Gemeente verliest
invloed op kabel
gemeenten in problemen
Leiden Regio
Kerst met
andere
ogen:
Tsjechië (1)
Karperschubben onder bord tegen geldzorgen'
Eis dienstverlening na
afpersing diamantair
Vandalen vernielen
auto's in Hillegom
WOENSDAG 22 DECEMBER 1993
CHEF GERT VISSER, 071 -356430, PLV -CHEF HANS KOENEKOOP, 071-3
Jn Nederland wonen en
werken mensen van allerlei
nationaliteiten. Hoe
beleven zij Kerstmis 1993
in Nederland? Vandaag het
relaas van Hafina Gerritse-
Feilhauerova uit het
voormalige
Tsjechoslowakije, 37 jaar
en zestien jaar in
Nederland. Ze werkt als
voorlichtster bij de
gemeente Katwijk
„Kerstmis was vroeger in Tsje
choslowakije en dus ook bij ons
thuis een subtiele mengeling
van heidense en christelijke ri
tuelen. Dat liep vloeiend in el
kaar over. Ook nu voel ik nog
steeds iets van die tweespalt.
Het ene jaar vier ik Kerstmis
met m'n man en kinderen in
Tsjechië, het andere jaar komt
m'n moeder hier.
Bepaalde kerstgebruiken van
vroeger probeer ik, uit gevoel
voor traditie en gezelligheid in
stand te houden, maar dat lukt
niet helemaal. Zo zetten wij
vroeger in Tsjechië de kerst
boom echt pas op de middag
van de 24ste neer. Je ging dan
eerst in de keuken eten en op
een gegeven moment hoorde je
een belletje. Dan mocht je pas
de kamer in, waar de kerst
boom, waaronder de cadeautjes
lagen, stond.
Wij mochten als kind op de
24ste overdag ook niet eten.
Komst nieuwe telediensten onduidelijk
FOTO'JAN HOLVAST
Hafina Gerritse, haar kinderen en moeder bij de kerstboom: „Het Gouden Varkentje heb ik nooit gezien."
De Leidse PvdA-wethouder financiën, S. de Vreeze, kan
niet garanderen dat de nieuwe eigenaar van de stadska-
bel 'maatschappelijk gewenste voorzieningen' zoals be
jaarden-alarmering, informatie van gemeenten en biblio
theek en telebanken voor de klanten van de gemeentelij
ke kredietbank invoert. Evenmin kan De Vreeze bij Ka
belmaatschappij Rijnland (KMR, in feite de EWR) af
dwingen dat ze deze faciliteiten tegen kostprijs aanbiedt.
Hoewel Vergeer vindt dat De
Vreeze goede zaken heeft ge
daan, is hij niet tevreden over
de manier waarop maatschap
pelijke gewenste faciliteiten zijn
geregeld in het contract. De ca
paciteit van de met glasvezel
vernieuwde kabel is zo sterk
vergroot, dat er niet alleen
ruimte is voor meer radio- en
tv-kanalen maar ook voor ande-
LEIDEN WIM KOEVOET
De Vreeze antwoordde dit gis
teravond op vragen van SP-frac-
tievoorzitter C. Vergeer over de
verkoop van de stadskabel. De
gemeente doet de kabel van de
hand voor 35 miljoen gulden en
krijgt er ook nog een energie
museum en een parkeerterrein
voor terug.
re diensten.
Volgens De Vreeze zijn er af
spraken gemaakt over die nieu
we diensten maar meer dan de
status van een 'gentlemen's
agreement' hebben die niet.
„Keiharde juridische formule
ringen waren niet mogelijk, om
dat die nieuwe diensten nog
moeten worden ontwikkeld.
Toch vertrouwt de wethouder
erop dat de gemeente invloed
kan blijven uitoefenen op de ta
rieven. Ook kan de gemeente
meepraten over de vraag welke
nieuwe diensten prioriteit be
hoeven. „De EWR is toch een
soort overheidsbedrijf. Voor elk
besluit is het groene licht van de
commissarissen nodig en dat
zijn gemeentebestuurders."
Volgens een oud verhaal zou je,
als je dat volhield, om vijf uur
het Gouden Varkentje zien.
Nou, dat heb ik dus nooit ge
zien, want zolang kon ik niet
zonder eten. Op kerstavond be
stond het eten uit gebakken
karper en aardappelsalade. De
karpers werden een paar dagen
tevoren in de badkuip gekie
perd en zwommen daarin rond
tot ze geslacht werden. Dat
slachten veroorzaakte wel een
ware ravage in de keuken, om
dat een karper ontzettend veel
bloed heeft. Achteraf vind ik het
wel zot dat zo'n bloederig ritu
eel op kerstmiddag plaats had,
maar konijnen, ganzen en fa
zanten moeten tenslotte ook er
gens worden geslacht.
