Senaat wil minder
vaak boete geven
Boekenkasten
waar je met plezier 7
de prijs van leest.
'Als protest wegvalt, vervlakt de discussie'
Binnenland
'Alleen dader wist dat ze een haarspeld droeg'
Gevechtsoefening
'Vondeling'
T ele visie-mede werker
aangehouden op Schiphol
Nog geen steun Kamer voor
extra huursubsidie minima
'OENSDAG 15 DECEMBER 1993
n Nederlands Persbureau CPD Gemeenschappelijke Persdienst
Comapatiënt is ontsnapte gevangene
irunssum Een 39-jarige, uit een Duitse gevangenis ontsnapte
nan is begin deze week in het ziekenhuis van het Limburgse
Jrunssum overleden. Hij heeft meer dan twee jaar in coma gele-
»en en niémand wist wie hij was. Pas na zijn overlijden is zijn
dentiteit achterhaald. De man viel in november 1991 tijdens
ichoonmaakwerkzaarnheden in een Heerlens winkelcentrum
tan een hoogte van tien meter op de grond. Hij werd in coma in
Het ziekenhuis opgenomen,
ej
Sjeen dekens, wel geld voor Bosnië
Hen haag In de berichtgeving over de hulpactie voor de benarde
bevolking van Bosnië, waartoe deze krant mede heeft opgeroe
is een hinderlijke fout geslopen. In onze edities van afgelo
pen maandag werd de indruk gewekt dat behalve om geld ook
kjjvordt gevraagd om dekens en voedselpakketten. Dat is echter
liet juist. Het gaat bij de inzamelingsactie alleen om geld. Van
/Jat geld zullen de betrokken hulporganisaties dan de benodigde
ngoederen kopen. Giften kunnen worden gestort op gironummer
njj)323 ten name van GPD/SPU Hulpactie Bosnië, of op giro 107 in
jjjtrecht met vermelding 'Bosnië',
ïiii
«[Justitie onderzoekt ook vereniging
efpEN haag Verenigingen en stichtingen met minimaal 35 perso-
staieelsleden waarvan wordt vermoed dat er wanbeleid wordt ge-
t. roerd, kunnen met ingang van 1 januari justitieel worden aange-
Dan treedt een wet in werking waardoor het zogenoemde
ook van toepassing wordt op verenigingen en
Nu geldt het enquêterecht alleen voor vennoot
kk
Verdachte verkrachting na 5 jaar vast
Hssen Met de aanhouding van een 23-jarige man uit Assen
(leeft de politie een bijna vijfjaar oude, geruchtmakende ver
krachtingszaak opgelost. De verkrachting bracht nogal wat com-
motie teweeg omdat veel mensen het gillende en zich hevig ver
lettende slachtoffer hadden gezien, maar niets hadden gedaan.
De dader bleef onbekend totdat de politie deze week de 23-jari-
"""ge Assenaar aanhield tijdens zijn verlof uit de gevangenis in
Leeuwarden. Daar zit hij een straf uit voor een andere verkrach
tingszaak. Hij heeft grotendeels bekend en zijn DNA-profiel
komt overeen met dat van de dader.
Rotterdamse politie schiet man in bil
Rotterdam Een Rotterdamse politieman heeft gistermiddag in
de Hooglandstraat een man neergeschoten. Het slachtoffer is
bet verwondingen aan zijn bil opgenomen in het ziekenhuis.
De man had een vuurwapen en richtte dat enkele keren op de
politie. Of hij ook heeft geschoten, weet de politie nog niet. De
man gedroeg zich eigenaardig bij een verkeerscontrole. Toen de
agenten hem fouilleerden, voelden zij een vuurwapen. Daarop
rukte de man zich los en rende weg.
gCelstraf voor afpersers Nutricia
De rechtbank in Den Haag heeft gisteren de twee ver-
Idachten in de afpersingszaak tegen Nutricia in Zoetermeer ver
oordeeld tot forse gevangenisstraffen. De 38-jarige hoofdver
dachte uit Roosendaal kreeg een straf van drie jaar waarvan één
voorwaardelijk. Zijn mededader (44) kreeg twee jaar waarvan
acht maanden voorwaardelijk. De rechtbank verwierp het ver-
iweer van de verdediging dat de mannen tot hun afpersingspo-
ijging zouden zijn gekomen omdat zij vroeger lid waren geweest
[van de geheime netwerkorganisatie Gladio. De verdachten gaan
in hoger beroep.
