'Auto's verplicht
laten beveiligen'
'Onze prognoses zijn net weersvoorspellingen'
Binnenland
Veel ouderen slikken
Winkeldieven gebruiken striptease
Staking bij Smit Rotterdam
opgeschort tot nader overleg
verjaarde medicijnen Bij de VVD zijn ze al helemaal in de jubelstemming
Werkgevers moeten zelf
werkstress terugdringen
Kabinetsplan om lasten
te verlichten valt goed
Jmaandag
21 FEBRUAR11994
ANP Algemeen Nederlands Persbureau NPA Nederlandse Pers
T Moord Roemeense asielzoeker opgelost
J Amsterdam De Amsterdamse politie heeft gisteren in de Bijl
mermeer een 23-jarige Roemeen aangehouden op verdenking
van moord. De man heeft bekend dat hij zaterdagmorgen een
23-jarige landgenoot heeft doodgestoken in de Bijlmer. Het
slachtoffer is overleden door messteken in combinatie met on
derkoeling en het uitblijven van hulp, aldus een woordvoerder
van de Amsterdamse politie. De Roemenen waren vrijdagavond
samen gaan stappen.
Miljoenenschade door brand
hardenberg Door een hevige brand in een winkelcentrum in
Hardenberg zijn gisteren acht winkels zwaar beschadigd. De
schade loopt volgens de brandweer in de miljoenen. De brand
brak rond het middaguur uit in een café. Om zes uur had de
brandweer het vuur onder controle. Er is niemand gewond ge
raakt.
Groninger komt om door kou
carnwerd Een 48-jarige man uit het Groningse Garnwerd is
gistermorgen in een Gronings ziekenhuis overleden aan de ge
volgen van ernstige onderkoeling. Hij werd zaterdagavond ge
vonden op het ijs van een sloot langs de Oostumerweg in Garn
werd. De politie vermoedt dat de man onderweg naar huis on
wel is geworden en toen op het ijs is gevallen.
Man bekent moord in Odijk
oduk Een 36-jarige man uit Hollandsche Rading heeft vrijdag
avond bekend dat hij een paar uur daarvoor een 58-jarige man
uit Odijk heeft doodgestoken. Dat heeft de politie van Zeist mee
gedeeld. Het slachtoffer belde vrijdag in de namiddag aan bij
een woning aan de Singel in Odijk, niet ver van zijn huis. Tegen
de bewoner stamelde hij nog 'ik ben gestoken' en toen viel hij
dood neer. Verdachte en slachtoffer waren kennissen. Over het
moordmotief is niets bekend.
Deel natuurgebied Drente afgebrand
EMMENIn een natuurreservaat tussen Zuidoost-Drente en de
Duitse grens zijn het afgelopen weekeinde enkele hectaren hei
de en bentgras afgebrand. Een schaapskooi met een kudde
schapen bleef gespaard. Omdat zeker zes brandhaarden zijn ge
vonden, denkt de brandweer aan opzet.
Geloof hindert integratie nauweli jks
den haag De integratie van turken en Marokkanen ondervindt
nauwelijks belemmering door het geloof of de gezinssituatie.
Ouders of geloofsgenoten trappen wel eens op de rem, als kin
deren in hun ogen te snel vernederlandsen. Maar echt gehin
derd wordt de integratie in de Nederlandse samenleving daar
door niet. Dat is de conclusie van een onderzoek dat het Risbo-
instituut in Rotterdam in opdracht van de Binnenlandse Veilig
heidsdienst (BVD) heeft verricht
Volgens Justitie kan het aantal diefstallen minder
den haag npa
Autofabrikanten moeten verplicht een standaard-beveili
ging tegen diefstal inbouwen in nieuwe auto's. Daardoor
zal het aantal autodiefstallen binnen vijftien jaar, de tijd
waarin het autopark zich vernieuwt, aanzienlijk vermin
deren. Dat concluderen ambtenaren van het ministerie
van justitie in een rapport dat binnenkort verschijnt.
deze dieven afschrikken. Verze
keraar Aegon biedt klanten
sinds kort gratis een dergelijk
'no start'-systeem aan, waarbij
de blokkering met een pincode
wordt opgeheven. Inmiddels
zijn veertien 'no start'-systemen
door TNO goedgekeurd. De ge
middelde prijs is vierhonderd
gulden. In Duitsland is de auto
beveiliging al verplicht.
