Pastores aartsbisdom voor
scheiding ambt en celibaat
Kerk Samenleving
Paus: mensheid moet niet berusten in ellende
'Buiten de kerk is wel degelijk
heel veel van God te vinden'
DONDERDAG 16 DECEMBER 1993
BUITENLAND KORT
Sekte in vrijheid
De 21 leiders van de sekte
'Kinderen van God' in Argen
tinië zijn op last van een
rechtbank in vrijheid gesteld.
Zij werden in september ge
arresteerd op beschuldiging
van onder meer seksueel
misbruik van kinderen en ra
ciale en religieuze discrimi
natie. De rechtbank oordeel
de dat rechter Roberto Mar-
quevich zijn bevoegdheden
heeft overschreden door de
21 in voorlopige hechtenis te
nemen. De zeventig kinderen
die tot de sekte behoorden
en in staatstehuizen waren
ondergebracht, moeten aan
hun ouders worden terugge
geven.
De sekteleiders werden bij
hun vrijlating door aanhan
gers luid toegejuicht. Onder
hen waren zeven Amerika
nen, twee Canadezen, een
Fransman en een Duitser. De
kinderen komen onder meer
uit de Verenigde Staten, Ca
nada, Frankrijk, Spanje en
Groot-Brittannië. Het justi
tieel onderzoek tégen de sek
teleiders wordt voortgezet.
Gutenberg-bijbel
In de Russische Staatsbiblio
theek in Moskou is een
exemplaar van de zeldzame
Gutenberg-bijbel gevonden.
Van deze rond 1450 gedrukte
bijbel, de eerste die in dmk
verscheen, bestaan wereld
wijd nog maar twaalf exem
plaren. De bijbel maakt deel
uit van een unieke collectie
oude boeken en handschrif
ten, die na afloop van de
tweede wereldoorlog door de
Russen uit een boekenmuse
um in Leipzig werd meege
nomen. De verzameling geeft
een overzicht van de ontwik
keling van de boekdrukkunst
en werd onlangs in de kelder
van de Moskouse bibliotheek
teruggevonden. Het museum
van Leipzig probeert de boe
ken weer naar Duitsland te
rug te krijgen.
Zuiveringen
Godsdienstige leiders uit de
landen van het vroegere Joe
goslavië veroordelen de etni
sche zuiveringen en eisen dat
alle verdrevenen naar hun
vroegere woonplaats kunnen
terugkeren om 'een normaal
leven te leiden'. Zonder con
crete situaties te noemen
verlangen zij dat humanitai
re hulp niets in de weg wordt
gelegd en dat er een einde
komt aan sancties die on
schuldige mensen doen lij
den. De godsdienstige leiders
hebben in de Hongaarse stad
Pees deelgenomen aan een
ronde-tafelconferentie, die
was georganiseerd door de
Konferentie van Europese
Kerken met steun van de
Raad van Rooms-Katholieke
Bisschoppenconferenties in
Europa.
Inbraak
In de Benedictijner kloosters
in de Italiaanse stad Subiaco
is de afgelopen week twee
keer ingebroken. De eerste
keer ontvreemdden inbre
kers een kleurentv, een vi
deorecorder en geld uit het
afgelegen Benedictijner
klooster met de heilige grot,
het oudste klooster in de
westerse wereld. De tweede
keer werden dezelfde of an
dere inbrekers door een
alarm verrast, toen ze in het
souvenirwinkeltje van het
nabij gelegen Scholastika-
klooster probeerden binnen
te dringen. Op hun vlucht
namen ze enkele duizenden
lires (nog geen 10 gulden) uit
de kas van het winkeltje mee.
Het was voor de vijfde keer
dat er werd ingebroken in de
wereldberoemde kloosters,
70 kilometer ten oosten van
Rome. Een jaar geleden sta
len onbekenden waardevolle
liturgische attributen.
Ruim 200 pastores in het aartsbisdom Utrecht zijn voor
stander van ontkoppeling van ambt en celibaat. Zij on
dertekenden op verzoek een brief van deze strekking, ge
schreven door enkele pastores in de dekenaten Eist en
Wageningen. Slechts 14 van de 238 pastores (van de in
totaal 580) die reageerden op de brief, verklaarden zich
tegenstander van afschaffing van het verplichte celibaat
voor priesters.
veenendaal» anpF.H.M.J. Receveur (66) uit Veen-
endaal, één van de initiatiefne-
De. brief komt voort uit zorg mers, zich af. „Bovendien: hoe
over een gebrek aan ambtdra- doe je echt recht aan de plaats
gers. „Wie volgen ons op als wij van gehuwden en
er niet meer zijn?", vraagt in de kerk als je hen blijft
sluiten van het ambt?"
