Economie Beurs
Interne fraude bij kwart bedrijven
Agrariërs in rode cijfers
Fors verlies
voor Daimler
Philips-dochter in Venlo
schrapt tweehonderd banen
Inflatie naar recordhoogte
DONDERDAG 16 DECEMBER 1993
156 H L
KPMG in rapport: 'Nederland gunstige uitzondering
Bedrijven in het buitenland hebben vaker te maken met
interne fraude dan ondernemingen in Nederland. Buiten
ons land komt verduistering gemiddeld bij één op de
twee bedrijven voor, in Nederland ondervindt één op de
vier ondernemingen de gevolgen van interne fraude.
Inkomensdalingen tot twintig procent
ECONOMISCH KORT
DE KLEDINGWINKELGROEP P
&C (Peek Cloppenburg, Mac
Maggie) verwacht dat de
winst in het tot eind januari lo
pende boekjaar 1993/94 'be
langrijk' daalt. Volgens be
stuurslid Van den Donk gaat het
om tussen 12 en 20 procent. In
1992/93 werd netto 13,9 mil
joen gulden verdiend.
FRIESLAND FRICO-DOMO
heeft in 1993 een omzet be
haald van 3,7 miljard. Dat is 300
miljoen gulden minder dan in
1992. Directie en bestuur noe
men de resultaten evenwel 'be
vredigend'.
SCHUTTERSVELD verwacht
voor dit jaar meer winst. Het di
vidend blijft echter 1,25 gulden.
Voor dit jaar voorziet het bedrijf
een nettowinst van ongeveer 1
miljoen (vorig jaar 15,1 mil
joen). Dit hangt samen met een
voorziening van de gieterijsec
tor van 15 miljoen.
PERSONALIA
Voorzitter dr. A. Rinnooy Kan
van het Verbond van Neder
landse Ondernemingen (VNO)
is door het dagelijks bestuur
voor drie jaar herbenoemd. Het
VNO is de grootste werkgevers
organisatie in Nederland. De
periode gaat in per april vol
gendjaar.
Voormalig hoofdredacteur Ge
rard Krul van (het verdwenen
STORK Installatietechniek heeft
een opdracht van 15 miljoen
ontvangen voor werkzaamhe
den aan de nieuwe Epon Eems-
centrale bij Delfzijl. De order is
goed voor vijftig manjaren werk.
DE INFLATIE IN Groot-Brittan-
nië is in november gedaald tot
2,5 procent, het laagste niveau
sinds 1967. In oktober bedroeg
de geldontwaarding nog 2,8
procent.
DE INDUSTRIËLE produktie in
de Verenigde Staten is de afge
lopen maand toegenomen met
0,9 procent. Dat is de sterkste
groei sinds oktober 1992. In ok
tober was er sprake van een toe
neming met 0,7 procent.
UNI-INVEST (onroerend goed)
verwacht voor 1993 een direct
beleggingsresultaat van 10 pro
cent en een totaal beleggingsre
sultaat van 16 procent. Dat is
flink meer dan werd voorzien.
dagblad) Het Vrije Volk is als
communicatie-adviseur in
dienst getreden bij de Haven
werkgeversvereniging SVZ. Krul
heeft na Het Vrij Volk nog ver
geefs geprobeerd een nieuwe
Nederlandse krant te beginnen.
Daarna was Krul redacteur bij
de Gemeenschappelijke Pers
dienst (GPD), waar ook deze
krant bij is aangesloten.
AMSTERDAM ANP
Dit blijkt uit een onderzoek van
accountants- en adviesgroep
KPMG in zes landen waaronder
Nederland en de VS. In totaal
zijn 2000 bedrijven geraad
pleegd. Nederland steekt nog
gunstig af in het rijtje. In Ameri
ka blijken zelfs drie van de vier
bedrijven last te hebben van
fraude.
De meest genoemde vorm is
VENLO ANP
Bij Pope-Venlo, een dochter van
Philips, staat een ingrijpende
reorganisatie voor de deur.