Ten opzichte van andere Eu
ropese landen valt het met de
autodiefstallen in Nederland
(30.000 per jaar) nog mee. Elk
jaar worden vier op de 1.000 in
woners boven de 15 jaar slacht
offer van autodiefstal. In Enge
land en Italië zijn dat er 25, in
Frankrijk 24 en in België tien op
1.000.
De Nederlandse politie vindt
zestig procent van de gestolen
De onderzoekers van de divisie
criminaliteitspreventie menen
dat een internationaal voorge
schreven beveiligingspakket de
effectiefste oplossing van het
probleem is. Oplossingen die
niet internationaal en voor alle
auto's gelden, leiden veelal tot
verschuiving van de autocrimi
naliteit.
Het overgrote deel van de
diefstallen wordt gepleegd door
gelegenheidsdieven, conclude
ren de onderzoekers die zo'n
honderd publikaties over auto
diefstal inventariseerden. Voor
al de gelegenheidsdieven kun
nen worden afgeschrikt door
een betere beveiliging. Zo zou
een systeem dat de motor elek
tronisch blokkeert al veel van
auto's terug. De autodief is vaak
een man onder de 35 jaar. Hij
steelt vaak voor de 'kick', om
stoer te doen voor vrienden, of
voor een verzetje (joyriding).
Daarnaast zoeken ze soms een
auto voor een eenmalige rit (na
een avondje stappen), of voor
langdurig persoonlijk gebruik.
Soms worden auto's gestolen
als vluchtauto voor een overval.
Professionele overvallers laten
vaak een auto stelen.
Een ander deel van de auto's
wordt op bestelling gestolen. De
auto krijgt een ander chassis
nummer of wordt gestript en in
onderdelen verkocht. Volgens
de Centrale Recherche Informa
tiedienst (CRI) zijn er in Neder
land 126 bendes die auto's ste
len. Hoewel Oost-Europa vol
gens de onderzoekers een
groeiende afzetmarkt is, waar
schuwen zij voor overschatting
daarvan. Weliswaar worden
daar jaarlijks honderden gesto
len auto's uit Nederland aange
troffen, maar harde cijfers over
massale export ontbreken voor
alsnog.
zwolle anp
De Nederlandse politie speurt naar een bende
die stripteases gebruikt als afleidingsmanoeuvre
om winkels te beroven. Vrijdag sloeg de groep
toe bij een drogisterij in Groningen, zaterdag
was ze actief in drie Zwolse supermarkten. Vol
gens de politie is 'een aanzienlijk bedrag' gesto
len, maar hoeveel wordt niet gezegd.
De bende bestaat uit circa tien mannen en
vrouwen. Bij binnenkomst in de winkels doen
ze zich voor. als klanten. Snel daarna gaan de
vrouwen over tot de striptease terwijl de man
nen het kantoor binnendringen om geld te ste
len.
In twee winkels is de truc gelukt. In een su
permarkt had personeel de truc door en ging
rond de overvallers staan. Daarop vertrok de
bende. Bij een drogisterij in Groningen heeft de
bende vrijdag tijdens een kortstondige striptea-
se-show een bedrag van 5.000 gulden uit de
kluis gestolen.
Rotterdam Eén van de bemanningsleden van een sleepboot getooid met slaapzaak en nachtkleding verlaat
het terrein van het Rotterdamse havenbedrijf Smit in de Scheurhaven nadat de blokkade is opgeheven.
FOTO ANP PAUL STOLK
rotterd am anp
De directie van Smit Haven
sleepdiensten en de vakbonden
hebben vandaag een poging ge
daan het overleg over de reor
ganisatie bij het bedrijf vlot te
trekken. Vanmorgen was er een
gesprek waaraan ook het Ge
meentelijk Havenbedrijf en wet
houder R. Smit (Haven en Be
drijven) meededen.
Er wordt geprobeerd een be
middelaar te vinden voor het
het een reorganisatie wil door
voeren omdat het slecht gaat.
