I
Nederlanders tot
Zepa toegelaten
Japan kan elk moment
een kernmacht worden'
Hï
Buitenland
Overleg Israël en PLO nog altijd vast
Pragmaticus en vechter
Doden bij verkiezingen Bangladesh
Aluminiumproducenten
beperken produktie
Charles zet punt achter
relatie met Camilla
Lont in kruitvat Krim is weer aangestoken
Claes sleept krant voor
gerecht wegens 'eerroof
fcw
NDAC 31 JANUARI 1994
Drie doden bij aanslag in Karachi
Lrachi» Onbekenden hebben vanmorgen in Karachi in een
Rampvolle bus het vuur geopend op de passagiers. Er vielen drie
loden en vier gewonden. De verantwoordelijkheid voor de aan-
llag werd niet direct opgeëist, maar de politie verdenkt rivalise
rende facties van de Mohajir Qami Beweging. Die bestaat uit
kar Pakistan geëmigreerde Indiase moslims die Karachi al ruim
fen jaar teisteren met geweld.
jjware naschok in Los Angeles
ps angeles Los Angeles is zaterdag opgeschrikt door twee na-
chokken. Eén daarvan had een kracht van 5,0 op de schaal van
Itch ter. De naschokken volgden bijna twee weken na de zware
irdbeving van 17 januari. Daarbij kwamen 61 mensen om,
lakten 25.000 inwoners dakloos en werd grote materiële schade
Ingericht.
IS verstrekken leider Sinn Fein visum
ftshingtonDe VS hebben voor het eerst een beperkt visum
Bgeven aan Gerry Adams, de voorzitter van de Sinn Fein, de
iolitieke arm van het Ierse Republikeinse Leger (IRA). Adams
an nu morgen in New York een vredesconferentie bijwonen,
'olgens zegslieden van het ministerie van justitie is het visum
klechts 48 uur geldig en mag Adams zich maximaal 40 kilometer
kan het Waldorf-Astoria Hotel verwijderen. In dat hotel wordt de
Conferentie gehouden.
Busongeluk Turkije: 16 doden
yALATYABij een busongeluk in Turkije zijn gisteren zestien
mensen omgekomen en 34 gewond geraakt. De bus waarin ze
zaten, raakte door de sneeuw van de weg en belandde in een ra
vijn. Het ongeluk gebeurde in de buurt van Dogansehir, 670 ki
lometer ten zuidoosten van de hoofdstad Ankara.
Referendum Kirgizië groot succes
bisjkek De bevolking van Kirgizië heeft gisteren massaal deelge
nomen aan het referendum over het aanblijven van president
Askar Akajev. De opkomst bedroeg 95,6 procent. In het referen
dum kan de bevolking zich uitspreken over de president die in
toen de Sovjetunie nog bestond, voor vijf jaar werd geko-
[zen. Volgens de eerste resultaten staat een grote meerderheid
achter het hervormingsbeleid van Akajev.
Onderscheiding voor Bush en Baker
dn De voormalige Amerikaanse president George
Push en zijn minister van buitenlandse zaken James Baker heb
ben gisteren uit handen van de Duitse bondskanselier Helmut
Kohl het Bundesverdienstkreiiz ontvangen. Volgens Kohl hebben
jeide Amerikanen een belangrijke bijdrage geleverd aan de een-
'ording van Duitsland en het neerhalen van de Berlijnse Muur.
Vluchtpoging Cubanen eindigt in drama
j havana Negen Cubanen, onder wie vijf kinderen, zijn vorige
week verdronken toen ze in gammele bootjes probeerden het ei
land te ontvluchten. De krant Juventud Rebelde meldde gisteren
dat de negen deel uitmaakten van een groep van negentien die
vorige week woensdag in drie bootjes waren vertrokken uit het
havenplaatsje Puerto Padre. Nadat hun vaartuigen waren omge-
ilagen, wisten vijf mensen op eigen kracht de kust bereiken, vijf
andere overlevenden werden door de kustwacht opgepikt.
