Worden skivakanties
te prijzig?
Toerisme
Egypte vreest
klap toerisme na
dreiging geweld
Va
Prepareren van ski vraagtvakmanschap
ZATERDAG 5 FEBRUARI1994
N D08BEISTEEN
REISBERICHTEN
Zomer in Zwitserland
Bij het Zwisters Verkeersbureau zijn de
nieuwe zomerinformatiegidsen verschenen.
Basis van de reeks vormt het Zomermagazi-
ne 1994, met in het hart meerdere pagina's
reistips. De folder Met uw reisbureau naar
Zwitserland verschaft de lezer een overzicht
van de Nederlandse bedrijven die reizen
naar Zwitserland organiseren. De brochure
Vakantie op de boerderij is vooral bestemd
voor gezinnen die hun vakantie in Zwitser
land willen doorbrengen op een boeren
plaats. Niet alleen is er een lijst in opgeno
men met alle adressen, maar ook worden
inlichtingen verstrekt over de bereikbaar
heid, de dieren die aanwezig zijn en het
vrijetijds-aanbod in de omgeving. Voor
wandelaars en fietsers tenslotte kwam bij
het bureau een gidsje uit onder de titel
Langs cultuurwegen door Zwitserland. In
het boekje wordt een aantal cultuurroutes
beschreven.
Aanvraag brochures: Nationaal Zwitsers
Verkeersbureau, Koningsplein 11,1017
BB Amsterdam, telefoon 020 - 6 222 033.
Tennisvakanties
De nieuwe reisorganisatie Pro-Travel in
Haarlem organiseert de komende maanden
tepnisvakanties naar onder meer de Cote
d'Azur en Lyon. Later in het jaar gaan er
ook reizen naar Engeland. Daar krijgen
deelnemers de kans op grasbanen te spe
len. Tijdens de trips wordt les gegeven door
Nederlandse toptennissers als Nanette
Schutte en Gerbrand Appelboom.
Info: Pro-Travel in Haarlem, telefoon
023 - 243 435.
Irenebrigade achterna
Ter nagedachtenis aan de landing van de
geaillieerden op de Normandische kust (ju
ni 1944) worden de komende tijd verschil
lende reizen georganiseerd. Een daarvan
treedt in het voetspoor van de Prinses Ire
nebrigade, het Nederlandse onderdeel dat
aan de militaire operatie deelnam. De tien
daagse busreis (er worden er in mei en juni
meerdere georganiseerd) begint met een
bezoek aan de Londense Tilburry Docks, de
plek waar de brigade zich inscheepte. Daar
naast worden bezoeken gebracht aan het
huis van Winston Churchill en andere ha
vens van waaruit de invasiemacht vertrok.
Na de oversteek naar Normandië, gaat de
reis via het achterland naar het zuiden van
Nederland. Prijzen vanaf 1420 gulden per
persoon.
Info: het ANVR-reisbureau
Hij had een goedkoop reisje
uitgezocht. Zulke dikke
portemonnaies hebben studenten
niet. Tien dagen skiën in Fügen
(Zillertal, Oostenrijk) kostte 700
gulden. Een aantrekkelijke offerte,
als werd bedacht dat je voor dat geld
naast logies met ontbijt en diner,
ook nog met de bus werd gebracht
en gehaald. Wintersportvakanties
hoeven niet duur te zijn, dacht hij bij
het vertrek tevreden. Als je de
brochures van de reisorganisaties
maar goed navlooit. En in januari
(laagseizoen) gaat in plaats van
februari (hoogseizoen). En ski's
en schoenen van anderen
kunt lenen.
Toerist lijkt de blik naar de winterzon te richten
DEN DOBBELSTEEN
Ook over de zeilmogelijkheden in en rond En
geland (hier het haventje van Lynmouth in het
graafschap Devon) wordt op de Britse Markt
informatie verschaft. foto sandra yeo
Britse reismarkt
Op initiatief van het Brits Verkeersbureau
veranderen vandaag, 12 februari, de Grote
Kerk in Den Haag en morgen, 13 februari
de Eusebiuskerk in Arnhem een dag lang in
Britse enclaves. Meer dan veertig op Groot-
Brittannië georiënteerde reisorganisaties,
veerdiensten, luchtvaartmaatschappijen en
andere bedrijven werken mee aan de Britse
Reismarkt '94. De mini-vakantiebeurs is op
touw gezet om toekomstige vakantiegan
gers naar het Verenigd Koninkrijk zo uitge
breid mogelijk te informeren over zowel in
dividuele vakanties als groepsreizen. Ook
zijn er gegevens beschikbaar over vervoer,
actieve vakanties, talenscholen, huisjes en
appartementenhuur. Verder wordt er speci
fiek Brits entertainment geboden. Ope
ningstijden: zaterdag (Den Haag) van 10 tot
18 uur en zondag (Arnhem) van 12 tot 17
Info: 020 -6 855 051.