Daarop brak een staking uit en
werden de Nieuwe Waterweg
en het Calandkanaal geblok
keerd waardoor geen scheep
vaartverkeer van en naar Rotter
dam mogelijk was. Ruim dertig
boten van Smit hebben zater
dag meer dan twaalf uur het
scheepvaartverkeer geblok
keerd. Alleen een veerboot uit
den haag anp
Veel ouderen nemen medicij
nen te lang in. Ze hebben vaak
pillen en poeders in huis waar
van de arts of apotheker geen
weet heeft en die bovendien
nog zijn verjaard. Verder wor
den in veel gevallen diverse ge
neesmiddelen door elkaar ge
bruikt.
Dat blijkt uit het onderzoeks
rapport 'Oud en wijs' van het
bureau Koppedraijer en Part
ners in samenwerking met de
Rijksuniversiteit van Utrecht. Er
zijn honderd 65-plussers uit
Diemen en Betondorp onder
zocht.
Ouderen weten weinig over
hun levensfase en ziekten die
daarbij horen. Dat komt volgens
de onderzoekers omdat oude
ren weinig informatie halen uit
brochures, tijdschriften of tele
visieprogramma's. Ze vinden
die informatie vaak onbetrouw
baar en hechten veel meer
waarde aan mondelinge toe
lichting van de apotheker.
Om beter medicijngebruik bij
ouderen te bevorderen, pleiten
de onderzoekers voor voorlich
ting en periodiek huisbezoek,
waarbij de huisarts kan contro
leren welke medicijnen in huis
zijn. Ook zou er een geneesmid
delenpaspoort moeten komen
waarin precies staat wat de ou
dere slikt.
utrecht npa
chische' redenen in de WAO
raakt, gaf tijdens een enquête
van keuringsartsen niet minder
dan 58 procent van de afge-
keurden zélf de geestelijke be
lasting op het werk als oorzaak
aan. Het staat vast dat in de ge
reorganiseerde bedrijven de
werkdruk hoog is opgelopen.
Meer dan de helft (55 procent)
van de werknemers ondervindt
daar klachten van. Volgens
W. Brouwers, hoofd van de AK-
ZO-gezondheidsdienst, heeft
Nederland een koekje van eigen
deeg gekregen door in CAO's
veel vrije tijd op te nemen. De
Nederlanders moeten daardoor
ontzettend hard werken om op
een internationaal goed gemid
delde uit te komen.
Nederlanders zijn volgens
Brouwers 'stressgévoeliger' dan
veel andere volken omdat we
een kleine 'frustratietolerantie'
hebben. „Een gevolg van de ja
ren zeventig en tachtig, toen de
welzijnsmaffia regeerde en we
zo in de watten zijn gelegd dat
we nu geen antwoord hebben
op tegenslagen", aldus Brou
wers.
De Arbeidsinspectie kan werk
gevers op de vingers tikken voor
werkstress, een belangrijke oor
zaak van ziekteverzuim. Een be
drijf dat niet genoeg doet aan
het voorkomen van stress zal
daarop worden aangesproken.
De nieuwe Arbeidsomstandig
hedenwet (ARBO-wet) die per 1
januari van kracht is geworden,
dwingt werkgevers tot anti-
stressmaatregelen.
Werkstress kost de economie
miljarden en leidt tot onaan
vaardbare maatschappelijke el
lende. Zeker nu iemand via de
WAO binnen hooguit enkele ja
ren op bijstandsniveau kan be
landen. M. Kompier, coördina
tor van het stressonderzoek bij
TNO en schrijver van het Hand
boek Werkstress, wijst erop dat
veel stress voortkomt uit dage
lijkse kleinigheden als het niet
vrijelijk kunnen opnemen van
vrije dagen en het niet functio
neren van computers, printers
en ander gereedschap. Hoewel
31 procent van de afgekeurde
werknemers officieel om 'psy-
Licht uit, spot aan. Tromgerof
fel. Als een heuse televisiester,
zij het wat houteriger, daalt
WD-lijsttrekker Frits Bolkestein
het gangpad af. Dan vuurwerk
en trompetsgeschal. De zaal
klapt enthousiast. De partijlei
der maakt met de vingers van
beide handen onwennig het
victorieteken. De nummers
twee en vier op de WD-kamer-
lijst, Terpstra en Jorritsma, kus
sen hem op beide wangen. De
onvermijdelijke tuilen bloemen
worden uitgereikt en er wordt
een filmpje vertoond: „Maak
van de WD een sterke nummer
twee". Tot slot een toespraak
van de lijsttrekker: „Wij gaan
drie verkiezingen winnen".
