'Aanvallen
op Gorazde
snel voorbij
Buitenland
'Ik zeg het eerlijk: De aanslagen in Israël doen me
Jaar van de Hond begonnen
Berouwvolle verdachte aanslag
Solingen legt bekentenis af
Rusland zal Raad van Europa ingrijpend veranderen
(ONDERDAG 14 APRIL 1994
D-Day-schip op weg naar Europa
jrffvqsan francisco Het Amerikaanse vrachtschip Jeremiah O'Brien,
j "^het enige nog zeewaardige vaartuig van de armada die op 6 juni
?ro,1944 deelnam aan de landing van de Geallieerden in Norman-
st'8,n©fdië, is op weg naar Europa. Het schip zal deelnemen aan de her-
|.n.' ''denkingsfestiviteiten. Het vaartuig is er een uit de Liberty-klasse
tralie é^je tijdens de oorlog in de VS in massaproduktie werd
Zjirinovski eist schadevergoeding
De Russische nationalist Zjirinovski heeft e
rechtszaken aangespannen tegen politieke opponenten die hem
iark|naar e'8en zegëen zwaar hebben beledigd. Hij eist in totaal 1,5
miljard roebel schadevergoeding. Van de hervormer Gajdar, die
1 berei|^em met Adolf Hitler heeft vergeleken, eist Zjirinovski het hoog-
enkomste bedrag 500.000 roebel,
kech oi
nh''isa! Noodwecr in oosten van Duitsland
rin met hamburg» Forse regenbuien hebben in het oosten van Duitsland
hun o» talrijke overstromingen veroorzaakt. In Erfurt (Thüringen),
rkeer nQuedlingburg (Saksen-Anhalt) en in delen van Beieren riepen de
■rikaan)autoriteiten gisteren de noodtoestand uit. Elders in Duitsland
nen Ei| veroorzaakte een plotseling teruggekeerde winter met sneeuw-
an met buien enorme overlast,
ipdrac!)
Grondverschuiving Ecuador
quito Een grondverschuiving heeft in een afgelegen mijn-
7 bouwnederzetting in het Ecuadoraanse oerwoud zeker twintig
1Cl mensen het leven gekost. De ramp gebeurde in de nederzettting
Los Laureles, 410 kilometer ten zuiden van de hoofdstad Quito,
ïn negi De bovenlaag van de grond op veel bergen in het gebied is on-
van 69 dermijnd door houtkap en mijnschachten.
jïdéiijt Griekse ex-koning raakt alles kwijt
igrijkst ATHENEj^et Griekse parlement heeft gisteren een wet aangeno-
iu °ve. men waarmee de bezittingen van de voormalige koning Con-
aan rei stantjjn jn beslag zijn genomen. De koning en zijn familie zijn
e Amt 0Q|C jlun Griekse paspoorten kwijt. Vlak voor de stemming liep
,s (je conservatieve oppositiepartij Nieuwe Democratie de zaal uit.
e g°et» Volgens deze partij is het besluit ongrondwettig.
Cycloon Mozambique: 95 doden
maputo De cycloon Nadia die eind vorige maand over het
li noorden van Mozambique trok, heeft aan zeker 95 mensen het
leven gekost. Dat is gisteren bij een inventarisatie van slachtof
fers en schade vastgesteld. Omdat de storm schade aanbracht
aan de watervoorziening ontstond er vervuiling, met als gevolg
een dyfterie-epidemie. De storm kreeg daardoor een lange do
delijke nasleep.
Joodse begraafplaats vernield
st. petersburg Vandalen hebben op de joodse begraafplaats in
St. Petersburg 185 zerken omvergeworpen en verscheidene ge
broken. Het is al de derde keer dat de begraafplaats het doelwit
is van, naar wordt aangenomen neo-nazistische jongeren.
Man opent vuur in fabriek VS
KJ raleigh Een recent ontslagen werknemer van een glasvezelfa-
briek in een bedrijvenpark ten westen van Raleigh, North Caroli-
Ijj na, is gisteren de fabriek binnengelopen en heeft daar twee
mensen doodgeschoten. De politie ontruimde de fabriek en het
omliggende terrein op zoek naar de dader, die enkele uren later
120o|oo dood werd aangetroffen.