Guatemala achter hervorming Grondwet
4cuatemala-stad De meerderheid van de kiezers in Guatemala
heeft gisteren bij een referendum ingestemd met hervorming
van de Grondwet. Volgens de Hoge Kiesraad was de opkomst
echter minimaal, minder dan 20 procent. In totaal wordt de
Grondwet op 43 punten gewijzigd, variërend van vervroegde
parlementsverkiezingen tot een kortere ambtstermijn voor zo
wel de president als de parlementsleden.
Dubbele moord opgelost in Berlijn
berlun De Berlijnse politie heeft het afgelopen weekeinde twee
moorden opgelost. Een 30-jarige pianoleraar heeft bekend zijn
:-vriendin te hebben onthoofd en zijn buurman met een mes
te hebben doodgestoken. De man had zijn vriendin vorige week
dinsdag gedood omdat zij 'slechte dingen' had gezegd. De ont
hoofding was volgens hem nodig omdat op die manier haar ziel
kon ontsnappen. Vorige week donderdag ergerde de man zich
de dronkenschap van zijn 40-jarige buurman dat hij ook
hem doodde.
FElb
)2
0rrespondent
apan staat op het punt een
emmacht te worden, zo heeft
en Britse krant gisteren ont-
mld. Het land heeft alle onder-
leien en kennis om een kern-
te maken, aldus de Sunday
limes. Wellicht heeft het die
elfs al. De Sunday Times be
ierde de informatie te hebben
geheim rapport van de
Iritse regering. Blijkens het do-
it kan Japan 'elk moment'
en kernmacht worden. Het
Nederlandse Pers A
davos afp-dpa-r
Israël en de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie
PLO hebben gisteren in het Zwitserse Davos niet
de impasse rond het vredesakkoord kunnen
doorbreken. PLO-leider Yasser Arafat^n de Israë
lische minister Shimon Peres (buitenlandse za
ken) zeiden wel vooruitgang te hebben geboekt.
Over een week zullen ze elkaar in Cairo opnieuw
spreken. De twee politici hadden het afgelopen
weekeinde in de marge van het World Economie
Forum in het Zwitserse Davos vier gesprekken
over het autonomieplan voor Jericho en de Gaza-
strook. Welke kwesties daarbij zijn opgelost, wil
den de twee politici niet zeggen. De belangrijkste
twistpunten blijven de controle over de grenspos
ten tussen de autonome gebieden en de buurlan
den Egypte en Jordanië, de omvang van het ge
bied Jericho, en de veiligheid van joodse kolonis
ten in de Gazastrook.
PORTRET: LIAMINE ZEROUAL
Nederlandse blauwhelmen vlak
de Kroatische hoofdstad Zagreb, foto epa antonio bat
Het opperbevel van de Bosnische Serviërs heeft toege
zegd 21 Nederlandse verkenners toe te laten tot Zepa. De
toezegging kwam tot stand na bemiddeling door de Brit
se generaal Michael Rose, de nieuwe commandant van
de VN-vredesmacht in Bosnië.
vj haag-belgrado
De verkenners waren er gisteren
nog niet ingeslaagd Zepa te be
reiken. Zij hebben de afgelopen
nacht doorgebracht in een
plaatsje tussen Pale en de mos
lim-enclave. Als alles goed gaat,
zullen de Nederlanders vandaag
Zepa bereiken.
De Nederlandse militairen
werden zaterdag door de Ser
viërs tegengehouden. De ver
kenners. die de komst moeten
voorbereiden van een bataljon
van de luchtmobiele brigade
(ruim 1.200 militairen), werden
gedwongen de nacht in hun wa
gens door te brengen.
De Serviërs namen gistermor
gen de Nederlandse militairen
mee naar een lokale
dopost. De verkenners kregen
daar te horen dat ze rechtsom
keert moesten maken, waarna
zij besloten op weg te gaan naar
Pale, de 'hoofdstad' van de
Bosnische Serviërs, en Sarajevo.
Kort voor Pale stuitten de Ne
derlanders wederom op een
Servische blokkade. Na bemid
deling door Rose stemden de
Serviërs er uiteindelijk mee in
dat de Nederlandse blauwhel
men de moslim-enclave moch
ten binnengaan.
