Jesus Christ Superstar aangepast aan de tijd Beperkte rol Studenten koor Tandenloze zigeuner zingt sterren van hemel Cultuur Kunst Molenvereniging wil 7 miljoen extra Gedreven spel in lange musical Doesburg Lakenhal krijgt nieuwe Van muziek recensie susanne lammers Nederlands Studenten Kamerkoor o.l.v. Daniel Reuss m.m.v. instrumentaal ensem ble. Werken van Ravel, Heppener, Koolmees, Manneke en Ton de Leeuw. Gehoord: 5/3, Hartebrugkerk te Leiden. Het Nederlands Studenten Kamerkoor werkt niet met pu bliekstrekkers. Het zingt vrij onbekende, moderne muziek, om dat het daar zelf genoegen in schept. Het ontstond twintig jaar geleden op basis van de formule waarop ook het Nederlands Studenten Orkest en het Nederlands studenten Kamerorkest ge baseerd zijn. Een 'leeg' koor, met elk jaar audities voor koorle den en een vaste dirigent. Dit jaar resulteerde de (gebruikelijke) korte maar intensieve repetitieperiode in een homogeen koor met een prachtige klank dat voornamelijk Nederlandse muziek bracht die de zangers niet altijd veel ruimte gaf. Niet hemel- schokkend, wel interessant. Het oudste onderdeel waren Ravels 'Trois chansons' voor koor a capella. Deze expressieve liederen, met vaart gezongen, stam men uit 1915. Het tweede viel het meest op. Een miniatuur- sprookje waarin vogels een meisje de dood van haar geliefde op het slagveld melden. De rol van het koor blijft hier beperkt tot ondersteunen, een solosopraan vertelt het verhaal. Zij zong in dit aangrijpende lied de droevige contouren die het koor subtiel inkleurde. Dit leverde een heel mooi evenwicht op. Minder had het koor te doen in 'De Naam' van Hans Kool mees. Een verteller vertelt een kinderverhaal, instrumentalisten illustreren en de rol van het koor bleef beperkt tot hel zingen van de met toverkracht beladen naam van de jongen, alsof het mantra's waren. In Ton de Leeuw 'A cette heure du jour' (een franse vertaling op basis van een al dan niet authentieke Soemerisch gebed) vraagt de ik-figuur de goden hem zijn geliefde te schenken. De meerstemmige sfeertekening wordt gevolgd door een statische litanie. Gaandeweg weeft men een steeds indrukwekkender klankkleed van geneuriede accoorden. Men sloot af met 'lm Gestein' van Heppener. De poëzie van Celan is gesloten. Heppeners toonzetting is veel toegankelijker. Hij stelde zelf een thematische cyclus samen, die muzikaal mooi was opgebouwd. Voor het koor de uitstalkast van de avond. En in deze korte, afwisselende stukken hoorden we nog eens dal de toverformule werkt. MAANDAG 7 MAART 1994 CHEF ANNEMIEK RUYGROK, 071-356472. PLV -CHEF )AN RIJSDAM. 071-356472 MUZIEK RECENSIE DICK HERMSEN Zigeunerspecial op 5/3 in het LVC, Leiden Gypsies, gitanos, egyptiërs of tziganes worden ze genoemd. Bij ons heten ze vooral zigeu ners. Naar schatting tien mil joen zwerven er rond over de hele wereld. In Nederland ligt het aantal woonwagenbewo ners rond de zevenentwintig honderd. Deze en nog veel meer informatie was te lezen bij foto-reportages die her en der waren opgehangen in het ge bouw van het LVC. De foto's vormden onderdeel van een boeiende avond zigeuner-cul tuur met alles erop en eraan. Er was film, dans, muziek en voor al veel sfeer. De grote zaal was voor het or kest Taraf de Hhaidouks. Dit ze- ventienkoppig ensemble, af komstig uit Roemenië is mo menteel voor een tournee in Europa. Het is eigenlijk een fa milie-orkest. Spil, vader en grootvader van het gezelschap is de zanger en violist Nicolae Neacsu. Steunend op een wan delstok komt de tandeloze grijs aard het podium op gestrom peld om vervolgens de sterren van de hemel te spelen en de prachtigste ballades te vertol ken. De leden van het orkest vari- eëren van veertien tot bijna ze ventig jaar oud. Ze spelen tradi tionele Roemeense muziek