Rusland verwerpt eis PLO G-7 werpt zich op de werkloosheid Buitenland Franse VN-soldaat gedood in de buurt van Bihac Dutchieswillen Srebrenica Hollandse lente geven Bloemen voor slachtoffers Jaarzitting VN-commissie mensenrechten 'positief Oud-president Bolivia in Brazilië gearresteerd Ex-bokser Meciar voor tweede keer knock out ZATERDAG 12 MAART 1994 sarajevo-wenen In het noordwesten van Bosnië, vlakbij de stad Bihac, is gisteren een Franse VN-soldaat gedood die in een vuurgevecht tussen Servische en moslim-strijd krachten terecht was gekomen. Volgens VN-woordvoerder José Labandeira is het niet duidelijk van welke partij het fatale schot afkomstig was. Franse blauwhelmen in Bihac kwamen donderdag drie keer onder vuur te liggen. De Servi sche wapens zwegen nadat de VN-bevelhebber in Bosnië, lui tenant-generaal Rose, had ge dreigd te zullen vragen om NAVO-luchtbombardementen als de beschietingen zouden voortduren. Bij Servische aanvallen op Maglaj, waarbij twaalf doden vielen, zouden Luna-raketten van Russische makelij zijn ge bruikt. Luna's kunnen vanaf een afstand van 100 kilometer wor den afgeschoten, maar zijn on nauwkeurig. De berichten over de aanval konden niet worden bevestigd. Intussen treft de Amerikaanse Syrische ambassade Teheran bestookt nicosia De ambassade van Syrië in de Iraanse hoofdstad Tehe ran is gisteren door onbekenden bestookt. Twee bommen wer den in de tuin van de ambassade gegooid maar veroorzaakten geen schade. Flet incident gebeurde tijdens Jeruzalem Dag, een evenement waarbij in het openbaar de vlaggen van Israël en de VS in brand worden gestoken. Syrië, de trouwste Arabische bondgenoot van Iran, heeft zich de woede van dat land op de hals gehaald door deel te nemen aan het vredesoverleg met Is raël. Oekraïne houdt kernkoppen vast kiev» Oekraïne heeft de verzending van kernkoppen van de voormalige Sovjetunie naar Rusland opnieuw opgeschort. Het Oekraïense ministerie van defensie gaf als reden voor de beslis sing dat Russische media de transporten in gevaar hebben ge bracht dobr hierover bijzonderheden te publiceren. 'Marine VS stortte giftig afval' subic bay De Amerikaanse marine heeft in een dorp bij Subic Bay giftig afval gestort, vlak voordat de Amerikanen hun Filipijn- se vlootbasis in 1992 ontruimden. Dat meldde de milieu-organi satie Greenpeace gisteren. Er zijn vaten met giftige chemicaliën, waaronder zwavelzuur, oplosmiddelen en bestrijdingsmiddelen gevonden. Saudi-Arabië verbiedt schotelantennes mekka De Saudische regering heeft schotelantennes, via de satelliet buitenlandse programma's kunnen worden ont vangen, wettelijk verboden. Hoewel antennes nóóit officieel wa ren toegestaan, verschenen ze, na de Iraakse invasie van Koe weit in 1990, op steeds meer huizen in het koninkrijk. De Saudi's die zich niet aan het verbod houden, riskeren een boete van 250.000 gulden. Vermeende Duitse spion is Rus bonn De man die door de Russische Federale Contraspionage dienst is gearresteerd wegens vermeende spionage voor de Duit se Bundesnachrlchtendienstis een Rus. Dat zei de Duitse rege ringswoordvoerder Vogel gisteren. Hij liet weten dat Duitsland waarschijnlijk geen tegenmaatregelen zal nemen tegen ver meende Russische agenten. Doden bij beschieting koptisch klooster cairo Vier gelovigen zijn gisteren gedood, toen gewapende mannen vanuit een auto het vuur openden op een koptisch klooster in het zuiden van Egypte. De schietpartij gebeurde bij het Moharrak-klooster in de stad Qussiyah, 300 kilometer ten zuiden van Cairo. De daders worden gezocht in kringen van mi