Pleidooi tegen Samen op Weg
'Verschillende culturen worden buren'
r
Kerk Samenleving
10?° J
DONDERDAG 17 MAART 1994
REDACTIE DICK V
BUITENLAND KORT
Zilveren kruisje
Steeds meer predikanten in
het Duitse Beieren zijn bui
len hun gemeente herken
baar aan een klein zilveren
kruisje op hun kleding. „De
kerk is niet tot alles in staat,
maar we moeten als predi
kanten weer sterker in de
openhaarheid herkenbaar
zijn", lichtten hoofd van de
plaatselijke predikanten G.
Preiser van Regensburg en
M. Bogdahn van München
hun voor Duitsland ongewo
ne stap toe. In de Verenigde
Staten en Groot-Brittarinië
dragen veel pastores al een
dergelijk herkenningsteken.
Het speldje is inmiddels aan
ongeveer driehonderd jonge
theologen uitgereikt bij hun
bevestiging. Preiser, die het
kruisje zelf 'graag draagt',
ziet hierin een signaal voor
hulpzoekenden. De verwij
zing naar het beroep van
predikant wordt door ieder
een herkend. Onlangs werd
Preiser in een snackbar aan
gesproken. „U bent toch do
minee, ik heb een pro
bleem", opende een vrouw
het gesprek.
Bonhoeffer
Ter nagedachtenis aan de
Berlijnse theoloog Dietrich
Bonhoeffer is aan de theolo
gische hogeschool in New
York een leerstoel voor theo
logie en ethiek opgericht. De
Amerikaanse theoloog C.
Morse zal deze leerstoel -
geïnitieerd door vooraan
staande Duitse persoonlijk
heden uit cultuur, economie,
wetenschap en kerk - als eer
ste bezetten. Dat heeft een
woordvoerder van de Evan
gelische Kirche in Berlijn-
Brandenburg gisteren be
kendgemaakt. Bonhoeffer
deed op de hogeschool in
New York inspiratie op voor
zijn beschouwingen over de
rol van de kerk in de maat
schappij. De in 1836 gestich
te school maakt deel uit van
een Duits-Amerikaans uit
wisselingsprogramma voor
jonge wetenschappers. Bon
hoeffer werd in 1945 als aan
hanger van het verzet tegen
Hitier vermoord in het con
centratiekamp Flossenbürg.
Slemadvies
Paus Johannes Paulus II
heeft in 'een groot gebed
voor Italië' zorgvuldig verme
den een stemadvies uit te
brengen. Eind deze maand
hebben in Italië vervroegde
par 1 em en tsverkiezingen
plaats als gevolg van het
wijdverbreide corruptie
schandaal. In januari had de
paus de christen-democraten
nog geloofd omdat zij het
land gered hadden van het
communisme. De christen
democratische partij, inmid
dels herdoopt in de Volks
partij, zal bij de verkiezingen
tot de grote verliezers beho
ren. Reeds in 1992 zakte de
GDI onder de 30 procent,
maar ze bleef toen nog de
grootste partij. Naar ver
wachting zal de Volkspartij
o]) zo'n 10 procent blijven
steken.
Homo-relaties
Stabiele homoseksuele rela
ties en samenwonen zijn
'moreel gelijkwaardig aan het
huwelijk'. Dit staat in een
rapport van de (presbyteri
aanse) Kerk van Schotland.
Deze controversiële publika-
tie zal worden besproken op
de jaarlijkse synodebijeen
komst van de Schotse angli
canen van 21 tot 27 mei in
Edinburgh. Zes van de veer
tien leden van de werkgroep
dogmatiek, die het rapport
heeft geschreven, menen dat
het tolereren van homo
seksuele relaties en seks voor
het huwelijk strijdig is met de
traditionele visie op het
christelijk huwelijk.
Vooraanstaande her\>ormden roepen op proces stop te zetten
Een breed samengestelde groep van vooraanstaande her
vormden roept in het 'Hervormd Pleidooi' op het Samen
op Weg-proces stop te zetten en de Nederlandse Her
vormde Kerk te laten voortbestaan. Voor een kleurloze en
karakterloze Verenigde Protestantse Kerk zien wij geen
enkel hoopvol perspectief, aldus de 38 ondertekenaars,
onder wie de Katwijkse predikant en het synodelid B.H.