De Russische nationalist Zji-
rinovski heeft gisteren tijdens
een bezoek aan Servië gezegd
dat land te steunen bij de
claims die de staat heeft op de
len van Kroatië en Bosnië. Bij
zijn aankomst in Belgrado, de
hoofdstad van Klein-Joegoslavië
(Servië en Montenegro), werd
hij enthousiast begroet door
honderden aanhangers.
De VN-vredesmacht heeft het
afgelopen weekeinde fel gepro
testeerd tegen de aanval van
Bosnische Kroaten op Mostar
waarbij eind vorige week tien
mensen zijn omgekomen, on
derwie drie Italiaanse journalis
ten. In een brief aan de Kroati
sche commandant Ante Roso
spreken de VN van 'ontoelaat
baar gedrag' van de Kroaten.
Groot-Brittannië heeft aange
kondigd vanaf vandaag weer
mee te werken aan het sturen
van konvooien met humanitaire
hulp. Londen schortte de hulp
eind vorige week op na de
moord op een 35-jarige Britse
vrachtwagenschauffeur, die eer
der samen met twee andere
Britten was ontvoerd. De Bosni
sche autoriteiten hebben vier
mannen gearresteerd die hierbij
betrokken zouden zijn geweest.
Het nieuwe staatshoofd van Al
gerije, generaal Liamine
Zeroual, zal waarschijnlijk via
twee wegen proberen de huidi
ge politieke impasse in Algerije
te doorbreken. Die heerst
sinds president Chadli Benje-
did aftrad in januari 1992 en
de verkiezingen werden gean
nuleerd die de fundamentalis
ten van het Islamitische Red-
dingsfront (FIS) vrijwel zeker
hadden gewonnen. Zeroual
lijkt de strijd tegen de gewa
pende islamitische groepen
meedogenloos voort te zullen
zetten maar tegelijkertijd te
streven naar een dialoog.
De nu 52-jarige generaal en va
der van drie kinderen werd in
juli vorig jaar als minister van
defensie naar voren geschoven
door zijn voorganger, de toen
malige 'sterke man' van Alge
rije, generaal Khaled Nezzar.
Nezzar zou hem hebben geko
zen juist omdat hij de pragmati
sche vleugel vertegenwoordigde
van een leger dat sterk verdeeld
was over een aanpak van het
fundamentalistische probleem.
Aan de ene kant was er een
fractie die meende dat de fun
damentalisten alleen te vuur en
te zwaard kunnen worden be
streden. Aan de andere kant
was er een minderheid die (net
als de vorige president Chadli
Benjedid) dacht dat de oplos
sing moest worden gezocht in
een dialoog en compromissen.
Zeroual nam een tussenpositie
De nieuwe Algerijnse president,
die voor drie jaar aantreedt, is
een typische beroepsmilitair.
Hij werd opgeleid aan Franse en
Russische militaire academies
Liamine Zeroual.
foto afp hocine zaourar
en bracht bijna zijn hele leven
door in het militaire apparaat.
In de jaren tachtig voerde hij
het commando over drie van de
zes militaire regio's in Algerije,
voordat hij in 1988 comman
dant van de landmacht werd.
Een jaar later trok hij zich terug
uit het leger na een ruzie met
president Benjedid over hervor
mingen van de krijgsmacht. Hij
werd weg gepromoveerd naar
Roemenië als ambassadeur,
maar weigerde de post en trok
zich terug in zijn geboortstad
Batna, tot hij in juli 1993 als mi
nister van defensie werd terug
geroepen.
Binnen het leger wordt Zeroual
gerespecteerd als militair. Als
bewindsman voerde hij tot nu
meedogenloos campagne tegen
de moslim-militanten, een aan
pak die hem het voordeel op
kan leveren dat hij een dialoog
met de fundamentalisten vooral
binnen zijn eigen achterban be
ter kan verkopen. Of de opposi
tie zelf er ook zo over denkt, is
de grote vraag.
Hue nieuwe
leider Franse
communisten
parus hans gertsen
De Franse communisten
hebben zaterdag in de Parij-
se voorstad Saint Ouen een
nieuw tijdperk ingeluid. Het
'democratisch centralisme'
van secretaris-generaal Ge
orges Marchais (72) is voor
bij; het tijdperk van de 'ou
verture' (openheid) van Ro
bert Hue (47) is aangebro
ken.
