Serviërs verder
onder druk gezet
Texel klaagt niet
VS zetten eerste stap in
ïandelsoorlog met Japan
Buitenland
Myanmar heft huisarrest Aung San Suu Kyi voorlopig niet op
Terug naai" Bangladesh
Meciar raakt steeds verder geïsoleerd
Onderzoek naar corruptie
binnen Spaans politiekorps
k/OENSDAG 16 FEBRUAR11994
Staking Franse vissers verwatert
parijs De nu al ruim twee weken durende staking van de Fran
se vissers lijkt te verwateren. Het stakingscomité riep de vissers
gisteren tijdens een tumultueuze bijeenkomst in het Bretonse
Guilvinec op vandaag weer uit te varen. Het was echter nog on
duidelijk in hoeverre er gehoor zal worden gegeven aan de op
roep.
Onderzoek naar moord in Togo
la
lomé De Togolese machthebber Gnassingbé Eyadéma heeft
gisteren een onderzoek toegezegd naar de dood van drie oppo
santen die zondag werden ontvoerd en een dag later dood wer
den gevonden. Volgens leden van de oppositie was de drievou
dige moord gevolgd nadat de slachtoffers herhaaldelijk met de
dood waren bedreigd door soldaten en leden van Eyadéma's ge-
le heime politie.
•e
^Tsjechische president Havel breekt rib
praag President Havel van de Tsjechische Republiek heeft tij-
pjdens een recent bezoek aan Thailand een ongelukje gehad en
Jeen rib gebroken. Journalisten die met de president meereisden,
Ivertelden dat Havel was uitgegleden in de badkamer in het ko-
-Jninklijk paleis in Bangkok.
;.|jKabul bestookt ondanks bestand
oilkabul* Ondanks een vierdaags staakt-het-vuren dat gisteren for-
afcneel in de belegerde Afghaanse hoofdstad Kabul van kracht
Ivverd, is het gebouwencomplex van het ministerie van defensie
zinnet artillerie bestookt. Volgens een woordvoerder van president
was de beschieting het werk van de manschappen van
Pjmilitieleider Rashid Dostum.
"tDewinter lijsttrekker Vlaams Blok
brussel» Het Vlaams Blok heeft Filip Dewinter, de feitelijke lei-
-j^der van de partij, aangewezen als lijsttrekker voor de gemeente
raadsverkiezingen in Antwerpen in oktober. De extreemrechtse
ypartij hoopt zo de grootste partij in de Scheldestad te worden.
jjBij de parlementsverkiezingen van 1991 behaalde de partij in
JAntwerpen 25 procent van de stemmen.
Benetton shockeert opnieuw
De Italiaanse kledingfabrikant Benetton heeft een adver
tentiecampagne gelanceerd waarmee het bedrijf opnieuw shoc
keert. Gisteren werden de eerste affiches aangeplakt waarop een
met bloed doordrenkt hemd en militaire broek zijn afgebeeld
'6 die volgens Benetton behoren aan Marinko Gagro, een Bosniër
die in juli sneuvelde in de buurt van Mostar.
'Rostov ripper' terechtgesteld
rostov aan de don De Russische seriemoordenaar Andrej Tsji-
,0 katilo, beter bekend als de 'Rostov ripper', is maandag in de
Zuidrussische regio Rostov aan de Don geëxecuteerd. Tsjikatilo
q werd in de gevangenis van Novotsjerkassk met een schot in de
'l nek terechtgesteld nadat president Jeltsin een gratieverzoek had
|3 afgewezen. De man werd in 1992 schuldig bevonden aan het
1 verkrachten en beestachtig vermoorden van 52 jongens, meisjes
en vrouwen in Rusland, Oekraïne en Oezbekistan. Vermoed
wordt dat hij veel meer op zijn geweten heeft.
