l59I99
'Er moeten koppen
rollen in IRT-zaak'
met de PvdA
op weg naar 3 mei
Ruzie is de gevaarlijkste medische fout
Binnenland
Kok is bijna terug in het Olympisch Stadion
'Stille' afsluiting racisme-week
Ziekenhuis
Elkerliek
zoekt uitweg
uit de crisis
Groen Links en rechts
willen een wethouder
1AANDAG 28 MAART 1994
n Nederlands Persbureau CPD Geassocieerde Pers Dier
Binnenschippers eisen snel actie
[otterdam De binnenschippers eisen dat minister Maij-Weg-
fen nog deze kabinetsperiode het scheepsvervoer naar België en
Frankrijk regelt in een wetsvoorstel, zo hebben ze zaterdag be-
[loten. Ze willen dat zes miljoen ton lading (van totaal 25 mil-
pen ton) via het toerbeurtsysteem wordt verdeeld. De schippers
werden het er zaterdag over eens voorlopig geen actie te voeren
en besloten vast te houden aan de door de overheid betaalde
loop van verouderde schepen.
,7 miljoen voor Ronald Mc Donald
cheveningen» Een gala voor het kinderfonds Ronald Mc Donald
ieeft zaterdag in Scheveningen bijna 1,7 miljoen gulden opge-
racht. Het geld is bestemd voor het nieuw te bouwen ouderop-
anghuis bij het Sophia-kinderziekenhuis in Rotterdam en voor
en soortgelijke opvang bij de kinderkliniek van het VU-zieken-
uis in Amsterdam. In Ronald Mc Donald-huizen zijnonderko-
ïens voor ouders van wie de kinderen ernstig ziek zijn.
dotor zonder licht: twee doden
Ialkenswaard Een verkeersongeval in Valkenswaard heeft het
fgelopen weekeinde twee motorrijders het leven gekost. Zij re
en op de Luikerweg op een motor zonder achterlicht. Toen de
estuurder opeens van richting veranderde, werd de motor van
chteren aangereden door een personenauto.
Eindhovenaar in café doodgeschoten
findhoven» Een 24-jarige Eindhovenaar is gisteravond in een ca-
in zijn woonplaats doodgeschoten. Een andere man werd in
lijn schouder getroffen. De politie heeft de 37-jarige vermoede
lijke dader enkele uren later aangehouden. Een team van zes re-
rhercheurs onderzoekt de zaak. Vast staat tot nu toe dat de
het gevolg was van een ruzie.
inzage geëist in rapport korpschef
'[peldoorn De Regionale Dienstcommissie en de politiebonden
in de politieregio Noord- en Oost-Gelderland eisen inzage in het
Vertrouwelijke rapport over de onkostenvergoeding van hun
Korpschef die vorige week opstapte. De bonden ontvingen tot nu
Joe alleen een persbericht, wat geruchten in de hand werkt.
Politici willen duidelijkheid in kamerdebat:
den haag gpd
Er gaan steeds meer stemmen op dat er koppen moeten
rollen in de geruchtmakende IRT-affaire. Naast kamerle
den van D66 en de WD heeft nu ook PvdA-partijvoorzit-
ter Rottenberg de vraag opgeworpen of procureur-gene
raal Van Randwijck en de Amsterdamse hoofdofficier van
justitie Vrakking wel in functie kunnen blijven. PvdA-lei-
der Wim Kok heeft de Tweede Kamer ook opgeroepen
om donderdag 'eerlijk en open' te debatteren over de
kwestie.
in afwachting van de uitkomst
van de gesprekken besloten af
te zien van een hun toegezegde
promotie.
Het Interregionale Recher
cheteam Noord-Holland-
Utrecht werd een half jaar gele
den plotseling ontbonden op
Amsterdams initiatief omdat er
sprake zou zijn van een ontoe
laatbare opsporingsmethode
van rechercheurs. De actie zette
veel kwaad bloed bij omliggen
de korpsen.
