'Gebruik meevaller om
tekort te verminderen'
4
Niet te geloven!
Binnenland
Minister bevestigt melding
Wiarda over corruptie politie
Procureur-generaal Den Bosch
wil een soort 'nationale FBI'
'Ien hield van mensen, niet van gezeur'
Invoering 'Schengen'
opnieuw uitgesteld
Onderlinge zorg minder vanzelfsprekend
Vietnam wil landgenoten
ook zonder geld terug
Kampproces begonnen
I/VOENSDAG 26 JANUARI 1994
NS'ers vinden babylijkje bij viaduct
nfn bosch Twee werknemers van de Nederlandse Spoorwegen
hebben gistermiddag vlakbij een spoorwegviaduct in Den Bosch
het stoffelijk overschot van een baby gevonden. Het naakte lijkje
was verpakt in een plastic boodschappentas. Volgens een
woordvoerder gaat het om een pas geboren, blank jongetje.
Helft personeel supermarkt is parttime
oen haag De helft van het personeel in supermarkten werkt op
'pulpcontracten' van twaalf'uur per week of minder. Dat heeft
de Dienstenbond FNV berekend aan de vooravond van de CAO-
onderhandelingen. Zo krijgen oproep- en hulpkrachten geen ex
tra loon als ze op zaterdag of tijdens de koopavond werken. De
Dienstenbond FNV wil dat de werkweek wordt verkort van 38
naar 36 uur en dat de vrijkomende uren worden gebruikt voor
parttime-krachten.
Vijftien maanden cel voor ex-lijfwacht
utrecht De rechtbank in Utrecht heeft gisteren de 33-jarige Er-
melose ex-lijfwacht van Klaas Bruinsma wegens poging tot zwa
re mishandeling veroordeeld tot vijftien maanden cel. Er was
twee jaar geëist. Door de psychiater die hem toentertijd in het
ziekenhuis behandelde, was de Ermeloër gevraagd bij een ge
sprek tussen hem en een patiënt te zijn. Deze had de psychiater
de dag daarvoor ernstig mishandeld. Toen het gesprek uit de
hand dreigde te lopen, gaf de ex-lijfwacht de man een trap in het
gezicht en bedreigde hem met een pistool.
Hof: Westafrikaan terecht vrijgelaten
amsterdam Het gerechtshof in Amsterdam heeft gisteren be
paald dat de rechtbank een Westafrikaanse vluchteling vorige
week terecht heeft vrijgelaten. De man zat sinds september in
het Grenshospitium in Amsterdam. Als gevolg van de nieuwe
Vreemdelingenwet die per 1 januari in werking trad, had het mi
nisterie van justitie hem moeten aanmelden bij de rechtbank,
die de detentie toetst. Omdat het ministerie dat niet had gedaan,
liet de rechtbank de man vrij. De Westafrikaan maakte deel uit
van een groep van veertig vreemdelingen, die eveneens te laat
zijn aangemeld.
Voorzitter: 'Ministers dachten niet na'
brussel Vrijwel zonder nadenken hebben de Nederlandse en
Belgische ministers van cultuur en onderwijs vorige week het
voorstel van de spellingcommissie van de Nederlandse Taalunie
van tafel geveegd. Dat betoogt de voorzitter van de commissie,
de Leuvense professor Guido Geerts. ,,De ministers gaven niet
de indruk ernstig over ons voorstel te hebben gedebatteerd", al
dus Geerts in het jongste nummer van het Leuvense studenten
blad Veto.
Kombrink tegen positieve discriminatie
Rotterdam Projecten voor inburgering van allochtonen mogen
niet leiden tot ongelijke behandeling van andere burgers die ook
weinig kansen op de arbeidsmarkt hebben. Initiatieven als gratis
zwemmen voor buitenlandse vrouwen in Rotterdam zijn goed
bedoeld, maar werken jaloezie in de hand. Dit stelt Hans Kom
brink, die samen met staatssecretaris SimQ.ns de PvdA-lijst voor
de gemeenteraadsverkiezingen in Rotterdam trekt. Hij vindt dat
de PvdA ook op landelijk niveau voorzichtig moet omspringen
met 'positieve discriminatie'.
