Congres tegen
dubbelmandaat
voor d'Ancona
Teulings: Geef top verdiener voorrang in crèche
'We laten de onderklasse noodgedwongen in de steek'
Binnenland
tales vraagt onderzoek
aar fraudecursus politie
'ersoneel bejaardenzorg
rijgt hogere beloning
Minister tegen verdere
uitbreiding banenpools
Torenhoge boetes voor
overproduktie van mest
ERDAG 11 DECEMBER 1993
153
3
ANP AJgemeen Nederlands Persbureau CPD Gemeenschappelijke Persdienst
Eindelijk "thuis'
•t» De reizende reptielenexpositie 'Serpo' heeft vanaf van-
een vaste tentoonstellingsruimte aan de Stationsstraat in
5aiïft. Dat betekent dat deze waterpython om de nek geslin-
lssjd van verzorger Walter Getreur en wigkopkrokodil na hun
zwervingen door Nederland eindelijk een vast woon- en ver-
Tefplaats hebben gevonden. foto anp ed oudenaarden
rachtschip verliest hout
jiden Het Noorse vrachtschip Adra heeft gisteren op de
ordzee circa 120 pakketten hout verloren. Dat heeft het Kust-
tij chtcentrum in IJmuiden bevestigd. De vrachtvaarder was on-
viliweg naar Delfzijl, toen een deel van de deklast op circa 100
it >meter ten noorden van de Waddeneilanden overboord
lelde. Het scheepvaartverkeer op de Noordzee is voor de pak-
hout gewaarschuwd, omdat ze door hun massa een
kunnen beschadigen,
ierdaagse werkweek bij Heineken
^0jECHTDe Industriebond FNV wal bij het drankenconcern
ineken op termijn naar een vierdaagse werkweek van 32 uur.
ie bond is bereid daarvoor de loonsverhogingen voor 1994 en
'mi5 in te zetten. Dat blijkt uit de ontwerp-voorstellen voor de
13 O-onderhandelingen bij Heineken, die overigens nog wel
Dr de leden moeten worden goedgekeurd. De industriebond
rbindt aan het voorstel voor de collectieve arbeidstijdverkor-
g wel de voorwaarde dat alle vrijkomende uren worden opge
door nieuw aan te nemen personeel,
s
mnotwilg welkom bij boeren
n techtBij het Landelijk Overleg Natuur- en Landschapsbe-
er (LONL) hebben zich 300 boeren aangemeld die op hun
ld knotwilgen willen laten aanplanten. De boeren hebben zich
ngemeld in het kader van de zes weken geleden gestarte actie
otten voor Knotten. In alle provincies, Flevoland uitgezon-
rd, werden de afgelopen weken in totaal 2.000 wilgen aange-
Jiformatienummer 'zepige' taartmix
n iSEN» Baukje Bakprodukten in Rijssen heeft een gratis tele-
(06-0992205) geopend voor informatie over het uit
ou handel nemen van de hartige taartmixen Hollands en Oos-
s. De mixen met coderingen die beginnen met 2A of 2C en
n.n houdbaarheidsdatum hebben tot eind februari '94 of eind
'94, zijn uit de winkels gehaald opidat de saus is gaan ver
pen. Er is volgens de Hoofdinspectie Gezondheidsbqscher-
ing geen gevaar voor de volksgezondheid.
ra|
;e1ulp daklozen Moskou en Azerbajdzjan
n haag Het Nederlandse Rode Kruis heeft van minister
t loijmans (buitenlandse zaken) 500.000 gulden gekregen voor
- opvang van daklozen in Moskou. Tevens heeft hij bijna 1,3
dejljoen gulden uitgetrokken voor een project van Artsen zonder
et enzen in Azerbajdzjan.
lalederlander topman WordPerfect
1 itterdam De Nederlander A. Rietveld is door de raad van be-
reüur van WordPerfect Corporation in Orem, in de Amerikaanse
k_&at Utah, benoemd tot algemeen directeur. Rietveld was me
i-oprichter van WordPerfect Nederland. In 1992 werd hij be-
tot adjunct-directeur van het Amerikaanse moederbe-
a_ ijf. WordPerfect heeft wereldwijd het hoogste marktaandeel in
lr imputergestuurdetekstverwerking.
