Rtv show
'Mijn leven is een
boek vol contrasten'
I
Angela Groothuizen: 'Afrika is nog
lang niet ten dode opgeschreven'
Michael Jackson terug tijdens TV-show
Diana Ross dertig
jaar in het vak
VRIJDAG 4 FEBRUAR11994
CLOSE UP
Gerard van Putten
De veelzijdigheid van Gerard Joling
Meer dan ooit heeft
Gerard Joling de
laatste weken
zijn stembanden soepel probe
ren te houden in verband met
z'n theatertournee, dinsdag
avond in première gegaan in De
Meerpaal in Dronten. Het is z'n
tweede inmiddels. En als de
voortekenen niet bedriegen dat
deze show, One more Bolero,
een succes. In de voorverkoop
vlogen de kaartjes de deur uit.
En de repetities verliepen even
zeer naar wens. Alleen op de
premièredag zelf waren er wat
problemen met z'n gezondheid.
Maar griep of geen griep, Joling
besloot de klus toch maar op te
knappen. In zijn theatershow
draagt Joling voor uit eigen
werk: een mengeling van oud
en nieuw repertoire. De zanger
wordt daarin bijgestaan door
een speciaal voor deze gelegen
heid geformeerd orkest: The
Band Stand. En het achter
grondkoortje is Mrs. Einstein.
Een groepje dames dat zelf al
veel succes boekte met een ei
gen theatershow.
„Natuurlijk is het leuk om
weer eens een hit te hebben, of
in elk geval een plaat die heel
goed loopt. Maar met deze
nieuwe theatertournee merk ik
dat je ook zonder een direct
platensucces de zalen vol kunt
krijgen. Het is alsof ik in mijn
carrière nu een balans heb ge
vonden. Optreden in een derge
lijke show met een echt orkest is
ook goed voor de artistieke ont
wikkeling. Ik hoor al zo vaak
mensen zeggen: ik wist niet dat
jij dit óók nog kon. Je bent dan
eindelijk niet meer zo'n zanger,
die begeleid door een bandop
name per avond even drie op
tredens pakt. Je laat zien dat je
geen snelle tassenvuller bent.
Kortom: zo'n show is goed voor
mezelf. Voor mij is het een
feestje. Een echt orkest, met
blazers is ook voor het publiek
heel aantrekkelijk. Een vol or
kest lééft. Mijn publiek is intus
sen veranderd. Toen ik negen
jaar geleden begon met Love is
in your eyes zag je voornamelijk
kinderen, maar nu komen er
Theater
Voor z'n eigen gevoel heeft Jo
ling het publiek ook meer te
zeggen dan destijds. En Joling
zegt te hebben geleerd dat hij
niet meteen na het eerste liedje
zijn fans al moet toespreken.
„Eerst drie nummers doen om
te laten zien dat ik er bèn en
wat ik kan. Pas dan mag ik iets
tegen het publiek zeggen. Dat is
theater. En als ik dan praat is
dat voorbereid. Niet helemaal,
maar Karin Bloemen heeft me
wel een aantal aanzetten gege
ven. Dat vindt ze nodig. Hele
maal haar eigen initiatief. We
hopen trouwens ooit nog sa
men op te treden. We komen
allebei uit Schagen, kennen el
kaar goed, maar van samenwer
king is het npg niet gekomen.
Logisch eigenlijk, want Karin zit
veel meer in de hoek van het
cabaret, terwijl ik de zanger ben
van een commercieel repertoi-
Meer dan eens is Gerard Jo
ling benaderd voor een rol in
een musical. Hij heeft voor de
eer bedankt, ook al beseft de
Alkmaarder dat zulks goed zou
zijn voor de verbreding van z'n
carrière. „Maar mijn vak is zan
ger. Ze hebben me ooit ge
vraagd voor The Phantom of the
Opera, Les Miserables en Cyrano
Voor één van die rollen hoefde
ik zelfs geen auditie te doen,
maar ik wil gewoon niet. Tenzij
ze hier nog eens Miss Saigon
brengen, dan ben ik geïnteres
seerd".
