Ziekmeldingen met helft gedaald
Het onvoorspelbare voorspellen
Binnenland
Nauwelijks verzet bij ontruiming
dvocaten niet eens met
wetsvoorstel scheidingen
Keuringen moeten aan
wettelijke eisen voldoen
'Europol moet in toekomst ook
uitvoerend politiewerk doen'
Zaïrezen toch weer niet uitgezet
)NDERDAG 17 FEBRUAR11994
ANP Algemeen Nederlands Persbureau NPA Nederlandse Pers Asso
eeuwarden verbiedt demonstratie CP
'arden De CP'86 krijgt geen toestemming zaterdag in
■uwarden te demonstreren. Burgemeester Apotheker vindt
motto van de demonstratie, 'Eigen volk eerst', een provoca-
Hij acht de kans groot dat het op ongeregeldheden zal uitlo-
•n omdat antifascisten een tegendemonstratie hebben aange-
jndigd. Het is de burgemeester ook in het verkeerde keelgat
ichoten dat de partij nationalisten uit België en Duitsland had
;enodigd en dat een eigen ordedienst de demonstratie zou
ileiden. Twee weken geleden verbood de burgemeester van
j rnhem een CP'86-demonstratie in zijn stad.
B( lejaard echtpaar in Venlo vermoord
flLOEen bejaard echtpaar is in de nacht van dinsdag op
loensdag in zijn woning in Venlo-Oost vermoord. Dat heeft de
olitie gisteren meegedeeld. Een 44-jarige inwonende zoon, die
imaval had gevierd, trof de stoffelijke overschotten van zijn 78-
je vader en 80-jarige moeder aan toen hij 's nachts thuis-
im. Over de dader (s) of het motief is niets bekend.
deer geld voor stadswachten
[recht Er komt meer geld voor de stadswachten. Op een con-
:es over veiligheid op straat beloofde staatssecretaris Kosto van
ptitie daarvoor eenmalig 1,8 miljoen gulden extra uit te trek-
in. De tientallen steden waar de stadswacht nu functioneert,
pgen het geld ook besteden aan uitbreiding van de wijkteams,
e bewindsman zei 5,4 miljoen gulden te hebben vrijgemaakt
ior criminaliteitspreventie en slachtofferzorg. Stadswachten
atrouilleren in uniform, maar hebben geen wapens of arresta-
ebevoegdheden.
Dominee blijft nog even op Perron Nul
)tterdam Dominee Visser blijft zich voorlopig inzetten voor
e verslaafden op Perron Nul. Eind vorig jaar maakte hij dat hij
ch wilde terugtrekken. Er zou een stichting moeten komen die
jn werk zou overnemen. Als voorzitter van de stichting, die
iaduct zou gaan heten, werd politiecommissaris T. Reitsma ge-
iemd, maar die trok zich een paar dagen later terug. Volgens
sser is de verslaafdenzorg op Perron Nul afhankelijk van de
olitieke ontwikkelingen na de verkiezingen en wil hij daarop
achten.
i lieuwe helikopters voor luchtmacht
euwarden De Koninklijke Luchtmacht heeft gisteren twee van
drie nieuwe reddingshelikopters op de vliegbasis Leeuwarden
gebruik genomen. De helikopters van het type AB-412 moe-
n jachtvliegers opsporen die boven zee zijn neergestort. Ze
orden ook ingezet om patiënten van de Waddeneilanden naar
et vasteland te vervoeren. Daarvoor heeft het ministerie van
fVC medische apparatuur laten inbouwen. De drie nieuwe he-
topters hebben in totaal 37,6 miljoen gulden gekost.
Bonden bieden
kleine opening
bij metaal-CAO
den haag anp
De vakbonden zijn bereid om
een onderdeel van de VUT-af-
spraken in de metaal- en elek
trotechnische industrie op ter
mijn te schrappen. Het gaat om
de regeling, waarbij mensen
met 40 dienstjaren vervroegd
kunnen uittreden. Voorwaarde
is wel dat de werkgevers per
spectief bieden om de VUT op
middellange termijn in stand te
houden, zo heeft bestuurder
Swart van de de Industrie- en
Voedingsbond CNV gisteren ge
zegd.
