Jens Weissflog vliegt weer na
tijdperk van tragedies en triomfen
Jeroen Otter weet waarom
Nederland de top niet haalt
Olympische Winterspelen
DONDERDAG 10 FEBRUAR11994
28
NPA-VERSLAGGEVER
Wie zijn geluk in het land van
de onbegrensde mogelijkheden
beproeft, dient zijn leefstijl aan
te passen, vindt Jeroen Otter.
Dus eet hij junkfood, scheurt op
een Harley Davidson door zijn
woonplaats Marquette en heeft
hij onlangs, voor als het echt
koud is, een zes cilinder benzi
ne slurpende slee aangeschaft.
Tussendoor probeert hij de
Amerikaanse shorttrackers ook
nog aan olympisch goud te hel
pen.
Eind vorig seizoen, na zijn
eerste jaar in de States, stond hij
weer even in dubio. Na de we
reldkampioenschappen kwam
een Chinese delegatie naar hem
toe, met de vraag of hij bonds
coach wilde worden. „Een jaar
eerder hadden ze me ook ge
vraagd. Het avontuur trekt me.
Die totaal andere cultuur, al die
veranderingen die daar nu
gaande zijn, spannend lijkt me.
Maar ik kan het niet maken om
nu al tegen die Amerikanen te
zeggen: 'Tabee, ik ga weer'."
Februari '92 las hij in een Ne
derlands schaatsblad een adver
tentie, waarin de Amerikaanse
bond een shorttrack-coach
zocht. „Ik had net besloten zelf
te stoppen met schaatsen, dus
ik dacht: waarom niet?" Gere
nommeerde namen uit Canada
en Rusland dongen eveneens
naar de dollars, maar de Yan
kees raakten tijdens de telefo
nische sollicitatiegesprekken
vooral onder de indruk van dat
29-jarige lefgozertje uit Holland.
„Wat willen jullie presteren en
wat heb je d'r voor over, vroeg
ik ze."
Geld was geen probleem en
het doel olympisch goud. Oké,
zei Otter en zette zijn handteke
ning. Vooralsnog heeft hij wind
mee. „De Amerikanen hebben
nog nooit zo goed gepresteerd
als vorig seizoen. Ze denken al
lemaal dat het aan mij ligt, wel
geinig." Niet dat Otter overi
gens twijfelt aan zijn eigen kwa
liteiten. „Ik heb zelf aan negen
WK's meegedaan en als afgestu
deerd ALO'er (academie voor li
chamelijke opvoeding) ben ik
ook nog academisch gevormd.
Ik weet natuurlijk wel waar'ik
het over heb."
Oordeel
Maar toch, het definitieve oor
deel rond zijn persoon wordt in
februari in Hamar geveld. „Ko
men we met minder dan goud
of zilver terug, dan zullen ze
zeggen: 'Ja jeemig, waar hebben
we al dat geld aan uit gegeven'.
Dan heb ik waarschijnlijk mijn
langste tijd hier gehad." De
kans dat hij wel met de hoofd
prijs thuis komt, acht hij ruim
schoots aanwezig. „De drie
Amerikaanse jongens die straks
aan de start komen, kunnen
ook alle drie goud winnen."
Een half miljoen gulden staat
hem jaarlijks ter beschikking.
„Wat ik daarvan allemaal moet
betalen? Mezelf en de hotels,
plus reizen voor het team." Een
full-time fysiotherapeut, een
groot krachtsportcentrum en
een onbeperkt aantal gratis ijsu-
ren zorgen voor een optimaal
werkklimaat. „Hier kom je d'r
pas goed achter waarom Neder
land de top niet haalt". Wat de
KNSB doet, is hetzelfde als van
Jan Lammers eisen dat-ie we
reldkampioen formule 1 wordt
in eenDAF."
Nee, dan heerst in de Vere
nigde Staten toch even een an
dere mentaliteit, heeft Otter in
middels ondervonden. De eer
ste maanden van zijn verblijf
keek hij zich soms de ogen uit.
