IRA wil beter plan
en zet strijd voort
f
Buitenland
rcheologische vondst werpt
ieuw licht op evolutietheorie
Adviesraad Saudi-Arabië stap naar democratie
Straatrooster biedt daklozen warmte
Er heerst 'oorlog' in de Berlijnse wijk Kreuzberg
'Geef Zjirinovski liever
wat minder aandacht'
Historisch akkoord van
het Vaticaan en Israël
'Feiten spreken voor zich'
NDERDAG 30 DECEMBER 1993
;Presse ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated Press
DPA Deutsche Presse Agentur CPD Gemeenschappelijke Persdienst
Ind The Independent IPS Inter Press Service RTR Reuter
UPI United Press International
Kinderen dood bij brand sloppenwijk
(aanilla Tien mensen, onder wie zes kinderen, zijn om het le-
[en gekomen toen gisteravond een brand enkele krotten in de
[oorstad Makati bij de Filipijnse hoofdstad Manilla verwoestte,
her personen raakten gewond. De brand ontstond nadat een
3«ooktoestel was ontploft,
ei
Tien doden bij busbotsing Argentinië
uenos aires Tien mensen zijn omgekomen en 25 gewond ge-
v aakt toen gisteren bij mistig en regenachtig weer twee bussen
tegen elkaar reden op een snelweg in het noordoosten
an Argentinië. Het ongeluk gebeurde bij de dicht bij de
Iruguese grens gelegen stad Colon in de provincie Entre Rios,
75 kilometer ten noorden van Buenos Aires.
sraël valt zuid-Libanon aan
abatiyeh/kiryatshmona Het Israëlische leger heeft vanochtend
het zuiden van Libanon met helikopters een aanval uitge-
P oerd. Een verlaten gebouw in het dorp Harouff, bij de markt -
ilaats Marjayoun, werd met raketvuur bestookt. Enkele uren
:rder hadden Israëlische militairen drie guerrillastrijders ge-
ood die vanuit Libanon probeerden de grens met Israël over te
3 teken.
■5
'f loord op Algerijns-Belgisch stel
lgiers Een Belgisch-Algerijns paar is gistermorgen vermoord
angetroffen in zijn woning in Thamer, nabij Bouira, 120 kilo-
ïeter ten oosten van Algiers. Het echtpaar is volgens veilig-
eidspersoneel in de nacht van dinsdag op woensdag thuis1
loord. De Belgische man was tot moslim bekeerd en werkte als
echnicus voor de gemeente. Het is niet duidelijk of de moord
iet werk is van moslim-extremisten.
Kaper overmeesterd met whiskeyfles
gpKiNGDe bemanning van een Chinees verkeersvliegtuig heeft
een kaper onschadelijk gemaakt door hem met een
J'hiskeyfles op het hoofd te slaan. Het vliegtuig van Air China
c l'as onderweg van Peking naar New York, toen een jonge Chi-
n[jees een stewardess overmeesterde en dreigde bommen tot ont
ploffing te brengen als het toestel niet naar Taiwan zou vliegen.
een tussenlanding in Sjanghai remde de gezagvoerder zo
ejjard dat de kaper zijn evenwicht verloor. Een mep met een
'yhiskeyfles deed de rest. Het is het tiende Chinese vliegtuig dat
,'erd gekaapt en gedwongen naar Taiwan te vliegen.
Cerstbomen Wit-Rusland radio-actief
omel* In de republiek Wit-Rusland koopt de bevolking vanwe-
e het gevaar van radioactiviteit geen echte, maar plastic kerst
omen om het orthodoxe kerstfeest (7 januari) te vieren. Veel
parren zijn tijdens de Tsjernobyl-ramp van 1986 soms zo ern-
tig bestraald dat zij een gevaar voor de volksgezondheid vor-
ien. Gomel werd tijdens de ramp door straling getroffen en bo-
9, ien in de omgeving hebben nog steeds hoge concentraties ra
ioactiviteit.