litante moslims. Oekraïne krijgt Belgisch 'frietkot' brussel De Belgen hebben ze al naar veel landen geëxporteerd, maar vanaf volgende week kunnen ook de Oekraïeners smullen van hun volksvoedsel: friet. Deze week vertrok vanuit België een vrachtwagen met een opgeknapt frietkot van tien bij vier meter naar Sevastopol. Volgende weekwordt die gevolgd door een wa gen vol frietvet, mayonaise, sauzen, plastic bakjes en vorkjes. regering voorbereidingen om binnenkort 300 extra soldaten naar de voormalige Joegoslavi sche republiek Macedonië te sturen om daar Scandinavische troepen vrij te maken voor inzet in Bosnië. De VN zijn in Mace donië om verdere pogingen tot gebiedsuitbreiding van de Ser viërs te verijdelen. De Bosnische moslims en Kroaten hebben tijdens hun overleg in Wenen een ontwerp- Grondwet voor een federatie opgesteld. Zij zijn het echter nog niet eens over de grenzen van de semi-autonohie kantons in de federatie. Een ander strui kelblok is de eis van de Kroaten dat zij in het parlement even veel zetels hebben als de mos lims, hoewel de laatsten twee keer zo talrijk zijn. Volgens de Kroatische onder minister Sander (buitenlandse zaken) is er wel overeenstem ming over het aantal kantons. De Bosnische premier Silajdzic kwam donderdag in de Oosten rijkse hoofdstad aan, maar heeft zich nog niet in de besprekin gen gemengd. srebrenica gerard v Het zag er vorige week even hachelijk uit in Srebrenica. Het vertrek van de Canadese VN-militairen dreigde uit te lopen op een krachtmeting tussen het binnenkomende Nederlandse batal- i de moslim-bevolking van de clave i bui- Twee arbeiders van de voormalige steenkoolfabriek in Lukavac doen zich te goed aan een bord bonensoep e arbeiders onderhouden het terrein waarop de Nederlandse blauwhelmen zijn gevestigd. fo Onrust over beschietingen va: tenaf door de Bosnische Serviërs en de onbekendheid met het Dutchbat waren de oorzaak van de spanningen. De Nederlandse VN-militairen heb ben inmiddels duidelijk gemaakt dat zij voor dwang niet wijken. De plaatselijke autoriteiten leken met demonstraties van de bevolking het optreden van de VN-militairen te wil len dicteren. Er zijn nu twaalf dagen voorbij en er begint gestaag een band te ontstaan tussen de Nederlandse blauwhelmen en de 45.000 inwoners. Journalisten mogen van de omsinge laars van de enclave, de Bosnische Serviërs, nog altijd Srebrenica niet binnen. Dankzij de Nederlandse mili tairen ter plaatse is er echter een pro visorische informatiestroom op gang gekomen richting de logistieke basis in Lukavac. Zo komen er mondjes maat toch indrukken, foto's en zelfs bewegende beelden beschikbaar. Het Dutchbat is bezig na de aanloop problemen voorzichtig de plaatselijke bevolking voor zich te winnen. Waar nodig wordt gepatrouilleerd, maar de indruk van een 'bezettingsmacht' wordt vermeden. Volgens ooggetui genverslagen van de militairen begint het ijs te breken. Veel militairen hebben zo hun eigen 'stille adoptie'. Adjudant Ad Derksen ontmoet elke dag wel even het jonge- tje Samlr, vooi wie hij In de ones pondentie naar huis een aardigheidje uit Nederland regelt. Bij de wachtlo- pers op het PTT-gebouw komt dage lijks een oude moslim-vrouw op de thee. Kinderen reiken door de afraste ringen heen zelfgemaakte tekeningen aan onder de kreet 'Hollandiagoucl'. Ook in het grensgebied eleei che granaat wil neerdalen, begint volgens de militairen van het Dutchbat lang zaam aan weer een geloof in de toe komst te groeien. In een zelfgemaakte steenoven bakken vader Raghman en zijn zoon Numir stenen om een nieuw huis op te trekken. Na de harde Servische winter begint hier voorzich tig een Hollandse lente, zegt een Ne derlandse militair die de bouwactivi teiten op foto heeft vastgelegd. 