Theoloog Küng vreest voor
'Nederlandse toestanden'
Kerk Samenleving
Joods seminarie op grond Arabische school
Humanisten blijven
bij 'zelfmoordhoteP
Koppige Joodse echtgenoot
na dertig jaar vrijgelaten
Kou op afstand
IT
VRIJDAG 7 JANUAR11994
BUITENLAND KORT
Uitverkoren volk (1)
Zeven op de tien Israëli's
denkt deel uit te maken van
het 'uitverkoren volk'. Zij zijn
ervan overtuigd dat God de
Tien Geboden aan Mozes
heeft gegeven op de berg Si-
naï. Dat blijkt uit een onder
zoek onder 2399 joden in Is
raël en de bezette gebieden,
dat in 1991 en 1993 is uitge
voerd door het Israëlische
Ixjuis Guttman-onderzoeks
instituut voor toegepaste so
ciale wetenschappen. Van de
ondervraagden is 68 procent
er 'absoluut van overtuigd of
gelooft' dat de joden het uit
verkoren volk zijn: 31 pro
cent twijfelt daaraan of ge
looft er niet in.
Uitverkoren volk (2)
Van de geënquêteerden staat
59 procent negatief tegen
over de Arabieren, terwij! 41
procent hen respecteert. 94
procent is er trots op joods te
zijn, 76 procent van de on
dervraagden wil dan ook niet
dat hun kind met een niet-
jood trouwt. Van de Israëli
sche joden gelooft 77 procent
in God, 73 procent van hen is
ervan overtuigd dat Mozes
de Tafelen der Wet heeft ont
vangen op de berg Sinaï. 53
procent gelooft in de komst
van de Messias, 54 procent is
er zeker van dat er een para
dijs is, 75 procent gelooft dat
'goede daden' worden be
loond en 65 procent is ervan
overtuigd dat bidden kan
helpen om een slechte daad
te boven te komen.
Uitverkoren volk (3)
De Israëli's zijn behoorlijk
traditioneel: 80 procent
houdt zich aan de voedsel-
wetten van het jodendom, 71
procent vast op Grote Ver
zoendag (15 september), 92
procent van de inwoners wil
dat hun zonen besneden
worden en belijdenis (bar
mitzvah) doen, 87 procent
zou getrouwd willen zijn met
een rabbijn en 88 procent wil
dat hun ouders een religieu
ze begrafenis krijgen. Van de
ondervraagden meent 68
procent dat Israël niet zou
kunnen bestaan zonder het
buitenland, de joden in de
diaspora. Toch voelt 56 pro
cent zich 'anders' dan de jo
den die buiten Israël wonen.
Sudan
President Omar Hassan al-
Bashir heeft toegezegd circa
duizend kopten in Sudan de
Sudanese nationaliteit te ver
lenen. Hij deed dat tijdens
een ontmoeting met een
koptische delegatie, aange
voerd door het hoofd van de
Koptische Kerk in Khartum,
bisschop Daniel. Bashir zei
tijdens de ontmoeting dat de
regering alle Sudanezen
dient, ongeacht hun geloof.
Hij meent dat alle kopten
aan wie tijdens voorgaande
regeringen de Sudanese na
tionaliteit geweigerd is, deze
alsnog zouden moeten krij
gen. In Sudan verblijven dui
zenden kopten die afkomstig
zijn uit Egypte, Syrië, Irak, Li
banon en andere landen uit
het Midden-Oosten.
Carey
De islamitische regering in
Khartum heeft de beschuldi
ging van mensenrechtenor
ganisaties dat zij christenen
in Sudan zou vervolgen, ont
kend. Het bezoek van aarts
bisschop dr. G. Carey, hoofd
van de Anglicaanse Kerk, aan
het opstandige zuiden van
het land, riep de woede van
de Sudanese regering op. Ca
rey weigerde een bezoek te
brengen aan de hoofdstad,
uit vrees dat zijn reispro
gramma volledig door de
fundamentalistische regering
zou worden bepaald. In ver
band daarmee wees de rege
ring vorige week donderdag
de Britse ambassadeur, Peter
Streams, uit.
