Addams Family 2 is een verrassing
Hartveroverende dialogen en spelscènes in Pashion Fish
Klassiekers Porcile
en Stalker in Leiden
BIOSCOPEN AMSTERDAM
Internationale doorbraak Amanda Ooms
new york Na een succesvolle start in verschillende Scandinavi
sche films en twee hoofdrollen in Nederlandse produkties, lijkt
voor Amanda Ooms Vals Licht, De Tussentijd) de weg naar een
internationale loopbaan pas goed open te liggen. Ze doorliep re
centelijk een stage bij de exclusieve Actor's Studio in New York,
en heeft inmiddels getekend voor een hoofdrol naast Alan Rick-
man in Mesmer. Deze film is gebaseerd op een script van Dennis
Potter en wordt geproduceerd door David Bowie. Tevens zal
Ooms prominent te zien zijn in de episoden-film Erotique, waar
ze optreedt onder regie van Lizzie Borden.
The Flintstones: Negen scenaristen
hollywood Dat wordt nog dringen wanneer in 1995 de Oscar
voor het beste scenario zou worden uitgereikt aan The Flintsto
nes. De credits van deze binnenkort te verwachten Stenen Tijd
perk-komedie vermelden maar liefst 9 scenaristen. Op zich al
een buitensporig aantal, maar volgens Variety slechts het topje
van een ijsberg. Het vakblad wist onlangs te melden dat vanaf
het moment dat in 1987 besloten werd tot produktie van de film
over te gaan, in totaal 36 verschillende schrijvers zich over de
avonturen van Fred en Barney hebben gebogen. De keus voor
de hoofdrol stond echter vanaf het eerste moment vast: alleen
John Goodman kwam voor de rol van Fred in aanmerking.
FILMS IN LEIDEN
film
overzicht letty stam
Het Kijkhuis, Vrouwenkerksteeg 10, Lei
den: Porcile. 19/1, 20.00 en 22.15. LAK-
cinema, Clevenngaplaats 1, Leiden Stal
ker, 17/1, 20.30. LVC, Breestraat 66, Lei
den Nord. 13/1 t/m 16/1, 20.45 X,
Haarlemmerstraat 52, Leiden: Mariken
van Nieumeghen, 18/1 en 19/1, 20.30
Het spook van de revolutie
waart in 1968 volop door de Eu
ropese studentenmilieus. Weg
met de bobo's, vrijheid, gelijk
heid, broederschap. Daar de
mens in het algemeen nu een
maal niet van veranderingen
houdt, duurt die rebelse golf
niet lang. Al een jaar later maakt
Pier Paolo Pasolini Porcile fin
het Nederlands zwijnenstal).
Het teloor gaan van de idealen
vertaalde de Italiaanse regis§eur
in een nogal zwartgallige film.
Pasolini zet hierin een kanna-
bilistische rebel tegenover een
nogal burgerlijke jongen.
Laatstgenoemde verzet zich op
zijn manier tegen de Duitse
consumptiemaatschappij en
dat komt vooral tot uiting in
zijn liefde voor varkens, het
Duitse gezegde 'Was sich liebt,
dass neckt sich' past Pasolini
hier op een bijzondere manier
toe. De varkens vreten de de
brave jongeman op. Ondanks
dit sappige detail maakte de ré
gisseur een nogal taaie film die
nauwelijks fraaie beelden biedt
maar wel veel denkstof.
Ook al in het verzet tegen de
maatschappij is de apothekers
assistent in Nord, het regiede
buut van Xavier Beauvois dat in
LVC draait. De regisseur voert
zijn kijkers mee naar een nogal
somber Normandië met veel re
gen en lelijke gebouwen. Bin
nenshuis geniet de hoofdrolspe
ler ook weinig warmte dus heeft
hij troost gezocht bij de fles.
Zijn vrouw lijdt zogenaamd in
stilte maar maakt daarbij zoveel
kabaal dat het heel moeilijk is
om haar leed te negeren.
Treurigheid troef maar Beau
vois maakt het nog een graadje
erger. Dus heeft de arme apo
thekersassistent ook nog eens
een opstandige zoon. Eigenwijs
en onhandelbaar. Zijn geestelij
ke gehandicapte zus maakt dit
'gelukkige' familieportret com
pleet. De apothekersassistent
gedraagt zich zo onmogelijk dat
zijn gezin hem verafschuwt. Al
leen rent hij vervolgens zijn
noodlot tegemoet. Geen zonni
ge film maar hij past wel perfect
bij de weersomstandigheden:
grauwe januaridagen.
