Dreigende strijd om eilandjes Buitenland Akkoord met Zapatista's versnelt hervormingen Mexico Protesten duren voort Europese vlag krijgt er geen sterren bij Naakte waarheid stelt zwembad voor problemen Serviërs bedreigd door akkoord Bosnië Nederlandse blauwhelmen hebben in Lukavac last van stofwolken 5ERDAG 3 MAART 1994 7 ^Avonden bij vliegongeluk New York ill StORK Bij een vliegtuigongeluk op Laguardia Airport in York zijn gisteravond zeker 18 mensen gewond geraakt. De t van een MD-80 van Continental Airlines brak tijdens lich- joen gupeuwval de start af, waarop het tweemotorige toestel van de endien l schoof en zich in een waterkering boorde, en dat v ®e" ™!idergrondse wapenfabriek in Libië' iat dat c. Duitse ondernemingen hebben Libië de uitrusting gele en gu!d<om een zeer grote ondergrondse wapenfabriek te bouwen. Jstitie Ondergrondse fabriek zou bedoeld zijn voor het vervaardigen ïgvaardbiologische en chemische wapens. Dat meldde de Duitse te- verstrekje gisteren. Het complex ligt ongeveer 65 kilometer ten zuid- ezwaar van de hoofdstad Tripoli, nden ir ■Mi™'drestaties na aanslag in New York qItork Drie mannen zijn in New York aangehouden in ver- ortenhr1 met aans'a8 °P een kleine autobus met orthodox-jood- an de jn8eren dinsdag op de Brooklyn Bridge. Daarbij raakten vier deze wetenc*en 8ewond- Artsen hebben een van hen gisteren kli- Yordt t dood verklaard. De politie arresteerde een 32-jarige en een i kan J°rdaniër. De hoofdverdachte, de 28-jarige taxichauf- t Wori^as^ac* ®az' z'i dinsdag al aan. Baz wordt vijftien maal dan ijn8tot moord ten laste gelegd omdat in de bus vijftien men- if. Dezf?aten' een bet imv,dnjsche strijd Ghana: 12 doden ;erechttAHet leger van Ghana heeft in het wilde weg op een t in dit ;p mensen geschoten die van plan was een rivaliserende et- :he groepering aan te vallen. Daarbij vielen twaalf doden. De toor inese regering heeft gezegd dat zij het incident 'diep be- drietairt'. De schietpartij vond plaats in de stad Tamale. ?rsorke els faj ol i ^d'n8 vjbul. iet Turkse parlement heeft gisteren de parlementaire Schendbaarheid opgeheven van vijf parlementariërs en een <.e s id van de Koerdische Democratiepartij (DEP). Ze zullen door ecujStaatsveiligheidshof worden berecht voor overtreding van de strafwet, dat het maken van separatistische ',i)erdische parlementariërs vast Diaaisve Lk°.e3ell25v ïenteb, paganda verbiedt en hiervoor de doodstraf eist. roen licht voor Duitse magneettrein n Het Duitse kabinet heeft gisteren ingestemd met de aan- van een magneettrein-verbinding tussen Berlijn en Ham- 4*g. Het project, dat in 2004 klaar moet zijn, kost negen miljard 1 8<rk. De Transrapid-trein, die 'zweeft' boven een magnetische kan een snelheid bereiken van 500 kilometer per uur. 7i Sngeluk Boeing door ophangpinnen artYO» Het ongeluk met de Boeing 747 van Northwest Airlines 71 de landing op het vliegveld van Tokyo is veroorzaakt door 1 Vikementen in de veiligheidspinnen van de motorophanging. 91? vleugel van het toestel vloog dinsdag bij de landing in Tokyo brand doordat de linkermotor half losraakte en over de grond epte. De 245 passagiers en de bemanningsleden bleven onge- erd. ^glok Hongarije wil lid worden van EU edapest Hongarije zal in april het lidmaatschap van de Eu- pese Unie aanvragen. Dat heeft premier Boross in Bonn ver gaard tegenover Hongaarse journalisten. Hongarije, Polen, de 4(jechische Republiek en Slowakije hebben te kennen gegeven 54it zij zich bij de HU willen aansluiten, maar Hongarije zou het 1197 jste Oosteuropese land worden dat de daad bij het woord 92,egt. 91J 115, partij Bhutto wint senaatsverkiezingen amabad» De liberale Pakistaanse Volkspartij van premier Ben- I5g";ir Bhutto heeft bij gisteren gehouden senaatsverkiezingen 19 in de 37 zetels die de inzet van de verkiezingen vormden, in de acht gesleept. Geen van de andere partijen haalde meer dan jf zetels. De Volkspartij behaalde ondanks de winst geen meer- ?rheid in de 87 zetels tellende senaat. 