Radicale moslimleider Egypte gedood
cairo» Egyptische veiligheidstroepen hebben de extremistenlei-
I der Adel Siam doodgeschoten. Dat heeft minister el-Alfy
(binnenlandse zaken) gisteren gezegd. Siam was leider van de
I militaire vleugel van de al-Jihad (Heilige Oorlog), die van Egypte
een fundamentalistische moslim-staat wil maken. Hij zou be
trokken zijn geweest bij diverse aanslagen tegen journalisten en
regeringsfunctionarissen.
hebron ao bloemendaal
correspondent
PLO-leider Arafat heeft gisteravond in e
telefoongesprek met premier Rabin de
jongste terreuraanslagen in Israël veroc
deeld. Hij sprak ook zijn medeleven
met de nabestaanden. Israël vie
de 46-ste verjaardag van zijn onafhanke
lijkheid in de schaduw van de bomaansla
gen in Afula, vorige week, en gisteren in
Hadera. Rabin heeft de bevolking voorge
houden dat niet alle terreuraanslagen zijn
te voorkomen zolang er een open grens is
tussen Israël en de bezette gebieden.
,,De dag na het bloedbad in de moskee
dansten de kolonisten daar in die straat",
wijst Assad. Hij staat voor zijn poelierswin
kel in het centrum van Hebron. Een paar
uur eerder verloren vijf Israeli's het leven bij
een bomaanslag. De Palestijnse inwoners
dansen niet in de straat. Dat komt door de
massale aanwezigheid van het leger, want
om de onschuldige slachtoffers van de aan
slag laat niemand een traan. ,,Ik zeg het
eerlijk: de aanslagen in Israël doen me
goed", bekent Assad. Assads poelierszaak
bevindt zich vlak bij het Hadassa Huis,
woonplaats van een aantal van de meest
agressieve kolonisten. De winkelruimte
staat vol kooien met levende kippen. Tegen
een achtergrond van wanhopig gekakel en
spattend bloed voorspelt Assad dat wraak
acties in Hebron niet zullen uitblijven. ,,Er
is nu bloed tussen ons en de joden en dat
betekent wraak.
,,De Israëli's zoeken altijd naar excuses als
ze moorden plegen", vult buurman
Achmed aan. „Na de massamoord in de
moskee zeiden ze dat die Goldstein niet
goed bij zijn hoofd was. Onzin, de man was
nota bene dokter."
Mohammed, eigenaar van een textielwinkel
in de buurt, noemt de bomaanslagen in Is
raël het enige passende antwoord op de
provocaties van de kolonisten. „Palestijnen
die zulke operaties uitvoeren, zijn altijd
mensen die de bezetting en de vernederin
gen aan den lijve hebben ondervonden. Ze
zijn gemarteld in de gevangenis of leden
van hun familie zijn vermoord door solda
ten of kolonisten. De slachtoffers zijn on
schuldig, dat is waar. Maar er zijn veel meer
onschuldige Palestijnen vermoord dan Is
raëli's. Als Rabin echt vrede wilde, zou hij al
dat kolonistentuig verwijderen, speciaal de
joden in Hebron."
Achmed Bayud Tamimi, voorzitter van de
bond van academici en lid van de Islami
tische Hoge Raad, het hoogste bestuursor
gaan op de Westelijke Jordaanoever, zegt
dat iedere aanslag op onschuldige burgers
hem pijn doet 'en dat geldt ook voor aan
slagen op Israëli's'.
Het vermoorden van onschuldige burgers
doet Tamimi dus pijn. Maar hoe staat het
met de gevoelens van de rest van Hebrons
85.000 inwoners? „Als we onze rechten krij
gen. zullen we er allemaal zo over denken",
zegt Tamimi. „Maar nu nog niet. Dit soort
operapes zal alleen maar toenemen. Ik keur
dat niet goed, maar het is niet te voorko
men zolang de Israëlische leiders niet be
reid zijn moedige stappen te zetten."
De komst van 160 Noorse, Deense en Itali
aanse waarnemers naar Hebron wekt geen
hoge verwachtingen. „Ze zijn welkom",
zegt Tamimi, „maar ik kan me niet voor
stellen dat ze vrede kunnen brengen." Het
volk formuleert het kernachtiger. „Er was
ons beloofd dat we een gewapende interr
tionale politiemacht zouden krijgen om c
te beschermen", zegt winkelier Moham
med. „Maar er komen alleen waarnemer-
Gewapend? Ja, met potlood en papier!"