In het rapport van de com
missie Wierenga wordt de op
heffing aangemerkt als een 'ka
pitale blunder'. De beslissing is
op onjuiste gronden genomen
omdat er werd uitgegaan van
een foute opsporingsmethode
terwijl daarvan geen sprake
Ruim veertig procent van de
Nederlanders vindt dat de mi
nisters Hirsch Ballin van justitie
en Van Thijn van binnenlandse
zaken niet hoeven op te stap
pen, zo blijkt uit een NIPO-en-
quête. Vrakking en Nordholt
moeten wel opstappen, vindt 30
procent. Van Randwijck en Van
Riessen volgen met respectieve
lijk 21 en 22 procent.
Premier Lubbers heeft afgelo
pen vrijdag na afloop van de
ministerraad gezegd dat wordt
nagegaan in functioneringsge
sprekken of de top van de Am
sterdamse politie en justitie kan
blijven zitten. Twee betrokke
nen, commissaris Van Riessen
en IRT-chef Van Kastel, hebben
HAAG WILLEM FRANSSEN
VAN DER MEULEN
s het verloop van de start za-
rirdag in Zutphen van de PvdA-
impagne voor de kamerver
lezingen illustratief is voor de
•ikomst op 3 mei, zou lijsttrek-
ifr Wim Kok zijn marathon
cfst wel eens alsnog met hoog-
|heven handen kunnen afslui-
partijkader was zaterdag
jfcsteld om half elf 's ochtends
I vergadercentrum De Hanze-
bf. Om kwart over tien valt er
|)g geen kip te bekennen in de
rakteristieke oude zaal van
it schouwburgcomplex. De
nstaande brug over de IJssel
i/öorzaakt een verkeerstechni-
chaos, is goed voor een fik-
file en verhindert een tijdige
soepele aftrap van de cam-
Dat mag de pret niet
kken. Want hoewel de opi-
ipeilingen nog altijd fors ver
te zien geven, lijkt de PvdA
:t electorale moeras definitief
Itvlucht. Sterker nog, gezien
vrije val van het CDA lijkt het
voor kort ondenkbare niet
ger onmogelijk: de PvdA op 3
:i als grootste partij uit de
Tweede man Wallage wijst en
op het verkiezingsaffi-
ie waarmee de PvdA de ko-
ende weken het electoraat te
jf gaat. Een foto van de partij-
jder met louter en alleen twee
porden: Kies Kok. Simpel, rus-
g, wars van een onnodig ver
achting wekkende slogan. Het
bet verdacht veel denken aan
'Kies de minister-president'
barmee wijlen Joop den Uyl in
[77 tien zetels winst binnen-
eepte. Aan zelfvertrouwen
het de PvdA niet
Nu de kiezers nog even.
jKroonprins Wallage mag drie
rWartier later dan de bedoeling
«s het spits afbijten van het
rondje peptalks, waarmee de
partijtop het kader warm poogt
te krijgen. De oude schouw
burgzaal zit zoals beloofd inder
daad mudvol. De PvdA heeft er
varen dat regeren af en toe 'van
au' doet, soms een beetje heel
erg 'au'. Maar het is onweerleg
baar de moeite waard geweest,
verzekert Wallage. Hij meent
dan ook dat sociaal-democraten
'met zelfvertrouwen, maar zon
der arrogantie' de verkiezings
strijd kunnen ingaan.
Minister Van Thijn van bin
nenlandse zaken krijgt de la
chers op zijn hand. Hij is na de
dood van Ien Dales overgestapt
van het burgemeesterschap van
Amsterdam. Plotseling staat hij
in de vuurlinie wegens zijn rol
en zijn verantwoordelijkheid
toen in de IRT-affaire. „Deze
week heb ik heel even gedacht:
ach was ik maar bij moeder
thuis gebleven." Maar ook Van
Thijn heeft van Kok geleerd 'om
bij tegenwind door te fietsen'.
