Huizenbouw
moet sneller
Alleen waterschade in
buurt Maas vergoed
Binnenland
Politiek op zijn kop
Geen gedwongen ontslagen zorgsector Simons wordt niet vervangen
'Jolanda kan niet zo vaak zwanger zijn geweest'
Op een lief Spaans
eilandje raakten
zij van het roken af
Centrum Utrecht ontruimd wegens gaslek
ZATERDAG 22 JANUAR11994
Propaan koelkast 'groener' dan CFK
enschede Een koelkast gevuld met propaan verbruikt niet meer
energie dan een koelkast op CFK. Dit blijkt uit een nog geheim
onderzoek dat is uitgevoerd op de Universiteit Twente in op
dracht van het ministerie van VROM. De conclusie is de nekslag
voor de lobby van chemiereuzen, witgoedhandelaren en verwer
kers van koelkasten. Volgens hen werkt een koelkast op pro-
paangas wel energieverslindend.
Chirurg eist twee miljoen van collega
lelystad Een chirurg van het Zuiderzee Ziekenhuis in Lelystad
eist minstens twee miljoen gulden schadevergoeding van een
collega, omdat deze een grote fout zou hebben gemaakt bij de
behandeling van zijn dochter. In 1983 werd het kind, toen an
derhalf jaar oud, in het Zuiderzee Ziekenhuis geopereerd aan
een eenvoudige ontsteking. Tijdens de operatie kreeg het meisje
een hartstilstand en raakte ze langdurig in coma. Het meisje is
nu zwaar spastisch.
Nieuwe munten van vijftig gulden
den haag Komend voorjaar zal er een zilveren munt van vijftig
gulden worden uitgegeven ter gelegenheid van de ratificatie van
het Verdrag van Maastricht. In 1995 wordt eveneens een zilveren
munt van vijftig gulden uitgegeven ter gelegenheid van de vijf
tigste viering van de bevrijding van Nederland.
Buck weigert boete te betalen
eindhoven Prof.dr.H.Buck weigert de Technische Universiteit
Eindhoven 50.000 gulden te betalen. De universiteit sommeerde
hem onlangs het bedrag neer te tellen, omdat hij de geheimhou
dingsplicht zou hebben overtreden die was vastgelegd in een
schikkingsakte. Enkele weken geleden kwam Buck in het televi
sieprogramma Nova terug op de geruchtmakende af/aire in 1990
rond het omstreden, door hem ontwikkelde anti-AIDS-middel.
Buck nam destijds ontslag.
'Bekenden' duwen Groenen Amsterdam
De
den haag Drie bekende Amsterdammers zijn lijstduwers var
Groenen bij de gemeenteraadsverkiezingen in de hoofdstad.
Kinderboekenschrijfster Annie M.G. Schmidt, dichter Simon
Vinkenoog en schaakgrootmeester Jan Timman prijken onder
op de kandidatenlijst van de radicale milieupartij, zo werd giste
ren bekend gemaakt. Lijsttrekker blijft ex-Provo en ex-Kabouter
Roel Van Duyn.
DAF wil twintig miljoen bezuinigen
den haag DAF Trucks wil twintig miljoen gulden bezuinigen.
Gedwongen ontslagen zijn daarbij niet uitgesloten. Dat hebben
de Industriebond FNV en de Unie BLHP laten weten. De bon
den hebben de plannen van de vrachtwagenfabrikant meteen
verworpen. Toen de werknemers gistermiddag van de plannen
hoorden, brak een spontane werkonderbreking uit.
Container met ziekenhuisafval ontdekt
landgraaf In een weiland in Landgraaf heeft d® politie gisteren
een container met laboratoriumafval van een ziekenhuis gevon
den. Omdat de kist Duitse opschriften heeft, gaat de politie er
vanuit dat zij afkomstig is van een ziekenhuis in Duitsland. De
vondst is ongeopend naar een gemeentelijke opslagplaats ge
transporteerd. De afdeling milieu van de politie in het district
Kerkrade stelt een nader onderzoek in.