Konsumenten Kontakt houdt op te bestaan
'anspol verkoopt advies aan verzekeraar
haag anp
- nister Dales (binnenlandse
jen) overweegt een onder-
jk naar de vraag of de stich-
g Transpol met het geven van
1 cursus 'Fraude-onderken-
Ig' aan de verzekeraar Cen-
r al Beheer over de schreef is
taan. De stichting, die wordt
stuurd door de korpschefs
- ii de drie grote steden, mag
(gens Dales geen geld verdie-
n aan opleidingen aan der-
h.
be stichting Transpol is ooit
gericht om management-on-
hvijs aan politiemensen te
yen. De Stichting verzorgt
ges voor agenten in binnen-
buitenland, talencursussen
seminars. Het bestuur van
stichting bestaat uit de Am-
rdamse korpschef Nordholt
lorzitter), zijn collega's Hes-
(Rotterdam) en Brand (Den
ag) en het hoofd van de Cen-
le Recherche Informatie-
nst Wilzing.
Volgens woordvoerder Wil-
g van de Amsterdamse poli-
heeft de stichting, die in het
rknemers in de bejaarden-
Irg krijgen volgend jaar een
Dnsverhoging van 1,75 pro
nt. Een jaar later is er nog
ns een verhoging van 0,5 pro
nt mogelijk. De loonsverho-
igen worden veroorzaakt
lor een nieuw functie-waarde-
igssysteem. Minister De Vries
iale zaken) heeft dit de Ka-
den haag wilco dekker
Noodgedwongen berust directeur Bert
Donia in het feit dat Konsumenten
Kontakt 1 januari ophoudt te bestaan.
Met minder dan vijftigduizend dona
teurs is er na een kwart eeuw geen
plaats meer voor 'zijn' organisatie. Het
laatste nummer van het ooit roem
ruchte blad Koopkracht is inmiddels
verschenen. De subsidiegevers, de vak
beweging voorop, zagen er geen heil
meer in.
De nu 50-jarige Donia was er vanaf het
begin in 1968 bij. Liefst twintig jaar was
hij directeur. Tachtig uur per week was
niets bijzonders. De klap moet hard
zijn aangekomen. Maar voor iemand
wiens levenswerk over drie weken defi
nitief wordt opgeheven, oogt Donia
opmerkelijk opgewekt.
„Ach, levenswerk. Ik moet wel wat
wegslikken. Maar het zat er al een tijdje
aan te komen. Ik heb me wel eens af-
i of alles voor niks is geweest,
maar ik weet nu dat dat niet zo is. Je
kunt wel iets blijven willen, maar er
moet wel een maatschappelijk draag
vlak voor zijn."
Dat was er steeds minder. Konsumen
ten Kontakt werd in de jaren zeventig
en begin jaren tachtig groot als het kri
tische, sociaal bewogen broertje van de
veel meer neutrale Consumentenbond.
Het a-sociaal in de kou zetten van
wanbetalers door energiebedrijven of
een koopkracht-onderzoek onder de
minima, dat was het terrein van KK.
Niet toevallig was dit jaar de bijstand
het onderwerp van het allerlaatste KK-
onderzoek. Mede op basis daarvan be
sloot een commissie van kamerleden
af te zien van plannen om de bijstand
nog verder te korten.
Dat laatste succesje heeft een bittere
bijsmaak. Immers, wie komt er na het
verscheiden van KK nog op voor deze
groep? „Daar maak ik me veel zorgen
over. Er is een onderklasse in Neder
land, die steeds groter wordt", zegt Do
nia. „Voor die mensen is het echt een
gemis dat wij verdwijnen. Deze groep
dreigt tussen wal en schip te raken. We
zijn met het secretariaat uitkeringsge
rechtigden van de FNV in bespreking,
of dat de belangenbehartiging voor de
ze groep kan overnemen. Ik hoop dat
dat lukt."
'Bedankt voor het opkomen voor de
minimumlijders, een bevolkingsgroep
die jullie zal missen', schrijft een be
droefde lezer in het laatste nummer
van Koopkracht. „Dat doet me wel
wat", erkent Donia. „Je krijgt zo het ge
voel datje die mensen noodgedwon
gen in de steek moetlaten."
„We doen al jaren onderzoek naar de
positie van de laagstbetaalden en heb
ben een goed beeld van hun situatie.
