Geen quota Noorse vis
Buitenland
egereenheden Jemen
irug naar hun stellingen
NAVO dicht bij eerste
ingrijpen in Bosnië
VS voelen zich door Russen bedrogen vanwege Cl A-spion
Minister: 'Blokkade
Macedonië lost niets op'
'Zwitserland neemt, maar geeft niets terug'
3ENSDAG 23 FEBRUARI 1994
Loffie op de hoek taboe
Een dampende espresso of cappuccino in het café op de
is er niet meer bij voor de Italiaanse ambtenaar. De rege-
heeft besloten voor iedere ongeoorloofde pauze buiten het
intoor functionarissen te korten op hun salaris. De strenge
aatregel is volgens de minister van burgerzaken noodzakelijk
de openbare diensten aan te passen aan die in de rest van
Europese Unie'.
'ogo betwist zege oppositie
De Togolese regering betwist de geldigheid van de uit-
van de zondag gehouden tweede ronde van de parlements-
nadat uit voorlopige uitslagen duidelijk is gewor-
;n dat de oppositie op winst staat. Volgens de regering zijn de
trkiezingen in vier kiesdistricten "verstoord door daden van sa
a ge'.
)nrust door protesten in Gabon
Groepen demonstranten hebhen gisteren barricades
in volkswijken van de Gabonese hoofdstad Librevil
le protesteren tegen de afkondiging van de noodtoestand de
tevoren. Die houdt onder meer een avondklok en een ver-
Dd op demonstraties in. Aanleiding tot de maatregelen is de al-
jmene staking uit protest tegen de devaluatie van de lokale
lunteenheid, de CFA-franc.
geweld Haïti eiste al 3.000 levens
jNÊVEHet 'algemene klimaat van angst en terreur' dat in de
aribische eilandstaat Haïti heerst sinds het leger in september
de macht greep, zijn ongeveer 3.000 mensen door moord
!n het leven gekomen. Dat staat in een rapport dat gisteren in
door VN-onderzoeker Celli aan de VN-mensenrechten-
^mmissie is voorgelegd.
londerden arrestaties in Egypte
ïjiRO» Bij razzia's in Egypte zijn de afgelopen 24 uur zeker 850
<ensen opgepakt, onder wie een groot aantal moslim-funda-
Ongeveer 700 personen zijn gearresteerd 'op poli-
en criminele gronden'. De anderen zijn 'extremisten uit
tven-Egypte', aldus het Egyptische staatspersbureau.
Jgerije laat 2 fundamentalisten vrij
I ciers Algerije heeft gisteren twee leiders van het verboden Is-
mitisch Heils (FIS) vrijgelaten. De vrijlating is kennelijk be
leid om het FIS er toe over te halen deel te nemen aan verzoe-
ipgsbesprekingen. De FIS-leiders Ali Djeddi en Abdelkader
3ukhamkham werden vrijgelaten uit een militaire gevangenis
jBlida. Daar zitten nog vijf leiders van het FIS gevangen.
I
linke straffen Peruaanse militairen
Een militair tribunaal in Peru heeft maandag een aantal
jlitairen schuldig bevonden aan ontvoering en moord op een
jjep studenten en een professor in 1992 en gevangenisstraffen
4 twintig jaar tegen hen uitgesproken. Het waren de zwaarste
faffen die ooit door een militaire rechtbank zijn uitgesproken
'een mensenrechtenzaak, maar critici blijven erbij dat de zaak
lor de militairen is verdoezeld en dat de ware schuldigen bui-
i schot zijn gebleven.
i' waarschuwen rivaliserende partijen
liANRtr-AFPter nog groot. Zondag hadden
de noordelijke president Ali Ab-
dallah Saleh en de zuidelijke
vice-president Ali Salem al-
Beidh in de Jordaanse hoofd
stad Amman een overeenkomst
ondertekend, die een einde
moest maken aan een conflict
dat al ruim een half jaar duurt.