Het kabinet heeft besloten
vooralsnog uitsluitend de scha
de te vergoeden van gedupeer
den van de watersnood die in
het stroomgebied van de Maas
wonen. De wateroverlast was
hier namelijk 'uitzonderlijk'.
Minister Maij-Weggen (verkeer
en waterstaat) onderzoekt even
goed of andere gebieden even
tueel ook in aanmerking komen
voor financiële ondersteuning.
Volgens de Limburgse com
missaris van de koningin Van
Voorst tot Voorst zal de schade
die particulieren hebben gele
den het geschatte bedrag van 80
miljoen gulden niet overschrij
den. Hij baseert zich daarbij op
de taxaties die bij 4.200 bescha
digde woningen zijn verricht. Er
moeten nog circa 1.500 taxaties
worden uitgevoerd. Het totale'
aantal schademeldingen van
particulieren ligt rond de 5.700.
De gemiddelde schade aan hui
zen bedraagt 13.000 gulden.
Wat de vernielingen bij be
drijven betreft is een kwart van
de schadegevallen inmiddels
borssele npa
Met een uitgebreide aanpassing
kan de veiligheid van de in 1973
in gebruik genomen kerncen
trale Borssele worden vertien
voudigd. Daarmee is 'Borssele'
net zo veilig als een vandaag de
dag te bouwen centrale. Na de
aanpassing, die 467 miljoen
gulden kost en in 1997 gereed
moet zijn, kan de centrale min
stens tot het jaar 2007 mee. De
ken.
VVD beperkt de
lastenverlichting
voor de burger
De WD zal de in het concept
verkiezingsprogramma beloof
de elf miljard gulden lastenver
lichting voor de burger beper
ken met ruim een miljard. Ver
der handhaven de liberalen de
overdrachtsbelasting en halve
ren ze de verhoging van de be
loofde kinderbijslag. Ook ko
men er geen 30.000 maar 20.000
extra banen ter bestrijding van
de criminaliteit. De WD heeft
dat gisteren op de algemene
vergaderingbesloten.
Op het WD-congres over het
verkiezingsprogram is een pas
sage ingevoegd die pleit voor
bescherming van de bedreigde
agrarische sector. Ook wordt in
het definitieve program meer
aandacht gegeven aan bescher
ming van het milieu. Zo moet
het beleid gericht worden op
schoner vervoer en terugdrin
ging van verzuring door bemes
ting.
Het liberale concept-verkie
zingsprogram is gisteren aan
zienlijk bijgesteld na kritiek van
het Centraal Plan Bureau. Die
vond bij doorrekening van het
concept-program een fors fi
nancieel gat van vijf miljard. De
WD zag geen mogelijkheden
om meer dan drie miljard op
subsidies te korten.
Vooral tekort sociale woningen
Er moeten snel meer woningen worden gebouwd in Ne
derland. Premier Lubbers kondigde gisteren na afloop
van het kabinetsberaad een actie aan om de woning
bouw te versnellen. Provincies en gemeenten worden op
geroepen om daar waar mogelijk projecten te starten of
anders streek- en bestemmingsplannen zo te wijzigen
dat de bouw kan beginnen.
worden meer dan ooit te voren
woningen gebouwd.
De grootste problemen doen
zich vooral voor in de sociale
woningbouw. De vraag neemt
daar ondermeer toe door de
komst van asielzoekers. Het ka
binet besloot donderdag al om
7500 woningen extra voor de
opvang van asielzoekers te bou
wen naast 2500 wisselwonin-
gen.
De ministerraad ging gisteren
ook akkoord met een voorstel
om op Justitie de dienst Vreem
delingenzaken fors uit te brei
den. Zo moeten asielverzoeken
echt binnen zeven maanden af
gehandeld kunnen worden. Dat
is nu ook de bedoeling, maar
dat wordt niet gehaald vanwege
de toestroom van asielzoekers.
Geld voor een snellere woning
bouw is na de financiële sane
ring van de volkshuisvesting
zoals die door staatssecretaris
Heerma is doorgevoerd geen
probleem meer. ,,De sector is
gezond, maar er gebeurt te wei
nig", aldus Lubbers. Indien ge
meenten en provincies op knel
punten stuiten, moeten zij die
melden aan Heerma.