Weegink. Zij vrezen 'een ramp' wanneer de beraamde
plannen worden doorgezet.
utrecht/katwijk «anpKerk, de Gereformeerde Kerken
en de Evangelisch-Lutherse
Bij veel Hervormden bestaan Kerk. Zorg is er om het geeste-
'grote bezwaren en ernstige re- lijk erfgoed en de prijsgave van
serves' tegen het Samen op het nationale volkskarakter van
Weg-proces van de Hervormde de kerk, zo staat het in de
brochure die is geschreven door
emeritus-predikant dr. W. Aal-
ders uit Bussum.
Zoals de grootheid van de Ne
derlandse kerk in de 16e en 17e
eeuw de grootheid van het cal
vinisme was, zo was ook de
grootheid van het Nederlandse
volk in die eeuwen een vrucht
van het calvinisme. „Zo kon
men spreken van een drievou
dig snoer: Kerk-Oranje-Vader-
land." Dit verleden mag in de
volksziel weggezakt zijn, het
leeft voort in de Nederlandse
Kerk der Hervorming.
In de brochure wordt kritiek
geuit op de huidige Hervormde
Kerk. De te grote nadruk op het
streven naar vernieuwing van
het leven in staatkundig, maat
schappelijk en cultureel opzicht
'heeft aanmerkelijke schade be
rokkend aan haar fundamentele
en primair geestelijke en histo
rische karakter. Door deze een
zijdige keuze is zij zelf slachtof
fer geworden van de secularisa
tie, is zij hoe langer hoe meer
uitgehold en heeft zij de gestalte
aangenomen van een bedrijf
waar deskundigheid en mana
gement het geloof verdringen'.
De 24 bladzijden tellende
brochure, die gisteren in
Utrecht is gepresenteerd, is ge
richt aan de ambtelijke vergade
ringen en leden van de Her
vormde Kerk. De onderteke
naars zijn afkomstig uit alle
modaliteiten. Bekende namen
zijn die van de voorzitter, oud
voorzitter en algemeen secreta
ris van de Gereformeerde Bond,
ds. C. van den Bergh, ds. L.J.
Geluk en ir. J. van der Graaf.
Ook hoofdredacteur dr. G. Bos
van het Hervormd Weekblad
van de Confessionele Vereni
ging, de emeritus-hoogleraar dr.
G. Quispel en de vrijzinnige
predikant A.W. Vlieger zetten
hun handtekening.
Hoopvolle ontwikkelingen in jaarverslag Pastoraal Buurtenwerk Leiden
Pastoraal werker Janneke Dij
en kei
aangeven dat het Pastoraal
Buurtenwerk in de oostelijke
binnenstad van Leiden 'groeit
en bloeit'. „Mensen uit zoveel
verschillende culturen worden
buren, voor het eerst", zo be
schrijft ze in het jaarverslag
1992/1993 de hoopvolle ontwik
keling. Aan het begin van haar
aanstelling, anderhalf jaar gele
den, vroeg ze zich nog af hoe
het mogelijk was 'gemeenschap
te stichten' in een wijk met zo
veel door armoede, eenzaam
heid, seksisme, racisme, drank
misbruik en (seksueel) geweld
beschadigde mensen.
Behalve in de oostelijke bin
nenstad is het Pastoraal Buur
ten Werk Leiden actief in cje
Slaaghwijk, nog zo'n buurt waar
een belangrijk deel van de be
woners leeft aan de rand van
het bestaan. De hulpverleners
werken vanuit onderkomens
aan de Oosterkerkstraat 7 en de
Havikshorst 8, 'kleine oasen' die
de wijkbewoners steeds beter
weten te vinden. Een belangrijk
onderdeel van haar taak noemt
Dijkens het op elkaar attent ma
ken van mensen, 'zodat ze een
gezicht krijgen voor elkaar'. Er
voor te zorgen dat 'die zwarte
van de hoek' nu 'Rose uit Gha
na' wordt.
De wijkbewoners komen naar
het Pastoraal Buurten Werk als
alles mis dreigt te gaan. Dijkens:
„Ze vragen mij naar de zin van
het leven in een door henzelf als
zinloos ervaren bestaan. Ik pro
beer met hen te zoeken naar
zingeving. Ik probeer een eindje
mee te lopen en een netwerkje
om hen heen te bouwen, zodat
ze niet helemaal afzakken."