Korpschef Wiarda van de Utrechtse politie heeft
vorige week in een onderhoud met minister
Hirsch Ballin van justitie wel degelijk gesproken
over corruptie bij de Amsterdamse politie. Dat
heeft Hirsch Ballin gisteren gezegd. Wiarda ont
kende de laatste dagen dat hij over corrupte prak
tijken of politiemensen in Amsterdam had ge
sproken. Hij zou zich alleen 'in algemene zin'
hebben uitgelaten over het lekken van vertrouwe
lijke politie-informatie naar misdadigers.
De Utrechtse hoofdcommissaris mr. J. Wiarda
is er al sinds half december van overtuigd dat
„heel sterke mechanismen" en „elementen die
niet te goeder trouw zijn" de opbouw verhinde
ren van een sterk en betrouwbaar recherche-ap
paraat ter bestrijding van de georganiseerde cri
minaliteit. Flij pleitte toen in de Leeuwarder Cou
rant al voor een parlementair onderzoek hiernaar
omdat de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD)
en de rijksrecherche daar in zijn ogen „minder
geschikt voor zijn, gezien de hoge kringen die
hierbij zijn betrokken".
Wiarda sprak met Hirsch Ballin omdat hij 'vra
gen en vermoedens' had bij de opheffing van het
Interregionaal Rechercheteam. Noord-Hollan
d/Utrecht, een team van superrechercheurs die
probeerden grote criminelen aan te pakken. Wi
arda zou volgens Hirsch Ballin hebben gezegd dat
hij 'vermoedens over corruptie' had bij het Am
sterdamse politiekorps. Daarbij zouden volgens
de bewindsman alleen corruptie-affaires zijn aan
gekaart die bij Justitie al bekend waren.
De affaire over corruptie kwam vorige week za
terdag in het nieuws door een verhaal in NRC
Handelsblad waarin Wiarda wordt geciteerd. De
Utrechtse burgemeester Y. Opstelten zei gisteren
dat hij 'vierkant achter' zijn korpschef staat. Hij
maakte de spraakverwarring over wat Wiarda nou
allemaal wel of niet over corruptie heeft gezegd
alleen maar groter. „De uitlatingen van de minis
ter sporen met de uitspraken die Wiarda in ons
persbericht van afgelopen zaterdag deed", aldus
Opstelten. Daarin staat dat Wiarda nooit beschul
digingen in de richting van enig korps heeft ge
daan. Opstelten: „Wiarda heeft alleen gesproken
over een dreiging van corruptie en niet over een
beschuldiging".
Er moet een landelijk, hoog
gespecialiseerde super recher
che-eenheid komen, naast de
vier nu bestaande interregio
nale rechercheteams (IRT's).
De landelijke eenheid moet de
IRT's met specialisten bijstaan
in onderzoeken. Ook kan zij
bij grote internationale zaken
met buitenlandse politie-een-
heden samenwerken.
Dat zegt procureur-generaal
mr. R. Gonsalves van Den
Bosch in reactie op de roep
om één landelijke recherche
eenheid in plaats van vijf in
terregionale teams. Gonsalves
is bij het Openbaar Ministerie
verantwoordelijk voor de aan
pak van de georganiseerde cri
minaliteit.
Het idee van een team werd
geopperd na de opheffing van
het IRT Noord-Hollan-
d/Utrecht en doet nu weer op
geld door de ruzie tussen de
Amsterdamse korpschef Nord-
holt en zijn Utrechtse collega
Wiarda.
Gonsalves ziet niets in één
landelijke recherche-eenheid
in plaats van vijf interregionale
teams. Hij vindt dat verder
moet worden gebouwd aan
waar de politie mee bezig is:
de vijf samenwerkingsverban
den binnen de 25 politiere
gio's. „Dat het in Noord-Hol
land/Utrecht spaak is gelopen
wil niet zeggen dat het elders
in Nederland niet werkt.