Groot applaus. Einde.
Het verkiezingscongres van
de WD in Venlo straalde zater
dag een zelfvertrouwen en een
eenheid uit waaraan het de par
tij lange tijd heeft ontbroken.
Stilletjes werd hier en daar zelfs
al gehoopt dat de WD de groot
ste partij van Nederland wordt.
„Dat zou toch fantastisch zijn:
premier Bolkestein", zei een ka
merlid.
Volgens de jongste opiniepei
lingen staat de WD op een
winst van twaalf zetels. De WD
zou met 34 zetels de tweede
partij van Nederland worden,
slechts drie zetels kleiner dan
het CDA. Nog maar één keer in
haar geschiedenis heeft de WD
hoger gescoord, in 1986 toen de
partij met 36 zetels in de Kamer
kwam.
„Het WD-programma moet
richtinggevend worden voor het
komende regeerakkoord. Daar-
Vuurwerk en het victorieteken bij het
kiezingen.
bij gaat het er in de eerste plaats
om uitzicht te bieden op volle
dige werkgelegenheid", zei Bol
kestein. Volgens hem draait elke
partij die dat uitzicht wil bieden
zonder daarbij de sociale zeker
heid drastisch te hervormen, de
kiezer een rad voor ogen. De
WD wil die hervorming berei
ken door de invoering van een
WD-congres afgelopen zaterdag. De liberalen maken zich op voor een stevige winst de komende kamerver-
basisstelsel in de sociale zeker
heid. Daarbij moeten alle uitke
ringen voor nieuwe gevallen,
met uitzondering van de AOW
worden verlaagd van 70 naar 60
procent van het wettelijke mini
mumloon.
Bolkestein werd op de alge
mene ledenvergadering tot lijst
trekker van de WD gekozen. Na
hem staan achtereenvolgens
Terpstra, Dijkstal, Jorritsma en
Linschoten. Hoewel er over de
ontwerplijst van het WD-
hoofdbestuur urenlang werd
gedebatteerd cn gestemd, ver
anderde uiteindelijk niet veel.
Zo mislukte een lobby om
landbouwspecialist I'. Blauw
hoger op de lijst te krijgen dan
Directeur Zalm van het Centraal Planbureau:
den haag carel goseling
den haag anp
Werkgeversorganisaties, vakbe
weging en politiek hebben het
afgelopen weekeinde overwe
gend met instemming gerea
geerd op het kabinetsbesluit
van vrijdagnacht om vanaf vol
gend jaar vijf miljard uit te trek
ken voor lastenverlichting.
De keuze om zowel burgers
als bedrijfsleven te laten profite-
fen, wordt aangeduid als een
l'goede mix' die bovendien de
werkgelegenheid ten goede
komt. Coalitiepartners CDA en
PvdA kunnen zeer wel leven
met het pakket dat op tafel is
gel egd. Alleen de oppositiepar
tijen WD en D66 plaatsen kriti
sche kanttekeningen bij de aan
wending van de belastingmee
valler. FNV-voorzitter Stekelen
burg is 'niet ontevreden', maar
de vakcentrale vindt wel dat de
maatregelen effect moeten heb
ben op de werkgelegenheid en
ook een zekere correctie van
koopkrachtverschillen teweeg
moeten brengen. Ook de werk
geversorganisatie VNO is 'posi
tief'. De vakcentrale voor mid
delbaar en hoger personeel
MHP betreurt het dat niet is ge
kozen voor verlaging van de
overhevelingstoeslag. Het druk
ken van de loonkosten via die
weg heeft volgens een woord
voerder immers het gunstigste
effect op de werkgelegenheid.
Het KNOV is het eens met het
kabinet.
