Kroaten en Serviërs
voor het eerst aan
onderhandelingstafel
'Waar VN-bases zijn, zijn ook prostituées'
Feiten &Meningen
Het Eurobeleid
van John Major:
Stupide Albion
Grondrente bij
aankoop eigen
huis aftrekbaar tbu
VRIJDAG 18 MAART 1994
'AG 1!
I)c Financial Times vatte John Majors Euro
beleid in twee woorden samen: 'Stupide Al
bion'. Andermaal waren de Britten er in ge
slaagd de toorn van Europa over zich af te
roepen en andermaal ging het om de Britse
soevereiniteit.
Toen John Major in 1990 de fakkel had
overgenomen van Margaret Thatcher, toog
hij naar Duitsland en verklaarde dal het
Verenigd Koninkrijk voortaan in 'het hart
van Europa' zou liggen. Maar het tafereel
dat zich deze week in Brussel ontrolde,
deed eerder denken aan het Europese be
leid van zijn gemantelpakte voorgangster.
Thatcher omschreef dat beleid ooit in
drie woorden: „Neen, neen en neen!" Major
gebruikte deze week meer gepolijste be
woordingen. maar de strekking was hetzelf
de. Zijn onderhandelaar in Brussel, Douglas
Hurd, had opdracht op elk voorstel 'nee' te
zeggen. Een politiek commentator van de
Guardian vatte de sfeer in het Brusselse
goed samen. Hij schreef: „Wat een grote
dag voor de Europese eenheid! Zij haten
ons allen eensgezind!"
Aanleiding is de beoogde uitbreiding van
de Europese IJnie met Oostenrijk, Finland,
Zweden en Noorwegen. Die uitbreiding be
tekent dat een aantal stem-procedures in
de Unie gewijzigd moet worden. Thans
heeft elk EU-land een bepaald aantal stem
men in de Brusselse ministersvergaderin
gen. Een groot land als C.root-Brittannië
heeft tien stemmen, een kleintje als Dene
marken slechts drie. Gezamenlijk hebben
de twaalf EU-landen 76 stemmen.
Waar het echter om gaat, is dat beslissin
gen geblokkeerd kunnen worden als 30 pro
cent (van die 76 stemmen) tegen is. Of an
ders gezegd, het vereist 23 stemmen om
een meerderheidsbeslissing tegen te hou
den. Met de toetreding van de twee Scan
dinavische landen, Finland en Oostenrijk
zou het totale aantal stemmen op EU-ver-
gaderingen van 76 naar 90 stijgen (Oosten
rijk en Zweden krijgen elk vier stemmen,
Noorwegen en Finland elk drie). Ergo: het
aantal stemmen dat vereist is om een be
slissing te blokkeren, moet omhoog naar 27
(30 procent van 90).
Voor eenieder die iets meer dan kleuter
onderwijs heeft genoten, lijkt dit logisch. Zo
niet echter voor Hurd, die Eton College
heeft gedaan, en John Major. Zij willen vast
houden aan het oude getal van 23. De Brit
se premier heeft zo zijn eigen logica. Met de
komst van de nieuwe lidstaten, zo rede
neert Major, wordt het eenvoudiger om be
slissingen te blokkeren als het getal 23 blijft.
Immers, met meer potentiële bondgenoten
kunnen de daartoe vereiste stemmen ge
makkelijker worden vergaard.
En daarmee zit Major weer op de lijn van
zijn voorgangster: Europese integratie is
leuk, maar het mag niet ten koste gaan van
de Britse soevereiniteit. Ten koste van alles
moet vermeden worden dat andere landen
door middel van meerderheidsbeslissin
gen in Brussel de Britten hun wil kunnen
opleggen.
Verlies aan soevereiniteit was de achter
grond van Thatchers verzet tegen een Eu
ropese munt. „Ik kan toch niet naar de ko
ningin gaan en zeggen dat haar hoofd niet
meer op onze munt staat", zei ze ooit in het
Lagerhuis. Angst voor verlies aan soeverei
niteit was ook de drijfveer van de anti-
Maastrichtlobby in het Lagerhuis, die er vo
rig jaar bijna in slaagde het vermaledijde
verdrag te torpederen. En nu dus: alweer.
Maar, zoals Lord Howe in zijn monu
mentale aanval op Thatcher vier jaar gele
den opmerkte, soevereiniteit is niet zoiets
als maagdelijkheid. Het is niet iets wat je
hebt of niet hebt. Naties kunnen soeverein
zijn op bepaalde terreinen, en de macht de
len op andere.
