1
Rechten kinderen
ernstig geschonden
Buitenland
President Mexico overweegt
gratie voor opstandelingen
1
Europese reis Clinton
gaat zoals gepland door
Ghana bestookt Togolese leger
Rivièra schudt onder watergeweld
Israël laat Palestijnse
gevangenen vandaag vrij
Terugtrekken blauwhelmen logisch gevolg Bosnië-politiek
i/RIJDAG 7 JANUARI 1994
Man van 433 kilo dood: muur eruit
rf Brisbane Om het 433 kilo wegende dode lichaam van de Austra-
liër Kenneth Lacey naar buiten te krijgen, moest in het Australi-
I sche Crows Nest een deel van een muur worden gesloopt. Er
4 was geen andere mogelijkheid om de man uit zijn woning te
ffen krijgen. In totaal moesten er 13 personen aan te pas komen om
het lijk te dragen. De man stierf aan een hartstilstand. Kacey
werd regelmatig door een medisch team gewogen op een goede
renweegschaal van een nabijgelegen station.
-er Kanaaltunnel geeft chauffeurs gratis eten
den haag Vrachtwagenchauffeurs die vanaf maart de oversteek
tussen Frankrijk en Engeland maken via de Kanaaltunnel, wor
den in de watten gelegd. Om de chauffeurs te stimuleren van de
tunnel gebruik te maken, hoeven ze tijdens de treinrit niet in de
cabines van hun wagen te blijven, maar mogen ze zich verpozen
in comfortabele passagierscompartimenten. Daar krijgen ze een
gratis maaltijd uit de internationale keuken opgediend.
Gezochte activist verstopt zich 24 jaar
Chicago Een door de politie gezochte Amerikaanse politieke
activist die zich 24 jaar lang schuil hield, gaf zich gisteren over.
Jeffrey Powell dook in mei 1970 onder, nadat hij had deelgeno
men aan een uit de hand gelopen anti-Vietnam demonstratie.
De toen 19-jarige jongeman zou een agent hebben geslagen. Po
well kreeg alsnog 18 maanden voorwaardelijke celstraf en een
geldboete van 1.000 gulden.
Tientallen doden bij rellen Guinee
conakry» Bij etnische rellen in het zuiden van de Westafrikaan-
se staat Guinee zijn zeker 30 mensen omgekomen. De Toma's
en de Koniankes raakten met elkaar slaags. De Toma's, voor het
merendeel boeren, klagen dat de Koniankes een overheersende
rol spelen in het land. Het bij de omstreden verkiezingen van vo
rige maand herkozen staatshoofd Lansana Conté wordt voorna
melijk gesteund door de Toma's; oppositieleider Alpha Conde is
populair bij de Koniankes.
Jongetje vast in wasmachine
bremen De brandweer van Bremen heeft gisteren met slijpma
chine en betonschaar een 10-jarig jongetje uit een wasmachine
bevrijd. Het jongetje was tijdens het spelen op de wasmachine
geklommen en zo ongelukkig in de trommel gevallen dat hij
klemvast kwam te zitten. Op het moment dat de brandweerlie
den arriveerden stak alleen het hoofd van het jongetje uit de
wasmachine; benen, armen, borst en buik zaten vast.
Tien doden bij vliegtuigongeluk VS
fort drum Een ongeluk met een tweemotorig vliegtuig in Flori
da heeft aan alle 10 inzittenden het leven gekost. De Beechcraft
King Air sloeg woensdag te pletter op een tweebaansweg ten
noorden van Fort Drum. De piloot had problemen gemeld aan
de verkeerstoren van het vliegveld in Okeechobee, maar haalde
de landingsbaan niet. Na de crash vloog het toestel in brand.