LAK-cinema begint na de
kerststop het nieuwe jaar met
Stalker van Andrei Tarkovsky.
Zijn hoofdpersonen stuiten op
een maatschappij binnen de
maatschappij. Wat je daar wel
en niet behoort te doen, is vol
strekt onduidelijk. Het gezond
verstand erop loslaten is ook
niet de oplossing. De regels van
de logica gelden niet in dit
schemergebied.
In de film is Stalker een ge
heimzinnige gids. Hij brengt
een wetenschapper en een
schrijver naar een verboden zo
ne die door militairen herme
tisch is afgesloten van de rest
van de wereld. De drie maken
een mysterieuze tocht door dit
niemandsland. Onderweg voe
ren ze filosofische gesprekken
boordevol symboliek zodat de
kijker bijna ogen en oren tekort
komt om alles wat zich op het
doek afspeelt te kunnen vatten.
Tarkovsky benadrukte het ge
heimzinnige met fraai kleurge
bruik en bijzonder camerawerk
plus belichting.
In de X is komende week de
derde aflevering in een serie van
vier te zien van verfilmde Ne
derlandse literatuur. Ditmaal
geen hedendaags werk maar
een verhaal waar generaties
scholieren zich doorheen heb
ben geworsteld: Mariken van
Nieumeghen. In 1974 maakte
Jos Stelling hier zijn regiede
buut mee en leverde een werve
lende film af over deze middel
eeuwse zedenschets. De duivel
gebruikt de onschuldige en
mooie Mariken om de mensen
tegen elkaar op te zetten. Een
oud verhaal dat dankzij Stelling
in een zeer aansprekende vorm
werd gegoten.
Vervolgfilms zijn doorgaans geen onverdeeld genoegen.
Ze zijn alleen bedoeld om met beproefd recept, maar
niet bijster veel inspiratie, de kassa te doen rinkelen. In
het geval van de terugkeer van de Addams Family op het
doek was het gevaar van eendimensionale herhaling ex
tra groot; ook het origineel was immers al gebaseerd op
een tekenstrip, en de film moest het hebben van niet
steeds even sprankelende variaties op hetzelfde thema;
de omkering van alle waarden.
film
recensie jos de putter
Addams Family 2. Te zien: Lido 1Leiden. Asta 1Den Haag.
Des te groter is de verrassing
van de tweede film, Addams Fa
mily Valuesin Nederland Ad
dams Family 2 gedoopt. We
maken opnieuw kennis met de
excentrieke en morbide familie,
bewoners van een spookachtig
kasteel. Aan alles wat naargees
tig is en naar dood en verderf
smaakt, beleven ze intens ple
zier. Alles wat 'prettig' genoemd
zou kunnen worden doet hen
walgen.
Neem de aanstaande geboor
te van hun baby: op weg naar
de verloskamer glimlacht moe
der Morticia (Anjelica Huston)
bevestigend op de verrukte
vraag van manlief Gomez (Raul
Julia) of ze helse pijnen lijdt.
Een verdoving wijst ze vanzelf
sprekend af, en de ouders zijn
uitermate ingenomen met hun
telg, die compleet met snorretje
en vettig kuifje 'een echte Ad
dams' is en dan ook een kra
kend wiegje met monsterpop
pen krijgt. Z'n broertje en zusje,
die we al kenden, zien al die
aandacht wat minder zitten. Ze
smijten de baby van het dak,
leggen z'n hoofdje onder hun
guillotine en spelen nog wat
met vlammenwerpers.
De nieuwe kinderjuf, die een
seriemoordenares blijkt te zijn,
stuurt hen naar een zomer
kamp, zodat ze het rijk voor
zich heeft om zich op de knet
tergekke kale broer Fester
(Christopher Lloyd) te storten.
Tot dan moet de film het heb
ben van het bekende recept, dat
overigens vlot wordt uitge
speeld. Het likkebaardende
echtpaar met hun bizarre voor
keuren, de perversiteiten van de
kinderen en de special effects
rond de loslopende hand bie
den aardig vermaak. Juist op
het moment dat de film in her
haling dreigt te vervallen komt
er een intelligente wending, die
deze verhandeling over 'familie
waarden' zelfs boven de eerste
film uittilt.