Tijdens het eten werden de
schubben van de karper onder
het bord gelegd. Dit zou je het
komend jaar vrijwaren van
geldzorgen. Ik bak nu geen kar
per meer, maar tong en die
heeft geen schubben, dus leg ik
ter vervanging van de schubben
bij mijn kinderen wat kwartjes
en dubbeltjes onder het bord.
Voorts werden er op kerstavond
altijd een paar appels aangesne
den en als het klokhuis van
jouw appel mooi was, zou je het
volgend jaar in goede gezond
heid verkeren. We doen dat in
ons gezin nu ook. Verder was
het gieten van lood in een teiltje
water een ritueel, dat wij even
eens hebben overgenomen.
Kinderen mogen daarbij naar
hartelust fantaseren over de fi
guren die op het water verschij
nen komen.
Ik vind het aardig om deze
volksgebruiken, die stammen
uit eeuwenlange overleverin
gen, in stand te houden. Het
bindt je met mensen uit het
verleden. Ik doe het niet fana
tiek, meer met een knipoog.
En dan waren er altijd nog van
die heerlijke kerstkoekjes. Vrou
wen gingen vaak al weken van
te voren bakken, maar je moest
tot de kerst wachten. Dozen vol
koekjes stonden op de linnen
kast te wachten. Ze hadden alle
maal eigen recepten en wedij
verden met elkaar wie de mees
te soorten kon fabriceren. Dat
liep vaak op tot twaalf a dertien.
M'n moeder is er al en ik zag
dat ze de koekjes bij zich heeft."
IRENE NIEUWENHUUSE.
Berdien Stenberg in Katwijk Provincie: steeds meer
Berdien Stenberg treedt van
avond op in het Katwijkse
Tripodia met het programma
'Inde Piste met Berdien'. Ze
speelt daar samen met een
groot aantal jongeren die de
door Stenberg geschreven parti-
- tuur hebben ingestudeerd. Ber
dien en de kinderen worden be
geleid door een orkest. De voor
stelling begint om 20.15 uur.
Het is de bedoeling dat de kin
deren een uur van te voren aan
wezig zijn in Tripodia om te re
peteren. Voor de pauze is er
overigens een theatervoorstel
ling over het circus.
Kinderprogramma in Volkenkunde
Hoe blijftpoolbewoner warm?
Hoe blijven poolbewoners
warm bij een temperatuur van
zestig graden onder nul? Op die
vraag kunnen kinderen van 9
jaar en ouder in de kerstvakan
tie het antwoord gaan zoeken in
het Rijksmuseum voor Volken
kunde aan de Steenstraat.
In het museum loopt op dit
moment de tentoonstelling Te
gen kou..., kleding van de pool
bewoners. Het kinderprogram
ma hangt daarmee samen. De
deelnemers maken jojo's van
bont, Groenlandse feestmaskers
en kralen banden. Zij krijgen
een verhaal te horen over het le
ven van kinderen op Groenland
of zien de film 'Barre tocht door
de toendra'. Elke activiteit kost
zes gulden. De workshops en
voorstellingen zijn op 28, 29 en
30 december en op 4, 5, 6, en 7
januari van twee tot vier uur.
PLaatsen moeten gereserveerd
worden op telefoonnummer
16.88.00.
DEN HAAG MEINDERT VAN DER KAAU
Steeds meer gemeenten in
Zuid-Holland komen in de toe
komst in financiële problemen.
Dat leidt het provinciaal be
stuur af uit verschillende ont
wikkelingen. Zo lijkt het erop
dat de nieuwe verdeelsleutel
van het gemeentefonds met na
me kleine gemeenten straks
minder geld krijgen. Bovendien
bezuinigt het Rijk fors op de ge
meentebudgetten.
De proviocies kunnen met in
gang van 1 januari volgend jaar
meer aandacht gaan besteden
aan de armlastige gemeenten.
Op dat moment treedt de nieu
we gemeentewet in werking. Er
komt een onderscheid tussen
gemeenten die vooraf controle
krijgen bij het opstellen van hun
begroting (die vallen onder
'preventief toezicht') en ge
meenten die hun besluiten
slechts ter kennisneming aan de
provincie kunnen opsturen ('re
pressief toezicht').