Swatchtentoonstelling
De 'Sammlung Blum' wordt de collectie van
Peter en Linda Blum al genoemd. Het twee
tal was zo slim om meteen na de introduc
tie Swatch-horloges te gaan verzamelen. Nu
hebben ze 1300 exemplaren waaronder niet
alleen de Swatch nummer 1, maar ook de
Swatch nummer 50.000.000. Ook bevinden
zich de tien door Kiki Picasso ontworpen
horloges in de collectie. De verzameling
wordt tentoongesteld in Belmont-sur-
Lausanne (niet ver van Lausanne) tot en
met 27 maart. Opmerkelijk is dat niet de
gangbare Swatches op de voorgrond staan,
maar juist de types die hebben gezorgd
voor de wereldwijde doorbraak van het
fameuze merk.
Op zoek naar hyenahonden
Een van de zeldzaamste takken aan de hon
den-stamboom is de Afrikaanse wilde
hond, ook wel hyenahond genoemd. De
Nederlandse Karin van Amerongen zet zich
al jaren in voor het behoud van dit dier.
Zondag 13 februari vertelt zij in Ouwehands
Dierenpark over haar werk in het onder
zoeksgebied bij de Kenyaanse hoofdstad
Nairobi. Daar besteedt Karin van Ameron
gen samen met haar medewerkers vele
uren aan het opsporen en bestuderen van
zeldzame hondachtigen. De lezing 'Op zoek
naar hyenahonden' begint om elf uur. Info:
08376- 191 10.
De werkelijkheid viel hem rauw op het
dak. Na vier dagen reeds had hij zijn
ouders moeten bellen. Collect call uiter
aard. Of ze hem nog wat geld konden
sturen. Van tevoren was hem verteld
dat hij voor een skipas 244 gulden dien
de te betalen (alleen geldig voor de pis
ten boven het dorp een pas voor het
hele gebied had hem nog veel meer ge
kost: 315 gulden). Maar dat hij voor drie
dagen les 160 gulden kwijt zou zijn, had
hij niet geweten. En dat hij voor een
biertje meer dan 6 gulden moest neer
tellen, overviel hem ook als een koude
douche. Aan het einde van de week be
rekende hij dat de schade beperkt was
gebleven tot 820 gulden. Resultaat van:
niet lunchen tussen de middag, een bij
de Coöp gekocht flesje wijn meenemen
naar de hotelkamer en dat vooral
vroeg naar bed.
Wachttijden
Prijst de wintersportvakantie zich de
markt uit? Die conclusie lijkt wat voor
barig. De ANBW beweert nog altijd dat
per jaar 1,2 miljoen Nederlanders naar
de sneeuw trekken. Welliswaar heeft
een onderzoek van Arke Reizen afgelo
pen zomer uitgewezen dat deze schat
ting aan de hoge kant is, maar zelfs als
het er 'slechts' 800.000 zijn, dan nog
mag van een relatief hoog aantal wor
den gesproken. En wie ooit heeft ken
nisgemaakt met de wachttijden bij de
skiliften tijdens de krokusvakantie, weet
ook dat er van een waarneembare te
rugloop nauwelijks sprake is.
Niettemin lijkt er een trend gaande
waarbij de vakantieganger voor de win
terzon begint te kiezen in plaats van
voor de sneeuw. Nog nooit vlogen er
zoveel Nederlanders naar de Canari-
sche Eilanden als in de afgelopen
maanden. Ongetwijfeld niet alleen om
dat na een Idimatologisch desastreus
verlopen jaar de warmte lokte, maar
ook ook omdat de prijs daartoe uitno
digde. Was je voor een weekje winter
sport tien jaar geleden nauwelijks meer
lcwijt dan voor acht dagen Canarische
Eilanden: nu liggen die verhoudingen
totaal anders.