Van Thijn "krijgt de zaal muis
stil met een indrukwekkend be
toog om de verkiezingscampag
ne niet te vervuilen met een on
smakelijke benadering van het
fenomeen multiculturele sa
menleving, waar Nederland hoe
dan ook tot is getransformeerd.
Hij pleit voor drie spelregels
voor de verkiezingsstrijd: een
beetje minder schrikachtig rea
geren op probleemsituaties,
niet het zoeklicht onbarmhartig
richten op problemen, weg met
de mythevorming rond het
voorrangsbeleid voor allochto
nen. Met die spelregels kan het
taboe worden doorbroken en
kan de zaak gewoon op de
agenda.
De grote leider Wim Kok voelt
zich goed in vorm voor de
laatste mijl van zijn veelbespro
ken maraton. Hij verheft na een
solide betoog het werkgelegen
heidsvraagstuk tot het boeg
beeld van de campagne. Daar
zet de PvdA alle kaarten op.
„Mijn werk is nog niet af, er is
veel bereikt, maar we zijn nog
niet klaar", ventileert Kok de
vurige wens van de PvdA om na
de verkiezingen te kunnen blij
ven meeregeren.
In het zicht van de finish van
zijn marathon heeft Kok tegen
alle atletiekwetten in nog enkele
'hazen' nodig. „Een marathon
vraagt om lange adem en sterke
benen. We zijn bijna terug in
het Olympisch Stadion, waar de
laatste rondjes worden gelopen.
Loop dat laatste rondje met me
mee", doet Kok een hartstoch
telijk beroep over de hoofden
van de aanwezigen heen op het
kiezersvolk.
den haag karel van den berg
en theo haerkens
I Slechte communicatie in een zieken
huis vormt een grotere bedreiging voor
patiënt dan infecties, een fout bij
eleen operatie of een storing in de appa-
Medisch specialisten die niet
!met elkaar door één deur kunnen, vor-
Imen een regelrecht gevaar voor hun
Ipatiënten.
Volgens de medisch direkteur van
neen groot ziekenhuis in de Randstad is
.jruzie en het gebrek aan communicatie
dat daarmee samen gaat, ongeveer het
3 slechtste wat een patiënt kan overko-
3 men. Zijn naam wil hij niet in de krant
II hebben, noch die van zijn ziekenhuis,
om elke associatie met de Helmondse
il affaire te vermijden.
0 Volgens de inspectie van de volksge
zondheid in Brabant was de door een
fusie opgelegde samenwerking tussen
n de gynaecologen al jaren slecht. Infor-
t'matie over patiënten werd niet overge-
Idragen, werkroosters en werkoverleg
net als een eenduidig me-
beleid.
sl De Amsterdamse advocaat Beer, spe-
itjcialist in medische geschillen, vraagt
af waarom de directie van Elkerliek
:- al die tijd niets heeft gedaan. „Als waar
wat ik in de krant heb gelezen, is deze
dtzaak krankzinnig. De artsen hebben
«laakbaar gehandeld, ze moeten zich
alkoor het Medisch Tucht College verant
woorden."
Emeritus-hoogleraar anesthesiologie
Smalhout zegt naar aanleiding van de
Helmondse zaak dat de oorzaak van
medische fouten zelden gebrek aan
kennis is. Hij ziet de oorzaak eerder in
'menselijke tekorten als luiheid, laks
heid en een gebrek aan verantwoorde
lijkheidsgevoel'.
Dat in het Helmondse ziekenhuis
niet eerder disciplinaire maatregelen
zijn getroffen, acht Beer een teken 'dat
de directie boter op het hoofd heeft. Als
je de afdeling gynaecologie sluit, is het
bread and butter van het ziekenhuis in
het geding'. Volgens hem kon de direc
tie de overeenkomst met de gynaecolo
gen opzeggen 'ook al is dat niet van
vandaag op morgen geregeld'. Boven
dien had ze de specialisten de toegang
tot het ziekenhuis kunnen ontzeggen.
„Met schorsen forceer je een beslis
sing."
