Nog meer swing in
n Leidse Jazzweek
'Elk concert een feest'
Cultuur Kunst
Gebral en mooie muziek
Origineel Lingua Musiea
'Dietrich' zou half uur korter mogen
JJDAG
24 DECEMBER 1993
iVerfpop '94 in voorbereiding
Pianist Wibi Soerjadi bouwt aan internationale carrière
Organisatoren in hun nopjes met extra podia
orth Sea Jazz, here we come'. De 14de Leidse Jazzweek
jat voor de deur en de organisatoren zijn in hun sas.
erpt alleen heeft de stichting Leidse Jazzweek de Zoeter-
judse buurman en biergigant als sponsor weten aan te
kken, een sponsor die ook North Sea Jazz van de nodi-
Ipegels voorziet, maar het aantal podia is uitgebreid en
rijn meer hotemetoten gestrikt.
;n wonder, dat men in zijn
eojes; is en de uitdaging met
Haagse jazzfestijn wel aan-
ft. Al is.de lijst van namen
niet zo gerenommeerd als
welke de opvolgers van Paul
eet steeds weer uit hun hoed
en te toveren, er staat Lei
een evenement van for-
at te wachten, dat zich van 8
en met 16 januari zal afspe-
j. In de dikke Leidse Jazzweek
an jazztijgers als Toots Thie-
hans en Scott Hamilton op
programma, is - eindelijk -
k het duo Rita Reys en Pim
van stal gehaald en ko-
n jong en oud aan hun trek-
'at die laatsten betreft: wie
te knarrig voelt voor de ru-
lerige kroegentocht op
dijensdag 12 januari, kan die
bij studentenvereniging
intus terecht. Deze 'puber'
Jk'L 15 jaar biedt 55-plussers
tu seniorenprogramma aan
sift onder meer de Original
JeErgreen band en als speciale
ukelele- en banjospeler-
v%ger Guus van Hees. Hoewel
nd de respectabele leeftijd van
heeft bereikt, jongleert deze
trumentalist als de beste. Als
snapering wordt er thee met
jak geserveerd.
Quintus, naast oude beken-
als De Waag, jazzcafé The
sol ke, de Stadsgehoorzaal (Key-
wn), de Taffehzaal van het
Rijksmuseum van Oudheden en
de Hartebrugkerk, een aanvul
lend podium, ook het Antonius
Zalencentrum en cultureel cen
trum de X zijn aan het zalenar-
senaal toegevoegd. In de X staat
op maandag 10 januari 'Cinema
Pur' op het programma. Dit
project van bassist Tony Over-
water geeft een nieuwe dimen
sie aan een viertal korte, stom
me Franse avantgardistische
films.
Nieuw in het programma is
ook het ISW Leids Jazz-talent:
vijf avonden achter elkaar pre
senteert zich in de Waag een
aanstormend Leids jazz-talent.
Het gaat bij dit concours niet
om het winnen van de - eerste -
prijs, de nominatie is al veelzeg
gend, aldus de organisatoren.
De jazzmarathon biedt onder
meer een Leidse Bluesnacht
o.l.v. Chris Koenen (10 januari),
een gezamenlijk optreden van
Candy Dulfer en vader Hans (9
januari) en Rosa King met Upsi
de Down (8 januari).
Traditie wordt zo langzamer
hand ook het optreden van The
Ambassadors, de in Duitsland
gestationneerde big band van
de US Airforces. Zij zullen zich
in een tweede optreden meten
piet de West Coast Big Band uit
Voorschoten.
Kroegentocht
Het aantal deelnemende kroe
gen aan de kroegentocht is -
hoe kan het anders - uitgebreid
tot 44. Vanzelfsprekend rijden
er weer (gratis) borrelbussen.
Maar miste het publiek in voor
gaande jaren de live jazz in het
openbaar vervoer, dit jaar zal
ook dat niet ontbreken. Het
'huisorkest' van de vervoers
maatschappij, de 'NZH Dirty
Street Paraders', zal dit vermaak
persoonlijk ter hand nemen.
Na lange tijd van afwezigheid
is ook jazzpodium Hot House
present. Tijdens de 'Modern
Jazz Night' op zaterdag 15 janu
ari zal hier ex-Alphenaar Toon
Roos met een gelegenheids
kwintet, waarin onder anderen
Karei Boehlee en Martijn van
Iterson plaats nemen, de Waag
voor de ware jazzliefhebber in
een walhalla omtoveren. Voor
afgaand aan dit optreden zetten
de Hot House Beboppers hun
beste beentje voor.