^Zwitsers laten Nederlanders vrij
Dfj
frauenfeld» De Zwitserse justitie heeft twee Nederlanders vrijge-
■it laten die medio oktober door de politie van Frauenfeld waren
opgepakt en die in hun auto natuurlijk, niet-verrijkt uranium
bleken te vervoeren. De mannen, Arnhemmers van 47 en 48
jaar, moeten zich tezijnertijd voor dé rechter in Zwitserland ver-
antwoorden voor het vervoer van het licht radio-actieve urani-
Notaris hoeft
verdachte zaak
niet te melden
'")en haag anp
Notarissen, advocaten en ac
countants worden niet wettelijk
verplicht om verdachte transac
ties te melden. Deze vrije be
roepsgroepen hebben gedrags
codes, of werken daaraan. Als
pver een tijd blijkt dat die codes
pnvoldoende zijn, kunnen die
beroepsgroepen eventueel als
nog onder de Wet Melding On
gebruikelijke Transacties wor
den gebracht.
Dat zei minister Hirsch Ballin
van justitie gisteren in de Eerste
^jCamer tijdens het debat over
yielding van ongebruikelijke
transacties. Ónder de wet vallen
pu alleen banken. Geldwissel
kantoren en casino's worden
toegevoegd. Banken
boeten vanaf 1 januari ver
dachte transacties boven 25.000
•gulden melden bij een speciaal
(meldpunt.
I Vorige week bepleitte PvdA-
Tweede-Kamerlid Stoffelen tij
dens een overleg over georgani-
jseerde misdaad om meer be
roepsgroepen onder de wet te
llaten vallen.
Verrassende kado's?
IKEA is er vol van,
Geen malus van halfjaar salaris bij ongeluk buiten werk
den haag gpd
De Eerste Kamer dringt unaniem aan op verzachting van
het boetesysteem voor ondernemers als een werknemer
in de WAO belandt. Als de werknemer door een ongeluk
buiten het werk arbeidsongeschikt wordt, mag de werk
gever geen boete van een half jaar salaris worden opge
legd, zo vindt de Senaat.
werkgevers zijn. De Eerste Ka
mer bleek gisteren ook niet te
spreken over het kabinetsvoor
stel voor een nieuwe Ziektewet
en een Arbeidsomstandighe
denwet (TZ/ARBO). De Senaat
onthield zijn goedkeuring. In de
nieuwe wet, die al op 1 januari
zou moeten ingaan, wordt de
werkgever verplicht het ziekte-
geld de eerste zes weken (kleine
bedrijven twee weken) zelf te
betalen. Bedrijven worden bo
vendien verplicht zelf de bestrij
ding en begeleiding van het
ziekteverzuim te verzorgen en
De WAO-boete is de Eerste Ka
mer al geruime tijd een doorn
in het oog. Onderzoek in op
dracht van het ministerie van
sociale zaken toont aan dat ook
de werkgevers de regeling on
rechtvaardig vinden. Bovendien
wordt het systeem niet door el
ke bedrijfsvereniging op dezelf
de manier toegepast. Staatsse
cretaris Wallage (sociale zaken)
zal volgende week reageren op
de wens van de Senaat. Dat zal
vlak voor zijn overleg met de
moeten zich daarin laten bij
staan door een zogeheten AR-
BO-dienst.
CDA en D66 zijn vooral be
zorgd over de extra financiële
lasten voor kleine werkgevers.
Zij moeten niet alleen het loon
doorbetalen, maar ook het
abonnement op de ARBO-
dienst: jaarlijks zestig tot negen
tig gulden per werknemer. Mi
nister De Vries van sociale za
ken wees erop dat werkgevers
ook geld kunnen verdienen aan
het wetsvoorstel, omdat zij nu
zelf de bestrijding van het ziek
teverzuim ter hand kunnen ne
men. De Senaat maakt zich ook
zorgen over de rechtspositie
van de werknemer als de onder
nemer weigert het ziektegeld uit
te betalen en over de korte pe
riode tussen behandeling en in
voering.