Gerrit Zalm, directeur van het Centraal Planbureau
(CPB), is 'geërgerd'. Zijn medewerkers hebben de com
puters nog maar net een eerste voorspelling van het
verloop van onze economie in 1995 laten uitspuwen en
nu al worden in politiek Den Haag de vlaggen uitgesto
ken. Dat is veel te vroeg, zegt Zalm.
De eerste CPB-prognoses voor volgend jaar geven
een economische groei aan van 2,5 procent. Veel meer
dan de één procent groei van 1994 en ook meer dan tot
nu toe voor de periode 1994-1998 voorspelde gemid
delde groei van 1,75 procent. In politiek Den Haag lek
ten de gegevens uit, waarna uit tal van monden opti
mistische geluiden klonken over de komende jaren. Het
eerder door het CPB aangegeven 'behoedzame scena
rio' kon de kast weer in.
Zalm: „Na 1993, met een nulgroei, en dit jaar met één
procent groei krijg je hoe dan ook een conjunctureel
herstel in 1995. Maar er is geen aanleiding om nu eufo-
n'sch te worden. Toen wij in 1993 een nulgroei hadden,
heeft ook niemand gezegd dat die zes jaar zou aanhou
den. Net zo min als wij dat nu zeggen voor 1994. In
1995 komen we boven de twee procent uit, maar de
werkloosheid stijgt gewoon verder".
Zalm erkent dat er 'gelukkig' een aardig economisch
herstel aankomt. Maar daar mag de politiek zich niet
op blindstaren. De plannen voor de komende vier jaar
moeten niet worden herzien.
„Er is geen reden om het behoedzame scenario over
boord te zetten. Dat is ook niet verstandig. Door van
het behoedzame beeld uit te gaan, voorkom je de ko
mende jaren tegenvallers. Het kan altijd meevallen,
maar 1995 zegt nog niets over de komende vier jaar.
Onze zorgen zijn nog niet weg.
Het CPB heeft net de verkiezingsprogramma's van
CDA, PvdA, WD, D66 en Groen Links doorberekend.
Zalm ziet een aantal gemeenschappelijke kenmerken.
Overal staat de werkgelegenheid centraal. Bovendien
proberen alle partijen de lasten te verlagen voor de
laagste inkomensgroepen. Ook worden de lasten ver
schoven van arbeid naar milieu.
Vooral de plannen om de werkgelegenheid op te krik
ken, zullen volgens Zalm een bijdrage leveren aan de
verdere verhoging van de economische groei. Tegelijk
is het hem echter opgevallen dat de partijen voor de
banengroei bereid zijn forse inkomensoffers van de
burgers te vragen, ook van degenen die een uitkering
hebben.
„De groei van het aantal banen komt echt niet gratis
binnen. De partijen willen behoorlijke ingrepen. In
1989 lieten ze allemaal de uitgaven meer stijgen dan de
bezuinigingen opbrachten. Nu zien we een reductie
van uitgaven èn lagere lasten ten behoeve van de werk
gelegenheid."
Het is bekend dat plannen waarin inkomensmatiging
een grote rol spelen in de CPB-computermodellen goed
scoren ten aanzien van de banengroei. Dat is ook een
vast kritiekpunt op het CPB-werk. Zalm raakt daarvan
niet onder de indruk. „Maatregelen zoals lastenverlich-
Harwich met 1.500 passagiers
werd doorgelaten. De staking
werd zaterdagavond beeïndigd.
Het overleg tussen partijen
moet vóór 10 april zijn afge
rond. Het havenbedrijf maakt
een analyse van de Rotterdamse
marktsituatie in de sleepvaart.
Ook worden de financiële pro
blemen bij Smit Havensleep
diensten geïnventariseerd. Ten
slotte wordt een oplossing ge
zocht voor het arbeidsconflict
bij Smit.
Controle KLM
op nepbom faalt
schiphol bill meyer
Bij een test van de Rritse veilig
heidsdienst op de Londense
luchthaven lleaüirow zijn vier
luchtvaartmaatschappijen,
waaronder de KIJV1. er niet in
geslaagd een 'nepbom' te on
derscheppen. Volgens de Britse
krant Sunday Times verborg de
veiligheidsdienst nepbommen,
met de springstof semtex, een
ontsteking en elektrische draad
jes, in de bagage van passagiers.
