CDA: de absolute
meerderheid kwijt
In de rij voor de stemmachine
Winst VVD Alkemade, verlies GroenLinks
Verkiezingen
Oorvijg voor CDA en PvdA
VVD Zoeterwoude wint
ten koste van het CDA
D66 Rijnwoude wint
ten koste van CDA
Alle partijen in Ter Aar winnen
Zoon Sjoerd neemt de honneurs waar
DONDERDAG 3 MAART 1994
HENNY VAN EGMOND. 071-356414. PLV -CHEF HANS KOENEKOOP. 071-35«|
Storing in stemmachine Kruiskerk
alphen aan den run» Dertig stenimachines had de gemeente AJ-
phen aangekocht voor de verkiezingen. In de hoop heel snel de
uitslagen bekend te kunnen maken. De prognose vooraf was
acht uur 's avonds, een uur na sluiting van de stembureaus. Uit
eindelijk maakte een moegetelde burgemeester Paats pas tegen
half elf de definitieve uitslag bekend. Een storing in de computer
van stembureau zes, De Kruiskerk in Gouwsluis, zorgde ervoor
dat alles weer handmatig moest worden ingevoerd.
Van der Veen Meerstadt terug
alphen aan den run Diederik van der Veen Meerstadt, voorzitter
van de KNVB-afdeling Leiden, keert na vier jaar terug in de Al-
phense gemeenteraad voor de VVD. Hij had er voor 1990 al acht
jaar op zitten. „Maar wat politiek Alphen de afgelopen vier jaar
heeft doorgemaakt, mag nooit meer gebeuren. De burger heeft
het gelag moeten betalen voor persoonlijke twisten tussen poli
tici. Dal is fout. Als geboren en getogen Alphenaar gingen me die
affaires erg aan het hart. Vandaar dat ik weer terug ben. Overi
gens blijf ik voorzitter van de voetbalbond, hoewel ik ook in de
race ben voor wethouder."
Hoogmade helpt Witteman aan zetel
runsaterwoude» Grootste verrassing bij de raadsverkiezing in Ja-
cobswoude was niet het verlies van het CDA of de winst van de
WD, maar de verkiezing van Frans Witteman uit Hoogmade.
Witteman kreeg 195 voorkeursstemmen. I lij verwierf daarmee
een zetel ten koste van het zittende raadslid van Gemeentebe
lang Ali Rabarison-van der Laan uit Woubrugge. Kreten van ver
bazing gingen door het Schoolhuis in Rijnsaterwoude toen bur
gemeester W. van Beek dit deel van de verkiezingsuitslag bekend
maakte. Witteman was ronduit verrast. Hij heeft geen campagne
gevoerd.
Teleurstelling in Jacobswoude
Het CDA is in de raad van Jacobswoude de absolute
meerderheid kwijt. Haalden de christen-democraten in
1990 nog acht van de vijftien zetels, nu vielen ze terug
naar zes. Grote winnaar is de WD. Die partij zag haar
aantal zetels tot vier verdubbelen. Gemeentebelang, nu
met een wethouder vertegenwoordigd in het college en
D66, bleven gelijk met respectievelijk vier en één zetel.
jacobswoude rudolf kleun
Binnen de nieuwe getalsver
houdingen ontstaan nieuwe
mogelijkheden voor de college
vorming. Het CDA zou in de
huidige combinatie verder kun
nen met Gemeentebelang, die
zelfde partij kan ook een ver
bond sluiten met de WD. Maar
het is ook mogelijk dat WD en
Gemeentebelang, al dan niet
gesteund door D66, de handen
ineenslaan en verder gaan zon
der het CDA.
De drie grootste partijen wil
den daar gisteren geen voor
schot op nemen. Lijsttrekker A.
Kea van het CDA was teleurge
steld over de uitslag. Op verlies
had hij wel gerekend, maar niet
op zoveel. „Ik had gedacht dat
we wel op zeven zetels zouden
uitkomen." Kea, die eerder in
Leimuiden aan den lijve onder
vond hoe het CDA werd uitge
sloten, wil niet vooruitlopen op
de collegevorming. „Maar ik zie
geen reden om het CDA uit te
sluiten."