Leden APLA opgepakt wegens aanslag
Johannesburg» De Zuidafrikaanse politie heeft gisterochtend
twee leden van het radicale Azaniaans Volksbevrijdingsleger
(APLA) opgepakt op verdenking van betrokkenheid bij de aan
slag, vorige week, op een café in Kaapstad. Bij de aanslag vielen
4 doden en 5 gewonden. Later op de dag de arresteerden de po
litie samen met het leger in het woonoord Guguletu bij Kaapstad
nogmaals 9 personen.
ii|j|«SAN CRISTOBAL DE LAS CASAS
DPA/AFP/Rtr
V\E
President Carlos Salinas de Gor-
)tari van Mexico heeft gisteren
verklaard dat de regering am
nestie overweegt voor een deel
van de Indianen die in de zui-„
ZDSdelijke staat Chiapas in opstand
^■^3 zijn gekomen. Tegelijk heeft hij
ür i. n' de leiders van de opstand ervan
Ig beschuldigd ,,de naam van
By Mexico in diskrediet te bren-
jgen".
'r 0r1 Salinas zei dat „mensen die
|v-nn geweld hun beroep maken,
Mexicanen en buitenlanders",
de gewapende opstand in Chia
pas hebben ontketend. In een
toespraak voor radio en televisie
zei hij dat het conflict tot uit
barsting is gekomen ondanks
„grote financiële inspanningen"
——van de regering om „achterlijk
heid en armoede" in dat deel
^^van het land te verhelpen.
Palestijnen en
Israëli's lossen
samen roof op
Een klein, maar veelbeteke
nend stapje op de weg naar
vrede in het Midden-Oosten.
Gisteren hielden een PLO-
vertegenwoordiger en de Is
raëlische militaire gouver
neur gezamenlijk supervisie
over de opgraving van
650.000 gulden, die bankro
vers tien dagen geleden had
den buitgemaakt bij een
overval op een geldtransport.
Twintig pas opgeleide Pales
tijnse politieagenten waren
betrokken bij het onderzoek
naar de zaak en hebben vier
verdachten aan de Israëli
sche politie overgedragen.
„Wij hebben geen gevange
nissen om de dieven in te
stoppen, dus hebben we ze
aan de Israëlische politie
overgedragen", zei dr. Tha-
bet Thabet, PLO-functionaris
in Tulkarem op de Westelijke
Jordaanoever.
0 bloemendaal
correspondent
De onderhandelingen zijn en-
•kele weken opgehouden door
meningsverschillen over de af
loop van een vergadering van
de Palestijns-Israëlische stuur
groep in Cairo, vorige maand.
Israël wilde alleen verder praten
op basis van de 'Cairo-overeen-
komst'. De PLO meende dat er
in Cairo niet meer dan een ont-
werp-document was opgesteld
en voorzitter Yasser Arafat
drong aan op een aantal wijzi
gingen.
De Israëlische minister Peres
(buitenlandse zaken) en PLO-
tophandelaar Abu-Mazen pu
bliceerden gisteren een verkla
ring waarin de partijen aankon
digen de Taba-onderhandelin-
gen te hervatten „op basis van
de principeverklaring en de in
Cairo gemaakte afspraken". De
principeverklaring is de over
eenkomst over Palestijns zelfbe
stuur die Israël en de PLO in
september in Washington heb
ben ondertekend. Peres om
schreef de tekst van de gisteren
uitgegeven verklaring als „een
overwinning voor geen van de
partijen, maar wel voor de vre
de".
Amnesty: Redt kinderen uit handen van folteraars en beiden
Kinderen zijn het slachtoffer van de meest grove schen
dingen van de mensenrechten. Dat heeft de mensen
rechtenorganisatie Amnesty International vanmorgen in
een communiqué laten weten. Kinderen zijn volgens de
organisatie vaak het slachtoffer van politieke moorden,
verkrachtingen en verdwijningen. Amnesty dringt er bij
regeringen op aan kinderen te redden uit handen van
„cipiers, moordenaars, folteraars en beulen".
Bill Clinton met zijn moeder Virginia Kelley. Zij overleed gisteren en
wordt zaterdag begraven. foto afp» tim clary
mogelijk afwerken. Hooguit zal
de president enkele sociale ver
plichtingen laten schieten. Ger-
gen: „Het spreekt voor zich dat
hij minder opgewekt is dan ge
woonlijk, maar dat zal geen in
vloed hebben op de top." Clin
ton zegde gisteren wel een rede
in Milwaukee over zijn buiten
lands beleid af. Zijn tekst werd
uitgesproken door vice-presi
dent Al Gore.