Montenegro verandert van hoofdstad
ddgorica» De Montenegrijnse regering heeft de oude bergstad
letinje opnieuw tot hoofdstad van het land gemaakt. De veran-
ering wordt gezien als een overwinning voor de nationalisten,
ie vooral in Cetinje actief zijn. De regeringszetel zal echter in de
ude hoofdstad Podgorica blijven. Cetinje was tot aan 1918
oofdstad van Montenegro. In dat jaar ging de staat op in het
oninkrijk van de Serviërs, Kroaten en Slovenen, het latere Joe-
Qslavië.
'amiliedrama achter bommen New York
i york Een familietragedie is vermoedelijk de achtergrond
an een serie dodelijke aanslagen met bompakketten in de staat
ew York, waarbij gisteren vijf doden en twee gewonden vielen.
nannen zijn direct in staat van beschuldiging gesteld. Bij
e aanslagen kwamen drie familieleden om van de vrouw van
e hoofdverdachte, die van zijn echtgenote is gescheiden. De
veede arrestant is een vriend van de hoofdverdachte.
vondst van zo'n twee mil-
n jaar oude stenen werktui-
in het noordoosten van
werpt een nieuw licht op
idee dat de menselijke evo-
ie in Afrika heeft plaatsge
lden voor zij zich verspreid-
over de rest van de wereld,
voorwerpen die het Russi-
5pe archeologenpaar joeri en
itlana Motsjanov vond, zijn
gens hen ongeveer even oud
archeologische vondsten in
Olduvai Ravijn in Afrika.
64 )e Motsjanovs verrichtten
4,gravingen op een eiland in de
n'ia-rivier ten zuiden van de
lerische plaats jakoetsk, dat
het uiteenvallen van de Sov-
12 (unie ontoegankelijk was voor
11. sterse archeologen. Het ei-
rgentijnse
resident wil
)t 2000 blijven
nos aires ap
Brits-Iers vredesinitiatief niet geheel afgewezen
Het verboden Ierse Republikeinse Leger (IRA) heeft Lon
den gisteren uitgedaagd het Iers-Britse vredesinitiatief
aantrekkelijker te maken. In een harde nieuwjaarsverkla-
ring maakt de IRA duidelijk dat de organisatie haar 25
jaar oude strijd voor een verenigd Ierland niet zal opge
ven. De IRA wijst het vredesinitiatief, dat van 15 decem
ber dateert, niet volledig van de hand.
Zegslieden die nauwe banden
met de beweging onderhouden,
zeiden dat de IRA met de ver
klaring wil aangeven dat Lon
den moet terugkomen op zijn
houding van slikken of stikken.
,,Ze proberen de Britten te ver
tellen dat het huidige voorstel
lang niet ver genoeg gaat. De
IRA wil vrede, maar niet voor
deze prijs", aldus een zegsman.
De verklaring werd uitgege
ven kort na een bijeenkomst
van zo'n vierhonderd IRA-aan-
hangers in Tyrone, ten westen
„Onze strijd heeft het ene na
het andere Britse offensief over
leefd. Die blijft onverminderd
doorgaan. Het recht van het Ier
se volk op nationale zelfbe
schikking en de kwestie van
duurzame vrede zijn onlosma
kelijk met elkaar verbonden. De
Britse regering heeft de sleutel
tot vrede in haar hand. Nie
mand moet twijfelen aan onze
vastbeslotenheid", zo luidde de
reactie.
van de Noordierse hoofdstad
Belfast. Tijdens de manifestatie
pleitte geen van de sprekers
voor volledige afwijzing van het
Brits-Iers initiatief, maar sprak
ook niemand zich uit voor on
middellijke acceptatie. De poli
tieke arm van de IRA, de Sinn
Fein, wil een reeks van dergelij
ke bijeenkomsten houden om
de komende weken met een
formeel antwoord op het vre
desinitiatief te kunnen komen.
Groot-Brittannië en Ierland
hebben gezegd dat over hun
voorstel niet valt te praten. De
Britse premier John Major
noemde het initiatief „een
handschoen voor vrede" die de
IRA óf oppakt óf afwijst.