Vooral Oostenrijk heeft de prijzen de
laatste jaren enorm opgeschroefd. De
tijd is voorbij dat het land tien tot twin
tig procent goedkoper was dan Zwitser
land en Frankrijk. Op veel gebieden
(appartementenhuur en de prijs van
het eten en drinken in bergrestaurants)
is Tirol en wijde omgeving zelfs duurder
geworden dan beide landen. Dit tot ver
driet van de directeur van het Oosten
rijks Verkeersbureau in Amsterdam, dr.
Toni Winkler die zijn landgenoten vijf
jaar terug al tevergeefs waarschuwde
voor de zijns inziens veel te hoge prijs
die voor bijvoorbeeld een kopje koffie
werd gevraagd (tegen de 4 gulden).
Goedkoopste land
Wie niet luisteren wil, moet voelen. Nog
altijd trekt meer dan 60 procent van de
Nederlandse wintersporters naar Oos
tenrijk; het land trekt in z'n eentje meer
wintergasten dan alle andere Alpenlan
den bij elkaar. Maar de terugloop lijkt
ingezet. Onderzoek van het NIPO bij de
reisbureaus wijst uit dat Oostenrijk
vanuit Nederland in vergelijking met
vorig jaar momenteel 12 procent min
der bezoekers trekt. Dat Zwitserland en
Frankrijk 'plussen' met respectievelijk 8
en 38 procent wordt in reiskringen ge
weten aan het feit dat het qua prijs niet
meer uitmaakt waar je de ski's onder
bindt. Zeker niet als je met een paar an
deren een appartement huurt en in de
supermarkt zelf eten en drinken koopt.
Op dat gebied blijkt Frankrijk zelfs het
goedkoopste land, zoals blijkt uit een
onderzoek dat de Engelse krant 'The In
dependent' eind januari onder haar le
zers hield.
Daarin werd het Franse oord Val
Veel vertier op de terrasjes in de wintersportgebieden.
Maar de gelachjes zijn niet goedkoop.
foto» rob van den d
d'Isère/Tignes Espace de Killy) als ge
middelde genomen (indexcijfer 100).
Afgemeten aan dat getal kwam het
Franse Chatel Portes de Soleil) met 83
als goedkoopste uit de bus, direct ge
volgd door Chamonix (84) en Valmorel
(86). In Oostenrijk 'won' Leogang (87),
gevolgd door Zauchensee (89) en Bad-
gastein (92). In Zwitserland was men bij
het winkelen in Verbier (115) het goed
koopste uit. De samensteller van het ar
tikel, Chris Gill, wees de lezers er overi
gens wel op, dat de enquête verre van
representatief was. „Het geeft slechts
een indicatie. Van een groot aantal
drukbezochte dorpen heb ik geen gege
vens binnengekregen.
Vooral de jeugd lijkt voor Frankrijk (en
voor een deel Zwitserland) te kiezen.
Niet alleen omdat het er zeker als je
met z'n allen een appartement huurt
goedkoper is, maar ook omdat de skige
bieden er in het algemeen groter zijn.
Alleen de pistes in het westen van Oos
tenrijk (Montafon, Sankt Anton/Lech,
Solden) kunnen zich enigszins meten
aan enorme, hooggelegen en dus
sneeuwzekere 'resorts' in Frankrijk en
Zwitserland. Jongeren die al voor hun
tiende heel goed leerden skiën, nemen
de belachelijk kleine kamertjes in de
Franse appartementengebouwen en het
wat stijfjes aandoende Zwitserse sfeertje
voor lief en geven de voorkeur aan ein
deloze afdalingen op niet steeds dezelf
de pisten. Bovendien kunnen ze er
(minder publiek, grotere keuze aan pis
ten) beter uit de weg met hun snow
boards.
En als het dan uiteindelijk nog goedko
per blijkt ook...