Volgens Lubbers zijn er wel
degelijk genoeg terreinen voor
de bouw van meer woningen.
Alhoewel er op dit moment nog
geen problemen zijn, voorziet
het kabinet die over enige tijd
wel. Overigens is het niet alle
maal kommer en kwel, verklaar
de de premier. In de vrije sector
hoorn De aanplakborden voor de gemeenteraadsverkiezingen in
Hoom staan klaar, maar veel zal de snelle passant er niet van opsteken.
De affiches van de vorige verkiezingen zullen ongetwijfeld weldra wor
den bedekt door leesbare nieuwe posters, foto anp hans steinmeier
Hulporganisatie
eist informatie
Zaïrees meisje
De hulporganisatie Terre des
Hommes wil dat het ministe
rie van justitie de verblijf
plaats van het uitgezette Zaï
rese meisje Francine Nsona
zo snel mogelijk bekend
maakt. Een medewerker van
de hulporganisatie noemt
het 'schandalig' dat Justitie
aan niemand informatie
geeft. Ook de familie en ad
vocaat van het 9-jarige kind
weten ruim twee weken na
de uitzetting nog altijd niet
waar Francine zich bevindt.
Allerlei onbevestigde be
richten doen inmiddels de
ronde. Die variëren van op
vang bij een 'neef, 'een ge
goede Zaïrese familie' tot
'een Europees echtpaar'.
Francines tante in Vlaardin-
gen is wanhopig. ,,Ik maak
me vreselijk ongerust, want
ik heb nog steeds niets over
haar gehoord", zei de vrouw
deze week. Het Rode Kruis
zegt een officieel opsporings
bericht te doen uitgaan. Een
woordvoerder van Justitie
benadrukte gisteren opnieuw
dat geen informatie over
Francine Nsona wordt gege
ven 'tot de Tweede Kamer
over de zaak is geïnfor
meerd'.
11den haag .anp Hii acht het niet nodie dat i
Gedwongen ontslagen in de gezondheids
zorg zijn dit jaar vrijwel zeker van de
baan. Dat is het gevolg van een akkoord
over de werkgelegenheid in de intramura
le gezondheidszorg. De overeenkomst
werd gistermiddag gesloten door staatsse
cretaris Simons van volksgezondheid en
de Nederlandse Zorgfederatie.
Het akkoord werd mogelijk doordat Simons
besloot een bedrag van ruim honderd mil
joen gulden dat bestemd was voor de ge
zondheidszorg in 1995, ccn jaar naar voren
te halen. Dat betekent dat samen met al
eerder toegezegde maatregelen van de aan
vankelijke bezuiniging van 435 miljoen gul
den waar de ziekenhuizen, verpleeghuizen
en dergelijke tegenaan keken, nu nog
slechts tachtig miljoen gulden over is.
Er dreigden eerder negenduizend banen
in de gezondheidszorg verloren te gaan en
dat zou in tal van instellingen zeker niet
zonder gedwongen ontslagen zijn verlopen.
Vermindering van het aantal formatieplaat
sen blijft wel mogelijk.
Staatssecretaris Simons toonde zich ver
heugd over het akkoord. Een uitdrukkelijke
voorwaarde van de bewindsman is dat in
de CAO voor 1994 en 1995 geen loonsver
hoging wordt opgenomen, ook geen prijs
compensatie. Simons zei ervan overtuigd te
zijn dat het overgrote deel van de werkne
mers in de gezondheidszorg in dit geval
werkhoven inkomen zullen kiezen.
Bestuurder Wirtz van de AbvaKabo
noemde het akkoord in een eerste reactie
„onbespreekbaar". De bond heeft in no
vember voorgesteld dit jaar af te zien van
loonsverhoging als de voorgenomen bezui
nigingen van tafel gingen. Het pakket dat er
nu ligt, gaat daar ver overheen, aldus Wirtz.
Een deel van de bezuinigingen blijft staan
en men eist een nullijn gedurende twee in
plaats van één jaar. De AbvaKabo gaat de
komende tijd zijn leden raadplegen, maar
Wirtz voorziet „haast onmogelijke CAO-be-
sprekingen" komend voorjaar.