'Geen gewapende internationale politiemacht in bezet gebied' Rusland verleent geen steun aan de eis van de Palestijnse bevrijdingsorganisatie PLO voor een gewapende interna tionale politiemacht in de bezette gebieden. „We willen niet meer dan een internationale aanwezigheid, waarvan het karakter moet worden bepaald door de direct betrok ken partijen", zei minister Kozyrev (buitenlandse zaken). tel aviv gpd-apDe Israëlische regering staat nogal huiverig tegenover Russi sche pogingen een grotere rol te spelen in het vredesproces in het Midden-Oosten, volgend op Russische diplomatieke succes sen in Bosnië. Premier Rabin heeft gezegd bang te zijn dat de Russen hun bemiddelingspo gingen niet of onvoldoende co ördineren met de Amerikanen. De Arabieren zouden zo de kans krijgen de VS en Rusland tegen elkaar uit te spelen. Kozyrev sprak gisteren in Tel Aviv, op een persconferentie met zijn Israëlische collega Pe res. Later had hij een onder houd met premier Rabin. Het was de tweede keer binnen tien dagen dat een hoge Russische functionaris Israël bezocht. Kort na de massamoord in Hebron reisde onderminister van bui tenlandse zaken, Igor Ivanov, naar Jeruzalem. Moskou heeft onlangs voor gesteld de 'Madrid-conferentie' opnieuw bijeen te roepen, met het doel de impasse in de Israë- lisch-Arabische onderhandelin gen te doorbreken. Het huidige vredesproces ging in het najaar van 1991 van start met een in ternationale vredesconferentie in de Spaanse hoofdstad, onder co-sponsorschap van de VS en Rusland. Israël en de VS wijlen echter niets van een tweede Madrid- conferentie weten. Ze zijn bang dat de PLO zo'n bijeenkomst zal gebruiken om de in Oslo, Was hington en Cairo gesloten over eenkomsten open te breken. In Jeruzalem zijn gisteren, aan het einde van de islami tische vastenmaand ramadan, 1.800 i alle joodse gelovi- de Klaagmuur wil- hun vuurwapens neerde detroepen gen die na den, afgeven. Het was Palestijnen boven dien verboden in de buurt van de Klaagmuur te komen en de meesten werden via andere toe gangen naar de op de Tempel berg gelegen Al-Aqsa moskee geleid. Gelovigen uit de bezette Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook kregen geen toe stemming Jeruzalem binnen te komen. Opnieuw Chinese dissidenten vast Gloucester Een politievrouw houdt de wacht bij de woning de woning heeft de politie de stoffelijke resten van negen door buurtbewoners en passanten. Frederick West in het Britse Gloucester. In gevonden. De bloemen zijn neergelegd foto a, amsterdam dick v Nog maar drie jaar geleden vonden de ze ven grootste industrielanden (G-7) het niet nodig om in de slotverklaring van hun jaarlijkse top aandacht te besteden aan de werkloosheid. Sindsdien staat het onderwerp hoog op de agenda van hun bijeenkomsten en nu wordt er zelfs een speciale ministersconferentie aan gewijd. Maandag en dinsdag komen de zeven de VS, Groot-Brittannië, Canada, Duitsland, Italië, Frankrijk en Japan in het Ameri kaanse Detroit bijeen om zich te beraden over mogelijkheden om de werkloosheid aan te pakken. Ook de Europese Unie (EU) is vertegenwoordigd. Het idee voor de 'ba- nentop', die wordt bijgewoond door de mi nisters van financiën en werkgelegenheid van de G-7, is afkomstig van de Amerikaan se president Clinton. Werkloosheid lijkt een onuitroeibaar ver schijnsel te zijn in de huidige wereldecono mie. De omvang ervan is volgens de OESO, de