Jonge vader ziet af van naam Duivel
'Itokvo Een Japanse vader ziet na zes maanden strijd met de au-
'7|toriteiten af van zijn plan om zijn in juli geboren zoon Akuma
^6 (Duivel) te noemen. Toen het gemeentehuis bij de aangifte wei-
.Sigerde om het kind onder die naam in te schrijven, haalde de 30-
•Oljarige Shigeharu Sato zijn gelijk bij de rechtbank. De man is de
•^'publiciteit rond de zaak zat en zal zijn zoon over enkele dagen
'5 inschrijven ondereen andere naam.
Brazilië ontruimt goudzoekerskamp
Rio pejaneiro» De Braziliaanse regering heeft een groep politie-
Elektronicaconcern dient klacht in
l/ASHINGTON Rtr-DPA-ANP
.OÓe Verenigde Staten hebben
gisteren een klacht van het elek
tronicaconcern Motorola aan-.
5(jegrepen om het slepende han-
,3 elsconflict met Japan op
.2lcherp te zetten. De handelsge-
ant van de Amerikaanse rege
ling, Mickey Kantor, liet weten
o$at er sancties tegen Japan ko
nijnen omdat dat land zich niet
.3(lieeft gehouden aan de in 1989
gemaakte afspraak om Mo
torola eerlijke kansen te geven
9C p de Japanse markt voor mo
biele telefonie.
mannen opdracht gegeven een nieuw goudzoekerskamp bij de
grens met Venezuela te ontruimen. In juli richtten goudzoekers
een bloedbad aan in Haximu, een dorp van Yanomami-india-
nen. Daarbij werden zestien indianen gedood.
ePr«se ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Press
DPA Deutsche Presse Agentur NPA Nederlandse Pers Associatie
Ind The Independent IPS Inter Press Service RTR Reuter
UPI United Press International
YANGON Rtr-ANP-IPS
Aung San Suu Kyi, de Myanmarese (Burmese)
winnares van de Nobelprijs voor de Vrede, blijft
nog zeker tot volgend jaar onder huisarrest. Dat
heeft een woordvoerder van de militaire junta,
de Staatsraad voor Herstel van Orde en Gezag
(Slorc), in Yangon (Rangoon) gezegd nadat een
Amerikaanse delegatie haar had bezocht. Suu
Kyi mag al sinds 1989 haar huis niet verlaten.
Volgens de Myanmarese wet kan iemand
maximaal vijfjaar huisarrest krijgen. Hoewel Suu
Kyi in 1989 werd gearresteerd, ging haar deten
tieperiode van vijfjaar pas in 1990 in, aldus de
woordvoerder. Onlangs had een generaal ver
klaard dat de oppositieleidster mogelijk over en
kele maanden vrij zou komen.
Tijdens haar de ontmoeting met haar bezoe
kers zwoer Suu Kyi nooit haar land te verlaten.
Wel is ze bereid met de militaire leiders over an
dere kwesties te praten. Het Amerikaanse Con
greslid Bill Richardson, de VN-afgezant in Myan
mar, Jehan Raheem, en een verslaggever van de
The New York Times ontmoetten haar.
De militaire junta heeft Suu Kyi eerder gezegd
dat haar huisarrest wordt opgeheven als ze be
reid is het land te verlaten en zij zich niet langer
met politiek inlaat. De oppositieleidster weigert
dat pertinent. „Ze hebben geprobeerd me onder
druk te zetten op een manier die geen enkel
zichzelf respecterende regering ooit zou doen.
Het idee iemand uit zijn land te verdrijven is
voor mij geheel onaanvaardbaar", aldus Suu Kyi.
De bezoekers zeiden dat de Nobelprijswinna
res in goede gezondheid verkeerde. „Ze ziet er
gezond uit en houdt zich strikt aan een schema
van oefeningen en meditatie", aldus Richardson.
Suu Kyi (48) werd onder huisarrest geplaatst
nadat zij een campagne had geleid voor demo
cratie. In 1990 won haar Nationale Liga voor De
mocratie (NLD) de verkiezingen. De militairen
weigerden echter de macht over te dragen. In
1991 kreeg Suu Kyi de Nobelprijs voor de Vrede.
Vorige maand werd de bewaking rond haar huis
opgeheven, maar ze mag haar woning nog
steeds niet verlaten.
