Baby's vaker gepland
'Ien Dales was
als een akela van
de padvinderij
Binnenland
Belastingdienst jaagt op
chauffeurs touringcars
CDA: Politie moet eis
met plan onderbouwen
Wildwest op snelweg
JMAANDAG 10 JANUAR11994
Gemeente Binnenmaas: Stem geen CD
binnenmaas» Burgemeester Oversier van Binnenmaas heeft ie
dereen opgeroepen niet op de Centrumdemocraten van Jan
maat te stemmen. „Maak gebruik van uw stemrecht, maar stem
niet op een partij die vol vooroordelen zit, zoals de CD." Over
sier beperkte zich tot de verkiezingen voor de Tweede Kamer.
„Ik hoef voor de gemeenteraadsverkiezingen geen advies te ge
ven want voorzover ik nu kan overzien, doen daar geen twijfel
achtige partijen aan mee."
Vlam in de pan: Motel ontruimd
breukelen Het Van der Valk-motel in Breukelen is vrijdagavond
ontruimd omdat in de keuken de vlam in de pan was geslagen.
Driehonderd gasten die zaten te eten, werden naar buiten gedi
rigeerd. Ze hoefden niets te betalen. Het brandje was snel ge
blust.
Vliegtuigje stort neer: twee doden
beek» Een lestoestel van de Nationale Luchtvaartschool in Beek
is zaterdag ten westen van Straatsburg verongelukt. Twee leer
lingvliegers zijn omgekomen. De Franse autoriteiten zijn een
onderzoek begonnen naar de oorzaak van het ongeval. De leer
lingvliegers, 21 en 19 jaar, zouden van Maastricht naar Straats
burg vliegen en via Luxemburg terugkeren. Het toestel, een Pi-
per Arrow, is voor het laatst gezien bij Straatsburg.
Verdachte van moord aangehouden
arnhem» Het recherchebijstandsteam Gelderland heeft zaterdag
op het NS-station in Arnhem een 39-jarige man uit Polen aange
houden die wordt verdacht van moord. Het gaat om de moord
op een 62-jarige inwoner van Eist, op 28 november vorig jaar. De
verdachte heeft meteen bekend. De politie kwam de man op het
spoor door een tip naar aanleiding van de TV-uitzending 'Op
sporing verzocht' op 21 december.
Aanhouding in zaak dode vrouw
abcoude De politie heeft zaterdag in Mijdrecht een 20-jarige
man uit Wilnis aangehouden, die wordt verdacht van betrok
kenheid bij de gewelddadige dood van een 59-jarige vrouw uit
Vinkeveen. Het slachtoffer, een verpleegkundige, was op haar
fiets van Vinkeveen onderweg naar haar werk in het Academisch
Medisch Centrum in Amsterdam. Haar lichaam werd gevonden
in een fietsberm bij Abcoude. Vlakbij stond een bestelauto, die
werd gebruikt door de verdachte.
Flinke ledenwinst Wereldnatuurfonds
den haag Het Wereldnatuurfonds Nederland (WNF) in Zeist
heeft vorig jaar een groot aantal nieuwe leden gekregen. Er kwa
men 280.000 leden bij, waarmee het totaal aantal op 640.000 is
gekomen. De groei van het ledental is mede te danken aan een
grootscheepse wervingscampagne vorig jaar.
Oud-staatssecretaris Van Es overleden
wassenaar Oud-staatssecretaris A. van Es is op 80-jarige leeftijd
overleden in Wassenaar. Na zijn carrière bij de marine, waarbij
hij het tot vice-admiraal brachfi werd Van Es in 1963 staatssecre
taris van defensie, belast met marinezaken. Van Es, die tot de
ARP behoorde, bleef dat in de vier daaropvolgende kabinetten.
Hij trad in september 1972 tijdens het tweede kabinet-Bies
heuvel af als gevolg van een meningsverschil met minister De
Koster (WD) over de structurele opbouw van het ministerie.