en doen dit subliem. De muzikan ten die elkaar voortdurend af wisselen op het podium, spelen stuk voor stuk met ongekende virtuositeit. Nergens gaat dit ten koste van de inhoud van de mu ziek. De, voor de Slavische mu ziek, typisch scherpe klank en het tegendraadse ritme zorgen voor een opzwependheid die zijn weerga niet kent. Een zigeuneravond zonder dans is ondenkbaar. Feta is een dansgroep die precies vijfen twintigjaar geleden, in het LVC, begon met het uitvoeren van traditionele dansen. Op Slavi sche muziek werd een heuse Roemeense dans voor het voet licht gebracht. In het zoldercafé ging de aandacht uit naar een Hot Club de France-ensemble. Peripherique, afkomstig uit Nijmegen, heeft goed geluisterd naar de godfather van de zigeu- ner-gitaarmuziek: Django Rein- hardt. Met rustige soft-swing zetten ze de altijd nog populaire zigeuner-gitaarjazz weer eens in een mooi licht. Filmliefhebbers konden ge nieten van de indrukwekkende 'Trahir' van regisseur Mihailea- nu. Prachtige foto's met gepor tretteerde fragmenten van een onzeker zwerversbestaan waren van de hand van Jan Kuba en José Melo. Een dergelijk opge zette cultuuravond verdiend ze ker herhaling en veel meer pu bliek. Sinatra vorige week tijdens de uitreiking van de Grammy Awards 'met U2-zanger Bono. foto ap De hoofdrolspelers in Jesus Christ Superstar met v.l.n.r. Addo Kruizinga als Judas, Frank Hoelen als Jezus en een voortreffelijke Anne Mie Gils als Maria Magdalena. foto luc van der spiegel Spannende voorstelling Ballet van Vlaanderen Vorig jaar was de musical 'Jesus Christ Superstar' in Ne derland te zien in een Engelse versie. Het was een stati sche voorstelling, met het accent op de (solo-)zang, ver pakt in een powerpop-arrangement. De conclusie moest luiden dat de musical van Tim Rice en Andrew Lloyd Webber uit 1971 achterhaald was. Het maakt de waarde ring voor de show waarmee het Ballet van Vlaanderen de komende maanden door ons land reist des te groter. Re gisseur Frank Van Laecke maakte er een spannende voorstelling van, met een goed evenwicht tussen vorm en inhoud. amstelveen kees groenenboom Het lijdensverhaal is een van de oudste onderwerpen uit de ge schiedenis van het westerse muziektheater. In de tijd van Bach en Handel was het nog de strenge en machtige kerk die voorschreef hoe Jezus diende te worden verbeeld. Begin jaren zeventig, toen Rice en Lloyd Webber het bijbelverhaal ge bruikten voor een 'wereldlijke' musical, was de macht van de kerk snel aan het slinken. Toch lag het onderwerp nog wel zo gevoelig, dat aanvankelijk geen enkele theaterproducent de show op de planken durfde brengen. 'Jesus Christ Superstar' werd een hit omdat Rice en Lloyd Webber feilloos de tijdgeest hadden aangevoeld. Ze gaven de hippie-generatie een Jezus die als integer individu optorn de tegen een corrupte gevestig de orde. Daarmee vertelden ze veel over de tijd waarin ze leef den. Het maakte de musical ook al snel achterhaald, want twin tig jaar na dato blijkt de waar heid van de hippies toch ook niet de definitieve waarheid. Het is knap dat regisseur Frank van Laecke een versie heeft we ten de maken die aansluit bij de geest van deze tijd. De tijd waarin, volgens de laatste en quêtes, de kerk de mens weinig meer te bieden heeft. Van laecke maakt van Jezus die in de vertaling zijn Engel se naam houdt een popster. Frank Hoelen lijkt, in zijn leren broek en met zijn vlassige baardje, sprekend op popheid Jim Morrison, die na een explo sief leven jong overleed aan een overdosis drugs. Van Laeckes Jezus is weinig goddelijk meer. Hij is niet de begripvolle, alwetende verlosser die ondanks alle ontberingen het overzicht houdt op de situa tie. Net als Judas is hij overgele verd aan het lot. Jezus is niet louter goed en Judas