Een liefdesbrief onder je kussen Zwepenmaand op Rotterdam CS Huis van de fotografie' pent eind maart poorten Cultuur Kunst Fascinerende foto's tussen figuratie en abstractie Recordprijs voor set Faroek-munten Prijsuitreiking in Literair Café Alphen 3ENSDAG 23 FEBRUAR11994 chef annemiek ruygrok, 071 -356472. plv.-chef jan rijsdam, 071 -356472 outer Nederpop nieuw popblad f5 )lle npa .ezingen over de Pieterskerk [den Onder de titel 'Klops, kosters, grafmakers en ander per- meel in de Pieterskerk', geeft P. de Baar een lezing op zondag februari in het koor van de Pieterskerk. De lezing gaat over de le beroepen die in de 17de en 18de eeuw in de Pieterskerk irden uitgeoefend. Na afloop is er een gratis rondleiding door kerk. De aanvangstijd is 14.00 uur en toegang kost 5 gulden, i zondag 27 maart geeft J. van den Berg een lezing over de re- ie tussen de Pieterskerk en de universiteit en op zondag 24 iril vertelt G. Maat over de graven in de Pieterskerk. beeldende kunst recensie «incrid appels Tentoonstelling met foto's van Peter Valckx. Te zien tot 19 maart, ma t/m za 10-22 uur. zo 14-17 uur. LAKgalene. Cle- veringaplaats 1. Leiden. Metrotunnels, oude fabrieken en weggetjes zijn plekken bij uitstek waar een grote verlaten heid kan heersen. Ze zijn ooit door mensenhanden gemaakt, maar menselijk leven is er vaak alleen indirect te zien (bijvoor beeld graffiti). Daarnaast zijn dit soort iocaties speelruimtes van abstracte patronen zoals het rit me van een pilarenrij, perspec tief, een verweerde muur. Peter Valckx slaagt er met een fascinerende foto-reeks in om beide aspecten neer te zetten. In twee-, drie- en vierluiken weet hij de abstracte waarden van dit soort plekken op een sterke manier uit te buiten en naar zijn eigen hand te zetten. En dit combineert hij vaak met een donkere sfeer van verlaten heid, opgeroepen door zijn kleurgebruik en door op subtie le wijze sporen van menselijk leven neer te zetten, zonder dat er ooit een mens te zien is. In een drieluik valt een bo- menlaantje (perspectief!) te on derscheiden. In de middelste opname is het negatief gebruikt. De bermen zijn spookachtig verlicht, de rest is bijna niet te onderscheiden in het donker. Aan weerskanten hiervan hangt (bijna) de zelfde opname op zijn kop, waardoor de diagona len op geraffineerde wijze door lopen. Hierbij speelt de afstand tussen de foto's van dit drieluik een belangrijke rol. Meer dan een bomenlaantje heeft Valckx hef drieluik tot een sfeer, een abstract werk gemaakt. Elders, in een tweeluik, com bineert Valckx twee bijna iden tieke foto's van een metrotun nel zo, dat er een verrassend optisch effect ontstaat. In een ander tweeluik wordt de muur een donkere - bijna gesloten - wereld die aan je voorbij flitst met een nog net herkenbare menselijke toets in de vorm van letters. De foto's zijn zo bewerkt dat het een schilderij lijkt. Valckx speelt er mee en geeft blijk van een originele zienswij ze en fantasie in zijn aanpak. H eerste nummer van een uw Nederlands popblad ver- ijnt dinsdag 1 maart. Fret, "Jj ls het gaat heten, mag met g* it Nederlands genoemd fden, want het behandelt al maar bands van eigen bo rderland kijkt nog niet vol- :nde naar zichzelf, vindt ifdredacteur Marcel Wouter, bestaande media worden beheerst door een alles- -van-ver-kom t - i s - lekker ntaliteit. Eerst de buiten- dse popmuziek, pas daarna rdt de resterende ruimte op- uld met Nederlands fabri- En dat terwijl ons clubcir- een van de beste ter wereld fret wordt uitgegeven door Stichting Popmuziek Neder- fl, die veertig podia in het subsidieert. Het blad is 'Irtgekomen