Als oppositieleidster en dochter van de natio-
nele volksheld Aung San, die in de jaren '30 en
'40 tegen de Japanners en Britten vocht, is ook
Suu Kyi uitgegroeid tot een volksheldin. Waarne
mers menen dat ze gedetineerd blijft omdat de
militaire junta geen massale betogingen voor de
mocratie wil riskeren. „Het regime kan zich de
vrijlating eenvoudig niet veroorloven", aldus een
Myanmarees.
Myanmarese dissidenten in het buitenland
beschuldigen de Slorc ervan de wereldopinie te
misleiden. Het bezoek van Richardson is een po
ging om de aandacht af te leiden van de schen
dingen van de mensenrechten in het land. aldus
de oppositie.
VN en NAVO oneens over controle zware wapens
Alle zware wapens van de Bosnische Serviërs rond Sara
jevo die na het verstrijken van het NAVO-ultimatum nog
operationeel zijn, zullen worden gebombardeerd. Met
deze waarschuwing heeft Washington gisteren de belege
raars van de Bosnische hoofdstad de duimschroeven ver
der aangedraaid.
TNO verrichtte gisteren op Texel metingen terwijl de luchtmacht bom
bardementsoefeningen hield als voorbereiding op mogelijke acties in
Bosnië. foto anp arthur bastiaanse
SARAJEVO-WASHINGTON AFP-Rtr-DPA
Ook NAVO-commandant Mike
Boorda, verantwoordelijk voor
NAVO-operaties in Bosnië, liet
er geen misverstand over be
staan dat de Serviërs hun artille
rie voor 21 februari echt uit
handen moeten geven. „De wa
pens kunnen niet worden ge
bruikt. En als ze proberen ze te
rug te krijgen, zullen ze ervoor
moeten vechten", waarschuwde
hij voor het Amerikaanse televi
siestation CNN.
De harde verklaringen komen
op een moment dat tussen VN-
commandanten in Sarajevo en
de NAVO meningsverschillen
zijn gerezen over de controle op
de zware wapens. Het conflict
hangt als een donkere wolk bo
ven het ultimatum van het
bondgenootschap. Hoge VN-of-
ficieren menen dat het voldoen
de is als de Serviërs melden
waar hun geschut staat opge
steld. Deze wapens kunnen ver
volgens met radars in de gaten
worden gehouden.
Om verdere wrijvingen te
voorkomen heeft de VN-vredes-
macht een informatiestop over
het verloop van de demilitarise
ring ingevoerd. Ze weigert sinds
gistermorgen nog mededelin
gen te doen over het aantal wa
pens dat onder haar toezicht is
gesteld. Tot nu toe is, voorzover
na te gaan, een handjevol door
beide partijen ingeleverd.
De Servische commandant
Mladic zei gisteren dat zijn troe
pen hun artillerie rond Sarajevo
niet zullen weghalen, zolang er
geen algeheel vredesakkoord is.
„We zullen onze mensen niet
zonder verdediging laten. Niets
kan ons dwingen hen in de
steek te laten in het aangezicht
van fanatieke moslim-eenhe
den." Volgens politiek leider
Karadzic, die overigens al vaker
door zijn generaals is gene
geerd, zullen wel enkele stuks
zware artillerie worden terugge
trokken.
De VN-vredesmacht voert on
dertussen versterkingen aan uit
Kroatië om de wapenstilstand
in Sarajevo zeker te stellen. Een
groep van 170 Scandinavische
blauwhelmen arriveerde giste
ren met 20 pantserwagens als
eerste in de Bosnische hoofd
stad. Russische, Jordaanse en
Slowaakse VN-troepen zijn on
derweg. Britse troepen in mid-
den-Bosnië zijn stand-by.
Staking tegen
regering van
Wit-Rusland
Ruim 30.000 arbeiders hebben
gisteren in Wit-Rusland (Be
larus) gestaakt om het aftreden
van de regering en nieuwe ver
kiezingen te eisen. Dat heeft de
leider van de staking, het parle
mentslid Sergej Antontsjik, ge
zegd.