Doen wat hij leuk vindt, dat is
de instelling van Gerard Joling.
Ooit liet hij zich strikken voor
een figurantenrol in Flodder.
Zijn inbreng stelde weinig voor.
„De rol was zo klein dat je me
miste zodra je even moest hoes
ten. Maar daar is eerst door heel
wat mensen over gesproken.
Niemand was het er mee eens.
Maar Karin Bloemen zei: Ge
rard, als je zelf graag wilt, doe
het dan. En ik hèb het gedaan.
In die tijd kwam ook net dat du
et met Tatjana, die ook in die
film zit. En samen hadden we
daar een groot succes mee."
Het gaat hem goed, zegt hij.
En daardoor kan Joling het zich
veroorloven zo'n beetje z'n ei
gen beleid te voeren. Optreden
voor een goed doel is voor mij
ook niet zo'n probleem. En dan
zorg ik er altijd voor dat het geld
voor mijn optreden bij de juiste
mensen terecht komt. Je moet
zulke dingen kunnen doen. Ik
zie het nu zelf. Mijn vader is
ernstig ziek, dus dan zie je hoe
betrekkelijk applaus is. Daarom
heb ik zo'n hekel aan-collega's,
die op de foto gaan met familie
leden die in het ziekenhuis lig
gen. Dat doen ze dan toch al
leen maar voor hun eigen publi
citeit. Koketteren met
mans leed."
Druk, druk, druk. Ziedaar in
kort bestek samengevat het
dagelijkse leven van Gerard
Joling. Er komt, nog even af
gezien van z'n theatershow,
veel op hem af. Onlangs
vroeg Joop van den Ende
hem een liedje te zingen
voor het programma Liefde
op het eerste gezicht. „Dat
slaat zo goed aan. dat er een
single van komt Een dans
bare house -dreun".
Er is ook sprake van dat
er een Gerard Joling-geur
lijn op de markt komt. De
besprekingen daarover
met een Amerikaanse
ma verkeren in vergevor
derd stadium. Het ligt in
de bedoeling met een eau
de parfum voor dames te
beginnen. „Niet onder
mijn eigen naam. Stel je
voor dat de vrouwen
zich insmeren met Ge
rard Joling... Mijn naam
staat met kleine letter
tjes onder de naam."
Bezinning
Er zijn van die mo
menten van bezinning
dat hij zich oprecht
afvraagt: moet dat
nou allemaal? Na am
pel beraad vindt hij
dan toch weer dat
het moet. „Want het
is toch leuk. Straks
komt er ook nog een
after shave en een
skin care voor man
nen. Ik weet het,
eerder zijn dergelij
ke projecten mis
lukt. En er zijn
mensen die het onzin vinden,
maar wat zou dat? In elk geval
praten ze dan toch weer over
je"-
Later dit jaar reist Joling af
naar Parijs om een duet opne
men met Nana Mouskouri:
Amigos de musica. In eerste in
stantie zouden ze los van elkaar
de band inzingen. Joling in Ne
derland, Mouskouri in Parijs.
„Maar Nana zei: Sjerddr, dat is
zo koel, we moeten het samen
doen. In Parijs dus. Daar maken
we er ook een videoclip van.
Bovendien wil ze die opname
ook op haar nieuwe CD zetten.