De Zwitserse theoloog Hans Küng is bang voor Neder
landse toestanden in de Rooms-Katholieke Kerk van zijn
land. „Hoe lang duurt het nog voordat ook hier, net als in
Nederland, een bloeiende kerk wordt gedegradeerd tot
een trieste Romeinse provincie?"
zürich epd/anp'Die Weltwoche' met het oog op
de naderende benoeming van
De progressieve theoloog uit een bisschop voor Basel. Sinds
zijn waarschuwing in hel blad de benoeming van de zeer be
houdende bisschop Wolfgang
Haas in Chur zit de schrik er bij
de liberale katholieken goed in.
Küng, die door het Vaticaan
uit zijn kerkelijke functies is ge
zet, vreest dat het Vaticaan eerst
verdeling zal veroorzaken in de
Zwitserse bisschoppenconfe
rentie, die daarna 'volledig ge
romaniseerd' zal worden. Sinds
de jaren zeventig is dat model
met succes beproefd in Neder
land, zo betoogt hij.
Met name de benoemingen
van de bisschoppen Simonis,
Gijsen, Ter Schure en Bomers
hebben de Rooms-Katholieke
Kerk in Nederland ernstig ver
deeld. Met de recente benoe
mingen van Wiertz (Roermond)
en Van Luyn (Rotterdam) lijkt
het Vaticaan een andere weg in
te slaan met de Nederlandse
kerk.
gin is van een campagne om meer joden in
het oosten van Jeruzalem te herbergen.
De gemeente Jeruzalem, sinds kort onder Enkele uren nadat een subcommissie van
leiding van een rechtse burgemeester, wil de gemeenteraad met het plan had inge-
een stuk grond dat was bestemd voor een stemd, plaatsten medewerkers van het Beit
Arabische school toewijzen aan een joods Orot-seminarie zeven mobiele woningen
Palestijnen vrezen dat dit het be- op het terrein. De gemeenteraad moet het
plan nog goedkeuren, maar het ziet er naar
uit dat de Palestijnse middelbare school
moet wijken.
Burgemeester Ehud Olmert heeft bij zijn
verkiezing in november vorig jaar gezegd
dat hij meer joodse nederzettingen in het
oosten van de stad wil.
BEROEPINGSWERK
Protestantse Kerk België):
C.L. de Feijter, kand. te Bonheidem
(Big.) die dit beroep heeft aangeno
men; te Brielle: E.J. Rietveld te
Heinkeszand en Ovezande; te
Nieuw-Stadskanaal: G.J. van Asselt
te Ommen.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Giessendam-Neder-
Hardinxveld: drs M.J. Koppete
Drachten.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Baflo-Warffum i.c.m.
Pieterburen. J. Beekhuis, kandidaat
te Kampen.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Bedankt: voor Aalburg: A F. Hon-
koop te Wagenmgen; voor Aagteker-
ke: P. Melis te Nieuw Beijerland;
voor Rotterdam-IJsselmonde: A.J.
Gunst te Tholen.
EVANGELISCH LUTHERSE KERK
Benoemd: te Enschede als predi
kant met een bijzondere opdracht
voor pastoraal opbouwwerk in het
samenwerkingsverband van de herv
gemeente en geref. kerk van Al
melo: dr. J.J.H. Bras, kandidaat te
Hengelo, die deze benoeming heeft
aangenomen, door de Synode tot
predikant met een bijzondere op
dracht (part-time)
(beleidsfunctionaris van de synode).
R E. van den Berg te Delft en te
Schiedam, die deze benoeming
Delft werkzaam blijft.