De mensen waarmee de pas
toraal werker te maken krijgt
zijn vaak hopeloos vastgelopen
door drank, bedreiging en mis
handeling. „Er zijn veel bewo
ners in deze buurt, die van ge-
neratie op generatie aan de
drank verslaafd zijn. Ook wonen
an het Pas-
de ooste-
i de Slaagh-
belangrijke
contacten
FOTO HIELCO KUIPERS
van incest en mishandeling. De
mensen moeten bijna allemaal
leven van een uitkering. De hu-
en zijn hoog en het is moeilijk lende nationaliteiten. Er wonen
im rond te komen. De buurt is vluchtelingen, die behoren tot
lamengesteld uit zeer verschil- uiteengeslagen families. In de
buurt leven ze in een isolement:
er zijn bijna geen contacten met
de buurtbewoners", luidt de
trieste balans die Dijkens aan
het begin van haar werkzaam
heden opmaakte.
De vraag die haar meermalen
bekroop was: Hoe kun je de
Naam van God hooghouden in
een onmogelijke situatie? Na
anderhalf jaar is ze zelf in staat
het antwoord te formuleren.
„Het verbaast mij telkens weer
hoe groot het vertrouwen is bij
de mensen dat het Pastooraal
Buurten Werken staat voor iets
dat goed is. Het verwondert mij,
dat ik al die verschillende men
sen kan bereiken. Het werk
wordt rijk gezegend. Ik zie voor
mijn ogen gebeuren dat men
sen een gezicht krijgen voor el
kaar."
De onderkomens
toraal Buurtenwerk
lijke binnenstad
wijk vervullen e<
rol bij het leggen
met de wijkbewoners. Mensen
komen even op adem in deze
'rustpunten'. „Ze hebben even
behoefte aan aandacht en kun
nen hun emoties de vrije loop
laten", schrijft pastoraal werker
M. van der Velden, die vooral in
de Slaaghwijk actief is. In deze
huizen worden ook de vrou
wen-, bijbel-, taal- en kookgroe-
pen gehouden, waarvoor steeds
meer belangstelling bestaat.
Van der Velden: „De conclusie
is gerechtvaardigd om vast te
stellen, dat het werk zich verder
heeft ontwikkeld en verdiept.
Het huis heeft nieuwe impulsen
en mogelijkheden gegeven."
Pastoraal Werker Dijkens
noemt het niet alleen bemoedi
gend dat het werk resultaten af
werpt. „Ik voel me de laatste tijd
heel erg gesteund door de ker
ken rondom Leiden en de Stu-
dentenekklesia. Er groeit een
verbondenheid met de kansar
men vanuit de gemeente. In het
begin heb ik vaak gedacht 'hoe
houd ik dit vol?' Dat gevoel heb
ik nu niet meer. Ik sta er niet al-
leen voor en dat is een beetje
Vastenaktie Zoeterwoude moet 40 mille opbrengen
ZOETERWOUDE
Tijdens de jaarlijkse Vastenaktie
wil het dekenaat Zoeterwoude
40.000 gulden bijeen brengen
om zelfstandige bananentelers
in Costa Rica te steunen. Deze
week verspreiden vrijwilligers
huis-aan-huis collectezakjes
waarin mensen hun donatie
kunnen doen. Volgens woord
voerster A. van der Eshof is het
streven 'haalbaar'. „In voor
gaande jaren haalden we soort
gelijke bedragen op."
is-katholieke ba-
Westwoud doen mee aan de ak-
tie. Het is de bedoeling dat kin
deren een deel van hun spaar
geld afstaan. „Ze hebben alle
maal een bouwplaat gekregen.
Daarvan konden zij een bana-
nendoosje maken, een soort
spaarpot. Op deze manier pro
beren we kinderen ervan be-
zijn die het slechter hebben dan
zij," licht Van der Eshof toe. Tot
het dekenaat Zoeterwoude ho
ren de Zoeterwoudse parochie
St. Jan's Onthoofding en de
rooms-katholieke parochies uit
Stompwijken Hazerswoude.
Van het in Zoeterwoude ver
gaarde geld organiseert de Fun-
dación Guïlombé in de streek
Talamanca (Costa Rica) cursus
sen over biologische bananen
teelt. Deze instelling steunt boe
ren die zelfstandig willen blij
ven. Bananen zijn belangrijke
exportprodukten voor Costa Ri
ca. Van der Eshof: „Maar de
meest vruchtbare stukken land
zijn eigendom van grote onder
nemers. Veel kleinere eigenaren
verkochten hun grond en wer
ken nu als arbeider op de plan
tage. Op plantages werkt men
massaal met bestrijdingsmidde
len. Veel arbeiders worden daar
op den duur ziek van."
