest nemen en wat niet.' 6 J<
Ook in het theater zorgdil E
Bob de Rooy voor conster
natie. Hij stormde de persl
conferentie van de Zwej.
den binnen, stal daar d«AA-
show en waggelde weef
naar buiten. „Wij hebbej
ijsberen die zo lopenlDAG
riep zangeres Marie BergJv 1
man hem na. Later striktf^
Bob de Rboy haar voóLe|,
gesprek. L b
Ik hoop maar dat het goed gaat. Het schrijven van dit stukje, bedoel
ik. Dat mijn computer niet opeens Oudkeltische liederen gaat zin
gen. En dat Max de hamster niet onverhoeds in zijn draaimolentje
het nachtelijk luchtruim kiest. Want er is méér tussen hemel en
aarde. Er kunnen rare dingen gebeuren. Dat heb ik in het Haarlem
se Mini Theater maar weer eens aan den lijve ondervonden. Aldaar
werd een boek gepresenteerd, Heksen bestaan!, van heks-annex-
schrijver Melkor. Een magische gebeurtenis, die werd opgeluisterd
door een bonte heksenmenigte uit den lande, veelbetekenende
cake en heuse heksenwijn. En misschien heb ik me wel niet pas
send genoeg gedragen. Misschien was het wel helemaal FOUT dat
ik tijdens de heksen-diapresentatie af en toe heel hard moest la
chen. En dat ik halverwege in slaap viel. Misschien krijg ik nu voor
straf groen haar en vallen al mijn tanden uit. Enfin, we zullen zien
hoever we komen. Laten we bij het begin beginnen.
Het Mini Theater is
tot de nok gevuld.
De pers heeft de no
titieblokken in de aanslag, de
heksen zitten paraat. Hoe ziet
de moderne heks
eruit?, vraagt u zich
misschien af. Ze
zijn gemakkèlijk te
herkennen: lange,
enigszins flodde
rende zwarte gewa
den, dito haren en
veel geheimzinnige
amuletten om de
nek. Zwarte katten
en bezemstelen lij
ken thuisgelaten, al
weet je natuurlijk
nooit wat er tevoor
schijn komt als je
een tipje van het ro
de glittergordijn op
tilt.
telijkhede:
Het
Wereldje
Willem-Jan van
de Wetering, pre
sentator van een
new-age program
ma op Radio
Noordzee Nationaal
(waar we volgens hem allemaal
naar moeten luisteren) en PR-
man van uitgeverij Strengholt
leidt de heksenavond in. Want
we willen natuurlijk allemaal
graag weten hoe dat wonderlij
ke heksenboek er gekomen is.
Welnu, Paulette Bronkhorst, in
vroeger dagen zangeres van de
groep Champagne, tegenwoor
dig leerling-heks, publiceerde
ooit een artikel over hekserij.
Dat was zo intrigerend, dat
Strengholt graag een boek over
het onderwerp wilde uitgeven.
Dat dat gelukt is, mag waarlijk
héél bijzonder heten, aangezien
PANDA DE
L'ISLE
de hekserij een hecht gesloten
business is.
Applaus voor Paulette en nu
deel twee van de fees-
i: een educatieve dia
serie, gepresenteerd
door iemand wiens
naam onbekend
moet blijven en die
zodoende aange
duid wenst te wor
den als 'de tove
naarsleerling'. De
tovenaarsleerling
leidt ons met een
haperende projector
langs 'het ontstaan
van de hekserij', 'het
traditionele beeld
van de heks' en 'de
hekserij anno nu in
de moderne maat
schappij'. We zien
dia's van de kosmos,
van heksenkookpot-
ten (handig voor
soep), door de ruim
te vliegende dingen,
Malle Babbe, volle
manen en uit Jac
ques P. Thijsse gescheurde
plaatjes van kruiden. Daarbij
vernemen we onder meer dat
de scheiding tussen man en
vrouw een 'hoogst belangrijke
polariteit' is, dat je het meest uit
het leven haalt als je permanent
in extase leeft en dat je als heks
tussen bomen door kunt vliegen
zonder tegen de takken op te
knallen.
