Leidsch
Dagblad
'Brinkman
minister
van theater'
Openbaarheid geëist in
affaire Greet Hofmans
Campagne voor Bosnië
leidt tot verwarring
Politie ontruimt kraakpanden
inister
Pronk niet
naar de VN
Staatsen blijft met 'rot gevoel' achter
Haarlems bureau verkoopt
voetbalreizen naar de VS
llBë)(ëgiïsnn)
zonkado!
GOED
NIEUWS
- IAANDAG 20 DECEMBER 1993
Onderzoeker start juridische procedure
OPGERICHT 1 MAART 1860
NR. 40343 LOSSE NUMMERS ƒ1,60
IAARLEM ARTHUR MAANDAG
linister d'Ancona (WVC) moet
ïzage geven in stukken over de
[ffaire Greet Hofmans, die zich
het Algemeen Rijksarchief
evinden. Dat eist de Bredase
nderzoeker mr.drs. L.J. Gie-
els. Hij is een juridische proce-
ure gestart om openbaarma-
ing van het materiaal te berei-
:n.
Giebels, jurist en politicoloog,
rerkt aan een biografie over
lud-premier Beel. Die speelde
en belangrijke rol in zaak rond
lofmans, de gebedsgenezeres
lie tussen 1948 en 1956 voor
loog oplopende spanning op
ialeis Soestdijk zorgde. Beel
naakte in 1956 met oud-pre-
nier Gerbrandy en de voorma
gouverneur-generaal van
Jederlands-Indië, Tjarda van
itarkenborg Stachouwer, deel
uit van een commissie van wij
ze mannen, die een oplossing
moest brengen in het conflict
aan het hof.
Tot op heden is over het werk
van de commissie weinig meer
bekend dan een nietszeggend
communiqué dat op 24 augus
tus 1956 verscheen. Het rapport
zelf is nooit openbaar gemaakt.
Volgens Giebels heeft de vroe
gere premier Drees opdracht
gegeven de rapporten te vernie
tigen. ,,Hij heeft ook zijn eigen
exemplaar vernietigd. Ik heb dat
van verschillende ministers ge
hoord."
Wel is duidelijk dat er zich
een -verzegeld- exemplaar in
het Koninklijk Huis Archief be
vindt. Dit archief geldt echter
als particuliere instelling, waar
op de Archiefwet en de Wet
openbaarheid van bestuur
(WOB) niet van toepassing zijn.
„Alleen de koningin kan toe
stemming geven en dat doet ze
niet", aldus Giebels.
De onderzoeker, die voor de
PvdA in de Tweede Kamer heeft
gezeten ('ik ben een eenvoudige
backbencher uit de tijd-Den
Uyl') heeft zijn hoop gevestigd
op het Algemeen Rijksarchief.
Daar bevindt zich onder andere
archiefmateriaal van Gerbrandy
en de vroegere secretaris-gene
raal Fock. Giebels sluit niet uit
dat daar belangrijke stukken bij
zitten.
Probleem is echter dat de be
trokkenen het materiaal onder
de voorwaarde van geheimhou
ding aan het Rijksarchief heb
ben overgedragen. Minister
d'Ancona wil de stukken om die
reden niet vrijgeven. Giebels is
daarop een Arob-procedure ge
start. De minister moet nu eerst
haar besluit heroverwegen.
Door een technische onvolkomen
heid is in het Zaterdags Bijvoegsel
de voorpagina van het blad Der
Spiegel van 13 juni 1956 verminkt
afgedrukt. Hierbij alsnog de volle
dige versie.
Blijft ze openbaarmaking wei
geren, dan stapt hét ex-kamer
lid naar de Afdeling rechtspraak
van de Raad van State.
Volgens Giebels deugt het
standpunt van d'Ancona niet.
„Je kunt wel zeggen dat het om
privéstukken gaat, maar die
mensen konden er alleen maar
over beschikken omdat ze een
overheidsfunctie hadden."
Oudere werknemer
2 Stapje terug nog
vreemd voor meeste
werknemers. Demotie
biedt oudere kans een
tandje lager te schakelen.