De bonden zijn overigens niet
erg optimistisch over de kans
dat de vastgelopen gesprekken
hiermee ook echt weer op gang
komen. In een persbericht
schrijven zij dat de werkgevers
vereniging FME „nog steeds
niet bereid is in te gaan op de
alleszins redelijke opstelling van
de bonden".
Overigens houden de vak
bonden vast aan hun looneisen.
De CNV-bond wil een salaris
verhoging van één procent. Vol
gens bestuurder Swart wil de
bond bij afspraken over werkge
legenheid en instandhouden
van de vut eventueel interen op
die looneis.
Amsterdam In Amsterdam zijn gisteren zes gekraakte panden aan de Nieuwezijds Kolk ontruimd. De politie had rond de vierhonderd ME'ers
achter de hand en zette een waterkanon in, maar er was slechts een handjevol mensen in de panden aanwezig en de ontruiming verliep zonder
noemenswaardige incidenten. De panden moeten wijken voor luxe appartementen, een parkeergarage en een hotel. foto anp
GAK en werkgevers oneens over oorzaak spectaculaire daling
Het aantal ziekmeldingen in Nederland is sinds de invoe
ring in januari van de Wet terugdringing ziektever-
zuim/ARBO met bijna de helft - 44 procent - gedaald.
Dat maakte bestuursvoorzitter H. Peperkamp van het
Gemeenschappelijk Administratiekantoor (GAK) gisteren
bekend.
Orde van Advocaten vindt
onjuist dat de overheid niet
»er bijdraagt in de kosten
echtscheidingen waarover
partners het eens zijn. Vol-
s de orde mag de minder
iphtige burger niet de
>rden van tier'altesover-
rsend streven naar bezuini-
>it blijkt uit een reactie van
Orde van Advocaten op het
svoorstel dat minister
sch Ballin van justitie maan
dag naar de Tweede Kamer
heeft gestuurd.
Kern van het voorstel is dat
echtgenoten die het eens zijn
over de scheiding een overeen
komst kunnen sluiten bij een
bemiddelaar (notaris of advo
caat). Zij moeten volgens het
wetsvoorstel ieder vierhonderd
gulden bemiddelingskosten be
talen. Justitie draagt niet bij in
de kosten, ook niet als de schei
denden minder verdienen dan
de inkomensgrens van 54.000
gulden die wel geldt voor steun
van de overheid bij rechtszaken.
Bij echtscheiding 'op tegen
spraak' moet wel een advocaat
worden ingeschakeld.
den haag anp-npa
Peperkamp vermoedt dat de af
name het gevolg is van de nieu
we wet, maar werkgevers ont
kennen dat. Zij zeggen dat on
dernemers zieke werknemers
bij een griepje gewoon niet
meer ziek melden. Dat is sim
peler en goedkoper, zo redene
ren zij.
Als gevolg van de nieuwe wet
moeten werkgevers de eerste
twee tot zes ziekteweken van
hun personeel zelf betalen. Vol
gens Peperkamp zouden veel
ondernemers niet weten dat zij
desondanks een zieke vanaf de
eerste ziektedag bij de bedrijfs
vereniging moeten aanmelden.
De werkgeversorganisaties re
ageerden uitermate veront
waardigd op deze vermoedens.
„Veel te snel geconcludeerd",
aldus het Verbond van Neder
landse Ondernemingen (VNO).
„Ondermaats en goedkoop", al
dus het. Nederlands Christelijk
Werkgeversverbond (NCW).
„Onverstandig en volstrekt on
gepast", aldus het Koninklijk
Nederlands Ondernemers Ver
bond (KNOV).
Volgens de werkgeversorgani
saties ervaren ondernemers de
aanmelding bij een korte ziekte
als een 'wassen neus': de be
drijfsvereniging komt immers
pas in actie na twee of zes we
ken, afhankelijk van de grootte
van het bedrijf.