Als om de IRA-verklaring
kracht bij te zetten, ontplofte
gisteren een bom vlakbij een
politiepost in Belfast. Niemand
raakte gewond.
RIYAD AP/Rtr
De Saudische koning Fahd
heeft gisteren een zestig leden
tellend adviescollege, de Majlis
al-Shura, geïnstalleerd. De in
stallatie van de raad is een eer
ste kleine stap richting demo
cratie in het streng islamitische
koninkrijk. Tijdens en na de
Golfoorlog klonk in Saudi-Ara-
bië de roep om democratie
steeds luider.
Dat het om een heel kleine
stap gaat, bleek uit de ope
ningstoespraak van koning
Fahd. „Saudi-Arabië wordt ook
in de toekomst geregeerd vol
gens de Shariade islamitische
leer", onderstreepte de koning,
die tevens premier van zijn land
is. „Het koninkrijk Saudi-Arabië
wordt geleid door het islami
tische geloof en maakt zich op
geen enkele manier druk over
degenen die vraagtekens plaat
sen bij het ontbreken van ver
kiezingen."
Fahd benoemde de leden van
de raad voor een termijn van
vier jaar. Voorzitter is de vroe
gere minister van justitie, sjeik
Mohammed ibn Ibrahim ibn
Jubeir. In de raad zitten reli
gieuze leiders, onder wie enkele
van de shi'itische minderheid,
vertegenwoordigers van grote
stammen, jonge en gepensio
neerde legerofficieren en hoge
regeringsfunctionarissen.
De Majlis vergadert elke twee
weken achter gesloten deuren.
Zij zal debatteren en voorstellen
doen over economische en
maatschappelijke ontwikkelin
gen, internationale verdragen
en de jaarlijkse beleidsplannen
van de ministeries. De voorstel
len worden voorgelegd aan de
koning, die vrij is de adviezen te
verwerpen of over te nemen.
'Omdat de raad geen wetgeven
de bevoegheden heeft, tast zij
de alleenheerschappij van de
koninklijke familie niet aan. De
raad kan wel regeringsfunctio
narissen ontbieden en hen vra
gen stellen.
land is een ware archeologische
schatkamer en heeft tot nu toe
zeker vierduizend vondsten op
geleverd.
De gevonden werktuigen zijn
heel eenvoudig en gemaakt van
stenen. De Motsjanovs geloven
dat zij door de eerste mensen
werden gebruikt om voedsel
van bomen en dierlijke karkas
sen te schrapen. Ook zouden zij
zijn gebruikt om uit dierenhui
den kleding te vervaardigen.
Motsjanov zegt dat zijn vrouw
de werktuigen in 1982 vond op
3.500 jaar oude begraafplaatsen
die door geologen waren ont
dekt. Na zijn aanvankelijke twij
fel over de ouderdom van de
werktuigen, gelooft hij nu dat zij
zullen leiden tot bijstelling van
de evolutietheorie.
Washington Daklozen uit Washington zoeken samen naar een beetje warmte bij de stoom uit een straatrooster. De temperaturen zijn in delen
van de Verenigde Staten tot ver onder het nulpunt gedaald. Over Washington ligt een pak sneeuw van tien centimeter. De gemeente ontfermt zich
zoveel mogelijk over de daklozen die dreigen te sterven als gevolg van onderkoeling. foto afp lukefrazza
'sident Carlos Menem van
'entinië heeft gisteren een
g endement op de grondwet
lat ekend dat hem de mogelijk-
d geeft zich in 1995 kandi-
it te stellen voor een tweede
btstermijn. De wijziging is
latbr de senaat goedgekeurd en
lat'et volgend jaar alleen nog
)r een speciale grondwetge-
ïde vergadering worden ge-
ictioneerd. Volgens Menem
:ft hij bij zijn grondwetwijzi-
g „de brede steun van het
itieke spectrum."
lenem zit hoog te paard,
populariteitspercentage ligt
2^en de vijftig en een uitdager
formaat is niet in zicht.
inieonderzoeker Raul Gatica
it erop dat die toestand bin-
een dag kan veranderen,
2' ar geeft Menem op dit mo-
nt 80 tot 85 procent kans om
'j worden herkozen. Dat bete-
2 it dat Menem, die in 1989 is
1 ïgetreden, tot het eind van
eeuw kan aanblijven en de
eerperiode van zijn voorgan-
Juan Peron overtreffen.