Strijkers
3 Strijkers maken meer
dan de helft uit van het
I illegale vuurwerk, maar
zijn vaak levensgevaarlijk.
Verkiezingen Servië
5 Bij de verkiezingen in
Servië zijn zowel de
partij van Milosevic als de
oppositiepartijen er in ze
tels op vooruit gegaan.
De naam van de actie 'Campag
ne Dekens en Bescherming
voor Bosnië' heeft het afgelopen
weekeinde in verschillende ge
meenten verwarring gewekt.
Behalve met geld en handteke
ningen, het eigenlijke doel van
de actie, kwamen mensen in de
Leidse regio ook met dekens en
oude jassen aanzetten. De jas
sen en dekens gaan naar het
Rode Kruis, die er vervolgens
voor zorgt dat ze toch in het
voormalige Joegoslavië terecht
komen.
Ruim 350 gemeenten in Ne
derland hadden hun gemeente
huizen opengesteld waar men
sen een solidariteitsverklaring
konden ondertekenen. De be
langstelling hiervoor wisselde
per gemeente sterk. Zo kwamen
in Leiden 511, Oegstgeest 338,
Alkemade 200, Noordwijk 371
en in Leiderdorp 182 mensen
hun handtekening zetten. In Al
phen aan den Ifijn, toch een
stad met 65.000 inwoners, wa
ren 168 mensen en in Zoeter-
woude 36 mensen die zo hun
solidariteit betuigden.
In de collectebussen kwam
afgelopen zaterdag duizenden
guldens.terecht. Met de geld wil
het landelijke organisatiecom-
mité hulpgoederen voor Bosnië
aanschaffen. Uitschieter naar
boven was Noordwijk, waar de
actie maar liefst 10.233 gulden
opleverde. Daarnaast wierp de
Noordwijkse burgemeester J.
van der Sluijs een symbolische
cheque van tienduizend gulden
in de bus. In de collectebus van
Leiden kwam 4700, Alphen aan
den Rijn 2800, Leiderdorp 2200,
Rijnwoude 2300, Zoeterwoude
621, Valkenburg 3700, Katwijk
4900 en Sassenheim 4000 gul-
Kritiek CDA 'ers De Vries en Heenna:
Elco Brinkman is te veel gericht op uiterlijk vertoon en
geeft weinig om de inhoud van de politiek. Bovendien
heerst er binnen de partijtop een sfeer van wantrouwen
tussen enerzijds Lubbers en Brinkman en anderzijds
Brinkman en zijn fractie.
DEN HAAG GPD
DEN HAAG ANP
Minister Jan Pronk (ontwikke
lingssamenwerking) stelt zich
niet beschikbaar voor de functie
van onder-secretaris-generaal
bij de Verenigde Naties voor
humanitaire aangelegenheden.
Hij geeft de voorkeur aan het
voortzetten van zijn werk voor
ontwikkelingssamenwerking en
humanitaire hulp vanuit de Ne
derlandse politiek.
Pronk had ook moeite met de
geringe financiële armslag, 'het
geringe aantal medewerkers en
weinige bevoegheden die de VN
heeft toegekend aan de functie.'
Precies die knelpunten hebben
de huidige onder-secretaris-ge-
neraal, de Zweed Eliasson, ertoe
icht om er voortijdig
mee op te houden.
Pronk heeft VN-secretaris-ge
neraal Boutros Ghali en minis
ter-president Lubbers gisteren
op de hoogte gebracht van zijn
besluit. Ruim een week geleden
polste de VN-secretaris-gene-
raal de minister telefonisch of
hij de Zweed Eliasson wilde op-
jvolgen per 1 februari 1994. Af
gelopen week heeft Pronk daar
over persoonlijk met Boutros
Ghali in New York gesproken.
Na rijp beraad heeft hij besloten
zich niet beschikbaar te stellen.
PvdA-leider Kok en partij
voorzitter Rottenberg zijn ver-*
heugd dat Pronk in Nederland
blijft.