Organisatie voor Economische Samen werking en Ontwikkeling, 'vermoedelijk een van de meest gevreesde verschijnselen van deze tijd'. In de jaren vijftig en zestig was dat anders. Toen telden de in de OESO verenigde in dustrielanden met elkaar nog geen tien mil joen werklozen. In de periode tussen 1972 en 1982 verdrievoudigde dit aantal. In de acht voorspoedige jaren daarna zakte het aantal werklozen weer tot 24 miljoen, maar sinds 1990 is er sprake van een ware werk loosheidsexplosie. Naar schatting zullen er eind dit jaar in de 24 OESO-landen 35 mil joen mensen zonder werk zitten. Veel zullen de deelnemers aan de topconfe rentie daar niet aan doen. Het overleg is meer bedoeld als gelegenheid om van ge dachten te wisselen. Niemand verwacht dan ook een wonder van het overleg. Van Amerikaanse kant is al gezegd dat het geen bijeenkomst is die een wereldomvattend initiatief zal opleveren. De VS kunnen in Detroit goede sier maken. Eerder deze week kondigde Clinton een ba nenplan van dertien miljard dollar aan. Kern van dit plan is een betere afstemming van opleidingen en scholing op de behoef ten van het bedrijfsleven. De werkloosheid in de VS bedraagt 6,5 procent van de be roepsbevolking. In de EU is dat 11 procent. De OESO werkt al geruime tijd aan een rap port over de werkloosheid waarvan naar verwachting een voprlopige versie zal wor den voorgelegd aan de conferentiegangers in Detroit. De organisatie pleit onder meer voor een goed ondernemersklimaat, met een overheidsbeleid dat het oprichten van bedrijven in de particuliere sector stimu leert via vereenvoudiging van de voorschrif- De OESO zegt verder dat het onderwijs be ter moet worden afgestemd op de behoef ten van het bedrijfsleven. Ook moeten be drijven en werknemers worden geprikkeld om meer te investeren in scholing. De Amerikaanse minister van werkgelegen heid, Robert Reich, acht het onderwijs de sleutel in de strijd tegen de langdurige werkloosheid. Bij het grote aantal arbeids plaatsen dat de VS weten te scheppen ongeveer twee miljoen in 1993 en dit jaar naar verwachting eenzelfde aantal gaat het veelal om laagbetaalde banen. Daarvoor gaan overigens ook in Nederland hier en daar stemmen op. Voor de principes die gelden op de Ameri kaanse arbeidsmarkt zullen de delegaties in Detroit niet kiezen. In de VS kunnen men sen makkelijk worden ontslagen en boven dien bedraagt de werkloosheidsuitkering slechts 35 procent van het laatstverdiende loon. Mensen kiezen dus al gauw een nieu we baan die veel minder geld oplevert dan hun vorige. Maar welke mooie plannen de industrielan den ook zullen smeden, volgens veel econo men zal het vechten tegen de bierkaai blij ven. Landen met lage lonen, vooral in Azië maar ook in Oost-Europa, zullen steeds meer bedrijvigheid en werkgelegenheid aantrekken. Ondernemingen in de indus trielanden zelf werken daar maar al te graag aan mee door produktie over te brengen. Alleen al sociaal gezien is het voor de indus trielanden onmogelijk de lonen op het ni veau van de goedkope concurrenten te brengen. Dan resteert als enige afdoende wapen, althans voor de korte termijn, pro tectionisme. Maar zo kort na de afsluiting van het GATT-overleg over liberalisering van de wereldhandel zullen de aanwezigen in Detroit dat woord slechts in afkeurende zin in de mond durven nemen. De Boliviaanse oud-president Luis Garcia Meza (75) is giste ren in Brazilië gearresteerd. Garcia Meza werd vorig jaar april in Bolivia bij verstek tot 30 jaar gevangenisstraf veroor deeld wegens Volken moord, schending van de mensenrech