uWri
Jeltsin wil
hervorming
afremmen
Buitenland
VS blijven troepen
voor Bosnië weigeren
De fractie maft
Peking negeert VS en
arresteert dissidenten
Aan de grond
Nieuw geweld overschaduwt verkiezingen Uganda
ten greep uit liet nieuiwe
Mr
kentoeki
escneiiiKenooeKijeo
ZATERDAG 5 MAART 1994
Clinton wil meer Amerikaans eten
Washington President Clinton van de VS, wiens voorkeur voor
fast food legendarisch is, zoekt een nieuwe kok voor het Witte
Huis om het 'culinaire concept' te veranderen. Volgens mede
werkers zal de Franse chefkok, Pierre Chambrin, worden vervan
gen door iemand die meer gevoel heeft voor de Amerikaanse
smaak.
Aanslag op Nijlboot met toeristen
assioet» Moslimse fundamentalisten hebben gisteren in Zuid-
Egypte het vuur geopend op een schip met toeristen op de Nijl.
Een Duitse vrouw werd in de nek getroffen en is in zorgwekken
de toestand opgenomen in het ziekenhuis van de universiteit
van Assioet. Het is sinds oktober 1992 de achtste aanval op een
boot met toeristen in de buurt van Assioet.
Premier Nepal valt flauw na motie
kathmandu De Nepalese premier, Girija Prasad Koirala, is giste
ren flauwgevallen tijdens een toespraak voor het parlement. Kort
daarvoor had de oppositie een motie van wantrouwen tegen
hem ingediend. Volgens waarnemers zou Koirala de motie poli
tiek hebben overleefd, maar loopt hij nu de kans te moeten af
treden vanwege zijn slechte gezondheid.
Maflïa-botsing Moskou: zeven doden
moskou Bij een schietpartij tussen twee rivaliserende maffia-
organisaties zijn gisteren in Moskou zeven mannen omgeko
men. De twee misdaadsyndicaten leverden strijd om het beheer
van een restaurant. Twee slachtoffers zijn Georgiërs, de andere
vijf komen uit de Kaukasusrepubliek Dagestan.
Werkstuk Edison: 36.000
londen Een van de eerste armaturen voor een lamp, ontwor
pen door Edison, heeft gisteren op een veiling in Londen omge
rekend 36.000 gulden opgebracht. Thomas Edison kreeg in 1881
patent voor het ontwerp.
Columbia weer de ruimte in
Het Amerikaanse
Columbia is giste
ren vanaf de lanceerbasis Cape Canaveral vertrokken
twee weken durende reis met een overwegend wetenschappelijk
karakter. De reis moet 13 dagen en 23 uur duren, een uur min
der dan de recordvlucht van oktober vorig jaar. De bemanning
hoopt op vertraging bij de landing, want een extra omwenteling
om de Aarde zou voldoende zijn om het record te breken.
Rabin tekent wet tegen roken niet
Jeruzalem» Premier Rabin van Israël, die op het ogenblik ook
fungeert als minister van volksgezondheid, weigert zijn handte
kening te zetten onder een wet die het roken op de werkplek
verbiedt. De kettingrokende premier heeft volgens de Jeruzalem
Postverklaard het huichelachtig te vinden als hij zijn handteke
ning onder de wet zou zetten. Niet-rokers hopen nu dat er zo
snel mogelijk iemand wordt gevonden voor het ministerschap
van volksgezondheid.
Poes overleeft 41 dagen opsluiting
santa clarita Uitgemergeld en uitgedroogd kwam ze uit de kast
gekropen. Precies 41 dagen na de aardbeving in de Amerikaanse
staat California kon poes Tiffany worden gered uit een kast
waarvan de deur was dichtgevallen. ,,Ze heeft acht van haar ne
gen levens verbruikt", aldus dierenarts Sandy Sanford. de aard
beving vond plaats op 17 januari, Tiffany werd afgelopen zondag
teruggevonden, vel over been, stijf en erg koud.
WASHINGTON-SARAJEVO Rtr/AFf/AP
De Verenigde Staten hebben
opnieuw een verzoek afgewe-
n om grondtroepen naar Bos-
te sturen. Donderdag had de
speciale VN-gezant voor het
rmalige Joegoslavië, Akashi,
10.650 extra soldaten gevraagd
r de VN-troepenmacht in
Bosnië. Dit om te voorkomen
dat ,,de broze bestanden in el
kaar storten". Luitenant-gene
raal Rose, bevelhebber van de
blauwhelmen in Bosnië schaar
de zich gisteren nadrukkelijk
achter Akashi.
VN-commandant Cot noem
de de Amerikaanse weigering
,een merkwaardige en niet erg
noedige gedachte". De VS heb
ben echter een zeer vast om
lijnd idee over hun rol en die
voorziet niet in het sturen van
grondtroepen, aldus de woord-
rder van het Amerikaanse
ministerie van buitenlandse za
ken.