Die zware kritiek laten minister
De Vries van sociale zaken en
staatssecretaris Heerma van
volkshuisvesting horen in een
interview met Vrij Nederland
deze week. Volgens de twee be
windslieden steekt Brinkman te
veel tijd in zijn ego-strelende
optredens in TV-shows en inter
views met bladen als Weekend
en Story.
„Ik ben geen minister van
theater geweest. Hij wel", zegt
De Vries. „Ik heb me nooit be
geven tussen de sterren. Dat
zou mij ook niet aanspreken".
Heerma vult aan: „We zijn er
niet om de mensen te amuse
ren. We zijn er niet om de talk
shows en pretprogramma's te
vullen. Ik trek die grens strakker
dan Brinkman."
Volgens De Vries is er onlangs
met Brinkman gesproken over
de ijzige sfeer binnen de CDA-
top. „Dat was in het Torentje.
Met Lubbers en partijvoorzitter
Van Velzen erbij. Toen hebben
we elkaar echt diep in de ogen
gekeken en beterschap beloofd.
Kort daarna las ik toch weer
vervelende kranteberichten:
Brinkman voelt zich door Lub
bers en De Vries in de kou ge
zet. Dan word ik door een on
aangenaam gevoel bekropen. Ik
kan er best tegen als ze in de
fractie over me zeggen, dat ik
niet het toppunt van doortas
tendheid ben. Dat kan ik aan
vaarden. Maar' als ze me wan
trouwen, dan voel ik me on
recht aangedaan
De Vries, die na de verkiezin
gen niet meer terugkomt, laat
zich in VN somber uit over de
toekomstkansen van de huidige
coalitie. „Ik blijf het goed vin
den dat we het met de sociaal
democraten hebben gepro
beerd. Maar we zijn met elkaar
in zee gegaan op basis van ver
keerde verwachtingen. Het is
duidelijk dat fle aanvaringen die
de afgelopen weken in de Ka
mer hebben plaatsgevonden de
positieve gevoelens over en
weer niet hebben bevorderd.
Dat heeft zijn betekenis."
De minister van sociale zaken
noemt het een complicatie dat
staatssecretaris Wallage de
nieuwe nummer twee is binnen
de PvdA. „Dat schept extra ver
plichtingen voor Jacques. Als
nummer tweè op de lijst mag je
niet mislukken, je moet altijd
met een succes thuiskomen.
Dat geeft hem meer scorings
drift dan Elske ter Veld. Wallage
moet uitkijken dat hij zichzelf
niet voorbij rent."
Brinkman zelf is volgens zijn
woordvoerder verbaasd. „Brink
man heeft nooit meegedaan
aan spelletjes of quizen. Ook in
spelprogramma's zoals Sterren
slag treedt hij niet op. De kritiek
is een beetje flauw", aldus de
woordvoerder. „En wat de poli
tieke fnhoud betreft: Brinkman
spreekt, schrijft en onderneemt
meer politieke activiteiten dan
zijn critici."
AMSTERDAM ANP
Twee shovels, een honden
brigade, waterkanonnen en een
blauwe zee van busjes en
ME'ers; zo oogde de Amster
damse Nieuwezijds Voorburg
wal vanmorgen in alle vroegte.
De politie begon rond 8.30 uur
met de ontruiming van vijf pan
den rond de Nieuwezijds Kolk
in de binnenstad.
De grootscheepse actie volgt
op de uitspraak van de vice-pre
sident van de rechtbank mr. U.
Bentinck, die vrijdag bepaalde
dat in totaal twintig pariden in
het zogenaamde 'Gat van
Royal', vernoemd naar de bio
scoop die hier vroeger stond,,
mogen worden ontruimd. De
panden zijn eigendom van de
ABN AMRO die de gekraakte
panden wil slopen en er onder
meer een parkeergarage, luxe
appartementen, een hotel en
kantoorruimten wil bouwen.
Het bankconcern wil in maart
met de bouw beginnen. De ove
rige panden worden in de loop
van deze week ontruimd.
De krakers hebben laten we
ten de panden niet vrijwillig te
zullen verlaten. Rond de twee
honderd aanhangers hadden
zich vanmorgen verzameld in
en rond de panden. Buurtbewo
ners waren tijdens het weekein
de per brief door de politie en
het gemeentebestuur gewaar
schuwd voor wat hen te wach
ten stond.