Zoals het er nu naar uitziet
moeten gemeenten als Leiden,
Alphen aan den Rijn, Rijnsburg,
Rijnwoude, Leiderdorp, War
mond, Sassenheim en Voor
schoten in 1994 nauwkeurig bij
de provincie verslag doen. Zij
voldoen niet aan de twee crite
ria die Zuid-Holand daarvoor
stelt: het sluitend maken van de
begroting voor 1994 en het tij
dig inleveren van hun jaarreke
ning van 1992.
Doordat de provincie in het
volgend jaar zich minder gaat
bemoeien met de financieel ge
zonde gemeenten, kan zij meer
aandacht schenken aan de ge
meenten die problemen heb
ben met het opstellen van een
begroting.
De Raad voor de Gemeentefi-
nanciën ontwikkelt nu een
nieuw stelsel voor de verdeling
van het gemeentefonds. Vooral
grote gemeenten vonden dat zij
de afgelopen jaren te weinig
kregen omdat zij als centrum
gemeenten extra kosten hebben
zoals openbaar vervoer of een
schouwburg. Deze herverdeling
gaat echter ten koste van de
kleine gemeenten.
Uit de eerste berichten van de
Raad voor de Gemeentefinanci-
ën concludeert de provincie dat
dit voor 74 Zuidhollandse ge
meenten slecht gaat uitpakken.
Met het nieuwe stelsel worden
34 gemeenten met minimaal 15
procent gekort op de algemene
middelen. Aan de andere kant
gaan wat grotere gemeenten
hierdoor erop vooruit. Het pro
vinciebestuur weet niet hoe ge
meenten de financiële tegenval
lers moeten opvangen. De pro
vincie vreest nu dat het aantal
gemeenten dat onder preventief
toezicht staan toenemen.
Voorhout
haalt
verlichting
uit kerstboom
Voorhout gaat een duistere
Kerstmis tegemoet. Nadat
vandalen de verlichting in de
kerstboom voor het raadhuis
het afgelopen weekeinde ver
nielden, heeft de gemeente
besloten de lampjes eruit te
halen.
Het aftuigen van de kerst
boom volgt na een reeks van
vernielingen. Vorige week
moesten de ambtenaren
praktisch elke morgen kapot-
gegooide lampjes vervangen.
Afgelopen weekeinde werd
de elektriciteitskabel doorge
knipt Dat was voor de ge
meente reden om de verlich
ting uit de boom te halen.
„Dit is geen kinderwerk
meer. Het is een dikke kabel
waar 220 volt op staat. Dat
kan niet door de storm zijn
gebeurd. De kabel moet met
een geïsoleerde tang, die ie
echt niet op zak hebt, zijn
doorgeknipt. Of het moet wel
een erge waaghals zijn ge
weest", zegt een verontwaar
digde J. van der Gun namens
de gemeente.
Ook vorig jaar was de ge
meentelijke kerstboom doel
wit van vandalen. Net als de
afgelopen week werden elke
morgen kapotte lampjes
rond de boom aangetroffen.
Je bent een rund als je met vuurwerk
stunt. Ook in Leiden worden in het
kader van deze landelijke actie
initiatieven ontplooid om de jeugd van
de gevaren van met name rotjes en
andere knallers te overtuigen.
8^^* In de noordelijke
BBBB buurten van
Leiden ligt er op dit
Étkk terrein een schone
lal taak voor wijkagent
Aldert Busscher.
„Jaarlijks vragen ze
me of ik een aantal jongeren
tussen de twaalf en de zestien
jaar wat wil vertellen over
vuurwerk. Indertijd hebben we
een film gemaakt over dat
onderwerp. Maar het bleef altijd
maar van óns uitgaan, van
bovenaf. Daarom hebben we dit
jaar eens wat anders
geprobeerd. We hebben
jongeren gevraagd zelf een
werkstuk te maken over
vuurwerk, zelf mee te denken",
aldus Busscher.
Rund
Dat idee is niet massaal, maar
wel op een aardige manier op
gepakt. Een tiental jeugdigen uit
buurthuis Mirthonken en even
zoveel uit buurthuis Groenoord
deden enthousiast mee. TekeL
ningen, collages en posters wer
den gemaakt. De actie had de
steun van bureau Halt (waar
vuurwerkovertreders op hun
fouten worden gewezen) en de
sociale vernieuwingsclub in
Noord sponsorde wat prijsjes.
Of de landelijke en de plaatselij
ke voorlichtingscampagne de
gevaarlijke gevolgen van vuur
werk zullen terugdringen, moet
in de komende dagen blijken.
Dan wordt duidelijk hoeveel
runderen anno 1994 nog met
vuurwerk denken te stunten.
Leonardo
Was Leonardo da Vinei een ka
tholiek? Deze vraag dringt zich
op bij het lezen van de net ver
schenen onderwijsgids van de
gemeente Leiden waarin op
eens staat dat er twee grote
scholengemeenschappen met
dezélfde naam blijken te be
staan.