Traditioneel in de Leidse jazz
week is ook het gospelconcert
in de Hartebrugkerk. Dit jaar
zijn daarvoor op 16 januari, als
afsluiting van de 'week', The Re
surrection Singers en de St.
John's Jazz Pilgrims uitgeno
digd. Behalve jazzcoryfeeën
heeft de stichting Leidse Jazz
week voor het ceremonieel
maar liefst drie Leidse wethou
ders uitgenodigd, die de ope
ning van het festijn (Joop
Walenkamp) of een onderdeel
daarvan (Steven de Vreeze) zul
len verrichten danwel prijzen
uitreiken (Henny Koek).
De organisatoren hebben de
toegangsprijzen laag weten te
houden. Bij tal van evenemen
ten wordt zelfs helemaal geen
toegang geheven. En dat zal on
getwijfeld meehelpen het aantal
jazzliefhebbers van heinde en
verre naar Leiden te halen.
Want Leiden swingt van 8 tot en
met 16 januari. Dat Staat als een
paal boven water.
recensie wunand zeilstra
'Nieuw Jaar" door Verreck en Pleijsier
Tekst en muziek: Marcel Verreck en Paul
Pleijsier. Gezien: 23/12, schouwburg, Lei-
De liedjes vormden altijd al het
sterke punt in de optredens van
Verreck en Pleijsier. Ook in
'Nieuw Jaar', hun vierde pro
gramma, springt dat element er
weer uit. Neem het al vrij be
kende liedje 'Lysdexie' over de
leesstoornis dyslexie. Dat is een
geestige, een beetje gemene
smartlap tussen aanhalingste
kens, dat qua tekst en muziek
goed in elkaar zit. Ook al wordt
de 'garp' van grap behoorlijk
vaak herhaald.
Sinds ze het Leids Cabaret
Festival 1987 wonnen hebben
Verreck en Pleijsier een duidelij
ker manier gevonden om zich
als duo te presenteren. Aanvan
kelijk was dit duo namelijk al
lesbehalve een duo. Hooguit
kon je zeggen, dat er tegelijker
tijd twee solisten op het podium
stonden: een gitarist en een
conferencier. De gitarist was
zonder meer goed, de conferen
cier vond zichzelf erg goed.
Paul Pleijsier treedt nu meer
op de voorgrond. Als gitarist
biedt hij nog altijd professionele
klasse. Zodra hij echter iets
leuks moet gaan uithalen, is en
blijft amateurisme troef. Marcel
Verreck was en is bij dit duo het
meest gezichtsbepalend. Zijn
humor moet voor scherp door
gaan. Als dat al zo is, dan toch
eerder in de zin van schreeuwe
rig dan van scherpzinnig.
Als je ziet met wat voor een
gemak sommige jonge cabare
tiers een losse babbel met het
publiek opbouwen, blijft Marcel
Verreck daarbij vergeleken ver
achter. Zelden zit er een goede
lijn in zijn verhaal die naar een
climax toe werkt. Ondanks het
indrukwekkend aantal advi
seurs dat hij volgens het pro
grammapapiertje heeft geraad
pleegd. Nog maar al te vaak is
het semi-studentikoos gebral.
Leuk misschien voor een
avondje in de studentensoos,
maar te mager voor een avond
vullend theaterprogramma.
Toegegeven: afgaande op het
applaus dacht de zaal daar gis
teravond anders over.
recensie li dy van der spek
Kerstconcert van 'Lingua Musica', dirigent
Nico Hovius, m.m.v. Ronald van Baekel,
orgel. Werken van Thomas Tallis, Bach,
Bruckner, Poulenc en Distler. Gehoord:
23/12, Lokhorstkerk, Leiden.
Lingua Musica waagde het erop
om een groot deel van zijn
kerstconcert te vullen met een
vrij onbekende 'Weihnachtsge-
schichte' van Hugo Distler
(1908-1942) en daar hoefde dit
koor zich achteraf helemaal niet
voor te schamen, integendeel.