In principe zeggen de nieuwe
cijfers dan ook helemaal niets
over het werkelijke ziektever
zuim. „Wil je daar echt inzicht
in krijgen, dan zullen de cijfers
via grootschalige steekproeven
boven tafel moeten komen", al
dus N. van Kesteren van het
NCW.
De werkgevers verwachten
niet dat de kosten die gemoeid
zijn met het verzuim opeens la
ger zijn geworden. Hun wens
het verzuim terug te dringen via
allerlei prikkels (bijvoorbeeld
inleveren van vrije dagen bij
ziekte) is ook niet plotseling van
de baan.
De Industriebond FNV daar
entegen vindt dat werkgevers
daar nu niet meer op moeten
aandringen. De bond is uiter
mate gelukkig met de bevindin
gen van het GAK.
Voor het ministerie van socia
le zaken komt de daling niet als dingsbereidheid van invloed,
een verrassing. Volgens een maar is nog niet bekend hoe die
woordvoerder zijn zowel een factoren zich tot elkaar verhou-
echte daling van het ziektever- den.
zuim als een daling van de mei-
den haag anp
De aanstellingskeuringen
moeten in de toekomst aan
wettelijke regelingen vol
doen. Partijen (artsen en
werkgevers) dragen zelf de
verantwoordelijkheid voor de
uitwerking.
Dit schrijven staatssecreta
ris Simons (volksgezondheid)
en de ministers Hirsch Ballin
(justitie), De Vries (sociale za
ken en werkgelegenheid) en
Kok (financiën) in een brief
aan de Tweede Kamer.
Bedrijven en artsen kijken
vaak onvoldoende naar de
functie waarvoor iemand
wordt gekeurd, terwijl dat
juist het doei van de keuring
is, zo schrijven de bewindslie
den. Volgens hen bestaat het
risico dat werkgevers een te
groot belang aan de keuring
hechten omdat zij meer ver
antwoordelijkheid hebben
gekregen voor het welzijn en
de gezondheid van hun per
soneel.
'ïeevaller kan
)lopen tot
6 miljard
rijk kan in 1996 beschikken
olpl r 2,6 miljard aan extra belas-
4[inkomsten als de fiscus er in
f't igt door het bedrijfsleven
jl zwegen rente te achterhalen,
(lister Kok van financiën wil
geld via lastenverlichting te-
geven aan burgers en be-
Jfsleven.
jjWolgens een onderzoek van
w belastingdienst wordt door
bedrijfsleven jaarlijks 1,7
jard aan rente-inkomsten
zwegen. Kok heeft met de
iken afgesproken dat ze die
jomsten aan de fiscus gaan
J irgeven. Dat leidt tot een
irdeel voor de schatkist dat
1 i oplopen tot 800 miljoen
laf 1996. Voor dit jaar wor-
I de extra belastinginkom-
'n geraamd op 150 miljoen,
>r volgend jaar op 500 mil-
n.
laarnaast beschikt Kok nog
Jr een bedrag van 1,8 miljard
extra belastinginkomsten,
t is het blijvende deel van de
evaller van vier miljard die
ig jaar werd geboekt. In to-
ihul l is er dus dit jaar bijna twee
'itn jard te verdelen. Volgend
jns r is dat 2,3 miljard en vanaf
fes 62,6miljard.
ibc x is nog geen besluit geno-
)fi n over de manier waarop het
i f: ra belastinggeld zal worden
(ggeven. Het kabinet spreekt
vrijdag over. De voorkeur
Kok en de PvdA-fractie gaat
naar een verlaging van het
f in de eerste belasting-
jf. De PvdA-fractie wil ook
geringere huurstijging voor
sen met een laag inkomen,
it CDA voelt er meer voor
ilastingmeevaller te gebrui-
voor een verlaging van de
hevelingstoeslag die bedrij-
op het loon moeten beta-
Om het koopkrachtverlies
;evolg van deze maatregel te
•llen, zou ook het tarief in
iagste belastingschijf om-
moeten. Ook de sociale
lers zijn voorstander van
operatie, omdat ze meer
in oplevert.