Daarbij verdwijnen de komende
twee jaar 215 van de 735 ar
beidsplaatsen. Wegens het ont
breken van vacatures bij het
draad- en kabelbedrijf en de be
perkte overplaatsingsmogelijk
heden binnen Philips zal de
personeelsvermindering niet
zonder gedwongen ontslagen
kunnen worden uitgevoerd.
verduistering van kasgeld (20
procent), gevolgd door manipu
latie met cheques en diefstal
van goederen. In Nederland be
staat 42 procent van de fraude
uit diefstal van contant geld. In
terne controle wordt door 29
procent van de buitenlande on
dernemingen als oorzaak van
de ontdekking van malafide
handelingen genoemd. In Ne
derland is dat maar 8 procent.
In Nederland geven veel be-
Bestuurder Jacques Teuwen
van de Unie BLHP zegt dat Phi
lips het verliesgevende bedrijf al
een paar jaar vergeefs van de
hand tracht te doen. De directie
wil snel duidelijkheid bieden
aan het personeel en heeft een
sociaal plan aangekondigd.
,,Ook al vermoedde het perso
neel een en ander, door de gi
gantische omvang van de reor
ganisatie is bij de werknemers
de schrik om het hart geslagen",
aldus Teuwen.
drijven (28 procent) geen rucht
baarheid aan de zaak. Elders
wordt het maar in 6 procent van
de gevallen geheim gehouden.
Het gevolg van de ontdekking
van fraude voor de betrokkene
is meestal ontslag op staande
voet. In de meeste landen wordt
de stijging van de frequentie
vooral toegeschreven aan de
economische situatie. In Neder
land echter noemt 64 procent
van de bedrijven als oorzaak
normvervaging.
STUTTGART Rtr
Het grootste Duitse industrie
concern, Daimler-Benz, heeft
over de eerste negen maanden
van dit jaar een verlies van 2,05
miljard mark behaald, zo is gis
teren bekendgemaakt. De resul
taten zijn berekend volgens
Amerikaanse regels.
Sinds dit jaar staat Daimler-
Benz genoteerd op Wall Street.
Volgens Duitse regels zou het
verlies 181 miljoen mark zijn te
gen 1,27 miljard mark winst in
dezelfde periode van vorig jaar.
Voor het komende jaar ver
wacht topman Reuter betere re
sultaten. ,,We hebben het
slechtste al achter ons", aldus
Reuter.
Disconto vervalt
AMSTERDAM GPD
De Nederlandsche Bank (DNB)
schaft per 1 januari het 'wissel
disconto' af. Ook het
'promessedisconto' wordt niet
langer gebruikt al blijft dit for
meel wel bestaan. Vanaf begin
1994 hanteert DNB alleen nog
de 'voorschotrente' en het 'ta
rief voor speciale beleningen'.
Met deze twee tarieven stuurt
DNB van oudsher de geldgroei
en daarmee indirect de inflatie.
Beide tarieven gelden voor
verschillende soorten leningen
van DNB aan commerciële ban
ken. Het wisseldisconto gold als
ondergrens, het promessedis
conto als bovengrens. Indirect
werd zo invloed uitgeoefend op
de rente bij de handelsbanken.
De beide disconto's werden in
de praktijk echter al jaren niet
meer gebruikt.
BELGRADO Rtr
De centrale bank van Klein-Joe-
goslavië (Servië en Montenegro)
heeft gisteren opnieuw een
nieuw bankbiljet uitgegeven. De
waarde van het papiertje is
vastgesteld op 50 miljard dinar.
Op de zwarte markt is het nieu
we biljet ongeveer achttien gul
den waard. Daarmee wordt het
biljet van vijf miljard dinar afge
lost, dat nog maar vijf dagen ge
leden werd geïntroduceerd.
De republieken van Klein-
DEN HAAG ANP
Boeren en tuinders worden dit
jaar opnieuw geconfronteerd
met een inkomensdaling van
bijna 20 procent. Veel varkens
houders, groentetelers, akker
bouwers en kuikenmesters
draaien met verlies door de lage
prijzen voor hun produkten. Dit
blijkt uit de prognoses die het
Landbouw- Economisch Insti
tuut (LEI) in Den Haag gisteren
bekend heeft gemaakt.