Daar komen nog veel meer du
etten op, met onder anderen
Pavarotti, Iglesias en Harry
Belafonte. Misschien ziet het er
straks een beetje raar uit, maar
Joling staat daar dan ook tus
sen." Hij praat nu wel over
een CD die in vijftien landen
wordt uitgebracht. Waaronder
Duitsland. „Dat kan dus weer
een aardig opstapje in die rich
ting zijn. Intussen gaat het suc
ces in het Verre Oosten nog ge
woon door. Binnenkort ver
schijnt in Taiwan de CD The
best of Die is nu al goud en pla
tina. En ik hoef er niet eehs bij
te zijn. Televisiebeelden genoeg
om daar te laten zien. Maar als
er tijd is ga ik er toch wel weer
heen. Zuid-Afrika, Hongkong,
de Filippijnen en Thailand. Er
wordt daar nu een optreden ge
regeld voor koning Bumibol.
Dat zijn toch weer leuke din
gen".
Tussen de bedrijven door
werkt Joling aan een boek, dat
volgeschreven
wordt met jeugdherinneringen.
Het boek wordt tijdens de fön-
derboekenweek in de handel
gebracht. De titel is al bekend:
Boerenkool en kaviaar. „Ach ja,
waar doe ik het voor... Ik heb
geen fanclub, maar ik wil toch
iets voor mijn vaste publiek
doen. Het boek ademt een
beetje de sfeer van 'ouwe-jon-
gens-krentébrood'. Ik heb het
zelf geschreven, met de hand.
Moeiteloos. Als ik er eenmaal
een avondje voor ga zitten, heb
ik gelijk een half boek klaar.
Maar mijn handschrift is dan
wel zo onduidelijk, dat ik een
half uur nodig heb om een en
kele zin terug te lezen. Het is
een boek dus van contrasten,
Gerard Joling: „Ik
ben er toch een
beetje voor mijn pu
bliek." archieffoto
united photo'S de boer
want zo zit mijn le
ven in elkaar. De ene
keer zit ik op de re
ceptie van een of andere am
bassadeur en de volgende dag
geniet ik van een broodje en
choco met slagroom bij café
Piet Pan in Schagen. Je bent
toch iemand voor de mensen.
Er wordt op je gelet. Ook op
straat en in de buurt. Hoe je
haar zit, wat je draagt. Hindert
niet, al hou je er onbewust toch
rekening mee. En dan de post
die je krijgt. Mensen die zeggen
dat ze door je muziek zijn gene
zen. Als dat zo is: fijn! Laatst
stond er bij de bank een vrouw
achter me die me opeens her
kende: oh, Gerard Joling!' Hui
lend van geluk viel ze me om de
hals."
Angela Groothuizen reisde voor Memisa door Tanzania en bezocht een aantal AIDS-preventieprojecten.
foto pr
De AVRO-televisie besteedt in een tweetal uitzen
dingen uitgebreid aandacht aan de actieweek
'Memisa helpt AIDS voorkomen'. De program
ma's worden gepresenteerd door Angela Groot
huizen. De eerste half uur durende uitzending
van Habari Angela (Ilabari staat voor 'hoe gaat
het er mee' in Swahili) is op zaterdag 5 februari,
de tweede een week later.
In het tweeluik doet Angela Groothuizen ver
slag van een bezoek dat zij aan Tanzania bracht.
Op uitnodiging van Memisa, de organisatie voor
medische ontwikkelingssamenwerking, bezocht
Zij in dit Oostafrikaanse land onder andere een
aantal AIDS-preventieprojecten. Voor haar is het
duidelijk: „Afrika is nog lang niet ten dode opge
schreven", aldus Groothuizen.
Habari Angela, roept Remmy Ongala vrolijk uit,
als hij Angela Groothuizen in het oog krijgt. Deze
van oorsprong Zaïrese muzikant woont al gerui
me tijd in Dar-es-Salaam, de Tanzaniaanse
hoofdstad. Ongala is onder de jeugd verreweg de
populairste muzikant. Ook in Europa geniet hij
bekendheid als popartiest. Remmy ontvangt An
gela Groothuizen in zijn repetitieruimte waar hij
met zijn band een nummer opneemt over con
dooms.