De briefschrijvers pleiten dan
ook meer in het algemeen voor
het op termijn 'laten vallen van
bepalingen inzake sekse en
seksualiteit als criteria voor toe
lating tot het ambt'. Om te be
ginnen moeten de mogelijkhe
den tot bestuurlijk leiderschap
voor pastoraal werk(st)ers en tot
priesterschap voor gehuwde
mannen worden verruimd en
moet het diakonaat worden
opengesteld voor vrouwen.
Als voorlopige oplossing, we
gens het gebrek aan priesters,
stellen de ondertekenaars voor
de sacramentele bevoegdheden
van pastoraal werk(st)ers uit te
breiden.
Kardinaal Simonis heeft ook
een exemplaar van de brief ont
vangen. Onlangs kende hij in
zijn adventsbrief 'Priesterschap
en celibaat' het verplichte celi
baat een profetische kracht toe.
Doordat de priester in navol
ging van Christus door onge
huwd te blijven het Rijk Gods
predikt, laat hij volgens de
aartsbisschop zijn geloof in de
verrijzenis zien en geeft hij uit
zicht op het nieuwe leven na de
dood.
BEROEPINGSWERK
hout te Zeis
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Brouwershaven/Zonne-
maire: A.P. Spaa, kandidaat te Soest,
die dit beroep heeft aangenomen.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Gees: K.A. van der
Meer, kandidaat te Groningen.
NED. GEREF. KERKEN
te Bil-
Dorenbos' strijd
tegen euthanasie
begint nu pas
vaticaanstad
Paus Johannes Paulus II heeft
de mensheid in zijn jaarlijkse
vredesboodschap opgeroepen
niet te berusten in oorlogen, so
ciale instabiliteit en armoede.
Ondanks alle ellende moeten
we blijven streven naar wereld
vrede, schrijft de paus naar aan
leiding van de viering van We-
reldvredesdag, 1 januari.
De paus onderstreept in zijn
boodschap 'Uit het gezin groeit
de vrede voor het hele mensen
gezin' dat het gezin de basis van
de wereldvrede is omdat daar
de liefde voor het individu en de
wede wordt bijgebracht. De
staat moet daarom het welzijn
van het gezin garanderen, be
toogt Johannes Paulus. Hij
waarschuwt voo:
de legitimering van alternatieve
samenlevingsvormen en echt
scheiding.
De pauselijke vredesbood
schap benadrukt dat er te veel
gezinnen zijn die door annoede
en ellende worden getroffen.
Vooral in oorlogsgebieden zoals
het voormalige Joegoslavië,
staat de gezinssituatie onder
grote druk. Dat vormt een grote
bedreiging voor de sociale sta
biliteit, de ontwikkeling van de
volkeren en de vrede. „We mo
gen niet rusten voor het pro
bleem van de armoede en ellen
de van enkelingen en gezinnen
is opgelost", schrijft de paus.
„De wereldvrede kan niet wor
den bereikt, .als de liefde ont
breekt."
De strijd tegen abortus en eu
thanasie 'is' nu pas echt begon
nen' voor de stichting Schreeuw
om Leven van oud-EO-direc-
teur L.P. Dorenbos. Anderhalve
week na goedkeuring van de
euthanasieregeling houdt hij
komende zaterdag in Amster
dam een Mars voor het Leven.
De mars begint op de Dam en
eindigt in de Noorderkerk, waar
onder leiding van enkele predi
kanten een herdenkingsdienst
wordt gehouden. Ter hoogte
van het Anne Frank Huis wordt
een moment stilte in acht geno
men, 'om allen te herdenken
die door euthanasie en rassen-
moord in het Derde Rijk zijn
omgebracht'.