Onbekende groep terroriseert buurtbewoners
berlijn hans hoogenduk
correspondent
Er heerst oorlog in Berlijns meest be
roemde en beruchte wijk Kreuzberg
met z'n ruim 300.000 inwoners, onder
wie 140.000 Turken. Sinds de Duitse
hereniging ligt deze oude, deels ver
pauperde, arbeiderswijk niet meer in
de dodelijke, maar de rustige schaduw
van de Muur.
Nadat de anti-fascistische bescherm-
muur, zoals de Muur in DDR-jargon
heette, in 1989 was gevallen heeft Kreu
zberg zich ontwikkeld tot een uiterst
begeerde plek in het hartje van de stad.
Het gevolg: de huren zijn dramatisch
gestegen, winkeliers en burgers met
een goed gevulde portemonnee huren
of kopen in Kreuzberg. Maar dat pikken
sommige radicale autonome groepen,
die het hier tientallen jaren min of
meer voor het zeggen hadden, niet.
Ze verachten alles wat in de verste
verte naar luxe ruikt. Daar strijden ze
tegen. In het begin met verbale terreur.
Winkeliers kregen dreigbrieven met
teksten als „De enige plaats voor een
middenklasse-hufter ligt tussen het
vuur van een pistool en de schot
wond". Anderen ontvingen brieven
waarin stond dat „wij pas gelukkig zijn
als de laatste kapitalist aan de ingewan
den van zijn laatste handlanger is op
gehangen". Deze week dwarrelde bij
een aantal Kreuzbergse zakenlieden
een kaart in de bus met de tekst „Wij
wensen al onze vijanden een onrustig
1994".
Deze dreigementen worden geuit
door een geheimzinnige organisatie die
zich „Klasse tegen klasse" noemt. Ze
willen hun gebied verdedigen tegen,
wat zij noemen, „yuppies, rijke parasie
ten en smerige carrière-zoekers".
De groep laat het al lang niet meer bij
schriftelijke dreigementen. Met de re
gelmaat van een klok worden de por
tieren van automobilisten die bij een
stoplicht wachten, open getrokken
waarna er een emmer uitwerpselen
naar binnen wordt gegooid. Nadat
eerst luxe auto's in vlammen opgingen,
ontploffen sinds enige tijd ook bom
men in of bij restaurants en winkels
Twee maanden geleden sloegen de on
bekenden zelfs toe buiten „hun" Kreu
zberg. In een andere Berlijnse wijk
den vier aanslagen gepleegd op huizen
en auto's van architecten en lokale po
litici die direct of indirect met de her
structurering van Kreuzberg te maken
hebben. Doden zijn er nog niet geval
len, maar dat is een kwestie van geluk,
zegt de politie.
Wie er achter deze buurttereur zit,
weet de Berlijnse politie niet precies:
Kreuzberg is en blijft een groot dorp,
waar de mensen liever hun mond hou
den dan de politie inschakelen. Het
merkwaardige is echter dat veel van
hun aanslagen zich richten tegen Ber-
lijners die zelf uit de autonome of links-
liberale hoek komen.
Maar zo veel is intussen wel duidelijk
geworden: de meeste Kreuzbergers wil
len niets met deze extremisten te ma
ken hebben. Op buurtvergaderingen
hebben ze nu actief verzet aangekon
digd. Werner Orlowsky van de burger
vereniging SO 36: „We kennen ze niet,
maar we roepen ze op te stoppen met
hun terreur. Ze noemen zich het uit
voerend orgaan van de proletarische
klasse, maar die bestaat hier - in ieder
geval in die vorm - niet".