Robert Hue, de
ke man van de Parti Com
muniste Francais (PCF) en
tevens burgemeester van het
Parijse voorstadje Montigny-
ies-Cormeilles, staat voor de
opgave de in een ernstig po
litiek en ideologisch isole
ment geraakte partij weer
nieuw leven in te blazen. Of
dat lukt, is zeer de vraag.
Hoewel de partij de statuten
en daarmee het interne
functioneren heeft aange
past, gaat het volgens kriti
sche waarnemers vooral om
optische vernieuwingen.
Achter de schermen blijft
alles, bij het ou
de.
De
erke
de Fr
communisten
is een relatieve onbekende.
Hue, al dertig jaar lid, maakt
pas sinds enkele jaren deel
uit van de partijtop. Hue
staat bekend als een aimabel
man, maar vooral als trouw
dienaar van de partij en ver
trouweling van Georges Mar
chais.
land beschikt over alle vitale on
derdelen, zoals plutonium en
een ontstekingsmechanisme.
De Japanners maken zich
zorgen over het Noordkoreaan-
se gevaar. De Amerikaanse pre
sident Clinton zou alle hoop
hebben opgegeven om de
Noordkoreanen ervan te kun
nen weerhouden een kernbom
te maken. Ook zou Noord-Ko-
rea vorderingen hebben ge
maakt met de vervolmaking van
zijn Nodong-raket, waarop een
kernkop kan worden gemon
teerd.
De belangrijkste aluminium-
producerende landen zijn het
eens geworden over een beper
king van de produktie. Dat heeft
de Europese Commissie het
dagelijks bestuur van de Eu
ropese Unie gisteren be
kendgemaakt. Zij willen daar
mee een einde maken aan het
overaanbod en zo de sterk ge
daalde prijzen opkrikken. Het
akkoord omvat de Europese
Unie, de Verenigde Staten, Rus
land, Canada, Australië en
Noorwegen.
De producenten reageerden
positief op voorstellen die de de
Europese Commissie deed na
hun vergadering van 18 tot en
met 21 januari in Brussel. Wel
heeft Rusland gevraagd om klei
ne wijzigingen en willen de Ver
enigde Staten nog nagaan of de
afspraken juridische problemen
zouden kunnen geven in ver
band met de Amerikaanse anti
trustwetgeving.
Ook Hoogovens is blij met het
akkoord. Het concern wacht nu
af welke bijdrage wordt ge
vraagd. Hoogovens zal bij de
smelters in Delfzijl en Canada
de produktie verminderen. Het
bedrijf heeft overigens de pro
duktie al met tien procent be
perkt en zit nu op ruim 140.000
ton per jaar.
Rusland zou hebben toege
zegd zijn produktie te vermin
deren met 500.000 ton per jaar.
Deskundigen ramen het over
aanbod op 1.5 tot 2 miljoen ton
per jaar op een wereldproduktie
van 18 tot 19,5 miljoen ton.
londen dpa-ap
dhaka Bengaalse vrouwen opgesteld in rijen voor een stembureau maken zich op om hun stem uit te brengen. In vier steden in Bangladesh waren
gisteren gemeenteraads- en burgermeestersverkiezingen. Bij gevechten tussen politieke activisten vielen zes doden en 200 gewonden. In de
hoofdstad Dhaka werd 17.000 man politie ingezet om de gevechten de kop in te drukken. Op acht plaatsen in Dhaka moest het stemmen worden
afgeblazen nadat de politie relschoppende activisten met traangas en wapenstok had verdreven. Behalve in Dhaka werden in Chittagong, Rajshahi
Khulna verkiezingen gehouden.
foto afp mufty munir
ACHTERGROND
DEN HAAG DIEDERIK KRAMERS ANP
'olgens de eerste, onvolledige resultaten heeft de 48-
arige Mesjkov meer dan 70 procent van de stemmen
(ehaald. In feite stond de uitkomst twee weken geleden
ilvast, toen Mesjkov in de eerste ronde zijn
egenkandidaat, parlementsvoorzitter Nikolaj Bagrov,
'ersloeg. De gematigde Bagrov, net als zijn rivaal een
lus, was de enige van de aanvankelijk zes kandidaten
lie de band met Oekraïne wil handhaven,
lesjkov sprak zich tijdens de campagne uit voor
lansluiting bij Rusland, maar inmiddels heeft hij zijn
ritspraken gematigd. „We gaan ons niet afscheiden van
Jekraïne, dat is in strijd met de belangen van de Krim."