Ze werden het eens over her
vormingen van het staatsbestel,
maar troffen nog geen maatre
gelen over de uitvoering. De cri
sis doet de vrees toenemen voor
het opnieuw uiteenvallen van
Jemen en een burgeroorlog.
herenigde Staten hebben de
ïjen in het noorden en zui-
van Jemen gewaarschuwd'
Zij geen oorlog aan de stra-
5ch belangrijke doorgang
de Rode Zee naar de Indi-
i Oceaan zullen dulden. De
rdelijke en zuidelijke leger
beden die maandag met el-
1 slaags waren geraakt, zijn
hun stellingen terugge-
•d. De spanning in het land,
F de leiders van Noord en
I nog geen vier jaar geleden
oten tot hereniging, is ech-
wanda is de spanning giste-
opgelopen na moorden op
?rs van de Hutu- en Tutsi-
ijlkingsgroepen. Gevreesd
^t dat er een nieuwe stam-
(strijd zal uitbreken in het
traalafrikaanseland.
fnister Félicien Gatabazi
jnbare werken) werd maan-
Ivond met twee lijfwachten
je hoofdstad Kigali doodge-
iten toen hij terugkeerde
zijn woning in het zuidelij-
{ebied Mbazi. De minister
een kabinetsvergadering
twoond over het verzoe-
^proces tussen de regering,
bestaat uit Hutu's, en op-
;stand rond
ibul verlengd
Ifghaanse premier Hekma-
heeft gisteren ingestemd
een verlenging van een be-
tl in de strijd om de Af-
jise hoofdstad Kabul. Hek-
stelde echter dat een
ade van de stad, waardoor
leen voedsel kan worden
ievoerd, blijft gehandhaafd,
llporganisaties zeggen dat
stad dringend voedsel van
ïn nodig is om de meer dan
>00 mensen te voeden die
de strijd uit hun huizen
verdreven. Hekmatyar zei
lij de VN en het Internatio-
Rode Kruis zal toestaan
selvoorraden naar de door
troepen beheerste buiten-
In van Kabul te brengen,
•ners van de stad zouden
oedsel daar kunnen opha-
Voedselkonvooien worden
}r niet toegelaten.
Nederland blokkeert onderhandelingen uitbreiding Europese Unie
Jeltsin stelt topconferentie voor
De uitbreidingsonderhandelingen tussen de EU en de
vier kandidaat-lidstaten Noorwegen. Zweden, Finland en
Oostenrijk zijn gisteren opnieuw vastgelopen. Nederland
blokkeerde een voorstel om de Noren voor een over
gangsperiode slechts een beperkte afzet toe te staan van
zijn visserijprodukten. Den Haag vreest dat de Noren dan
op hun beurt omgekeerd beperkingen op willen leggen
aan (Nederlandse) tuinbouwprodukten.
op vrijdag kan beginnen. Die
dag zal nog worden benut om
onderling op een lijn te komen.
Zaterdag, zondag en maandag
moeten de feitelijke onderhan
delingen worden gevoerd om
nog voor 1 maart een akkoord
te sluiten.
De deadline van 1 maart is in
het tijdschema van groot belang
om behandeling in het Euro
pees Parlement voor de Europe-
BRUSSEL NPA-ANP
Met name Frankrijk de rellen
met Bretonse vissers nog vers in
het geheugen en Ierland
hechten groot belang aan de
beperkingen om de eigen vis
sers te beschermen.
De verdeeldheid in de Eu
ropese Unie leidt ertoe dat de
marathonzitting met de kandi
daat-leden niet, zoals voorzien,
se verkiezingen mogelijk te ma
ken.
In Brussel werden gisteren
gisteren feitelijk maar twee
randproblemen opgelost. Voor
de arctische gebieden in Scan
dinavië en Finland werd een
nieuw fonds in het leven geroe
pen, waardoor gebieden met
maar acht bewoners per vier
kante kilometer een extra bij
drage uit de Europese pot krij
gen. Bovendien mogen allerlei
speciale regelingen die in Noor
wegen zijn ontworpen voor het
Sami-volk in het uiterste noor
den nomaden die met ren
dieren rondtrekken blijven
bestaan.
Volgens staatssecretaris Piet
Dankert (Europese zaken) zijn
de problemen met Zweden, af
gezien van de budgettaire bij
drage van Stockholm, door het
fonds voor de arctische gebie
den zo goed als opgelost. Fin
land wil nog een poging doen er
meer uit te halen. Met Oosten
rijk blijft het struikelblok van
het iTEmsitverkeer door de ber
gen bestaan, dat na het referen
dum in Zwitserland van afgelo
pen zondag alleen nog maar
nijpender is geworden.