Nieuwe belasting
automobilisten
den haag gpd
Omdat de controle op het beta
len van motorrijtuigenbelasting
(MRB) faalt, heeft het kabinet
per 1 januari 1995 besloten de
zogenoemde houderschapsbe
lasting in te voeren. Deze belas
ting moet worden betaald door
iedereen van wie de auto staat
ingeschreven in het kentekenre
gister. Daarbij wordt ervan uit
gegaan dat de wagen ook het
hele jaar wordt gebruikt. Is dat
niet het geval, dan is vrijstelling
mogelijk.
Volgens de regering is het
heffen van houderschapsbelas
ting veel efficiënter dan de
MRB. Bij de MRB is het gebruik
yan de weg maatgevend. Om na
te gaan of iemand deze belas
ting wel heeft betaald, moet dus
op de weg worden gecontro
leerd. Dit blijkt in de praktijk erg
lastig. Er is een zeer intensieve
controle nodig. Staatssecretaris
Van Amelsvoort gaf gisteren in
de Tweede Kamer toe dat daar
door te veel automobilisten de
MRB niet betalen. Zij gokken
erop dat zij toch niet worden
aurich-den haag* anp
Verdachte moord op Nymphe Poolman staat terecht
verklaarde de verdachte. Hij reed weg van
de parkeerplaats toen er een andere auto
aankwam.
Nymphe was aanvankelijk op de grond
gedrukt, maar wist in de auto omhoog te
krabbelen. Daarop raakte de man zo in pa
niek dat hij veel te hard reed. Toen hij plot
seling moest remmen, vloog Nymphe tegen
de voorruit en was dood. De man raakte
volstrekt in paniek en schudde het kind nog
door elkaar. „Maar ze bleef slap en stil lig
gen", verklaarde hij aan de politie.
Volgens een forensisch geneeskundige is
het niet mogelijk dat Nymphe bij het plot
seling remmen om het leven is gekomen.
Open ogen en een naar buiten hangende
tong, wat de man had verklaard, wijzen vol
gens hem eerder op wurging. De verdachte
hield gisteren tijdens de rechtszaak zijn
mond. Hij wil niets meer over Nymphe ver
tellen.
Het lijkje van Nymphe zou de Duitser
hebben verstopt in een ton met ziekenhuis-
afval. Die ton is vervolgens in Engeland ver
brand. Het proces duurt tot eind volgende
week.
De 29-jarige Duitser die wordt verdacht van
het wurgen van het vijfjarige Nederlandse
meisje Nymphe Poolman weet details die
alleen de dader kon weten, zo bleek giste
ren tijdens de rechtszaak tegen de man in
het Duitse Aurich. Hij vertelde dat Nymphe
een haarspeld droeg. Dat was alleen bij de
politie en de ouders bekend en was nooit
via de media naar buiten gebracht.
Nymphe Poolman werd op vijfjarige leef
tijd, 28 november 1991, ontvoerd uit haar
woonplaats Vriescheloo. Een politie-onder-
zoek leverde niets op. Het lijk van het meis
je is nooit gevonden. Vader en moeder
Poolman geloven mede daarom dat hun
dochter nog leeft.
Volgens Vader Poolman, van beroep psy
choloog, hebben meerdere getuigen
.Nymphe vlak na de ontvoering samen met
vijf Duitsers, vier mannen en een vrouw,
gezien. Twee kleuterjuffen van Nymphes
school in Emmen verklaarden dat ze vlak
voor Nymphes verdwijning een Duitse auto
met een vrouw bij het schoolplein zagen.
De Duitse man zou wel wat met de ontvoe
ring van Nymphe te maken kunnen heb
ben, maar dood is ze niet, vertelde vader
Poolman aan de Duitse rechters. Want de
getuigen zagen Nymphe allemaal levend
toen de verdachte vertelde dat het kind al
dood was.
De Duitser werd in februari van dit jaar
gearresteerd wegens verkrachting en on
tucht met twee andere Nederlandse meisjes
uit Musselkanaal en Noordsleen. De meis
jes, zes en vijftien jaar, wezen de dader aan.