75 Verzamelaar' blaast flat op 64,4 65 5 0,3 explosie in een flatgebouw 33,3de Brusselse gemeente Sint 130,|uha-Berchem, die maandag- 2T±ht vijf mensen het leven jbft gekost, is naar alle waar- 1 pijnlijkheid veroorzaakt door )90.o zware springstof pentriet. 8.7h bewoner had die thuis op- 50'plagen. De man kwam zelf co'ih het leven. De man verzamelde explosie ven. Op zijn kleding werden sporen van pentriet aangetrof fen. Een kleine hoeveelheid daarvan is genoeg voor een ge weldige knal. Pentriet is nog sterker dan nitroglycerine (of ei genlijk glyceroltrinitraat), dat een grondstof is voor dynamiet. Bij de ontploffing vielen ver der 19 gewonden. Er wordt nog een persoon Het Nationale Zapatista Bevrijdings leger (EZLN) en de Mexicaanse rege ring zijn het gisteren in San Cristobal de las Casas eens geworden over een pakket economische en politieke hervormingen. Daarmee lijkt een einde te zijn gekomen aan de rebellie die begin dit jaar uitbrak in de zuide lijke provincie Chiapas. Het pakket bevat onder meer verbetering van de gezondheidszorg, huisvestingen on derwijs en hervorming van het grondbezit. De opstand begin januari stelde in fei te niet veel voor. De indianen, van wie sommigen slechts bewapend waren met houten geweren, werden snel uit de door hen 'veroverde' steden en dorpen verdreven. Het effect van hun opstand was uiteindelijk groter dan de actie zelf. De Mexicaanse regering schrok en liet mede onder druk van zijn grote buurman, de VS, haar harde koers varen. Zij ging met de Zapatis ta's onderhandelen en liet doorsche meren begrip te hebben voor hun ei- President Salinas begreep dat het ver zet op gewelddadige wijze uitdrukking gaf aan de ontevredenheid die bij mil joenen Mexicanen leeft. „Chiapas alarmeerde de regering. Het maakte haar duidelijk dat zij niet alles meer controleerde zoals vroeger", aldus een Vooral het politieke bestel, dat e heeft gezorgd dat Salinas' partij, de PRI, al ruim 65 jaar de dienst uit maakt, is aan verandering toe. Hoewel de regering hardnekkig ontkent dat de huidige onderhandelingen in Mexico- Stad over politieke hervormingen iets van doen hebben met vredesgesprek- ken in San Cristobal de las Casas, wordt binnenskamers toegegeven dat die relatie er wel degelijk is. Politieke hervorming was een van de belangrijkste eisen van de Zapatista's. Maar daarover is in San Cristobal niet gesproken. Voorstellen om de natio nale politiek te hervormen zijn blijk baar bewust op het bordje van de on derhandelaars in Mexico-Stad gelegd. Die gesprekken bleven tot nu toe veel meer buiten het zichtsveld van de in ternationale media. Als de onderhandelingen in de Mexi caanse hoofdstad het resultaat opleve ren dat de Zapatista's voor ogen heb ben, kunnen de verkiezingen in au gustus een einde maken aan het tijd perk van de PRI. In Mexico-Stad ligt een heel pakket voorstellen op tafel. Deze bevatten onder meer het plaat sen van internationale waarnemers bij de stembureau's en het geven van ge lijke zendtijd