Kea is het niet eens met de
stelling van lijsttrekker L. Bruins
van Gemeentebelang dat het
goed is voor de plaatselijke de
mocratie dat het CDA geen ab
solute meerderheid meer heeft.
„Wij hebben ons nooit als een
machtsblokopgesteld."
Tevreden
Bruins zegt tevreden te zijn met
de uitslag. „We zijn in procen
ten de tweede partij geworden."
Hij wijst daarbij op de proble
men die gespeeld hebben bij de
samenvoeging van Gemeente
belang/PvdA en politiek '90.
„We hebben een tumultueuze
start beleefd in deze gemeen? I
onder meer door de gang I
zaken rond het vertrek van [j I
secretaris. Dan is dit resulaj
niet gek. Als collegepartij zj I
we ongeschonden uit de str I
gekomen."' Bruins wil al net' I
min als Kea speculeren over ej I
nieuw college.
De WD verkeerde tijdens I
uitslagenavond in het SchoiH
huis in Rijnsaterwoude in efj
overwinningsroes. Lijsttrekker I
van Dam ziet in de overwinniJ I
een beloning voor de inspaf
ningen van zijn partij voor nfl
name het behoud van h I
zwembad in Leimuiden. ..f
kwestie rond de secretaris is z I
ker niet alleen van invloed g
weest." Van Dam hoedt zich I
evenzeer voor prognoses ov
de vorming van een nieuw c#j
lege. De enige lijsttrekker d I
wel benadrukt dat daar df
mogelijkheden voor zijn. 1.
D66-lijsttrekker P. van Hoes?
Zijn partij bleef op één ze^l
staan. Voor Van Hoesel geen r
den voor teleurstelling. „Vél
van de mensen die landeli I
D66 hebben gestemd, zittfj
plaatselijk bij Gemeentebelanl
Wij hadden niet op meer zetejl
gerekend."
'Alphenaar heeft vertrouwen in Van As'
Het CDA en de PvdA in Alphen aan den Rijn
kregen gisteren de rekening gepresenteerd voor
de bestuurlijke blunders van de afgelopen
raadsperiode (illegale vuilstort Coupépolder en
Handelsweg en affaire Van As). Het traditionele
CDA-machtsblok bestaat niet meer, de partij
zakte van 11 naar 7 zetels. En de PvdA is met 3
zetels een splinterpartij geworden. De WD
kraaide victorie. Met 9 zetels is de partij voor het
eerst in de Alpheuse geschiedenis de grootste.
Vooral voormalig wethouder Gerard van As
glunderde van oor tot oor. De man. die een jaar
geleden uit het college werd gewipt na beschul
digingen van ambtenaren dat hij Alphen bij
grondtransacties financieel zou hebben bena
deeld, kreeg steun van 904 kiezers. „De burgers
hebben vertrouwen in Van As. Eindelijk is dat
arrogante CDA zijn macht kwijt", zei hij stoer.
Van As meldde meteen dat hij in is voor een
nieuw aantreden als wethouder.
Vierde de WD zijn verkiezingswinst met een
bescheiden 'bravo', bij de SP gingen de armen
onder luid gejuich omhoog. De socialisten ma
ken een sprong van 2 naar 4 zetels. Lijsttrekker
Gerard Harmes: „Onze acties hebben hun
vruchten afgeworpen. We hebben onder meer
gevochten voor behoud van de oude muziek
school en ziekenhuis Rijnoord en de kiezer
heeft dat gewaardeerd." In een hoek van de
raadzaal huilden CDA en PvdA uit. Wethouder
Joop van der Vlies, al meer dan 25 jaar sociaal
democraat in de raad, verwerkte stil en ongelo
vig zijn verdriet. lijsttrekker Joost Korver pro
beerde het verlies positief te bekijken. „Het ou
de machtsdenken moet verdwijnen. De partijen
moeten constructief aan een collegeprogramma
werken. Het belang van de burger is belangrij
ker dan de rol van de PvdA of welke partij ook in
de Alphense raad." Ook lijsttrekker Hans Groen
in't Wout van het CDA probeerde zijn teleurstel
ling te verbergen: „Alphen heeft met een traditie
gebroken. Maar we zijn er nooit groos op ge
weest dat we de grootste waren." Over de coller
gevorming werd gisteravond nauwelijks gespe
culeerd. Vanavond al komen vertegenwoordi
gers van alle partijen bijeen om het programma
te bespreken. Maar in de wandelgangen klonk
zachtjes de roep om een paarse coalitie: WD.