Hij had al gedeeltelijk een straf uitgezeten
wegens zedendelicten, waarvoor hij voor
waardelijk vrij was. Tijdens het verhoor
slóeg hij door en vertelde ook dat hij
Nymphe Poolman had ontvoerd en seksu
eel misbruikt. Hij zou haar niet hebben ver
moord.
Nymphe zou door een ongeluk om het le
ven zijn gekomen. De verdachte zou op 28
november 1991 het meisje hebben opgepikt
in Vriescheloo waar hij toevallig reed. Hij
nam haar mee in zijn auto naar een par
keerplaats en dwong haar daar hem te pij
pen. „Maar ze wilde niet en zei vies, vies",
Aanhoudingen
in onderzoek
Olvarit-affaire
den haag anp
Justitie heeft maandag en giste-
ren drie mannen van 43, 49 en
77 jaar aangehouden in het ge
rechtelijk vooronderzoek naar
de verontreiniging van potjes
Olvarit-babyvoeding. De drie
zijn directeur en vennoot van
de vleesverwerkende bedrijven
in Gorinchem en Strijen die
vlees voor de babyvoeding heb
ben geleverd. De oudste is giste
ren weer vrijgelaten. Op basis
van de verhoren wordt beslist of
de twee andere verdachten wor
den voorgeleid aan de officier
van justitie. Twee weken gele
den verrichtte justitie al huis
zoekingen bij de verdachten.
Het voedingsconcern Nutri
cia, producent van Olvarit, wees
vorige maand na de ontdekking
van een desinfecterend middel
in de babyvoeding met de be
schuldigende vinger naar de
toeleveranciers. Door de ont-
dekking moesten een miljoen
potjes babyvoeding worden te
ruggehaald.
wittem Mitrailleurvuur klonk gisteren luid door de Zuidlimburgse mer
gelgroeven. Driehonderd infanterie-militairen waren er gisteren en van
daag bezig met hun laatste oefening voordat zij vanaf 10 januari uitge
zonden worden naar Bosnië in het kader van de VN-vredesoperatie. Ze
schiphol «anp
Rotterdam Eén woord kan ze maar zeggen: Liang. Het is haar naam,
zo blijkt uit het briefje dat de politie in haar zak vond. An Liang om pre
cies te zijn, geboren op 8 januari 1985. Maandagochtend werd ze aan
getroffen op de speelgoedafdeling van Vroom en Dreesmann in Rotter
dam. Toen niemand reageerde op de oproep via het winkel-omroepsys
teem en navraag bij hulpverleningsinstanties niets opleverde, werd het
kind overgedragen aan de politie. Omdat ze enkele broeken en truien
over elkaar aan had, vermoedt de politie dat het meisje 'te vondeling is
gelegd'. Ze is voorlopig in een tehuis ondergebracht. foto cpd
vliegtuigen staan. De woord
voerder van de marechaussee
ontkent dat. Hij zegt dat Van
der Ent is opgemerkt en toen
staande is gehouden. Jongbloed
weerspreekt dat. „Hij heeft ons
vanaf het platform opgebeld.
Toen zijn wij openlijk met onze
camera naar die ingang gegaan
en hebben de mensen van de
beveiliging gezegd dat er weer
iemand van ons binnen was.
Dat kon niet, kregen wij te ho
ren. Toen hebben we John op
gebeld en hem gezegd naar de
uitgang te komen. Toen pas is
hij opgemerkt en aangehou
den", aldus Jongbloed. Vrijdag
in de uitzending zullen de beel
den te zien zijn.
Na zijn aanhouding is Van
der Ent urenlang vastgehouden
op Schiphol. Hij kreeg een pro
ces-verbaal wegens overtreding
van de luchtvaartwet.
John van der Ent, medewerker
van het TV-programma Dead
line van de TROS, is gistermid
dag op Schiphol aangehouden
door de marechaussee. Van der
Ent testte de toegangsbeveili
ging bij een vrachtbedrijf op het
luchthavencomplex.