De afdeling Alkmaar van het
Humanistisch Verbond gaat
door met de voorbereidingen
voor de oprichting van een in
stelling die hulp biedt bij zelfdo
ding. Het hoofdbestuur van het
Verbond heeft enkele maanden
geleden nog laten weten niets
voor een dergelijk apart insti
tuut te voelen.
De Alkmaarse humanisten
hebben de discussie over op
richting van dit zogenoemde
Hotel de Einder vorig jaar aan
gezwengeld. Omdat tot hun on
genoegen al snel werd gespro
ken van een 'zelfmoordhotel' en
een 'sterfhuis', hebben ze nu
gekozen voor de naam 'Bureau
organisatie begeleiding aan
mensen met een doodswens'.
Ter voorbereiding willen de
initiatiefnemers adressenbe
standen openen van personen
en instellingen die hulp verle
nen aan 'mensen met een
doodsverlangen'. Ook wordt
trainingen voor hulpverleners
en van organisaties die zelf
hulpgroepen begeleiden, zo
blijkt uit een nota voor een
openbare forumdiscussie op 17
februari.
De afdeling Alkmaar wil over
leg voeren met financiers om de
beoogde hulpverlening in te
passen in het huidige stelsel
voor de gezondheidszorg. Zij
hoopt samen te werken met an
dere instellingen die vinden dat
ook medische hulp bij zelfdo
ding, onder redelijke voorwaar
den en met respect van de auto
nomie van de hulpvrager, ge
oorloofd is.
Het hoofdbestuur van het
Humanistisch Verbond schreef
in oktober dat het uitgangspunt
bij elk verzoek om hulp bij zelf
doding moet zijn dat suïcide
wordt voorkomen. Er zijn uit
zonderingen op deze regel mo
gelijk, maar daarover kunnen
beter bestaande instellingen en
geestelijk verzorgers oordelen
dan een apart instituut.
den als de man toestemming
geeft. De rechters veroordelen
echtgenoten soms tot onbe
perkte celstraffen in de hoop
dat ze daardoor wat toegeeflij
ker worden.
Eliahu is echter inmiddels se
niel is geworden en kan niet
meer toestemmen in een echt
scheiding, zo oordeelt rabbijn
Eliahu Abargil, president van
het rabbinaal gerechtshof in
Beersheba. Hij heeft de procu
reur-generaal verzocht de be
jaarde man vrij te laten.
Een 81-jarige man uit Israël die
ruim dertig jaar geleden naar de
gevangenis is gestuurd omdat
hij zijn vrouw echtscheiding
weigerde, wordt binnenkort
vervroegd vrijgelaten. Dit meldt
de krant Yedioth Ahronoth.
De koppige echtgenoot, Yehi
Eliahu, werd destijds veroor
deeld door een rabbinale recht
bank, die in Israël echtscheidin
gen behandelt. Volgens de tra
ditionele joodse wetten kan een
huwelijk alleen worden ontbon-
Eerste Vaticaanse conferentie
over circus- en toerismepastoraat
vaticaanstad cns
Niet elke conferentie in het Va
ticaan onderbreekt de bespre
kingen om een circusvoorstel
ling te bezoeken. Maar deze
conferentie, georganiseerd door
de Pauselijke raad voor migratie
en toerisme, was dan ook een
bijzondere. De voorzitter was
een aartsbisschop die eens in
een circustent de doop bedien
de onder het toeziend oog van
twee olifanten.
De conferentie besprak de
problemen van het pastoraat
aan de honderdduizenden
over de hele wereld
mentsparken werken. Het was
dus geen wonder dat de deelne
mers een circus in Rome be
zochten.
Daarmee onderstreepten zij
het belang dat de Rooms-Ka
tholieke Kerk hecht aan betere
contacten met de wereld van
trapeze-artiesten, koorddansers,
leeuwentemmers en clowns.