aan alle politieke partij en. Vooral van belang is dat het fede rale kiesinstituut onder neutrale lei ding komt. Tot nu toe was deze instel ling een verlengstuk van de PRI Dat over de vorige presidentsverkie zingen. die Salinas toen nipt won, nog altijd een zweem van fraude hangt, is niet vreemd. Want toen bleek dat de oppositie bij de eerste resultaten een voorsprong had, werd plotseling alle informatie stopgezet en kwam het fe derale kiesinstituut uren later met de officiële uitslag: PRI-kandidaat Salinas had gewonnen. Voor de Zapatista's was dit reden om deze week bij de onderhandelingen nog het vertrek van de president te ei sen. In het akkoord dat zij gisteren met regeringsonderhandelaar Manuel Camacho sloten, is van deze eis niets terug te vinden. Maar de oud-burge meester van Mexico-Stad kondigde na afloop van de besprekingen in Chia pas wel aan dat er een buitengewone zitting van het parlement zal plaats hebben. Met als enig agenda-onder werp: hervormingen van het Mexi caanse politieke systeem. gazaBij ernstige onlusten in de Gazastrook (foto) en op de Westelijke Jordaanoever zijn gisteren twee Palestijnen om het leven geko men. Eén van hen werd in Hebron door het Is raëlische leger neergeschoten, het andere slachtoffer viel in Jericho. In totaal raakten zestig Palestijnen gewond. Het was de zesde dag van protesten tegen de moordpartij van afgelopen vrijdag in Hebron. De Veiligheids raad van de Verenigde Naties heeft gisteren zijn besprekingen over een reactie op het bloedbad van Hebron voor onbepaalde tijd opgeschort zonder dat er een tekst voor een resolutie op tafel ligt. foto afp Patrick baz correspondent Als ze in Finland, Zweden en Oostenrijk denken dat hun blijde intrede in de twaalf lan den tellende Europese Unie hen ook een Sterretje zal ople veren op de Europese vlag, zul len ze bedrogen uitkomen. Het blauwe dundoek met de twaalf sterren symboliseert namelijk helemaal niet de ledenkring van de Europese Unie. Nieuwe lidstaten krijgen dan ook niet, zoals in de VS, een plekje op de nationale vlag. 'Brussel' heeft de vlag slechts 'in bruikleen' en mag er niets aan veranderen. Op het Brusselse hoofdkwar tier van de Europese Commis sie bekent een hoge functiona ris gisteren dat er 'iets mis is, al weet ik niet precies wat'. Het dundoek blijkt het vaan te zijn van de Raad van Europa, een 32 landen tellende, maar in middels in de vergetelheid ge raakte instelling in Straats- burg. Vanuit Frankrijk meldt een woordvoerster op een toon die doet vermoeden dat het ge deelde gebruik met de EU niet van harte gaat, dat, 'toen wij de vlag in 1955 introduceer den, deze het verbond van de Europese Volkeren symboli seerde. En het aantal sterren kan niet veranderd worden, want twaalf is het getal van de volmaaktheid'. Geen wonder dat ze daar in Brussel niet op waren gekomen. De géne van badgasten in het kleine plaatsje Bygland in zui delijk Noorwegen heeft de plaatselijke autoriteiten voor een probleem gesteld. Voordat de badgasten het zwembad betreden, moeten ze naakt on der de douche om zeker te gaan dat ze schoon genoeg zijn om het gemeenschappe lijke zwemwater te delen. Een aantal verlegen inwoners durft echter niet met de billen bloot en houdt het badpak angstval- lig aan. Dit gebrek aan hygiëne heeft er volgens de plaatselijke auto riteiten toe geleid dat schade lijke bacteriën zich in het hebben vermeer derd. Het bad moest zelfs tij delijk dicht voor een grondige schoonmaak. Aangezien er niet genoeg badmeesters