Het klankidioom met gedurfde
moderne harmonieën in de ko
ren werkte betoverend door de
heldere, bevlogen interpretatie
van Lingua Musica; vooral de
sopranen zongen opvallend
mooi en overtuigend. Veel aan
dacht werd er geschonken aan
klankkleur, dictie en betekenis.
Woorden als 'Licht, helle, Kraft
en Held' weerklonken beeldend
en pregnant. Tot mijn verbazing
werd het koor, waarin de her
ders elkaar oproepen om naar
Bethlehem te gaan, in een ge
agiteerd maar prachtig gezon
gen 'presto' ingezet door de
vrouwen inplaats van de man
nen: heel vooruitstrevend van
die Disder! De overbekende ko
ralen waren alle even weldadig
getoonzet.
De verteller had een zware
dubbelrol: Nico Hovius als diri
gent en zanger. De uitspraak
van het Duits en de niet altijd
mooie intonatie, maar ook de
juist hier zwakke en totaal on
voorspelbare toonzetting van
Distier (voor mij de zwakste
schakel van de compositie) was
het minst spannende deel van
dit overigens originele en in
drukwekkende kerstverhaal,
door Lingua Musica glansrijk uit
het stof opgediept.
•idenHet duurt nog tot 10 juli volgend jaar, maar de stichting
ferfpop is al bezig met de voorbereidingen van dit 13de Leidse
opfestival. Er gaat veel werk in zitten en daarom roept de stich-
ng vrijwilligers op die zich willen bezighouden met de voorbe
dingen en/of de uitvoering op de dag zelf. Wie tijd en interes-
heeft, kan contact opnemen met de voorzitter van de stich-
ng Werfpop, Johan Andrée, bereikbaar op het LVC onder tele-
jonnummer 071-146449 of 146448.
No Limits' in Grote Beer
:idenDe cover-band 'No Limits' speelt, zo is de bedoeling, de
ater van de kerstdagen weg. Op maandag 27 december is deze
cht persoonsfonnatie van half elf 's avonds af te beluisteren in
)e Grote Beer, Rembrandtstraat 27. Het repertoire varieert van
ude soul tot stevige rock.
)scar Benton in 'gewoonste Zaak'
isse» Oscar Benton gaf in de jaren zestig de 'Nederblues' een
ezicht. Met zijn zilveren muzikantenjubileum in zicht, zijn de
oorbereidingen voor een nieuwe cd begonnen. Die zal op 24 fe-
iruari volgend jaar het licht zien en dat is precies 25 jaar na het
erschijnen van Bentons eerste schijf. Een voorproefje van het
rioois op de nieuwe cd geven Benton en zijn band onder het
notto 'The man is alive - the beast is kicking' op tweede kerst-
lag in De Gewoonste Zaak te Lisse. Aanvang: 22.00 uur, toegang
ost een tientje.
eidse kunstenaar Van Riet overleden
tar eerst nu bekend is gewor-
in, is deze week de Leidse
kunstenaar Laurens van Riet
overleden. Van Riet werd 88
jaar. De Leidse kunstenaar ver
wierf vooral bekendheid door
het ontwerpen van kostuums en
decors voor verscheidene to
neelgezelschappen, waaronder
de voormalige Haagse Come-
die.
,,De zaal op zijn kop zetten,
daar houd ik van." En dat is ook
de bedoeling als pianist Wibi
Soerjadi op Tweede Kerstdag
een populair concert geeft in de
Grote Zaal van het Amsterdam
se Concertgebouw. Intussen is
ook zijn recent verschenen cd
met werk van Franz Liszt een
bestseller en de opnamen van
pianoconcerten van Saint-
Saëns liggen in het nabije ver
schiet. Daarnaast bouwt hij
vanuit het Westfriese Abbekerk
in alle rust zorgvuldig voort aan
een internationale carrière.
Wibi Soerjadi is klein van
postuur. Zeker voor iemand die
op de piano met veel virtuosi
teit daverende explosies van
dramatiek veroorzaakt. Maar
een blik op zijn handen ver
klaart veel.
Soerjadi studeerde bij Jan
Wijn aan het Amsterdamse
Sweelinck Conservatorium, won
diverse prijzen en brak in 1989
door toen hij derde werd op het
Utrechtse internationaal Liszt
Concours. Hij speelde in de re
cital-zaal van Carnegie Hall en
lijkt in de voetsporen te treden
van grote romantische pianis
ten als Wladimir Horowitz, die
hun concerten graag een per
soonlijke tint geven. Zijn speci
aliteit is Liszt, de vader van deze
traditie. Zijn doel: van elk con
cert een groot feest maken.