Hirsch Ballin pleit bij opening al voor meer bevoegdheden
den haag «anp-npa
Europol moet in de toekomst
toestemming krijgen ook uit
voerend politiewerk te doen om
de lidstaten te ondersteunen in
de strijd tegen de georganiseer
de misdaad. Daarom moeten de
lidstaten van de Europese Unie
overwegen gezamenlijke opspo
ringsteams op te zetten. Dat zei
minister Hirsch Ballin van justi
tie gisteren tijdens de opening
van het Europol-gebouw aan de
Raamweg in Den Haag.
Op dit moment mag de Eu
ropese politie-organisatie Euro
pol alleen informatie uitwisse
len en zich uitsluitend richten
op de drugshandel en het wit
wassen van geld. Volgens
Hirsch Ballin zal dat al snel on
voldoende blijken. „De georga
niseerde misdaad beperkt zich
immers niet tot deze activitei
ten. De organisaties zoeken
Steeds meer terreinen voor hun
activiteiten."
Uitbreiding van de bevoeghe-
den ligt volgens de minister
echter nog ver weg. „Dat reali
seer ik me, maar het is naar
mijn mening wel de richting die
we met Europol op moeten.
De minister pleitte ook voor
samenwerking met Oost-
europese landen, zoals Polen,
Tjechië en Hongarije, om hen te
helpen met de opbouw van een
goed politie-apparaat waardoor
infiltratie door georganiseerde
criminaliteit in die landen en de
Westeuropese landen beter kan
worden bestreden.
Hoewel Europol gisteren
werd geopend, is het nieuwe
bureau al een maand actief. De
coördinatoren van de diensten
haastten zich gisteren dan ook
om de eerste successen te mel
den. Zo wist de Griekse politie
onlangs na een telefoontje met
Europol precies wie ze op een
schip met zestig kilo cocaïne
aan boord moest arresteren.
Eveneens door contact met
Tegenstrijdige informatie Unhcr noopt Kosto tot ander besluti
amsterdam anp
Staatssecretaris Kosto van justi
tie heeft gisteren op het laatste
moment besloten om dertig
Zaïrezen, van wie enkelen met
kinderen, niet op het vliegtuig
naar Togo te zetten. De recht
bank in Amsterdam besloot
dinsdag in kort geding dat dat
wel mocht.
Aanleiding voor Kosto's be
sluit is tegenstrijdige informatie
van de Hoge Commissaris voor
de Vluchtelingen van de Vere
nigde Naties (Unhcr) over de si
tuatie in Togo. De staatssecreta
ris heeft Buitenlandse Zaken ge
vraagd hem nader te informe
ren. Op last van de rechter zijn
de Zaïrezen inmiddels van het
Grenshospitium overgebracht
naar een opvangcentrum.
In het kort geding van dins
dag gebruikte Justitie een ver
klaring van een vertegenwoor
diger van de Unhcr in Togo. De
vertegenwoordiger van de Hoge
Commissaris in Den Haag
meldde Justitie dinsdagavond
echter dat de zegsman in Togo
niet bevoegd was uitspraken te
doen.
Lubbers blijft
bij uitspraak
over gasprijs
den haag anp
Premier Lubbers blijft erbij dat
de gasprijs voor de tuinbouw
omlaag kan. Hij stelt ook dat hij
deze belofte, vorige week ge
daan in een zaal vol tuinders in
Bleiswijk, kan waarmaken.
Volgens Lubbers heeft zijn
optreden in Bleiswijk ook niets
te maken met partijpolitiek,
maar alles met het algemeen
belang voor de werkgelegenheid
in deze sector. Lubbers zei dit
gisteren tijdens het vragenuur
tje in de Tweede Kamer. De
premier diende met zijn ant
woord het GroenLinks-kamerlid
Van Ojik van repliek. Die stelde
dat „de gasprijs meebeweegt
met het CDA in de opiniepielin-
gen".
Volgens Lubbers is er alle re
den voor de Gasunie om de
slechte positie van de glastuin
bouw in de prijsonderhandelin-
gen mee te nemen. De premier
maakte daarbij wel de kantteke
ning dat aardgas in de toekomst
zeker duurder zal worden, maar
dat de prijs op korte termijn
'wel meevalt'. Lubbers verwacht
een lagere gasprijs op grond van
de tijdelijk lagere olieprijzen.