DE
OEPING
Zijn 37-jarige loopbaan als
priester voerde W.H. de Munck
(64) voornamelijk naar dorpen
in de Leidse regio. Begonnen
als kapelaan in Leimuiden
werkte hij onder meer geruime
tijd in Noordwijkerhout en
Voorschoten. De pastoor sluit
begin volgend jaar af in
Roelofarendsveen, waar hij
bijna tien jaar verbonden was
aan de parochie H. Maria
Presentatie. De Munck wordt
op 6 januari 65 jaar. Drie
dagen later nemen de
gelovigen met een bijzondere
eucharistieviering afscheid van
hem.
roelofarendsveen
„De priesters van mijn genera
tie zijn altijd een soort over
gangsfiguren geweest. We heb
ben nog de traditionele oplei
ding gehad in een streng hiërar
chisch systeem, maar tegelijker
tijd voelden we de veranderin
gen die het Tweede Vaticaans
Concilie zou brengen, al in onze
botten. Het was duidelijk dat
het oude systeem zijn langste
tijd had gehad.
Godsdienst moet ook een ze
kere ruimte laten. Ik heb bis
schop Ernst eens bij een benoe
ming horen zeggen: je moet
voor de mensen zijn als een
dokter voor zijn patiënten. Die
taakopvatting heeft mij altijd
aangesproken. Je moet de kant
van de patiënt kiezen en tegelij
kertijd dokter blijven. Uiteinde
lijk gaat het om de mens. Als
pastoor heb ik nooit met de
wetten van de kerk gesjoemeld.
Wat ik wel heb gedaan is kijken
hoever je kunt gaan. Ik kan geen
homo-huwelijken inzegenen,
maar ik kan wel wat voor die
mensen doen.
Ik heb nooit van mijn leven
een preek bewaard, maar ik
weet zeker dat ik nu heel anders
praat dan aan het begin van
mijn loopbaan. Veel meer naar
de mensen toe. Wat dat betreft
plaatst de toenemende ontker
kelijking je voor een uitdaging.
Tegen de heersende stromingen
in moet je in de samenleving
zoeken naar sporen van God's
Pastoor W.H. de Munck (met op de achtergrond links de pastorie): „Voor mij is er geen leuker beroep dan pastoor."
FOTO HENK BOUWMAN
aanwezigheid. Buiten de kerk is
wel degelijk heel veel van God
te vinden. Als man en vrouw
goed met elkaar omgaan, bij
voorbeeld, zie ik daar de hand
van God in. Dat soort dingen
grijp je aan, probeer je in een
preek te verdiepen.
De wekelijkse kerkgang ver
mindert, ook hier, maar dat wil
voor mij niet zeggen dat de in-
la-
de
het geloof bezig zijn
gere orde is. Het i
vraag of alles zoveel slechter is
geworden. De kerk was vroegei
in vrijwel alle geledingen van
het dorpsleven vertegenwoor
digd. De kapelaan zorgde er
voor dat er een tafeltennisvere
niging van de grond kwam
vanuit de pastorie werd de ar
menzorg geregeld, zelfs de voet
balclub was kerkelijk. Maar dat
heeft in wezen natuurlijk niet
zoveel met religie te maken. Het
is voor mij geen ongunstige
ontwikkeling dat die verhoudin
gen anders zijn geworden.
Het huidige tekort aan pries
ters is voor mij vooral een ob
jectief tekort. Schaarste stimu
leert de mensen in de parochies
om zelf inventief te worden. Als
een parochie een half jaar zon
der pastoor zit, moet je eens kij
ken wat er uit komt. Een teveel
aap priesters is tenslotte ook
niet goed. Een andere positieve
ontwikkeling is de komst van de
pastoraal werkers, leken die in
veel gevallen getrouwd zijn. In
wezen is dat een gezonde zaak.
Dat wil voor mij overigens
niet zeggen dat het celibaat
voor priesters maar moet wor
den afgeschaft. Dat zou ik als
een verlies beschouwen. Maar
het celibaat zou een plaats in
deze tijd moeten krijgen. Het is
misschien wat ongelukkig ge
zegd, maar een gewijde priester
moet meer zijn dan een luxe
vrijgezel. Het celibaat moet bij
hem ergens voor staan. In dat
verband denk ik bijvoorbeeld
aan de vorming van kleine com
muniteiten, van kleine groepen
priesters die bij elkaar wonen
en gezamenlijk iets kunnen be
tekenen voor de samenleving
waarvan zij deel uitmaken.