is niet lou ter slecht. De twee kunnen niet zonder elkaar: het goede kan niet zonder het kwade bestaan. Van Laecke heeft dat vertaald in een haat-liefdeverhouding tus sen de twee hoofdpersonen, die ten slotte samen ten onder gaan. In het functionele decor, dat optimaal wordt benut, heeft choreografe Michèle Assaf goed met de beschikbaré ruimte ge woekerd. Het ensemble, dat uit stekend zingt en danst, wordt heel inventief benut in de dia- loog-scènes. Dank zij het lichte arrangement van Max Smeets is de verstaanbaarheid van de Ne derlandse teksten goed. Het accent ligt op de actie. Want al zijn de vocale prestaties van de solisten goed, op de zang is wel iets af te dingen. Zeker bij Hoelen, die in de hoogte vaak moet smokkelen. Anne Mie Gils, als Maria Magdalena, is een klasse apart. Haar vertol king, met een rijk geschakeerde stem en met veel gevoel voor de lang niet altijd even lekker bek kende tekst, is voortreffelijk. De verontruste christenen die aan de ingang van het theater waarschuwende pamfletten uit delen hebben gelijk: het is niet 'hun' Jezus die binnen te zien is. Hij is meer een abstractie, een begrip geworden. Dat is juist waarom deze voorstelling iets te zeggen heeft aan een generatie die vindt dat je God vooral in je zelf moet zoeken. Jesus Christ Superstar door het Koninklijk Ballet van Vlaande ren. Met Frank Hoelen (Jesus), Addo Kruizinga (Judas), Anne Mie Gils (Maria Magdalena), Frans Limburg (Pilatus), Mike Libanon (Herodus), John Desmet (Simon) en Gerardo Jak (Petrus). Regie: Frank Van Laecke. Muzikale leiding: Max Smeets. Choreografie: Michèle Assaf. Gezien: vrijdag 4 maart, Cultureel Centrum, Amstel veen (première) - Jesus Christ Superstar is on der meer te zien in de volgende plaatsen: Utrecht, 2, 3 en 4 april; Apeldoorn, 6 en 7 april; Rotterdam, 8 en 9 april; Gouda, 12 en 13 april; IJmui- den, 17 mei; Alkmaar 18 en 19 mei. Nirvana-concert gaat gewoon door rome» Ondanks de ongesteldheid van zanger Kurt Cobain gaat het reeds uitverkochte Nirvana-concert in Ahoy' op donderdag 24 maart gewoon door. Mojo Concerts en platenmaatschappij Ariola gaan er tot nader order van uit dat de band in Rotterdam present is. ,,We hebben nog bijna drie weken voor de boeg en dat is voor herstel toch een behoorlijk lange periode", aldus een woordvoerster van Mojo Concerts. Cobain raakte vrijdag door een combinatie van een overdosis pijnstillers en alcohol in coma 'en werd opgenomen in een ziekenhuis in Rome. Nadat artsen zijn maag hebben leeggepompt is hij weer bij bewustzijn geko men. Zijn situatie zou nu stabiel zijn. De 28-jarige zanger ver bleef enkele dagen met zijn vrouw Courtney Love en hun twee jarig kind in de Italiaanse hoofdstad tussen optredens in Europa door. Acteur John Candy overleden mexico-stad» De in Canada geboren filmacteur John Candy is vrijdag in Mexico, waar hij was voor opname van de film Wa gons East aan een hartaanval overleden. Candy (42) is met name "bekend om zijn komische rollen. Hij speelde onder meer in Ho- 'me alone, The Blues Brothers, 1941 en National Lampoon's Va- "cation. Grace Slick gearresteerd .TiBURONGrace Slick, voormalig zangeres van de rockbands Jef ferson Airplane en Jefferson Starship, is zaterdag gearresteerd nadat zij een geweer op de politie had gericht. Na een telefo nische melding kwam de politie kwam naar de woning van Slick ,~in Tiburon, Californie. De ex-zangeres kwam naar buiten, richtte haar geweer op de agenten en zei dat ze van haar land af moes ten gaan. Nadat de agenten haar hadden overmeesterd bleek het vuurwapen niet geladen. In de tuin werden wel patronen en hul den gevonden. Nadat zij 7.000 dollar borg had betaald mocht Slick uit de cel, waarna ze voor observatie naar een ziekenhuis werd gebracht. Regisseur Aboeladze