Een van de slachtof
fers van de zelfmoord
aanslag gisteren in
Hadera bij Hebron.
foto anp
De Bosnische Serviërs zijn van plan hun offensief tegen
de moslim-enclave Gorazde te staken. De Russische ge
zant voor voormalig Joegoslavië, Vitali Tsjoerkin, zegt dat
gisteren van hen te hebben vernomen. Tsjoerkin hervatte
deze week zijn bemiddelingspogingen nadat de Serviërs
het overleg met de Verenigde Naties hadden afgebroken
als gevolg van de twee luchtaanvallen op hun stellingen
door NAVO-vliegtuigen.
Phnom penh Cambodjaanse boeddhistische monniken bestijgen de trappen van de hoogste tempel in de hoofdstad Phnom Penh. De boeddhisten
vierden gisteren het Khmer Nieuwjaar, de eerste dag in het Cambodjaanse Jaar van de Hond. foto reuter
SARAJEVO Rtr/AFP/DPA
De strijd om Gorazde lijkt in
derdaad te zijn geluwd maar
vannacht bestookten de Ser
viërs dorpen ten zuiden van de
stad, zo melddde Radio Saraje
vo. Gorazde is vanaf de omrin
gende heuvels dagenlang zwaar
beschoten door de Bosnische
Serviërs. De NAVO beantwoord
de het Servische offensief met
bombardementen op hun.
Vooralsnog handhaven de
Serviërs de blokkade van mili
taire- en hulpkonvooien van de
VN door hun gebied. Bovendien
houden zij enkele tientallen VN-
waarnemers vast. De maatregel
is een vergeldingsactie voor de
luchtaanvallen. De VN willen
deze week toch proberen de
hulpkonvooien in Bosnië weer
op gang brengen. Gehoopt
wordt morgen mogelijk al van
daag te kunnen beginnen.
Naar aanleiding van de
NAVO-bombardementen dreig
de de leider van de Bosnische
Serviërs, Radovan Karadzic, gis
teren de VN-troepen in Bosnië
als potentiële vijanden te be
handelen. „Al onze afspraken
tot dusver en de goede manie
ren waarvan wij blijk hebben
gegeven, behoren nu tot het
verleden. Wij zijn gedwongen
Unprofor (de VN-macht) als po
tentieel vijandelijke macht te
beschouwen", schrijft Karadzic
aan de VN.
Bemiddeling Zuid-Afrika
dreigt nu al te mislukken
johannesburg p.v.nuusenburg
correspondent
De internationale bemiddeling
die de politieke crisis in Zuid-
Afrika moet oplossen, dreigde
voor zij was begonnen op
mislukking uit te lopen. De
regering en het ANC aan de ene
kant en de Zulu-partij Inkatha
aan de andere kant konden het
niet eens worden over de op
dracht aan de zeven bemidde
laars die dinsdag in Johannes
burg zijn aangekomen. De dele
gatie wordt geleid door de Ame
rikaanse oud-minister Kissinger
en de voormalige NAVO-secre-
taris-generaal Carrington.
De bemiddelaars waren inge
schakeld om het geschil over de
bevoegdheden van de negen
provincies van het nieuwe Zuid-
Afrika op te lossen. Inkatha
neemt geen deel aan de eerste
democratische verkiezingen die
over twee weken plaats vinden,
omdat zij vindt dat het ANC en
1 ban
de regering de
de provincies te veel
den leggen.
Gisteren bleek dat de bemid
delaars eerst een ruzie over een
mogelijk uitstel van de verkie
zingen moesten beslechten. In-
katha-leider Buthelezi eist uit
stel van de verkiezingen, opdat
zijn partij alsnog kan deelne
men wanneer de uitslag van de
bemiddeling daartoe aanleiding
geeft. Voor de regering en het
ANC zijn de verkiezingsdata, 26,
27 en 28 april, onaantastbaar.
De bemiddeling speelt zich af
tegen de achtergrond van de
noodtoestand die president De
Klerk twee weken geleden in de
provincie KwaZulu/Natal heeft
uitgeroepen. De provincie is het
toneel van een bloedige
machtsstrijd tussen aanhangers
van Inkatha en ANC. Ondanks
het uitroepen van de noodtoe
stand zijn in KwaZulu/Natal
meer dan tweehonderd
omgekomen.
Spijt wordt gezien als poging onder levenslang uit te komen
düsseldorf-gotha
Op de eerste dag van het proces tegen de vier
Duitsers die worden verdacht van de brandstich
ting in het huis van de Turkse familie Gene vorig
jaar in Solingen, waarbij vijf meisjes en vrouwen
omkwamen, heeft een van de verdachten woens
dag een bekentenis afgelegd. De advocaten van
de andere verdachten zien in het berouw van de
24-jarige Markus G. een poging om te voorkomen
dat hij levenslang krijgt.
