Akkoord Israël en PLO
wordt later uitgevoerd
Buitenland
vn-konvooien bereiken
steden centraal-Bosnië
Unita en regering Angola
gaan samen leger vormen
Vermist onder het puin
Eduardo Frei nieuwe
president van Chili
Antall zorgde voor stabiliteit in Hongaarse politiek
r 'j InterHolland
GATT-akkoord was
'nog nooit zo dichtbij'
MNDAG 13 DECEMBER 1993
Pressc ANP Algemeen Nederlands Pcrsbure
OPA Deutsche Presse Agentur GPD Gem
Ind* The Independent IPS Inter Pr
busongeluk India: 32 doden
Iew delhi In de buurt van Poona, in het westen van India, zijn
^iterdag zeker 32 kinderen omgekomen toen hun schoolbus bij
jen onbewaakte spoorwegovergang door een sneltrein werd ge-
amd. Dat meldde het persbureau PTI. Bij een ander ongeluk, in
je deelstaat Himachal Pradesh, kwamen 20 bouwvakkers om
t(ben een in aanbouw zijnde brug instortte.
Endeavour veilig terug op aarde
Iape Canaveral Het ruimteveer Endeavour is vanmorgen veilig
jeland in Florida. De zeven astronauten aan boord hebben de
neest ambitieuze missie sinds de jaren '70 volbracht: het repa-
jeren van de ruimtetelescoop Hubble. Vier van de zeven beman-
ingsleden brachten op vijf ruimtewandelingen totaal 35 uur en
8 minuten in de ruimte door.
Dode bij aardbeving Filipijnen
ianilla Het zuidoostelijke Filipijnse eiland Luzon is gisteren
etroffen door een aardbeving waarvan de kracht voorlopig op
,3 op de schaal van Richter is vastgesteld. Een persoon kwam
m en twee anderen raakten gewond.
Hoeden voor honden en katten'
Greenpeace Australië en de Koninklijke Maatschap-
ter Voorkoming van Wreedheid tegen Dieren hebben dieren-
jigenaars geadviseerd hun honden en katten tegen fel zonlicht
e beschermen door ze bijvoorbeeld een hoed op te zetten. Bei-
e organisaties wijzen erop dat dierenliefhebbers moeten besef-
en dat ook hun dieren risico lopen op huidkanker en andere
nekten als gevolg van te veel en te fel zonlicht.
Links op winst in Portugal
jissABONDe regerende centrum-rechtse Sociaal Democratische
'artij (PSD) wacht een verpletterende nederlaag in de Portugese
ikale verkiezingen. Dat voorspelt de Portugese televisie (RTP).
)e coalitie van socialisten en communisten zou volgens de Por-
ugese televisie in de hoofdstad Lissabon tussen de 53 en 57 pro
ent van de stemmen hebben behaald.
Regeringspartij is meerderheid kwijt
iicosiADe Nationale Eenheidspartij (UBP), die alleen of in een
joalitie zeventien jaar lang het noorden van Cyprus regeerde,
peeft in de 50 leden tellende assemblée haar meerderheid verlo-
jen. Partijleider en premier Eroglu had de vervroegde verkiezin
gen uitgeschreven op aandringen van president Denktash. De
furkse bezetting van het noorden van Cyprus leidde in 1983 tot
jet uitroepen van de Turkse Republiek van Noord-Cyprus, die
Uitsluitend door Turkije wordt erkend.
Napels weert particuliere autobezitter
jjapelsHet stadsbestuur van Napels heeft gisteren de stad ge-
iloten voor de meeste particuliere autobezitters. Dit nadat de
luchtverontreiniging zulke vormen had aangenomen dat tiental-
en Napolitanen vrijdag en zaterdag met irritatie van luchtwegen
m ogen, en ademhalingsproblemen in ziekenhuizen moesten
vorden opgenomen.
'Streefdatum voltooiing operatie wordt wel gehaald'
De hergroepering van het Israëlische leger in de Gaza-
strook en Jericho is voorlopig tien dagen uitgesteld. Israël
en de PLO zijn het niet op tijd eens geworden over de
manier waarop de in september ondertekende principe
overeenkomst moet worden uitgevoerd. Premier Yitzhak
Rabin van Israël en PLO-voorzitter Yasser Arafat ontmoe
ten elkaar over een dag of tien opnieuw in de Egyptische
hoofdstad.