overleden moskou De Georgische filmregisseur Tengiz Aboeladze is giste ren op 71-jarige leeftijd overleden. Hij maakte onder Sovjetpre sident Gorbatsjov met zijn film 'Boete' de weg vrij voor glasnost m de cultuur. Volgens de tv-omroep van het GOS overleed de re gisseur in Tbilisi, na een langdurig ziekbed. De doodsoorzaak is niet bekend gemaakt. Aboeladze maakte 'Boete', een allegorie "over de Stalin-terreur, al in 1984, maar de film werd pas drie jaar later door de Sovjetcensuur vrijgegeven. Spielberg en Altman onderscheiden los angeles Steven Spielberg, Hollywoods succesvolste regis seur, is zaterdagavond door zijn collega's beloond met de hoog ste regisseursprijs voor 'Schindler's List'. Het Gilde van Regis seurs noemde deze prent de beste dramatische film van 1993. Regisseur Robert Altman kreeg van het Gilde de D.W. Griffith- prijs voor zijn gehele bijdrage aan de Amerikaanse film. Ook hij is genomineerd als beste regisseur, voor zijn film 'Short Cuts' die een schrijnend beeld schetst van het^alledaagse leven van twin tig bewoners van Los Angeles. Componist Walter Kent dood los angeles De Amerikaanse componist Walter Kent is vorige week op 82-jarige leeftijd overleden. Hij was vooral bekend om zijn 'Blue Birds Over the White Cliffs of Dover'. Het lied, in 1941 voor het eerst gezongen door Vera Lynn, werd een van de be kendste symbolen van het geallieerde verzet tijdens de Tweede ^Wereldoorlog. Frank Sinatra onwel op toneel Richmond» De zanger Frank Sinatra (78) is gisteren onwel ge- worden tijdens een optreden in Richmond (Virginia). Hij is per ambulance overgebracht naar een ziekenhuis. Nadere bijzon- I derheden over de gezondheidstoestand van The Voice ontbre- iken. Pe vereniging De Hollandsche Molen verwacht dat het ministerie van welzijn, volksgezondheid èn cultuur jaarlijks 7 miljoen gulden extra zal uit trekken voor de restauratie en het onderhoud van Uiolens. Dat zei de voorzitter van de vereniging, C. de Groot, afgelopen wekeinde in Den Haag tij dens de algemene ledenvergadering. De vereniging zet zich in voor het behoud van de Nederlandse molens. Er zijn zo'n 1000 wind en watermolens. De .Groot baseert zijn verwach ting op recente uitspraken van minister D'Anco- na naar aanleiding van een onderzoek naar de restauratiebehoeften van monumenten. In de cember, bij de presentatie van het zogeheten rap port Buitendijk, zei D'Ancona dat de molenwe reld op bijzondere aandacht mag rekenen. Uit het rapport blijkt dat de komende veertien jaar, jaar lijks tien miljoen gulden aan de restauraties van molens moet worden besteed. Dat is nu minder dan zes miljoen per jaar. Minister D'Ancona werkt het rapport Buitendijk uit in een strategisch plan voor de monumentenzorg dat in april ver schijnt. i recensie dick hermsen (Musical: Mexico, O Mexico door toneel vereniging Ontwikkeling en Vreugd. Tekst: Nanko van Dorp, liedjes: Harry van der Wouden, regie. Lex Luijendijk, muzi- ;kale leiding: Hans Kortekaas, choreografie. Margreet Vink, keyboards: Joop de Boer 'en Corine van Wieringen. Gezien: 6/3, iQÖrpshuis, Hazerswoude-dorp, Nog te zien: vanavond uitsluitend voor verder voor ieder toegankelijk op 12, 18 en 19 maart. Aanvang: 19.30 uur. Het zal je gebeuren: je bent ka pitein op een groot schip. Je legt aan en je gaat wat drinken in de havenkroeg die je nog kent van itwee jaar geleden. Tot je grote iverbazing blijkt de dochter van de kroegbaas hopeloos verliefd op je, terwijl je haar slechts één keer hebt ontmoet. Sterker nog, de verloving is al geplanned, volgens de aanstaande met •jöuw medeweten. Tot overmaat :van ramp blijken er allerlei lief desbrieven aan haar door jouw te zijn ondertekend, maar je weet absoluut van niets. Hoe deze intrige haar vervolg krijgt kunt u zelf gaan zien