De politie zette gisteravond
vijf pelotons mobiele eenheid
en een waterkanon in tegen de
krakers, die vier barricades had
den opgeworpen op de Nieuwe
zijds Voorburgwal. De krakers
Bel nu voor adres
in uw omgeving
waar u kleding,
dekens en schoe
nen kunt afgeven.
Of organiseer een
inzameling in uw
omgeving.
Hoge eisen oorzaak breuk KNVB/Cruijjf
LAS VEGAS HANS DE BRUIJN
CQRRESPONDENT
'De breuk tussen de KNVB en Johan Cruijff
is voor een belangrijk deel veroorzaakt
door de buitensporige financiële eisen die
Cruijff vorige week ineens op tafel legde.
Volgens mr. Jos Staatsen, de voorzitter van
de sectie betaald voetbal, eiste Cruijff te
gen alle eerdere afspraken in een gegaran
deerd minimuminkomen, een gegaran
deerd aandeel in de premies en bovendien
nog eens tien procent van de winst die de
KNVB door het WK zou boeken.
„Dat laatste was voor ons onbespreek
baar", aldus Staatsen een etmaal nadat dé
breuk naar buiten is gekomen. „Ik heb
hem teruggeschreven of hij dan ook be
reid was een aandeel in een eventueel ver
lies voor de KNVB te nemen." Cruijff was
eerder al met het vorige sectiebestuur tot
een akkoord gekomen (naar verluidt twee
ton), maar dat heeft hij nooit willen on
dertekenen.
Staatsen zegt Cruijff vorige week woens
dag een nieuw voorstel te hebben gedaan,
maar daar heeft deze niet op gereageerd.
Cruijffs advocaat mr. Van Mens eiste in
een brief tweemaal zoveel voor Cruijff als
de spelers van Oranje zouden krijgen,
maar daar is de bond niet op ingegaan,
omdat de onderhandelingen met de spe
lers nog moeten worden gevoerd. Cruijff
wilde minstens 300.000 gulden hebben.
„En wij hadden Cruijff al min of meer een
blanco cheque gegeven, want hij mocht
zelf zijn staf samenstellen zonder dat tevo
ren vaststond wat dat zou gaan kosten",
aldus Staatsen, die zegt dat Cruijff in het
persoonlijke gesprek dat hij met hem had
niet eens over geld wilde praten. „Dat
woof hij weg, alsof het onbelangrijk was",
zegt de sectievoorzitter.
Vorige week kwam Cruijff ook met eisen
over het benutten van zijn naam en beel
tenis voor reclamedoeleinden. Hij wiljde
daar in januari over praten. „Maar met de
uitdrukkelijke mogelijkheid dat als we het
niet eens zouden worden voor 31 januari,
hij dan alsnog van het bondscoachschap
zou kunnen afzien. Dat was voor ons vol
strekt onaanvaardbaar", stelt Staatsen.
Dan zou de KNVB immers het risico lopen
over zes weken opnieuw naar een coach
te moeten gaan zoeken. Uiteindelijk liep
alles vast op Cruijffs wens in kleding van
zijn eigen merk te mogen lopen. Volgens
Staatsen mocht hij best kleding dragen
met zijn naam erop, maar niet met grote
letters 'Cruijff Sportswear', omdat dat niet
kon tegenover KNVB-sponsor Lotto.
Gisteren heeft Staatsen, volgens wie het
besluit van de bond onherroepelijk is,
Cruijff een fax gestuurd om een toelich
ting te geven op de verklaringen die vanuit
Las Vegas zijn gedaan. „Ik heb hem ge
schreven dat het me spijt dat alles zo ge
gaan is. Dat ik een rot gevoel heb wegens
deze gang van zaken. En ik heb hem alle
goeds voor de toekomst gewenst."
In Las Vegas heerste gisteren alleen te
vredenheid over de loting. Nederland
kwam immers terecht in één van de ge
makkelijkste groepen en heeft een riant
uitzicht op het bereiken van de achtste fi
nales. België, het Saudi-Arabië van Leo
Beenhakker, en Marokko vormen Oranje's
drie tegenstanders in de eerste ronde van
het wereldkampioenschap.