[locht hij ooit het tegenovergestelde hebben beweerd,
an was dat 'slechts versimpelde taal voor de kiezers',
l^el wil hij de Russische roebel invoeren en een eigen
fcpublikeinse bank' opzetten,
ielont in het kruitvat dat Krim heet, is weer
ingestoken. Voorjaar 1992 wist Kiev nog een
mfrontatie af te wenden, toen de Krim zijn
Jnafhankelijkheidsverklaring en plannen voor een
BB feferendum over aansluiting bij Rusland introk, in ruil
m v'oor meer autonomie. Maar Mesjkov heeft de
jjg «olksraadpleging weer uit de kast gehaald. Op 27 maart,
tgelijk met de parlementsverkiezingen in Oekraïne en
165 [feKrim, kunnen de kiezers antwoord geven op de vraag:
pent u voor een onafhankelijke Krim-republiek in een
andere staten?'
lij de beoogde unie denkt Mesjkov eerder aan Rusland
De Krim is verder van Oekraïne afgedreven na de pre
sidentsverkiezingen van het afgelopen weekeinde. De
zege van de Russische separatist Joeri Mesjkov dreigt
de spanningen tussen de verschillende bevolkings
groepen, tussen de Krim en Kiev, en tussen Oekraïne
en Rusland aan te wakkeren.
dan aan Oekraïne. De Krim werd in 1954 door
Chroesjtsjov overgeheveld van de Russische naar de
Oekraïense Sovjetrepubliek. Destijds was dit een louter
symbolisch gebaar, maar het kreeg onvoorziene
gevolgen toen Oekraïne eind 1991 onafhankelijk werd.
Tweederde van de 2,7 miljoen inwoners van de Krim is
Rus, en maar liefst 80 procent (onder wie gerussificeerde
Oekraïeners) is Russischtalig. De Krim is het enige
gebied in Oekraïne waar de Oekraïeners niet eens
onderwijs in hun eigen taal kunnen genieten.
Aan deze etnische cocktail voegden zich onder
Gorbatsjov nog 280.000 Krim-Tataren, de
oorspronkelijke inwoners van het schiereiland die in
1944 naar Centraal-Azië werden gedeporteerd. Hun land
en woningen werden overgenomen door Russen en
andere Sovjet-nieuwkomers. De Tataren leven in
erbarmelijke omstandigheden: 70 procent van de
beroepsbevolking is werkloos, en meer dan de helft heeft
geen huis.
De gespannen verhoudingen tussen Tataren en Russen
zijn alleen maar verslechterd door de verkiezing van
Mesjkov, die niets wil weten van herstel van de Tataarse
rechten en eigendommen. Van hun kant verwachten de
Tataren meer heil van Kiev dan van Moskou.
„Herziening van de grenzen kan alleen maar oorlog
betekenen", waarschuwt de Tataarse leider Moestafa
Dzjemilov.
De uitkomst van de kiesstrijd is koren op de molen van
de nationalisten in Rusland, die toch al de wind in de
zeilen hebben na de overwinning van Vladimir
Zjirinovski. Zij eisen niet alleen de terugkeer van de
Krim, maar ook teruggave van de Zwarte-Zeevloot.
waarover Kiev en Moskou na twee jaar touwtrekken nog
steeds geen definitieve regeling hebben gesloten.
Mesjkov erkent echter dat hij zijn overwinning niet
zozeer aan het pro-Russische nationalisme heeft te
danken, alswel aan de economische misère in de Krim.