Het bezoek aan de Zaïrese artiest is een tussen
station in de tocht die Angela Groothuizen door
Tanzania maakt. Zij gaat op zoek naar jongeren
en praat met hen over seks en AIDS. Angela be
kijkt welke initiatieven er in Tanzania worden
ontplooid tegen de verspreiding van de ziekte. De
programma's zijn geconcentreerd rond het zie
kenhuis in Turiana (zo'n 300 kilometer westelijk
van Dar-es-Salaam), waar een aantal Memisa-art-
sen werkt. In dit ziekenhuis is één op de 20 pa
tiënten seropositief (HIV-geïnfecteerd). In Tanza
nia zijn op een bevolking van 24 miljoen mensen
ongeveer 1,3 miljoen mensen met het HIV-virus
besmet.
In de documentaire wordt ook getoond hoe en
kele animeermeisjes zelf betrokken zijn bij voor
lichting over veilig vrijen aan collega's. Volgens
Memisa is dat de meest effectieve manier om de
ze groep - die ook behoorlijk debet is aan de ver
spreiding van deze nog ongeneeslijke ziekte - te
bereiken.
Alleen al in Afrika, Azië en Latijns-Amerika zijn
15 miljoen mensen geïnfecteerd. En van de voor
spellingen van The World Health Organization
word je niet vrolijker: tegen het jaar 2000 tussen
de 40 en 110 miljoen HlV-geïnfecteerden in Afri
ka, Azië en Latijns-Amerika.
Ter gelegenheid van de actieweek 'Memisa
helpt AIDS voorkomen' wordt een CD-set uitge
geven met muziek uit Afrika. De set bestaat uit
een CD-single waarop een duet van Angela
Groothuizen met Remmy Ongala, én een CD met
12 swingende nummers van Afrikaanse toparties
ten. Dankzij de medewerking van de platenmaat
schappijen, de muziekuitgeverij en de detaillisten
gaat per verkochte cd (19,95 gulden) vijf gulden
naar AIDS-projecten van Memisa in Afrika, Azië
en Latijns-Amerika.
(Uitzending, morgenavond, 20.25 uur, Neder
land 1)
Michael Jackson maakt op 19
februari zijn come-back tij
dens een show die in Las Ve
gas voor de televisie wordt op
genomen. Het is zijn eerste
optreden sinds de financiële
regeling met een jongen die
hem had beschuldigd van on
tucht.
De zanger/componist
neemt deel aan de show 'Jack
son Family Honors' die wordt
gegeven in het MGM Grand
Hotel in de hoofdstad van het
gokspel. Het twee uur durende
spektakel wordt op 22 februari
uitgezonden door de omroep
NBC, zo deelde de familie mee
in een verklaring.
Germaine Jackson, broer
'van Michael en co-producent
van de show, zei dat Michael
eraan deelneemt en dat Jackie,
Janet, Marlon, Randy, Rebbie
en Tito alsmede hun ouders
Katherine en Joseph, van de
partij zijn.
LaToya, die gebrouilleerd is
met de familie, is niet op de
uitnodiging ingegaan. De op
brengst van de show komt ten
goede aan de liefdadigheid,
waaronder een fonds voor
slachtoffers van aardbevingen.
„Het is het eerste optreden
van onze hele familie in twin
tig jaar", onderstreepte Ger
maine Jackson.
Michael Jackson heeft niet
opgetreden sinds het plotse
linge afbreken van zijn we
reldtournee 'Dangerous' in
november. De zanger zei toen
wegens een verslaving aan
pijnstillende middelen te
moeten worden behandeld.
CANNES AFP
Dertig jaar na de intrede van de Supremes in de
hitparades met 'Where did our love go?' viert Dia
na Ross, de leadzangeres van het trio, haar 30-ja-
rig artiestenjubileum tijdens de muziekbeurs MI-
DEM in het Franse Cannes.
Woensdag was geheel aan Diana Ross gewijd.
