I
Onderzoek naar rapporten CRI
1'
Nieuwe HAVO maakt 'pretpakket' onmogelijk
V-teken tegen racisme
7Mij ophalen?
Niet nodig, ik
pak de Arola."
VNZ en KLOZ pleiten voor
fonds voor de ouderenzorg
Hongerstaking
Kabinet trekt nog eens 21 miljoen
uit voor waterschade in Limburg
Op Zaans terrein werd
mosterdgas geproduceerd
-F
Binnenland
Programma De Leeuw uitgesteld
Hilversum Paul de Leeuw en de VARA hebben besloten de eer-
ite aflevering van zijn nieuwe programma Muilen Dicht, die
Lanavond zou worden uitgezonden, twee weken uit te stellen.
Volgens een woordvoerster van de omroep waren beide partijen
hog niet tevreden over de kwaliteit van het programma. In
n plaats van Muilen Dicht zendt de VARA vanavond een volledige
- Registratie uit van het theaterprogramma Alles of Nooit van
Sfoup van 't Hek.
Je
[Eigenaar afgebrand restaurant vast
iïyooRN De politie heeft gisteren de 36-jarige eigenaar van het
ufiëzeweek afgebrande Turks restaurant in Hoorn aangehouden
(Op verdenking van brandstichting in zijn eigen zaak. Samen met
leen Italiaanse pizzeria brandde het Turkse restaurant in de
Smacht van woensdag op donderdag volledig uit. In de hal werden
hakenkruisen aangetroffen. Verder liepen ook een makelaars-
ikantoor en een woonhuis zware schade op. De schade loopt in
de miljoenen guldens.
i Bonden gaan overleg traineren
3| utrecht» De Voedingsbonden FNV en CNV gaan het overleg
met de agrarische werkgevers binnen het Landbouwschap trai
neren. Bij elk gespreksonderwerp richten de bond zich voortaan
uitsluitend op de belangen van de werknemers. Hierdoor zal het
functioneren van het Landbouwschap ernstig worden bemoei
lijkt, zo verwachten de bonden. Het voornemen is een reactie op
het besluit van de werkgevers om alle besprekingen over verbe
tering van de arbeidsomstandigheden in de land- en tuinbouw
stop te zetten.
Nederlandse VN-waarnemer gewond
den haag Een 31 - jarige Nederlandse VN-waarnemer is gisteren
in het zuidwesten van Kroatië licht gewond geraakt als gevolg
lijnexplosie. Achter de wagen waarin hij met nog een
Nederlandse officier en een collega uit Bangladesh zat, ging een
anti-personeelmijn af die waarschijnlijk was verbonden met een
struikeldraad.
Helikopterpiloot niet meer vervolgd
bosch De 61 -jarige helikopterpiloot, die vorig jaar werd ge
dwongen een gedetineerde te bevrijden uit de gevangenis in
Grave, wordt niet meer vervolgd. Volgens de Bossche officier van
justitie mr. P. Bender is de man destijds ten onrechte als ver
dachte aangemerkt. De bevrijde gevangene, die een paar maan
den later werd aangehouden, bleek een neef van de man te zijn.
De 24-jarige man die de helikopterpiloot met een vuurwapen
lad gedwongen naar de gevangenis te vliegen, beweerde tijdens
[de rechtszitting dat de 61-jarige vrijwillig had meegewerkt en
laarvoor 30.000 gulden had gekregen.
Nederlands ontwerp tramnet Tel Aviv
den haag De openbaar vervoersbedrijven van Amsterdam, Rot
terdam en Den Haag gaan een sneltramnet ontwerpen voor Tel
Aviv. Dat heeft de Haagse Tramweg Maatschappij gisteren mee
gedeeld. In de Israëlische stad rijden nu alleen bussen. Het Ne-
derlandse ontwerp omvat het hele vervoerssysteem, inclusief
stations, trams en de exploitatie van de lijn. Het is de eerste op
dracht voor het samenwerkingsverband van de drie vervoersbe
drijven.
Met ANWB-kaart ook telefoneren
den haag Met de lidmaatschapskaart van de ANWB zal een lid
jn de toekomst waarschijnlijk ook kunnen telefoneren, parkeren
en tanken. Dit heeft hoofddirecteur Nppwen gisteren bekendge
maakt. In samenwerking met PTT Telecom ontwikkelt de ANWB
een multifunctionele kaart.