Het broertje en zusje maken
in het zomerkamp gedwongen
kennis met de idealen van de
Amerikaanse Droom, die der
mate tergend en stompzinnig
zijn dat de toeschouwer zich ras
inleeft in de vernietigingsdrang
van het tweetal en hun enige
vriendje, een joods ventje dat
voor alles allergisch is. De pad
vindersmentaliteit, uitgedragen
door een hopman en echtgeno
te met een overdosis positief le
vensgevoel en gretig geïnha
leerd door blauwogige, blond-
harige en in koor meebrallende
keurige kinderen, wordt tot ons
grote genoegen uiteindelijk let
terlijk uitgerookt en platge
brand. Dochtertje Addams had
de hopman nog gewaarschuwd
dat z'n toneelstukje te weinig
Aristotelische trekken had; dit
soort satire tilt de familiewaar
den van de Addams-family uit
boven het simpele spel van om
keringen. Er ontstaat zelfs het
gevoel dat binnen de gestan
daardiseerd Amerikaanse sa
menleving deze excentrieke
kinderen de enigen zijn die nog
nadenken.
John Sayles was zo'n tien, vijf
tien jaar geleden een van de
voormannen van de onafhanke
lijke film in Amerika. Zijn de
buut The Return of the Secaucus
Seven in 1980 was een door
braak in de alternatieve cinema.
Een sleutelfilm naar een nieuwe
tijd, waarin het idealistische ge-
dachtengoed van de jaren zestig
gespiegeld werd aan de harde
realiteit van de jaren tachtig.
Een film die allerwegen indruk
maakte en die drie jaar later bij
na schaamteloos werd gekopi
eerd door Lawrence Kasdan in
The Big Chili.
Sayles kon er nauwelijks mee
zitten. Hij had werk genoeg.
Maakte niet alleen films, maar
ook muziekvideo's (voor Bruce
Springsteen) en schreef daar
naast verhalen, een paar ro
mans en verschillende televisie
scripts. Maar in Europa raakte
hij, doordat de meeste van zijn
latere films hier niet werden uit
gebracht, steeds meer in de ver
getelheid. Zijn terugkeer in de
Nederlandse bioscoop met de
film Passion Fish is dan ook een
prettige herontdekking van een
regisseur die in de loop der ja
ren alleen maar aan zeggings
kracht blijkt te hebben gewon-
The Return of the Secaucus
Seven, maakt Sayles destijds
voor zestigduizend dollar. Geld
dat hij had verdiend met het
schrijven van filmscripts voor
anderen. Hij maakte gebruik
van onbekende acteurs en te
kende zowel voor de regie als
het script en de montage. Een
echte 'auteursfilm' dus, een
term die in de jaren zestig in
zwang raakte ten tijde van de
Nouvelle Vague en die gebruikt
werd bij films met een duidelijk
eigen signatuur van de maker.
Dat kon zijn door een terugke
rende thematiek of een herken
bare stijl, maar in ieder geval
door een eigen 'handschrift'.
Voor de aanhangers van de
auteurstheorie onder wie
mensen als Godard en Truffaut
was het bij voorbeeld van
zelfsprekend dat de regisseur
ook de schrijver van het script
is. Hij is de 'auteur' van de film,
die.net als een schilder of een
schrijver zijn stempel zet op het
kunstwerk. In deze traditie past
Alfre Woodard (links) en Mary McDonall in Passion Fish van John Sayles. publiciteitsfoto
ook een regisseur als John Say
les, die net als bijvoorbeeld Ro
bert Altman of destijds John
Cassavetes, geheel onafhanke
lijk van de grote studio's in
Hollywood zijn eigen films be
denkt, schrijft en regisseert.
Geen grote verhalen, of spette
rende actiefilms, maar de her
kenbare geschiedenissen van
gewone mensen die niets hero
ïsch hebben, maar die knokken
voor hun dagelijks bestaan en
proberen er het beste van te
maken in het leven. Zoals in Li-
anna (1983), waarin een vrouw
worstelt met haar lesbische ge
aardheid. Of in Matewan
(1986), het verhaal van een
mijnwerkersstaking in de jaren
twintig. Of recent de film City of
Hope (1993) over het moeizame
bestaan van een tiental stadsbe
woners in een fictieve metro
pool.