Volgens districtsmedewerker Van Erp
van NU '91, de vakorganisatie van ver
plegend personeel, hebben verpleeg
kundigen de afgelopen twee jaar ver
schillende malen fouten aangekaart bij
de leiding van het ziekenhuis. Maar die
zou er nooit iets aan hebben gedaan.
„De verpleegkundigen vinden dat ze
nooit serieus zijn genomen. Ze zijn ver
ontwaardigd dat het eerst zover moest
komen."
Voor iedere ziekenhuis-arts die zijn
dienst begint, hoort de eerste vraag te
zijn: wat is er gebeurd met de patiënt?
Pas met die informatie is zinvol me
disch handelen mogelijk. Maar in het
Elkerliek was de informatiestroom zo
gebrekkig dat ongelukken niet konden
uitblijven. „Soms liep de overdracht
van de ene arts naar de andere via ver
pleegkundigen", weet Van Erp.
Bij het wisselen van diensten horen
artsen de patiënten zelf aan elkaar over
te dragen. Die overdracht is van groot
belang omdat de arts die 's avonds
dienst heeft, moet weten wat overdag is
gebeurd. Deze arts kan in geval van
nood een specialist - de achterwacht -
consulteren. In veel ziekenhuizen is de
overdracht tussen deze 'zaalwachten'
onderling in een protocol geregeld.
Daar staat onder meer wat moet wor
den besproken: bijvoorbeeld of de pa
tiënt koorts heeft en hoeveel.
Ook de verantwoordelijkheid van de
zaalwacht 's nachts in het ziekenhuis
en die van de specialist thuis is nauw
keurig omschreven. „Dat is een gevoeli
ge kwestie, want een specialist die in
bed ligt, stelt doorgaans niet als eerste
voor zelf even te komen kijken."
Het blijft een zaak van overleg, alge
mene regels zijn niet gemakkelijk te ge
ven. „Een zaalarts die een jaar geleden
is afgestudeerd kan minder dan een
aankomend chirurg die bijna klaar is.
De achterwacht moet dus inschatten of
de zaalarts een klus aan kan", aldus de
medisch directeur. In zijn eigen zieken
huis moet een zaalarts die vindt dat de
specialist moet komen, dat uitdrukke
lijk zeggen. De specialist mag niet wei
geren.
De derde verantwoordelijke is de me
disch directeur van het ziekenhuis. Hij
dient te zorgen voor een feilloos proto
col. Dat wordt steeds bijgesteld, want
landelijke regels zijn er niet. In de er-
kenningseisen van de inspectie van de
volksgezondheid staat hierover slechts
dat 'de gebruikelijke afspraken' moeten
worden nageleefd.
Niet alleen bij het wisselen van dien
sten wordt informatie uitgewisseld, dat
gebeurt ook bij andere gelegenheden.
De medisch specialist ziet zijn patiën
ten twee of drie keer in de week en is
dus niet van uur tot uur op de hoogte
van hun toestand. De zaalarts loopt da-,
gelijks visites. Hij schakelt tussentijds
de specialist in als dat nodig is. Maar de
verpleegkundigen maken een zieke de
hele tijd mee. „Zij zijn de oren en ogen
van de specialist en slaan alarm als er
iets aan de hand is."
Hun waarnemingen helpen zaalart
sen en specialisten opmerkingen van
de patiënt op waarde te schatten. „Een
zieke die moeite heeft om met de dok
ter te praten, is geneigd klachten af te
zwakken. Omgekeerd zijn er ook die
overdrijven uit angst dat de ernst van
hun situatie wordt onderschat." Ook in
omgekeerde richting loopt informatie
over een aantal schijven: de specialist
zegt wat er moet gebeuren en de ver
pleegkundige voert uit. „Elke keer dat
de informatie wordt overgedragen kan
er iets mis gaan." Het laat zich raden
dat slechte onderlinge verhoudingen,
mensen die eigenlijk niet meer met el
kaar willen praten, de kans op misver
standen en fouten aanzienlijk vergro
ten. Zoals in Helmond.
was. Toen bekend werd dat het
team was opgeheven, liepen de
levens van twee politie-infor-
manten ernstig gevaar.