Status PLO-vertegenwoordiging hoger
mhaag» Nederland heeft de positie van de PLO-vertegenwoor-
diging in Den Haag opgewaardeerd. Het informatiekantoor
krijgt de semi-diplomatieke status van 'Algemene Palestijnse
Delegatie'. Volgens een woordvoerder van het ministerie van
buitenlandse zaken wil Nederland hiermee vooral een politiek
signaal afgeven. ,,We waarderen de constructieve rol van de PLO
bij de vredesbesprekingen met Israël", aldus de woordvoerder.
Justitie zou nooit wat hebben gedaan met informatie over drugsmokkel
Minister Hirsch Ballin van justitie laat onderzoeken of
zijn ministerie halverwege de jaren tachtig gedetailleerde
rapportages van de Centrale Recherche Informatiedienst
(CRI) heeft ontvangen over drugsmokkel door het Co
lombiaanse Medellin-kartel via Suriname, Aruba en de
Antillen naar Nederland. Volgens een voormalig werkne
mer van de CRI heeft Justitie die rapporten wel ontvan
gen, maar er nooit wat mee gedaan, zo meldde NRC
Handelsblad gisteren.
den haag nparaai politie op Justitie gaf een
dergelijke reactie. Premier Lub-
Hirsch Ballin, die pas in 1989 bers zei gisteren Korthals Altes
aantrad als minister van Justitie, te geloven 'omdat ik hem heb
onderzoekt nu wat er destijds leren kennen als i
met de rapporten is gebeurd, tieusman'.
Zijn voorganger Korthals-Altes,
nu Eerste-Kamerlid voor de
WD, kan zich niet herinneren
de rapporten van het CRI te
hebben gezien.
„Of de informatie ooit op het
departement is geweest, weet ik
niet," aldus Korthals-Altes. Ook
de toenmalige directeur-gene-
Met name een zeer vertrou
welijk CRI-rapport uit januari
'86 zou een overzicht geven van
het bewijsmateriaal tegen acht
verdachten van drugssmokkel,
onder wie de toenmalige Suri
naamse legerleider Bouterse. De
CRI zou daarin hebben aange
drongen op maatregelen tegen
vangrijke drugtrans
porten. Deze betroffen met na
me ladingen cocaïne, die onder
meer in uitgeholde boomstam
men en schoenen naar Neder
land werden verscheept.
Het is echter de waag of de
bewuste rapportages informatie
bevatten die aan de Tweede Ka
mer is onthouden. Op 1 oktober
1991 berichtte Hirsch Ballin de
Kamer over informatie die de
CRI al in 1984 had over cocaïne
transporten uit Zuid-Amerika
naar Europa. De Colombianen
wilden in België, Duitsland en
Nederland voorraden cocaïne
aanleggen. Diverse inlichtin
gendiensten, onder andere de
Amerikaanse drugbestrijdings
dienst DEA, maakten in die tijd
al gewag van de betrokkenheid
van Desi Bouterse.
Het CRI-onderzoek werd ech
ter eind 1984 gestopt, formeel
vanwege strategische en tacti
sche problemen, te weinig
mankracht, het afglijden van de
operatie tot een infiltratiezaak
en problemen rond de informa
tiebron. De DEA ging echter
door met het onderzoek, dat in
'86 leidde tot de arrestatie van
Bouters' plaatsvervanger E.
Boereveen in Miami.
Bij het besluit de operatie te
staken zou Justitie geen rol heb
ben gespeeld. Volgens Hirsch
Ballin was overleg met de CRI in
de jaren tachtig beperkt tot be
leidszaken. Operationele zaken
werden besproken met de poli
tie en het openbaar ministerie.
Bovendien was er toen geen
structureel overleg tussen Justi
tie en CRI, aldus de bewinsd-
man. Pas in 1985 werden de
eerste richtlijnen inzake infiltra
tie afgekondigd.
Ook uit verslagen van de ka
mercommissie voor inlichtin
gen- en veiligheidsdiensten, die
bestaat uit de fractieleiders van
de vier grote partijen, blijkt dat
er al in 1990 is gesproken c
doorvoer van drugs, vooral
caïne, via Suriname naar i
land en Europa. De
vergaderde hierover achter ge
sloten deuren met de ministers
Dales (binnenlandse zaken) en
Hirsch Ballin (justitie). Besloten
werd de aanvoerlijnen nader te
onderzoeken en tezamen met
de Surinaamse regering actie te
ondernemen.