Het zou bij „Klasse tegen Klasse"
gaan om een groepje geïsoleerde man
nen uit de uiteengevallen links-radicale
beweging in West-Berlijn. Over hun ei
genlijke motieven kan ook de politie
weinig concreets meedelen. Blijkbaar
heerst er in de eens door de autono
men gedomineerde politieke scene in
Kreuzberg een machtsstrijd. De anar
chisten zouden aan de verliezende
hand zijn, terwijl maoïsten en stalinis
ten aan invloed winnen. Maar zeker is
niemand. De politiek en de politie
spreken weliswaar van een onhoudbare
toestand, maar veel heeft men er nog
niet tegen kunnen doen. De meeste
buurtbewoners vóelen zich als het bot
waar twee honden om vechten: het bot
vecht nooit mee. Een aantal winkeliers
en restaurantbezitters is al verhuisd,
anderen hebben moedig spandoeken
opgehangen. Eén van de teksten: „Het
is blijkbaar niet genoeg dat we door de
huurverhogingen worden bedreigd, nu
terroriseren ook deze idioten ons nog".
Kreuzberg is altijd een roerige wijk
geweest, maar dat was ook een van de
attracties. Nergens in Berlijn zijn zoveel
leuke kleine theaters en nergens zoveel
gezellige kroegen en exotische eethuis
jes. Nu maken veel cafés 's avonds een
uitgestorven indruk. Een vertrokken
restaurantbezitter: „Niet iedereen
houdt ervan als gast elk ogenblik met
een granaataanval rekening te moeten
houden." De man heeft gelijk: dit boei
ende multiculturele stuk Berlijn ver
keert in groot gevaar.
Russische excuses voor Bulgarije
moskou hans geleunse
correspondent
De Russische regering heeft gis
teren nadrukkelijk afstand ge
nomen van provocerende ver
klaringen die de ultra-nationa
listische leider Vladimir Zji
rinovski deze week in het bui
tenland heeft afgelegd. Een
zegsman van Buitenlandse Za
ken vindt dat niet te veel aan
dacht aan Zjirinovski's uitlatin
gen moet worden geschonken.
„Dat leidt slechts tot het aan
wakkeren van emoties en geeft
hem alleen maar meer publici
teit."
Een opvallend gematigde ver
klaring, gegeven het feit dat de
Russische ambassadeurs in Bul
garije en Roemenië tekst en uit
leg moesten geven over Zji
rinovski's uitlatingen. In Sofia
bood ambassadeur Advejev gis
teren de Bulgaarse president
Zjelev namens Moskou excuses
aan. Zjirinovski had deze week
in Bulgarije gezegd dat presi
dent Zjelev moest worden ver
vangen door Zjirinovski's vriend
Svetoslav Stoilov, een zaken
man. Dinsdag kreeg de leider
van Ruslands Liberaal Demo
cratische Partij opdracht om
Bulgarije zo snel mogelijk te
verlaten.
Zjirinovski zelf keerde giste
ren uit Sofia naar Rusland terug.
Hij had opnieuw via Duitsland
willen reizen, maar de regering
in Bonn gaf hem geen visum.
Op het vliegveld in Moskou
sprak Zjirinovski over „een poli
tieke provocatie" en hij zei dat
het Duitse ministerie van bui
tenlandse zaken bang van hem
was, „omdat het niet zo goed
gaat in Duitsland". Dat hij Bul
garije was uitgezet weet Zji
rinovski aan „jaloezie van presi
dent Zjelev".
De Russische minister
Gratsjov (defensie) zag zich gis
teren eveneens gedwongen te
reageren op een verklaring van
Zjirinovski. Tijdens zijn bezoek
aan Oostenrijk had de LDP-lei-
der 'onthuld' dat Rusland over
een nieuw, machtig en superge
heim wapen beschikte. Gratsjov
zei op een persconferentie niets
te weten van het 'Elipton'-wa-
pen waarmee Zjirinovski ken
nelijk het Westen de stuipen op
het lijf wilde jagen.