De land- en tuinbouw klaagt
al enige tijd dat de sector ge
bukt gaat onder een crisis. De
cijfers van het LEI bevestigen
dat beeld. De vorig jaar ingezet
te daling van de inkomens van
boeren zet zich dit jaar voort
soms zelf dramatisch, aldus het
Joegoslavië zijn de houders van
het wereldrecord inflatie. Per
maand bedraagt de geldont
waarding maar liefst 20.000
procent. Het nieuwe betaalmid
del komt voor de inwoners
evenwel als geroepen. In de
winkel is geen produkt meer te
vinden dat minder dan 1 mil
jard dinar kost. De afgelopen
maanden moest de centrale
bank elke week nieuw bankpa
pier ontwikkelen om het tempo
van de inflatie bij te houden.
instituut. Het gemiddelde ge
zinsinkomen in de agrarische
sector is in twee jaar tijd me
bijna 40 procent gedaald.
Directeur L. Zachariasse var
het LEI signaleert een versnelde
terugloop van het aantal onder
nemers: vorig jaar nam het tota
le aantal boeren en tuinders
met 3 procent af. Bovendier
neemt het aantal toe van boe
ren die noodgedwongen eer
andere baan aannemen.
De totale produktiewaarde
van de land- en tuinbouw
neemt dit jaar af met 1,8 miljard
tot 34,6 miljard dit jaar. Door dt
lage inkomens teren veel boe
ren en tuinders in op hun eigen
vermogen. Alleen melkveehou
ders en telers van kamerplanten
boeren goed.
Den Oudsten gaat
afgeslankt verder
WOERDEN ANP
Het failliet verklaarde bedrijl
Den Oudsten in Woerden her
vat volgende week de produktie
van bussen. Oud-eigenaar J. A.
den Oudsten heeft de onderne
ming voor een onbekend be
drag overgenomen. De naam
wordt Den Oudsten Bussen BV
(DOB). Bij de nieuwe onderne
ming kunnen 200 van de 320
werknemers van de voormalige
United Bus-dochter aan de slag.
BINNENLANDSE AANDELEN
MEEST ACTIEVE FONDSEN
OPTIEBEURS
TOP-15 PAR.MARKT
10,90 10,80 b
137,30 137,30
64,20 64,20
136,00 136,00
26,30 26,30
27,10 27,10
gli holding
hagemeyer
28,00 28,00 opgce
calvé pref.
1422,00
890,00
1422,00
1425,00 koppelpoort
|arza?elh$d Pr
22,00 22,00
135,50 136,00
21,20 21,20
41,90 42,00
105,10 105,10
38,20 38,00
80,00 80,00
6100 61,00
7000,00 7000,00
1611,00 1611,00
2100030 2100030
100,80 100,80
51,00 51,00
136,10 136,90
92,50 92,50
1670,00 1670,00
2430 2430
43,50 43,70
71,50 71,50
BUITENLANDSE AANDELEN
albert fisher C
55,20 55,00
76,20 77,20
18E00
103] 10 10230
0,20
4,60 4,60
60,80 60,60
54,80 53,80
3530 34,70
57,00a 55,50
63,00 62,80
STAATSLENINGEN
nl 9 911-11-01
nl 83/4 79-94
nl 83/4 84-94
115,65 115,60
108,55 108,55
109,50 109,50
101,65 101,65
118,90 118,90
100,73 100,73
102,00 102,00
117,45 117,50
117,30 117.35
119,28 119,40
nl 71/4 89-99
nl 7 85-96
nl 7 891-11-99
nl 7 89111-99
nl 7 89IV-99
nl 7 9333
nl 63/4 78-98
nl 63/4 85-95
nl 63/4 86-96
nl 63/4 88-98
nl 63/4 89-99
nl 61/2 68IV-94
nl 61/2 87-94
101.85 101,85
107,90 107,90
108,00 108,00
108,95 109,10
103,35 103,35
106,78 106,78
73,80
89,80
178,90
Ij
09/12/93 49,70 17/12/92
15/12/93 77,80 18/12/92
15/12/93 171,60 23/02/93 178,90 178,'
15/12/93 191,50 30/12/92
13/12/93 72,50 18/12/92
100,00 100,00 nl grb 21/2h
103,35 103,30 nl grb 21/2v
101,07 101,07 nl grb 21/2d
121,60 121,65 nl 61/4 86-95
100,85 100,85 nl 61/4 87-95
102,50 102,50 nl 61/4 87-97
'nl 81/4 92-071-11 119.40 119,45
112,10 112,10
101,49 101,49
102,23 102,23
110.42 110,42
105,40 105,45
101,62 101,62
102,35 102,45
101,20 101,20
102,35 102,30
100,05 100,09
99,50 99,50
168,20
23,70
53,90
214,30
190,50
51,80
78,50
90,20
nedlloyd
océvd gr.