In een reactie zei premier
Lubbers in de loop der jaren
tientallen rapporten te hebben
gezien waarin melding werd ge
maakt van dit soort aan drugs
gerelateerde activiteiten. „Maar
het ging zelden om harde feiten
die Justitie kon vervolgen. Meer
om aanwijzigingen en vermoe
dens," aldus de eerste minister.
De stelling dat Justitie nooit iets
met de informatie van het CRI
heeft gedaan, deed Lubbers als
'merkwaardig' af.
Ruziënde chefs
politie beloven
samen te werken
amsterdam anp
De hoofdcommissarissen Nord-
holt en Wiarda zullen waar no
dig samenwerken. Deze belofte
hebben zij gisteren gedaan in
een gesprek met hun bazen,
waarnemend burgemeester De
Grave van Amsterdam en bur
gemeester Opstelten van
Utrecht. Het gesprek werd ge
voerd naar aanleiding van de
hooglopende ruzie tussen beide
politiechefs.
Volgens de woordvoerders
van de burgemeesters is 'na
drukkelijk' de al eerder gemaak
te afspraak bevestigd dat de be
trokkenen zich in het openbaar
zullen onthouden van com
mentaar. zolang de onderzoe
ken in de affaire nog niet zijn
afgerond.
Simons wil proef
met heroïne voor
'terminale" junk
Staatssecretaris Simons (volks
gezondheid) pleit voor een we
tenschappelijk experiment om
'hopeloze, soms terminale'
junks heroïne te verstrekken.
Hij heeft de Gezondheidsraad
om advies gevraagd. Simons,
lijsttrekker voor de PvdA in Rot
terdam, schrijft dit in een arti
kel. De vijf grootste fracties in
de Rotterdamse gemeenteraad
staan welwillend tegenover het
plan.
terneuzen Zo'n 1500 scholieren van het middelbaar onderwijs in Terneuzen, waar binnenkort een kleine tweehonderd asielzoekers worden gehuisvest, demonstreerden gisteren tegen
racisme. Ze boden burgemeester Barbé honderden handtekeningen aan. De demonstratie was bedoeld ter ondersteuning van de komst van de asielzoekers. De afgelopen dagen werden
diverse gebouwen in de stad met racistische leuzen beklad. foto anp paul stolk
igenHevel alle subsidies over'
irin;.
De organisaties van ziekenfond-
particuliere verzekeraars,
de VNZ en het KLOZ, vinden
de zorgverzekeraars op kor
te termijn de beschikking moe-
)et e ten krijgen over een fonds voor
ouderenzorg. In een gezamen
lijke discussienota 'De ouderen
zorg is hard aan verjonging toe'
stellen ze een serie ingrijpende
maatregelen voor om te voorko
men dat de kosten fors uit de
hand gaan lopen.
Volgens VNZ en KLOZ zou-
'dën alle subsidies naar het
fonds moeten worden overge
heveld, plus een beperkt deel
van de bestaande budgetten en
het geld dat nodig is voor de
d,oor de vergrijzing noodzakelij-
''De verzekeraars stellen verder
piÊ er voor alle voorzieningen
vbör ouderen één financierings
systeem en één systeem van in
dicatiestelling moeten komen.
Daardoor kan meer zorg 'op
maat' worden geleverd en
wordt voorkomen dat ouderen
van het kastje naar de muur
worden gestuurd.
Ook moet volgens VNZ en
KLOZ worden toegewerkt naar
een scheiding tussen wonen en
zorg, of iemand nu in een ver
pleeghuis verblijft of in een
woonzorgcomplex (Wozoco).
De woon- of verblijfkosten
moeten dan niet langer door de
ziektekostenverzekering worden
betaald maar door de ouderen
zelf.
VNZ en KLOZ willen dat de
zorgverzekeraars gaan optreden
als 'regisseur' in de ouderen
zorg. Ondanks dat modernise
ring van deze zorg een grotere
doelmatigheid mogelijk maakt,
zal er volgens hen de komende
jaren meer geld voor moeten
worden uitgetrokken om het
kwaliteitsniveau te kunnen
handhaven. Uitbreiding van de
capaciteit van de verpleeghuis
zorg noemen de verzekeraars
onontkoombaar. Daar zou een
deel van de capaciteit van de
bejaardenoorden voor kunnen
worden gebruikt. Die hebben
volgens "VNZ en KLOZ namelijk
hun langste tijd gehad. Ze zul
len meer moeten worden toege
sneden op de eisen van een
e generatie bewoners.