Die is erger dan veel mensen denken.
De laatste keer dat de gegevens bin
nenkwamen, had de typiste het moei
lijk om ze in te voeren. Ze kon het ge
woon niet meer aan. Het gaat om
mensen in een troosteloze, geïsoleerde
toestand."
Dat wordt niet altijd voldoende erkend,
vindt de KK-directeur. Vooral niet door
politici. „Ik word kwaad als ik politici
daar met wat dédain over hoor praten.
Zo van, dat zijn fraudeurs, die mensen
moeten worden geprikkeld om aan het
werk te gaan. Natuurlijk wordt gefrau
deerd, dat weet ik ook wel. Maar de
grootste groep uitkeringsgerechtigden
fraudeert niet, dat durf ik rustig te be
weren. En wat doet de politiek tegen
woordig voor die mensen?"
Donia stelt vast dat de tijdgeest heeft
toegeslagen. „Zo in het midden van de
jaren tachtig is de omslag gekomen. Er
kwam steeds meer aandacht en waar
dering voor de aanbodkant, het be
drijfsleven dus. En steeds minder voor
de vraagzijde. Voor de consument."
„Dat begon ik in die tijd ook te merken
bij Konsumenten Kontakt. Het enthou
siasme bij het bestuur, vooral bij de
vakbeweging, brokkelde geleidelijk af.
Er werd steeds meer getwijfeld aan de
meerwaarde van KK. naast de Consu
mentenbond. Dat deed toen pijn, dat
het werk van KK blijkbaar minder werd
gewaardeerd. Veel meer pijn dan nu,
bij het einde. Het is een langdurig
rouwproces geweest, ha. ha."
Niet alleen binnen het bestuur merkte
Donia dat het draagvlak voor Konsu
menten Kontakt kleiner werd. „Hoe
vaak het NOS-journaal hier vroeger
niet over de vloer is geweest. Eén tele
foontje en we hadden de opening, bij
wijze van spreken. En kamervragen,
dat was al helemaal geen probleem. De
betreffende minister werd direct op
hoge toon ter verantwoording geroe
pen. Maar wanneer hebben we de
laatste jaren nog contact gehad met
kamerleden? Voor dat onderzoek naar
de bijstand. Ons laatste onderzoek."
Werkdruk voor èn Straatsburg èn Den Haag te hoog
den haag gpd
Het congres van de Partij van de Arbeid verbiedt minister
d'Ancona (WVC) zowel lid te worden van de Tweede Ka
mer als het Europees Parlement. Tegen de zin in van het
partijbestuur verwierp het congres dit zogenaamde dub
belmandaat. d'Ancona zal daarom afzien van het lid
maatschap van de Tweede Kamer en alleen lijsttrekker
worden voor de komende Europese verkiezingen.
amsterdam gpd
Op de eerste dag van het PvdA-
congres stemde een krappe
meerderheid van 53,8 procent
voor het voorstel van de afde
ling Brussel af te zien van de
kandidaatstelling voor beide
parlementen. Volgens de afde
ling is de werkdruk van het Eu
ropees Parlement tè groot om
deze te combineren met het lid
maatschap van de Tweede Ka
mer. Leden met een dubbel
mandaat schitteren doorgaans
door afwezigheid, aldus de
dwarsliggende PvdA-afdeling.
„Wij houden van Hedy en daar
om willen we haar honderd
procent".
De partijtop wilde juist met
dit dubbelmandaat het contact
tussen Den Haag en Europa
versterken. „Dit experiment is
de moeite van het proberen
waard", bepleitte voorzitter
Rottenberg. Minister d'Ancona
besloot na overleg met het par
tijbestuur zich terug te trekken
voor de lijst van de Tweede Ka
mer, waar zij op de derde plaats
stond. Ze wordt nu alleen lijst
trekker voor de PvdA voor het
Europees Parlement. d'Ancona
reageerde teleurgesteld, omdat
ze het experiment graag had
willen aangaan. „Maar het con
gres heeft het laatste woord".
PvdA-leider Kok vindt het
ronduit jammer dat het congres
nee heeft gezegd tegen het dub
belmandaat voor d'Ancona.
Kok, kersvers uit de Europese
top te Brussel, vertelde in een
eerste reactie dat hij voluit ach
ter het experiment stond. „Ik
vónd dat boeiend; het bood een
goede basis voor de broodnodi
ge verbinding tussen Den Haag
en Europa."