Sorbet
Gelukkig geef ik mijn concer
ten meestal 's avonds. Hoe later
hoe beter, want sfeer is belang
rijk. Het is dan alsof je een heer
lijke sorbet gaat serveren. Maar
het hangt van het publiek af wat
voor ijs er in komt. De ene keer
wat meer aardbeien, dan weer
veel vanille of juist een bolletje
citroen. Ik heb dan ook een he
kel aan pianisten die hun huis
werk doen en dan precies gaan
zitten spelen zoals ze dat thuis
hebben voorbereid. Niet meer
en niet minder."
,,Ik wil contact hebben met
het publiek. Dat zie je ook bij de
oude pianisten, romantici als
Hofmann, Horowitz, Bolet en
Cherkassy. Die konden het pu
bliek een hele avond boeien: dat
waren performers, artiesten."
„Liszt schreef voor virtuozen.
De bewerking van Schuberts
'Die Forelle' bij voorbeeld. Een
leuk kort stukje om te horen,
maar wat heeft Liszt die melo
die over die vis die wordt ge
vangen, 'gemeen' verweven met
de noten waarin je het klateren
van het water moet horen.
Want wat doe je met de linker
hand en wat met je rechter?
Kortom: in de tijd die je nodig
hebt om 'Die Forelle' in te stu
deren, kun je ook twintig
Beethoven-sonates doen.
Karate
„Het is als bij karate. Daar gaat
het niet om het vechten maar
om het leren kennen van je li
chaam. Je moet net als bij pia-
niospelen weten wat je doet. Je
bent zowel links als rechts ge
oriënteerd. Zoals bij het scher
men, is het zó belangrijk je li
chaam onder controle te hou
den. Je moet echt heel analy
tisch denken. Een gezonde
geest in een gezond lichaam
vind ik heel belangrijk."
Ik wil nu nog zo veel mogelijk
recitals geven, voordat ik straks
meer met orkesten ga optreden.
Er zijn al plannen met onder
meer het Rotterdams Philhar-
monisch, het Nederlands Phil-
harmonisch, het Radio Filhar
monisch en Forum. Daarnaast
ga ik mij verder oriënteren op
het buitenland. Zo heb ik dit
jaar in een uitverkochte zaal
mijn debuut, in Engeland ge
maakt."
„En op Tweede Kerstdag
speel ik dan in de Grote Zaal
van het Concertgebouw in Am
sterdam. Vroeger was het
Kerstrecital van Jan Smeterlin
Candy Dulfer speelt op 9 januari tijdens de jazzmarathon in De Waag.
en later Stefan Askenase een
traditie. Hij speelde dan een
Chopin-programma. Hopelijk
begin ik hiermee in de Grote
Zaal een nieuwe traditie. Het re
cital moet toegankelijk zijn voor
iedereen. Een speciaal pro
gramma voor deze gelegenheid.
En ik heb de werken in een
volgorde geplaatst, waardoor
het hele concert iets heeft van
een feestelijk diner. Als apératief
twee nocturnes van Chopin.
Dan een ballade en dan weer
een nocturne als even iets lek
kers tussendoor. Zo bouw ik dat
op. En de toegift...? Net als in
een restaurant. Ik heb keuze uit
veertig stukken, maar ik kies pas
als ik weet hoe het eten heeft
gesmaakt."
foto pr
Wibi Soerjadi: „Het is dan alsof je een heerlijke sorbet gaat serveren. Maar het hangt van het publiek af wat
voor ijs er in komt. De ene keer wat meer aardbeien, dan weer veel vanille of juist een bolletje citroen."
fl foto joop boek
theater
recensie annemiek ruygrok
'Dietrich', een muzikaal toneelstuk rond
Marlène Dietrich, geschreven en samen
gesteld door Paul van Ewijk; eindregie:
Frank Sanders; muzikale (bege)leiding:
Henk Bokkinga; met Barrrie Stevens, Arie
Cupé, Paul van Ewijk, Bastiaan Verhorst
en Elisabeth Loot-Veriee als 'MD'; gezien:
23/12, LAK-Theater, Leiden (première),
aldaar nog te zien: 24/12 en 26/12 t/m
30/12, vervolgens tournee door het land.