Er zijn nu 13.000 blauwhel-
nen in Bosnië. Volgens Akashi
zijn 4.600 extra militairen nodig
i het bestand in Sarajevo te
garanderen en 6.050 om de
moslims en Kroaten in Cen
traal- en Zuid-Bosnië van elkaar
gescheiden te houden. Boven
dien wil hij nog 150 militaire
imemers en meer dan 5Ó0
politiemensen.
De commandant van het Ne
derlandse VN-bataljon in Sre
brenica, luitenant-kolonel
Vermeulen, wil zo snel mogelijk
een tweede compagnie (rond
130 man) tot zijn beschikking
hebben. Die is nodig om langs
de grens van de enclave meer
observatieposten te kunnen in
richten. Vermeulen heeft in Sre
brenica inmiddels officieel het
commando overgenomen van
zijn collega van het Canadese
VN-bataljon.
In de Amerikaanse ambassa
de in Wenen zijn gisteren on
derhandelingen begonnen over
de invulling van het principe
akkoord over een federatie van
moslims en Kroaten in Bosnië.
Waarschuwing voor onvrede bevolking
President Jeltsin van Rusland heeft de regering gisteren
gevraagd de hervormingen af te remmen. „De economie
tegen elke prijs hervormen, is de foute oplossing. Al te
scherpe hervormingen kunnen de bevolking afstoten",
aldus de president.
moskou Rtr/AFPverklaarde hij dat hij met het
conservatieve parlement wil sa
menwerken.
De president benadrukte dat
Rusland zijn interne menings
verschillen vreedzaam moet op
lossen. De basis daarvoor zou
het 'memorandum voor vrede
tussen de burgers' moeten zijn.
Dat beschrijft hoe de politici
voor hun beslissingen ter ver
antwoording kunnen worden
geroepen. Volgens het staats
hoofd heeft het parlement posi
tief op dit memorandum gerea
geerd. ,,Ik ben er zeker van dat
de meerderheid van de afge
vaardigden niet lijdt aan geheu
genverlies en de noodzaak er
van inziet om samen de crisis te
overwinnen en de staat te ver
sterken", zei Jeltsin.
Jeltsin deed zijn uitspraken in
een rede voor de leden van zijn
kabinet, parlementaire leiders
en de voorzitters van plaatselij
ke besturen. De toespraak zou
alleen gaan over de economi
sche situatie in Rusland, maar
de president begon met een
aanval op de amnestieregeling.
Nadat Jeltsin tevergeefs had
aangedrongen op intrekking
van die regeling, werden vorige
week zaterdag oud-vice-presi-
dent Roetskoj en andere leiders
van de opstand van oktober
1993 tegen Jeltsins bewind vrij
gelaten. Jeltsin zei 'er zich ten
volle van bewust te zijn, hoe-
zeer de amnestie in strijd is met
de grondwet en hoe haastig zij
is aangenomen', desondanks
PEKING Rtr/DPA/AFP
Tokyo» Fractieleden van de oppositionele Liberaal Democratische Partij
in Japan geloven het wel. Gisteren vielen ze tijdens een zitting van het
parlement massaal in slaap, terwijl diverse ministers hen toespraken.
FOTO AP
De Chinese politie heeft de af
gelopen twee dagen verscheide
ne dissidenten aangehouden,
onder wie de bekende mensen
rechtenactivist Wei Jingsheng.
De Amerikaanse onderminister
Shattuck, die een bezoek van
minister van buitenlandse za
ken Christopher aan China
voorbereidde, had donderdag
nog bij Peking aangedrongen
op verbeteringen op het gebied
van iie mensenrechten De VS
overwegen nu de reis van
Christopher af te zeggen.
De Amerikaanse president,
Clinton, keurde de arrestaties af
en zei dat ze de relatie met Chi
na niet zullen bevorderen. Hij
zal de Chinese regering hiervan
op de hoogte brengen, in een
brief'met harde inhoud'.
Ook een woordvoerster van
het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken zei bezorgd
te zijn over het opnieuw in
hechtenis nemen van Wei. Die
werd in september vorig jaar na
bijna 15 jaar celstraf vrijgelaten,
toén China meedong naar het
organiseren van de Olympische
Spelen in het jaar 2000.
Behalve Wei werd donderdag
al advocaat Zhou Guoqiang
aangehouden. Hij wordt onder
vraagd wegens anti-regerings
activiteiten, meldde de Hong
Kong China News Service. Zhou
is ondertekenaar van het Hand
vest voor de Vrede, waarin
wordt opgeroepen tot meer de-
PLO weigert
hervatting
vredesgesprek
De Palestijnse Bevrijdingsorga
nisatie (PLO) weigert de vredes
besprekingen te hervatten zo
lang Israël geen afdoende maat
regelen neemt om de veiligheid
te garanderen van de Palestij-
nen in de bezette gebieden. Dat
heeft de PLO gisteren aan de
Europese Unie en de Ameri
kaanse regering laten weten.