Voor het gerechtshof in Düsseldorf verklaarde
Markus G., de oudste van de verdachten, 'onein
dig veel spijt te hebben' over wat hij heeft aange
richt. „Ik geloof nu dat de leuzen van rechts tot
haat en onmenselijkheid leiden, en wij allen zijn
daar het gevolg van", zei hij.
De 'spijtoptant' was de enige verdachte die ten
tijde van de aanslag meerderjarig was. In Duits
land komen alleen meerderjarigen in aanmerking
voor levenslange celstraf. De andere verdachten
zijn de 16-jarge Felix K., de 17-jarige Christian R.
en de 21-jarige Christian B.. Ze zijn
wegens moord, poging tot moord en brandsticl
ting. De minderjarige R. en K. kunnen tot maxi
maal tien jaar gevangenisstraf worden veroor
deeld. B. kan als minderjarige worden berecht
maar ook als volwassene.
De politie heeft afgelopen zondag bij de Oost-
duitse stad Gotha een militair trainingskamp ont
manteld van de rechtsextremistische Vikingjeugd.
Elf mannen van achttien tot veertig jaar en een
16-jarig meisje zijn aangehouden. Twee andere
personen zijn ondervraagd.
In het tentenkamp in de deelstaat Thüringen
ontdekte de politie behalve nazi-propagandama
teriaal ook wapens, alarmpistolen en imitaties
van handgranaten. De leden van de Vikingjeugd
hielden op het gehuurde privéterrein militaire oe
feningen, waaronder schieten en marcheren. De
politie acht de beweging verantwoordelijk voor
verscheidene aanslagen op huizen voor buiten
landers en asielzoekers.
'Volk moet
meevechten
tegen Armenië'
De opgelaaide strijd tussen Ar
menië en Azerbeidzjan om de
regio Nagorno-Karabach heeft
de Azerbeidzjaanse president
Alijev zo bezorgd gemaakt dat
hij de gehele bevolking heeft ge
vraagd mee te helpen met de
verdediging tegen de 'Armeense
agressie'. Gisteren werd er rond
Nagorno-Karabach weer fel ge
vochten. De twee landen be
schuldigen elkaar ervan de
nieuwe gevechten te zijn be
gonnen.
Vitamine A
vergroot kans
op longkanker
correspondent
Het Russische lidmaatschap van de Raad
van Europa, het democratische voor
portaal van de Europese Unie, is onver
mijdelijk geworden. Daar is iedereen in
Straatsburg het over eens. Sterker nog,
de anti-Europese scheldkannonades van
de Russische ultra-nationalist Zjirinovski
zullen het proces alleen nog maar ver
snellen. Maar veel diplomaten zien het
zwerk drijven. Zij zijn bang voor ingrij
pende veranderingen als de Russen ko-
De grootste zorg is of de twee meest suc
cesvolle instellingen van de Raad. het
Europese Hof voor de Mensenrechten en
de Europese Commissie voor de Men
senrechten, in de toekomst nog zullen
kunnen functioneren. „Stelt u zich voor
dat straks het individuele klachtrecht dat
bij het Hof voor de Mensenrechten be
staat ook voor alle 150 miljoen Russische
burgers geldt", verzucht een hoge diplo
maat. „Zelfs nu hebben we al wachttij
den van jaren".
Rusland wordt, als het toetreedt, meteen
de grootste van de 32 lidstaten, bijna
twee keer zo groot als de grootste lidstaat
(Duitsland) nu. Het kan niet anders of
dat zal enorme gevolgen hebben voor de
organisatie. Nu al eist Duitsland dat het
Duits als officiële derde werktaal in
Straatsburg, naast het Frans en het En
gels, wordt ingevoerd. Zal Moskou straks
dan niet ook het Russisch als werktaal
willen invoeren?
Met hoeveel ambtenaren en parlemen
tariërs zal het apparaat worden uitge
breid? Hoeveel en vooral wat voor rech
ters zal Rusland naar het Hof voor de
Mensenrechten afvaardigen? Er is mo
menteel maar een enkeling in Straats
burg die weet hoe het Russische rechts
systeem functioneert en in hoeverre het
al is hervormd sinds de dagen van de
communistische rechtspraak, de wille
keur, de executies en de Goelag. Com
missies van de Raad van Europa zullen
in de komende maanden veelvuldig op
missies naar Moskou gaan om al deze
dingen te onderzoeken.