ten, diefstal, verduistering, hoogverraad en gewapende op stand. De VS verdenken hem bovendien van handel in cocaï- Garcia Meza kwam in 1980 aan de macht na een bloedige coup die werd gesteund door Krim kiest premier uit Rusland ongekend scherpe veiligheids maatregelen genomen om eventueel geweld direct de kop drukken. De politie statio- Terwijl de Amerikaanse minis ter Christopher (buitenlandse zaken) aankwam in Peking om over de mensenrechten in Chi na te praten, heeft de Chinese politie gisteren in Shanghai op nieuw twee dissidenten opge pakt. Het zijn de mensenrech- tenstrijder Wang Fuchen en Yang Zhou, voorstander van ge weldloze politieke hervormin gen. De afgelopen week zijn in China zeker vijftien dissidenten gearresteerd, kennelijk om te voorkomen dat ze iets van zich zouden laten horen tijdens de donderdag geopende zitting van het Volkscongres en het be zoek van Christopher. De Amerikaanse bewindsman praat vandaag met de Chinese machthebbers om hen er toe te brengen de mensenrechten in China te verbeteren. Als de Chi nezen niet aan deze Amerikaan se eis voldoen, riskeren ze hun handelsprivileges in de VS te verliezen. medewerker De Mensenrechtencommissie, een van de meest onhandelbare en tot voor kort minst produk- tieve praatclubs van de Verenig de Naties, heeft een 'redelijk positieve' jaarzitting achter de rug. Dat is de opvatting van Pe ter van Wulfften Palthe. de Ne derlandse diplomaat-jurist die zes weken lang als voorzitter or de op zaken moest stellen in de woordenbrij van 53 lidstaten en tientallen non-gouvernemente le organisaties. Alles passeerde de afgelopen weken de revue, van vermeende schending van homo-rechten in Canada tot onderdrukking van Palestijnen. van de afgrijselijke handel in kinderorganen tot veroordelingen van recidiveren de boosdoeners als Irak, Iran, Cuba en uiteraard de Servische krijgsbaronnen. Als hoogtepunten van de zo juist besloten jaarzitting noemt Palthe het verdwijnen van de 'rituele dans' tegen de Zuidafri- kaanse apartheid en in mindere mate Israël, twee tijdrovende en zwaar gepolitiseerde agenda punten die jarenlang de hoofd moot vormden. Als pluspunten noemt Palthe de instelling van pen speciale rapporteur voor de rechten van de vrouw en de ambtsaanvaar- sap paulo apdrughandelaars en de toenmali ge militaire regering van Argen tinië. In de nasleep van de coup werden tientallen mensen ver moord. Garcia Meza moest on der sterke binnenlandse en in ternationale druk in 1981 het veld ruimen. De oorlogsmisdadiger Klaus Barbie was een naaste adviseur van Garcia Meza. Barbie werd in 1983 Bolivia uitgezet en in Frankrijk veroordeeld tot le venslang. Zijn minister Arce Gomez (binnenlandse zaken) zit nu in de VS een gevangenis straf van dertig jaar uit wegens drughandel. simferopol» rtr-dpa Het parlement van de Krim, een autonome republiek van Oek raïne', heeft gisteren ingestemd met de benoeming van de Rus sische staatsburger Jevgeni Sa- boerov als premier. Wel moet Saboerov eerst de Oekraïense nationaliteit aannemen. Saboerov was vice-premier van de Russische regering-Sila- jev kort voor de ineenstorting van de Sovjetunie. Voor de •ch- De rapporteurs, die jaarlijks in opdracht van de commissie verslag uitbrengen over onmen- selijkheden in bepaalde landen, vormen het belangrijkste wapen van de commissie. Dat bleek uit het felle verzet van Irak tegen rapporteur Max van der Stoel en de bedreigingen van Sudan tegen de Oostenrijkse rappor teur Gaspar Biro. In een opmerkelijke publieke schrobbering wees Palthe Sudan erop dat een 'bedreiging van een rapporteur