Geld dat aanvankelijk was bestemd voor
extra banen (voor de intramurale sector 63
miljoen gulden), is nu gebruikt om ontsla
gen te voorkomen. Al eerder besloot Si
mons om de efficiency en ziekteverzuim-
korting (148 miljoen gulden) te schrappen.
NZF-voorzitter Krol wees erop dat deson
danks nog heel wat instellingen een moei
lijkjaar tegemoet gaan.
Staatssecretaris Simons van
volksgezondheid wordt defini
tief niet vervangen als hij het
kabinet verlaat om als PvdA-
lijsttrekker in Rotterdam de ver
kiezingscampagne te leiden.
Premier Lubbers zei dat vrijdag
op zijn wekelijkse persconferen
tie na afloop van de minister
raad.
Simons zou aanvankelijk al
Hij acht het niet nodig dat i
straks voor een korte wijle een
andere man of vrouw op Si
mons' stoel komt te zitten. Mi
nister d'Ancona van WVC
neemt Simons' pakket er na zijn
vertrek „bij".
AUTOKRAAN
TRANSPORTEN
het
de
Tweede Kamer zijn functie heb
ben neerleggen. Maar gezien
een aantal wetten dat de be
windsman „nog .moet doen" is
het volgens Lubbers wijs, dat Si
mons „nog enkele weken door-
ETirrTTwrrrvrPTi
02510-11727
geïnventariseerd. Ondernemers
die urgent hulp behoeven, krij
gen voorrang bij het taxeren van
hun.schade. Buiten de agrari
sche sector hebben circa 1.500
bedrijven in Limburg schade
geleden tot een bedrag van
rond 80 miljoen gulden. Tien
procent van deze bedrijven ver
keert in acute nood. Er zal alles
aan gedaan worden, aldus Van
Voorst tot Voorst, om deze on
dernemingen voor ondergang
te behoeden.
Bedrijven in Gelderland heb
ben als gevolg van de overstro
mingen 8 tot 10 miljoen gulden
schade geleden. Deze schatting
hebben de samenwerkende ka
mers van koophandel in deze
provincie gisteren gedaan. Bij
de kamers hebben 106 bedrij
ven gemeld dat zij schade heb
ben geleden tot een totaal be
drag van 6,4 miljoen gulden.
Verwacht wordt dat nog meer
bedrijven een schadeclaim zul
len indienen en dat het bedrag
tot zo'n 10 miljoen zal stijgen.
Onduidelijk is nog welke schade
zal worden vergoed.
Er moeten meer katholieken in
de top van het CDA worden be
noemd. De Tilburgse burge
meester en oud-staatssecretaris
Brokx vindt dat de nieuwe par
tijvoorzitter en de fractievoor
zitter van de Tweede Kamer tot
de KVP-bloedgroep moeten be
horen. De katholieke CDA'er zei
dit gisteren voor de VPRO-ra-
dio.
Al enige tijd morren vooraan
staande katholieken binnen de
grootste regeringspartij dat de
protestanten in het CDA teveel
topposities dreigen in te ne
men. Na de vervanging in het
kabinet van twee katholieke
CDA-minister (Braks en Van
den Broek) door twee gerefor
meerden (Bukman en Kooij-
Burgemeester Brokx wil meer
katholieken in top van CDA
den haag npamans), zal waarschijnlijk de
nieuwe premier (Brinkman) ook
van protestantse huize zijn.
De oud-KVP'er Brokx eist
daarom dat de opvolger van
Brinkman katholiek moet zijn.
Ook de nieuwe partijvoorzitter
(net als de binnenkort vertrek
kende Van Velzen) moet tot die
bloedgroep behoren. Namen
die Brokx noemt, zijn die van
Rabobank-topman Wijffels,
Werner (voorzitter college van
bestuur van de Katholieke Uni-
versiteit Nijmegen) en burge-
meester Havermans van Den
Haag. Vice-fractievoorzitter
Wolters moet Brinkman als
fractievoorzitter opvolgen. Op
vallend is dat de gedoodverfde
kroonprins De Hoop Scheffer
(ook katholiek) hierbij ont
breekt.