Mannenverenigingen buigen
zich over nieuwe kerkorde
VOORSCHOTEN/REGIO
Het Samen op Weg-proc<
in het bijzonder de
kerkorde van de Verenigde
Protestantse Kerk in Neder
land staan centraal op een ver
gadering van de streek 'Den
Haag' van de Bond van Neder
landse Hervormde Mannen-
verenigingen op Gereformeer
de Grondslag.
Als spreker is uitgenodigd
dominee J. Blom, hervormd
predikant in Katwijk aan Zee.
Na de pauze is er gelegenheid
tot het stellen van vragen. De
vergadering wordt gehouden
op 23 maart in het kerkge
bouw Rehoboth aan de Ant.
van Leeuwenhoekkade in
Voorschoten en begint om
20.00 uur. Iedereen die is geïn
teresseerd in het Samen op
Weg-proces is welkom.
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck
rJe-erje neepr hu eea
HAR/VAS AAM ZiT Hi) OP e&AJ
PAP KV WAA&T rtü BBN
5AQEP <bA at hl) straks
v/echten
COLOFON
DIRECTIE: B.M. Essenberg, G.P. Arnold (adj), J
Kiel (ad)),
HOOFDREDACTIE'Jan-Geert Majoor, Frans
Nypels, Henk van der Post (adj).
OMBUDSMAN. R D. Paauw, tel. dag. 9.30-
11.30 uur 071-356215. of per post.
HOOFDKANTOOR:
Rooseveltstraat 82,2321 BM Leiden
Telefoon 071 -356356
REGIOKANTOOR:
i .iri.MHi.-i.it 26a Usse
Telefoon 02521-19353, Fax 02521-19610.
POSTADRES
Postbus 54.2300 AB Leiden
TELEFAX:
Advertenties071-323508
3-17.00 ui
n8.30-17.00i
71-1435'
ABONNEMENTEN
per acc.j
85,55 84,55
Telefoon 071-143545
per kwartaal
I. BTW)
29,30
ƒ329,30 3
VERZENDING PER POST
Nederland: per kwartaal 125,50
overige lahden op aanvraag
KLACHTEN BEZORGING
ma t/m vrij: 18 00-19.30 uur.
zat. 10.00-12.00 uur. Tel071 -143241
HET WEER
Hagel- en sneeuwbuien
Komende zondag begint de astro
nomische lente. Om 21.28 uur
staat de zon loodrecht boven de
evenaar en vanaf dat moment zijn
onze dagen langer dan de nachten.
De weerkundige lente is dan al drie
weken oud, maar de natuur lijkt de
tegengestelde weg te zijn ingesla
gen. In de gebieden tussen IJs
land, Groenland en Noorwegen
hebben zich arctische luchtmas-
sa's verzameld, die de komende
dagen steeds verder over het Eu
ropese vasteland uitwaaieren. De
afkoeling voltrekt zich schoksge
wijs in de vorm van buienlijnen;
echte maartse buien, zoals dat hier
heet. In feite zijn deze buien niets
anders dan winterse buien met re
gen, hagel, sneeuw en mogelijk on
weer; maar dan optredend in het
voorjaar. Kennelijk is dit weertype
met zijn gure buien en felle opkla
ringen zo algemeen in deze tijd van
het jaar, dat daar een speciale be
naming aan gegeven is. De Vlamin
gen spreken nuchter van
'voorjaarsbuien', en onze oosterbu
ren hebben het over 'Aprilschauer-
wetter'. Het is maar dat u het weet:
deze maartse buien kunnen ook de
volgende maand nog toeslaan.
Hoe dan ook, er waren gisteren in
de heldere lucht soms fotogenieke
wolkentorens te zien. Rond 18.00
uur trok een met hagel geladen bui
en flinke windstoten uit zee bin
nen. Aan de donkere achterrand
van de buienwolk zaten buidelvor-
mige uitstulpsels (mammatus),
oranje oplichtend in de laagstaan
de zon. De komende dagen kunnen
wel meer van dergelijke atmosferi
sche kunstwerken worden ver
toond. In detail heeft de atmosfeer
een paar onzekerheden inge
bouwd. Naast enkele losse buien,
die uit het noordwesten naderen,
komt vanuit Zuid-Engeland een
meer aaneengesloten neerslagge-
bied deze kant op. De storing vaart
een onzekere koers en gaat boven
dien activeren.
Morgen wordt er een natte strook
berekend van 15 tot 25 millimeter,
wellicht deels over Nederland, met
bovendien kans op natte sneeuw in
de noordelijke provincies. Tijdens
het weekeinde ligt het hele land
diep in de koude lucht met her
haaldelijk hagel- en sneeuwbuien.