zijn om te con troleren of de badgasten zich in betamelijke naaktheid dou chen, heeft de plaatselijke dokter voorgesteld videoca mera's te installeren, om een toeziend oog te kunnen hou den op eventuele zondaars die hun zwemkleding aanhouden. Een beveiligingsfirma moet de videobanden dan regelma tig bekijken, aldus de dokter, die er haastig aan toevoegt dat de banden natuurlijk niet aan het publiek mogen worden doorgespeeld. Conflict Nigeria en Kameroen De situatie aan de grens tussen Kameroen en Nigeria 'kan exploderen als niets wordt gedaan om de dialoog te hervatten'. Zo zei de Nigeriaanse minister Baba Gana Kingibe (buitenlandse zaken) gisteravond. De spanning tussen beide landen is opgelopen door een grensgeschil over het olierijke schiereiland Bakassi, in de Bocht van Biafra. Zowel Kameroense als Nigeri aanse troepen zijn naar Bakassi overgebracht. Frankrijk stuurde vorige weekeinde een klein aan tal elite-troepen naar de voor malige kolonie Ka meroen, nadat Ka meroense en Nigeri aanse soldaten met elkaar slaags waren geraakt. Al op 21 decem ber voerden Nigeri aanse eenheden een aanval uit op de twee Kameroense eilandjes labane en Diamond. Aanlei ding was dat de Ni geriaanse vissersbe- volking op de ei landjes door de po litie van Kameroen zou zijn gemolesteerd. Maar het ook is bekend dat het zeegebied rond de eilanden grote olie voorraden herbergt. Zowel het Kameroense schiereiland Bakassi als de eilanden voor de kust worden door Nigeria opge- verschillende plaatsen is de af bakening echter omstreden. Het is nog steeds onduidelijk of Nigeria nog militairen heeft op de eilanden. Hoewel de on afhankelijke pers in Kameroen voortdurend publiceert over de 'bezetting', heeft Ni geria ontkend dat het zijn troepen nog op de eilandje Fransen sturen troepen naar voormalige kolonie bill Diamond heeft gelegerd. De gezamenlijke grens is in 1913 door de Britten vastgesteld. De erd eist. Kamoeroen heeft laten weten dat ze streeft naar een vreedza me oplossing van het conflict. Toch heeft de regering in Yaoundé troepen in staat van paraatheid gebracht en verster kingen gestuurd naar de be dreigde regio. Beide landen hebben een gemeenschappelij ke grens van 1600 kilometer. Op door de toenmalige Nigeriaanse pr.-si dent Yakubu Gowon en zijn ambtgenoot Ah mad u Ahidjo be krachtigd in een verdrag. Maar Nige ria wijst deze akkoorden nu af omdat het verdrag nooit is gera tificeerd. Het aantal grenscon flicten nam toe toen fa de >it van l riiinee olie weid ontdekt; precies in het omstreden grens gebied van beide landen. In 1981 leken beide landen op een regelrechte oorlog af te ste venen, toen Kameroense poli tieagenten zes Nigeriaanse sol daten doodschoten. Directe on derhandelingen wisten escalatie van het conflic t te voorkomen. Ook sinds de Nigeriaanse aan val op labane druk diplom.' beide hoofdsi Diat ^Maleisië houdt vast aan boycot Britse bedrijven 5.5d 4 loioen 3.8<r l g vorige week afgekondigde jMdeisische handelsboycot (var, Britse bedrijven blijft van kracht totdat de Sunday Ti- imes excuses aanbiedt voor jdebeschuldiging dat premier jMihathir Mohamad steek- rsd^peiningen heeft aangeno- mai. De Maleisische vice- prtmier Anwar Ibrahim zei giseren op een persconfe- i reitie dat de blokkering blij- en vejd zou zijn 'tenzij de S/m en dy Times'het artikel intrekt. )e Britse minister Hurd (bitenlandse zaken) heeft d< voormalige minister van dfensie. lord Younger, ervan bschuldigd hulp en wapens vor Maleisië met elkaar