Clintons moeder Virginia Kel
ley, die woensdagnacht onver
wacht in haar huis in Hot
Springs in Arkansas overleed,
wordt morgen begraven. Direct
daarna vertrekt de president via
Washington naar Europa.
Vier jaar nadat de Verenigde
Naties de Conventie van de
Rechten van het Kind opstel
den, zijn kinderen nog steeds
het slachtoffer van elke denkba
re schending van de mensen
rechten, aldus Amnesty. Vorig
jaar heeft de organisatie tot 50
keer toe stappen ondernomen
om kinderen die in gevaar ver
keerden te helpen.
In sommige gevallen worden
kinderen vervolgd als drukmid
del op hun ouders, om deze op
die manier te dwingen een be
kentenis af te leggen of hun ver
zet tegen de overheid op te ge
ven. Ook zijn kinderen vaak zelf
het doelwit, bijvoorbeeld omdat
ze lid zijn van een vervolgde et
nische minderheid.
Soms worden kinderen sim
pelweg afgeslacht omdat men
ze lastig vindt, zoals Braziliaan
se en Colombiaanse straatkin
deren overkomt. Zo zijn er in
Colombia in 1991 zeker 2.800
kinderen vermoord. Doodses
kaders schuimen de nachtelijke
straten van Zuidamerikaanse
metropolen af om ze van daklo
ze „sociaal ongewenste en cri
minele" kinderen te ontdoen.
De thuisloze kinderen stelen
om te overleven en berokkenen
daardoor schade aan bedrijven,
die in sommige gevallen de
doodseskaders steunen. Vol
gens Amnesty worden veel van
deze troepen gevormd uit leden
washington hans de bruijn
correspondent
De plotselinge dood van zijn
moeder zal nauwelijks invloed
hebben op de Europese reis die
de Amerikaanse president Clin
ton dit weekeinde begint. Vol
gens het Witte Huis vertrekt
Clinton zoals gepland morgen
naar Europa, voor het bijwonen
van de NAVO-top in Brussel op
maandag en zijn topontmoe
ting met de Russische president
Jeltsin op woensdag en donder
dag in Moskou.
Volgens Clintons naaste advi
seur David Gergen zal Clinton
het geplande programma zoveel
Volgens de regering, maar ook volgens oogge
tuigen, zouden de ongeveer 100 opstandelingen
uit Ghana de grens overgestoken zijn. Politieke
waarnemers gaan ook uit van muitende soldaten.
Sommige strijders zouden hun toevlucht hebben
gezocht in woningen, of de bewoners dat nu wil
den of niet. Veiligheidstroepen kammen de stad
uit op zoek naar de rebellen.
Gisteren besloten president Eyadema en pre
mier Joseph Kokou Koffigoh om de op 23 januari
geplande parlementsverkiezingen twee weken uit
te stellen. Zij noemden vertragingen bij de ver
spreiding van de stembiljetten als motief. De op
positie pleit al langere tijd voor een verschuiving
van de eerste democratische verkiezingen in het
land om zich beter te kunnen voorbereiden.
Legereenheden van de Westafrikaanse staat Togo
worden sinds enkele dagen beschoten vanuit het
aangrenzende Ghana. Dat heeft de regering in de
hoofdstad Lomé vanochtend verklaard. De minis
ter van buitenlandse zaken riep de Ghanese rege
ring op om in te grijpen.