Anderhalve week geleden liet
Deadline zien dat de beveiliging
van Schiphol vrij gemakkelijk is
te omzeilen. Om te testen of de
beloofde verbeteringen echt
waren uitgevoerd, ging Van der
Ent opnieuw naar Schiphol.
Volgens Jaap Jongbloed, ma
ker van het programma, kwam
hij met een smoesje langs de
portier van een vrachtbedrijf en
kon hij zich op het luchthaven
terrein vrijelijk bewegen, ook al
droeg hij geep badge. Ook kon.
hij het platform op waar de
den haag. anp
van inkomenspolitiek met be
hulp van de huursubsidie.
Daarvoor is dat instrument vol
gens de christen-'democraten
niet bedoeld. Bovendien heeft
het CDA twijfels bij de financië
le dekking die de PvdA'er voor
stelt.
Van Zijl wil een forse verla
ging van het maximale eigen
vermogen'dat iemand mag heb
ben als hij nog voor huursubsi
die in aanmerking wil komen.
Daardoor wordt de groep gega
digden beperkt, wat extra geld
oplevert. Momenteel ligt die
drempel op 125.000 gulden. Van
Zijl kon gisteren nog niet aange
ven met hoeveel dat bedrag
omlaag moet. De oppositiepar
tijen wachten af tot hij met na
dere cijfers komt.
gaan logistieke ondersteuning verlenen aan het 11de bataljon van de
Luchtmobiele Brigade. Op de foto dwingt een 'rebelse Bosniër' een Ne
derlandse militair bij een wegblokkade om uit zijn voertuig te komen.
foto anp arthur bastiaanse
Het voorstel van PvdA-kamerlid
Van Zijl om minima met kinde
ren extra huursubsidie te geven,
heeft nog geen steun gekregen.
Het CDA voelt er weinig'voor.
De WD, D66 en Groenlinks
willen eerst duidelijkheid over
de financiële haalbaarheid er
van. Dat bleek gisteren bij de
behandeling van de begroting
van Sociale Zaken.
Van Zijl wil laagbetaalden
met kinderen een toeslag in de
huursubsidie geven van vijfhon
derd gulden per jaar. Daarmee
kan het koopkrachtverlies wor
den gecompenseerd dat deze
groep jaarlijks lijdt doordat de
kinderbijslag niet kostendek
kend is. Het gaat om 200.000 tot
250.0000 huishoudens. Een al
gemene verhoging van de kin
derbijslag is volgens Van Zijl
geen oplossing, omdat dat te
veel geld kost.
Het CDA vindt dat Van Zijls
plan neerkomt op het bedrijven
Oegema onderzocht uiteenvallen van vredesbeweging
20, 21, 22 en 23 december is IKEA geopend tot 21.00 uur.
AMSTERDAM DELFT DUIVEN7ARNU£M* ilNDH0VEN/EKKERSRUT SLIEDRECHT
amsterdam thea van beek
De Nederlandse vredesbeweging is uit
eengevallen omdat er geen gezamelijke
acties meer waren en niet omdat er min
der actiebereidheid was bij sympathi
santen. Dat stelt onderzoeker D. Oegema
in zijn proefschrift 'Tussen petitie en pe
restrojka. De nadagen van de Neder
landse vredesbeweging.' Hij promoveert
morgen aan de Vrije Universiteit van
Amsterdam tot doctor in de sociale psy
chologie.
Het protest tegen de voorgenomen
plaatsing van 48 kruisraketten in
Woensdrecht bracht voor Nederlandse
begrippen ongekend veel mensen op de
been. De eerste grote manifestatie in
Amsterdam in 1981, trok bijna een half
miljoen demonstranten. Een soortgelijke
demonstratie, twee jaar later in Den
Haag, trok meer dan een half miljoen
mensen.
In 1985 organiseerde de vredesbewe
ging een volkspetitie tegen de plaatsing
van kruisraketten. Dat leverde 3,75 mil
joen handtekeningen op. Kort daarop
besloot het kabinet na zes jaar debatte
ren de kruisraketten te plaatsen. Zover
kwam het echter nooit. Twee jaar later
was de wapenwedloop omgeslagen in
een ontwapeningswedloop. En van de
grootste beweging die Nederland ooit
kende, bleef bijna niets meer over.