TEL AVIV AD BLOEMEND/VAL
CORRESPONDENT
De twee leiders maakten het
uitstel gisteravond bekend na
een topconferentie in Cairo. Ze
noemden het uitstel 'geen
ramp' en verwachten de streef
datum voor de voltooiing van
de militaire hergroepering 13
april 1994 wel te halen.
Volgens de principeverklaring
had de hergroepering van het
Israëlische leger uiterlijk van
daag moeten beginnen, maar
het was al enige tijd duidelijk
dat die streefdatum niet zou
worden gehaald. De belangrijk
ste struikelblokken blijven de
beveiliging van de Israëlische
nederzettingen in de Gaza-
strook, de controle bij de grens
overgangen tussen Jericho en
Jordanië en tussen de Gaza-
strook en Egypte, en de grenslij
nen van het autonome gebied
Jericho.
De kwestie van de beveiliging
van de Israëlische nederzettin
gen blijkt de grootste moeilijk
heden op te leveren. Rabin:
„Toen we een verdrag tekenden
met Egypte konden we uitgaan
van een grenslijn, met de twee
landen aan weerszijden. Maar
bij het scheppen van tussentijds
zelfbestuur voor de Palestijnen
streven we naar een situatie
waarin twee entiteiten die kris-
kras door elkaar in hetzelfde ge
bied wonen, vreedzaam kunnen
leven. Dat is veel ingewikkel
der".
De Israëlische partij Arbeid
maakt uit het uitstel op dat de
regering de veiligheidsproble
men serieus neemt en op dat
punt geen concessies zal doen.
De andere regeringspartij, de
links-liberale Meretz, drong er
op aan bepaalde elementen van
het akkoord die niet hebben te
maken met veiligheid, nu al uit
te voeren. „Ieder uitstel is een
geschenk voor terroristen en
moordenaars die zich tegen uit
voering van de overeenkomst
verzetten", zei Knessetlid Co-
hen. De oppositie ziet in het
'remier Major
leemt het op
oor Charles
SARAJEVO DPA-AFP-ANP-Rtr
Hulpkonvooien van de VN heb
ben gisteren de steden Tuzla en
Srebrenica, die in handen zijn
van de Bosnische regering, be
reikt. Ook in de Bosnische
hoofdstad Sarajevo kwamen
vrachtwagens met hulpgoede
ren aan. Terwijl de konvooien
deze moslim-bolwerken bereik-,
ten, leverde moslim-troepen en
Servische strijdkrachten in het
noorden en oosten van Bosnië
felle gevechten met elkaar.
Bij de gevechten zouden 50
Bosnische Serviërs zijn gesneu
veld en 23 gevangen genomen.
Servische troepen voerden in
het weekeinde ook heftige artil
lerie-aanvallen uit op Sarajevo
en op Mostar, de hoofdstad van
Hercegovina.
De opkomst bij de afgelopen
weekeinde gehouden 'presi
dents- en parlementsverkiezin
gen' in Krajina, het door Ser
viërs beheerste gebied in Kroa
tië, was volgens de eerste be
richten hoog. Opiniepeilingen
voorspellen goede resultaten
voor radicale kandidaten. Het
Kroatische Hooggerechtshof
verklaarde de verkiezingen on
langs 'ongrondwettig'.
De strijdende partijen in Angola
hebben gisteren bekendge
maakt dat zij overeenstemming
hebben bereikt over de vorming
van een gezamenlijk leger zodra
de vijandelijkheden zijn ge
staakt. De verzetsbeweging Uni
ta zei dat afgelopen woensdag
een staakt-het-vuren was over
eengekomen met de regering.
Het is onduidelijk wanneer de
wapens worden neergelegd. Het
gezamenlijke leger zou onge
veer 20.000 soldaten van iedere
partij tellen.
Berichten dat Unita-generaals
JNDEN Rtr
e Britse premier John Major
èeft het voor kroonprins Char-
S opgenomen. Volgens promi-
snte leden van de Kerk van
iigeland maken echtscheiding
I echtelijke ontrouw Charles
hgeschikt voor het koning-
;hap.
|De Sunday Express meldde
at Major zijn collega's heeft
piobiliseerd om suggesties te
ntzenuwen dat de opvolging
jin koningin Elizabeth II zou
linnen toevallen aan de 12-ja-
ge prins William, vanwege het
ezoedelde beeld van zijn 45-
rige vader.