Duizenden demonstranten
verzamelden zich op het Onaf
hankelijkheidsplein in de
hoofdstad Minsk. De actievoer
ders dreigen met een algemene
staking, als hun eisen over een
week niet zijn ingewilligd.
De vakbonden en de opposi
tie zeggen dat de regering van
Vjatsjeslav Kebitsj corrupt, pro-
communistisch en tegen econo
mische hervormingen is. Het
stakingscomité zei de komende
week een estafettestaking te
zullen houden, op 23 februari
gevolgd door een algemene sta
king als zijn eisen dan niet zijn
ingewilligd.
Vakbondsleiders besloten in
staking te gaan nadat het Wit-
russische parlement vorige
maand parlementsvoorzitter
Stanislav Sjoesjkevitsj verving.
Sjoesjkevitsj werd beschouwd
als een economisch hervormer,
maar hij kampte met sterke te
genwerking door het parlement
dat nog stamt uit het Sovjet
tijdperk.
De luchtmacht en de gemeen
ten Texel en Vlieland hebben
gisteren geen enkele klacht ont
vangen over schade of overlast
van de oefenbombardementen
op het militaire terrein de Vlie-
hors. F-16's wierpen gisteren
tussen beide Waddeneilanden
in totaal acht zware bommen af.
De oefeningen in precisie-
bombarderen worden de ko
mende twee weken uitgevoerd
door piloten .van de basis Vol-
kel. Zij doen vanaf 1 april in
NAVO-verband dienst boven
Bosnië-Hercegovina.
De barre weersomstandighe
den leidden maandag tot uitstel
van de training. De ontploffin
gen van de 500 ponds high ex
plosives waren door de gunstige
weersomstandigheden zelfs
nauwelijks op Texel te horen.
Staatssecretaris van defensie
Frinking schortte op 20 januari
na overleg met burgemeester en
wethouders van Texel alle regu
liere oefeningen op tot na 15
september. Alleen voor de pilo
ten die voor hun inzet boven
Bosnië-Herzegowina trainen,
maakte hij een uitzondering.
Noord-Korea staat inspectie
nucleaire installaties toe
De klacht van Motorola be
treft een kwestie die niet recht
streeks aan de orde was bij het
overleg tussen de Amerikaanse
president Clinton en de Japanse
premier Hosokawa van vorige
week. Bovendien heeft de Ame
rikaanse regering laten weten
dat het tijdstip van de beslissing
over de klacht 'zuiver toeval' is.
Dat neemt niet weg dat Was
hington de eerste gelegenheid
te baat neemt om Japan duide
lijk te maken dat het niet onge
straft kan blijven weigeren con
cessies te doen.
WENEN-WASHINGTON Rtr-DPA
Noord-Korea heeft ingestemd
met inspecties door het Inter
nationaal Atoomenergie Agent
schap (IAEA) van zeven van zijn
nucleaire installaties. Dit heeft
het IAEA gisteren bekendge
maakt. De Amerikaanse rege
ring juicht het besluit van Py
ongyang toe-.
Noordkoreaanse afgevaardig
den gaven in Wenen het groene
licht voor de inspecties waar het
IAEA om had gevraagd. Die zul
len zo spoedig mogelijk plaats
vinden. „Het doel van de in
specties is na te gaan of nucleair
materiaal in deze installaties
niet is weggehaald sinds eerdere
bezoeken", aldus een zegsman.