De wind blijft min of meer noord
west, soms even afzwakkend. De
minima komen in de buurt van het
vriespunt te liggen. In de middag
wordt het hoogstens 6 graden, tij
dens buien lager. Vooral in de ho
gere delen van West- en Midden-
Europa keert de winter terug met
flinke sneeuwval, ook dicht bij huis
in de Duitse middelgebergten en
misschien ook in de Ardennen.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
vrijdag.
Noorwegen:
Langs de westkust veel
bewolking en af en toe
sneeuw. Elders nu en dan
temperatuur van 3 graden
langs de westkust tot 0
graden in het binnenland.
seld door wat
selend bewolkt en vooral
vandaag sneeuw- of hagel
buien. Middagtempera-
tuur van +3 graden in het
zuiden tot enkele graden
onder nul in het noorden.
Denemarken:
Wisselend bewolkt en
maartse buien, mogelijk
met onweer. Middagtem
peratuur morgen ongeveer
België en Luxemburg:
Af en toe zon en enkele buien, in de Ar
dennen met hagel en natte sneeuw.
Maximumtemperatuur rond 8 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Half tot zwaar bewolkt en enkele buien,
in de Vogezen en Jura met (natte)
toe zon. Middagtemperatuur circa 11
Zonnig en warm met maximumtempera
turen van ongeveer 22 graden, tussen
Porto en Coimbra ongeveer 25 graden.
Zon, afgewisseld door enkele wolkenvel
den. Droog. Maximumtemperaturen
rond 20 graden.
Overwegend zonnig, langs de Golf van
Biskaje ook enkele wolkenvelden. Mid
dagtemperatuur ongeveer 22 graden,
aan de Golf van Biskaje en vandaag ook
elders in het noorden enkele graden la
ger. In Andalusië maxima rond 27 gra-
Canarische Eilanden:
Droog en overwegend zonnig. Maximum
temperatuur aan de zuidstranden rond
26 graden, elders iets lager.
Italië:
Perioden met zon, ook enkele wolken
velden en op de meeste plaatsen droog.
Middagtemperatuur ongeveer 18 gra
den, in de Po-vlakte vooral vandaag wat
lager. In de Italiaanse Alpen wolkenvel
den en mogelijk wat sneeuw boven
Middagtemperatuur op
Ijl
3V1 J
>,s
11 HT
Y'
1,
rCT\ bewolkt ?p£. onw
-W- warmtefront
regen sne
-T- koufront
peratuur *1°^hS?pascal
Neerslagkans
Minirnurntemp.
Middagtemp.
VRIJDAG 18 MAART 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 06.46 Zon onder 18.45
Maan op 09.08 Maan onder00.33'
Waterstanden Katwijk
Hoog water 06.32 18.44
Laagwater 02.16 14.35
Weerrapporten 16 m
1 dalend tot dicht bij f
Sardinië:
droog. Vandaag
|l wind. Middag-
temperaturen rond 18 graden, vandaag
Griekenland en Kreta:
Wolkenvelden maar ook perioden met
zon. Droog. Maximumtemperaturen
enkele regen- of hagel-
et Zwarte Woud
Alpen overwegend be-
Jan regen, sneeuwgrens
Maastrichd licht be
Cyprus
w3 19 8 0.0
IO 10 21 16 0.0
800
n het laagland ongeveer 8 gra-
Madrid
Malaga
Mallorca
Zwitserland:
Overwegend veel bewolking en nu en
dan regen, sneeuwgrens geleidelijk da
lend naar ongeveer 1000 meter Mid
dagtemperatuur op 2000 meter dalend
tot iets onder nul.
Oostenrijk:
Veel bewolking en van tijd tot tijd regen,
sneeuwgrens dalend naar ongeveer
1000 meter. In Karinthië en Steiermark
kleinere neerslagkansen. Middagtempe
ratuur op 2000 meter dalend tot enkele
graden onder nul.
Half t<
v^n tijd tot tijd Buenos Aire
sneeuw. Vooral vandaag tamelijk veel
wind. Middagtemperatuur in het noor
den dalend paar ongeveer 6 graden.
Tsjechië en Slowakije:
tijd tot tijd
Hongarije:
Af en toe zon, ook wolkenvelden en kans
op een bui. Middagtemperatuur dalend
naar ongeveer 11 graden.
HEINZ
es, tv-ZT lULLEM /JET
TO&V MAAR ESWS MET
JE P&OffEfZEAS
J/EBBEU WE /JET
At- EE BETAl/fi/g-
&EEA£>