In de films van Sayles is het
leven vaak geen pretje, maar
zijn films zijn allebehaJve treu
rig, zielig of uitzichtloos. Inte
gendeel, Sayles is geen pessi
mist of een doemdenker, maar
wel een realist en daarbij een
humorist, een schrijver met een
verfijnd gevoel voor sfeer en hu
mor. Dat bleek bijvoorbeeld uit
zijn film The Brother From Ano
ther Planet (1984), waarin hij
een bewoner van een andere
planeet in New York City laat
kennis maken met de zwarte
kant van de samenleving. Op
humoristische wijze en verpakt
in de vorm van een science fic
tion-film vertelt Sayles tussen
de regels door een schrijnend
verhaal over het leven van zwer
vers en junkies in de achter
buurten van een grote wereld
stad.
Ook in Passion Fish lijkt het
op het eerste gezicht allemaal
kommer en kwel. Een verwende
soap-actrice is na een auto-on
geluk in een rolstoel terecht ge
komen en moet los van de
glamourwereld van de televisie
een nieuw bestaan zien op te
bouwen. De vrouw. Mary-Alice,
trekt zich terug uit de open
baarheid en verstopt zich er
gens ver van de bewoonde we
reld in Louisiana. De enige me
wie ze dagelijks contact heeft
de fles, en haar zwarte verpleeg
sterChantelle.
Chantelle is de enige die op
gewassen is tegen het cynisme
en de 'sick jokes' van Mary-Ali
ce. Dat komt omdat beide vrou
wen eigenlijk complement^
zijn. Ook Chantelle is verbittert
en geknakt door het leven. Bi
stukjes en beetjes ontdekken wi
dat ook zij haar vroegere levei
is ontvlucht en hardnekkig pro
beert een nieuw bestaan op ti
bouwen. De aanvankelijke vin
nigheid van de vrouwen ten op
zichte van elkaar slaat, naarma
te ze elkaar beter leren kennen
begrijpen en waarderen, om ii
vriendschap en solidariteil
Achter hun geposeerde hard
heid en cynisme schuilt een be
vroren gevoelsleven dat lang
zaam ontdooit in de weldadigi
warmte van het buitenleven it
Louisiana. Beide worden op
nieuw verliefd maar Sayle
waakt er angstvallig voor om d<
passies tezeer uit de hand te la
ten lopen en er een sentimente
le klucht van te maken, al ont
komt ook hij niet aan een ste
reotiep happy end.
Het is razendknap wat Sayle
in Pashion Fish doet met ver
haal en personages. Het verhaa
wordt bijna achteloos neerge
zet, evenals de typetjes die Say
les allemaal ten tonele voer
rond de twee hoofdpersonen
De perfect gedoseerde film zi
vol met schitterende dialogei
en spelscènes, met centras
daarin het 'kreng op wieier
Mary-Alice, met de juiste tooi
gespeeld door actrice Mary Mc
Donnal, vooral bekend gewor
den na haar rol als 'Indiaanse
tegenspeelster van Kevin Kost
ner in Dances with wolves. Z
krijgt formidabel tegenspel vai
de hier nog nauwelijks bekend
actrice Alfre Woodard. Daa
omheen wist Sayles een keur
korps van bijrollen te recaitere
die soms in niet meer dan eei
paar zinnen toch een markan
of herkenbaar type weten nee
te zetten. Het tekent de krach
van Sayles als regisseur, zoals d
spitse, trefzekere dialogen iel
zeggen over zijn kracht al
schrijver. Ja eigenlijk is het ee
raadsel waarom er in de afgelc
pen tien jaar geen enkele andc
re film in Nederland meer is uil
gebracht van deze rasecht
filmauteur.
Addams Family 2: excentriek en morbide.
ALFA 1
Leidseplein tel. 6278806
Farewell to my concubine a l.
dag. 13.15, 16.45, 20.30
ALFA 2
Aladdin a.Idag. 13, 15.45,
18.45,21.30
ALFA 3
Alleman a.l., dag. 16, 19.30
The piano 12 j., dag. 13.30,
22
ALFA 4
The firm 16 j., dag. 13,
16.30, 20.15
ALHAMBRA 1
Weteringschans tel. 6233192
The house of the spirits 16 j
dag. 13.15, 16.45, 21
ALHAMBRA2
The firm 16 j., dag. 20.45, do
vrmadiook 13.15, 16.30
BELLEVUE CINERAMA
Marnixstraat400 tel.
6234876
Addams Family 2 12 j.dag.
13.15, 16, 19.15, 22
CINERAMA 2
Jurassic Park a.l., dag. 13.15,
16, 18.45,21.30
CALYPSO 1
Marnixstraat402 tel.
6234876
The age of innocence a.l., dag.
13.15, 16.45,20.30
CALYPSO 2
In the line of fire 16 j., dag.