De PLO wil onder meer dat
een internationale macht de
veiligheid van de Palestijnen
komt bewaken. Verder eist de
PLO dat alle joodse kolonisten
worden ontwapend
Een week na het bloedbad in
Hebron zijn gisteren bij onlus
ten in de Gazastrook en op de
Westelijke Jordaanoever zeker
vier Palestijnen omgekomen.
Het Israëlische leger probeert
de rust in de bezette gebieden
zoveel mogelijk te handhaven
maar slaagt daar, ondanks een
uitgaansverbod, slechts moei-
Op tal van plaatsen verhin
derde de Israëlische politie jo
den hun gebeden te houden. Zo
werd de toegang tot de Klaag
muur in het oude gedeelte van
Jeruzalem afgesloten. De autori
teiten wilden acties zoals een
week geleden voorkomen. Pa
lestijnen gooiden daarbij stenen
naar de biddende joden.
Angst voor Palestijnse wraak
acties na het bloedbad in He-
bron heeft honderden ortho
doxe joden in Israël er inmid
dels toe gebracht de opperrab
bijnen om toestemming te vra
gen wapens op de sabbat te
mogen dragen.
Zwitsers weigeren VS inzage
in rekeningen spionnenechtpaar
Zwitsers-Amerikaanse samen-
werkingverdrag daarin niet
voorziet. Wel blokkeerde de fe
derale procureur-generaal drie
bankrekeningen van het echt
paar Ames. Hij wil onderzoeken
of er misdrijven gepleegd zijn
die wel onder het verdrag val-
Zwitserland weigert de Ameri
kaanse autoriteiten inzage in de
bankgegevens van de van spio
nage verdachte CLA-ambtenaar
Aldrich Ames en diens vrouw.
De Zwitserse Justitie wil niet
meewerken omdat spionage
een politiek misdrijf is en het
len.
hanko Op de terugweg van Tallinn, de hoofdstad van Estland, naar de Finse havenstad Hanko ging het mis. Het lijnschip Sally Albatros liep
temidden van een zee vol ijs aan de grond en de 1.101 passagiers moesten overstappen op andere schepen. Ook de 158 koppen tellende be
manning ging van boord. FOTO'REUTER
mocratie in China.
Het Chinese ministerie van
buitenlandse zaken bevestigde
dat behalve Zhou ook de mili
tante vakbondsactivisten Li Hai
en Qian Yumin zijn opgepakt.
De familie van de dissident Bao
Ge in Shanghai liet donderdag
weten dat hij ook door de poli-
De reeks aanhoudingen doet
nieuwe golf arrestaties en on
derdrukking in de aanloop naar
het Nationale Volkscongres van
de Communistische Partij dat
komende donderdag in Peking
wordt geopend.
Rechts complot
voorbereid in
Zuid-Afrika
johannesburg peter v. nuusenburg
correspondent
De Zuidafrikaanse regering is
door de staatsveiligheidsdienst
gewaarschuwd voor een com
plot van rechtse extremisten.
Volgens het blad The Weekly
Mail Guardian heeft ultra
rechts plannen voorbereid om
onderdelen van het leger over
te nemen, wanneer de toekom
stige regering na de verkiezin
gen van april de staat van be
leg afkondigt. Het Afrikaner
Volksfront (AVF) gaat er, aldus
het blad, van uit dat de rege
ring van nationale eenheid,
waarin ANC en huidige rege
ring vertegenwoordigd zullen
zijn, daartoe overgaat als bet
Front na de verkiezingen een
eigen staat voor conservatieve
Afrikaners sticht.
Ex-militairen die met het
AVF sympathiseren, moeten
dan legereenheden mobilise
ren die volgens het Front de af
scheidingsbeweging steunen.
Ook zullen communicatiecen
tra bezet en regeringsgetrouwe
officieren 'geneutraliseerd'
worden. Het AVF rekent vol
gens het blad op militaire
steun van conservatieve zwarte
organisaties, zoals de Zulu-
partij Inkatha. Het ANC heeft
met bet oog op deze berichten
haar algemeen secretaris, Cyril
Ramaphosa, onder strenge be
waking gesteld.
Inkatha heeft zich 'voorlo
pig' ingeschreven voor de ver
kiezingen. Eerder deze week
was al duidelijk dat dat zou ge
beuren. Onzeker is of Inkatha
echt aan de verkiezingen mee
doet. Gisteren heeft ook het
Afrikaner Volksfront zich inge-
TORORO FRANS V
correspondent
De hoop dat het voor eens en altijd ge
daan zou zijn met de burgeroorlog in
het noorden van Uganda is opnieuw de
bodem ingeslagen. De afgelopen dagen
hebben de rebellen wederom toegesla
gen. Het Ugandese leger maakt zich op
voor actie. Met nog maar vier weken te
gaan voor Uganda's eerste parlements
verkiezingen in vijftien jaar een flinke
tegenvaller voor president Youweri
Museveni.