te fcbben verbonden. Hurd zei at Younger een document hd ondertekend waarin een üiljard pond (2,9 miljard ulden) aan wapenorders ex il iciet wordt gekoppeld aan 00 miljoen pond (580 mil- ben gulden) aan hulp. Naar aanleiding van be richten in de Britse pers over deze koppeling heeft Ma- - leisië vorige week besloten tot de boycot van Britse be drijven. Boedapest runa hellinganog op behoud van de staat milie circuleren namenlijstjes krachtsverhoudingen in Bosnië tBJl M correspondent oost-europa Bosnië in een of andere vorm van mensen od wie wraak ee- De moslimstriidkrachten ziin de correspondent oost-europa Rusland heeft gisteren gema tigd positief gereageerd op het akkoord dat de Bosnische Kroaten en moslims hebben gesloten over de vorming van een federatie in Bosnië-Her- cegovina. Ook de leider van de Bosnische Serviërs, Karadzic, was niet bij voorbaat afwij zend. In de 'Servische repu bliek' in Bosnië zeiden autori teiten dat het akkoord 'accep tabel' is omdat hiermee het streven van de Bosnische Ser viërs naar aansluiting met Ser vië vergemakkelijkt. In de overeenkomst wordt over de toekomst van de Serviërs in Bosnië niet gerept. e vredesverdrag ver schilt in wezen niet zo gek veel van het oude Vance-Owenplan, dat moslims en Kroaten begin vorig jaar al ondertekenden. Ook dat wilde Bosnië omzetten in een federatie van een aantal zeer zelfstandige provincies of kantons met daarboven een centrale regering die een aantal zaken zoals buitenlandse poli tiek, buitenlandse handel en de fensie zou regelen. Maar op twee punten verschilt dit verdrag wel van dat oude vredesvoorstel: toen ging het om heel Bosnië, inclusief de Serviërs en toen was er geen sprake van een confederatie met Kroatië. Bovendien hoop ten de moslims op dat moment nog op behoud Bosnië in een of andere vorm en daarmee was een tweedeling van de republiek tussen Serviërs enerzijds en Kroaten en mos lims anderzijds uitgesloten. Maar die tweedeling is met dit vredesakkoord een feit. De Bosnische premier Silajdzic heeft de Serviërs weliswaar op geroepen zich bij de nieuwe fe deratie aan te sluiten. Maar de kans dat dat gebeurt, is miniem, tenzij Belgrado onverhoopt bij een eventuele confederatie zou worden betrokken. Dat lijkt zeer onwaarschijnlijk, maar in het voormalige Joegoslavië moet je het meest onwaarschijnlijke nooit helemaal uitsluiten. Hoe levenskrachtig het vredes akkoord is, moet worden afge wacht. Hoopgevend is dat de wapenstilstand tussen Kroaten en moslems al enige tijd stand houdt. Maar probleem is dat dit akkoord net als het Vance- Owenplan uitgaat van de vor ming van min of meer zelfstan dige gebieden en dat betekent dat er grenzen moeten worden getrokken. juist die grenskwestie heeft in het verleden tot de oorlog tus sen Kroaten en moslims geleid en kan ook in toekomst tot pro blemen leiden. Ook de afspraak dat vluchtelingen weer naar huis kunnen terugkeren en hun bezittingen terugkrijgen, vraagt om moeilijkheden. Of buren die op elkaar hebben geschoten, weer naast elkaar kunnen leven, is de grote vraag. In menige fa milie circuleren namenlijstjes wraak ge nomen moet worden. Aan de andere kant zijn veel mensen zo langzamerhand oor logsmoe en dat geeft hoop dat de gebiedsverdeling vreedzaam kan verlopen. Belangrijk is dat de partijen het ditmaal onder ling uitmaken, en niet, zoals bij het Vance-Owenplan, een kaart krijgen voorgelegd waarbij me rendeels Kroatische dorpen in moslimgebied terechtkomen en omgekeerd. Of de constructie van