'Gratis parkeren
ped voor milieu'
Veiling Flora sluit
jaar met winst af
fonderdduizend rotjes aan een lantaarnpaal
'Bediening in restaurants
tijdens de kerst vaak slecht'
Het Gesprek van de Dag/Randstad
Vervuiler van waterplas Meijendel blijft wellicht altijd spoorloos
Stoppen met roken?
Doe het nu!
ONDERDAG 30 DECEMBER 1993
Opvallende conclusie B en W Zoetermeer
ratis parkeren is goed voor het milieu. Die opvallende
inclusie trekken B en W van Zoetermeer in een evalua-
van het onbetaald parkeren in winkelcentrum het
adshart. Als de klanten hier moeten betalen, maken ze
»el meer kilometers in hun auto, op weg naar winkels in
ïidschenhage of Den Haag-centrum.
IETERMEER PAUL VAN DER KOOL)
at is slecht voor de plaatselijke
iddenstand èn het milieu,
iet het in het rapport waar
jrgers en politici de komende
land over mogen oordelen,
lar komt nog bij dat het in-
;ren van betaald parkeren
mte zou kosten. Nu worden
3000 parkeerplaatsen bij het
dshart gespreid over het et-
lal gebruikt door bezoekers
het winkelcentrum en de
gaanscentra erboven, bewo-
rs van de 400 woningen en
bruikers van de kantoren,
lagbomen en gereserveerde
iatsen zouden dat gezamen-
;e gebruik frustreren, vreest
meerderheid van B en W.
een de D66-wethouder van
lieu is voor betaald parkeren,
vindt dat ook Zoetermeer
iet aansluiten bij het rijksbe-
d om via betaald parkeren het
togebruik terug te dringen,
/olgens CDA-wethouder W.
eser (verkeer, ruimtelijke or-
ning en stedelijk beheer) is
'automobiliteit' al laag in
stad: „Zoetermeer is zeer
mpact gebouwd. Alles is zeer
:ht bij elkaar en men doet
;1 te voet of met de fiets." De
neente maakt dan ook een
waakte fietsenstalling bij het
Stadshart, waar mensen voor
een kwartje onbeperkt hun fiets
kunnen stallen.
Toch blijft de automobilist
zweren bij zijn autootje, merkt
de wethouder op: „Men heeft
'm en gebruikt hem. Natuurlijk,
met z'n allen vinden we dat de
automobiliteit moet worden te
ruggedrongen. Maar veel men
sen hebben zoiets van: 'Als mijn
buurman zijn auto laat staan,
kan ik 'm mooi gebruiken'."
Dat een stad als Leiden de au
to nu juist wil weren uit het
centrum, begrijpt hij best.
„Daar is de leefbaarheid een
probleem. Hier niet. Zoeter
meer is geen oude stad." Bo
vendien heeft hij de indruk dat
de wijken in de problemen ko
men als het in het centrum
moeilijk of duur wordt om te
parkeren: ,,,Als ik naar Leiden
rijd, zie ik de hele Lammen
schans vol staan."
Het Zoetermeerse stadshart,
met 50.000 vierkante meter
winkeloppervlak, is stukje bij
beetje gebouwd. Vier jaar gele
den was het klaar en volgens de
wethouder was dat eigenlijk te
laat: „In de jaren ervoor hadden
we wel wat noodwinkels neer
gezet en kon je ook in het oude
Zoetermeer terecht, maar veel
Zoetermeerders waren er al ge
wend aan geraakt om in Den
Haag, Leidschenhage en de
Rijswijkse Boogerd kleren en
dergelijke te kopen".
Geen wonder dat de winke
liers blij waren dat parkeren
niets hoefde te kosten. De be
woners van de flats erboven be
taalden mee aan de aanleg,
kantooreigenaren en winkeliers
aan het schoonmaken en on
derhouden van de parkeerplaat
sen.
Hoezeer de wethouder ook in
onbetaald parkeren gelooft, hij
kan zich heel goed voorstellen
dat anderen 'niet kunnen gelo
ven dat het echt zo moet'. Toch
hoopt hij eind februari een be
sluit te kunnen nemen over
(on) betaald parkeren.
Omliggende gemeenten heb
ben volgens Haeser nog nooit
geklaagd over het gratis parke
ren in Zoetermeer-centrum. In
de vervoerregio, waarin ge
meenten en vervoerders sa
menwerken, is er volgens hem
wel op gestudeerd: „Maar een
ambtelijke werkgroep conclu
deerde dat de situatie in de ver
schillende winkelgebieden te
verschillend is om één lijn aan
te houden".