Zij ontving uit handen van de burgemeester van
Cannes twee onderscheidingen: die van Com
mandeur in de Kunsten en Letteren en de stads-
medaille.
In de Palm Beach-club werd haar een gala-di
ner aangeboden waar de zangeres, die op 26
maart 50 jaar wordt, onder begeleiding van Mi
chel Legrand stukken zong uit 'Lady sings the
Blues', de film uit 1972 waarin zij BiUie Holiday
speelde.
Waar Billie Holiday de weerspiegeling is van
het zwarte Amerika dat nooit zijn plaats in de sa
menleving vond, personifiëert Ross het succes
van zwarten die het hebben gemaakt en geres
pecteerd worden: zij is haar eigen manager, eige
naar van een tv-produktiebedrijf en sinds 1989 lid
van de raad van bestuur van de platenmaat
schappij Tamla-Motown.
De carrière van Diana Ross loopt voor een deel
parallel met het succes van Tamla-Motown. Deze
wist in de jaren zestig bij het blanke publiek
zwarte artiesten geliefd te maken als Stevie Won
der, de Temptations, Four Tops, Smokey Ro
binson and the Miracles en de Jackson Five.
Ondanks een kleine inzinking in de jaren tach
tig is Diana Ross de enige artieste die al 30 jaar
elk jaar wel een keer in de top-50 staat, iets dat
noch Barbara Streisand, noch Madonna voor el
kaar kregen. De zangeres bereidt thans een film
voor over het leven van Josephine Baker.
Diana Ross kreeg in Cannes twee onderscheidingen:
Commandeur in de Kunsten en Letteren en de stads-
medaille. foto» reuter
Meligheid tot kunst verheven
en paar apart, Tosca Niterink en Arjan Ederveen.
I j Twee volstrekt maffe types, zo schijnt het, gespeciali-
seerd in het neerzetten van typetjes. Het stel heeft een
bizar gevoel voor humor, althans er zijn mensen die de lol van
hun vreemdsoortige samenspel kunnen inzien. Maar er zijn ook
hele volksstammen die van hun gespeelde artistieke onkunde
spontane braakneigingen krijgen. Of ze nu gestalte geven aan El
len B. en Peter van de Pood of aan Theo Thea, dat maakt wei
nig uit. Niterink en Ederveen: oftewel waar houdt humor op en
begint de ongein?
Interessant is vooral de vraag of Niterink en Ederveen tegen be
taling zo maar wat aanklooitn als het nieuwe duo Lastig en Ver
velendof dat ze artistiek meer in huis hebben dan alleen een
hoog ontwikkelde aanleg voor het bezigen van prietpraat. Als
beheerders van het Tenenkaasimperium zetten ze als Theo
Thea hun tandjes in alle opvoedkundige normen. Al wat ouders
hun opgroeiende kinderen jaren hadden bijgebracht, kieperden
Theo Thea onconventioneel de vuilnisemmer in. Boertjes la
ten aan tafel, neus peuteren, winden laten, smakken en slurpen,
de hond van het bord laten eten, vreten tot kotsen aan toe. Daar
sta je dan als eenvoudige opvoeder; uren, dagen en maanden
van opoffering en moeite in de nazaten geïnvesteerd om ze het
een en ander bij te brengen. En dan komen daar twee pratende
knaagdieren langs om in enkele minuten TV-zendtijd het huise
lijk verkeer totaal te ontregelen. Thea Thea, de gemankeerde
provo's van opgroeiend Nederland.
Niet voor niets pendelde de waardering voor Theo Thea tus
sen immense populariteit en mateloze afkeer. Het controversiële
hangt aan ze. Niterink schijnt op de Kleinkunstacademie al een
tamelijk onhandelbare tante te zijn geweest. Dwars tegen alles
in. Maar, zo gaat het verhaal, als ze wel ergens de zin van inzag
baatte ze haar cabaretske talenten volop uit om zich vervolgens
weer geheel te onttrekken aan het gangbare.