De LDP-leider reageerde gis
teren bij zijn vertrek uit Sofia
verontwaardigd op zijn uitzet
ting uit Bulgarije. „Vertel de
Bulgaarse president dat hij een
stuk uitvaagsel is. Hij behandelt
de Russische hoeren die in dit
land werken, beter dan een
Russisch parlementslid", citeer
de het persbureau Reuter een
ooggetuige die op het vliegveld
een gesprek tussen Zjirinovski
en een Russische ambassade
functionaris opving.
tel aviv/vaticaanstad/den haag
gpd/ap
Israël en het Vaticaan 'hebben
vandaag een historische stap
gezet. Tijdens een plechtige bij
eenkomst in Jeruzalem teken
den ze een overeenkomst die
over vier maanden moet leiden
tot officiële diplomatieke be
trekkingen en de uitwisseling
van ambasssadeurs. De Israëli
sche onderminister van buiten
landse zaken, Yossi Beilin, was
gisteren met een delegatie in
Rome om de ondertekening
voor te bereiden.
Hoewel het Vaticaan al in
1965 herriep dat de joden ver
antwoordelijk zijn voor de dood
van Christus, werd de staat Is
raël nooit erkend. Het Vaticaan,
dat er in het verleden van is be
schuldigd anti-semitisme niet
actief te bestrijden, zegt in de
overeenkomst tegen „alle vor
men van anti-semitisme" te
zullen waken. Ook belooft Israël
dat christelijke pelgrims hun
heilige plaatsen in Israël zullen
kunnen blijven bezoeken.
Dat de overeenkomst van
daag is ondertekend, vier maan
den voor de uitwisseling van
ambassadeurs, heeft te maken
met het aflopen van de belas
tingvrijdom die het Vaticaan tol
en met morgen geniet voor zijn
bezittingen in Israël.
Het vredesoverleg in het Mid
den-Oosten, dat met het ak
koord tussen Israël en de PLO
een grote stap vooruit maakte,
heeft bijgedragen aan de toena
dering tussen het Vaticaan en
Israël. Het Vaticaan wil een rol
spelen in het vredesoverleg en
zal door diplomatieke betrek
kingen met Israël invloed kun
nen uitoefenen op het vaststel
len van de toekomst van Jeruza
lem, waar joden, christenen en
moslims heilige plaatsen heb
ben.
Het Centrum voor Informatie
en Documentatie over Israël
(CIDI) heeft met voldoening ge
reageerd op het akkoord tussen
Israël en het Vaticaan maar
noemde het „wel wat laat".
Rapport over verdwijningen Honduras
TEGUCIGALPA Rtr/AFP/UPI
Hondurese militairen en rege
ringsfunctionarissen zijn in de
jaren tachtig betrokken geweest
bij de 'verdwijning' van 184
linkse activisten. Argentijnse
militairen hebben de Hondure-
zen daarbij geholpen, terwijl
Amerikaanse regeringsfunctio-
narrissen die wisten van de
praktijken, de andere kant op
keken.
De „systematische, clande
stiene en georganiseerde" ver
dwijningen begonnen in 1979
met de komst van Argentijnse
adviseurs, aldus de beschuldi
gingen in het rapport 'De feiten
spreken voor zichzelf. Het do
cument is gisteren in Honduras
gepresenteerd door Leo Vallad-
ares, de Nationale Commissaris
voor de Bescherming van de
Mensenrechten. Het is voor het
eerst dat de autoriteiten in het
Middenamerikaanse land toe
geven betrokken te zijn geweest
bij de verdwijningen.
Ook Nicaraguaanse contra's
die vanuit Honduras een guer
rillaoorlog voerden tegen de
toenmalige linkse Sandinisti-
sche regering in hun land, zou
den politieke tegenstanders
hebben laten verdwijnen. Orga
nisaties voor de mensenrechten
hebben verheugd gereageerd op
de publikatie van het rapport.