Vragen rond de toekomst van
harles kwamen vorige week in
rnloop nadat zijn ex-vrouw
iana bekendmaakte dat ze
ch uit het openbare leven te-
jigtrekt. De aankondiging van
iana is een teken dat het paar
p weg is naar een formele
[heiding. Leden van de Kerk
an Engeland betwijfelen of
^en een koning kan hebben die
eft geweigerd geruchten te-
n te spreken over een affaire
et de getrouwde Camilla Par-
r Bowles.
De peilingën van gisteren to-
n aan dat ruwweg de helft
n de prominente Anglicaanse
estelijken tegen Charles als
ning is als de beweringen
er overspel tijdens zijn 12-ja-
e huwelijk met Diana waar
uden blijken. Ruim 70 pro-
in de 507 geestelijken die
jn ondervraagd, vindt echter
t een scheiding hem niet be-
mmert om zijn moeder op te
'gen.
«J
uitstel het bewijs dat de Israë-
lisch-Palestijnse principeverkla
ring onuitvoerbaar is.
Een Palestijn is vanmorgen
bij Nahal Oz, even binnen de
Gazastrook, met een gestolen
ambulance vol explosieven op
een jeep van het Israëlische le
ger ingereden en daarbij omge
komen. Het Israëlische leger in
de bezette gebieden heeft zijn
waakzaamheid opgevoerd om
dat het in de komende dagen
meer gewelddaden verwacht. In
een buitenwijk van Hebron, op
de Westelijke Jordaanoever,
openden Palestijnen vanuit een
geparkeerde auto het vuur op
een Israëlische bus. De chauf
feur raakte zwaar gewond. De
daders ontkwamen. In hetzelfde
gebied kwamen wijdag drie Pa
lestijnen om het leven toen ze
werden beschoten vanuit een
Israëlische auto.
ingestortte luxe flatgebouw vlakbij de Malaysische
in het Angolese leger worden
opgenomen als eerste fase van
de eenwording, zijn niet beves
tigd. De regering en de Unita
voerden de afgelopen vier we
ken onder auspiciën van de VN
onderhandelingen in de Zam-
biaanse hoofdstad Lusaka.
Unita en regering sloten reeds
in 1991 een bestand. Unita-lei-
der Savimbi weigerde eind 1992
evenwel akkoord te gaan met de
uitslag van verkiezingen die
plaats hadden onder toezicht
van de VN. Sinds de strijd onge
veer een jaar geleden werd her
vat, zijn naar schatting 100.000
mensen om het leven gekomen.
Besprekingen
over Somalia
zonder succes
ADDIS ABEBA DPA-AFP-Rtr
De vredesgesprekken die Soma
lische strijdgroepen in de Etio-
pische hoofdstad Addis Abeba
hebben gevoerd, zijn gisteren
mislukt. De leiders van'zestien
Somalische groeperingen zijn
na tien dagen onderhandelen
zonder resultaten uiteengegaan.
Dé Etiopische regering, die be
middelt in het conflict, liet we-
ten dat de partijen wel waren
overeengekomen de gesprekken
in de Somalische hoofdstad
Muqdisho voort te zetten.
Krijgsheer Aideed noemde
'buitenlandse inmenging' als
reden voor het mislukken van
de onderhandelingen en be
schuldigde de VN ervan een re
gering te willen vormen zonder
zijn Somalische Nationale Alli
antie (SNA). Aideed slaagde er
niet in om het met zijn voor
naamste rivaal, Ali Mahdi, eens
te worden over de vorming van
een voorlopige regering of 'na
tionale overgangsraad'. Mahdi
noemt zich interim-president
en wordt gesteund door twaalf
Somalische groeperingen.
Beide krijgsheren staan ook
verschillend tegenover de rol
van de VN in Somalia. Terwijl
Aideed een guerrilla-oorlog te
gen de VN-macht voert en een
totale terugtrekking van de
blauwhelmen eist, wenst Mahdi
juist een sterkere VN-macht.