Het akkoord voorkomt dat de
VN-Veiligheidsraad economi
sche sancties moet afkondigen
om Pyongyang te dwingen in
specties toe te staan. Er is niet
gesproken over inspectie van de
twee omstreden nucleaire in
stallaties bij Yongbyon. De LAEA
wil in deze installaties onder
zoeken of het land over meer
plutonium, de grondstof voor
kernwapens, beschikt dan is op
gegeven.
new delhi De eerste 360 van meer dan 56.000 in India verblijvende boeddhistische vluchtelingen uit Bangladesh zijn gisteren naar hun vaderland
teruggekeerd. De Chittagong Hill Tribe, een stam die afkomstig is uit het berggebied in het zuidoosten van Bangladesh, werd tientallen jaren gele
den door islamitische kolonisten verdreven. foto epa
irandweer rukt uit
lis gedupeerde
Foor benzine zorgt
tbilisi ap
ACHTERGROND
BRATISLAVA RUNA HELLINGA CORRESPONDENT
üs een Georgiër ontdekt dat
ijn huis in brand staat, is zijn
erste gang naar het benzine-
tation. Vreemd? Nee, heel ge-
toon. Brandstof is namelijk in
e door burgeroorlog geteis-
erde Transkaukasische repu-
iliek zo schaars geworden dat
e brandweer pas uitrukt als
ij benzine krijgt voor de tocht
taar de brand en terug naar de
izerne.
Vorige week zijn vier gebou-
en totaal uitgebrand omdat
loc Ie brandweer geen kans zag ze
e bereiken, aldus woordvoer-
-'e er Valiko Gogolasjvili van het
9prinisterie van binnenlandse
7 aken.
Eerder deze week rantsoe-
9 leerde Georgië de elektriciteit,
jlurgers krijgen nog maar vijf
giur per dag stroom. Het ge-
övaar voor brand is daardoor
Soegenomen omdat veel men-
f en hun huizen verwarmen
net provisorische olie-, hout-
n kolenkacheltjes.
barcelona ruud de wit
De Slowaakse premier Meciar is niet goed in het maken
van vrienden, laat staan in het in stand houden van
vriendschappen. Dat vinden niet alleen zijn vijanden,
maar inmiddels ook een groot deel van zijn
partijgenoten in de Beweging voor een Democratisch
Slowakije (HZDS).
Autoritair en machtsbezeten op het dictatoriale af, een
man die politiek bedrijft met behulp van afpersing en
omkoping, zo schilderen zijn tegenstanders hem. Zijn
reactie op de leegloop van zijn fractie in het parlement
is typerend genoeg.
In plaats van de hand in eigen boezem te steken omdat
de ene na de andere trouwe bondgenoot hem de rug
toekeert, wil de premier nu vervroegde verkiezingen
houden met het doel parlementariërs die hun fractie
verlaten, uit het parlement te zetten. Op die manier
kunnen ze worden vervangen door mensen die wel
bereid zijn zich aan de partijlijn te houden. -
Flet idee van vervroegde verkiezingen is een
wanhoopsdaad. In een dik jaar tijd heeft de HZDS
zoveel parlementariërs verloren, dat de partij die
aanvankelijk bijna de absolute meerderheid in het
parlement had, nu niet eens meer in staat is om samen
met een andere partij een coalitie te vormen.
Zeer recent keerden ook minister Jozef Moravcik
(buitenlandse zaken) en vice-premier Kovac Meciar
hem de mg toe. Weliswaar zijn zij niet uit de HZDS
gestapt, maar hebben een eigen groep in de fractie
opgericht.
De problemen worden nog versterkt, omdat ook
De Slowaakse premier Vladimir Meciar heeft gisteren
aangekondigd dat hij zal voorstellen parlementsver
kiezingen uit te schrijven voor eind juni. Voor de tele
visie zei Meciar dat hij een wet zal indienen die ver
vroegde verkiezingen mogelijk maakt. Als deze wet
niet wordt aangenomen, moet volgens de premier het
Slowaakse volk zich in een referendum over zijn voor
stel uitspreken.
Meciars coalitiepartner, de nationalistische Slowaakse
Nationale Partij (SNS), uit elkaar gevallen is. Zes van de
veertien SNS-afgevaardigden onder leiding van
partijleider Ludovit Cernak hebben zich afgesplitst,
omdat ze genoeg hadden van het autoritaire gedrag van
de premier.
Dat dwingt de premier voor de zoveelste keer in een
jaar te zoeken naar nieuwe coalitiepartners. Maar de
enige echte gegadigde, de Partij voor Democratisch
Links (SLD) voelt niets voor samenwerking. De SLD wil
op de eerste plaats niet met de nationalisten in een
regering, en op de tweede plaats, aldus fractieleider
Milan Ftacnik, niet met Meciar.