Het werkaanbod bij de poli
tie is volgens hem zo groot dat
wel eens aarzelingen zijn te
bespeuren aan hele grote in
ternationale onderzoeken te
beginnen. De motivatie bij de
politie is bovendien steeds
moeilijker op te brengen naar
mate het opsporingsbelang
verder weg ligt. Om dié rede
nen pleit hij voor een 'dak op
het bestaande huis'. „Het is al
tijd een kwestie van schaal ge
weest, die steeds moest wor
den aangepast aan de eisen
die de criminaliteit stelt. Geen
haar op mijn hoofd die denkt
aan een geheel nieuwe organi-
Ook D66-senator Staal is
voorstander van een Nationale
Recherche. Evenals de stichter
van de IRT's, oud-politietop
man Kees Sietsma. PvdA-ka-
merlid Stoffelen ziet niets in
de FBI, maar meer in vijf
IRT's.
Duisenberg keert zich tegen plannen van kabinet
De eenmalige meevaller van vier miljard gulden aan be
lastinggeld mag van president Duisenberg van de Neder-
landsche Bank alleen worden gebruikt voor het omlaag
brengen van het overheidstekort. Duisenberg is tegen het
plan van minister Kok van financiën om het geld te ge
bruiken voor lastenverlichting voor burgers en bedrijven.
den haag npasten staat volgens Duisenberg
immers een 'structurele' tegen
valler, die ook ongeveer vier
miljard bedraagt, wegens lagere
opbrengsten van het Neder
landse aardgas.
In het Verdrag van Maastricht
zijn strenge afspraken gemaakt
over de maximale hoogte van
begrotings- en financieringste-
In een toespraak voor het Ne
derlands Genootschap voor In
ternationale Zaken in Den Haag
zei Duisenberg gisteren dat hij
de discussie in het kabinet 'let
terlijk kortzichtig' vindt. Tegen
over de eenmalige meevaller
door hogere belastinginkom-
korten' in de EG-landen. Maar
ook zonder die afspraken zijn
de tekorten, onder meer in Ne
derland, gewoon nog veel te
hoog, vindt Duisenberg.
Maar nadat volgens de bank-
president in Nederland 'een
hoop goed werk is verricht, lijkt
het er op dat het karwei niet
wordt afgemaakt. Dat blijkt on
der meer uit het gemak waar
mee recente meevallers worden
bestemd voor lastenverlichting,
terwijl tegelijkertijd de doelstel
ling in het regeerakkoord voor
het tekort in 1994 niet eens
wordt gehaald'.
Duisenberg refereerde aan de
discussie tussen de beide rege
ringspartijen over de aanwen
ding van de belastingmeevaller.
Zoals het er nu naar uitziet zal
het kabinet de meevaller deels
gebruiken voor een verlichting
van de lasten van de werkgevers
en deels voor het verlagen van
de laagste schijf van de inkom
stenbelasting.
Kok zei gistermiddag in de
Tweede Kamer dat sprake moet
zijn van een 'evenwichtige ver
deling van het geld over bedrij
ven en burgers'.
Mogelijk jaar vertraging door techniek
De invoering van het verdrag
van Schengen moet opnieuw,
en dit keer voor onbepaalde
tijd, worden uitgesteld. Reden is
dat er grote technische proble
men zijn rond het zogeheten
centrale Schengen Informatie
Systeem (SIS).
Het verdrag, dat het wegval
len van de identiteitscontroles
aan de binnengrenzen van ne
gen van de twaalf lidstaten van
de Europese Unie regelt, zou na
herhaaldelijk uitstel op 1 febru
ari definitief worden ingevoerd.
De Duitse staatssecretaris
Schmidhuber (Europese Za
ken), voorzitter van het uitvoe
rend comité van 'Schengen',
verklaarde gisteren in Bonn
echter dat dat 'totaal ondenk
baar' is geworden.
Het SIS moet het politie en
justitie van de Schengen-landen
(alle lidstaten van de Europese
Unie behalve Engeland, Ierland
en Denemarken) mogelijk ma
ken om onderling persoonsge
gevens uit te wisselen. Dat is ter
compensatie van het wegvallen
van identiteitscontroles aan de
binnengrenzen. Het SIS moet
als een soort elektronisch vang
net tegen grensoverschrijdende
criminaliteit en illegale immi
gratie gaan fungeren.