Kwamen 'rollerbladers' met een
slaapzak en een paar dollars uit
Los Angeles naar Millwaukee,
kochten een paar schaatsen en
trainen maar. „Ze kunnen rol-
schaaten, dus kunnen ze ook
schaatsen, denken ze. Dan is
het nog maar een kleine moeite
om olympisch goud te winnen,
toch?"
Kinderen
„Bij mij in de buurt zitten drie
jochies van dertien jaar samen
in een appartement. Hun ou
ders wonen in St. Louis, tien
uur rijden met de auto. Om de
week komt een van de ouders
naar Millwaukee om op de kin
deren te passen, het huishou
den te houden, noem maar op.
Ze geven hun baan op, in de
hoop dat een van de kinderen
ooit olympisch goud wint.
Olympische Spelen betekent in
Amerika zoveel meer dan in Ne
derland."
Als 'kenner' uit Europa staat
hij aan de overzijde van de oce
aan in groot aanzien. „Ze den
ken dat elke Nederlander ver
stand van schaatsen heeft."
Zelfs grote namen als Eric
Flaim, oud-wereldkampioen all-
roundschaatsen, en Cathy Tur
ner, olympisch kampioene
shorttrack, beschouwen Otters
wil als wet. En de coach past
zich moeiteloos aan in het sys
teem. „Ik treed veel harder op,
dan ik in Nederland als coach
zou kunnen. De stelling is: 'It's
my way or the highway'
Niet alleen op het ijs wordt
naar hem geluisterd. Laatst nog,
mocht hij aanschuiven bij een
banket van het televisiestation
CBS, dat twee weken lang het
Amerikaanse thuisfront op de
hoogte zal houden van de olym
pische verrichtingen. Vroegen
ze hem, Jeroen Otter, toch maar
even hoe ze het shorttrack
straks het beste in beeld kunnen
brengen. „Het was mister Otter
voor en mister Otter na, je lacht
je dood. De big-spenders van
CBS, die alles al hebben meege
maakt, komen mij vragen waar
ze de camera's moeten neerzet
ten."
Clinton
Het mooiste staat hem nog te
wachten. Als straks het olym
pisch vuur gedoofd is, wacht
hem met de Amerikaanse equi
pe een ontvangst op het Witte
Huis. „Dat is traditie hier. Kan
je je voorstellen, over een paar
weken geef ik Bill Clinton een
hand. Welke Nederlander kan
Live op televisie, ook dat nog.
„Een grote show. Cathy Turner
won twee jaar geleden goud.
Bush wilde haar een hand ge
ven, maar Cathy vloog de presi
dent om de hals en gaf hem een
kus. Een week later stond ze op
de voorpagina van alle tijd
schriften. Da's typisch Amerika,
ze weten precies hoe ze zichzelf
moeten verkopen. Misschien
moet ik ook lnaar iets onver
wachts verzinnen.
Het is een spel en hij speelt
het mee, erkent hij. Achter die
flinterdunne laag van glitter en
glamour, heeft hij inmiddels
ontdekt, schuilt een akelige kil,*
te. „Het meeste is nep, gezellig
heid kennen ze niet. Mijn wer,k
is in de States en dat wil ik nog
zeker een paar jaar doen, maar
daarna ga ik terug naar Neder
land. Holland is misschien
kneuterig, maar uiteindelijk is
dat wel het leukst."
De Vlo van Fichtenberg heeft het
luchtruim heroverd. Jens Weissflog
vliegt weer. Tien jaar na zijn olympi
sche titel in Sarajevo, zet hij af voor
zijn laatste vlucht naar goud. De
vlucht van een bijna vergeten ade
laar. Want het tien-jarig tijdperk
Weissflog is door tegenslagen en fe
nomenen overschaduwd.
PAUL BERKHOUT» NPA-VERSLAGGEVER
Het spel met de wind is Jens Weissflog aan
geboren. Hij behoort tot het zeldzame
groepje mensen met de intuïtie van een vo
gel. Skispringers zijn in staat meer dan hon
derd meter werkelijk te zweven. Zij tasten
tijdens hun tochten de steeds wisselende
luchtlagen af, worden gedragen door de
thermiek. De meeste talenten verliezen op
den duur dat duel met de zwaartekracht.