Voor Leo Beenhakker kan het wereld
kampioenschap al niet meer kapot. De
nieuwe bondscoach van Saudi-Arabië
vond dat hij het niet beter had kunnen
treffen. Dat hij Cruijff niet tegen het lijf zal
lopen in Amerika, sloeg niet alleen bij
hem, maar bij iedereen in als een bom.
Het nieuws zorgde voor verbijstering en
irritatie.
LAS VEGAS ED BLAAUW
Jeroen Guliker was gisteren een
tevreden mens. Na de loting
■voor het wereldkampioenschap
voetbal in Las Vegas kreeg hij
van veel collega's bijna wanho
pige verzoeken om kaarten.
De 27-jarige mede-eigenaar
van het Haarlemse sportorgani
satiebureau Expersport beschik
te voor de loting al over vierdui
zend toegangsbewijzen. Drie
duizend voor de eerste drie
groepswedstrijden van Neder-
tjfc Zonnecentrum
Zoeterwoude
01715-3515 of 3616
HET WOORD IS AAN
Thomas Fuller
Wie tot handelen overgaat terwijl
hij kwaad is, is als de man die zee
kiest bij storm.
VANDAAG
Binnenland
Buitenland
Cultuur
Leven en wone
Programma's-
VANDAAG OOK
TOERISME
PAGINA 25
HET WEER
Verwachting van het KNMI tot
morgenavond
Regen
Eerst regen of natte sneeuw. Later
mogelijk enkele opklaringen. Mini
mumtemperatuur van 6 graden in
Limburg tot 0 in het noorden van
het land. Middagtemperatuur on
geveer 5 graden. Matige tot vrij
krachtige wind, 4 a 5, draaiend
naar west tot noordwest.
Overvolle bus
verongelukt:
passagiers dood
JOHANNESBURG «AP
Een botsing tussen een overvol
le minibus en een vrachtwagen
op een snelweg in de Zuidafri-
kaanse Kaapprovincie heeft
vanmorgen aan 17 mensen het
leven gekost. Vijf mensen raak
ten gewond. Dat heeft de politie
gezegd.
De minibus vervoerde 22 per
sonen, veel meer dan verant
woord, aldus de politie. Alle
slachtoffers waren inzittenden
van de bus.
Zwarten gebruiken minibus
sen als taxi's. De bussen vervoe
ren vaak teveel mensen en ver
keren in veel gevallen in slechte
staat.
protesteerden daarmee tegen
de ontruiming die vanmorgen
begon. Gistermiddag hadden de
krakers de rijbaan van de Nieu
wezijds Voorburgwal met huis
raad en bouwafval geblokkeerd.
De ME, die werd bestookt
met verfbommen, schoot traan
gasgranaten af en zette het wa
terkanon in. De krakers trokken
zich daarop terug in het zwaar
gebarricadeerde bolwerk aan de
Nieuwezijds Kolk. Er werden
geen aanhoudingen verricht, er
vielen geen gewonden.
LeiHsch Dagblad
NIEUWE ABONNEES
ONTVANGEN DE
KRANT DL EERSTE
2 WEKEN GRATIS.
Ja, dat is goed nieuws
Dus neem ik
nu een abonnement.
land, duizend voor kwartfinales,
halve finales en finale. Expers
port heeft, met het Amsterdam
se reisbureau Roever, naar
schatting negentig procent van
alle 'Hollandse kaartjes' voor de
WK voetbal in zijn bezit.
Guliker verwacht dat de vraag
het aanbod zal overtreffen juist
doordat Oranje voetbalt in Or
lando en Washington. „Die ste
den liggen aan de oostkust en
zijn voor ons dus goedkoper te
bereiken."
i. controle bezorging)
Per maand automatisch
29,30)
Per kwartaal
via acceptgiro 85,55)
automatisch 84,55)
Nr. bank/giro:.
ntvvoordni 10050,
Of bel 071-128030
8 712141 400053