Professor Fijnhout, hoogle
raar strafrecht en criminologie,
vindt de aangekondigde func
tioneringsgesprekken met de
hoofdrolspelers in de IRT-affai
re 'ridicuul'. De gesprekken zijn
volgens hem nauwelijks serieus
te nemen. Fijnhout vindt het
een goed idee als een parle
mentaire enquête komt naar
het functioneren van het open
baar ministerie. Het OM wordt
onvoldoende aangestuurd door
het ministerie van justitie, dat
zijn zaakjes zelf ook niet goed
op orde heeft, aldus de hoogle
raar. „Een enquête kan de rol
van de minister en het ministe
rie beter boven water brengen".
Oud-minister van Justitie en
WD-senator Korthals Altes zei
vanmorgen voor de NCRV-radio
dat er bewindslieden 'over min
der zijn gevallen' dan over de
ontbinding van een IRT. Hij
vergeleek de affaire met de pas
poort-affaire in het vorige kabi
net waarover staatssecretaris
Van der Linden en later minis
ter Van Eekelen struikelden.
Achttien jaar
voor moord op
Poolse vrouw
ROTTERDAM ANP
De Rotterdamse rechtbank
heeft vanmorgen een 32-jarige
man veroordeeld tot achttien
jaar cel wegens de moord op
een 39-jarige Poolse. De vrouw
werd in mei 1991 met een
pistoolmitrailleur doodgescho
ten in een shoarmazaak. Bij de
schietpartij raakte haar vriend,
het eigenlijke doelwit van de
aanslag, levertsgevaarlijk ge
wond.
De rechtbank achtte bewezen
dat de man samen met onder
meer zijn broer de vrouw in
koelen bloede heeft neerge
schoten. De broer is inmiddels
overleden. De schietpartij in de
shoarmazaak was een afreke
ning in de drugswereld. Volgens
de officier van justitie was de
schutter een van de grote jon
gens in een Turkse heroïneben-
de.
De rechtbank verwierp het
verweer van de advocaat dat de
dader ontoerekeningsvatbaar
was. In Spanje hebben psychia
ters de man vanwege diens be
trokkenheid bij een misdrijf
daar onderzocht en kwamen tot
de conclusie dat hij 'compleet
krankzinnig' was. Psychiaters
van het Pieter Baan Centrum in
Utrecht daarentegen conclu
deerden dat de man in Spanje
gesimuleerd moet hebben,
want zij konden geen geestelijke
afwijkingen vinden.
den haag Janmaat met een duivelskop die zich vleit tegen de doodskop van Hitier. Daaronder de tekst
'ontmasker de fascisten'. Het was een van de vele spandoeken die zaterdag werden meegedragen tijdens
een landelijke manifestatie in Den Haag tegen racisme en vreemdelingenhaat. Ruim zevenduizend men
sen, onder wie veel buitenlanders, deden mee. De belangstelling was dit jaar duidelijk minder dan in
voorgaande jaren. Twee jaar geleden deden nog zestigduizend mensen mee en vorig jaar veertigduizend.
FNV-voorzitter Stekelenburg noemde het 'bedenkelijk' dat de belangstelling afneemt 'terwijl er sinds de
Tweede Wereldoorlog nog nooit zoveel mensen op een racistische partij hebben gestemd'. De betoging
vormde het sluitstuk in Nederland van een Europese actieweek tegen racisme. De Europese afsluiting
had gisteren plaats met een betoging in Brussel. foto daan van alkemade
helmond. gpd
De directie en de medische staf
van het Elkerliek-ziekenhuis in
Helmond hebben de afgelopen
dagen continu vergaderd over
de positie van de vijf gynaecolo
gen. De afdelingen verloskunde
en gynaecologie verkeerden de
afgelopen jaren in een organisa
torische wanorde als gevolg van
een slepende ruzie tussen de
artsen. Hierdoor zijn in elk ge
val twee, maar mogelijk vier ba
by's in bijna een jaar tijd overle
den.