'Wereldraad
advocaat en
bemiddelaar
bij hulp aan
Derde Wereld'
Myra Blyth:
„Kerken kunnen
aan de frontlijn
goed werk ver
richten."
geneveepd
Kerkelijke ontwikkelingsorga
nisaties moeten meer samen
werken. Myra Blyth, de nieuwe
directeur van de afdeling ont-
wikkelings- en noodhulp van
de Wereldraad van Kerken,
meent dat er in de Noord-
europese landen terecht kritiek
is op het dubbele werk dat
door de Lutherse Wereldbond
en de Wereldraad wordt ge
daan.
De 37-jarige Britse theologe,
die de Duitser Klaus Poser op
volgt, meent dat het oude ont
wikkelingsconcept heeft ge
faald. „Het gaat niet automa
tisch beter met het Zuiden als
het Noorden steeds rijker
wordt." Ze wijst op het gevaar
dat hulpgevers voorwaarden willen verbinden
aan het geld dat zij schenken aan het Zuiden.
Ontwikkelingshulp van partnerorganisaties
zou volgens Blyth meer op de mensen gericht
en meer één geheel moeten zijn. De hulp zou
uitgestrekt moeten zijn over alle levensterrei
nen in een land en de getroffenen zouden bij
besluiten betrokken moeten worden. Daarin
zou de ontwikkelingsafdeling van de Wereld
raad 'advocaat en bemiddelaar' moeten zijn.
Het 'oecumenische kredietfonds voor de
kerken', waaruit vooral in het verleden kerken
geld ontvingen, ligt Blyth na aan het hart. Te
genwoordig wordt dat geld in eigen land
meteen aan één of meerdere projecten ge
schonken. Een comité, bestaande uit een aan
tal vertegenwoordigers uit de samenleving,
bepaalt welk project voor een dorp of stad
Dit is het eerste van vijf
portretten van nieuwe
programmaleiders bij de
Wereldraad van Kerken.
prioriteit heeft. Zo kent India
het 'dagelijks-broodpro-
gramma', dat vrouwen in
staat stelt met behulp van
een klein krediet een eigen
bestaan op te bouwen.
Volgens hetzelfde principe
werken ook de ronde-tafel
bijeenkomsten in veel staten:
aangespoord door de oecu
menische organisatie zitten
plaatselijke vertegenwoordi
gers, niet alleen van de ker
ken, om de tafel met de geld
gevers uit het Noorden. Sa
men stellen zij een program
ma voor effectieve ontwikke
lingshulp op.
Een stelling die belangrijk is
voor haar werk bracht Blyth
uit Noord-Ierland mee: „Ker
ken kunnen aan de frontlijn
goed werk verrichten." Dat heeft ze zes jaar
lang ervaren tijdens haar werk als jeugdsecre-
taris van de Britse Raad van kerken, toen ze
zich vooral bezighield met werk onder jonge
ren in Noord-Ierland. In 1988 werd ze Euro-
pa-secretaris van de Wereldraad van Kerken.
In die functie moest ze reageren op de politie
ke omwenteling in dit continent.
De baptistische voorgangster, die in Groot-
Brittannië aan religieuze televisie- en radio
programma's van de BBC meewerkte, wil de
communicatie over rampen verbeteren. De
Wereldraad moet meer 'de andere kant van
het verhaal vertellen'. Als voorbeeld noemt
Blyth het massale geweld in het voormalige
Joegoslavië en de 'vergeten terreur' op het tot
Papoea-Nieuw-Guinea behorende eiland
Bougainville.
DE RECHTER
Mr. Jesse van Muylwijck
KOMT U MiSSCHiBN U'.T &EN
ARME &UORT. WAARDOOR U
B A N KO V 6 RN/A U UER
ju |pj L
COLOFON
i Dagbladuitgever^ Dami
Uitgave va
DIRECTIE
Kiel (ad|),
HOOFDREDAC
Nypels, Henk van der Post (adj)
OMBUDSMAN: R D. Paauw, tel. dag 9.30-
r071-356215, of per post.
mold (adj). J
rt Majoor, Frans
Advertenties071 -323508
Telefoon 071-143241
HET WEER
Noot
Een groot deel van Europa lag ook
gisteren onder beheer van een die
pe en omvangrijke depressie boven
de Britse Eilanden. Rond dit
slechtweercentrum draaiden aller
lei randstormgen, zodat we het we
derom niet droog konden houden.