Bovendien kan Groot-Brittannie aan Eu
ropese soevereiniteit winnen door een deel
van zijn nationale soevereiniteit op te ge
ven. De toetreding van vier nieuwe lidstaten
tot de Europese Unie, betekent dat die Unie
meer macht krijgt over het Verenigd Ko
ninkrijk. Het betekent ook dat 'Londen' een
stem krijgt in zeg het visserijbeleid
van Noorwegen. Wie dat niet ziet, is inder
daad 'stupide'.
londen cees van zweeden
correspondent
De stroom van Russische diplomatieke successen in het voormalige Joegoslavië is nog niet opgedroogd.
Na de terugtrekking van de Servische troepen rond Sarajevo en de heropening van het vliegveld van Tuzla
heeft de speciale Russische afgezant voor 'Joegoslavië', onderminister van buitenlandse zaken Vitali
Tsjoerkin, het gisteren voor elkaar gekregen dat Serviërs en Kroaten volgende week gaan praten over Kraji-
na, het door Serviërs bezette Kroatische gebied.
Een Kroatische familie op de vlucht voor Servische militairen. Volgende week zitten Kroaten en Serviërs weer samen aan de onderhandelingstafel.
archieffoto
Het is voor het eerst dat beide partijen
elkaar in dergelijke onderhandelingen
zullen treffen. Tot nu toe zijn er alleen
besprekingen geweest over bepaalde
concrete zaken, zoals heropening van de
Maslenicabrug in de buurt van Zadar of
heropening van de snelweg Zagreb-Bel-
grado. Die besprekingen hebben in het
verleden tot weinig geleid. Zelfs als er
toezeggingen werden gedaan, werden
die nooit nageleefd. Brug en snelweg zijn
ondanks alle bemiddelingen van de Ver
enigde Naties nog net zo dicht als twee
jaar geleden.
De voorgenomen onderhandelingen ko
men op een belangrijk moment. Eind
deze maand loopt het mandaat van de
blauwhelmen van de Verenigde Naties in
Kroatië af en dat leidde vorige week tot
groeiende speculaties over wat er daarna
zal gebeuren. Aan beide zijden van het
Kroatische front worden de messen al
geslepen voor een nieuwe, gewelddadige
ronde in de Kroatisch-Servische oorlog.
De Kroaten hebben de afgelopen maand
extra troepen gemobiliseerd, terwijl er
aan Servische zijde zware artillerie in
stelling is gebracht, die voor een groot
deel afkomstig is uit de bergen rond de
Bosnische hoofdstad Sarajevo.
Tsjoerkin zei na afloop van zijn bespre
king met vertegenwoordigers van de
Kroatische Serviërs in Belgrado dat hij op
korte termijn geen echte vredesovereen
komst verwacht. Wat hij wel hoopt te be
reiken, is een zekere normalisatie van de
betrekkingen, zodat beide volkeren in
vrede kunnen leven. Van daaruit, aldus
de Russische bemiddelaar, kan aan een
definitieve oplossing voor het probleem
worden gewerkt.
De Rus benadrukte dat zijn initiatief
moet worden gezien als een aanvulling
op de Amerikaanse initiatieven tot de
vorming van een Kroatisch-Bosnische
federatie in Bosnië. Een gelijktijdige aan
pak van zowel de Kroatische als de
Bosnische oorlog is uiteindelijk de enige
oplossing, daarvan zijn zowel de Ameri
kanen als de Russen overtuigd.
Er wordt al langer gespeculeerd over een
allesomvattende oplossing, waarbij de
Serviërs in Bosnië gebied afstaan aan de
moslims, in ruil voor Kroatische conces
sies ten opzichte van de Krajina-Serviërs.
Die zouden dan weliswaar niet al hun
gebied kunnen houden, maar in ieder
geval een deel van het territorium dat zij
hebben veroverd.
Tot nu toe zitten de standpunten muur
vast. De Krajina-Serviërs houden vast
aan hun onafhankelijkheid, de Kroaten
willen hen wel een zekere autonomie ge
ven, maar onafhankelijkheid is voor Za
greb onbespreekbaar. De Bosnische Ser
viërs zijn in woorden wel bereid om ge
bied af te staan in ruil voor het recht om
zich bij Klein-Ioegoslavië (Servië en
Montenegro) aan te sluiten. Maar als het
aankomt op de vraag welke gebieden,
blijken ze eerder meer dan minder terri
toriale eisen te hebben. Zo vinden ze nog
steeds dat de moslim-enclaves Srebreni
ca, Gorazde en Zepa eigenlijk tot hun ge
bied behoren.