pakhoed
41,80
77,50
65,60
122,40
97,50
40,00
223,40
15/11/93 42,3
04/11/93 134,50
16/12/93 202,90
13/12/93 58,20
03/09/93 37,80
08/12/93 49,85
02/11/93 132,30
09/12/93 66,40
09/12/93 118,30
16/08/93 8,10
09/12/93 31,10
09/12/93 162,90
09/12/93 140,70
11/08/93 20,80
16/12/93 35,80
14/12/93 52,90
21/10/93 23,10
13/12/93 27,60
02/11/93 142,50 25/01/93 196,60
26/11/93 22,90
09/12/93 38,00
16/12/93 32,80
04/11/93 18,30
18/11/93 42,30
17/12/92 267,70
17/12/92 85,70
28/01/93 42,30
17/12/92 71,10
18/12/92 51,20
25/01/93 204,00
28/01/93 181,00
16/12/92 87,10
04/02/93 40,50
25/05/93
69,70 69,70
89,80 89,80
178,90
209,10
103,30
42,90
181,50
268,10
86,30
43,50
107,10
164,60
20,20
51,60
205,80
182,50
44,50
78,50
209,10
103,00
42,70
181,00
268,10
86,10
43,00
178,90 178,90
267,80
85,90
42,80
182,00
44,50
78,50
17,90 87,40 87,50
41,00
24/02/93 53,50
12/01/93 60,80
29/01/93 48,90
41,50 41,70
196,60e 197,00
53,70 53,90
60,50
49,50
38,50
61,00
49,80
38,60
15/12/93 57,
14/12/93 121,00
02/11/93 94,90
19/08/93 44,30
03/11/93 94,50
15/12/93 78,60
31/08/93 24,70
13/12/93 184,10
22/12/92 65,60
23/12/92 131,60
17/12/92 119,40
18/12/92 97,20
17/12/92 39,00
09/08/93 217,30
65,60 65,60
'2,30 72,30
>5,60 65,60
11,60 131,60
.9,80 119,80
>0,20 60,30 60,20 60,30
>1.70 121,70 121,70 121,70
>7,40 97,40 97,40 97,40
16/12/93 31,20
16/11/93 84,10 16/12/92 153,00 153,3
09/12/93 81,00 06/01/93 113,70 114,0
218,80
44,40
154,00
114,40
113,00 113,70
Noteringen bijgewerkt tot 1100 uur
VERKLARING DER AFKORTINGEN
op openingskoers
f
-gedaan en laten
hj hoogste koers in 12 mnd.
g
bieden en ex dividend
Ij laagste koers in 12 mnd.
laten en ex dividend
vk vorige koers (slotkoers)
gedaan en laten ex dividend
Ik laatste koers
gedaan en bieden ex dividend
ho
hoogste koers
b bieden
la
laagste koers
c ex claim
stopkoers
d ex dividend
sk
slotkoers
e gedaan en bieden
sk2
slotkoers 2 beursdagen terug
OVERIGEOBLIGATIES
aab 91/2 79
aab 91/4 84
aab 91/8 89$
aab 91/8 92
aab 9 90-97
aab 83/4 91-94
aab 81/2 90-00
aab 81/2 91
aab 8 78-98a
aab 73/4 89-99
19,00 diac mep 81/2 71
- 103,30 103,45 eib 73/4 84-99
6,12 114,40 114,20 eib61/2 86 96
5,94 115,60 115,60 inb91/892
5,71 104,80 104,80 inb990-95
5,73 104,60 104,60 inb990-00
5,20 103,95 103,75
- 107,30 107,20
4,93 103,50 103,40
107,20 107,00
6,10 101,50 101,30
640 11630 11630
5,59 107,10 107,50 inbko61/2 86
5,42 105,50 105,50
4,70 103,65 104,05
- 116,70 116,70
96,40 mees piers 6
145,30
135,90
101,95
145,30 nedll 71/485
96,50 96,50
99,50
99,50 99,50
52,20 52,20 banq ind 0 92-04
bng 63/4 93-08
bng 65/8 93-01
bng 61/2 86-11
5,57 107,85 107,70 nwb 61/4 86-06
5,37 110,90 110,80 nibo 57/8 93p03
6,10 116,70 116,50 oostenrijk 61/2
6,23 102,40 102,50 61/8flster.post.93
5,40 109,20 109,20 ptt71/4 89
6,21 109,60 109,60 rabo91/490
5,56 106,90 106,90 rabo81/2 91
5,40 105,80 105,60 rabo 8 92
6,37 103,50 103,50 rabo 73/4 8!