De SLD verwijt de premier een verkeerd economisch
beleid. Naast zijn premierschap beheert Meciar ook nog
het ministerie van privatisering en het Fonds voor
Nationaal Eigendom. Daarmee heeft hij alle belangrijke
economische functies in handen, en het eindresultaat
leidt volgens de oppositie tot corruptie en
machtsmisbruik.
Daarnaast is Meciar er volgens Ftacnik voor een groot
deel voor verantwoordelijk dat Slowakije in het
buitenland nauwelijks nog meetelt. Dat de Britse
premier Major tijdens het NAVO-beraad over het
Partnerschap voor. Vrede in een toespraak wel Tsjechië,
Hongarije en Polen noemde, maar Slowakije vergat of
bewust oversloeg, heeft in Bratislava een schok
veroorzaakt. De onafhankelijkheid was immers niet
bedoeld om van de internationale politieke kaart te
worden geveegd.
Naast de slechte economie is Meciar's beleid tegenover
de Hongaarse minderheid daaraan voor een deel debet.
Maar dat weerhoudt hem niet om tegenover de
Hongaren een koers te blijven varen die in het
buitenland met zorg wordt bekeken. Maar dat beleid
leidt, concludeert Ftacnik, af van de werkelijke
problemen van het land en daar is het de premier op dit
moment om te doen.
Helaas is de afbrokkelende parlementaire meerderheid
geen garantie dat de politieke crisis op korte termijn
wordt opgelost. Zelfs als het Slowaakse parlement de
huidige regering met een motie van wantrouwen weet
weg te stemmen, is de kans op vervroegde verkiezingen
klein. De Grondwet voorziet namelijk niet in die
mogelijkheid.
Om toch vervroegde verkiezingen te kunnen
uitschrijven, moet de Grondwet worden gewijzigd en
daarvoor is een tweederde meerderheid nodig. Of het
lukt zoveel stemmen bijeen te krijgen, betwijfelt Ftacnik
ten sterkste. „Ik vrees dat weinig mensen graag voor
hun eigen ontslag stemmen".
streken dankzij zijn goede rela
ties met aannemers, die werk
zaamheden voor de Guardia Ci
vil uitvoerden.
Vooral het weekblad Cambio
16 heeft deze week veel bezwa
rend materiaal tegen Roldan
boven water gebracht. Volgens
dit weekblad is Roldan er in
veertien jaar overheidsdienst in
geslaagd een onroerend goed-
imperium op te bouwen met
een waarde van tien miljoen
gulden.
De PSOE van premier Gonza
lez heeft bedongen dat het pri-
vé-bezit van Roldan buiten het
onderzoek van de commissie
blijft.
correspondent
Een commissie van het Spaanse
parlement gaat een onderzoek
instellen naar de financiën van
de Guardia Civil gedurende de
jaren dat Luis Roldan daar di
recteur was. Het instellen van
de commissie komt na berich
ten in de Spaanse pers dat Rol
dan zich flink heeft verrijkt.
Roldan werd eind vorig jaar
op eigen verzoek van zijn func
tie ontheven, nadat de eerste
berichten in de media waren
verschenen over zijn wel erg
opvallende welvaart. In de me
dia is gesuggereerd dat Roldan
enorme bedragen heeft opge-
Israëli's willen weg uit Gaza
JERUZALEM NPA
Honderden Israëlische kolonisten in de Gazastrook willen weg.
maar de regering is voorlopig niet bereid compensatie te betalen.
Premier Rabin zei dat gisteren tijdens een bijeenkomst van de par
lementscommissie voor buitenlandse zaken en defensie. In de Ga
zastrook wonen bijna 5.000 Israëli's. Rabin wil geen uiitocht aan
moedigen. De Israëlische regering wii de nederzettingen gebruiken
als drukmiddel bij haar onderhandelingen met de PLO.