Deze bagage passeerde onge
hinderd de veiligheidscontroles
van de KLM, Virgin. United Air
lines en American Airlines op
Heathrow. Toen de zaak aan
het licht kwam. kreeg de betrok
ken medewerker van American
ontslag.
Een woordvoerder van de
KLM ontkent dat er bij de lest,
die regelmatig door de Britten
wordt uitgevoerd, gebruik is ge
maakt van semtex. Bovendien
zouden de gebruikte materialen
niet aan boord van het KLM
vliegtuig zijn geweest.
FOTO ANP RUUD HOFt
de 17de plaats die hem was toe
bedacht. Zijn bijna-naamge-
noot en defensiespecialist LD.
Blaauw had wel enig succes en
steeg van 31 naar 22. Opmerke
lijk was ook de 28ste plaats die
de Apeldoornse wethouder Es-
sers-Huiskamp wist te verove
ren. Op de ontwerplijst kwam
zij niet bij de eerste 40 voor.
ting, zeker als het om werkgeverslasten gaat. leiden tot
lagere kosten van de arbeid en dat is goed voor de
werkgelegenheid. Ook andere modellen op de wereld
geven dat aan. Als je de prijs van arbeid goedkoper
maakt, wordt er meer gebruik van gemaakt. Dat is nu
eenmaal een economische wetmatigheid."
Hij geeft toe dat er ook een andere methode is om
banengroei te bereiken, namelijk door meer goedkope
banen te scheppen in de door de overheid gefinancier
de sectoren. Toch blijft de vraag hoe 'hard' aic politieke
wensen allemaal zijn. De partijen konden hun ideeën
immers bij het CPB toetsen en hun concept verkie
zingsprogramma's vervolgens bijstellen om hij de defi
nitieve CPB-uitdraai goed voor de dag te kunnen ko
men.
Zalm: „Wij proberen met de partijen mee te denken.
Wij helpen ze ook met onze kennis en geven aan hoe zij
een doelstelling het best kunnen bereiken. Voor een
partij is het onmogelijk zelf te becijferen wat een be
paalde maatregel oplevert. Maar zij hebben hun eigen
ideeën en afwegingen. Daar treden wij niet in. Onze rol
is technisch en neutraal. Wij willen ook niet in een poli
tiek spel terechtkomen. Onze mensen werken net zo
graag voor de WD als voor Groen Links".
Zalm: „Onze prognoses zijn net zo onzeker als die
van het KNMI, vooral als het gaal om prognoses waarin
geen overheidsbeleid is verwerkt. Wat we wel redelijk
kunnen, is het effect aangeven van een bepaalde over
heidsmaatregel. Niet perfect, maar wel met veel minder
onzekerheden".
Eén op drie
CD-stemmers
is christen
den haag npa
Eén op de drie mensen die
zegt op de Centrumdemo
craten te stemmen, noemt
zichzelf christen. De rooms
katholieken zijn in de groep
het best vertegenwoordigd
Van alle CD-stemmers is één
op de vier katholiek. Dat
blijkt uit een onderzoek van
bureau Interview, waarvan
de resultaten gisteravond in
het KRO-televisieprogramma
Kruispunt zijn bekendge
maakt.
Van het totale aantal GD
kiezers is vijf procent Neder
lands hervormd, drie procent
synodaal gereformeerd en 24
procent katholiek. Eén pro
cent heeft een ander geloof
Bijna 2,5 procent van alle
kiesgerechtigden zegt CD te
stemmen, drie procent weet
het nog niet maar sluit de CD
zeker niet uit.
Mgr. H. Ernst van het bis
dom Breda en dr. H. van
Munster, voorzitter van de
bisschoppelijke adviesc om
missie justitia et Pax, zijn ge
schrokken van het grote aan
tal katholieken dat CD uil
stemmen. Ernst wil de CD-
stemmers niet uit de kerk
zetten. Van Munster vindt
dat katholieke C.D stemmers
'zichzelf buiten de kerkge
meenschap plaatsen. En dat