Kerncentrale Borssele kan
nog jaren mee na aanpassing
verjonging moet de centrale be
stand maken tegen een aardbe
ving, het neerstorten van een
klein burgervliegtuig, een over
stroming en het wegvallen van
de koelwatervoorziening vanuit
de Westerschelde. Een en ander
staat in het milieu-effect rap
port dat de Elektriciteits Pro-
duktiemaatschappij Zuid-Ne
derland (EPZ), heeft laten ma-
r de hoofdkraan nadat door een gaslek in de Utrechtse binnenstad enkele winkels en woningen moesten v
Het stadhuis, de bibliotheek en
ongeveer zestig woningen en
winkelpanden in de binnenstad
van Utrecht zijn gisterochtend
ontruimd nadat in de Choor-
straat een gaslek was ontstaan.
Het duurde ongeveer vijf uur
voordat alle explosiegevaar was
geweken en de afzettingen kon
den worden opgeheven.
Aanvankelijk werden zo'n
tweehonderd bewoners en per
soneelsleden van winkels geë
vacueerd. Later kwamen daar
nog eens 100 ambtenaren van
het stadhuis bij. Enkele tiental
len mensen meldden zich bij de
opvangplaatsen op het politie
bureau en in de kantine van het
Gemeentelijk Informatiecen-
Bij de operatie v
i zeventig
vervolg voorpagina
Volgens de advocaten zijn niet alleen de
eerdere bekentenissen van hun cliënten
zinloos, maar zijn ook de door Jolanda
genoemde data van gebeurtenissen on
controleerbaar. Zij pluisden de versla
gen van Jolanda's veelvoudige dokters
bezoeken uit en concludeerden dat zij
in door haar genoemde periodes niet
zwanger kan zijn geweest, wat door de
politie wel werd aangenomen.
„Jolanda was gepreoccupeerd door
zwangerschap, het gevolg van een ver
keerde reactie van haar ouders nadat zij
in 1983 door haar broer was verkracht.
Jolanda werd uit huis geplaatst, haar
broer mocht thuis blijven wonen", al-
dus de advocaat mr. H. Ruis. Als Jolan
da niet zwanger is geweest, hebben de
abortussen en de mishandelingen niet
plaats kunnen vinden, redeneren de ad
vocaten.
Agenten op de tribune ergerden zich
aan de hevige kritiek op hun onderzoek.
„Wat Jolanda bij die artsen heeft ge
zegd, is dat dan plotseling wel betrouw
baar? Misschien heeft zij haar zwanger
schappen daar niet gemeld." Maar de
advocaten kwamen met de visie van ei
gen medische specialisten. Zo werd het
gebruik van 'hulpmiddelen' als vibra
tors, breinaalden, stukgeslagen bierfles
jes, schroevedraaiers en poken onmo
gelijk geacht. „Zelfs bij gebruik van der
gelijke middelen is een zekere anatomi
sche kennis nodig die onze cliënten ze
ker niet hebben. Bovendien zouden
daarbij inwendige bloedingen zijn op
getreden, en dat is niet gebeurd", aldus
advocaat mr. R.R. Schuldink.
Schuldink veroorzaakte opschudding
door twee incidenten rond Jolanda op
haar huidige schuiladres te bespreken.
Daar was zij, zoals deze krant gisteren
berichtte, twee keer bij een seksincident
betrokken; een uit de hand gelopen
SM-sessie en een verkrachting waarvan
zij aangifte deed. „Merkwaardig dat het
haar ook daar overkomt", vond Schul
dink.
De advocaten van de verdachten zeg
gen al voorbereidingen te treffen voor
revisie van een vorige strafzaak. „Zowel
het door deskundigen zwaar bekriti
seerde politie-onderzoek als de medi
sche gegevens die we hier op tafel heb
ben gelegd, gelden ook voor de vorige
strafzaak." In 1991 werden Jolanda's
ouders en ook haar ex-man veroordeeld
voor seksuele mishandeling. De laatste
zit voor die zaak nu nog vast. De advo
caten zeggen ook in die oude zaak de
bewijzen inmiddels zeer sterk te betwij
felen.