De openbare scholen Louise de
Coligny en de Nieuwe
Vaart/RIO zijn sinds augustus
onder de Leonardo Da Vinci-
college gezamenlijk verder ge
gaan. Al willen de scholen die
naam dan wel niet van de da
ken schreeuwen - elk wil graag
iets van de oude identiteit be
houden - tot zover klopt de
gids.
Maar volgens het net versche
nen boekwerkje van de ge
meente krijgen ook de gefuseer
de rooms-katholieke scholen
Bonaventura, Agnes, de Leidse
en de Johannes XXIII MAVO sa
men de naam Da Vinei College
mee van de gemeente. Foutje
bedankt, heet dat populair.
Rector Tromm van de katholie
ke school is er weinig gelukkig
mee. „Het is vervelend. In dat
Wijkagent Bosscher en enige deelnemers tonen de winnende poster van
stukje wordt ook over onze
'divisies' gesproken. Typisch
een term uit het openbaar on
derwijs, niet van ons", zegt deze
rector van het samenwerkings
verband 'Agnes-Bonaventura
College'. „Maar Agnes-Bona-
ventura College is nog een
werknaam. We zijn met een
nieuwe naam bezig, die is vol
strekt onduidelijk. Op 1 april
moet die er zijn." Op 1 april?
„Ja, want dan komen de exa
mens er aan en die naam moet
natuurlijk goed op de nieuwe
examencertificaten komen.
's Grave( n)sande
Wie echter zegt dat de gemeen
te niet snel haar gemaakte fou
ten herstelt, heeft het tegen
woordig mis. Werd nog geen
week geleden in deze rubriek
de vuurwerkcampagne.
melding gemaakt van een ver
keerd gespeld staatnaambordje,
nu hangt er al weer een juiste.
Op de Van 's Gravesandestraat
in Zuid West hing een nieuw
bordje met daarop de naam
Van 's Gravensande (een n te
veel dus). En ook ontbrak het
onderschrift met de gegevens
van de man, wie hij was en
wanneer hij leefde. Een schan
de voor Van 's Gravesande der
halve, de man die in de zeven-
HAARLEM/NIEUW-VENNEP
ARTHUR MAANDAG
„Indien u onze dreigementen
niet serieus neemt en onder
schat, zal de eerste aanslag ge
pleegd worden binnen twee da
gen op uw familie", kreeg een
Hoofddorpse diamantair in no
vember 1992 schriftelijk te ho
ren. Gisteren moest de schrijver
van de brief zich wegens afper
sing voor de Haarlemse recht
bank verantwoorden.
De 20-jarige inwoner van
Nieuw-Vennep eiste betaling
van 50.000 gulden. Het geld zou
in de stortbak van een toilet op
Schiphol moeten worden ach
tergelaten.
Na ontvangst van de brief
stapten de Hoofddorpers echter
direct naar de polite. Daarop
werd een pakje met 1000 gul
den op het aangegeven tijdstip
in de stortbak gedeponeerd.
Toen de Venneper het geld
kwam ophalen werd hij over
meesterd.
De verdachte komt uit een
goed milieu en kon ook geen
plausibele verklaring geven voor
zijn daad. Hij was in een sociaal
isolement terechtgekomen en
had thuis een jaar zitten niksen.
„Het was een kreet, ik had een
waas voor de ogen", zei hij gis-
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
tiende eeuw zorgde dat Leiden
zulke prachtige bouwwerken als
de Marekerk en de Lakenhal
kreeg. Die schande is uitzonder
lijk vlug uitgewist. Nu vijf dagen
later hangt er alweer een keurig
nog nieuwer straatnaambordje,
met de juiste spelling en de
leerzame uitleg. Hulde, nu Da
Vinei nog.
Frank Buurman en Loman Leefmans
teren. Volgens een psychiater is
de Venneper sterk verminderd
toerekeningsvatbaar. Hij zou in
een bijzondere geestestoestand
hebben verkeerd.
„Het is voor een buitenstaan
der onbegrijpelijk", stelde
rechtbankvoorzitter mr. J.N.
Van der Pijl-van Andel vast.
„Die taalfouten in die brief,
bracht u die expres aan?" De
man beaamde dat. „Het zit he
lemaal niet slecht in elkaar", al
dus de rechter.
Officier van justitie mr. H.