Hij benadrukt ook dat het
niet zijn bedoeling is om klan
ten weg te lokken uit omliggen
de winkelcentra: „Het Stadshart
is bedoeld voor de Zoetermeer
ders." Toch beseft ook hij hoe
aantrekkelijk het is om niet te
hoeven betalen voor een par-
keerplaatsje: „Geen gezoek of
gezeur als je weer eens klein
geld bij je hebt. Makkelijk."
SSENAAR MONICA WESSELING
vervuiler van een waterplas in het waterwin-
)ied Meijendel in Wassenaar wordt waar-
lijnlijk nooit gevonden. Uitgebreid onderzoek
or het Gerechterlijk Laboratorium in Rijswijk
:ft geen uitsluitsel gegeven over de herkomst
i de vervuilende stof. Wel is duidelijk dat de
niet van een Orion, en dus niet van de Ko
ninklijke Marine afkomstig is. Onbekend is welk
ander vliegtuig de brandstof kan hebben geloosd.
Het duingebied Meijendel wordt door het NV
Drinkwaterbedrijf Zuid-Holland gebruikt voor
waterwinning. Eind augustus werd een dertig
vierkante meter grote olievlek geconstateerd op
een waterwinplas. Met grote haast is 10.000 liter
water met olie afgezogen en is het riet dat naast
de plas stond en ook met olie was verontreinigd,
weggehaald. Oliewater en riet zijn naar een spe
ciaal destructiebedrijf gebracht. Omdat de olie
snel kon worden afgezogen, is er niets van in het
drinkwater terechtgekomen.
Destijds meldde zich een getuige die zei een
Orion kerosine te hebben zien lozen boven de
plas. Daarom heeft de Koninklijke Marechaussee,
de 'politie' van de marine, een onderzoek gedaan
naar de herkomst van de vervuiling. Het duinwa-
Margriet opent nieuw onderkomen
Stichting Joodse Kindergemeenschap
AMSTERDAM
Prinses Margriet opent woens
dag 2 februari in Amsterdam
het nieuwe gebouw van de
stichting Joodse Kindergemeen
schap Cheider. Dit heeft de
Rijks Voorlichtingsdienst be
kendgemaakt.
Het Cheider, Hebreeuws voor
leerkamer, geeft onderdak aan
een personeelscrèche, een peu
terzaal, een basisschool en een
school voor voortgezet onder
wijs op traditioneel-joodse ba-
In de basisschool is een afde
ling voor speciaal onderwijs ge
ïntegreerd, waardoor ook min
der begaafde kinderen in een
joodse omgeving onderwijs
kunnen volgen. Ongeveer 230
kinderen uit het gehele land
maken gebruik van de a
ningen van het Cheider.
Ook Aalsmeeris tevreden
terbedirjf gaf opdracht voor een contraexpertise.
Scheikundig onderzoek heeft uitgewezen dat het
om dikke olie gaat die echter niet van een Orion
afkomstig kan zijn.
Nu de vervuiler niet te achterhalen blijkt te zijn,
moet het waterbedrijf zelf voor de kosten van het
opruimen opdraaien. Voorlichter IJdo schat dat
de kostenpost in de tienduizenden guldens gaan
lopen.
RUNSBURG PAUL VAN DER KOOU
De Rijnsburgse bloemenveiling
Flora heeft het jaar afgesloten
met een omzet van 560,5 mil
joen gulden. Dat is ruim 24 mil
joen gulden meer dan in 1992.
De derde veiling van Nederland
had een grotere stijging dan de
ze 4,5 procent verwacht, maar is
desondanks tevreden.
Doordat de lonen niet zoveel
stegen en de rentelasten daal
den, hoopt de veiling toch de
verwachte winst van zo'n 5,5
miljoen te halen over 1993. Om
dat er het komende jaar weinig
gebouwd hoeft te worden, ziet
ze dan ook ruimte om de vei
lingprovisie te verlagen. De
kwekers hoeven volgend jaar
geen 4,4 maar 4,2 procent pro
visie te betalen over hun geveil
de produkten. De andere heffin
gen blijven gelijk.
'De omzetstijging is vrijwel
volledig veroorzaakt door een
gemiddeld hogere stuksprijs',
meldt de veiling in een persbe
richt. Het aanbod van duurdere
bloemen als rozen, gerbera's en
freesia's nam namelijk 'flink
toe', terwijl ook binnen het tota
le aanbod een verschuiving
plaatsvond. Relatief meer bloe
men en minder zomerbloemen
en bolbloemen.
En ook dat is gunstig voor het
resultaat: 'Bloemen hebben na
melijk een relatief hogere prijs.