,,Dit soort activiteiten zal Museveni's
reputatie geen schade berokkenen",
meent evenwel Alex Lubendo, een aan
hanger van Museveni's National Resis
tance Movement (NRM). ..Hij heeft van
dit land weer een bloeiende democratie
gemaakt. Regeringsleiders en voormali
ge rebellen praten en werken nu samen
ter voorbereiding van de eerste demo
cratische verkiezingen. Is dat niet ge
weldig?"
Museveni's opponenten denken daar
anders over. „Museveni is een doodor-
dinaire dictator", aldus een van hen.
„Hoe kan er nou sprake zijn van demo
cratische verkiezingen als hij geen poli
tieke partijen toestaat? Zijn wil is wet en
hij is duidelijk niet van plan het veld te
ruimen, zoals hij het volk steeds voor
spiegelt."
Het volk oordeelt over het algemeen
positief over Museveni, die sinds 1986
het bewind voert over Uganda. Na de
brute en bloedige regimes van Idi Amin
en Milton Obote is dat niet verwonder
lijk. „Hij is intelligent en staat met beide
benen op de grond", meent een leraar.
„Museveni is duidelijk de meest veelbe
lovende leider die dit land ooit heeft ge
kend."
Maar veelbelovend kun je niet eeuwig
blijven. Museveni weet dat en heeft de
afgelopen jaren hard zijn best gedaan
om het snelle verval waaraan zijn land
ten prooi was gevallen tot staan te
brengen. Dat lukte, zodat hij zich ver
volgens kon gaan wijden aan groei en
ontwikkeling. Ook dat pakte goed uit en
zijn enthousiasme sloeg van de Oegan-
dese bevolking al snel over op het Wes-
Museveni's economische herstelpro
gramma kreeg vrijwel onmiddellijk de
steun van het Internationale Monetaire
I onds(IMF),'
straffe versoberingsmaatregelen volgde.
De nationale munt werd gedevalueerd,
de handel en het buitenlands geldver
keer werden geliberaliseerd, overheids
bedrijven geprivatiseerd. Boevendien
werd er flink gesnoeid in de overheids
uitgaven. Het aantal ministeries werd
gehalveerd, duizenden ambtenaren
kregen hun ontslag en de helft van het
leger werd naar huis gestuurd.
De positieve resultaten zijn overal
merkbaar. In de winkels zijn weer volop
lokale produkten te koop en de belang
rijkste verbindingswegen doen hun om
schrijving 'snelweg' weer eer aan. De
economie is sinds '88 gegroeid met ge
middeld 6 procent per jaar.
Al deze positieve ontwikkelingen ten
spijt, is Museveni er nog steeds niet in
geslaagd om het verzet in het noorden
voorgoed de kop in te drukken. Zijn le
ger heeft diverse schoonmaakoperaties
uitgevoerd en hij heeft begin dit jaar
een regeringsdelegatie naar het noor
den gestuurd voor vredesbesprekingen
met de meest geharde verzetsstrijders.
Die zijn verenigd in het Lord's Resistan
ce Army (LRA) en voelen niets voor am
nestie of vrede. Museveni maakt zich
vooralsnog niet echt druk. .Zij vormen
maar een klein obstakel", zegt hij. ,,lk
zal er op korte termijn korte metten
mee maken." Ondertussen slaan de re
bellen opnieuw toe en wordt er in het
noorden flink gevochten.
Als Museveni zich aan zijn beloftes
houdt, krijgt de bevolking dit jaar voor
het eerst de kaqs om via de stembus
een oordeel te vellen over zijn achtjari
ge optreden. In november zullen presi
dentsverkiezingen worden gehouden,
voor eind maart staan parlementsvcr
kiezingen op het programma.
Een beetje raar is het natuurlijk wel dat
aan de parlementsverkiezingen geen
partijen mogen deelnemen. Partijleden
dienen als individuelen en zonder par
tijpropaganda campagne te voeren. Dit
zogenaamde 'no-parly-systeem is Mus
eveni's stokpaardje. Partijpolitiek is vol
gens hem namelijk altijd gebaseerd op
religie en etnische achtergrond en dat
zijn precies de twee kwaden waaraan
Uganda haar jaren van verval heeft te
wijten. Museveni: „Als ik die luis in het
noorden eindelijk heb vertrapt, zal ie
dereen mij gelijk geven."
Het Geschenkenboekje is verkrijgbaar bij de D.E.