De technische problemen
rond het systeem-in-wording
zijn zo groot dat het volgens
Schmidhuber zelfs niet meer
mogelijk is om met enige zeker
heid een nieuwe streefdatum te
noemen. In Brussel en Parijs
houdt men er ernstig rekening
mee dat het ten minste een jaar
gaat duren voordat het systeem
enigszins naar behoren werkt.
De uitspraak van Schmidhu
ber viel gisteren vrijwel samen
met de presentatie van een ver
nietigend rapport van een on
derzoekscommissie van de
Franse Senaat over de proble
men rond 'Schengen'. Volgens
het rapport zijn de problemen
rond het SIS, vrij vertaald, het
resultaat van jarenlang politiek
en technisch gemodder. De
deskundigen van de Schengen-
landen zouden de afgelopen ja
ren een lange reeks verkeerde
technische keuzen hebben ge
maakt, al dan niet onder politie
ke druk.
„Ien Dales hield van grote problemen, niet
van kleine. Zij hield van mensen, niet van
gezeur." In een volle Tweede Kamer, voor
het eerst bijeen na het kerstreces, herdacht
premier Lubbers gisteren met deze woor
den de begin januari overleden minister
van binnenlandse zaken.
„In de ministerraad was zij verrukkelijk.
Als het om relatief kleine zaken ging, gaf zij
ons haar argumenten. Ging het om grote,
j belangrijke zaken, dan gaf zij gewoon direct
haar mening. Dan had zij gewoon gelijk.
Dan was zij hoogstens bereid nog een keer
te herhalen voor collega's die niet direct
wilden begrijpen dat zij gelijk had", aldus
Lubbers.
De premier typeerde de overleden minis
ter als 'no nonsense en sociaal'. Als iemand
die 'lastig' kon zijn, maar ook 'onvergetelijk
trouw aan de publieke zaak'. „Ien had geu
zenbloed in zich. Vrij maar met iry:et, soms
bruusk maar altijd met toewijding.
Tweede-Kamervoorzitter Deetman zei
Dales te willen herinneren als een persoon
'die niet alleen vanwege haar politieke da
den maar ook vanwege haar persoonlijk
heid en bijzondere relatie met het parle
ment veel voor ons betekende'. Na haar
staatssecretariaat van Sociale Zaken (1981 -
82) was Dales Vijf jaar lid van de Kamer.
Deetman had CD-kamerlid Janmaat ge
vraagd de herdenking niet bij te wonen,
omdat hij zich na haar dood zeer negatief
over haar had uitgelaten. Aan dat verzoek
had Janmaat gehoor gegeven.
Onderzoek onder Turkse gezinnen wijst uit:
Onderlinge zorg wordt in Turk-
I se gezinnen in Nederland
I steeds minder vanzelfsprekend.
Ook wordt de zorg voor familie
leden in Turkije steeds vaker als
j belastend ervaren door Turkse
I migranten.
Dat blijkt uit een promotie
onderzoek dat de Nijmeegse
rechtssociologe drs. A. Beckers
de afgelopen twee jaar onder 28
I Turkse gezinnen in Nijmegen
heeft gehouden.
Vooral oudere Turkse migran
ten zijn blij met de inkomensze
kerheid die het Nederlandse
stelsel van uitkeringen biedt. Zij
I weten over het algemeen goed
hoe en .wanneer zij een uitke
ring kunnen krijgen en maken
daar ook gebruik van. Toch vin
den de migranten vrijwel una
niem dat Nederlanders meer
kennis over de uitkeringen heb
ben en dus ook meer geld krij
gen.
In de meeste Turkse gezinnen
worden de uitkeringsrechten
van elk individueel gezinslid
goed benut. Het inkomen uit de
uitkering wordt gebruikt voor
de hele groep. Het streven is zo
veel mogelijk te sparen. Vroeger
werd hel spaarbedrag gebruikt
voor de aankoop van onroerend
goed in Turkije. Nu sparen
Turkse ouders vooral voor het
huwelijk van hun kinderen.
Daarnaast wordt het spaargeld
gebruikt voor leningen aan fa
milieleden en kennissen die een
eigen bedrijfje willen opzetten.