uit de vraag van podium-exploitanten. Het juive blad steunt op een uit- :eide concertagenda en re- Isies van cd's van Nederland- bands. Daaromheen komen |uws en interviews. ronzen Bever >or raadhuis ferdam anp Boekieboekie museum met expositie Duizend-en-1 brievenin De Burcht raadhuis van de Gelderse ïeente Wehl heeft de Bron- Bever 1993 voor utiliteits- iw (openbare gebouwen) ge inen. Het raadhuis is een werp van architect Hubert Henket. et gemeentebestuur van ïl is met deze jaarlijks uit te en rijksprijs voor bouwen en ïen een bronzen sculptuur Eric Claus en 50.000 gulden ;r. Volgens de jury is het lhuis een voorbeeld van ver- ïwende architectuur, waar de architect veel ruimte ig voor zijn ontwerp, et raadhuis van Wehl won uiteindelijk van vier andere rdrachten waaronder het iljoen van museum Boy- ns-van Beuninge, eveneens ontwerp van Henket. en zeer groot deel van de to- ile collectie kunstwerken die nds 1908 verzameld werden oor Helene Kröller-Müller en iter door het Rijksmuseum röller-Müller in Otterlo is van februari tot en met 5 juni in et museum in Nationaal Park Hoge Veluwe te zien. Vol- ens de museumdirectie is ooit eerder zo'n omvangrijk eel van de totale collectie in én keer te zien geweest. Rijksmuseum Kröller-Müller druk bezig met verbouwin- in om te kunnen voldoen an het Deltaplan voor Cul- lurbehoud dat in 1990 door minister van wvc werd ge il resenteerd. Inmiddels zijn en noodatelier, een loods en en depot voor sculptuur ge- ouwd. In het museum zijn azen wanden voor een groot Margaux en Andrea kijken met grote ogen naar een kist vol met brieven die bij de ingang staat. „Er zitten precies duizend-en-één brieven in", vertelt Daniel le. Margaux en Andrea van Kaam bezoeken het Boe kieboekie museum in De Burcht en Danielle Boitelle is hun gids. Illustratoren van kinderboeken en ande re kunstenaars tonen brie ven in de vorm van schil derijen, tekeningen, zeef drukken of zelfs een bord uurwerk. Het Boekieboekie museum reist met de ten toonstelling 'De Duizend en-1 brieven' door Zuid Holland en richt zich tot kinderen van zes tot en met twaalf jaar. leiden alice van schuppen „Zijn jullie wel eens in een mu seum geweest?", vraagt Daniel le. „Ja, ergens op de Veluwe", antwoordt Margaux. Ze is tien jaar, leest graag boeken van Roald Dahl en is net als Andrea, haar zusje van zeven, nieuws gierig naar wat er in het Boekie boekie museum te zien is. Aan de muur, achterin de expositie ruimte, hangt een groot lang werpig doek met een vuurtoren erop geschilderd. De vuurtoren vormt het decor van het verhaal over Aad Draad en het eiland St. Kitts. „Aad Draad is een journalist en woont op St. Kitts", vertelt Danielle. De twee meisjes luis teren aandachtig. ,,St. Kitts be staat echt, kijk maar, hier ligt het", en ze wijst op een ingelijst topografisch kaartje. „Aad Draad heeft een brief geschre ven. Ik zal hem voorlezen, dan kunnen jullie naar de plaatjes kijken." De brief hangt in een lijst aan de muur. De letters zijn meer getekend dan geschreven en de plaatjes zijn verweven JlLr.V, s' iMw i iilf kt aJL 'Vi VCiyUy V'- Q- amsterdam anp Een leren doosje met negen gepolijste munten met de beeltenis van koning Willem I is gisteren op een veiling in Amsterdam voor 93.500 gul den verkocht aan een Neder landse muntenverzamelaar. Het aantrekkelijke van de munten is dat de Oranjes in 1819 het doosje schonken aan koning Faroekvan Egypte. Waarom de Oranjes de Egyptisch koning bedachten is niet bekend. Faroek werd in 1952 bij een militaire staats greep afgezet. Zijn bezittin gen vielen aan de Egyptische staat toe. Die liet ze in 