Maar door de ontwikkeling van de afge
lopen weken is een nieuwe optie opge
doemd. Steeds vaker wordt gespeculeerd
over de vorming van een Servisch-
Bosnisch-Kroatische confederatie, waar
mee alle problemen in één keer zouden
worden opgelost. De Krajina- en Bosni
sche Serviërs zouden dan een intensie
vere samenwerking met Belgrado kun
nen aangaan, zonder dat ze zich officieel
van Bosnië dan wel Kroatië hoeven af te
scheiden.
Die oplossing mag na drie jaar verbitter
de oorlog onwaarschijnlijk lijken. Maar
een federatie van Bosnische moslims en
Kroaten was vier weken geleden net zo
onwaarschijnlijk. En vorige week nog za
gen zowel Zagreb als de Bosnische mos
lims zich genoodzaakt tot een verklaring
dat een confederatie met Belgrado uitge
sloten is, een teken dat het idee achter
de schermen op zijn minst is geopperd.
Normalisatie van de betrekkingen, zoals
Tsjoerkin die nu heeft voorgesteld, zou
een eerste aanzet kunnen zijn naar een
klimaat waarin een dergelijke mogelijk
heid wel bespreekbaar wordt.
boedapest runa hellinga
correspondent
iaag
eek ee
Walla;
jomist
rheid.
ad vie:
rom z;
Een foutje van de Belastingdienst in uw voordeel (jiet m
onverwachte 'klantvriendelijke' behandeling? Met,ren a;
vraag besloot ik deze rubriek twee weken geleden.pjtbul
reden voor deze vraag was het volgende: De vereagn va
Eigen Huis gaf in het februarinummer van het verizoais
gingsblad De Woonconsument te kennen dat het Qkten n
voeren van zogenoemde grondrente rente die d
sommige aannemers in rekening wordt gebracht c
degrondkosten ondereen nieuwbouwwoningj<
trekpost weinig kans van slagen heeft.
In de brochure van de Belastingdienst Een eigen i<tj|NCE^
mV/gstaat echter zwart op wit dat grondrente wèl a>se re
trekbaar is. Verwarring alom. Is grondrente nu weleeE} r
niet aftrekbaar? Het antwoord is belangrijk voor tiéee'
duizenden mensen in Nederland, die dit jaar in aanrnen
merking lijken te komen voor deze aftrekpost. a'en a
Het antwoord blijkt niet zo eenvoudig te geven. Fis
caal-juridisch gezien lijkt het erop dat grondrente "e
aftrekbaar is. Dit komt doordat het Europese Hof v233*1
Justitie in oktober vorig jaar na vragen van de Hogt
Raad der Nederlanden heeft geoordeeld dat grondy.jp
onderdeel uitmaakt van de kostprijs van de grond r
dus geen echte rente is. ininge
De Hoge Raad heeft zoals verwacht mag worden dining
beslissing onveranderd overgenomen. Vandaar dalgngvi
vereniging Eigen Huis van mening was dat het opvgd er
ren van grondrente als aftrekpost weinig kans van Sjarigt
gen heeft. De beslissing van het Europese Hofheeffen ge
weliswaar betrekking op de BTW en dus niet op de,a nee
komstenbelasting, maar het zou toch wat vreemd z
als grondrente voor de BTW niet, en voor de inkom
stenbelasting wèl als echte rente gezien zou wordeJTlC
dus aftrekbaar is.
Maar hoe zit het dan met die brochure van de Bela.^ELB-
tingdienst? Daar staat onderaan pagina 20 toch duiES?n€
lijk dat grondrente aftrekbaar is. Fluks de Belasting?
foon gebeld. De mededeling in de folder blijkt te kl?1 tv?c
pen. Een vriendelijke vrouwenstem vertelt dat rna j
grondrente 'toch echt aftrekbaar' is. Geen probleen^^
Woordvoerster mevrouw Logt van hel ministerie varzoe'
financiën bevestigt dit standpunt. Van een fout in dzeza
brochure is volgens haar geen sprake. Zij benadrukf1 ei
wat in de folder staat op het moment.het officiële
standpunt van het ministerie is. Grondrente is dus t
trekbaar.