Voor mij is er geen leuker be
roep dan pastoor. Maar ik vpel
nu aan m'n lijf dat het goed is
om te stoppen. Het lijkt me be
ter voor de parochie. Als je op
gevorderde leeftijd komt, neem
je geen grote initiatieven meer.
Ik zeg niet dat je dingen tegen
houdt, maar je overleeft wel.
Een ander ziet misschien weer
nieuwe impulsen.
Over de toekomst van de kerk
ben ik niet somber. Een insti
tuut dat het al zoveel eeuwen
uithoudt, gaat nog wel even
door. Het is voor de samenle
ving goed dat er een instantie is
die zuiver blijft denken en fun
geert als openbaar geweten. Die
niet als zedenmeester optreedt,
maar wel als ethisch klank
bord."
COLOFON
Telefoon 071-396230
RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels)
Telefoon071 -143545
ABONNEMENTEN
85,55 84,55
VERZENDING PER POST
KLACHTEN BEZORGING
lefoon 071-143241
29,30
I 84,55
328,30
HET WEER
Zachter weertype
In de zeer onstuimige herfstperio-
de die al sinds het begin van deze
maand niet wil wijken, is soms
maar een geringe afkoeling genoeg
om een winterse sfeer te creëren.
In de nacht van dinsdag op woens
dag stak een koudewind van het
continent op aan de voorkant van
een over de Noordzee naderbij ko
mend regenfront.
Op het moment dat het neerslagge-
bied de kust bereikte, zorgde de
koude landlucht van plus 1 graad
ervoor, dat de regen enige tijd over
ging in vaste vorm. Bij de harde
wind was er sprake van een flinke
sneeuwjacht. Tijdelijk werd de bo
dem bedekt door een wit paplaagje
en dat gaf eventjes de illusie dat de
winter terug was. De weerkaarten
laten echter geen twijfel bestaan
omtrent de kansen van een eventu
ele vorstperiode op korte termijn.
Winterse hogedrukgebieden zijn in
geen velden of wegen te bekennen.
Vanaf IJsland is een grote oceaan
depressie naar de Noordzee komen
afzakken. Het systeem mag dan in
de hogere luchtlagen gevuld zijn
met koude lucht; aan de bodem
zorgt een voortdurende aanvoer j
over zee voor voldoende warmte. J
Het is juist die opwarming in de
onderste lagen van de atmosfeer, I
die de aanzet geeft voor de talrijke
gure buien, die we deze dagen overf
ons heen krijgen.
De vorstgrens is te vinden op een
hoogte van rond 600 meter, maar
de neerslag van de wat zwaardere 1
buien drukt deze omlaag tot dicht j
bij de grond. Op die momenten kar
het gevaarl ijk glad worden doordat
de hagel of sneeuw even blijft lig-
gen. De west-tot noordwestenwind
zorgt ervoor, dat het kwik boven nu v
blijft, ook overdag.
Tijdens het weekeinde leeft de
westcirculatie op de oceaan weer
op en daarmee maakt ons kwakkel-
weer plaats voor een zachter weer
type. Mogelijk dat die overgang op
vrijdagnacht ingeleid wordt door
natte sneeuw, maar daarna zijn de
winterse plaagstootjes voor een
paar dagen voorbij. Wind, regen en
milde temperaturen van 6 tot 10 i
graden zullen de donkere dagen j
voor kerst omlijsten.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tc
Schotland,
Engeland,
Wales en Ierland:
Vandaag wisselend be
wolkt, enkele winterse bui
en, mogelijk ook onweer
en een stormachtige wind.
Morgen rustiger met eerst
opklaringen, later van het
westen uit bewolking, re
gen en een toenemende
wind. Middagtemperatuur
ongeveer 6 graden, in het
zuiden van Ierland en ,in
Cornwall 10 graden.
België en Luxemburg:
Winterse buien afgewis
seld door een enkele op
klaring. Eerst veel wind.
Morgen enige tijd droog
uitregen. Middagtempera
tuur ongeveer 5 graden, in
de Ardennen een enkele
Vandaag veel buien, mogelijk met hagel
of natte sneeuw. Tussendoor een enkele
opklaring. Morgen bijna overal droog en
van tijd tot tijd wat zon. De sneeuwgrens
in de Vogezen, Jura en Alpen ligt rond
de 700 meter. Maxima van 4 graden in
het oostelijke laagland tot 9 langs de
Normandische en Bretonse kust.