D66 en PvdA. Het klein rechtse RPF/GPV zal
vermoedelijk aanschuiven. Lijsttrekker Tom
Viezee heeft in korte tijd als wethouder voor on
derwijs en volksgezondheid indruk gemaakt. De
kiezer beloonde gisteren zijn kordate optreden:
de gecombineerde partij heeft nu 2 zetels.
De nieuwe partij Initiatiefgroep Democratish
Alphen (IDAJ. anderhalf jaar geleden opgericht,
behaalde 1 zetel.
zoeterwoude brenda filippo
Lijsttrekker H. van der Kooi van
de Zoeterwoudse WD was gis
teravond het stralende middel
punt tussen alle andere politici.
De kiezers spraken zich overtui
gend uit. Het aantal stemmen
steeg van 626 naar 1023. Van
der Kooi is 'zeer tevreden' met
een winst van een zetel. Drie ze
tels zetten de WD weer op het
niveau van 1986.
Met beide vijf zetels houden
Progressief Zoeterwoude en het
CDA een stevige vinger in de
onderhandelingspap. Toch ver
wacht Van der Kooi dat de WD
wel degelijk zal meepraten. „De
kiezers hebben zich duidelijk
uitgesproken. Dat mogen de
andere partijen niet uit het oog
verliezen." De WD-voorman
wil geen voorkeur uitspreken
voor een mogelijke coalitiepart
ner. „Maar ik verwacht weinig
problemen, gezien de minimale
verschillen in de verkiezings
programma's."
Het CDA was de pineut met
een verloren zetel. „Teleurstel
lend," oordeelde CDA-lijsttrek-
ker P. van Son. „Maar de lande
lijke trend zette zich hier geluk
kig niet sterk door. Daar hebben
we ook voor gevochten. Het
CDA maakt zich hard voor een
groen Zoeterwoude en wil niet
verder bezuinigen op het wel-
zijnsprogramma."
Het CDA verloor vooral veel
stemmen in Zoeterwoude-Rijn-
dijk. Hier trad het 'Thcolieke-ef-
fect' versterkt op. T. Smit van
PZ vergaarde in heel Zoeter
woude maar liefst 150 voor
keursstemmen. Maar absolute
topper was CDA-er J.J.M. van
der Salm. Hij sprokkelde 235
voorkeursstemmen bij elkaar.
Zijn aanhang komt vooral uit
het agrarische deel.
PZ haalde opgelucht adem.
De partij kon de restzetel be
machtigen waardoor ze op vijf
zetels blijft staan. In 1990 be
haalde PZ veel stemmen door
het afwijkende standpunt over
de nieuwbouw van het gemeen
tehuis. Die moest goedkoper.
Volgens R. de Lange had PZ er
al rekening mee gehouden dat
veel van deze stemmen weer
verloren zouden gaan.
Hoewel ze op een onverkies
bare zevende plaats stond,
bracht het zetelaantal van vijf T.
Smit (PZ) tot tranen. Dat ze zo
veel voorkeursstemmen had
vergaard, deed daar niets aan
af.
Een zetel winst voor de WD en een ver
lies voor GroenLinks. Dat is de balans
die Alkemade gisteren na afloop van de
verkiezingen kon opmaken. Het CDA
boekte vijf procent verlies, maar bleef op
zeven zetels staan.
Het CDA blijft daarmee de grootste partij
en vormt waarschijnlijk weer met het
WD een coalitie. „We pralen met alle
partijen", zegt CDA-lijsttrekker N. van
Ruiten voorzichtig. „Maar gezien de ze
telwinst bij de WD, is de zittende coali
tie alleen maar sterker voor de dag geko-
Gezien deze reacties blijven de huidige
wethouders W. Nugteren (CDA) en L.