Geneesheer-directeur Jager
verklaarde donderdag nog dat
in overleg met de maatschap en
onder dwang van het ministerie
van volksgezondheid nieuwe
maatregelen zijn genomen om
de kwaliteit van de zorg te ver
beteren.
Volgens hem was de situatie op
de betreffende afdeling de afge
lopen maanden al verbeterd.
Opmerkelijk is dan ook dat de
directie en de medische staf op
nieuw maatregelen overwegen.
Een woordvoerder van het zie
kenhuis wilde gisteravond geen
commentaar geven op de vraag,
of de positie van een of meer
gynaecologen ter discussie
staat.
Bekend is dat enkele gynae
cologen weigeren een aantal
bindende afspraken die met
hen zijn gemaakt, te onder
schrijven.
In KRO's Brandpunt beschul
digde gisteravond een echtpaar
een gynaecoloog van het Elker
liek-ziekenhuis ervan beoorde
lingsfouten te hebben gemaakt
bij de geboorte van hun kind
begin dit jaar. De baby is een
dag later overleden.
Volgens de ouders weigerde de
arts een keizersnee uit te voe
ren, hetgeen door een andere
arts noodzakelijk werd geacht.
De directie van het zieken-
huis is door de affaire emstig in
verlegenheid gebracht. De ge
neeskundige inspectie van
Noord-Brabant houdt de leiding
verantwoordelijk voor de chaos.
In opdracht van het Openbaar
Ministerie in Den Bosch stelt de
politie een onderzoek in naar
aanleiding van het overlijden
van een tweeling in 1992.
Groen Links, de kleine christe
lijke partijen en afsplitsingen
van de WD en het CDA willen
in Zeist gezamenlijk een wet
houder in het nieuwe college
van burgemeester en wethou
ders. De vijf partijen willen zo
de verkiezingswinst vertalen in
een wethouderszetel. Vanavond
wordt besloten of de gecombi
neerde wethouder er ook echt
komt.
Groen Links, SGF-GPV, RPF,
de WD-afsplitsing Gemeente
belang Zeist en Buurtschappen
(GZB) en de uit het CDA voort
gekomen Belangenvereniging
Inwoners Zeist (BIZ) werken nu
samen om een wethouderspost
te bemachtigen. Samen zijn de
kleine partijen goed voor negen
zetels. De vijf proberen D66 (vijf
zetels) een wethouderspost af
handig te maken, omdat ze zich
de afgelopen vier jaar als kleine
partijen buitenspel gezet voe
len. Fractievoorzitter van
Groen Links Claassen: „We pro
beren het verbond van de vier
grote partijen om de kleintjes er
uit te houden te doorbreken. De
wethouders van WD, D66,
PvdA en CDA besloten altijd
eerst samen wat er moest ge
beuren. Discussie had dan geen
zin meer. Als wij als kleine par
tijen een wethouder leveren, is
er weer sprake van een debat."
SGP/GPV-raadslid Van Brenk
wil wel •wethouder worden. Hij
is niet bang dat hij in gewetens
nood zal komen. „Ik ben niet de
vertegenwoordiger van de vijf
partijen, ik zit vanuit de vijf in
het college. Ik kan loyaal uitvoe
ren wat de raad in meerderheid
heeft beslist, ook al sta ik er zelf
niet achter".
Geldig van ma. 2817m wo. 30 maart 1994
MAANDAG - DINSDAG - WOENSDAG
H3 PATENT
TARWEBLOEM
==3 kilopak
jN|j van J4Ö
EM
GESNEDEN WIT OF
VOLKORENBROOD
Vit
BAR LE DUC
MINERAALWATER/
GRAND MERE
EXTRA CONFITURE
perzik/maracuja,
zwarte kers of aardbeien
pot 450 gram
van 349
NIET VOOR HANDELAREN!