1954 in Londen veilen. Een particulier kocht toen voor een onbe kend bedrag het bewuste doosje. De opbrengst was ge taxeerd op 35.000 gulden, maar voor de veiling werd al rekening gehouden met een bedrag van 50.000 gulden. De opbrengst was de hoogste bieding ooit ter wereld voor een dergelijke set gedaan, al dus de Nederlandsche Post zegel en Muntenveiling. Een verzamelaar uit Hongkong kocht voor ruim 24.000 gul den een 20-gulden munt uit 1810 met het borstbeeld van Lodewijk Napoleon. De totale veiling van munten uit privé- verzamelingen bracht 2 mil joen gulden op. Rekening was gehouden met een opbrengst van 1,5 miljoen gulden. alphen aan den run Margaux en Andrea zagen Boekie Boekie. „Het verhaal van Aad Draad vond ik het leukst", zegt Margaux. Andrea stemt hiermee ii met de tekst. Kinderen kunnen een brief schrijven naar Aad Draad en Boekieboekie zorgt er dan voor dat ze een brief terug krijgen. „Misschien ga ik wel een brief schrijven", zegt An drea. Ademloos luisteren Margaux en Andrea vervolgens naar het verhaal van de koning van Kleurtjesland. Twaalf kleine schilderijtjes in één lijst illustre ren het verhaal. „De koning ver trouwde een aantal kleurtjes niet en hij stopte hoe langer hoe meer kleurtjes in de gevange nis." Danielle betrekt de meisjes bij het verhaal door vragen te stellen. „En wat gebeurde er toen?", vraagt ze, terwijl ze naar het één na laatste plaatje wijst. „Er blijven bijna geen kleurtjes meer over", weet Margaux. „Precies, dus liet de koning ze allemaal weer vrij, want zonder al die kleurtjes werd de koning alleen maar verdrietig. Kijk, de punten van zijn kroon hangen slap naar beneden", laat Daniel le zien. „Als je iemand heel aardig vindt, wat voor een brief kun je dan sturen?" Danielle is weer naar een andere hoek van het museum gelopen. „Misschien wel een liefdesbrief', zegt Margaux aarzelend. „En wat doe je als je zo'n brief krijgt?" Danielle kijkt Andrea vragend aan. „Als hij niet leuk is kan je hem verscheuren en als hij wel leuk is stop je hem in je dag boek", zegt Andrea. Danielle lacht. „Sommigen leggen hun liefdesbrief onder hun kussen", zegt ze. „Kijk, hier ligt een kus sen met een liefdesbrief erop geborduurd. Kun jij hem voor lezen?" Het kussen vertoont lange rijen geborduurde kruis jes. „Kusje, kusje, kusje, kusje", blijft Margaux herhalen, totdat ze in de lach schiet. „Makkelijk, zo'n liefdesbrief die je altijd on der je hoofd hebt liggen." Hier en daar liggen ook boe ken bij de kunstwerken. Zeef drukken van Katrien Holland il lustreren het verhaal 'Mijn held'. „Wat is een held?", vraagt Danielle. De zusjes moeten even nadenken. „Iemand die veel kan... en die intelligent is", is het weloverwogen antwoord van Margaux. Andrea vindt het moeilijk om een definitie te ge- FOTO HOLVAST/MARK LAMERS ven. Danielle laat Andrea voor lezen uit het prentenboek. De rondleiding is afgelopen. Danielle vraagt aan de zusjes of ze het leuk vonden. Ze knikken heftig. „Het verhaal van Aad Draad vond ik het leukst", zegt Margaux. Andrea stemt hiermee in. Danielle heeft de meisjes op een speelse manier betrokken bij de kunstwerken. Zonder rondleiding is de expositie een doolhof voor kinderen. Naast de toelichting door een gids heeft Boekieboekie ook walk-mans met een ingesproken rondlei ding. De tentoonstelling is van dinsdag tot en met zondag ge opend van 14.00 tot 17.00 uur en is nog tot en met 23 maart te zien in Galerie De Burcht in Lei den. Literair Café Alphen reikt mor gen prijzen uit aan de elf beste schrijvers van poëzie en proza, die hebben deelgenomen aan de schrijverswedstrijd van het