Alle vier kandidaten hikken
nog tegen het landbouwdossier
aan. In alle landen zullen door
de toetreding tot de EU de land
bouwprijzen fors gaan zakken
wat zowel voor de boeren als
voor de voedselverwerkende in
dustrie grote problemen ople
vert.
NEW YORK MOSKOU-ZAGREB Rtr-AFP
I)e Russische president leltsin
wil de leiders van de VS,
Frankrijk, Duitsland en Groot-
Brittannië uitnodigen voor een
eendaagse top om de oorlog in
het voormalige Joegoslavië op
te lossen. Dat is vanmorgen in
Moskou bekendgemaakt. Een
datum voor zo'n ontmoeting
werd niet genoemd. Londen
reageerde positief op het Rus
sische voorstel.
De NAVO is gisteren heel dicht
gekomen bij uitvoeren van
luchtaanvallen op Servische
doelen. Dat gebeurde na een
aanval op Zweedse blauwhel
men bij Tuzla in het noordoos
ten van Bosnië. Hoewel vliegtui
gen van het bondgenootschap
WASHINGTON HANS DE BRUUN
CORRESPONDENT
De Amerikaanse regering heeft
gisteren meer boos dan verrast
gereageerd op de onthulling
dat een hoge ambtenaar van
de geheime dienst CIA jaren
lang in ruil voor veel geld voor
de Russen heeft gespioneerd.
In Washington overheerst
vooral het gevoel 'bedrogen' te
zijn door de vroegere vijand,
die een bondgenoot was ge
worden en zo afhankelijk is
van Amerikaanse hulp.
De Amerikanen verwachten van
de Russen een gebaar. Bijvoor
beeld door uit eigen beweging
de ambassadefunctionarissen
terug te roepen die de afgelo
pen jaren het contact met de
51-jarige Aldrich Hazen Ames
hebben onderhouden. Volgens
president Clintons woordvoer
ster Dee Dee Myers 'wordt on
derzocht welke gevolgen dit kan
hebben voor de relaties tussen
de VS en Rusland'.
De gearresteerde Ames en
diens 41-jarige vrouw Maria, die
ook voor de CIA werkte, blijken
niet alleen informatie over CIA-
operaties aan de Russen te heb
ben verkocht, maar ook de na
men van Russen die voor de
CIA werken. Hij kreeg daarvoor
bijna drie miljoen gulden. Vol
gens de voormalige CLA-direc-
teur Gates een voor de door
gaans zuinige Russen zeer hoog
bedrag. Ames besteedde het
geld aan een duur huis, een
snelle auto en aan beleggingen
in aandelen. Hij kan tot levens
lange gevangenisstraf en een
boete van 250.000 dollar wor
den veroordeeld. Ames, die in
Fotografen hebben zich geposteerd voor het huis van de familie Ames in Arlington.
totaal 31 jaar voor de CLA heeft
gewerkt, begon zijn spionage
voor de Russen in 1985 toen de
Koude Oorlog nog in volle gang
was. Hij was hoofd van de afde
ling contraspionage voor Rus
land van de CIA en werkte tege
lijk voor de KGB, de Sovjet-te
genhanger van de CIA. De
laatste twee jaar werkte hij voor
de SVRR, de opvolger van de
KGB
Er bestond al jaren het ver
moeden dat bij de CIA een Rus
sische 'mol' werkzaam was. De
federale politie FBI hield Ames
al twee jaar in de gaten. Zij ging
daarbij zover dat zelfs zijn huis
afval werd doorzocht op moge
lijke aanwijzingen. Daarbij werd
een typemachinelint gevonden,
waarop nog sporen van aan de
Russen gerichte boodschappen
waren te lezen.
De buren van de familie Ames
in Arlington (Virginia) hebben
stomverbaasd gereageerd over
)anning in Rwanda na moord
Hutu- en Tutsi-leiders
standelingen van het Rwandese
Patriottische Front (RPF), dat
voornamelijk bestaat uit Tutsi's.
Een woedende menigte aan
hangers van Gatabazi nam gis
teren wraak en doodde de voor
zitter van de radicale Hutu-par-
tij Coalitie voor de Verdediging
van de Republiek. Deze partij
wijst deelneming van Tutsi's in
de regering fel af.