Toch gingen tulpen en narcis
sen voor betere prijzen van de
hand dan eind 1992'. Dat er
minder zomerbloemen kwa
men wijt Flora aan de slechte
zomer, het kleinere aanbod bol
bloemen zou toevallig zijn.
Doordat het tulpenseizoen zeer
vroeg begon, telden veel verko
pen al mee in 1992.
De start van het bolbloemen-
seizoen is dit jaar 'verhoudings
gewijs' goed en heeft het resul
taat in het laatste kwartaal gun
stig beïnvloed.
Aalsmeer
De Bloemenveiling Aalsmeer zal
1993 afsluiten met een positief
resultaat. De veiling bereikt dit
jaar een omzet van 2,33 miljard,
een stijging van 5 procent ten
opzichte van vorig jaar. Het fi
nancieel resultaat zal beter zijn
dan begroot. Verwacht wordt 9
miljoen gulden toe te kunnen
voegen aan het eigen vermogen
van de coöperatie.
De veiling begint op 11 janua
ri met het systeem van
'informatieveilen' voor kamer
planten. Geïnteresseerde kopers
krijgen wel alle informatie,
maar de te veilen produkten zelf
blijven op de kwekerij totdat be
kend is hoe en waar de koper de
produkten afgeleverd wil heb
ben. Met dit systeem wil de
bloemenveiling de marktkansen
vergroten en de kosten verla
gen.
Voor het nieuwe kalanderjaar
heeft de Aalsmeerse veiling voor
in totaal 65 miljoen aan investe
ringen op het programma
staan. In 1993 werd de veiling
nog gefaseerd uitgebreid met
100.000 vierkante meter.
hinees vuurwerkspektakel met oud en nieuw
Chinezen hebben een eer
Dg te houden. Zij, de uitvin-
s van het vuurwerk, kunnen
it volstaan met een paar een-
tdige klappertjes, wat sterre
en een stel gillende keuken-
:iden. Nee, zij moeten flink
pakken, en er een waar spek-
maken met oud en
itiw. En volgens de beste Chi-
i»e traditie betekent dat, te-
dden van alle luide knallen
knetterende explosies, een
irvloed aan kleurrijk vuur-
rk. Vuurwerk dat de ogen
:nt.
weet niet beter of het hoort
zegt Yachun Yang, de 22-
e eigenaresse van Chinees
taurant New China City aan
Lage Rijndijk in Leiden,
ijn ouders staken altijd al
af. En mijn grootouders,
lar echt veel achtergronden
het gebruik ken ik niet. Wel
J et ik dat ze in China erg bij-
ovig zijn. Ik meen dat ze
f ïrwerk afsteken om de boze
"sten te verjagen en al het
:de te verwelkomen."
er zegt ze er niet van te we-
Ze vertrok immers al op
ir zevende naar Nederland
t haar ouders en leerde snel
uwe gebruiken kennen. Een
'er oud en nieuw. „Hier-is
maar één dag feest. Of ster-
nog: maar één avond. Het
it in China is veel uitgebrei-
De mensen zijn vaak een
and van tevoren al druk in
weer met voorbereidingen,
er zijn speciale dagen. Een
ipionnendagbijvoorbeeld.
:ris weereen optocht."
'c et is bij ons ook traditie om
x twaalven de familie af te lo-
21. Het eerst opa en oma. Of,
j ze nog leven, overgrootvader
overgrootmoeder. Wantje
prt eerst naai' de oudste fami-
:den toe te gaan. En je eet bij
ereen een hapje, dus op het
st zitje flink vol. Nederlan-
doen dat niet. Die sturen
kaartje. Of bellen op. Och,
•en inmiddels aan de Neder-
Ise situatie gewend. Trou-
ïs, zoals het in China gevierd
'dt, zou hier niet kunnep."
ras het alleen om de simpele
en dat oud en nieuw in Chi-
)p een andere dag valt, op
1 februari dit keer. En, zo
|t de wet in Nederland, vuur-
k mag alleen worden afge
ven op 31 december. „Dus
n we dat ook maar", zegt
'jig. „Ons eigen oud en nieuw
eten we noodgedwongen
Yachun Yang: „Ons eigen oud en nieuw-moeten we een stuk rustiger vieren."
foto henk bouwman
een stuk rustiger vieren. We
eten gezellig met elkaar."