Wel zegt ze dat momenteel gestudeerd wordt op de
uitspraak van het Europese Hof. Bekeken wordt of <^P1
uitspraken ook doorgetrokken moeten worden naai
inkomstenbelasting. Over niet al te lange tijd zal hel
ministerie hierover met een standpunt komen. MoXfV.
men hierbij van mening zijn dat grondrente niet m«
aftrekbaar is, dan zullen idle aanslagen die tot dat mHAA(
ment zijn opgelegd met rust gelaten worden en niet
meer gecorrigeerd worden. ^et
Bij de vereniging Eigen Huis blijkt men enigszins veroca,
rast door het standpunt van het ministerie. Uit ervaip jj
met leden had men gemerkt dat op verschillende bqp
lastinginspecties in het land een streep door de aftre,poe
bare grondrente wordt gezet. Door de uitspraken vaLe
het Hof en de Hoge Raad leek het er veel op dat de e (|e
laatste hoop op aftrek verleden tijd was. jlJS(
Het standpunt van Financiën is echter in het vöordeustj|
van de eigen woningbezitter en dus zal de vereniginjove
in het aprilnummer van De Woonconsument leden iate]
viseren om de grondrente alsnog af te trekken. Omdisoff
de meesten dan al hun aangifte ingediend hebben, ZgC11
dit in de vorm van een aanvulling op de aangifte mo OV)
ten gebeuren.
Maar wat als het ministerie binnenkort met het stan<arn(
punt komt dat grondrente niet meer aftrekbaar is? je v
Zoals gemeld zal de Belastingdienst de dan al opgeley.^
de aanslagen niet meer corrigeren. 'vi
Maar hoe zit het dan met de belastingbetaler, van wf
de aanslagen over het jaar 1993 en de jaren daarvoor,
nog niet definitief zijn opgelegd? Die mag toch uitgas
van het standpunt in de brochure? Temeer daar ner
gens in de brochure de zin te ontdekken is: „Aan de
houd van deze brochure kunnen geen rechten worde^
ontleend. Dus ook bij een gewijzigd standpunt van i
Belastingdienst is met een beroep op het zogenoem^
vertrouwensbeginsel aftrek van grondrente te verdeSi.
gen. De vereniging Eigen Huis zal dit standpunt inne
men.
Maar zo ver is het nog niet. Op dit moment is de Belüïl
tingdienst nog steeds van mening dat grondrente af
trekbaar is. Iedereen dus, die in 1993 een nieuw huis e
heeft gekocht en hierbij grondrente moest betalen, k£tcr
dit dus aftrekken van zijn belastbaar inkomen !tle'
Seksindustrie in Latijns-Amerika groeit
Afgelegen villa's waar de klant
aan de hand van een catalogus
zijn favoriete meisje of jongetje
kan uitkiezen. In een Engels
schooluniform, een balletpakje
of alleen een onderbroekje. Een
beetje 'casa' heeft kasten vol
kleding om de vaak van straal
geplukte kinderen aan de meest
wanstaltige seksfantasieën van
volwassenen te laten beant
woorden.
De groei van de seksindustrie in
I.atijns-Amerika baart Tatiana
Treguear, directeur van de
hulporganisatie Fundacion Pro-
cal in Costa Rica grote zorgen.
Temeer omdat de prostituées
schrikbarend jong zijn. Uit on
derzoeken van Procal dat
seksuele voorlichting geeft en
opvang biedt aan tienermoe
ders en slachtoffers van seksu
eel geweld binnen de familie
kring blijkt dat de gemiddel
de leeftijd van 'gewone' prosti
tuées in Gosta Rica rond veer
tien jaar ligt. „Maar tijdens dat
onderzoek belandden we in het
duistere wereldje van het seks
toerisme, waar jongens en
meisjes nog veel jonger zijn",
zegt Treguear.
Sinds een jaar of vijf heeft ook
Costa Rica sekshuizen die spe
ciaal zijn ingericht voor wester
se toeristen. Wie de kinderbor
delen nog niet kent, wordt wel
op weg geholpen door een ober,
barkeeper of taxi-chauffeur.
„De adressen worden verder
doorgegeven via speciale reisor
ganisaties voor sekstoerisme",
weet Tatiana Treguear. „Het
gaat om organisaties in Noord-
Amerika, maar ook in Europa.
Er komen veel Amerikanen,
heel erg veel Duitsers en ook
Hollanders."
Een opvallend geluid, want met
het uit de handel nemen van de
Spartacus-gids, een boekwerk
voor pedofielen, en de arrestatie
van mister Kinderporno'John
Stanford in België, leek Europa's
reiswereld weer van kinderseks-
smetten vrij.