Marlène, de mythe; Marlène, de
ongenaakbare egoïste; Marlène,
de mannen- èn vrouwenver-
slindster; Marlène, de ontluiste
ring. Een portret van de diva,
een ode aan Marlène Dietrich
met een knipoog. En dat ge
bracht door vier heren in rok-
kostuum, begeleid door een
pianist. Marlène zelf voert als
een schim de gesprekken met
het viertal, plaatst kanttekenin
gen. De heren spelen de ver
schillende 'rollen': Marlène als
actrice, als minnares, als moe
der en huisvrouw en tenslotte
Marlène als onttakeld feno-
Bastiaan Verhorst en Paul van Ewijk (achterste rij), Arie Cupé en Barry Stevens vertolken 'Dietrich', een muzikaal toneelstuk rond de legendarische Paul van Ewijk stelde dit 'mu-
diva. foto jan holvast zikale toneelstuk' samen en
schreef de teksten. Hij ging
daarbij nauwgezet te werk,
volgde het leven van de diva in
chronologische opeenvolging
van levensfases. Met de nodige
kritiek, schetst hij feilloos de
wijze waarop zijzèlf aan haar ei
gen legende werkte, hoe zij
vaststaande gegevens zoals bij
voorbeeld een zusje ontkende,
omdat dat beter in haar kraam
te pas kwam.
Door zo nauwgezet vast te
houden aan de chronologische
volgorde krijgt 'Dietrich' iets
van een geschiedenisles, vol
jaartallen. En daar hebben de
meeste mensen een hekel aan.
Wil een dergelijke - tamelijk on
gewone voorstelling - flitsender
overkomen, dan moet er meer
worden verdonkeremaand. Niet
elk feitje hoeft te worden uitge
sponnen tot een scène. Dat
maakt 'Dietrich' enigszins sle
pend. De voorstelling zou een
half uur korter moeten zijn.
Om de figuur Dietrich gestal
te te geven is gekozen voor een
silhouet dat commentaar geeft
op de uitspraken en handelin
gen van de vier heren vóór het
scherm. Een prima vondst, ont
leend aan het laatste interview
dat Dietrich - onherkenbaar -
voor televisie wilde geven. Haar
luister was toen al meer dan ta
nende. Het postuur van Elisa
beth Loot, zittend in een leun
stoel, past precies in dat beeld.
Maar wanneer in 'Dietrich' de
glorietijd aan de orde komt,
klopt het niet. Immers Dietrich
was een lange, rijzige gestalte,
met een houding die soms op
het militaristische af was. Dat
beeld is niet terug te vinden in
de schijngestalte en dat doet af
aan de droom die zou moeten
worden geschetst.
Niettemin is 'Dietrich' een
show waarin genoeg zit om van
te genieten. Barrie Stevens, die
voor de choreografie tekende, is
op zijn best in de 'opkomsten'
van Dietrich. Zoals alleen zij dat
kon, het ene been pal voor het
andere.
De allerbeste scène is die van
'Johnny', een persiflerende tan
go voor twee paren heren. Strak,
vloeiend, geen verkeerde bewe
ging, prachtig! Die had, wat mij
betreft, nog als toegift mogen
worden gegeven.
ROGRAMMA
Kerstvakantie
jü Theatervoorstelling Maxi's Mix
S insdag 28 december I 4.00 uur
hemische keuken voor kleuters (4-8 jaar).
4 afloop kunnen de kinderen wat proefjes
w Beenhakker
R[ Woensdag 29 december
K i zondag 2 januari,
JJ4.00 uur, 15.00 uur en 16.00 uur
leatervoorstelling bij de tentoonstelling
L sn piskijkers en heelmeesters'
F oor jong en oud.
Prijsvraag voor hinderen
leurplaat (t/m 8 jaar)
uuiswoordpuzzel (t/m 13 jaar)
IJl 2 december t/m 31 december)
Speurtocht geneeskunde
I oor kinderen van 10 t/m 13 jaar
Museum Boerhaave
Lange St. Agnietenstraat 10
071 - 21 42 24
Openingstijden:
dit/mza 10- 17 uur
zon- en feestdagen 12-17 uur
I januari gesloten
L gBOERHAAVE