Hij zei met zijn uitspraken de
Gasunie niet voor de voeten te
lopen. „Het algemeen belang is
niet alleen de Gasunie, maar het
belang van een hele sector", al
dus Lubbers.
De Gasunie houdt in het
overleg over de gasprijs voor
tuinders vooralsnog vast aan
een fikse verhoging van de ta
rieven. De tuinders betalen nu
21 cent exclusief BTW per ku
bieke meter.
'Asielzoekende'
Belg is een
rechts-extremist
den haag npa
De Belg die politiek asiel in Ne
derland aanvroeg, blijkt een
rechts-extremist te zijn. De 53-
jarige Herbert Verbeke heeft
zijn verzoek inmiddels ingetrok
ken. Justitie zet hem zo snel
mogelijk het land uit, omdat er
gevaar dreigt voor verstoring
van de openbare orde.
Gisteren ging de Belg in het
asielzoekerscentrum Rijsbergen
achter de tralies, omdat hij tij
dens een persconferentie zijn
rechts-extremistische gedach-
tengoed wilde delen met jour
nalisten. Justitie noemt het op
treden van de Belg een 'publici
teitsstunt'. „Asielzoekers zijn
juist gevlucht voor extremisti
sche regimes. Die man zou be
hoorlijk wat onrust kunnen ver
oorzaken", aldus een woord
voerder van Justitie.
De broer van Verbeke, Sieg
fried, heeft al de nodige onrust
in Nederland veroorzaakt. In
oktober 1992 spande een aantal
organisaties, waaronder de An
ne Frank Stichting, een kort ge
ding tegen hem aan vanwege de
verspreiding van racistische
pamfletten.
Een jaar later startte de Anne
Frank Stichting een succesvolle
civiele procedure om de publi-
katie van het boek 'Het dagboek
van Anne Frank: een kritische
benadering' te verbieden. Daar
in probeert Siegfried Verbeke
aan te tonen dat het dagboek
een vervalsing is.
Studenten van de politieschool hijsen de vlag ter ere van de opening
van het Europol-gebouw in Den Haag. foto anp
den, twee tot drie weken nodig
Europol liepen de Franse en
Belgische politie elkaar kort ge
leden niet voor de voeten bij de
aanpak van een drugsbende. En
binnenkort wordt vanuit Neder
land en met de hulp van Euro
pol de aanval geopend op een
bende 'witwassers' van drugs
gelden.
Europol is sneller dan andere
politie-netwerken. Waar Inter
pol, met 180 aangesloten lan-
heeft om informatie te leveren,
kunnen de officieren van Euro
pol vragen binnen twee drie
uur beantwoorden.
Op dit moment werken er
zestig mensen in het Europol
gebouw. waar voorheen de
Centrale Recherche Informatie
dienst (CRI) was gevestigd. Op
den duur zullen dat er zo'n
drie- tot vierhonderd worden.
Nationale-Nederlanden schakelt natuurkundige in voor risicoberekening
Steeds grotere en hevigere rampen (over
stromingen, aardbevingen, tornado's,
branden) en alle schades vandien bezor
gen verzekeraars immense hoofdbre
kens. Hun 'gewone' manier van werken
blijkt er niet tegen opgewassen. Daarom
nam 's lands grootste verzekeraar, Natio-
nale-Nederlanden, een ongebruikelijke
stap. Het bedrijf nam een natuurkundige
in dienst en laat hem 'chaotische syste
men' bestuderen.
amsterdam raymond peil
Het concern blijkt zo tevreden m^t de on
orthodoxe aanpak dat de tijdelijke aanstel
ling van de natuurkundige een vast - part
time - dienstverband is geworden. Volgens
directeur actuaris (verzekeringswiskundi-
ge) drs. P. Kuys was de stap nodig omdat
het bedrijf nieuwe manieren van kansbe
rekening en risicodekking zoekt voor cata
strofes.