SANTIAGO Rtr-DPA-AFP-ANP
De christen-democraat
Eduardo Frei heeft als kandi
daat van de centrum-linkse re
geringscoalitie in Chili (Concert-
ación) zaterdag zoals was ver
wacht de presidentsverkiezin
gen gewonnen. Bij de parle
mentsverkiezingen leed Con-
certación, een samenwerkings
verband van christen-democra
ten, sociaal-democraten en so
cialisten, een licht verlies.
Frei behaalde ruim 58 pro
cent van de stemmen. Zijn
voornaamste rivaal, de conser
vatieve kandidaat Arturo Alles-
sandri, bleef op 24,3 procent
van de stemmen steken. In de
verkiezingen van zaterdag
stemden ruim zeven miljoen
Chilenen voor een nieuwe pre
sident. De presidentsverkiezin
gen waren de eerste sinds Patri
cio Aylwin in 1990 aan de
macht kwam na 17 jaar militai
re dictatuur.
In het Chileense parlement
blijft de Concertación-coalitie
ook de komende jaren afhanke
lijk van de rechtse oppositie om
de Grondwet te wijzigen. Pogin
gen daartoe werden tot dusver
door rechts verhinderd, waar
door Chili zich niet kon ont
doen van de laatste resten van
het militaire bewind van de
voormalige dictator Augusto Pi
nochet (1973-1990). Deze
laatste is nog altijd opperbevel
hebbervan het leger.
kuala luaapur» Reddingswerkers zoeken naar slachtoffers in de puinhopen van het
hoofdstad Kuala Lumpur. Zeker 54 mensen, onder wie negen buitenlanders, zijn levend begraven onder het puin. Het gebouw stortte in na een
aardverschuiving. De Malaysische hoofdstad wordt al dagenlang geplaagd door zware regenval. foto afp
ESIXXL
'n Extra Small of Extra Large huis-aan-huis verspreiding?
Of het nu gaat om 1.500 of 1.500.000 folders, lokaal
of interregionaal; InterHolland Verspreiders besteedt
de grootst mogelijke zorg aan uw opdracht.
Bel voor een offerte en vraag naar Frans Kolderman.
elfmoordarts'
evorkian in
:iekenhuis
BUDAPEST RUNA HELLINGA
'e Amerikaanse 'zelfmoordarts'
ick Kevorkian is gisteren, op de
3e dag van zijn hongerstaking
een gevangenis, met klachten
ver pijn in de borst in een zie-
inhuis opgenomen. Een arts
an het ziekenhuis zei dat Ke-
orkian mogelijk vandaag al-
feer wordt ontslagen.
Kevorkian werd op 30 novem-
er gevangen gezet nadat hij in
ktober had geholpen bij de le-
insbeëindiging van een 72-ja-
ge ernstig zieke vrouw. Kevor-
ian is sinds 1990 aanwezig ge
feest bij de levensbeëindiging
an 20 mensen.
Een rechter doet naar ver
achting vandaag uitspraak
ver een verzoek van Kevorkian
m een wet in de staat Michi-
an ongedaan te maken waarin
ulp bij zelfdoding wordt ver
oden.
CORRESPONDENT
De dood van de Hongaarse premier Jo-
zsef Antall, die gistermiddag overleed,
komt niet als een verrassing. Dat hij
kanker had, was al een paar jaar be
kend. Ook was al langer duidelijk dat
de ziekte een ongeneeslijk stadium had
bereikt. Daarom is het opmerkelijk dat
de doodzieke man tot op het laatst aan
is gebleven als regeringsleider en dat
zijn partij, het Hongaars Democratisch
Forum (MDF), hem ondanks alles begin
vorige maand opnieuw benoemde tot
lijsttrekker voor de parlementsverkie
zingen die komend voorjaar moeten
plaatsvinden.
Het tekent de positie die de 62-jarige his
toricus in de Hongaarse politiek innam.
De centrum-rechtse premier gold bin
nen zijn eigen partij, maar ook in de re
gering, als de belangrijke stabiliserende
factor. Hij was de eerste premier in het
voormalige Oostblok die erin slaagde
zijn regering haast de volle vier jaar lang
in het zadel te houden en hij heeft
Hongarije daarmee een zekere naam van
stabiliteit bezorgd.
Dat was niet gemakkelijk, want zowel in
zijn eigen partij als bij de coalitiepart
ners werd Antall steeds weer geconfron
teerd met meningsverschillen en partij-
id
scheuringen. De ruime meerderheid die
de regering aanvankelijk in het parle
ment had, is in de loop der jaren inge
krompen tot een krappe twee zetels.