Voor de hoofdstad geldt een nachtelijk uit
gaansverbod sinds een groep bewapende man
nen woensdagnacht probeerde de president van
Togo, Gnassingbé Eyadema, af te zetten. Bij de
gevechten rond de belangrijkste kazerne van Lo
mé, waarin oud-generaal Eyadema een residentie
heeft, kwamen minstens 40 personen om het le-
Maar tegelijk maakte hij een
verzoenend gebaar door de mo
gelijkheid van gratie niet uit te
sluiten. „Wij zullen proberen
lankmoedig te zijn. Wij overwe
gen zelfs gratie te verlenen aan
hen die, uit wanhoop, misleid
zijn of gedwongen werden mee
te doen, en die nu ophouden
met hun gewelddadige gedrag",
aldus de president.
De opstand, die Salinas be
schreef als „een pijnlijke klap
voor Chiapas en voor het hart
van alle Mexicanen", heeft tot
dusver zeker 102 mensenlevens
geëist. Maar bronnen binnen de
Rooms-Katholieke Kerk spreken
van 400 doden. De opstandige
Indianen, die zich het Zapatista
Nationaal Bevrijdingsleger noe
men, begonnen hun actie op
.nieuwjaarsdag. De Zapatistas
eisen een verbetering van de ar
moedige situatie waarin zij zich
al jaren bevinden.
Israël laat vandaag 101 Palestijnse gevangenen vrij. Het besluit is
I aangekondigd als een vertrouwenwekkende maatregel aan de
vooravond van nieuwe onderhandelingen. Maandag hervatten
delegaties van Israël en de PLO in het Egyptische Taba hun over
leg over Palestijns zelfbestuur in de Gazastrook en Jericho.
van officiële veiligheidsdien-
In enkele landen geschiedt
het doden van kinderen binnen
een wettelijk kader. De
doodstraf kan op kinderen wor
den toegepast in bijvoorbeeld
Bangladesh, Irak, Pakistan en
de Verenigde Staten. Het afgelo
pen jaar zijn in de VS vier min
derjarige delinquenten geëxe
cuteerd. een recordaantal vol
gens Amnesty. De meesten van
de 29 jeugdige ter dood veroor
deelden in de VS. werden licha
melijk of geestelijk misbruikt,
zijn achterlijk en komen uit de
armste bevolkingsgroepen,
veelal etnische minderheden.
Dat kinderen ook slachtoffer
zijn van politieke moorden en
verdwijningen, maakt Amnesty
duidelijk met het voorbeeld van
het Bosnische meisje Mirsada.
Zij werd met haar zus en enkele
vriendinnen gearresteerd door
Servische soldaten. Ze werden
gevangen gezet in een voorma
lig hotel en verkracht. Alle meis
jes werden daarna vrijgelaten,
behalve Mirsada. Van haar is
niets mi
Liefde maakt
soms wel eens
een beetje doof
haar
vriend enkele dagen doof ge
weest. De Irsaëlische krant
Jediot Acharonot meldde gis
teren dat haar vriend „een
sterk zuigende kus" op haar
rechteroor had gedrukt. Pas
nadat zij verscheidene dagen
in het ziekenhuis had door
gebracht, was haar gedeelte
lijke doofheid verdwenen.
Volgens de behandelend
arts is het gehoorverlies ver
oorzaakt door een „akoesti
sche aanslag op het trom
melvlies. die overeenkwam
met een reusachtige explo
sie". Bovendien zorgde de
zoen voor een plotselinge
verandering van de lucht
druk binnen het gehooror
gaan. Het meisje heeft geluk
gehad dat haar trommelvlies
niet is gescheurd en dat haar
gehoor is teruggekeerd, zei
de arts.
cassis Een golf beukt tegen de kade van de haven in het kustpiaatsje Cassis aan de Franse Rivièra. Enorme windstoten veroorzaakten gisteren golven van 10 tot 15 meter hoog. Tien
tallen boten zijn als gevolg van het slechte weer losgeslagen.
Branden jagen
vele Australiërs
hun huizen uit
Bosbranden hebben vandaag
grote delen van de Australische
deelstaat Nieuw Zuid-Wales in
hun greep gekregen en duizen
den mensen op de vlucht ge-
Jaagd.
Op wat nu al „zwarte vrijdag"
wordt genoemd, werden meer
dan 130 vuurhaarden geteld
langs de 1.200 kilometer lange
kustlijn van Nieuw Zuid-Wales.