Tussen juni 1985 en juni 1987 inter
viewde Ctegema negenhonderd sympa
thisanten. Hij peilde ieder half jaar hoe
ze over de vredesbeweging dachten. Hij
wilde verklaren hoe zo'n grote succesvol
le sociale beweging zó de steun van haar
achterban kon verliezen.
Oegema kwam erachter dat de volks
petitie voor een deel mislukte. Dat kwam
omdat het doel, alle tegenstanders van
kruisraketten een kaart laten onderteke
nen, nooit werd gehaald. De kaart kwam
niet aan of een ingevuld exemplaar werd
niet opgehaald. Al tijdens deze campag
ne nam de steun bij een deel van de
sympathisanten af.
Oegema: „De handtekeningenactie
werkte als een boemerang. De oorzaak
lag niet alleen aan plaatsing van kruisra
ketten, maar ook aan het conflict tussen
de vredesbeweging en het CDA dat voor
plaatsing was. Een deel van de sympa
thisanten moest kiezen tussen vredesbe
weging of CDA.
„Op zo'n moment zie je dat heel ande
re zaken een rol gaan spelen. Mensen
kijken bij sociale bewegingen naar de
aard van de acties maar ook naar het
soort mensen dat er rondloopt. Die me
chaniek heeft ook hier een rol gespeeld.
Dat zie je ook bij de kraakbeweging. Ne
derlanders zijn tegen leegstand van wo
ningen, maar slechts een klein deel
steunt de kraakbeweging."
Bij sympathisanten speelden niet al
leen de leiders van de vredesbeweging
een belangrijke rol, maar ook het stand
punt van de eigen omgeving. „Wie te
kent er wel en wie niet. Er was veel pola
risatie. Dat leidde ertoe dat veel CDA-
aanhangers uiteindelijk toch niet teken
den."
Het bleek dat 47 procent van de CDA-
aanhang vier maanden, voor de petitie
niet van plan was te tekenen. Van de
overige 53 procent die voor was verloor
gaandeweg 21 procent de bereidheid te
tekenen en tekende 11 procent niet om
dat er geen kaart was.
Ook de vredesbeweging zelf was ver
deeld over de petitie. Oegema: „Ze wis
ten niet goed hoe ze de politiek moesten
bewerken. Het Interkerkelijk Vredesbe
raad en Pax Christi trokken zich terug
om verdere conflicten met de kerkelijke
achterban te voorkomen. De acties van
het Komitee Kruisraketten Nee en Vrou
wen voor Vrede alleen sloegen veel min
der aan.
„Protest polariseert, maar zodra het
protest wegvalt, vervlakt ook de discus
sie. Tegenwoordig hebben we sociale be
wegingen en organisaties die sterker zijn
dan ooit. Denk maar aan Greenpeace of
Amnesty International. Ze brengen geen
grote mensenmassa's op de been omdat
ze doodsbang zijn daardoor donateurs
kwijt te raken. Hoe meer leden, hoe
voorzichtiger ze worden."
'Subsidie op
onderwijs los
van leeftijd'
den haag anp
Het recht op volledig gesubsidi
eerd onderwijs moet niet wor
den bepaald door leeftijd maar
door de hoeveelheid diploma's
die iemand al heeft behaald.
Dat is het oordeel van de Soci
aal-Economische Raad, die zich
daarmee keert tegen het beleid
van minister Ritzen. Die vindt
namelijk dat volwassenen die
ouder zijn dan 27 zelf de volle
dige kosten van hun onderwijs
moeten dragen.
Volgens de SER is zo'n leef
tijdsgrens erg in het nadeel van
allerlei groepen, zoals vrouwen
die pas op latere leeftijd weer
naar school kunnen. De raad
vindt het eerlijker om te kijken
hoeveel diploma's iemand al
heeft behaald. Wie op latere
leeftijd nog onderwijs wil volgen
hoeft daar, vindt de SER, min
der voor te betalen naarmate de
opleiding lager is.
De SER reageert met dit ad
vies op de in maart verschenen
nota 'Blijven leren', waarin mi
nister Ritzen zijn ideeën over
volwasseneneducatie lanceerde.