Zoals ze ook nu doen op Neder
landse oudejaarsdag. De zaak is
dan tot acht uur open („en als
er niemand komt gaan we eer
der dicht") en daarna kruipt de
familie bijelkaar. Er is een
drankje, er zijn garnalen, er zijn
kreeften, en er zijn verschillen
de groenten. Ruim voor twaal
ven wordt het vuurwerk al ge
reed gemaakt. „We hebben bij
voorbeeld een enorme slang,
met honderdduizend rotjes. Die
hangen we aan een lantaarn
paal voor onze deur. Het duurt
wel vijf minuten voor die slinger
isuitgeknald."
Dat is spectaculair, maar al te
veel bekajks trekt het schouw
spel aan de Lage Rijndijk niet
meer. Dat was in vroegere jaren
wel anders, herinnert Yang zich.
„Maar veel cafés steken tegen
woordig ook al vuurwerk af. Bo
vendien steken wij het precies
om twaalf uur af. Tegen de tijd
dat de mensen buitenkomen is
het alweer afgelopen."
Ach, het echte nieuwjaar, het
Chinese nieuwjaar, moet voor
Yang en haar familie zoals ge
zegd nog komen in 'ons' febru
ari. Dit keer is dat het jaar van
de hond. „Het sterrebeeld dat
dat jaar de hoofdrol speelt bij
voorspellingen over iemands le
ven. Iemand die in dat jaar
wordt geboren heeft dat sterre
beeld. En daarbij horen bepaal
de eigenschappen. Zie het als
Bij een echt
Chinees feest
hoort vuurwerk
China kent een vuurwerktra
ditie die duizenden jaren te
ruggaat, zegt drs. Y. Wu, we
tenschappelijk medewerkster
Talen en Culturen van China
aan de Rijksuniversiteit van
Leiden. „Hoe lang precies, is
niet helemaal duidelijk."
Wu bevestigt het verhaal van
Yang, namelijk dat het vuur
werk oorspronkelijk was be
doeld om de boze geesten te
verdrijven. „Vuurwerk kan
natuurlijk een enorm kabaal
maken, zeker als er sprake is
van hele verdiepingen, hele
stapels van vuurwerk. Hoe
meer vuurwerk, des te meer
lawaai natuurlijk. Nu is die
werkelijke betekenis voor
veel Chinezen weggevallen,
maar de traditie van het af
steken met nieuwjaar is ge
bleven."
„Overigens was en is dat niet
de enige gelegenheid voor
het afsteken van vuurwerk.
Het hoort ook bij trouwerij
en. Of begrafenissen, maar
meestal betreft het toch fees
telijke aangelegenheden. Bij
feesten hoort ook de kleur
rood. Dus: rood vuurwerk.
Althans, dat was vroeger zo.
Nu zie je veel meer verschil
lende soorten vuurwerk bij
de festiviteiten. De traditie
van het rood vervaagt dus
een beetje. Dat geldt ook
voor andere 'rode tradities'.
Kinderen droegen vaak rode
kleren met oud en nieuw. En
de nieuwjaarswensen, die op
de voordeur werden gehan
gen, waren ook geschreven
op rood papier. Die dingen
zie je steeds minder."
een horoscoop. Welke eigen
schappen bij de hond horen
weet ik niet. Ik ben niet zo thuis
in die dingen. Ja, wat mijn eigen
sterrebeeld betreft: rat. Dat
klinkt heel negatief in Neder
land, maar in China niet: een
rat is ijverig, altijd bezig met het
zoeken naar eten. Een rat werkt
hard. En een rat heeft een enor
me eigendunk. Maar dat laatste
valt, wat mij betreft, wel mee."
HERMAN JOUSTRA
Leidenaar Teegelaar kijkt terug op mislukt etentje
Wat zijn de voornaamste ken
merken van een goed restau
rant? Dat het eten er uitstekend
is en de bediening vlot en vrien
delijk. Dat daarvan niet altijd
sprake is, is voor ons niets
nieuws. Maar dat de bediening
juist met Kerstmis het allerbe
labberdst is, komt ons toch
vreemd voor. Toch is dat zo vol
gens I. Teegelaar. Hij had op
tweede kerstdag een beroerde
ervaring. Hij moest wachten tot
hij een ons woog.
Nadat hij van zijn zoon, die el
ders had gegeten, ook een
klaagzang over trage bediening
kreeg te horen, besloot hij een
brief te schrijven aan deze
krant. „Ik ben wel benieuwd
naar de reacties van andere
mensen, want volgens mij komt
het vaak voor met de feestdagen
dat de bediening van geen kant
klopt."
Hier volgt zijn verhaal. De naam
van het restaurant hoeft voor
hem niet genoemd te worden,
het gaat hem om het verschijn
sel. „Want ik had daar al eens
eerder gegeten met mijn vrouw.
Toen was er niets aan de hand.