CORRESPONDENT
Wat de Egyptische toeristenindustrie al
vreesde, is vorige week gebeurd. Opnieuw
heeft de Gama'a al-Islamiyeh (Islamitische
Groep) aan de vooravond van het nieuwe
toeristenseizoen gewaarschuwd voor meer
en heviger geweld. Vorig jaar leidde dat tot
bijna lege hotels en uitgestorven toeristi
sche trekpleisters. De voorspelde terreurgolf
bleef uit, maar Egypte's hoteleigenaren,
souvenirverkopers en toeristengidsen en
het ministerie van financiën zaten met
de strop.
t Het effect van de jongste waarschu
wing hangt onder meer af van de re
acties in de wereld. Westerse regerin
gen die bij het minste of geringste negatieve
reisadviezen verstrekken, spelen extremisti
sche groepen alleen maar in de kaart. In de
afgelopen twee jaar heeft politieke terreur
in Egypte het leven gekost aan drie buiten
landers, een fractie van het totale aantal
slachtoffers. Verreweg de meeste doden zijn
gevallen onder de Egyptische politie en on
der leden van de christelijke minderheid in
het land.
Algerije
De waarschuwing van vorige week heeft ex
tra aandacht gekregen door de reeks moor
den op Fransen en andere buitenlanders in
Algerije. Het is geen toeval dat de Franse
overheid als eerste met het advies kwam
toeristische attracties in het zuiden van
Egypte met name Luxor en Kamak te
mijden. Maar anders dan de islamitische
extremisten in Algerije heeft de Gama'a
nooit bekendgemaakt dat ze het speciaal op
in Egypte wonende of reizende buitenlan
ders heeft voorzien. In de vorige week afge
geven waarschuwing staat dat evenmin.
„We doen een beroep op toeristen en inves
teerders het land te verlaten, omdat op
handen zijnde operaties, zo God het wil.
buitengewoon wreed en hevig zullen zijn",
luidt de verklaring.
Met enige ironie zou men kunnen zeggen
dat de Gama'a buitenlanders alleen maar
een dienst wil bewijzen. Maar het neemt
natuurlijk niet weg dat extremisten de
laatste paar jaar een aantal malen toeristen
bussen en -schepen hebben beschoten. Dat
er niet meer doden zijn gevallen, is vooral te
danken aan de amateuristische manier
waarop de operaties zijn uitgevoerd. Maar
zelfs als de Gama'a de acties in aantal en
hevigheid opvoert, zal ze toch behoorlijk
moeten uithalen om Egypte qua geweld op
hetzelfde niveau te brengen als de Verenig
de Staten, een land waar een groeiend leger
Westeuropeanen onbevreesd vakantie viert.
Vorig jaar volgde de waarschwuing van de
islamitische extremisten op een massale ac
tie van leger en politie in Inbaba, een slop
penwijk in Cairo, waarbij honderden jonge
ren werden opgepakt. Ditmaal is het een di
recte reactie op een politie-operatie in Al-
Zawiya al-Hamra, een al even armoedige
buitenwijk van de Egyptische hoofdstad. Bij
wat de Gama'a aanduidt als 'het bloedbad
van Al-Zawiya al-Hamra' kwamen zeven
jonge islamitische activisten om het leven.
Egypte's minister van binnenlandse zaken.
Hassan al-Alfi, heeft gezegd dat hij weigert
de waarschuwing van de islamitische extre
misten te omschrijven als een verklaring.
„Mijn ministerie verbiedt criminelen zich te
richten tot de Egyptische publieke opinie
alsof zij het strafrecht voorschrijven aan
miljoenen rechtgeaarde Egyptenaren", liet
hij weten.
Wapens
De semi-officiële media waagden het dan
ook niet melding te maken van de waar
schuwing. Wel heeft de Egyptische pers uit
gebreid verslag gedaan over grote hoeveel
heden wapens, munitie en explosievcn die
de politie in 'het terroristennest' in Al-Za
wiya al-Hamra zegt te hebben aangetroffen.
President Mubarak heeft steeds gezegd dat
de terroristen worden gesteund door 'lan
den in het Midden-Oosten'. De beschuldi
gende vinger wijst vooral in de richting van
Sudan. Maar dat is slechts een deel van de
waarheid. De uitvoerders van het geweld
zijn Egyptenaren en de overheid is bang
voor toenemende invloed van het islami
tisch extremisme binnen de politie en de
strijdkrachten.
Een politieke oplossing is niet eenvoudig.
Een deel van het probleem is dat de islami
tische groepen, ook de gematigde, geen for
mele rol mogen vervullen in het Egyptische
politieke leven. Maar de Egyptische rege
ring is bang voor Algerije-achtige ontwikke
lingen als ze de vorming van religieuze par
tijen officieel t
GELEEN ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
Aan een bindend advies waagt
Paul Ruygrok zich niet. Maar de
tijd dat je ski's per se in de Alpen
diende te laten prepareren in
plaats van in Nederland is voorbij.