President Habyarimana heeft
na de moord de veiligheids
maatregelen in de hoofdstad
verscherpt. De moorden vor
men een ernstige bedreiging
van het vredesproces onder lei
ding van de Organisatie voor
Afrikaanse Eenheid (OAE) en de
Verenigde Naties.
Griekse grenswachten houden het vrachtverkeer met bestemming Macedonië in de gaten bij de grensover
gang Eyzones. De meeste van de tientallen vrachtwagens die vaststaan mogen vandaag alsnog doorrijden.
Dit heeft de verladersorganisatie EVO gisteren meegedeeld. De regeling geldt alleen voor de Nederlandse
vrachtwagens die al op weg waren toen het handelsembargo van kracht werd. De Griekse handelsboycot van
Macedonië blijft verder gewoon van kracht. foto era fotis filarciropoulos
DEN HAAG-ANKARA NPA-AFP
„Economische pressie lost niets
op en maakt de situatie alleen
maar moeilijker". Dat is het
standpunt van de Macedoni
sche minister Stevo Cr-
venskovski (buitenlandse za
ken) over het Griekse handels
embargo tegen zijn land. De
enige manier om het Grieks-
Macedonische conflict op te
lossen, is aan tafel gaan zitten
en onderhandelen, aldus de mi
nistergisteren in Den Haag.
Crvenskovski was twee dagen
in Nederland om te praten over
bilaterale betrekkingen tussen
Nederland en Macedonië. Vol
gens Crvenkovski een bezoek
'van groot belang': „Zonder de
sterke steun van Nederland en
de Wereldbank zou de Macedo
nische positie nog moeilijker, zo
niet onmogelijk zijn".
Crvenkovski liet zich niet ver
leiden tot uitspraken over con
cessies aan Griekenland. Geven
en nemen is niet aan de orde,
zei hij. Regulering van de bilate
rale betrekkingen, dat moet het
doel zijn van een eventuele
voortzetting van de onderhan
delingen met Griekenland.
De Turkse president Demirel
heeft Macedonië het gebruik
aangeboden van de Turkse ha
vens. Op die manier kan Mace
donië de gevolgen omzeilen van
de Griekse blokkade.
Voorzitter Delors van de Eu
ropese Commissie heeft de
Griekse premier Papandreou
gisteren geschreven dat hij zich
'ernstig zorgen' maakt over de
wettelijkheid van de handels
boycot tegen Macedonië. Vol
gens een woordvoerder heeft de
Commissie hiermee een eerste
stap gezet om Griekenland voor
het Hof van Justitie in Luxem
burg te slepen. Volgens Delors
staan de sancties op gespannen
voet met de bepalingen uit het
Europese verdrag.
Uitslag referendum zorgt ook in Bern voor veel beroering
CORRESPONDENT
Het onverwachte besluit van het Zwitserse
kiezersvolk het afgelopen weekeinde met
een kleine meerderheid tot stand gekomen
tijdens een referendum om over tien jaar
het doorgaande Europese vrachtverkeer
van de weg op de trein te dwingen, heeft
ook in Zwitserland veel beroering veroor
zaakt. De onthutste federale regering in
Bern beschouwt de uitslag van het referen
dum als een dolkstoot in de rug bij de toch
al moeilijke onderhandelingen met de Eu
ropese Unie.
De merendeels pro-Europese Franstalige
minderheid uit de westelijke kantons is
woedend op de conservatieve Duits-Zwit
sers, het 'Heidi-volkje'. Het schrikbeeld van
een mogelijke 'Belgische' scheuring in de
700-jarige Helvetische bondsstaat wordt in
de media opnieuw breed uitgemeten. Daar
bij wordt nogal eens vergeten dat slechts 41
procent van de kiesgerechtigden de moeite
nam te stemmen. De 'zwijgende meerder
heid' had nooit verwacht dat het door
milieugroepen gesteunde initiatief van het
bergkanton Uri het zou halen. Bovendien
had regering zowel als parlement geadvi
seerd het initiatief af te wijzen.