Niterink en Ederveen mogen graag, nee móeten provoceren. In
Kreatief met Kurk, nemen ze ook dit jaar de vele TV-cursussen
op de hak. Niterink als Ellen B. in de rol van interviewster die
met een flemende Ageeth Scherphuis-stem interesse veinst. En
Ederveen als de softe cursusleider Peter van de Pood, die een ie
der probeert te winnen voor zijn overtuiging dat er zo veel met
kurk kan worden gedaan. Genoeg in elk geval om er voor het
tweede achtereenvolgende TV-seizoen bij de VPRO de grootst
mogelijke onzin over te verkopen. De attributen die na al het
snijwerk ontstaan, doen er absoluut niet toe. Want zo gedragen
Niterink en Ederveen zich door de jaren heen: ze doen zich net
als de kurkvoorwerpen graag voor als weggooiers. Zoals ze het al
dan niet serieus ooit in één van hun schaarse interviews formu
leerden: „Onze beperkingen zijn te veel om op te noemen. Onze
kostuums staan nèt niet goed. We kunnen niet mooi dansen en
we kunnen niet mooi toneelspelen."
Maar in hun geval komt dat mooi uit, want ze zien televisie als
een wegwerpmedium. Binnen de programmaleiding van de
VPRO schijnen wat bedenkingen te hebben bestaan tegen nog
een reeks kreatief met Kurk. Het duo trok zich er weinig van aan
en ging vervolgens z'n eigen gang. „Om de VPRO een beetje te
pesten"^ aldus een uitspraak van Ederveen, hoogstpersoonlijk
opgetekend door Boudewijn Paans als hoofdredacteur van de
VPRO Gids. En Niterink vertrouwde diezelfde Paans deze woor
den toe: „Ik denk wel dat ze bang waren dat het onderwerp uit-
gekakt was. Maar wij vonden het aardig om er iets te lang op
door te gaan."
Lekker kijkertje pesten, lekker aanschoppen tegen het gezag. En
als kijker en gezag daar plezier aan ontlenen, is dat mooi meege
nomen. Maar vermoedelijk toch wel denkend aan hun zorgvul
dig opgebouwde image wekken Niterink en Ederveen constant
de indruk dat publieke waardering niet per se hoeft, de kunst
van het provoceren dient in de eerste plaats tot eigen genoegen.
Bij een benadering als deze ligt het risico op de loer dat de ogen
zich op een kwalijk moment gaan sluiten voor het onderscheid
tussen wat net nog kan en net niet meer kan.
Bij vlagen stellen Niterink en Ederveen hun bovenmatige caba
retske talenten ten toon, maar ook paradepaardjes kunnen op
hol slaan. Zelfcensuur is niet verboden. De genadeloze persiflage
op de opkomst en ondergang van het Amerikaanse zangduo The
Carpenters bevatte zondag zo veel galgenhumor dat de grens
van het betamelijke gevaarlijk dicht werd benaderd.
Opperste meligheid is vooral de kurk waarop de creativiteit van
Tosca Niterink en Arjan Ederveen drijft. De vraag is hoe lang je
daarmee boven water kunt blijven, ook al vind je het zelf dan
nog zo aardig om met iets te lang door te gaan. Als Theo Thea
kotsten Ederveen en Niterink er soms lustig op los en menigeen
kon er nog om lachen ook. Maar gewenning is de grootste vijand
in het artiestenvak, hoe alternatief dat beroep ook wordt bedre
ven. Nergens anders vergaat het lachen zo snel als in het amuse
mentswezen en in het cabaret. En in geen ander beroep word je
zo gauw uitgekotst als in het artiestenvak. Ar en Tos, ga eens met
iets anders dan kurk creatief aan de gang. De kunst van de me
ligheid dreigt een doorzichtig maniertje te worden.
Tosca Niterink en Arjan Ederveen: meligheid troef.