Eenderde van de kiezers zijn gepensioneerden die het
zwaarst zijn getroffen door de maandelijkse inflatie van
80 procent. „De kiezers hebben vooral tegen het
heersende gezag gestemd dat ik vertegenwoordig",
klaagde een verbitterde Bagrov na zijn nederlaag,
„terwijl alle andere kandidaten een beter leven binnen
Rusland beloofden".
De gepensioneerde Antonina Aleksandrova vertrouwt
geen enkele politicus meer en heeft blanco gestemd. „Ik
geloof niet meer in Bagrov, maar ik ben tegen Mesjkov.
Ik wil niet dat de Krim een nieuw Nagorno-Karabach
wordt."
Negen doden door
lawines in Alpen
Lawines hebben gisteren in
de Alpen zeker negen men
senlevens geëist. Een skiër
wordt nog vermist. De
meeste slachtoffers vielen in
Frankrijk, waar vijf Britten
en twee Franse skileraren
omkwamen.
De Britse slachtoffers be
hoorden tot een groep art
sen die deelnam aan een
congres in Val d'Isère
(Savoie). Zij waren met een
Franse begeleider gaan ski
ën en werden bij Champag-
ny door een lawine overval
len. Enkele kilometers ver
derop werd een andere
Franse skileraar door een
lawine gedood.
De andere twee doden
vielen in Oostenrijk en Zwit
serland. In het oosten van
Zwitserland kwam een 45-
jarige Italiaanse skiër om.
In Oostenrijk werden drie
skiërs bedolven. Eén van
hen overleed en één wordt
nog vermist. De derde is op
genomen in een ziekenhuis.
Prins Charles geeft zijn langdurige relatie met Camilla Parker Bow
les op. Dat meldde de krant Mail on Sunday gisteren. Het blad zegt
dit te hebben vernomen in kringen van het paleis. Daar werd ge
meld dat de twee elkaar niet meer willen zien. Vrienden van Camil
la, die getrouwd is met brigadegeneraal Andrew Parker Bowles,
zeggen 'dat zij helemaal ontdaan is' van deze kwestie.
Charles en Camilla hebben elkaar in 1970 tijdens een polowed
strijd leren kennen. Hun verhouding zou na twee jaar zijn beëin
digd toen de Britse troonopvolger dienst nam bij de marine en zijn
diensttijd op zee doorbracht. Toen hij terugkeerde, was Camilla ge
trouwd. De verhouding begon echter opnieuw.
De affaire zou mede hebben geleid tot de breuk tussen Charles
en Diana. Lady Di zou Camilla slechts hebben aangeduid als 'die
vrouw' of 'de rottweiler'. De pers, die steeds op de hand van Diana
was, beeldde Camilla steeds op haar onvoordeligst af.
Prins Charles heeft zaterdag de harten gestolen van de inwoners
van een klein stadje in Tasmanië door samen met de Tasmaanse
premier Ray Groome even een café binnen te wippen. Charles lijkt
met dit en andere ongedwongen optredens aardig te slagen in de
opzet van zijn reis: het opvijzelen van zijn imago na de scheiding
van prinses Diana.
Claes was eind jaren tachtig,
toen de Italiaanse helikopterfa
brikant Agusta met smeergel
den rondstrooide om een Belgi
sche legerorder te bemachtigen,
minister van economische za
ken. In die hoedanigheid was
hij bekend met de economische
compensaties die Agusta België
in het vooruitzicht stelde. Van
die compensaties is overigens
maar weinig terechtgekomen.
Het Laatste Nieuws schreef za
terdag dat Agusta met Claes
heeft onderhandeld over een
smeergeld van 15 miljoen frank
(ongeveer 750.000 gulden).
brussel aly k
correspondent
Wegens laster en eerroof zal de
Belgische vice-premier en mi
nister van buitenlandse zaken
Willy Claes een klacht indienen
tegen het dagblad Het Laatste
Nieuws. De minister van de
Vlaamse socialistische partij SP
vindt het 'riooljournalistiek' dat
de krant hem zaterdag van be
trokkenheid bij het Agusta-om-
koopschandaal betichtte. Drie
Waalse socialistische ministers
zijn al over het schandaal ge
struikeld.