Dat dit tegenwoordig niet meer de doorslag
geeft, bleek ook al uit het referendum van 6
december 1992, toen een kleine meerder
heid van het Zwitserse volk aansluiting bij
Europa de Europese Economische Ruim
te afwees, ondanks warme aanbevelin
gen uit Bern. De federale regering vreest nu
dat de EU, onder druk van Duitse, Neder
landse en Deense wegvervoersorganisaties,
maatregelen zal nemen tegen Zwitserse
truckers en. erger nog. tegen Swissair, dat
hoopt op deelname in het nieuwe Europese
luchtverkeersbestel.
„De uitslag van de volksstemming getuigt
van een ajatollah mentaliteitaldus de ver
bitterde minister van economische zaken
Jean-Pascal Delamuraz. „Een stel gebor
neerde lieden legt zijn wil op aan het pro
gressieve deel van de bevolking aldus de
bewindsman die is belast met de contacten
met Brussel.
De reacties op Delamuraz' uitspraak lieten
overigens niet op zich wachten. „Absoluut
onwaardig voor een minister", luidde het
commentaar van de Duits-Zwitserse Chris
ten-Democratische Unie. „Het volk heeft
altijd gelijk". Maar de Franstalige minister
was niet van zijn stuk gebracht. „Bepaalde
groepen hebben geen idee van onze proble
men in Europa", pareerde Delamuraz.
„Men verwacht wonderen van ons in ons
overleg met Brussel. Maar je kunt geen
Grand Prix-race winnen met een Lelijke
Eend".
Zwitserland heeft een miljardenproject op
stapel staan voor de doorboring van de Al
pen met kilometers nieuwe spoortunnels
ten behoeve van het Europese transito-ver-
keer. De Zwitserse zware vrachtwagens mo
gen overigens gewoon op de weg blijven.
De capaciteit van de autoweg door de Got-
hard. die dagelijks door 1.000 Europese
vrachtwagens wordt bereden, wordt in ie
der geval niet vergroot.
Vandaag beraadt de federale ministerraad
zich over de betrekkingen met de rest van
Europa. Met name de uitspraak van de Ita
liaanse regering, dat 'Zwitserland in het Eu
ropese bestel alleen maar neemt en niets
teruggeeft', zal ongetwijfeld ter sprake ko
men.
naar het gebied waren gestuurd,
klaar om toe te slaan, bliezen
VN-functionarissen ter plaatse
de actie uiteindelijk af.
De Zweedse VN-militairen kwa
men onder vuur te liggen terwijl
ze ten zuiden van Tuzla een
voedselkonvooi begeleidden.
Vijf van hen raakten gewond.
Hun commandant, kolonel Alf
Goorsjo. riep daarop de hulp
van NAVO-vliegtuigen in. Om
dat niemand de daders kon ont
dekken. was een aanval op hen
onmogelijk, zei Goorsjo later.
De VN vroegen de NAVO gis
teren ook onmiddellijk vliegtui
gen in te zetten om rebelleren
de Serviërs te intimideren die
een militaire VN-post barrica
deren aan de grens van Kroatië
met Bosnië.
foto ap dennis cook
de illegale activiteiten van het
tweetal. Het was ,een bijzonder
aardig stel'. Het was de buurt
wel opgevallen dat het echtpaar
goed in de slappe was zat. Ze
betaalden een groot huis con
tant en kochten kort na hun
komst in de wijk een snelle au-
'Rusland kan inzet Oekraïnse
kernwapens niet voorkomen'
MOSKOU AP
Rusland kan niet langer de veiligheid garanderen van de Oekraïnse
kernwapens of voorkomen dat ze worden ingezet. Dat schrijft de
commandant van de Russische nucleaire strijdkrachten, Igor Sor-
gejev, in een open brief aan minister van defensie, Gratsjov.
Sergejev beschuldigt Oekraïne er in een gisteren in de krant
lzvestia gepubliceerde brief van het onlangs door Oekraïne, Rus
land en de VS ondertekende kemwapenakkoord te schenden. Ook
zou Oekraïne hebben geprobeerd onder Russisch bevel staande of
ficieren op straffe van ontslag te dwingen hun trouw aan Oekraïne
te zweren.