Verliezen door training hun intuïtie, raken
door blessures het zelfvertrouwen kwijt. Het
skispringen is rijk aan voorbeelden van jon
ge sterren die al snel voorgoed landden.
Weissflog niet. De Duitser is nu, op 29-jari-
ge leeftijd, nog net zo sterk als bij zijn en
tree aan de top op zijn negentiende. On
danks alles.
De boerenzoon uit Oberwiesenthal heeft
veel moeten overwinnen om zover te ko
men. Het zenuwslopende gevaar van dit
spel op hoogte, de voortdurende technische
aanpassingen, de onvolkomendheden
zijn lichaam, de revoluties in zijn wer
Het lot leverde de jonge Weissflog ui
de grillen van Matti Nykanen. De Fin over
vleugelde hem met zijn verre sprongen, met
zijn bizarre avonturen op de grond. En toen
hij eindelijk aan drank ten onder was ge
gaan, volgde het prinsje Tony Nieminen
hem op. Even getalenteerd, even grillig.
Weissflog, in niets een vrijbuiter zoals de
Finnen, keek verbitterd toe. Toen kon hij
nog slechts hopen dat zijn tijd eens terug
zou komen.
„Dat Jens dit alles heeft doorstaan, bete
kent dat hij de grootste skispringer ter we
reld is", zegt zijn toenmalige en huidige
trainer Hess. „Hij is een fenomeen en een
harde werker. Maar dat het vuur om te win
nen nog altijd in hem brandt, is voor mij
wel de grootste verrassing."
Voor een doodgewone, stille jongen uit
communistisch Oost-Duitsland, betekende
het winnen van een gouden medaille in
1984 een schok. Hij kwam er als nobody, to
taal uit vorm, pas op het laatste moment
aan de ploeg toegevoegd. Na het goud en
het zilver slokte opeens het, nu zo vermale
dijde, systeem hem op. Als een volksheld
werd hij door partijleider Honecker aan het
hart gedrukt. Na de wereldtitel, een jaar la
ter, baadde hij in weelde. „Het leek alleen
maar beter te zullen worden", zo kijkt hij
terug. Maar in '88 ontwaakte hij uit die roes.
Door te falen in Calgary, spuwde het DDR-
apparaat hem weer uit. Wat volgde was een
depressie, die slechts verergerde toen de
muur werd afgebroken. Weissflog kon niet
wennen in het nieuwe Duitsland. Zijn knie
ging kapot aan de verwachtingen. Operaties
volgden, tijd om te helen was er niet. Zijn
loopbaan liep ten einde en hij riskeerde zijn
gezondheid in de haast
nieuwe springtechniek,
lichtgewicht werd te zwaa
een diep dal: een afgéng
een falen bij het WK '93 in
die periode alleen maar
verklaart Weissflog. „Het
dat dat achter de rug is."
de v-stijl, de
lan te leren. De
r belast en viel in
in Albertville '92,
Falun. „Ik heb in
zorgen gekend",
is een bevrijding
De ommekeer kwam deze zomer. Weiss
flog koos een ander merk ski's, probeerde
nieuwe bindingen, perfectioneerde zijn
techniek en kreeg steun van trainer Rein-
hard Hess, eens DDR-bondscoach en een
tweede vader voor de binnenvetter. „En bo
vendien ben ik voor het eerst blessurevrij
gebleven", zegt Weissflog trots. De kille te
genspoed blaast hem niet langer in het ge
zicht tijdens zijn lange vluchten. Hij is dit
seizoen de succesvolste man in de wereld
cup, bijna voor de vierde maal
de Vierschansentoernee, het spektakelstuk
dat hij reeds in '84, '85 en '91 won.
Precies tien jaar na zijn glanzende door- Weissflog. De tragedies van de afgelopen
braak bezoekt lens Weissflog nog eenmaal tien jaar hebben hem geleerd geen hoge
de olympische schans. Daarna zoeken zijn verwachtingen te stellen. Met de ballast v
voeten voorgoed de vaste grond op. Afslui- het moeten, zweeft geen mens ver. En Jens
t goud, dat is de stille wens van de Weissflog wil nog eenmaal het verste vlie-
kapitein van het Duitse team. „Maar ik gen.
moet niet per se goud winnen", benadrukt