Beelen (WD) zo goed als zeker zitten.
Van Ruiten is vanwege tijdgebrek niet
voor deze taak beschikbaar. Nugteren is
daarentegen wel bereid wethouder te
blijven.
WD-lijsttrekker Beelen schitterde gis
teravond (in verband met vakantie) door
afwezigheid. Volgens de huidige WD-
fractievoorzitter H. van Duijkeren is Bee
len kandidaat en schuift de WD hem
ook naar voren. Het CDA zou er volgens
PvdA-lijsttrekker F. Hoogenboom goed
aan doen om eens in zee te gaan met de
PvdA. Hoogenboom: „Het CDA mag zich
toch wel eens achter de oren krabben
met vijf procent stemmenverlies. Dat
verlies is een gevolg van het in de scha
duw lopen van de WD. Ze hebben de af
gelopen jaren gewoon een WD-beleid
gevoerd. Als ze hun koers niet wijzigen,
staan ze over vier jaar weer op verlies.
Wij staan bovendien programmatisch
dichter bij het CDA dan de WD."
De PvdA'er is niet ontevreden over de
uitslag. „Wij zijn licht gegroeid. Het is
wel heel spijtig voor GroenLinks. De ver
houding 7-3-3-2 was een betere dan 7-4-
-3-1." GroenLinks-Iijsttrekker F. Koek
vindt deze zetelverdeling voor politiek
Alkemade zelfs slecht. „Wij moeten
straks oppositie voeren met zijn vieren."
Koek wordt raadslid en G. van der Geest
neemt na vier jaar noodgedwongen af
scheid.
Van der Geest reageert verdrietig: „Vier
jaar geleden kregen we de restzetel. De
balans is nu naar de verkeerde kant om
geslagen."
Kiezer beloont felle oppositie
Duivenvoorden
uitgerangeerd
alkemade
De uilslag van de verkiezingen
vormde een teleurstelling voor
de nestor van de gemeenteraad,
de 70-jarige J. Duivenvoorden.
Na 16 jaar had het :i )A-bestuur
hem op een onverkiesbare
plaats gezet. De partij wilde ver
jonging en Duivenvoorden
stemde ermee in. Toch had hij
stille hoop dat hij door middel
van voorkeurstemmen in de
raad zou kunnen blijven. In di
verse delen van Alkemade wa
ren folders verspreid met daar
op het advies op hem te stem
men. Het mocht niet baten: de
Ripper kwam zo'n 50 stemmen
tekort.
Een andere CDA'er, Jan Uit
den Boogaard had hem voor de
voeten gelopen. Ook voor deze
pagne gevoerd. Met succes,
want hij behaalde 312 stem
men. Het is dat l,iij met zijn ze
vende plaats al op een verkies
bare plaats stond, .anders was
hij er door middel van voor
keurstemmen in gekomen.
Behalve de oud-dijkgraaf van
waterst hap i><- Veen- en Geest
landen is ook zijn broer, Cees
Uil den Boogaard nieuwkomer
in de raad. Cees stond op de
derde plaats van de WD-lijst en
neemt de plaats in van A. van
den Boogaard. De twee broers,
beiden afkomstig uit een CHU-
nest, zien geen problemen rij
zen. „We moeten erop gespitst
zijn dat we de politiek niet in de
privé-sfeer trekken", zegt Cees
lachend.
Voor het eerst werd in Rijnwoude de stemmachine gebruikt. Het ging niet altijd even vlot, maar dat zal wel wennen. foto ben de bruyn
De opkomst zou laag zijn, was de voorspel
ling. Zeker bij slecht weer. Aan de rij wach
tenden voor het stembureau in bejaarden
centrum Driehof in Hazerswoude-Dorp is
het in elk geval niet te zien. Gewapend met
paraplu's en regenkapjes komen de Hazers-
woudenaren naar het bejaardenhuis om
hun stem uit te brengen. En dan maar in de
rij staan voor de stemmachine.