een ontoe laatbare bedreiging vormt van de hele commissie', waarvan Sudan nota bene volwaardig lid Palthe vindt dat de debatten in de commissie 'nodig moeten worden gestroomlijnd'. De praatpaal geworden voor meer dan honderd non-gouverne mentele organisaties uit alle hoeken van de wereld, van de mensenrechtenbeweging Am nesty International en het VN- kinderfonds Unicef tot de rege ring in ballingschap van de Mo- 1 ukken. „Iedereen wil hier een duit in het zakje doen", aldus Palthe. „Dat staat goed tegen over het thuisfront. Maar op de ken/,an,er PORTRET VLADIMIR MECIAR Ex-bokser Vladimir Meciar, wiens rege ring gisteren door een motie van wan trouwen van het Slowaakse parie ent t i val werd gebracht, heeft al eens eerder de handdoek in de ring erpen.In t hij Vladimir Meciar. stemming zei de nieuwe pre mier dat hij snelle economische hervormingen zal doorvoeren en de economische banden met Rusland zal aanhalen. Saboerov, die was voorgedra gen door Krim-president Mesjk- ov, verwacht dat hij zonder pro blemen Oekraïner kan worden als president Kravtsjoek daar mee instemt. Hij zei echter niet of hij ook zijn Russische pas poort zal opgeven. april 1991 onder druk van zijr partij aftreden als premier van de Slo waakse regering in de Tsjechos- lowaakse federatie, omdat hij het separatisme in Slowakije had aangewakkerd. Ruim een jaar later kwam hij opnieuw aan de macht )p i januari 1991 werd hij de eerste premier van het onafhankelijke Slowakije. De boerenzoon Meciar (51) maakte carrière in de commu nistische jeugdbeweging en stu deerde in Moskou. In 1968 koos hij tijdens de Praagse lente voor de hervormers, waardoor hij twee jaar later uit de commu nistische partij werd gezet. Na de val van (iet communisme werd hij minister van binnen landse zaken. Toen zijn partij Burgers tegen Geweld in juni 1990 de verkiezingen in Slowa kije won, werd Meciar premier Zijn val in 1991 maakte hem zeer populair. De Slowaken za gen hem als slachtoffer van po litieke machinaties. Meciar ver liet zijn partij en stichtte de Be weging voor een Democratisch Slowakije (HZDS). Bij de verkiezingen van juni 1992 haalde Meciar een grote overwinning op zijn rivaal, de christen-democratische pre mier Jan Carnogursky. Eenmaal aan de macht pleitte hij aan vankelijk voor een confederatie van Tsjechen en Slowaken. Maar de Tsjechische regering van Vaclav Klaus wees dat af en Meciar accepteerde diens aan bod om tot boedelscheiding over te gaan. De vreugde om onafhankelijkheid werd geter perd door het besef dat de eo che i de i we republiek allerminst roos kleurig was. Al kort na de onafhankelijkheid begon het gezag van Meciar te tanen. De oppositie en de poli tieke bondgenoten van Meciar hadden steeds meer kritiek op rifn autoritair gedrag. Een maand geleden verlieten minis ter Jozef Moravcik van buiten landse zaken, vice-premier Ro man Kovac en nog acht afge vaardigden de HZDS wegens een conflict over een wetsvoor stel voor privatisering. Toch aarzelde de oppositie met het indienen van een motie van wantrouwen. De doorslag gaf een opzienbarende rede van president Michal Kovac twee- dagen geleden. Kovac bekriti- erde zijn vroegere politieke end r t allee i zijn a ritaire gedrag, i hem ook de samenleving te oni - wrichten. De val van Meciar betekent nog niet dat automatte h nieuwe verkiezingen worden uitge schreven. Daarvoor is een twee derde meerderheid in het parle ment nodig. De volksvertegen woordiging zal woensdag de si tuatie bespreken. den haag henk van 't klooster

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 5