Maar dat was dan ook niet met
Kerstmis. En dóór gaat het nu
juist om: om het feit dat restau
rants dan zo veel mensen aan
nemen dat hun keukens het
niet meer bij kunnen benen. En
de klanten dus heel lang op hun
eten moeten wachten."
Afijn, meneer had met zijn
vrouw een tafeltje gereserveerd
voor twee bij een gerenom
meerd Chinees restaurant in
Leiden. Tijd: zeven uur. „We be
stellen het zogeheten keizerlijk
menu 99,50 per persoon en
drinken een glaasje wijn. We
wachten vijftien minuten, twin
tig minuten, een half uur...Ik
raak een beetje geïrriteerd,
maar mijn vrouw zegt: joh,
wacht nog effe. Maar na drie
kwartier schiet ik toch een van
de meisjes aan. Want nergens
kwam wat door, niemand kreeg
eten. Het enige wat werd rond
gebracht waren drankjes. Het
eten komt direct, zei het meisje.
Even later krijgen we inderdaad
het voorgerecht."
Een kortstondige opleving in de
bediening, ontdekt Teegelaar.
„Want daarna is het wéér wach
ten. Wéér drie kwartier. Ik krijg
er echt de pest in. En ik ben
nogal impulsief, dus ik sta op en
loop naar de bar. Ik zeg: dit had
een feestmaal moeten zijn. Als
ik mijn eten niet binnen vijf mi
nuten krijg, ben ik weg. Kort
daarop staat de gerant bij onze
Voor rokers die van hun ver
slaving afwillen, is 1 januari
een magische datum. Een
nieuw jaar om oude ge
woontes af te leren. Dit jaar
is het anders, tenminste
voor de potentiële niet-roker
die prijsbewust is. Want di
verse middelen om met ro
ken te stoppen, worden van
af '94 niet meer geheel of ge
deeltelijk vergoed.
Nicotinell, een Haarlemse
leverancier van nicotine
pleisters, stuurde daarom
razendsnel een brief naar
haar klanten. Hol zo snel als
de vervuilde longen het toe
laten naar de huisarts om
een recept voor de pleister-
kuur te halen. Voor een kuur
van 355 gulden betaalt het
ziekenfonds nu nog 220 gul
den en de consument de
rest.
Maar na 1 januari gaat de
vergoeding in rook op. U
bent gewaarschuwd!
tafel: het komt meteen, het
komt meteen. Dat gebeurde ge
lukkig ook, anders was ik echt
weggegaan."
Bij het weggaan bood de gerant
nog een keer zijn verontschuldi
gingen aan. Maar de avond was
al verpest voor het echtpaar
Teegelaar. „Ik heb zelf een ser
vice-verlenend bedrijf, een as-
surantiebedrijf. Ik kan mijn
klanten ook niet laten wachten.
Een restaurant is ook een ser
vice-verlenend bedrijf. Zij moe
ten er voor zorgen dat zo'n
avönd voor mij een hoogtepunt
wordt."
Ach, ondanks zijn negatieve er
varing stapt Teegelaar binnen
kort toch weer gewoon een res
taurant binnen. „Ik doe dat zes
tot acht keer per jaar en in ne
genennegentig van de honderd
gevallen is het prima. Nee, vol
gens mij is het alleen met Kerst
mis zo slecht. Nogmaals, dón
nemen de restaurants te veel
mensen aan. Uit blinde geld
zucht. Dat is de essentie van
mijn verhaal. Ik weet zeker dat
er veel meer mensen zijn met
dergelijke ervaringen."
HERMAN JOUSTRA*
Pechvogels
Je hebt mensen die niet voor
het geluk in de wieg zijn gelegd
en soms de raarste dingen mee
maken: pechvogels dus. Het Ge
sprek van Dag bombardeert
met een zekere regelmaat een
regiogenoot tot 'Pechvogel van
de week'.
Het Leidsch Dagblad verrast de
uitverkorene met een mooie
slagroomtaart van banketbak
kerij Van Dam. Vindt u dat uzelf
voor deze eervolle vermelding
in aamerking komt, twijfel dan
niet om met ons contact op te
nemen. Ook mag u familiele
den, vrienden of buren voor de
ze prijs nomineren. U kunt bel
len tijdens de werkdagen van
8.30 tot 16.30 uur op het num
mer 071-356440. Ook kunt u
schrijven: Leidsch Dagblad,
t.a.v. Het Gesprek van de Dag,
Postbus 54,2300 AB leiden.
Het Stadshart van Zoetermeer. Bezoekers van het winkelcentrum mogen er gratis parkeren. Dat is volgens B
en W goed voor het milieu. foto jan holvast