een Bosnische federatie als deel van een Bosnisch-Kroatische confe deratie echt zal werken, is twij felachtig. Overleg en concessies waren in het verleden niet de sterkste kant van Joegoslavische politici. Een belangrijk reden waarom het land na de dood van maarschalk Tito uiteenviel, is dat niemand zich aan ge maakte afspraken hield en iede re republiek deed wat hem het beste uitkwam. De centrale re gering had niets in te brengen. De kans bestaat dat dat patroon zich straks herhaalt: kleine Bosnische ministaatjes, die zich niets van de regeririg in Saraje vo aantrekken, en vervolgens de regeringen in Sarajevo en Za greb, die de gezamenlijke con federatie aan hun laars lappen. Maar ondanks alle haken en ogen moet het vredesverdrag de Bosnische Serviërs een enorme schok zijn. Als dit bondgenoot schap houdt, betekent dat een radicale verandering van de krachtsverhoudingen in Bosnië. De moslimstrijdkrachten zijn de afgelopen maanden veel sterker geworden. De bewapening is verbeterd dankzij de verovering van wapenfabrieken en wapens en ook dankzij illegale wapenle veranties van met name islami tische landen. Bovendien be schikt het Bosnische leger over een veel groter aantal man schappen dan de Serviërs. Aan Servische zijde werd al re kening gehouden met een groot moslim -offensief deze zomer, met de bedoeling om gebied te rug te veroveren. Als de mos lims hun krachten hun krachten straks niet meer hoeven aan een front tegen de Kroaten. kunnen ze zich straks helemaal concen treren op een tegenaanval op tegen de Serviërs. De vrees voor een moslimoffen sief is mede een verklaring voor de Servische meegaandheid met de Russische vredesvoor stellen inzake Sarajevo en Tuzla. Als een aantal van be langrijke posities straks door Russische VN-soldaten worden ingenomen, snijdt het mes naar twee kanten. Enerzijds weten de Serviërs zich ervan verzekerd dat de Russen de Servische zaak gunstig gezind zijn. Aan de an dere kant wordt het voor de moslems veel moeilijker om aan te vallen als ze daarmee VN-troepen raken. Niet voor niets protesteert de regering in Sarajevo heftig tegen de statio nering van zoveel Russen langs de Servische linies. Nederlandse blauwhelmen op de logistieke basis in Lukavac hebben problemen met hun luchtwegen doordat de basis zich bevindt op het sterk vervuilde en stoffige terrein van een voormalige cokesfabriek. Veel militai ren dragen daarom stofkapjes. foto anp id ouotnaardfn De Nederlandse VN-eenheid in het Bosnische Lukavac moet op zoek naar een andere vesti gingsplaats als uit een milieu-onderzoek blijkt dat de gezondheid van de militairen gevaar loopt. Tot onderzoek is besloten na vermoedens dat het fabrieksterrein, waar de ondersteuningseen heid van Dutchbat is ondergebracht, sterk is ver vuild. Volgens majoor-arts Ton Ruikes kunnen reeds gedane investeringen in het fabriekscom plex geen reden zijn de eenheid daar te handha- Ruikes houdt er serieus rekening mee dat mili tairen problemen krijgen aan hun luchtwegen, omdat zich op het terrein van de voormalige co kesfabriek waar ook andere chemische pro- duktieprocessen zijn uitgevoerd grote stofwol ken ontwikkelen. Noorse militairen hebben vastgesteld dat er een dikke laag roet over het terrein ligt Het pef soneel dat op het buitenterrein werk/aam is, moet nu mondkapjes dragen. Door de grote transportproblemen waarmee de Nederlanders kampen, kunnen echter onvoldoende nieuwe kapjes worden aangevoerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 7