Racistische leuzen in Rozenburg
rozenburg Onbekenden hebben in de nacht van zaterdag op
;ondag verschillende gebouwen in de Zuidhollandse plaats Ro
zenburg met racistische leuzen en symbolen beklad. Vooral een
zwembad en een gymnastiekzaal moesten het ontgelden. Ook
twee bushokjes en een aantal verkeersborden werden ondergek-
liederd. De kreten en tekens varieerden van hakenkruizen en de
afkorting WP - wat staat voor White Power - tot CP'86 en 'In '94
moet Nederland schoon zijn'. Met het schoonmaken van de be
kladdingen is gisteren begonnen.
De belastingdienst is begonnen
met een onderzoek naar de bij
verdiensten van chauffeurs van
touringcars. De chauffeurs ver
dienen tijdens hun ritten extra
geld met de verkoop van thee,
koffie, bier en frisdranken.
De werkgevers in deze bran
che moeten per jaar voor zo'n
1.000 chauffeurs op grond van
hun bar-omzet 2.500 gulden per
persoon terugbetalen aan de
belastingdienst. De chauffeurs
hoefden niet zelf hun bijver
diensten als extra inkomsten bij
de fiscus aan te geven. Ze wor
den beschouwd als inkomsten
uit dienstbetrekking, waarvoor
de werkgevers belasting en soci
ale premies moeten betalen.
Volgens een woordvoerder
van het ministerie van financiën
is het bedrag van 2.500 gulden
per chauffeur gebaseerd op zo
genoemde 'ervaringscijfers' die
na onderzoek zijn vastgesteld
door inspecteurs van de belas
tingdienst. De touroperators
verzetten zich hiertegen, omdat
de bar-omzet van chauffeurs
veel lager zou zijn.
Tweede-Kamerlid Van der Heij
den (CDA) vindt dat de politie
commissarissen die meer geld
eisen voor personeelsuitbrei
ding een 'scherp onderbouwd
plan' moeten opstellen om re
gering en parlement van hun
opvattingen te overtuigen. Van
der Heijden zei dit gisteren in
een discussie met de Amster
damse politiechef Nordholt in
het TV-programma Het Ca-
pitool.
Volgens Nordholt hebben de
gezamenlijke politiekorpsen zo
sne! mogelijk nog 10.000 extra
mensen nodig. Dat kost onge
veer een half miljard gulden.
Van der Heijden gelooft niet in
de noodzaak hiervan. „Een be
tere beveiliging van de burgers
zit 'm niet alleen in extra poli
tiemensen."
Nordholt ging overigens nog
een stap verder en eiste ook nog
een half miljard gulden voor
verbetering en uitbreiding van
politiematerieel, automatise
ringsprojecten en gebouwen.
Ook dit klonk Van der Heijden
ongeloofwaardig in de oren.
Van der Heijdens fractiege
noot Koffeman, ex-voorzitter
van de politievakbond ACP,
heeft in december een eigen
onderzoek verricht naar de ma
nier waarop politiekorpsen met
hun geld omgaan. Hij conclu
deert dat er de afgelopen drie
jaar 2.45Q politiemensen extra
hadden kunnen worden aange
steld. In werkelijkheid waren
het er maar 357.
wormer anp
Een 33-jarige Amsterdammer
is gisteren op rijksweg A7 bij
Wormer in zijn auto bescho
ten. Hij bleef ongedeerd. De
politie tast in het duister over
de aanleiding van de schiet
partij.
De Amsterdammer reed op
de snelweg toen een donkere
Opel met daarin twee man
nen passeerde. Vanuit deze
auto werd tweemaal gericht
op zijn voertuig gevuurd. De
rechter voorband raakte lek
en de slippende auto kwam in
de middenberm tot stilstand.
De auto met de schutter(s)
ontkwam in de richting van
Purmerend. Van de twee
mannen ontbreekt elk spoor.
Volgens de beschoten auto
mobilist heeft hij met nie
mand onenigheid.