De hoeveelheden neerslag vielen
ditmaal weinig op: circa 5 millime
ter. Voor de tweede opeenvolgende
dag bleef de barometer op een zeer
laag peil staan, rond 980 millibar.
De wijzer stond dus constant op re
gen en wind, doch van het laatste
was niet zo veel te merken. We
hadden te maken met een al wat
oudere oceaandepressie, die zich
opsplitste in diverse lagedrukker-
nen. Hoewel de luchtdruk boven
Nederland en wijde omgeving zeer
laag bleef, waren de verschillen in
luchtdruk over een groot gebied vrij
gering, zodat het met de wind erg
meeviel.
Vandaag komt er wat meer orde in
het lagedruksysteem dat boven de
Noordzee arriveert. Het ziet er alle
maal wat vriendelijker uit in de hel
dere polaire lucht met opklaringen.
Toch is de atmosfeer nog onvast en
vanavond, vannacht en mor-
genochtend liggen voor de westelj
ke kuststrook nog enkele pittige J
buien op de loer met kans op hag«
of zelfs natte sneeuw. Verder het j
binnenland in zijn de buien mindd
actief. Daar kan het kwik bij flink«[)e vo
opklaringen tot rond 0 graden da-j n v
IS l
.Li
bijtrekt. Er is zelfs een aardige
kans op een paar uren zon. DaarnyYmer
begint het oude liedje opnieuw, „pri-n
Gestimuleerd door een aanhou- j
dend krachtige straalstoom op dej
oceaan komt even ten westen van noord
Ierland een nieuw lagedrukgebied;maruk(
ten tonele, bruisend van levens-
lust. Vanaf zondag weten de regerj £en
fronten ons weer te vinden. De toe"..:: j
nemende zuidwestenwind duwt d(
temperatuur weer wat omhoog na}ver
waarden tussen 6 en 9 graden.
Voor de winterliefhebbers blijven
het slechte tijden onder deze At-
lantische heerschappij; kou van I
enige betekenis blijft op ruime af- I
stand.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
zaterdag.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Eerst wisselend bewolkt
en een enkele regen- of
natte sneeuwbui. Morgen
veel bewolking en nu en
dan regen. Maxima onge-
en Cornwall rond de 7 gra-
België en Luxemburg:
Veranderlijke bewolking
en een enkele bui. Morgen
aan de westkust bewolkt
en regenachtig, elders
droog. Middagtempera-
tuur ongeveer 5 graden.
Noord- en Midden-Frank
rijk:
Geleidelijk iets minder
wisselvallig. Vooral van
daag nog enkele buien. In
de Vogezen en de Jura
eerst nog kans op veel
neerslag. Morgen droger.
Middagtemperatuur ongeveer 6 graden,
langs de westkust enkele graden hoger.
Spanje en de Canarische Eilanden:
Spanje: vandaag vrij veel bewolking en
perioden met regen. Aan de Costa's in
het oosten en zuiden plaatselijk veel
neerslag. Morgen geleidelijk droog, be-
t noordwesten, e
Costa's
i de
tussen de 14 en 17 graden. Ca-
e Eilanden: vandaag wolkenvel
den en kans op een bui. Morgen steeds
meer zon en waarschijnlijk droog. Maxi
ma aan de zuidstranden oplopend tot
ongeveer 22 graden.
Marokko en Tunesië:
Marokkaanse westkust: Eerst nog be
wolkt en van tijd tot tijd regen. In het
zuiden ook af en toe zon. Morgen droog
en geleidelijk zonnige perioden. Koel
met maxima aan de westkust van 15
graden bij Tanger tot 20 bij Agadir. Tu
nesië: vandaag toenemende bewolking
en kans op een bui. Morgen overwegend
bewolkt en een enkele bui, mogelijk met
onweer. Middagtemperatuur aan de kust
dalend naar ongeveer 18 graden.