Binnen de bejaardenoorden
moet snel een splitsing worden
gemaakt tussen patiënten die in
aanmerking komen voor ver
pleeghuiszorg en ouderen voor
wie begeleid of aangepast wo
nen in combinatie met zorg de
beste oplossing is. KLOZ en
VNZ zien overigens geen heil in
het snel omvormen van bejaar
denoorden in Wozoco's en ver
pleeghuizen. Dat kan beter ge
leidelijk gebeuren, bij voorbeeld
bij vervangende nieuwbouw.
den haag Turkse sympathisanten van de linkse beweging Dev Sol
houden sinds begin deze week een hongerstaking op het Haagse Plein.
Zij protesteren tegen het optreden van de Nederlandse politie en de
Binnenlandse Veiligheids Dienst (BVD), die eind vorig jaar begonnen
met een actie omdat er aanwijzingen waren dat Dev Sol-mensen andere
Turken chanteerden en bedreigden. foto anp koen suyk
Het kabinet heeft nog eens 21
miljoen gulden uitgetrokken
voor de schade door de water
overlast in Limburg. De totale
rijksbijdrage komt daarmee op
bijna 120 miljoen gulden. Mi
nister Van Thijn (binnenlandse
zaken) heeft dat gisteren aan de
Tweede Kamer meegedeeld.
Voor de niet-verzekerbare
waterschade bij particulieren
trekt het kabinet 36 miljoen gul
den uit. De actie "t Is een ramp,
help 't zuiden' heeft tot nog toe
25 miljoen opgeleverd. Het to
tale steunbedrag (61 miljoen)
dekt niet de gehele schade bij
particulieren. Die wordt geschat
op tachtig miljoen.
Voor het niet-agrarische be
drijfsleven wordt de schade
door de watersnood eveneens
op tachtig miljoen geraamd.
Daarvoor trekt het kabinet 65,8
miljoen uit. De agrarische sec
tor kan rekenen op achttien
miljoen van het kabinet, waar
de totale schade waarschijnlijk
21,5 miljoen zal belopen.
Voor het bedrijfsleven en de
landbouw rekent het kabinet
een eigen risico van tien pro
cent. 65 Procent van de schade
wordt direct vergoed. Voor de
rest van het schadebedrag kun
nen de ondernemers gebruik
maken van door de overheid
gesubsidieerde leningen.
Voor particulieren geldt een
eigen risico van tweeduizend
gulden. Vervolgens wordt ne
gentig procent van de inboedel-
schade tot 20.000 gulden ver
goed en vijftig procent bij een
schade tot 60.000 gulden. Daar
boven geldt geen vergoeding
Van Thijn schrijft dat hiermee
in een 'goede en rechtvaardige
afwikkeling van de schade
wordt voorzien.' Van Thijn ver
wacht dat half februari het over
leg met de verzekeraars wordt
afgerond over de verzekerbaar
heid van natuurrampen.
Eindelijk is het zover. Na jarenlange kritiek op het
HAVO-onderwijs liggen er nu plannen klaar om
het onderwijr-peil drastisch te verhogen. Minister
Ritzen van onderwijs maakt korte metten met de
'pretpakketten', die zo geliefd zijn bij met name
de HAVO-scholier.
Vanaf 1996 komen er voor zowel de boven
bouw van het HAVO als VWO vier studierichtin
gen, namelijk cultuur en maatschappij, natuur en
gezondheid, economie en maatschappij en na
tuur en techniek. 'Pretpakketten' zonder een na
tuurwetenschappelijk vak en wiskunde bestaan
dan niet meer. Ritzen laat zich leiden door het
rapport van de werkgroep van oud-staatssecreta
ris Ginjaar-Maas, dat donderdag is gepubliceerd.
Doordat de samenleving steeds ingewikkelder
wordt, moeten scholieren steeds beter onderlegd
zijn om na hun middelbare school hun weg te
vinden. Ze moeten niet alleen sociale vaardighe
den ontwikkelen, maar ook kennis en inzicht ver
werven. Daarnaast moeten ze wat van techniek
en informatie weten om zich te kunnen redden in
de moderne samenleving.
Als de plannen doorgaan, bestaat straks bijna
de helft van het vakkenpakket uit een gemeen
schappelijk deel voor alle leerlingen. Dat bevat
onder meer Nederlands, wiskunde en de nieuwe
vakken algemene natuurwetenschappen en
mens- en maatschappijwetenschappen.