Niets is minder waar, zo blijkt
uit de zeer recente ontdekkin
gen in Zuid- en Midden-Ameri-
ka. De groei van het sekstoeris
me daar houdt waarschijnlijk
verband met het groeiende va-
kantietoerisme. „Sinds een jaar
of vijf', zegt Tatiana Treguear,
„verrijzen her en der hotels in
Costa Rica. Snel bleek dat een
deel van de toeristen ook voor
andere dingen komt. En daar
spelen criminele organisaties
handig op in. De bestrijding is
moeilijk omdat de overheid van
Costa Rica alles in de doofpot
stopt; sekstoerisme bezoedelt
het imago van ons land. Ik ben
bang dat het daarom zal uit
groeien tot een immens pro
bleem."
Het is alleszins denkbaar.dat de
criminele organisaties achter
het sekstoerisme uitwijken naar
Latijns-Amerika omdat in Azia
tische landen steeds meer aan
dacht aan het fenomeen wordt
geschonken. Vooral de organi
satie End Child Prostitution in
Asian Tourism (Ecpat) stelt het
sekstoerisme èn de betrokken
heid van het buitenland aan de
kaak.
„Want sekstoerisme ligt even
goed ten grondslag aan het
principe van vraag en aanbod",
verduidelijkt Lilian Peters van
de Nederlandse Stichting Kin
deren in de Knel, die het werk
van Ecpat steunt.
„Kinderprostitutie duikt op in
plaatsen waar westerlingen ko
men. Daar waar de VN-bases in
Mozambique en Cambodja zijn,
zie je kinderprostitutie. Waar
Amerikaanse soldaten waren
gelegerd, zijn bordelen met
jeugdige prostituées."
Ecpat heef de strijd aangebon
den met Aziatische en westerse
landen. Met als resultaat dat
Duitse en Franse reisbureaus
inmiddels folders in hun
brochures van Thailand, Sri
Lanka of de Filipijnen stoppen,
met de waarschuwende tekst
dat seks met minderjarigen
strafbaar is, ook in het buiten
land. Maar strafbaar en berech
ten is (nog) niet hetzelfde. „Het
veroordelen van de daders is ui
termate moeilijk. Daaraan moe
ten de kinderen, rechtbanken
en ambtenaren meewerken. En
er wordt heel wat overhoop ge
haald; de seksindustrie is in
handen van internationale mis
daadorganisaties waarin zeer
grote bedragen rondgaan."
Interpol overweegt waarnemers
naar Azië te sturen en te gaan
samenwerken met politiedien
sten in die landen. Maar het in
dammen van sekstoerisme valt
of staat met de medewerking
van de plaatselijke overheden.
„De houding van Aziatische re
geringen is heel dubbel", weet
Peters. „Thailand is het eerste
land dat nu openlijk heeft toe
gegeven dat sekstoerisme voor
komt. Maar aanpakken, ho
maar. Bij tijd en wijle wordt een
bordeel opgerold of een schip
met gesmokkelde kinderen ont
dekt. Maar dat is slechts het
topje van de ijsberg."
Aan een keten van 'prostitutie-
vrije' hotels zou inmiddels wor
den gewerkt. En ook het perso
neel in de reiswereld krijgt hier
en daar trainingen. Diezelfde
reiswereld werkt (indirect) ech
ter nog steeds aan het bestaan
van sekstoerisme mee. Nog al
tijd verschijnen reisgidsen
waarin seksoorden in Thailand
of Taiwan worden aangeprezen
met verhullende woorden als
'straten met voor elk wat wils'.
„Reisbureaus", zegt Lilian Pe
ters, „zullen nooit openlijk toe
geven eraan mee te werken. En
vaak loopt de toerist natuurlijk
zelf aan tegen een jongen of
meisje dat op de hoteldeur
klopt of in een bar rondhangt.
De kinderen benaderen je heel
agressief, zonder dat je daar op
uit bent."
De meeste kinderhoerenlopers
zijn doorsnee bordeelgangers,
mannen èn vrouwen. Een klein
deel houdt er pedofiele of ande
re ziekelijke ideeën op na. Met
afschuwelijke gevolgen. De kin
deren zijn vogelvrij voor wrede
en extreme vormen van seks of
voor het oplopen van seksueel
overdraagbare ziektes. Veel kin-
derprostituées krijgen AIDS,
veel meisjes raken op zeer jonge
leeftijd zwanger. Sommigen on
dergaan een illegale abortus, die
niet zelden met de dood wordt
bekocht.
utrecht jolande van der graaf
Van straat geplukte kinderen zitten klaar om aan de seksuele wensen Si
van hun klanten te voldoen. foto cpd iolande van der gra^g