Het krijgen van kinderen wordt steeds meer gepland. 93
procent van alle eerste kinderen van Nederlandse vrou
wen is bewust geregeld. Twintig jaar geleden was dat nog
maar 37 procent. Ongewenste zwangerschappen bij jon
geren, die vroeger meestal leidden tot een gedwongen
huwelijk, zijn drastisch afgenomen.
utrecht anpting zei dat zaterdag op een bij
eenkomst van het Nederlands
Dat blijkt uit onderzoek van dr. instituut voor onderzoek van de
E. Ketting van het Nationaal In- eerstelijns gezondheidszorg in
stituut voor Sociaal Sexuolo- Utrecht.
gisch Onderzoek (Nisso). Vol- Volgens Ketting ontstaan
gens hem is de geboorteregeling steeds minder ongewenste
in Nederland de afgelopen 25
jaar volledig geaccepteerd. Ket-
ook weggehaald. Mede daar
door is het aantal abortussen de
laatste 20 jaar vrijwel gelijk ge
bleven en niet afgenomen. Op
merkelijk is dat het aantal abor
tussen onder allochtone wou
wen relatief hoog is. Ze maken
nu bijna 40 procent van alle
'abortus-cliënten' uit. Volgens
Ketting wordt gewerkt aan het
geven van betere voorlichting
voor deze groep vrouwen.
Over de pil moet ook meer
voorlichting worden gegeven.
Van de 4 ongewenste zwanger
schappen is er namelijk 1 het
gevolg van onjuist pilgebruik.
Volgens Ketting is het opmerke
lijk dat steeds meer vrouwen
zwanger worden na onjuist ge
bruik van condooms. Dat komt,
aldus de onderzoeker, omdat
steeds meer mensen condooms
gebruiken ter voorkoming van
besmetting met geslachtsziek
ten en AIDS. Als anticonceptie
middel is het condoom iets
minder betrouwbaar dan de pil.
Een combinatie van condoom
en pil is het meest veilig, aldus
Ketting.
'Poncke' Princen: Beter geen
bezoek Beatrix aan Indonesië
aan toe gaat", aldus Princen.
Dat ligt anders bij een staats
bezoek, dat de Indonesische re-
gering graag in 1995 wil regelen
omdat dan met veel festiviteiten
vijftig jaar onafhankelijkheid
wordt gevierd. „Koningin
Beatrix is het staatshoofd. Een
symbool. Dat is voor president
Soeharto een stempel, een ze
gel. Natuurlijk zou Soeharto het
machtig vinden als zij komt.
Dat is erg waardevol voor zijn
positie", stelde Princen. De ka
merdelegatie spreekt niet met
Princen omdat een aantal poli
tici (WD'er Dijkstal en CDA'er
Brinkman) dat weigeren.
Een officieel bezoek van konin
gin Beatrix aan Indonesië op dit
moment is niet goed. Het zou
een stempel van goedkeuring
geven aan het huidige bewind
van president Soeharto. Dat
vindt 'Poncke' Princen, men
senrechten-activist in Djakarta,
vanmorgen tijdens een ontmoe
ting met Nederlandse journalis
ten. Het bezoek van een parle
mentaire delegatie aan Indone
sië, dat zaterdag is begonnen,
keurde Princen niet af. „Het is
wel goed dat politici hier zelf
poolshoogte komen nemen en
om te zien hoe het er hier echt
„Laat mij er eens door,
verdikkeme." Dat is het
kortste portret van Ien
Dales: waggelende tred,
rond, handtas over haar
schouder, bloemetjesjurk,
die onvermijdelijke witte
diplomatenkoffer naast
haar stoel, geen wollig
taalgebruik en direct
wegwezen als toch niets
valt te vertellen.
Met journalisten had de
minister van binnenlandse
zaken alleen een prettige
ve rstandhouding als ze
haar in alle rust tegemoet
traden. Cliché-vragen
werden genegeerd,
journalisten moesten haar
toestaan op vragen niet te
antwoorden. Voor het
overige was ze plomp en
niet beleefder dan het
doorsnee persvolk.
den haag hildebrand buleveld
De kenmerkende directe stijl
van Dales was in het politieke
bedrijf zeer zeldzaam. Het zorg
de voor heerlijke theater-tafere
len in de Tweede Kamer. De
motie van CDA-parlementariër
Walter Paulis over het schrap
pen van 1.000 extra banen van
ambtenaren in 1994 veegde ze
van tafel met de allervriendelijk
ste mededeling: 'Onaanvaard
baar'. Die motie weg of zij weg.