Éénderde van het vakkenpakket wordt ge
vormd door de keuze voor een 'profiel'. Zo is voor
het profiel natuur en gezondheid het vak biologie
verplicht, voor het profiel economie en maat
schappij de vakken algemene economie en be
drijfseconomie. De rest van het vakkenpakket,
ongeveer éénvijfde, kan vrij worden gekozen.
De voorstellen sluiten naadloos aan op de ba
sisvorming, die dit jaar van start is gegaan. In de
basisvorming krijgen alle leerlingen de eerste ja
ren van het voortgezet onderwijs vijftien verplich
te vakken waaronder techniek en verzorging. Die
vakken zijn vooral bedoeld als kennismaldng.
Met name meisjes moeten zo de kans krijgen
om in de techniek verder te gaan. Want de inte
resse voor technische studies is nog steeds bene
den de maat.,De nieuwe vakkenpakketten bieden
scholieren nu ook in de bovenbouw de kans op
de ingeslagen weg verder te gaan. Ritzen hoopt
dat meisjes in de bovenbouw worden verleid
door de studierichting natuur en gezondheid.
De plannen zijn ook bedoeld om het voortgezet
onderwijs beter te laten aansluiten op het hoger
onderwijs. Met andere woorden: de scholieren
beter voor te bereiden op werk, HBO of universi
teit. Het VWO gaat specifiek opleiden voor de
universiteit, het HAVO voor het hoger beroepson
derwijs.
Nu komt het nog te veel voor dat VWO'ers niet
naar de universiteit maar naar het HBO gaan, ter
wijl het HAVO daar de vooropleiding voor is.
Maar de HAVO-opleiding is tot nog toe voor de
'harde' studies in het HBO ontoereikend. Via bij
spijkerprogramma's wordt op dit moment ge
tracht die lancune te vullen.
De plannen zien er gelikt uit, maar voor scho
lieren die niet precies weten wat ze willen, wordt
het straks moeilijk. Vooral zij kiezen voor de
'pretpakketten'. Dat kan straks op de middelbare
school niet meer, maar ook de samenleving
maakt dat onmogelijk. Met van alles een beetje
weten, red je Je straks niet meer. Door de nieuwe
profielen worden leerlingen gedwongen een aan
tal vakgebieden beter te beheersen. Een belang
rijke vaardigheid die tegelijkertijd wordt geleerd,
is het kiezen zelf.
Op het terrein van de voorma
lige Artillerie Inrichtingen in
Zaandam is aan het einde van
de jaren dertig mosterdgas ge
produceerd. Het gas was be
stemd voor het Koninklijk Ne-
derlandsch-Indisch Leger
(KNIL), omdat men vermoed
de dat andere partijen in Zuid-
oost-Azië ook over chemische
wapens beschiktën.
Dat heeft het ministerie van
defensie gisteren toegegeven.
In het verleden is altijd ont
kend dat Nederland over
strijdgassen zou beschiken. Er
bestaat volgens het ministerie
geen enkel verband tussen de
produktie van het verboden
strijdgas en de cyanide vervui
ling die nu in de bodem van
het Zaandamse terrein is aan
getroffen.
De mosterdgas-installatie is
voor de Tweede Wereldoorlog
verscheept naar Indonesië,
om daar het KNIL te kunnen
voorzien van het chemische
wapen. Weliswaar is de inzet
van chemische wapens sinds
1925 wereldwijd verboden
(Protocol van Genève), maar
Nederland hield de handen
vrij om gifgassen te gebruiken
als de tegenstander dat ook
zou doen.
Dit is naar buiten gekomen
naar aanleiding van hardnek
kige geruchten in de Zaan
streek als zou het zogeheten
Hembrug-terrein vervuild zijn
met strijdgassen als mosterd
gas en blauwzuurgas. Vorige
week werd dit ter sprake ge
bracht tijdens een besloten
bijeenkomst van de raads
commissie milieu in Zaanstad.
In 1938 en 1939 stond er op
het terrein een experimentele
fabriek voor de produktie van
mosterdgas. Er werden kleine
hoeveelheden van het strijd
gas geproduceerd. Volgens
Defensie is het gas, samen met
de fabriek, naar
Indonesië overgebracht en
in de jaren zeventig vernietigd.
Het openbaar ministerie in
Haarlem, dat een strafrechte
lijk onderzoek voert naar de
verontreiniging van het ter
rein, laat weten dat er niets ge
bleken is van de aanwezigheid
van mosterdgas-resten in de
bodem. Een bodemsanering
van het terrein zou vijfhon
derd miljoen gulden kosten.
TERDAG 29 JANUAR11994