Literair Café. De prijzen vari eren van 100 tot 300 gulden. Uit het grote aantal inzendin gen heeft de jury, bestaande uit de neerlandici Huub van Dal- sum, Sjan van Ilalteren, Anton Pfeiffer, Els Scheerder en jour nalist Theo de Wit, een aantal schrijvers genomineerd. Deze genomineerden mogen donder dag hun werk aan het publiek voordragen. Na beoordeling door de toehoorders worden er twee publieksprijzen uitgereikt. De muziek op deze avond wordt verzorgd door de blues zangeres en pianiste Anke Men- sink en gitarist Heiko Eminens. Van de genomineerde inzen dingen wordt een bloemlezing samengesteld, die voor 3,50 gul den verkrijgbaar is aan de kassa van de Parkbioscoop. Het Lite rair Café begint om 20.30 uur in de Bioscoopzaal Expressie '70, naast het Parktheater. Kaarten voor deze avond kosten 5 gul den en zijn te bestellen bij de Openbare Bibliotheek en bij Boekhandel Haasbeek in Al phen. Proces dreigt voor José Carreras Een rechter in Rome zal op 14 maart bepalen, of de Spaanse tenor José Carreras en 22 anderen zich moeten verantwoorden voor geld verspilling bij de Opera van Rome. De officier van justitie in Rome, Pier Filippo Laviani, wil dat Carreras, die tot de beroemdste teno ren in de wereld behoort, wordt vervolgd voor de buitensporige ei sen die hij heeft gesteld voor een reeks optredens in 1992. De tenor zou behalve zijn normale honorarium nog ongeveer 60.000 gulden reiskosten hebben geëist. tterlo anp Groot deel collectie Kröller-Müller op expositie deel van de schilderijen aan gebracht, terwijl druk gewerkt wordt aan de conservering van de tekeningencollectie. Eind deze maand wordt be gonnen met een ingrijpende verbouwing van het grote de pot. Daarom is besloten de daar opgeslagen collectie voor één keer in zijn geheel te pre senteren onder de titel „Depot op Zaal, schilderijen van A tot Z". De schilderijen worden tussen de bestaande schilde rijenopstelling met onder an dere werken van Van Gogh, Mondriaan en Van der Leek opgehangên. De expositie krijgt een enigszins ongewoon karakter. Vanwege de omvang van de collectie is er voor gekozen de schilderijen alfabetisch naar kunstenaar gerangschikt op volgorde in rijen onder elkaar te hangen. Onder de werken die nu getoond worden, zijn schilderijen die kwalitatief niet zo geweldig zijn, schilderijen van wie door kunsthistorisch onderzoek onzeker is gewor den wie ze gemaakt heeft en werken van kunstenaars van wie het museum zeer veel in huis heeft. Als de verbouwing van het grote depot klaar is heeft rijks museum Kröller-Müller voor een groot deel aan de ver plichtingen van het genoemde Deltaplan voldaan, aldus de directie van het museum. Collectie Wim van Kempen heeft vooral met De Tijd van doen n, anp lister d' Ancona van WVC opent op 30 maart „huis van de fotografie" in Rotterdam. Het is estigd in het voormalige pand van de Neder- dse Dagblad Unie nabij museum Boymans- Beuningen en biedt onderdak aan drie instel len op het gebied van de fotografie; het Neder- ds Foto Instituut, het Nederlands Fotoarchief het Nationaal Fotorestauratie Atelier, let Nederlands Foto Instituut (NFI) is een jaar D eden opgericht op initiatief van het ministerie WVC en de gemeente Rotterdam. Het insti- t, met als directeur Adriaan Monshouwer, is loeld als ontmoetingsplaats voor fotografen, lrachtgevers en publiek. Er zullen tentoonstel len zijn, workshops en lezingen. Het tentoon- lingsbeleid richt zich op de hedendaagse foto- Re. Ook is er een bibliotheek en een documen- ecentrum. )e openingstentoonstelling „Down Town. Het in in de moderne stad" laat werk van zo'n vijf fotografen uit