Meskers achtte afpersing bewe
zen en sprak over een zeer ern
stig feit. ,Het zal je maar gebeu
ren dat je zo'n brief thuis
krijgt." Gezien het rapport van
de psychiater kwam de officier
met een matige eis: een jaar ge
vangenisstraf. waarvan de helft
voorwaardelijk. Het halve jaar
onvoorwaardelijk zou boven
dien kunnen worden vervangen
door 200 uur onbetaalde arbeid.
Meskers betrok hierbij dat de
Venneper veertig dagen in voor
lopige hechtenis heeft gezeten.
Advocaat mr. L.J. Woltering
vroeg zijn cliënt te ontslaan van
rechtsvervolging. Mocht de
rechtbank dat niet volgen, dan
vond de raadsman de eis rede
lijk. Uitspraak is op 3 januari.
VRIJE TIJD
Zangcursus
Antroposofe Werbeck-Svardström heeft een nieuwe wijze van zin
gen ontwikkeld, die het iedereen mogelijk maakt zijn stem te ont
wikkelen, ook al heeft men weinig of geen muzikale vorming mee
gekregen. Ze geeft een cursus die vanaf 20 januari 1994 op zes ach
tereenvolgende donderdagavonden om 20.00 uur wordt gehouden
in het kerkgebouw van de Christengemeenschap aan de Veste-
straat. Informatie: 071-221654.
ruit stuk en was mijn radio er-
uitgehaald. Op het dak hadden
ze met verf geschreven: 'Waar
ben je nou?' Dat heb ik natuur
lijk moeten laten schoonma
ken." Ze zet haar auto sinds
enige weken op een beschutte
plek, een eind verderop. „De
laatste keer hebben ze mijn au
to gelukkig niet gezien."
Dubbelgetroffen werd de heer
Bosman afgelopen dinsdag
nacht. Voor zijn huis in de Ma-
rijkestraat staan twee auto's.
„Bij de een lagen de spiegels er
half af, bij de ander waren de
ruitenwissers afgebroken. De
politie krijgt ze niet pakken. Het
gaat om slimme, uitgekookte
jongens. Natuurlijk, de politie
surveilleert, maar als de agenten
de straat uit zijn, kunnen ze hun
gang weer gaan."
tel: 071-356425
Vermoedelijk gaat het om een
groep jeugdige vandalen, die bij
voorkeur 's nachts opereert. Op
wisselende plaatsen in het dorp
duiken ze op en laten vervol
gens een spoor van kleine ver
nielingen aan geparkeerde au
to's achter. Afgelopen weekein
de was het voor de zoveelste
keer bij zes auto's raak. En vori
ge week dinsdag werden in de
Marijkestraat en de Beatrixlaan
26 auto's bewerkt. De politie
heeft een onderzoek naar de
aanhoudende vernielingen in
gesteld maar dat heeft nog niet
tot een aanhouding geleid.
Volgens politiewoordvoerder
F. Mesker zijn de vernielingen
halverwege de maand novem
ber begonnen. Sindsdien wer
den 48 auto's beschadigd. Afge
lopen weekeinde werden op
nieuw van zes wagens ruitewis-
sers en antennes gebroken. Bij
twee auto-eigenaren ging het
om de tweede vernieling in een
week.
De slachtoffers zijn dan ook
furieus. Een bewoonster van de
Juliana van Stolberglaan: „Wij
moeten hard werken voor onze
spullen en nou moeten we dik
honderd gulden uitgeven voor
de grapjes van een ander." Zij
en haar man hebben afgelopen
dinsdagnacht niets gemerkt.
„Maar als mijn man de volgen
de keer wat hoort, denk ik dat-ie
zo giftig wordt, dat-ie er meteen
op afgaat."
In de Beatrixlaan woont me
vrouw Hulsebosch. „Ik woon
hier nu een jaar en heb al drie
keer iets aan mijn auto gehad.
De eerste keer was mijn voor-
Volgens de politie'zit er 'een
bepaalde lijn' in de vernielin
gen. „Steeds worden er spiegels,
antennes en niitewissers van af
getrokken, meestal rond mid
dernacht", aldus politiewoord
voerder Mesker. „Voor ons is
het moeilijk op te lossen. Het
zijn vernielingen die weinig la
waai maken. Je loopt langs een
auto en je trekt de antenne eraf.
Zoiets hoor je niet. Niemand
heeft ook iets gezien. Bij die
vernielingen in de Prinsessen -
buurt afgelopen week heeft zich
niet één getuige gemeld." Lastig
is ook dat de vernielingen niet
steeds in dezelfde wijk gebeu
ren. Ook worden verschillende
dagen uitgekozen voor de ver-
nieltochten. Mesker: „Het lijkt
alsof het een gezelschap is dat
af en toe zegt: komop, we gaan
er weer eens op uit.