Familieleden in Turkije wor
den ook nog steeds onderhou
den door de migranten, maar
die zorg wordt steeds meer als
belastend ervaren. Enerzijds
komt dat, veronderstelt Beckers,
doordat de positie van de Tur
ken in Nederland slechter is ge
worden. Anderzijds denken veel
migranten niet meer over terug
keer naar Turkije, zodat een 'ga
rantie' in de vorm van onder
houd van daar levende familie
leden niet meer nodig is. In
Turkije wonende familieleden
oefenen wel veel druk op Tur-
(fi-
ken in Nederland uit
nanciële) steun.
In haar onderzoek heeft de
rechtssociologe ook opgemerkt
dat Turkse jongeren meer moei
te krijgen met het delen van het
inkomen. Steeds vaker eisen zij
een deel van hun inkomsten
voor zichzelf op. Vooral zoons
onderhandelen over hun inko
men. Ze staan daar sterk in om
dat zij door uitkeringen in hun
eigen bestaan kunnen voorzien,
terwijl Turkse ouders nog wel
vaak door hun kinderen moeten
worden onderhouden. Onder
linge zorg in de gezinnen wordt,
aldus Beckers, langzaam maar
zeker niet meer als vanzelfspre
kend beschouwd.
Geen tegemoetkoming, wel subsidies
Het betreft hier Vietnamezen
die 2,5 jaar geleden vanuit Tsje
chië naar ons land vluchtten. Zij
hadden in Tsjecho-Slowakije
gewerkt in het kader van de
communistische broederhulp.
Na de fluwelen revolutie 1989 in
het Oostblok verloren veel Viet
namezen er hun baan en wer
den als illegaal gezien. Na hun
vlucht naar Nederland werd ge
tracht de Vietnamezen het land
uit te zetten, maar Tsjechië wei
gerde ze terug te nemen en ge
sprekken met de Vietnamese re
gering over de terugkeer naar
hun geboorteland liepen lange
tijd op niets uit.
De betrokken Vietnamezen
weigerden vrijwillig naar hun
moederland terug te gaan, bang
als zij waren daar te worden
vervolgd. De Vietnamese rege
ring wilde eerst alleen vrijwillig
terugkerenden opnemen. Die
houding heeft het land nu ver
anderd. Een deel van de 350 is
overigens inmiddels met onbe
kende bestemming vertrokken.
De Vietnamese regering is be
reid 350 in Nederland verblij
vende landgenoten op te ne
men zonder daarvoor een fi
nanciële tegemoetkoming van
Nederland te vragen. Wel kun
nen de Vietnamezen zelf gedu
rende een jaar een Nederlandse
bijdrage krijgen van honderd
gulden per maand voor de kos
ten van levensonderhoud en
tweehonderd gulden voor het
volgen van een vakopleiding.
Een Vietnamees die in zijn va
derland een eigen bedrijfje wil
starten, kan daarvoor maximaal
vierduizend gulden krijgen.
Dit blijkt uit te tekst van het
verdrag dat Nederland in maart
met Vietnam sluit over de te
rugkeer van de 350. Verder heeft
de Vietnamese regering toege
zegd dat niemand van de repa
trianten bestraft öf gediscrimi
neerd zal worden. Vietnamezen
die na zeven maanden nog niet
vrijwillig zijn vertrokken, zullen
Nederland worden uitgezet.
den haag* Een voormalige gevan
gene uit een Jappenkamp luistert
in Den Haag met zijn hand aan
zijn oor naar de persconferentie
van de Stichting Japanse Ereschul
den. Gisteren is in Tokyo het pro
ces tegen Japan begonnen dat
acht Nederlandse slachtoffers
hebben aangespannen. De acht,
die als krijgsgevangenen aan de
Birma-spoorlijn moesten werken
of tot de prostitutie werden ge
dwongen, eisen een schadever
goeding van de Japanse staat. Als
ze dat geld krijgen, is er ook hoop
voor al die andere 77.000 Neder
landers die ook in een Jappen
kamp zaten.
FOTO ANP HANS STEINMEIER
NILS
garderobekast
Wit. Inkl. kleding-
roede, plank,
handgreep en
scharnieren.
LxBxH:
60x60x180 cm.
AMSTERDAM DELFT DUIVEN/ARNHEM
EINDHOVEN/EKKERSRUT SLIEDRECHT
IKEA.