5,79 104,85 104,85 rabo 7 89-9F
55,80 rabo 61/4 88-00
5,73 122,00 123,00 snsgr
6,37 117,00 117,00 st ban
5,33 106,10 106,10 unil 9
5,32 108,90 108,90 verspl
5.40 102,00 101,90 vsbgn
- 88,80 88,80 vsbgn
4,96 105,00 105,20 vsbgr
5,39 102,65 102,55
6,10 103,00 103,25
5,35 101,00 100,80
5,23 105,80 105,80
5,89 101,75 101,70
5,80 98,40 98,30
5,11 101,85 101,85
5,62 107,90 107,90
5,39 104,50 104,50
5,85 115,20 115,10
5,26 108,80 108,80
5,19 105,90 105,90
- 101,20 101,20
5,03 103,80 103.80
5,64 102,20 102,20
5,40 100,10 100,10
5,59 101,90 102,00
6,18 94,50 94,50
5,76 117,20 117,20
5,42 109,10 109,10
5,62 112,50 112,40
54,10 54,20
1170,00 1175,00,
29,60 29,60
10,70 10,70
159,90 159,50
95,80 95,70
97,00 96,90
96,00 96,00
94,80 94,80
94,60 94,50
95,90 95,80
13,70 13,20
68,50 68,50
64,70 64,70
74,70 74,70
67,30 67,30
3,90 3,90
90,40 -
32,80
63,00
0,34
131,10
24,70
1,10 1,10
2530,00 2530,00
59,20 59,20
5,60 5,60
66,40 66,40
53,20 53,20
61,10 61,10
57,30 57,30
67,80 67,80
62,70 62,80
5,50 5,20
123,00a 122,00
476,00 476,00
46,00 45,90
16,10 16,10
11,50 11,50
54,80 55,00
3,50 3,60
88,00 88,00
45,30 45,30
47,00 47,00
BELEGGINGSFONDSEN
EDELMETALEN
66,90 67,10
139,20 139,00
56,20 55,40
178,30
13930
178,30
139] 10
102,90 103,00
65,10 65,10
as
eur.growth fund
eur.mon.syst.gf
eurmomoffsh.f
64,40 64,70
63,00 63,00
35,80 35,80
10,60 10,60
422,00 423,00
86,00 87,00
lokyo pac.hold.$ 223,00
transpac.f. 33930
223,00
33930
Goud
onbewerkt 23,580-24,180
vorige 23,620-24,220
bewerkt 25,780
vorige 25,820
BUITENLANDSGELD
jap.ind.alphay
64,80 65,00
53,25 53,25
17,10
132,30 132,50
8340 8330
79,30 78,90
11,40 11,40
0,18 0,17b
15,85 15,85
331,90 332,50
25,60 25,50
141,00 141,00
13130 13150
60,50 60,50
55,40 55,40
belg.frank (100)
deense kroon (100)
duitse mark (100)
engelse pond
finse mark (100)
franse frank (100)
grieksedr. (100)
hongkong dlr.(100)
ierse pond
ital.lire (10.000)
jap.yen (10.000)
noorse kroon (100)
oost.schill. (100)
port.escudo(lOO)
spaanse pes. (100)
turkse lira (100)
zweedse kr, (100)
zwits.fr, (100)
1,375
27,00
109,40
10,30
171,50
24,25
15,68
0,0100
21,20
128,25