Tot nu toe heeft de behandeling van de
zaak zo veel tijd gevergd dat de officier
van justitie niet is toegekomen aan een
reactie op de pleidooien van de verde
diging. Daarom is besloten volgende
week vrijdag verder te gaan met behan
deling van deze omvangrijke en gecom
pliceerde zaak.
brandweer, politie,
gemeente en gasbedrijf in touw.
Burgemeester Opstelten leidde
het beleidsteam. Een bruids
paar kon niet in het stadhuis
trouwen, maar week met hulp
van de gemeente uit naar een
zaal in de wijk Zuilen.
Kwart miljoen
aan juwelen uit
winkel gestolen
Uit een juwelierszaak in het
Zeeuwse Goes is een hoeveel
heid juwelen gestolen ter waar
de van een kwart miljoen gul
den. De buit bestaat uit ringen
met briljanten, een halssnoer
van achttien karaats goud, en
een collier met robijnen.
De diefstal werd donderdag
avond gepleegd door drie man
nen. Terwijl één van hen de ju
welier in het Engels aan de
praat hield, deden de andere
twee ongemerkt een greep in de
Drie pakjes sigaretten per dag. Dat is voorbij. Minder dan een
week in een mediterrane sfeer was voor de 51-jarige Harry Evers
uit Hoofddorp genoeg om de geest te sterken en de sigaret af te
zweren. Het wonder greep deze week plaats op Lanzarote, een
lief Canarisch eilandje. Tien andere verstokte verslaafden had
den daar dezelfde verrassende ervaring. Eén haalde het niet.
„Ik heb de waanzin van het roken leren inzien", zegt Harry, aan
vankelijk een van de meest hopeloze gevallen. „Voorgoed ben ik
genezen. Want nu beschik ik over de geestelijke bagage die no
dig is om het niéotineduiveltje te bestrijden."
Als directeur van een eigen bedrijf gunde hij zich geen tijd om
zich af te vragen waarom hij alweer een paffertje in de mond
naiïi. Sterker, meestal had hij niet eens in de gaten dat hij zo'n
giftig staafje opstak. En vanaf zijn achttiende was roken heel ge
woon. Dat stond stoer.
Ver weg van het werk en onder schone Spaanse luchten krachtig
geholpen door de Nederlandse stichting Steunpunt Rookversla
ving, zag hij zijn fouten in. Hij leerde beseffen dat sigaretten he
lemaal niet helpen om stress te bestrijden, verdriet te verwerken
of vreugde te vieren. „Erger, je emoties gaan in rook op. Je
maakt je zelf alleen maar wijs dat een sigaret op zo'n moment
een steun is. Zo blijven emoties onverwerkt en intussen
schreeuwt het bloed om meer en meer nicotine. Logisch dat een
straffe roker zich steeds rotter gaat voelen. Omdat hij zegt span
ningen te bestrijden maar ze in werkelijkheid juist ophoopt. Dat
verkeerde denken leren we hier af. Definitief denk ik, weet ik.
Dat kan het best gebeuren in een ontspannen sfeer op een aar
dig eilandje. En het gekke is dat je het dan ook helemaal niet erg
vindt dat het al vijf dagen regent. Door het veranderen in je den
ken ga je die dingen ook anders zien."
De eerste dagen op het eiland werkten de deelnemers zo hard
aan zich zelf, dat de nicotine al snel tot een aanvaardbaar peil
daalde. Alleen nicotinevrij heeft de op geestelijke training geba
seerde methode succes. „Het prettige is dat er niet moraliserend
wordt gedaan en dat het als normaal wordt ervaren dat je de si
garet mist en daar zelfs volstrekt hopeloos door kan zijn. Daar
mag je over praten, maar niet over zeuren."
Zo'n cursus duur? „Drie pakjes sigaretten per dag zijn duur",
zegt Harry. Morgen vliegt hij met het gezelschap terug naar Ne
derland. In het niet roken-gedeelte.