Kuys: „De concrete aanleiding om eens
over de schutting te kijken deed zich voor
op 25 januari 1990: de orkaan winden in
Nederland en de aansluitende februa
ristormen. Wij hebben onze verzekerden
500 miljoen gulden uitgekeerd." Deze
schade drukte de verzekeraars met de neus
op de vraag of zich veranderingen in het
klimaat voordoen. „Hoe vaak komen der
gelijke catastrofes voor, wat voor uitwer
king hebben zij op de schade zelf. Dat is
deskundigheid die wij traditioneel niet in
huis hebben", aldus Kuys.
Vlinder
Het klimaat is volgens de theoretische na
tuurkundigen een 'chaotisch systeem'. Na
tional's natuurkundige drs. J. van Zwol:
„Deze systemen hebben onder meer als
kenmerk dat kleine veranderingen enorme
gevolgen kunnen hebben." Ter illustratie
haalt hij het bekende voorbeeld aan van
'de vlinder' van de meteoroloog Lorenz: als
in Tokyo een vlinder zijn vleugels uitslaat,
kan dat in New York een storm tot gevolg
hebben.
Daarmee is tevens hèt probleem van de
verzekeringsmaatschappijen verwoord.
Rampen in chaotische systemen kun je
niet voorspellen. Van Zwol: „De intensiteit
van weersinvloeden en hoe vaak zij terug
keren, dat is niet altijd even duidelijk. Ex
treme gebeurtenissen als hevige aard- of
zeebevingen of vulkaanuitbarstingen ko
men niet vaak voor. Maar je kunt wel de
kansen inschatten op grond van historisch
materiaal.
„Je moet het je voorstellen als een enorme
pan crisissoep, met zes of zeven ballen
daarin. De kans dat je in één schep een of
twee ballen treft is bijzonder klein. Eens in
de zoveel jaar doet zich een klimaatcata
strofe voor. Maar het kan ook twee keer
kort achterelkaar."
Zo berekende Van Zwol dat in het plaatsje
Euskirchen (zuidoostelijk van Limburg)
een ferme aardschok zeer zeldzaam voor
komt. Dat gebeurde desondanks kort ach
ter elkaar, in respectievelijk 1950 en 1951.
Dat is voor Nationale-Nederlanden een in
teressant gegeven, omdat Roermond op
dezelfde breuklijn ligt.
Gezien sterk uiteenlopende schaderisico's
en de grote onvoorspelbaarheid is het wei
nig verwonderlijk dat Nederlandse maat
schappijen aardbevingsschade niet verze
keren. Dankzij Van Zwols berekeningen
heeft Nationale-Nederlanden meer zeker
heid dat het verantwoord is om bepaalde
schades niet te dekken.
Branden
Behalve natuurgeweld is brand een van de
grootste schadeposten voor verzekeraars
als Nationale-Nederlanden. Van Zwols ster
rees toen bleek dat de grote branden rond
Sydney, begin dit jaar. volgens een door
hem voorspeld patroon verliepen. Van
Zwol wijst erop dat zijn inschatting was
gebaseerd op de logische samenhang van
een aantal bekende feiten. „Voor een goe
de 'fik' heb je brandbaar materiaal nodig.
Dat is er, als je een hele tijd geen brand
hebt gehad, in een droog gebied."
Veel branden in Australië waren aangesto
ken. Dat feit is in vakliteratuur terug té vin
den. Een belangrijke oorzaak van de enor
me omvang van de branden zijn de euca
lyptusbomen. De vluchtige stoffen in de
bast exploderen bij grote hitte en de bran
dende stukken schors en takken, ver ge
dragen door opstijgende warme lucht, ver
oorzaken in de wijde omgeving talloze
nieuwe brandhaarden. Voor Van Zwol was
de omvang van de branden dan ook geen
verrassing
Kuys is enthousiast over de resultaten van
Van Zwols werk. „Als ik zie wat voor con
clusies kunnen worden bereikt, wordt dit
een vast onderdeel van de risicobeheer
sing. We weten veel meer. En dit is nog
maar het topje van de ijsberg."