In de buurt van Wyong gingen
huizen in vlammen op en ook
het noorden van Sydney viel ten
prooi aan de vlammen. Duizen
den mensen werden geëvacu
eerd.
De brandweer en het leger
hadden gisteren de strijd tegen
het vuur al opgegeven om zich
De bosbranden worden aange
wakkerd door de aanhoudende
harde wind. Drie mensen zijn
omgekomen, onder wie twee le
den van de vrijwillige brand-
Duitse diplomaat
opgepakt wegens
spionage ex-DDR
KARLSRUHE Rtr/AFP
Een Duitse ambassadeur is ge
arresteerd op verdenking van
spionage voor het voormalige
Oost-Duitsland tijdens de Kou
de Oorlog. Dat heeft het open
baar ministerie in de Duitse
stad Karlsruhe gisteren meege
deeld. Volgens de Duitse krant
BildZeitung gaat het om de ver
tegenwoordiger in Gabon, Rai-
ner Müller. Justitie heeft echter
alleen bekend gemaakt dat het
een ambassadeur in een Afri
kaanse land betreft.
Voor zover bekend is het de
eerste keer dat een Duitse di
plomaat wordt gearresteerd op
verdenking van spionage voor
het voormalige Oost-Duitsland.
De man wordt ervan beschul
digd in de jaren '70 als geheim
agent te hebben gewerkt voor
de Stasi, de Oostduitse staats
veiligheidsdienst.
Volgens Justitie heeft de ver
dachte vertrouwelijke informa
tie aan de Stasi doorgespeeld
vanuit diverse diplomatieke
posten. Daaronder zijn het con
sulaat in Rio de Janeiro, de
Duitse ambassade in Senegal en
het ministerie van buitenlandse
zaken in Bonn.
correspondent
Dat hem in Sarajevo geen 'normale
opdracht' wachtte, wist Francis Bri-
quemont ook wel toen hij vorig jaar
juni het bevel op zich nam over de
10.000 VN-blauwhelmen in Bosnië-
Hercegovina. Dat de wereld hem zó in
de steek zou laten en zou blijven
zwalken tussen heldhaftige retoriek
en halfhartige daden, had de 59-jari-
ge Belgische officier niet verwacht.
Briquemonts verzoek om voortijdig
van het VN-commando te worden ont
heven, staat officieel los van de frustre
rende ervaringen te velde. Maar de te
rugkeer van de luitenant-generaal is er
niet minder symbolisch door. Wanneer
in de lente de burgeroorlog weer in alle
hevigheid losbrandt, zal de roep om al
le blauwhelmen terug te halen steeds
luider klinken. Een smadelijke aftocht,
die de VN aan zichzelf te wijten heb
ben.
„Als onze opdracht er alleen maar uit
bestaat om de bevolking te laten over
leven en de strijdende partijen toe te
laten verder te blijven vechten, dan
ben ik er niet zeker van of dit wel een
normale opdracht is", zei een aange
slagen Briquemont al in november.
Dat honderdduizenden mensen van de
hongerdood zijn gered door de VN-
voedselkonvooien, is zonder meer een
grote verdienste. Maar het idee dat de
VN-aanwezigheid kalmerend zou wer
ken op de vechtende Serviërs, Kroaten
en moslims en wellicht zelfs de weg
zou kunnen bereiden naar vrede, bleek
al snel een illusie.
Het is tegen deze achtergrond dat zich
een kentering voltrekt in de wereldwij
de discussie over de aanpak van de
Balkanoorlog. In de kakafonie van in
ternationalehoogwaardigheidsbekle
ders, die afwisselend en door elkaar
heen dreigende en sussende taal spre
ken, wint het idee terrein om de
blauwhelmen maar helemaal uit het
oorlogsgebied terug te trekken. De we
reldgemeenschap komt daarmee op
merkelijk dicht bij het instinctieve 'hek
erom heen en uit In ten fikken'.