in liet Dorpshuis in Hazerswoude. De gedrevenheid waarmee de toneelamateurs hun rol invullen grenst aan het professionele. Het enthousiasme straalt van de spelers af. De acteurs zijn geen zangers, maar de liedjes worden vertolkt alsof de spelers al jaren niets anders doen dan zingen. De verstaanbaarheid van de. teksten is prima, hier is duide lijk goed op gestudeerd. De mu sical is bepaald geen gemakke lijk genre om te spelen. Acteren, zingen, dansen, alles krijgt een plaats in het verhaal. Als speler moet je dan toevallig maar van al deze markten thuis zijn. Hier en daar een oogje dichtknijpen mag dan ook bij dit soort pro- dukties. In de volle zaal was het voor aanvang een drukte van belang. Voor de première waren de plaatsen uitsluitend gereser veerd voor zes tot veertien-jari gen. Of deze, op zichzelf aardi ge, geste nou zo'n slim idee was kun je je afvragen. Een musical van drie uur(!) is voor kinderen een hele zit. Bovendien stellen kindervoorstelling bepaalde ei sen: het verhaal moet passen in hun belevingswereld en de kids moeten er op de een of andere manier bij betrokken worden. Geen van beide was het geval hetgeen al snel leidde tot een druk vliegverkeer van gevouwen programmaboekjes. Bij ouderen zal het verhaal echter beter in de smaak vallen. Alhoewel er zeker voor een uur in het totaal geknipt had kunnen worden, ervaar je de musical niet als te lang. Er gebeurt voortdurend wel iets en het stuk wordt met veel vaart gespeeld. Speciale vermelding verdient het spel van Kees Loomans. Met een on vervalst Belgisch accent zet hij met veel humor een overtuigen de rol neer. Schrijvers zijn ontevreden over uitgevers amsterdam anp Schrijvers zijn niet tevreden met de activiteiten van hun uitge vers. De uitgever heeft vaak geen promotieplan en van in spraak van de auteur wat betreft de reclame is hij niet gediend. Zelf doen de schrijvers veel aan om de aandacht op htm publi- katies te vestigen. Dat blijkt uit de enquête Boek Relaties van de Vereniging van Letterkundi gen - Vakbond van Schijvers (VvL/VvS), waarvan de resulta ten onlangs zijn verschenen. De Vereniging van letterkun digen stuurde de enquêtefor mulieren naar alle 650 leden. Slechts 61 mensen minder dan 10 procent stuurden het formulier terug. Onder de in zenders bevinden zich vooral auteurs van verhalend proza en van kinder- en jeugdboeken. De schrijvers vinden dat de VvL meer moet doen om hun werk onder de aandacht te brengen. Zo zou de VvL bij voorbeeld informatie moeten geven via folders of een bulletin. Ook zou hulp moeten worden geboden bij de contacten met uitgeverijen of de media. De commissie Boek Relatie die de enquête heeft opgesteld, heeft het bestuur van de VvL voorgesteld nader onderzoek te doen naar de manier waarop de vereniging actief kan zijn voor de leden. leiden Stedelijk Museum De Lakenhal heeft een zelfportret van Theo van Doesburg (1883-1931) cadeau gekre gen. Het schilderij, daterend van 1907, is afkomstig uit de verzameling van een Leidse familie die het van de schilder kreeg tijdens de periode dat hij in de Sleutelstad werkte. De Vereniging van Belang stellenden in De Lakenhal zorgde voor het geld voor de aankoop van het zelfportret eind 1993 bij het Haagse vei linghuis Glerum. Het portret zal officieel wor den overhandigd op de jaar lijkse ledenvergadering van de Vereniging op 17 mei, maar bezoekers kunnen het nu al bewonderen in De La kenhal. Het Leidse museum had al een kubistisch zelfpo- tret uit 1914 in de collectie en wil daar binnenkort ook een expressionistisch zelfportret aan toevoegen. Met die 'drie luik' kan dan een goed beeld gegeven worden van de ont wikkeling die Van Doesburg in de jaren 1907-1917 door maakte. foto pr

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 11