Door het vertrek van de be
windsvrouw van de kandidaten
lijst voor de Tweede Kamer
waarover het congres vandaag
besluit is nieuwkomer Karin
Adelmund (vice-voorzitter van
de FNV) de hoogste vrouw van
de lijst geworden. Onder de eer
ste tien zijn nu slechts twee
vrouwen.
Met een kleine meerderheid
sprak het congres zich uit voor
onmiddellijke sluiting van de
kerncentrales in Borsele en Do-
Hedy d'Ancona: alleen kandidate
voor het Europees parlement.
archieffoto anp
dewaard. Ook onderzoek naar
honderd procent veilige kern
centrales moet worden ge
staakt. Dat levert jaarlijks 60
miljoen gulden op. Het geld
dient besteed te worden aan
ontwikkeling van milieuvrien
delijke energie.
Het congres wil ook dat de
komende vier jaar meer geld
wordt uitgegeven aan ontwikke
lingssamenwerking. Het per
centage dat voor deze hulp be
stemd is, moet verhoogd wor
den van 0,7 naar 1 procent van
het nationaal inkomen. Dit kost
de komende jaren ongeveer 1,3.
miljard gulden extra. De partij
top had slechts 500 miljoen ex
tra willen uitgeven. Ondanks
verzet van fractievoorzitter
Wöltgens om niet mee te doen
aan deze luchtfietserij, stemde
het congres in meerderheid in
met de aanscherping van deze
passage in het verkiezingspro
gramma.
'Meer banen aan onderkant arbeidsmarkt'
groep langdurig werklozen is
die toch geen enkele kans meer
maakt en dus blijvend op een
banenpool is aangewezen.
De Vries stelt dat nu al één op
de zes banenpoolers het werk
doet van een ander in een nor
male baan en op hetzelfde ni
veau. Eén op de vijf banenpool
ers doet helemaal nieuw werk.
Volgens hem wijst dit erop dat
een groot aantal banenpoolers
ook in de toekomst naar een
normale baan kan.
De minister wil niet wachten
op economisch betere tijden
waardoor mensen in een ba
nenpool als het ware vanzelf
een normale baan kunnen vin
den. Hij wal de omvang van de
banenpools ook niet afhankelijk
maken van de economische si
tuatie. De Vries acht het beter te
proberen meer banen te schep
pen aan de onderkant van de
arbeidsmarkt.
Minister De Vries (sociale za
ken) is tegen een blijvende uit
breiding van het aantal plaatsen
in banenpools. Hij keert zich
daarmee tegen een plan van re
geringspartij PvdA. De sociaal
democraten willen het aantal
plaatsen in banenpools van
20.000 nu, verdubbelen. Ko
mend jaar zouden er al 5.000 bij
moeten komen. De PvdA wil dit
volgende week bij de behande
ling van de begroting Sociale
Zaken in de Kamer regelen.
In een brief aan de Kamer
noemt De Vries de blijvende
uitbreiding van het aantal plaat
sen in banenpools „niet wense
lijk". Volgens hem moet er alles
op gezet worden om mensen in
een banenpool na vier jaar te la
ten doorstromen naar. een nor-
'male baan. Hij keert zich tegen
de gedachte dat er een grote
den haag anp
hoofdbureau in Amsterdam is
gevestigd, éénmaal een cursus
voor buitenstaanders georgani
seerd. Dat betrof een cursus
fraude-onderkenning voor de
verzekeraar Centraal Beheer in
Apeldoorn. Wilting benadrukt
dat de cursus niet door Trans
pol werd gegeven.
In een politie-almanak staat
de stichting Transpol Manage
ment Consult nog omschreven
als instelling die „cursussen
voor de politie, maar ook voor
het bedrijfsleven" organiseert.
Dat is volgens Wilting veran
derd nadat minister Dales eer
der nadrukkelijk liet weten dat
er door politiemensen geen
commerciële activiteiten mo
gen worden verricht. De com
merciële actviteiten van Trans
pol zijn daarna stopgezet.
Een woordvoerder van minis
ter Dales liet gisteren weten dat
er wel onderzoek naar de actvi
teiten van de stichting zal wor
den gedaan. Dales wil weten of
de stichting commercieel heeft
gewerkt en of er aan de cursus
sen voor Centraal Beheer geld is
verdiend.