Oekraïne heeft beloofd zijn 1.800 kernkoppen, een erfenis van de
voormalige Sovjetunie, voor de eeuwwisseling te hebben verwij
derd. in ruil voor veiligheidsgaranties en financiële hulp van Rus
land en de VS. De voormalige Sovjetrepubliek heeft op Rusland en
de VS na het grootste kernwapenarsenaal ter wereld.
De Oekraïnse kernwapens staan nog altijd onder Russisch be
heer. Sergejev stelt echter als gevolg van recente Oekraïnse stappen
zijn taak niet meer naar behoren te kunnen uitvoeren.
Oekraïnse functionarissen toonden zich onaangenaam verrast
door Sergejevs brief. „Het artikel kan de situatie alleen maar verer
geren en ik begrijp niet wie daar behoefte aan heeft", aldus onder
minister Ivan Bi/jan (defensie). Onderminister Boris Tarasjoek
(buitenlandse zaken) zei dat de brief aantoonde dat er krachten in
Rusland zijn 'die niet willen dat de betrekkingen tussen Rusland en
Oekraïne worden genormaliseerd'.
Vikingen gingen
slordig om met
milieu Groenland
NEW YORK DPA
Het verdwijnen van de ne
derzettingen van de Vikin
gen in Groenland in de late
Middeleeuwen is niet te wij
ten aan de toenemende kou,
zoals tot dusver is aangeno
men. Volgens de Ameri
kaanse antropoloog
(volkenkundige) Thomas
McGovcrn gingen de kolo
nisten ten onder aan hun
geringe milieubewustzijn.
I)e wetenschapper presen
teerde gisteren op de jaar
vergadering van de Ameri
kaanse Bond voor de Bevor
dering van de Wetenschap
de resultaten van zijn
Groenland-Hsprojcct.
Volgens de onderzoeker
was de eerste vestiging in
Groenland al in 1350 goed
deels verdwenen, terwijl de
klimaatsveranderingen nog
maar veertig jaar eerder wa
ren begonnen. De toene
mende kou was slechts één
factor, de andere was de
wijze waarop de Vikingen
met het milieu omgingen.
Deze Groenlanders hadden
vanuit Europa runderen en
schapen meegenomen die al
snel het beetje vegetatie op
het eiland opvraten. De ero
sie die volgde, maakte de
bodem uiteindelijk on
vruchtbaar.
Israël: medio
mei uit Jericho
en Gazastrook
IERUZAIEM AFP
De terugtrekking van Israëlische
militairen uit de Gazastrook en
jericho zal in de derde week van
mei zijn voltooid. Israël heeft
PLO-leider Yassei \rafat hlei
van op de hoogte gesteld. I Iet
gaat er ook mee akkoord dat de
Palestijnse politie 8.500 man zal
tellen. Dit meldde de Israëlische
radio vanmorgen onder aanha
ling van hoge regeringsfunctio-
Volgens het akkoord over be
perkte autonomie in jericho en
de Gazastrook, dat op 13 sep
tember door de joodse staat en
de Palestijnse Bevrijdingsorga
nisatie in Washington werd ge
tekend, zou de terugtrekking op
13 april moeten zijn voltooid.
De stafchef van het Israëlische
leger Ehud Barak had gisteren
verklaard dat het leger bereid is
tot een versnelde terugtrekking
om zich aan deze afspraak te
houden.
Rode Kruis wil
bemiddelen in
Sierra Leone
FREETOWN IPS
Het Internationale Gomité van
het Rode Kruis heeft aangebo
den te bemiddelen in het con
flict in het Westafrikaanse Sierra
U'one. De strijd tussen de rege
ring en de verzetsbeweging Ver
enigd Revolutionair l'ront
(RUF), die al bijna drie jaar
duurt en aan 50.000 mensen het
leven heeft gekost, lijkt weer op
te laaien.
De regering heeft nog niet of
ficieel gereageerd op net aan
bod, maar betrouwbare bron
nen melden dat er waarschijn
lijk een positieve reactie zal ko
men. Bevolking en militairen
zijn het voortslepende conflict
meer dan beu.
Eind vorig jaar kondigde de
Nationale Voorlopige Rege
ringsraad eenzijdig een staakt-
het-vuren af. Dit liep echter op
niets uit omdat de rebellen van
het RUF niet aan de onderhan
delingstafel verschenen. In
plaats daarvan begonnen ze een
nieuw offensief.