Volgens de voorzitter van de Russische
Senaat, Vladimir Sjoemeiko, is het Russi
sche lidmaatschap nog hooguit een
kwestie van 'technische details'. Het
voorjaar van 1995, zei hij dinsdag, is een
goede gok voor het tijdstip van de Russi
sche intocht.
Sjoemeiko staat aan het hoofd van de
Russische parlementaire delegatie die
deze week de Raad van Europa bezoekt.
Volgens sommigen maakt hij daarbij
handig gebruik van de opzienbarende
aanwezigheid van de extremist Zji
rinovski in zijn delegatie. Immers, hoe
harder Zjirinovski roept om 'bommen op
Italiaanse NAVO-bases' en 'een wereld
oorlog om de Baltische staten' of joodse
demonstranten bekogelt met tulpebol-
len, hoe sympathieker de overige Russen
overkomen.
„Zij hebben het Westen nodig om ervoor
te zorgen dat mensen als Zjirinovski in
Rusland geen kans krijgenomschrijft
een lid van de Assemblée van de Raad de
huidige Russische tactiek. „Zij misbrui
ken de Zjirinovski-factor om Rusland te
laten aansluiten."
In het afgelopen jaar is de Raad ervan
overtuigd geraakt dat Rusland toch er
gens een plaats moet hebben. Lid ziin
van de NAVO kan nog niet, lid van de
Europese Unie ook niet en de CVSE, de
Conferentie voor Veiligheid en Samen
werking irf Europa, leidt een kwijnend
bestaan. Rest alleen de Raad. Anderen
vrezen dat door de snelle toetreding van
de voormalige Warschaupact-landen
de Raad telt inmiddels al 32 leden de
mooie principes van deze oudste van de
Europese instellingen verwateren. Dat
was in Nederlandse ogen al zo, toen vo
rig jaar Roemenië werd toegelaten. Ne
derland stemde toen dan ook als enige
tegen.
Waar blijft het opkomen voor democra
tie en mensenrechten, wanneer de dis
cussies straks steeds worden beheerst
door conflicten om minderheden, gren
zen of de aanwezigheid van vreemde
troepen, zoals de Russische in de Balti
sche staten? Dergelijke conflicten zou
den volgens de Raad geen probleem mo
gen zijn tussen lidstaten, maar zijn het
wel in Midden- en Oost-Europa.
Zjirinovski is het allemaal om het even
wat Sjoemeiko en zijn delegatie deze
week in Straatsburg afspreken en beklin
ken. Als hij waar hij vast van overtuigd
is over niet al te lange tijd het Russi
sche presidentschap in handen heeft, zal
hij alle akkoorden even snel vernietigen
als ze werden gesloten. „Ik zal ze door
midden scheuren", zei hij dinsdag des
gevraagd in de wandelgangen. „Verdra
gen zijn niet voor het hcleïeven. Het is
net als met een politieke partij. Je kunt er
lid van worden en je kunt er weer uit
stappen. Ik zal al die akkoorden annule-
De onderzoekers waren com
pleet verrast: In plaats van het
risico te verminderen, ver
hoogt vitamine A juist de kans
op het krijgen van longkanker.
Amerikaanse en Finse onder
zoekers die de werking van be-
ta-caroteen de plantaardige
bron van vitamine A onder
de loep namen, dachten de be
vindingen van eerder onder
zoek te kunnen bewijzen, na
melijk dat grote doses vitami
ne A de kans op longkanker
verkleinen. Beta-caroteen en
andere 'anti-oxidanten' wer
den algemeen bejubeld als na
tuurlijke kankerlréstri jders.
Dat blijkt nu een fabeltje te
zijn. De wetenschappers kwa
men tot de ontdekking na
een onderzoek van 10 jaar
waaraan 29.133 rokende man
nen deelnamen die vijf tot acht
jaar elke dag vitamine A slik
ten of placebo's kregen dat
mensen die heta-carotcenpil-
len slikken 18 procent meer
kans maken op het krijgen van
longkanker. Voor vitamine E,
waarvan aangenomen werd
dat het nog beter tegen kanker
beschermt, werd geen verschil
genoteerd. Beta-caroteen komt
vooral voor in fruit en groen
ten als wortelen en broccoli.