Geroezemoes, Paulis ging door
de bocht en de motie was van
tafel.
Dales ging over binnenlands
bestuur, maar niet over details.
Ze was op haar mooist als ze tij
dens een debat in de Tweede
Kamer met een ironische blik
door de vragen heenbladerde
die ze niet van plan was te be
antwoorden om vervolgens te
mompelen: „O, ja hier kan ik
wel wat van zeggen". Aan de
rest had ze géén boodschap.
Haar weigering zich in allerlei
details te verdiepen, leidde ooit
tot een officiële berisping van
kamervoorzitter Deetman. Da-
les had zojuist een vragend la-
merlid het bos ingestuurd met
de opmerking dat ze 'fuss niet
met fuss' (futiliteiten) wilde be
antwoorden. Deetman reageer
de daarop: „Een vraag van de
Kamer kan nimmer met fuss
worden beantwoord". Dus ging
Dales zuchtend over tot het
zoeken van de antwoorden die
in een zojuist weggelegd mapje
lagen.
Praktisch
D66-Kamerlid Scheltema-De
Nie gaf ooit een rake typering
van Dales: „Zij doet mij denken
aan die akela van de padvinde
rij. Zo'n praktisch type, niet be
paald het toonbeeld van intel
lectualisme, zal ik maar zeggen.
Iemand die voorop loopt, die
een bepaalde overzichtelijke en
niet al te ingewikkelde opdracht
stelt en daar de hele schare ach
ter weet te krijgen."
Dat is op zekere hoogte waar.
Het ontbrekende intellectualis
me leidde bij Dales echter niet
tot politiek-populisme. Haar
stijl, een sociaal gevoel dat
hand-in-hand ging met een ze
kere botheid, was niet op effect
gericht. Ze kreeg het verwijt dat
ze te laat naar de Bijlmer ging
na de vliegramp met de El Al-
Boeing op 4 oktober 1992. De
bewindsvrouw pareerde die kri
tiek met de opmerking dat ze in
de Bijlmer meer mensen voor
de voeten zou lopen, dan ze zou
kunnen helpen. Maar bij de wa
tersnoodramp in Limburg eind
vorig jaar reageerde ze wel snel
met een bezoek.
Haar meeleven gold niet als
'een act' voor de televisie-came
ra. Overal waar Dales werkte,
heeft ze het imago van een sterk
sociaal vpelend mens opge
bouwd. Als directeur van de So
ciale Dienst in Rotterdam haal
de ze de bezem door het amb
telijke bolwerk, werd ze bijna
gevierendeeld door de leiding
gevende apparatsjiks, maar te
gelijk was ze gevierd bij de rest
van de ambtenaren. Als burge
meester van Nijmegen bouwde
ze ook een enorm laediet op.
Zijn de meeste burgemeesters
tijdens het grootste evenement,
de Nijmeegse Vierdaagse, voor
al voor de foto- en TV-camera's
te vinden, Dales hield zich 's
nachts na het slotfeest juist op
met de medewerkers van de rei
nigingsdienst. Daarentegen
heeft ze de 'captains of indus
try' in Nijmegen ooit eens de
deur gewezen, omdat ze voor
haar verschenen, zonder een
correcte afspraak te hebben ge
maakt.
Dales is één van de laatste re
presentanten van de 'Door-
braak'-christenen in de PvdA.