Spanje en de Canarische eilanden:
Droog en overwegend zonnig. In het
noordwesten vandaag nog wolkenvelden
en plaatselijk wat regen of motregen.
Maxima aan de Costa's van 15 graden
bij Barcelona tot circa 18 ten zuiden
van Benidorm. Elders' maxima meest
tussen 8 en 12 graden. Canarische Ei
landen: Droog en steeds meer zonnige
perioden. Maxima aan de zuidstranden
ongeveer 23 graden.
Marokko en Tunesië:
Marokkaanse westkust: Droog en over
wegend zonnig weer. Maxima ongeveer
18 bij Tanger, iets boven de 20 in het
zuiden. Tunesië: Perioden met zon,- in
het noorden eerst viog veel wolkenvel
den. Droog. Middagtemperatuur van 19
graden in het noorden tot 22 in het zui-
Zuid-Frankrijk:
Vandaag nog veel wolkenvelden en nu
en dan wat regen of een bui. Morgen
steeds meer opklaringen en alleen in de
berggebieden nog kans op neerslag. In
de Alpen en op het Centraal Massief ligt
de sneeuwgrens op ongeveer 800 me
ter. Aan de Cöte d'Azur droog en zonni
ge perioden. In het Rhönedal de Mistral.
Maxima in de lager gelegen .delen onge
veer 10 graden, bij.de Middellandse Zee
enkele graden hoger.
Mallorca en Ibiza:
Droog en geleidelijk zonnig. Maxima on
geveer 18 graden.
Italië, Corsica en Sardinië:
Italië: vandaag in het noorden en mid
den nog bewolkt en plaatselijk regen. In
de bergen sneeuw. In het zuiden, en
morgen ook elders, geleidelijk steeds
meer zon en waarschijnlijk droog. Maxi
ma in het noorden.tussen de 5 en 8 gra
den, elders ongeveer 15 graden. Corsi
ca, Sardinië: Perioden met zon en
droog. Op Corsica eerst nog wind. Mid
dagtemperatuur van 14 graden op Corsi
ca tot 16 op Sardinië.
Griekenland en Kreta:
Griekenland: Tamelijk veel bewolking en
van tijd tot tijd regen. Naar het zuiden
toe ook wat zon. Middagtemperatuur on
geveer 16 graden, op het vasteland in
het noorden lager. Kreta: Droog en pe
rioden met zon. Middagtemperatuur
rond 17 graden.
Turkije en Cyprus:
Langs de Turkse westkust wolkenvelden
op regen. Verder
on. Droog. Middags
temperatuur uiteenlopend van 17 gra
den rond de Dardanellen tot 21 graden
op Cyprus.
Duitsland:
Half tot zwaar bewolkt en enkele regen-,
hagel- of natte sneeuwbuien. In het
noorden veel wind. Later op de morgen
in het westen iets droger. In de heuvels
en bergen ligt de sneeuwgrens meesten
tijds rond.700 meter. Middagtempera-
rond 6 graden, morgen enkele
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
WEERRAPPORTEN
VRIJDAG 17 DECEMBER 1993
Zon- en maanstanden
Zon op 08.43 Zon onder 16.24
Maan op 11.00 Maan onder21.29
Waterstanden Katwijk
Hoog water 05.42 17.50
Laag water 01.26 13.47
Weerrapporten 15 december 16 uur:
flinke perioden n
graden lager.
Zwitserland:
Overwegend
dalen mogelijk regen,
de loop van morgen van het westen uit
opklaringen. Temperatuur op 2000 me
ter tussen min 3 en min 7 graden.
Oostenrijk:
Veel bewolking en van tijd tot tijd
sneeuw. Temperatuur op 2000 meter
ongeveer min 5 graden.
New Orleans onbew
w318 9 0.1
HEINZ
A/E0BEA/ MET6EW
76 UOOG TFV££ KAARTJES
DUS E£ AAA/EB At/we éêts-
7JEMEE. EBAWSJE
MA& *r/£Z£M O/C
MET W/E ML
JE f/AAE EUEO-D/SNay,
MET H£wZ &E: MET
f£/7S Z
//DOBPE JE DAT, FZrrS
EBAA/SJE ZE&TA//£T
A1E£E ALLEEA/ /-/ET
LAATSTE VTOOED A/A
BOES