In zijn eigen partij kreeg hij te maken
met de opkomst van een sterke nationa
listische vleugel onder leiding van de be
kende schrijver Istvan Csurka, die vooral
onder partijleden op grote aanhang kon
rekenen. Aanvankelijk zocht Antall nog
naar compromissen, waarvoor hij door
de oppositie zwaar werd gekritiseerd.
Pas nadat Csurka in de zomer van 1992
zich in een uitgebreid artikel openlijk als
anti-semiet ontpopte, gaf de premier toe
aan de druk uit binnen- en buitenland
om de schrijver te laten vallen.
Na een woelig partijcongres werden
Csurka en enkele andere extreem-natio
nalisten uit de partij gezet, maar daar
mee is hun aanhang nog niet geheel ver
dwenen. Toen Antall in oktober te ziek
was om te regeren en in een Duits zie
kenhuis was opgenomen voor een been
mergtransplantatie, werd hij vervangen
door minister van binnenlandse zaken
Peter Boross.
Daarmee kreeg de nationalistische vleu
gel van de partij het weer meer voor het
zeggen. Die maakte van de gelegenheid
gebruik om huis te houden bij radio en
televisie en een aantal kritische, opposi-
tiegezinde journalisten uit te rangeren.
Die zuivering ging zo ver, dat ook libera
le MDF'ers zich nu zorgen maken dat
hun mening op televisie niet meer aan
bod zal komen.
Naar verwachting zal de fractiestrijd bin
nen het MDF nu pas voluit losbarsten.
Op dit moment zoeken verschillende
parlementariërs en zelfs ministers hun
heil al bij andere partijen. Sommigen lo
pen over naar de christen-democraten,
één van de coalitiegenoten in de rege
ring. Anderen zoeken onderdak bij de li
berale partijen.
Die fractiestrijd en de toch al magere on
dersteuning van de huidige regering in
het parlement zullen het voor het MDF
waarschijnlijk ook moeilijk maken een
nieuwe premier te vinden die voor een
meerderheid van de afgevaardigden aan
vaardbaar is.
President Arpad Göncz, die Antall de dag
voor zijn dood in het ziekenhuis nog de
hoogste Hongaarse onderscheiding uit
reikte, zei na de dood van dé premier dat
hij minister van binnenlandse zaken
Boross heeft verzocht voorlopig de lei
ding over de regering op zich te nemen.
Boross zal een demissionair kabinet lei
den, wat betekent dat hij elk regerings
besluit ter goedkeuring aan het kabinet
moet voorleggen.
Het probleem van de benoeming van
een volwaardige premier zal zich waar
schijnlijk niet voordoen. Aangezien
Hongarije mei volgend jaar naar de
stembus zou gaan, wordt er rekening
mee gehouden dat Göncz op korte ter
mijn vervroegde verkiezingen zal uit
schrijven.
BEL
023-421531
VERSPREIDERS -
Huis-aan-huis met effekt.
GENEVE DPA-ANP
De toponderhandelaars van de
Europese Unie en de Verenigde
Staten, Leon Brittan en Mickey
Kantor, zijn weer bij elkaar ge
komen om te proberen de
laatste struikelblokken in de on
derhandelingen van de GATT
(Algemene Overeenkomst inza
ke Tarieven en Handel) weg te
nemen. Kantor verklaarde van
morgen dat een GATT-akkoord
over vrijmaking van de wereld
handel „nog nooit zo dichtbij"
is geweest en dat er nog maar
enkele meningsverschillen zijn.
Gisteravond hadden ze nog
zes uur metelkaar overlegd
over subsidies aan de vliegtuig
industrie en de handel in audio
visuele produkten. Er zou enige
vooruitgang zijn geboekt, maar
volgens Brittans woordvoerder
Peter Guilford kan er nog niet
van een doorbraak worden ge
sproken.
Overeenstemming tussen de
EU en de VS is noodzakelijk om
de GATT-besprekingen over
verdere liberalisering van de
wereldhandel met succes te
kunnen afsluiten. De 115 lan
den die de GATT-besprekingen
voeren hebben vannacht wel
overeenstemming bereikt over
vermindering van maatregelen
tegen dumping, het te goed
koop verkopen van produkten
in het buitenland.