binnen- en buitenland zien. Ie- e twee jaar zal het NFI een internationale foto- fiemanifestatie houden onder de titel Rotter- n Foto. De eerste start op 30 september en pt tot 6 november. .vvaalf jaar geleden is het Nederlands Fotoar chief (NFA) opgericht, nadat onderzoek had uit gewezen dat veel materiaal van niet meer actieve Nederlandse fotografen verloren dreigde te gaan. In 1989 ging het instituut in een voorlopig onder komen in de Maasstad daadwerkelijk van start met de verwerving en conservering van negatie- venarchieven. Flip Bool, voormalige hoofdconser vator van het Haags Gemeentemuseum, is vanaf die tijd directeur van het NFA. Het NFA beschikt over de archieven van bijna vijftig fotografen, waaronder dat van Ed van der Elsken en Cas Oorthuys. In het Nationaal Fotorestauratie Atelier wordt voor het eerst in Europa op grote schaal gewerkt aan het behouden en conserveren van fotogra fisch materiaal. Het atelier is opgericht naar aan leiding van het Deltaplan voor Cultuurbehoud van WVC, dat zich richt op het beheer en behoud van museale collecties. Uit een enquête in 1991 onder duizend instellingen om het fotografisch erfgoed in kaart te brengen en een beeld te krij gen van de achterstanden in conservering bleek dat er behoefte was aan een dergelijke instelling. Vanuit de acht ateliers en studio's waar het ate lier over beschikt, zal vanaf april worden gewerkt aan vijf projecten; van Asser, Breitner, Van der Elsken,Olie en Oorthuys. Hans de Herder is voor zitter van de Stichting Fotoconservering. Ze hebben namen als Medusa, Masterbone, Handyman, Stend hal en Balenciaga. Deze zijn niet zomaar gekozen: zo pronkt Medusa met verraderlijk echt lijkende speelgoedslangen, is Stendahl (auteur van 'Le Rouge et Le Noir') in stemmig rood en zwart uitgevoerd en passen er in het handvat van Handyman allerlei handige gereedschapjes. De zwepencollectie van Wink van Kempen (kunstenaar, foto graaf, performer) oogt, deels uitgespreid op de vloer van zijn atelier, indrukwekkend. Alle zweepjes zijn door hem zelf ge maakt, met allerlei soorten ma terialen. Van Kempen (1948) ziet het fenomeen 'zweep' in een op zijn zachtst gezegd wat bredere context dan gebruikelijk. Hij heeft er zelfs een expositie aan gewijd in vier vitrines op het Centraal Station in Rotterdam, oftewel Galerie Bontempi; 'Fe bruari Zwepenmaand'. Een ex positie die vooral te maken heeft met Tijd. Temidden van zijn mateloos intrigerende en stimulerende chaos van oud en nieuw legt Van Kempen het uit. „In Nederland koppelt ieder een een zweep meteen aan sex, terwijl in bijvoorbeeld Engeland een zweep meer met het tuchti gen, of dreigen, van dieren of kinderen wordt geassocieerd. In Hongarije heeft een zweep de bijsmaak van de poesta, grote kuddes vee, een werktuig. Iede re zweep in mijn collectie staat op zichzelf en is een mooi kunstwerk, maar het geheel der zwepen is niet bestemd voor plezier in de slaapkamer of het onder de duim houden van mens of dier. Wat erachter zit gaat terug naar de oude Romei nen. Die zijn ooit begonnen te proberen 'de tijd' in te delen door een kalender te maken. Daarbij gaven de tijdsbereke ningen voor de laatste maand van het jaar de meeste proble men. Na 150 jaar puzzelen von- De gein voor Van Kempen is om die zweep, 'het meest absolute tijdloze object', te koppelen aan Tijd. Hoe? Door er een klok mee te maken. den ze uiteindelijk een oplos sing: het invoeren van een schrikkelmaand. Februari ('fe- braille' betekent roede) was bij de Romeinen de laatste maand van het jaar. Het was de maand van de uitdrijving, de zuivering, de markering