„Oh. ik zat in gedachten al een vakje rood
te maken." Een vrouw met haar arm in een
mitella die tijdelijk in Driehof woont, kijkt
verbaasd op bij de mededeling dat het rode
potlood tot het verleden behoort. Ze is niet
de enige. Een bejaarde vrouw gaat even zit
ten wachten tot ze aan de beurt is. Haar
vriendin staat zo lang in de rij met twee op
roepkaarten. „Is die machine voor stem
men met volmacht?" vraagt ze zich af.
„Het moet sneller gaan met zo'n compu
ter", weet een man die al even in de rij
staat. „Maar dan moet iedereen wel weten
hoe het werkt." En daar ontbreekt het nog
een beetje aan. „Ik ben ook niet zo'n expert,
hoor. Maar we zullen wel zien." „We staan
hier in elk geval droog", valt zijn vrouw
hem bij. „Ja, en misschien krijgen we ook
wel koffie."
Stembureauvoorzitter en wethouder Piet
van der Werf vindt het niet erg dat het alle
maal wat langzaam gaat. „Anders zijn we
onze klantjes zo weer kwijt." Bij de volgen
de verkiezingen zal het allemaal wel wat
vlotter gaan, zo verwacht hij. „Het is nu nog
Dat is niets te veel gezegd. Ambtenaar Jan
Augustinus legt het elke keer opnieuw rus
tig uit. Maar de oudere stemgerechtigden
staan hem soms wat wazig aan te kijken. „U
drukt op de knop van de kandidaat waarop
u wilt stemmen. Dan kijkt u op het beeld
schermpje of het klopt. Is het goed. dan
drukt u op de rode knop en dan hebt u ge
stemd. Als het niet gaat, dan roept u maar."
„Nou, ik snap er niks van hoor", laat een
vrouw weten wanneer ze samen met haar
echtgenoot oog in oog staat met het stem
apparaat. Augustinus komt te hulp. „Waar
op wilt u stemmen?" Op de PvdA. „Dan
drukt u dat knopje in. Nee, niet die, dat is
de partij. U moet op de kandidaat stem
men. Doe die maar: mevrouw Van de Lecq,
dat is de lijsttrekker." De vrouw drukt wat
knoppen in en het apparaat gaat piepen.
Als de ambtenaar de boel hersteld heeft,
brengt de vrouw opnieuw haar stem uit, nu
met succes. Daarna stemt ze voor haar
man. „Fantastisch", complimenteert Au
gustinus haar met haar prestatie.
Eigenlijk is het heel eenvoudig, verklaart
iedereen na het stemmen. „Ik hoop dat het
goed is gegaan. Het werd goed uitgelegd.
Maar het is anders dan anders. Vroeger was
het veel gemakkelijker."
runwcude
ruud sep
De Rijnwoudse kiezers hebben
gisteren het CDA een gevoelige
klap toegebracht. De christen
democraten verliezen twee ze
tels en komen uit op vijf. D66
wint twee zetels en wordt de
tweede partij met vier raadsze-
tels. Door het verlies van het
CDA verliest de huidige
CDA/WD-coalitie haar meer
derheid in de gemeenteraad.
De verslagen CDA'ers zagen
hun aanhang in één klap met
ruim eenderde afnemen. Kon
den zij drie jaar geleden nog re
kenen op ruim 42 procent van
de stemmen, nu moesten ze ge
noegen nemen met iets meer
dan 27 procent. Naast de lande
lijke trend is het verlies waar
schijnlijk te wijten aan de rellen
rond het Rijnwoudse subsidie
beleid en de kostbare uitbrei
dingsplannen van het gemeen
tehuis. „De collegeperiode heeft
een jaar te kort geduurd om de
boel in de gemeente op orde te
krijgen", reageerde CDA-wet-
hoüder G. Hoogendoorn-Os-
kam op de uitslag. Door de her
indeling van 1991 heeft het
Rijnwoudse college slechts drie
jaar en twee maanden gezeten.