Tussen de beraadslagingen door neemt fractievoorzitter Thijs Wöltgens tijdens het tweedaagse PvdA-congres in Amsterdam tijd voor een broodje.
foto anp frans van der linde
Veehouders die in 1995 meer
mest produceren dan is toege
staan, moeten torenhoge boetes
gaan betalen. Dat blijkt uit een
wetsontwerp dat minister Buk
man (Landbouw) gisteren naar
de Tweede Kamer heeft ge
stuurd.
Het wetsontwerp, dat onder
deel moet gaan uitmaken van
de Meststoffenwet, heeft als
doel de produktie van over-
schotmest Financieel te ont
moedigen. Veehouders moeten
zorgen dat ze in 1995 de mest
van hun veestapel op verant
woorde wijze afzetter) in de om
geving, bij akkerbouwers of bij
een mestfabriek. Kunnen ze dat
niet, dan wachten hen zware
heffingen.
Zo moet voor elke kilo fosfaat
in de mest waarvoor geen be
stemming is 30 gulden boete
worden betaald. De heffing voor
een overtollig gehouden mest-
varken komt op ruim 200 gul
den. Een pluimveehouder be
taalt 7,50 gulden per overtollige
kip, terwijl een overtollige zeug
ruim 600 gulden gaat kosten.
De boetes zijn met opzet
hoog. Bukman wil er zeker van
zijn dat elk economisch voor
deel van een te grote mestpro-
duktie wordt weggenomen.
Vandaar dat de geldboetes ook
wel worden omschreven als
wurgheffingen.
Boeren die meer dieren hou
den dan op grond van hun
mestquotum is toegestaan,
kunnen helemaal rekenen op
fikse geldstraffen. Een illegaal
mestvarken gaat 740 gulden
kosten en een illegale zeug
meer dan 2.000 gulden.
Vanaf 1995 mag er steeds
minder mest op het land wor
den uitgereden, doordat de fos
faatnormen worden aange
scherpt. Bukman verwacht dat
het voor veehouders moeilijker
wordt hun drijfmest op verant
woorde wijze kwijt te raken. De
verleiding om de mest zomaar
ergens te dumpen neemt daar
mee toe. De wurgheffingen zijn
dan ook tevens bedoeld om te
voorkomen dat justitie het te
druk krijgt met veehouders die
de mestwetgeving hebben ge
schonden.
KANTOORUNITS
VERKOOP/VERHUUR
Plan econoom maakt kinderopvang voor minima onbetaalbaar
mer gisteren laten weten.
Ook werknemers in de ge
zinsverzorging (0,8 procent) en
het kruiswerk (0,7 procent) ont
vangen volgend jaar meer loon.
Dit is een uitvloeisel van eerde
re afspraken over een toename
- van het aantal banen in beide
sectoren en het verhogen van
de aantrekkelijkheid er te wer
ken.
den haag annalaura molducci
en sjaak smakman
De wachtlijsten voor de kinderopvang
verdwijnen als sneeuw voor de zon als
de bestaande subsidieregelingen wor
den afgeschaft cn iedereen de kosten
voor kinderopvang voortaan van de
belasting mag aftrekken. Als de over
heid van de kinderopvang afblijft, kan
de markt gewoon zijn werk doen. De
crèche wordt dan veel te duur voor
mensen met lagere inkomens, wier
kinderen dan plaats maken voor de
kinderen van goedverdienende ou
ders.
Dat is de strekking van een artikel van
de econoom Coen Teulings van de Uni
versiteit van Amsterdam in het tijd
schrift Economisch Statistische Berich
ten. Volgens Teulings is de huidige re
geling voor de kinderopvang tamelijk
absurd. Om die opvang voor iedereen
betaalbaar te maken, zijn er allerlei
subsidies en regeltjes bedacht. Rijks
overheid, provincies, gemeenten, werk
gevers en ouders betalen allemaal mee
aan de kinderopvang, wat tot een bonte
lappendeken leidt.
Volgens de subsidieregels die per 1 ja
nuari gaan gelden, moet een echtpaar
dat samen anderhalve baan heeft op
het niveau van het minimumloon en
een kind drie dagen per week naar de
crèche brengt, daarvoor 231 gulden per
maand betalen.