13.15, 16.' 18.45, 21.30
CINECENTER-CINEMACORALI-
NE
Lijnbaansgracht 236 tel.
6236615
Libera 16 j., dag. 14.30, 17,
19.30, 22.15, zo ook 11.15
CINECENTER-PEPPE-NAPPA
The wedding banquet 16 j.,
dag. 14.30, 17, 19.30, 22, zo
ook 11.15
CINECENTER-PIERROT
Fiorile 16 j.dag. 14.15,
16.45, 19.30, 22.15, zo ook
11.15
CINECENTER-CINEMA JEAN VI
GO
Much ado about nothing a.l.,
dag. 14.15, 17, 19.30, 22, zo
ook 11.15
CINEMA 1 INTERNATIONAL
August Allebèplein 4 tel.
6151243
Addams Family 2 12 j., dag.
13.15, 16, 18.45,21.30
CINEMA 2 INTERNATIONAL
A perfect world 12 j., dag.
18.45,21.45
CITY 1
Leidseplein tel. 6234579
A perfect world 12 j., dag.
12.30, 15.30, 18.30,21.30
CITY 2
Beethoven's 2e a.l., dag.
13.15, 16, 18.45,21.30
CITY 3
Tina 12 j., dag. 13.15, 16,
18.45,21.30
CITY 4
The fugitive 12 j., dag. 13.15,
16, 18.45,21.30
CITY 6
Hard Target 16 j., dag. 13.15,
16, 18.45,21.30
CITY 7
Robin Hood a.l., dag. 13.15,
16. 18.45,21.30
DESMET
Plantage Middenlaan 4a tel.
6273434
Curfew 16 j., dag. 19, 20.45
Trahir 16 j., dag. 22.15
Vacas dag. 21
Het is een schone dag geweest
16 j., dag. 19.30, zo ook
13.30
Gay Cinema za 24, zo 16.15
KRITERION 1
Roetersstraat 170 tel.
6231708
House of the spirits 16 j., za.
18.15, 21.15, zo 14.45. di al
leen 18.15
Sneak preview di 22.15
KRITERION 2
Wilde aardbeien 16j.,ma 19.45
Raining stones 16 j., dag. 18,
20, 22.15, ma alleen 18 en
22.15
RIALTO 1
Ceintuurbaan 338 tel.
6623488
Othello 16 dag. 18, 20
The wedding banquet 16 j.
dag. 22
RIALTO 2
The women from the lake of
scented souls 16 j., dag.
17.45
De dag van de wanhoop 16 j.,
dag 20
L'année dernière a Marien-
bad 16 j.dag. 22
Neko-mini zo 15
THE MOVIES 1
Haarlemmerdijk 161 tel.
6386016
Much ado about nothing a.l.,
dag. 17.15, 19.30, 21.45, za
zo ook 15
THE MOVIES 2
The baby of macon 16 j., dag.
19.45,22
THE MOVIES 3
Orlando a.l., dag. 17.30
Johnny Meijer 16 jdag.
17.15,21.15,zazo 15, 18.
21.15
Trois couleur: Blue 12 j., dag.
19.15, za zoook 16
THE MOVIES 4
The cement garden 16 j., dag.
22.15, za zoook 15.15
The piano 12 j., dag. 17.30,
22, za zo ook 15
Belle van Zuylen a.l., dag.
19.45
TUSCHINSKI 1
Reguliersbreestraat tel.
6262633
Little Buddha a.l., dag. 16.30,
21, do vr ma di ook 13.15
TUSCHINSKI 2
Passion Fish a.l., dag. 13.15,
16. 18.45,21.30
TUSCHINSKI 3
Sleepless in Seattle a.l., dag.
13.15, 16. 18.45,21.30
TUSCHINSKI 4
Jurassic park a.l., dag. 13.15,
16, 18.45,21.30
TUSCHINSKI 5
Beethoven's 2e, dag. 13.15,
16
Rising Sun dag. 18.45,21.30
TUSCHINSKI 6
Aladdin a.l., dag. 13.15, 16,
18.45,21.30
TUSCHINSKI CINEAC
Scent of a woman a.l., doorlo
pende voorstelling dag. 11.45
14.15. 17 45. 20.45
DE UITKIJK
Prinsengracht 452 tel.
6237460
L'odeur de la papaye verte 16
j .dag 18. 20. 22
The muppet Christmas carol
a.l., do t/m zo 14, 16
Het programma van de Haags<
en Leidse bioscopen staat op
de pagina 'Info'.