van een einde en een nieuw begin. Dat werkt nu nog steeds door." Van Kempen, zelf zeer gefas cineerd door de truc die Tijd heet, had al eerder wat zweep jes gemaakt, maar niet direct met het idee om er een Kunst werk van te maken. Dat kwam pas toen hij zich realiseerde dat De Zweep hèt ingrediënt vorm de voor iets wat hij al lang wilde maken: „Een kunstwerk dat wel aan tijd gerelateerd was, maar aan geen enkele tijdsreferentie was gebonden. Een kunstwerk ook waarmee ik kon optreden, wat ik zelf kon maken en wat ik kon fotograferen. De gein voor Van Kempen was uiteindelijk om die zweep, 'het meest absolute tijdloze ob ject', te koppelen aan Tijd. Hoe? Door er een klok mee te maken! En zo komen we op de Zwepen- diensten, die Van Kempen sinds 1991 in februari organiseert. Een Zwependienst vindt meestal plaats op festivals, als voorafje of toetje bij bepaalde voorstellingen, en is uitermate geschikt voor culturele manifes taties. Tijdens zo'n Zwepen dienst wordt - heel summier sa mengevat - door het publiek een soort Klok gemaakt, door zweepjes in een stervorm te leg gen. Dit alles voltrekt zich uiter aard in een gepaste, duistere sfeer. Kotsmisselijk Al met al niet echt een eenvou dig verhaal. Waarom dan de zwepen geëxposeerd in de vitri nes op CS, waar de meeste FOTO SANDER VAN DER TORREN voorbijgangers er niet meer dan een vluchtige blik op werpen? Van Kempen barst in schaterla chen uit. „Ia, dat is het hem nou juist, hahaha, wéér die Tijd!! Ik wil het liefst alléén maar daar exposeren, ieder jaar weer. Want al die galeries en musea en weet ik wat al niet meer, daar ben ik kots-, kots-, en köts- misselijk van. Het mooie van het CS is dat men daar NIET komt om met kunst geconfron teerd te worden. Als ze 'Februa ri Zwepenmaand' zien staan, denken ze nog eerder aan een aanbieding van V D. En als ze de trein gemist hebben kunnen ze de tijd doden met zweepjes kijken, hahaha". De tentoonstelling 'Februari Zwepenmaand' van Wink van Kempen is nog tot halverwege maart te zien in Galerie Bon- teinpi in de voetgangerstunnel onder het Centraal Station in Rotterdam. Béjart maakt nieuwe dans voor NDT 3 den haag. anp De Franse choreograaf Maurice Béjart gaf in 1991 te kennen een ballet te wil len maken voor het toen opgerichte Nederlands Dans Theater 3, het gezel schap voor dansers vanaf veertig jaar. Dat is 'La Voce' geworden dat op 4 maart in het Amsterdamse Muziek theater in première gaat. Het werk is gemaakt voor de Italiaanse danseres Lu- ciana Savignano, voor wie hij in 1974 al het ballet 'Ge que l'amour me dit' schreef. Savignano, die bij het balletgezelschap van de Scala in Milaan werkt, treedt met 'iti Voce' voor het eerst op bij NDT 3, dat bestaal uit de dansers Sabi ne Kupferberg, Gérard Le- maitre en Gary Chryst. Het tweede programma van NDT 3 in dit seizoen bevat nog een wereldpre mière, het ballet Susto van Paul Lightfoot op de mu ziek van Beethovens vijfde symfonie. Lightfoot is dan ser en choreograaf en maakte al balletten voor NDT 1 en NDT 2, het hoofdgezelschap en het jongerengezelschap. ':amasti mai?' is het nieuwste werk van de Duit se Susanne Linke. Het be leeft zijn Nederlandse pre mière met een solo-uitvoe ring door Sabine Kupfer berg. De Amerikaan Gary Chryst danst in het nieuwe NDT 3-programma solo 'Caught', dat zijn landge noot David Parsons in 1982 maakte. Tenslotte voeren Sabine Kupferberg en Gé rard Lemaitre 'Evergreens' uit van Hans van Manen. Deze schreef dat voor het debuutprogramma in 1991. Toen werd het ook door Kupferberg en Lemaitre uit gevoerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 21