Deze politieke doorbraak zorg
de er vlak na de Tweede We
reldoorlog voor dat een flinke
groep christenen zich aansloot
bij de sociaaldemocratische be
weging. Geboren in een her
vormd-kerkelijk nest, aanvaard
de zij na haar studie andragogie
(vorming volwassenen), een
functie als 'werker in kerkelijke
arbeid' bij het hervormde Insti
tuut Kerk en Wereld in Drieber
gen. Ze stond niet op een zeep
kist te evangeliseren, maar wil
de de kerken een
'maatschappelijke betrokken
hei d' geven. Dales heeft haar
kerkelijke arbeid overigens
nooit in de politiek uitgedragen.
Ook haar geloofsovertuiging
heeft zij nooit publiekelijk wil
len uitmeten. Vriendinnen uit
haar geboorteplaats Arnhem ty
peerden haar in dat opzicht als
'zo gesloten als wat'. Dales was
ongehuwd en had geen kinde-
De jaren als minister kenmerkte
Dales zich als een harde onder
handelaar die een bröertje-
dood had aan lange vergaderin
gen en liever zag dat de ambte
narenbonden maar meteen
door de bocht gingen. Ze was
vrij snel bereid concessies te
doen. Haar karakteristieke gees
tigheid kon bij onderhandelin
gen en demonstraties evenwel
een hoop kou uit de lucht ha
len. Niemand vergeet dat tafe
reeltje begin vorig jaar, toen ze
half uit het raam van haar werk-
Haar kenmerkende directe stijl sprak
ARCHIEFFO
kamer op het ministerie van
binnenlandse zaken hing. Voor
het departement demonstreer
den de politiemensen in de re
gen. Ze had slechts een halve
zin nodig om hen rustig te krij
gen: „Ik zou zeggen: u moet een
broedende kip niet storen", ge
volgd door een geheimzinnig
lachje. Dat was Dales ten voeten
uit. De agenten waren binnen
een half uur vertrokken.
Projecten
De PvdA-minister heeft grote
projecten moeten leiden, zoals
de sociale vernieuwing, het
Haar laatste optreden in het openbaar op 27 december vorig jaan Dales praat met een geëmotioneerde v
nieuwe paspoort, herindeling
van gemeenten, provincies en
de bestrijding van de corruptie
bij de overheid. Of haar beleid
ten aanzien van de sociale ver
nieuwing een succes is gewor
den, wordt betwijfeld. Hoewel
ze met een geduchte lijst met
projecten voor stadsvernieu
wing en bestrijding van de klei
ne criminaliteit kwam aanzet
ten, blijft toch de indruk dat so
ciale vernieuwing onder Dales
meer een lange lijst lopende
projecten is geworden, die voor
heen geen sociale vernieuwing
werden genoemd maar toch al
plaatsvonden.
De Wet Gelijke Behandeling
heeft Dales niet mogen afma
ken. De wet wordt deze maand
in de Eerste Kamer behandeld.
De tenen van de christen-de
mocraten in de Senaat kromden
toen ae wet in de Tweede Ka
mer werd behandeld. Er valt
nog een pittig debat in de Se
naat te verwachten. In de Twee
de Kamer zei ze onomwonden
dat op grond van deze anti-dis-
criminaticwet, homoseksuele
leerkrachten onder geen beding
op een bijzondere school kon
den worden geweerd. „Althans,
ik zou geen argument kunnen
bedenken, waar de school met
een succes een beroep op zou
kunnen doen." Die opmerking
heeft Dales min of meer terug
genomen, hetgeen weet weer
stand bij de PvdA, D66 en WD
heeft gewekt. Het is dart ook al
lerminst zeker of de wet onge
schonden de Senaat zal passe-
Dalcs was allerminst van plan
met pensioen te gaan. Ondanks
het feit dat ze 62 jaar was, sloot
ze een nieuw ministersschap
niet uit. In een interview met
NRC/Handelsblad zei ze: „Ia. ik
ben met een natte vinger te lij
men. Dat ben ik in algemene
zin. Ik vind zeer gauw iets inte
ressant". Om het interview vol
komen in stijl af te sluiten met:
„Zo, dat was het wel Zet r nou
ook maar in dat ik het ontzet
tend leuk vind om op Binnen
landse Zaken te werken". Dat is
een mooi testament.