Tevens wordt het mysterie
waarom heksen op bezemstelen
rijden opgehelderd: „De be
zemsteel staat symbool voor de
mannelijke penis en door daar
op te rijden ontstaat dan de
Melkor, geflankeerd door opperheks Hendrina: „Zijn wij niet allen heksen?"
hoogst belangrijke extase."
Even vergeten aan de tove
naarsleerling te vragen of er ook
een vrouwelijke penis bestaat,
maar dat mag de pret niet druk
ken.
Prevelende oliebol
Bij het honderddertigste plaatje
van een vage maan boven een
onduidelijk Oudhollands land
schapje worden de aanwezige
heksen bozig. Ze vinden het, te
recht, jammer dat hun avond
door zo'n prevelende oliebol
verpest wordt. Sommigen lopen
de deur uit. De tovenaarsleer
ling mag een volgende keer vast
niet meer meedoen, en voor
straf liggen er de rest van de
week dode kikkers in zijn bed.
We gaan over tot de overhan
diging van Heksen bestaan! door
Patty Harpenau. Is die ook al
heks? Ze geeft toe wel eens een
man te hebben betoverd, de
buurman te hebben vervloekt
en een raar recept te hebben
gekookt. Uitkijken dus. Vervol
gens wordt er koffie rondge
deeld met een plakje authentie
ke Barnbragg. Heksencake! Bij
de laatste hap stuit ik op een
voorwerpje. Ik peuter
het uit mijn kronen en het blijkt
een lapje stof te zijn. Eigenaar
dig. Zeker per abuis in het hek-
sendeeg terechtgekomen. Als
niemand kijkt gooi ik het stie
kem in een plant.
Terwijl om me heen boeiende
gesprekken worden gevoerd
(Heks 1: „Wat heb jij een mooie
ketting!" Heks 2: „Dat is een
echt Keltisch teken.") ga ik op
heksologisch onderzoek. Bent u
heks? - vraag ik zo hier en daar.
leannette: „Ik ben eigenlijk een
geïnitieerde sjamaan. Dat is
weer iets anders dan een heks."
Marena: „Zijn wij niet allen
heksen?" Eleonora: „Ik ben ge
deeltelijk heks. Ik ben nog geen
eerste graads." Wat heks je
zoal? „Van alles. Vooral met
kruiden." José: „Ik ben nog niet
ingewijd, ik ben nog pagonist.
Maar het echte heks-zijn, dat zit
in jezelf. Daar word je mee ge
boren." Heeft u een kat? „Die
heb ik helaas weg moeten doen,
mijn kind was er allergisch
Geheime symbolen
Dan verzoekt Melkor om stilte.
Hij stelt ons een vraag: „Wie
heeft er iets aangetroffen in zijn
heksencake?" Dat is erg belangt) is F
rijk. Er zijn namelijk vijf geheilde Zl
me symbolen meegebakken. (ff1
jee. „Wie de groene erwt in z;ijiLran
cake had," orakelt meneer heksTjver
„krijgt binnenkort te makenis oo
met geldverlies. Wie het stokj^mh'
heeft getroffen krijgt gigantische nit
ruzie. De witte boon staat voofkl^J
aanzienlijke geldwinst en hejnaar
ringetje voor een spoedige onrier d<
moering met de ideale partner|Pr°i
De vinder van het lapje ten slotykWc
te, zal voor altijd vrijgezel blij-;
ven." Ik blijf dus voor altijd vrij ter k
gezel. Beslist niet onaardig, ai n
had ik er als bonus graag di(ft,rik
witte boon bij gehad. Maar nie
meteen te veel willen. Het is a <au^
mooi dat ik dit stukje gehee vord
zonder raadselachtige bijwertardif
kingen heb kunnen tikken. Wi£ht
meer wil weten over hekserijT"^
kope Heksen bestaan! Trekt U|ron
zich van mijn gepruttel vooratevo
niets aan. Ik ben nu eenmaal alf
lergisch voor dia-vertoningeil
en melige tovenaarsleerlingen.!!
Heksen bestaan! is een zeer a
dig en interessant boek. En
weet hoe de doe-het-zelf tip£
die elk hoofdstuk besluiten,
eens van praktisch nut kunneij
zijn.