De Limburger: „Ook bij ons zijn
nu veel winkeliers, die weten hoe
je een ski hoort te behandelen. Het
probleem is alleen dat er net als in
de Alpen nog altijd veel kaf onder
het koren zit. Lui, die de buurjon
gen er een centje bij laten Verdie
nen door ze de ski's van de klanten
te laten slijpen. Ja, en dan gaat het
snel fout natuurlijk."
Paul Ruygrok kent z'n stiel. Namens
het gespecialiseerde Oostenrijkse
machinebedrijf Wintersteiger trekt
hij vanuit Geleen dagelijks het land
in om sporthandelaren te leren hoe
een ski gewachst moet worden. En
geslepen vooral. Ruygrok: „Iedereen
maakt wel eens mee dat z'n ski na
preparatie plotseling niet meer wil
draaien. Ligt in negen van de tien
gevallen aan de staalkanten. Die
horen na het slijpen aan voor- en
achterkant enigszins te worden af
gebot. Als je dat vergeet, kan je bij
na geen bocht meer maken. Dan
snijdt de ski veel te diep in de
Blunder
Het is een blunder die niet alleen in
Nederland wordt begaan. In de Al
pen weten ze ook van wanten. Ruy
grok: „Ik ben er nou onderhand aan
gewend, maar als je ziet hoe ski's in
een paar minuten volkomen kun
nen worden verpest... En daar moet
dan nog goed voor worden betaald
ook. Vijftig gulden ben je al vlug
kwijt. Wat ik bijvoorbeeld vaak te
genkom, is pruttelende reservoirs
met stinkende wachs. Die is dan
meestal verbrand. Als je de ski met
dat spul insmeert, wordt hij eerder
stroever dan gladder. Knap verve
lend."
Ruygrok geeft instructie aan winke
liers die het vak nog niet onder de
knie hebben of zich er verder in wil
len bekwamen. Voor het goed pre
pareren van een paar ski's heeft een
goede vakman een half uur nodig.
Ruygrok: „Dat is aanmerkelijk vlug
ger dan vroeger. Komt door de ap
paratuur waarover we nu beschik
ken. Maar je moet wel weten hoe je
die gebruikt. Daar is gedegen oplei
ding voor nodig. Iets waaraan het in
sommige gevallen ontbreekt."
Het belangrijkste onderdeel aan de
ski is de staalkant. Ruygrok: „Daar
wordt voor tachtig procent mee
geskied. Daarom leg ik er ook zo de
nadruk op. Kanten moeten braam-
vrij, maar scherp zijn. Hoe scherp,
hangt af van het feit of de eigenaar
een agressieve dan wel een rustige
skiër is. Wordt die vraag van tevo
ren niet gesteld, dan kan je al vraag
tekens gaan zetten bij kennis en
vakmanschap van de winkelier."
Hachelijk
Goed wachsen wordt door veel
skiërs gezien als het meest essentië
le onderdeel van de preperatie,
maar is het dus niet. Ruygrok: „Nee.
Maar het wachsen van een ski is wel
verrekte moeilijk. Alleen al het be
palen van de structuur is een ha
chelijke zaak. Voor elke soort
sneeuw bestaat een andere wachs.
Ik gebruik daarom altijd een univer
seel produkt,, geschikt voor sneeuw
tussen de 0 en -15 graden."
Optimaal is dat niet. Ruygrok: „Nee,
maar dat is het nooit. Eigenlijk zou
je voor 's ochtends een andere
wachs moeten gebruiken dan 's nemen naar de piste. Ideaal voor de
middags. Maar als je zó moet gaan recreatieve skiër. Zodra de ski's
skiën, kan je beter thuisblijven, je stroever beginnen te lopen even die
hebt tegenwoordig trouwens spray erop. Je merkt meteen het
milieuvriendelijke spraybusjes met verschil. Ik bedoel, je moet dan wel
vloeibare skiwachs. Kan je zo mee- zorgen dat je materiaal tiptop in or
de is, maar je kan het ook te gek
maken. Het is niet de bedoeling dat
de helft van je wintersportvakantie
opgaat met bezoekjes aan de werk
plaats."