Zuid-Frankrijk:
Eerst nog wisselvallig met bewolking en
nu en dan regen. Aan de Cóte d'Azur
soms veel regen. Morgen op de meeste
plaatsen droog maar aan de westkust
opnieuw regen. Middagtemperatuur in
het laagland ongeveer 8 graden. In de
bergen van de Alpen is er eerst nog kans
op zware sneeuwval en geleidelijk neemt
de wind af. De sneeuw valt tot in de da
len. Morgen is het droger. De tempera
tuur op 2000 meter is ongeveer min 3
graden.
Mallorca en Ibiza:
Overwegend bewolkt en nu en dan re
gen. In de loop van morgen opklaringen
Middagtemperatuur ongeveer 14 gra-
Italië, Corsica en Sardinië:
Italië: In het noorden en midden veel
bewolking en perioden met regen. In de
Apennijnenboven de 1800 meter
sneeuw. In de bergen in het noorden
plaatselijk erg veel sneeuw tot in de da
len. Middagtemperatuur in het laagland
ongeveer 5 graden. In het zuiden af en
toe zon en op de meeste plaatsen droog.
Maxima ongeveer 15 graden, op Malta
18 graden. Corsica en Sardinië: Veran
derlijk bewolkt en van tijd tot tijd wat re
gen. Maxima ongeveer 14 graden.
Griekenland en Kreta:
Wolkenvelden, ook nu en dan zon en
droog. In het noorden van Griekenland
kans op een bui. Middagtemperatuur
aan de kusten ongeveer 18 graden, bij
Thessaloniki ongeveer 14 graden.
Turkije en Cyprus:
Perioden met zon, vooral aan de west
kust ook wel wolkenvelden. Droog. Mid
dagtemperatuur ongeveer 18 graden.
Duitsland:
Half tot zwaar bewolkt en enkele buien,
in het noorden mogelijk met natte
sneeuw. Morgen droger maar op sommi
ge plaatsen nog een bui. Middagtempe
ratuur in het laagland ongeveer 3 gra
den. Temperatuur in de zuidelijke ber
gen op 1500 meter hoogte dalend naar
Zwitserland:
Veel bewolking en perioden met
sneeuw, tot in de dalen. Vooral aan de
zuidzijde van de Alpen in de bergen
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
WEERRAPPORTEN
ZATERDAG 8 JANUARI 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 08.45 Zon onder 16.43
Maan op 05.10 Maan onder 13.37
Waterstanden Katwijk
Hoogwater 11.54 23.33
Laag water 07.16 19.45
Weerrapporten 06 januari 19 uur:
Rotterdam regen/
Maastricht regen/
kijk
Klagenfurt
Kopenhagen
Luxemburg
Madrid
Malaga
iw2/ 17 8 0.1
morgen in het westen afnemende
neerslagkansen. Later temperatuur op
2000 meter ongeveer min 4 graden.
Oostenrijk:
Bewolkt en aan de zuidflank van het Al
penmassief tot in de dalen sneeuw,
hoog in de bergen'" plaatselijk zware
sneeuwval. Aan de noordzijde nu en dan
wat sneeuw. Temperatuur op 2000 me
ter ongeveer min 5 graden.
Bangkok half bew
Buenos Aires licht bew./
Los Angeles zwaar bew
New Orleans licht bew./
Tel Aviv half bew./
0 2/ 31 21
HEINZ
/K ZOU OOK WAT MEEK BE-
WE6/A/6 KVKWEN /SEBKUncefJ
/K KR/J& EEN BUIKJE
ACHKAN M/J WAT
SCHELEN STAAT TOCH
HARTS T/KKE 6EZECU&