Tot voor kort gold dit als het onuit
spreekbare toppunt van cynisme. De
Nederlandse minister Kooijmans (bui
tenlandse zaken) noemde de discussie
over een VN-terugtocht drie weken ge
leden verontwaardigd „volstrekt mis
plaatst". Maar in andere landen die
een grote bijdrage leveren aan de VN-
operatie, lijken de geesten er langzaam
rijp voor te worden.
De Franse minister Léotard (defensie),
die de discussie vlak voor Kerst aan
zwengelde. heeft bijval gekregen van
Groot-Brittannië, België en Spanje. De
ze week sloot Ottawa zich bij deze lan
den aan, nadat dronken leden van een
Servische militie schietend Canadese
blauwhelmen intimideerden en een
soldaat doodden. Ook de Deense rege
ring heeft nmiddels laten weten de
aanwezigheid van haar blauwhelmen
in Bosnië „principieel te overdenken".
Over terugtrekking werd niet direct ge
sproken. Wel zei de Deense minister
Petersen (buitenlandse zaken) dat „op
het ogenblik niets positiefs over de toe
stand valt te zeggen".
De taak van de 10.000 blauwhelmen in
Bosnië is vrijwel geheel humanitair. Ze
moeten zorgen voor een veilige door
tocht van de konvooien met voedsel en
medicamenten door het oorlogsge
bied. Daarnaast moeten ze de zes 'vei
ligheidszones' bewaken die de VN vo
rig voorjaar instelden. In een toestand
van permamente oorlog blijkt dat een
bijna onmogelijke en frustrerende op-
Alle drie de partijen gebruiken de
blauwhelmen en de hulp als wapen: de
moslims van meet af aan om door inci
denten een internationale interventie
uit te lokken; de Serviërs en Kroaten
om steden uit te hongeren. Vorig jaar
moesten de VN-ers in Sarajevo met le
de ogen toezien hoe Servische milities
één van hun pantservoertuigen tegen
hielden en de inzittende, een hoge
moslim-politicus, in koelen bloede ver
moordden.
De VN hebben met 14.000 blauwhel
men in Kroatië de oorlog om Krajina
bezworen zonder vrede te brengen. In
Bosnië lukt het zelfs niet de vrede te
bezweren. Dat hebben de Verenigde
Naties aan zichzelf te danken. Temid
den van het oorlogsgeweld en bewust
van de eigen bescheiden krachten, had
het de VN niet misstaan zich te beper
ken tot humanitaire hulp. Maar veel
westerse politici vonden dat er met
meer pretenties opgetreden moest
worden, en zij probeerden de blauw
helmen als politiek breekijzer te ge
bruiken.
De Serviërs bonden na de instelling
van het vliegverbod en het dreigement
de Servische stellingen bij Sarajevo te
bombarderen in eerste instantie tel
kens even in. Ze bleken wel degelijk
bang voor daadkrachtige internationa
le acties en vreesden een uitbreiding
van de VN-legermacht voor de be
scherming van de veiligheidszones en
de konvooien. Maar ze ontdekten al
snel dat het Westen een papieren tijger
was. omdat het geen enkele keer de
daad bij het woord voegde.
De 7500 extra soldaten voor de veilig
heidszones kwamen er nooit, Amerika
weigerde blauwhelmen te sturen, de
NAVO-straaljagers bleven rondjes cir
kelen. aangevallen blauwhelmen scho
ten nauwelijks terug.
In één van zijn afscheidsinterviews zei
Briquemont deze week dat de humai-
taire hulp toch voortgezet moet wor
den. Daarvoor lijkt het nu te laat. I let
Westen heeft zelf de geloofwaardigheid
x.mclcW in Bosnië uitgehold en de
westerse inbreng is weinig meer dan
een doekje voor net bloeden voor een
verscheurd internationaal geweten.
Wanneer de ergste TV-beelden van de
hongerwinter voorbij zijn en de lente-
offensieven losbarsten, zal de conclusie
zich snel opdringen dat de operatie-
Bosnie zinloos aan het worden is.