Spectaculair
Een andere oorzaak van het
spectaculaire verlies zou het
niet geheel vrijwillige vertrek
van de CDA-wethouder P. van
der Werf kunnen zijn. Na meer
dan een kwart eeuw in de plaat
selijke politiek is de CDA-voor-
man door zijn eigen partij aan
de kant gezet. „Het is triest om
zo weg te moeten gaan", rea
geerde Van der Werf op het ver
lies van zijn partij.
D66 heeft steeds fel oppositie
gevoerd tegen de dure uitbrei
ding van het gemeentehuis e;
ziet zich daarvoor nu beloond
De WD behoudt haar drie ze
tels, evenals de PvdA. De com
binatie SGP/RPF blijft met twe
zetels in de raad vertegenwoor
digd.
Voor het toekomstige collegi
doen zich verschillende moge
lijkheden voor. De beste kaarlet
lijken op dit moment een colle
ge van CDA, WD en SGP/RP1
te hebben. CDA en WD hebbel
de afgelopen drie jaar in goedt
harmonie samengewerkt en dl
SGP/RPF zoekt het liefst sa
menwerking met het CDA
Daarbij blijft het CDA ondank
het verlies de grootste partij
Nog een voordeel van deze coa
litie zou zijn dat de wethouder:
in deze samenstelling uit di
drie voormalige gemeentes af
komstig zouden zijn: G. Hoog
endoorn-Oskam (CDA) uit Ha
zerswoude, M. Vorenkamp-var
de Westeringh (WD) uit Koude
kerk en M. van Leeuwen (SG
P/RPF) uit Benthuizen.
Kol
Een andere mogelijkheid zou
zijn dat de partijen die de afge
lopen drie jaar vaak eendrachtig
oppositie voerden, nu het colle
ge gaan vormen. Doordat de
SGP/RPF in beide combinatie*
aanwezig is, zal deze partij in de
onderhandelingen een belang
rijke rol gaan spelen.
Een derde maar minder voot
de hand liggende coalitie zou
bestaan uit D66, PvdA en WD.
D66. de grote winnaar van de
verkiezingen, geeft de voorkeur
aan deze paarse coalitie. Per
soonlijke tegenstellingen maken
deze coalitie echter erg onwaar
schijnlijk.
De gemeenteraadsverkiezingen
in Ter Aar kent alleen maar win
naars. Zowel het CDA als WD
en het PAK kregen er gisteren
een zetel bij. Het CDA is met 7
zetels veruit de grootste, WD
en PAK komen elk met drie ze
tels in de raad. Dé derde zetel
van het PAK is een restzetel.
Er waren drie zetels te verde
len doordat Gemeentebelangen,
tot voor gisteren met drie zetels
in de raad, wegens gebrek aan
kandidaten, niet aan de verkie
zingen meedeed. Hoe het nieu
we college eruit gaat zien, is nog
niet duidelijk. CDA-lijsttrekkèr
A. Otto toonde zich verheugd
met de winst.
WD-lijsttrekkers Heijers is
ietwat teleurgesteld dat de libe
ralen slechts één zetel gewon
nen hebben. Heijers doet alleen
mee aan een nieuw college als
'het CDA zich niet gedraagt als
een grote broer naar wiens pij
pen we kunnen dansen'.
Kraak, lijsttrekker van het
PAK, is verbaasd en blij. Over de
collegevorming: „Het CDA zal
geen enkele kans onbenut laten
om weer de wethouderszetels te
bezetten."
alkemade Vader Luuk is met vakantie. En dus nam zoon Sjoerd Beelen zijn vader en tevens VVD-lijsttrekker waar. Hij nam de fles wijn in ont
vangst die zijn vader had gewonnen omdat zijn verkiezingsprognose het dichtst bij de waarheid zat. Beelen voorspelde vorige week tijdens de
verkiezingsavond in restaurant De Fransche Brug dat het CDA op zeven zetels zou blijven staan, de VVD op vijf, de PvdA op twee en Groen
Links een. De VVD had er dan uiteindelijk een minder en de PvdA een meer, maar hij zat er toch het dichtst bij. De fles werd overhandigd door
Hein de Jong van de Fransche Brug. foto ben de bruyn