Een echtpaar dat samen anderhalve
baan heeft tegen een modaal salaris,
betaalt voor drie dagen kinderopvang
438 gulden per maand. De echte yup
pen, die samen 4.900 gulden netto of
meer verdienen, betalen 597 gulden.
Omdat de crèche daardoor voor lagere
inkomens relatief goedkoop is, willen
veel mensen graag een plaats en wordt
de wachtlijst almaar langer. Er zijn
66.000 opvangplaatsen, waarvan in to
taal 120.000 kinderen gebruik maken.
Tachtigduizend kinderen staan nu op
de wachtlijsten.
Een plaats in een kinderdagverblijf kost
ongeveer 16.000 gulden per jaar. Ou
ders en werkgevers betalen momenteel
tweederde van de plaatsen (en dus de
kosten), eenderde komt op het bordje
van het rijk, provincies en gemeenten.
Al die verschillende geldstromen ma
ken het geheel ondoorzichtig en leiden
tot veel administratieve rompslomp die
geen enkelé extra opvangplaats ople
vert.
Teulings wil daarom dat iedereen de
volle mep voor de crèche betaalt en die
kosten vervolgens grotendeels mag af
trekken van de belasting. Dat hoeft niet
meer te kosten dan de 500 miljoen gul
den die rijk en gemeenten nu in de kin
deropvang steken. Wordt dat bedrag
gereserveerd voor belastingaftrek, dan
kunnen ouders maximaal 14.000 gul
den per kind per jaar aftrekken.
Voor het eerder genoemde minimum
loon-echtpaar wordt de crèche daar
mee vrijwel onbetaalbaar. Dit stel zou
volgens Teulings bruto 800 gulden per
maand moeten gaan betalen voor drie
dagen kinderopvang in plaats van 231
gulden. Van die 800 gulden krijgen ze
via de belastingaftrek ongeveer 270 gul
den terug, zodat de opvang op rond de
530 gulden per maand uitkomt: 2,5 keer
zo veel als nu.
Voor de modalen geldt eveneens dat zij
van hun 800 gulden bruto bijdrage rond
de 270 gulden terugkrijgen, zodat ook
zij op 530 gulden uitkomen. Dat is nog
altijd bijna honderd gulden per maand
méér dan in het huidige (inkomensaf
hankelijke) stelsel.
Het voorstel van Teulings pakt daaren
tegen wèl gunstig uit voor de yuppies.
Omdat zij in een hoog belastingtarief
vallen, is hun belastingvoordeel groter.
Van hun 800 gulden bruto bijdrage krij
gen ze ongeveer 350 gulden terug. Zij
betalen dan nog slechts 450 gulden net
to per maand tegen bijna 600 gulden
volgens de normen per 1 januari.
Teulings erkent dat hij met zijn plan de
kinderen van de minima de crèche uit
jaagt. Veel vrouwen houden dan zo
weinig van hun salaris over. dat ze zul
len stoppen met werken om weer voor
hun kroost te gaan zorgen. Teulings
heeft er in het geheel geen moeite mee
dat hij vrouwen zo terugjaagt naar het
aanrecht: „Als je iets niet kunt betalen,
moet je het gewoon niet kopen. Op dit
moment wordt kinderopvang voor ab
surd lage prijzen aangeboden, totaal
niet realistisch".
Volgens hem is zijn idee economisch
heel goed verdedigbaar. Als de kinderen
van over het algemeen laaggeschoolde
moeders plaats maken voor die van
hooggeschoolde moeders, zal daardoor
het nationaal inkomen toenemen: die
hooggeschoolde vrouwen produceren
immers meer dan laaggeschoolde. En
van een hoger nationaal inkomen profi
teren uiteindelijk ook weer de lagere in
komens.
Een tweede voordeel van het schrappen
van de inkomensafhankelijke ouderbij
drage is dat fraude wordt voorkomen.
Ouders moeten nu aan het kinderdag
verblijf opgeven hoeveel ze verdienen.
„Er wordt al getwijfeld aan de mogelijk
heden van de belastingdienst om het
inkomen goed te bepalen. Voor een
crèche is dat helemaal ondoenlijk. Het
kan niet anders dan dat hier op aan
zienlijke schaal fouten worden ge
maakt."
